<span class='text_page_counter'>(1)</span><div class='page_container' data-page=1>

TiÕt 21

TiÕt 21: : Sù chuyển hoá và bảo toàn cơ năngSự chuyển hoá và bảo toàn cơ năng

C1

C1<b>: Khi nào vật có cơ năng ? Cơ năng tồn : Khi nào vật có cơ năng ? Cơ năng tồn </b>
<b>tại ở những dạng nào?</b>

<b>tại ở những dạng nào?</b>
<b>C2</b>

<b>C2: Có mấy dạng thế năng, là những dạng : Có mấy dạng thế năng, là những dạng </b>
<b>nào?</b>

<b>nào?</b>

<b>+ Thế năng hấp dẫn phụ thuộc vào những </b>
<b>+ Thế năng hấp dẫn phụ thuộc vào những </b>
<b>yếu tố nào ? </b>

<b>yếu tố nào ? </b>

<b>+ Động năng của vật phụ thuộc vào những </b>
<b>+ Động năng của vật phụ thuộc vào những </b>
<b>yếu tố nào?</b>

<b>yếu tố nào?</b>

<b>Kiểm tra bµi cị </b>

</div>
<span class='text_page_counter'>(2)</span><div class='page_container' data-page=2></div>
<span class='text_page_counter'>(3)</span><div class='page_container' data-page=3>



<b>_{Thí nghiệm 1}</b>

<b>_{Thí nghiệm 1}</b>

<b>_:</b>

<b>_:</b>

_{Quả bóng rơi}

_{Quả bóng rơi}

<b>_.</b>

<b>_.</b>

B

<b>I. Sự chuyển hoá của các dạng cơ </b>

<b>năng .</b>

</div>
<span class='text_page_counter'>(4)</span><div class='page_container' data-page=4>

Tiết 21

Tiết 21: : Sự chuyển hoá và bảo toàn cơ năngSự chuyển hoá và bảo toàn cơ năng

Thí nghiệm 1

Thí nghiệm 1

:

:

Quả bóng rơi

Quả bóng rơi

<b> .</b>

<b> .</b>

<b>I. Sự chuyển hoá của các dạng cơ năng .</b>

<b>I. Sự chuyển hoá của các dạng cơ năng .</b>

<b>C1</b>

<b>C1. . </b>Độ cao và vận tốc của quả bóng thay _{Độ cao và vận tốc của qu¶ bãng thay}

đổi thế nào khi quả bóng rơi ?

đổi thế nào khi quả bóng rơi ?

T×m tõ thích hợp cho chỗ trống của các

Tìm từ thích hợp cho chỗ trống của các

câu trả lời sau :

câu trả lời sau :

Trong thời gian quả bóng rơi, độ cao của

Trong thời gian quả bóng rơi, độ cao của

qu¶ bãng

qu¶ bãng ...dần vận tốc của quả dần vËn tèc cđa qu¶
bãng ... dần .

bóng ... dần .

giảm
giảm
tăng
tăng
h
B

A <b>_A_A</b>

</div>
<span class='text_page_counter'>(5)</span><div class='page_container' data-page=5>

TiÕt 21

TiÕt 21: : Sự chuyển hoá và bảo toàn cơ năngSự chuyển hoá và bảo toàn cơ năng

Thí nghiệm 1

Thí nghiệm 1

:

:

Quả bóng rơi

Quả bóng rơi

.

.

<b> </b>

<b> </b>

<b>I. Sự chuyển hoá của các dạng cơ năng .</b>

<b>I. Sự chuyển hoá của các dạng cơ năng .</b>

<b>C2: Th nng v động năng của quả bóng thay đổi nh </b>
thế no ?

Tìm từ thích hợp cho chỗ trống của câu trả lời sau<b> :</b>

Thế năng của quả bóng của quả bóng...dần. Còn

Thế năng của quả bóng của quả bóng...dần. Còn

ng nng ca nú ... ...

ng nng ca nú ... ...

giảm
giảm
tăng

</div>
<span class='text_page_counter'>(6)</span><div class='page_container' data-page=6>

Tiết 21

Tiết 21: : Sự chuyển hoá và bảo toàn cơ năngSự chuyển hoá và bảo toàn cơ năng

<b>C3</b>

<b>C3</b> : Khi qu búng chạm đất, nó nảy lên, độ cao và : Khi quả bóng chạm đất, nó nảy lên, độ cao và
vận tốc của quả bóng thay đổi thế nào ? Thế năng

vận tốc của quả bóng thay đổi thế nào ? Thế năng

và động năng của nó thay đổi nh thế nào ?

và động năng của nó thay đổi nh thế nào ?

T×m từ thích hợp cho các chỗ trống của

Tìm từ thích hợp cho các chỗ trống của

câu trả lời sau :

câu trả lêi sau :

Trong thời gian nảy lên, độ cao của quả

Trong thời gian nảy lên, độ cao của quả

bãng ...dÇn, vËn tèc cña nã

bãng ...dÇn, vËn tèc cđa nã

...dÇn. Nh vậy thế năng của quả

...dần. Nh vậy thế năng của quả

búng...dn, ng năng của nó ...

bóng...dần, ng nng ca nú ...

dần.
dần.
giảm
giảm
tăng
tăng
giảm

giảm tăng tăng h

</div>
<span class='text_page_counter'>(7)</span><div class='page_container' data-page=7>

TiÕt 21

TiÕt 21: : Sù chuyÓn hoá và bảo toàn cơ năngSự chuyển hoá và bảo toàn cơ năng

<b>C4</b>

<b>C4: : </b> nhng v trớ no (A hay B) quả bóng có thế ở những vị trí nào (A hay B) quả bóng có thế
năng, động năng lớn nhất; có thế năng, động năng

năng, động năng lớn nhất; có thế năng, động năng

nhá nhÊt ?

nhỏ nhất ?

Tìm từ thích hợp cho các chỗ trống của câu

Tìm từ thích hợp cho các chỗ trống của câu

trả lời sau :

trả lời sau :

Quả bóng có thế năng lớn nhất khi ở vị

Quả bóng có thế năng lớn nhất khi ë vÞ

trÝ ...(1) và có thế năng nhỏ nhÊt

trÝ ...(1) vµ cã thÕ năng nhỏ nhất

khi v trớ ………(2). Quả bóng có động

khi ở vị trí (2). Qu búng cú ng

năng lớn nhÊt khi ë vÞ trÝ ...(3) và

năng lớn nhất khi ở vị trí ...(3) và

động năng nhỏ nhất khi ở vị trí ...

động năng nhỏ nhất khi ở vị trí ...

(4)

(4) _B

A

A

B

B

A

C

</div>
<span class='text_page_counter'>(8)</span><div class='page_container' data-page=8>

TiÕt 21

TiÕt 21: : Sự chuyển hoá và bảo toàn cơ năngSự chuyển hoá và bảo toàn cơ năng

Thí nghiệm 2

Thớ nghim 2

: Con lắc dao động

: Con lắc dao động

Kéo con lắc lệch khỏi vị trí cân

KÐo con l¾c lƯch khỏi vị trí cân

bằng

bằng

tới vị trí A rồi thả tay ra. Quan sát

tới vị trí A rồi thả tay ra. Quan sát

chuyển động của con lắc ( h17.2 )

chuyển động của con lắc ( h17.2 )

C5

C5: VËn tèc con lắc tăng hay giảm : Vận tốc con lắc tăng hay giảm
khi :

khi :

a. Con lắc đi từ A về B

a. Con lắc đi từ A về B<b> . .</b>

A
C

B

h
h’

Con lắc có độ cao lớn nhất ở A

Con lắc có độ cao lớn nht A

và C, thấp nhất ở vị trí cân bằng

và C, thấp nhất ở vị trí cân bằng

B.Ta lấy vị trí cân bằng B làm

B.Ta lấy vị trí cân bằng B lµm

mốc để tính độ cao.

mốc để tính độ cao.

</div>
<span class='text_page_counter'>(9)</span><div class='page_container' data-page=9>

TiÕt 21

TiÕt 21: : Sù chuyển hoá và bảo toàn cơ năngSự chuyển hoá và bảo toàn cơ năng

Thí nghiệm 2

Thớ nghim 2

: Con lc dao động

: Con lắc dao động

C6

C6. Cã sù chuyển hoá từ dạng cơ . Cã sù chun ho¸ từ dạng cơ
năng nào sang dạng cơ năng nào

năng nào sang dạng cơ năng nµo

khi ?

khi ?

a. Con l c đi t A v Bắ ừ ề

a. Con l c đi t A v Bắ ừ ề

b. Con lắc đi từ B về C .

b. Con lắc đi từ B về C .

A
C

B

Đáp án:

Đáp án: <b> </b>

a. Con lắc đi từ A đến B -> thế năng chuyển hoá
a. Con lắc đi từ A đến B -> thế năng chuyển hoá
thành động năng.

thành động năng.

b. Con lắc đi từ B đến C -> động năng chuyển hoá
b. Con lắc đi từ B đến C -> động năng chuyển hoá
thành thế năng.

</div>
<span class='text_page_counter'>(10)</span><div class='page_container' data-page=10>

TiÕt 21

TiÕt 21: : Sự chuyển hoá và bảo toàn cơ năngSự chuyển hoá và bảo toàn cơ năng

Thí nghiệm 2

Thớ nghim 2

: Con lắc dao động

: Con lắc dao động

C7

C7. ở những vị trí nào con lắc có . ở những vị trí nào con lắc có
thế năng lớn nhất, có động năng

thế năng lớn nhất, có động năng

lín nhÊt?

lín nhÊt?

C8

C8. ở những vị trí nào con lắc có động năng nhỏ . ở những vị trí nào con lắc có động năng nhỏ
nhất, có thế năng nhỏ nhất ? Các giá trị nhỏ nhất này

nhÊt, cã thÕ năng nhỏ nhất ? Các giá trị nhỏ nhất này

b»ng bao nhiªu ?

b»ng bao nhiªu ?

A
C

B

ở vị trí A,C con lắc có thế năng lớn nhất

ở vị trí A,C con lắc có thế năng lớn nhất
ở vị trí B con lắc có động năng lớn nhất
ở vị trí B con lắc có động năng lớn nhất

ë vÞ trÝ B con lắc có thế năng nhỏ nhất
ở vị trí B con lắc có thế năng nhỏ nhất

</div>
<span class='text_page_counter'>(11)</span><div class='page_container' data-page=11>

Tiết 21

Tiết 21: : Sự chuyển hoá và bảo toàn cơ năngSự chuyển hoá và bảo toàn cơ năng

Kết luËn .
KÕt luËn .
+ T

+ Trong chuyển động của con lắc đã có sự chuyển rong chuyển động của con lc ó cú s chuyn
hoỏ

hoá

liên tục các dạng cơ năng: Thế năng chuyển hoá
liên tục các dạng cơ năng: Thế năng chuyển hoá
thành

thành

ng năng và động năng chuyển hoá thành thế
động năng v ng nng chuyn hoỏ thnh th
nng.

năng.

+ Khi con lắc ở vị trí thấp nhất ( vị trí cân bằng) thế
+ Khi con lắc ở vị trí thấp nhất ( vị trí cân bằng) thế
năng

năng

đã chuyển hố hồn tồn thành động năng; khi con
đã chuyển hố hồn tồn thành động năng; khi con
lắc

l¾c

ở vị trí cao nhất, động năng đã chuyển hố hồn
ở vị trí cao nhất, động năng đã chuyển hố hồn
tồn

toµn

</div>
<span class='text_page_counter'>(12)</span><div class='page_container' data-page=12>

TiÕt 21

Tiết 21: : Sự chuyển hoá và bảo toàn cơ năngSự chuyển hoá và bảo toàn cơ năng

<b>II. Bảo toàn cơ năng .</b>

<b>II. Bảo toàn cơ năng .</b>

Trong quá trình cơ học, động năng và thế
Trong quá trình cơ học, động năng và thế

năng có thể chuyển hố lẫn nhau, nh ng cơ
năng có thể chuyển hố lẫn nhau, nh ng cơ
năng thì khơng đổi. Ng ời ta nói cơ năng đ ợc
năng thì khơng đổi. Ng ời ta nói cơ năng đ ợc
bảo toàn.

</div>
<span class='text_page_counter'>(13)</span><div class='page_container' data-page=13>

TiÕt 21

TiÕt 21: : Sự chuyển hoá và bảo toàn cơ năngSự chuyển hoá và bảo toàn cơ năng

<b>II. Bảo toàn cơ năng .</b>

<b>II. Bảo toàn cơ năng .</b>

<b>Chú ý</b>

<b>Chú ý</b> : Khi mô tả c¸c thÝ nghiƯm vÏ ë hình 17.1 và _{: Khi mô tả các thí nghiệm vẽ ở hình 17.1 và}

17.2 chúng ta đã bỏ qua ma sát. Thực ra do có ma sát

17.2 chúng ta đã bỏ qua ma sát. Thực ra do có ma sát

nên quả bóng sau khi chạm đất không thể trở lại độ

nên quả bóng sau khi chạm đất không thể trở lại độ

cao ban đầu, cũng nh con lắc sau khi đã đ ợc thả ra ở vị

cao ban đầu, cũng nh con lắc sau khi đã đ ợc thả ra ở vị

trí A khơng thể quay trở lại đúng vị trí này. Điều đó có

trí A khơng thể quay trở lại đúng vị trí này. Điều đó có

nghĩa là, nếu kể đến ma sát, thì cơ năng của vật khơng

nghĩa là, nếu kể đến ma sát, thì cơ năng của vật khơng

bảo tồn. Một phần cơ năng đã chuyển hố thành một

bảo tồn. Một phần cơ năng đã chuyển hố thành một

d¹ng năng l ợng khác mà chúng ta sÏ häc trong bµi

dạng năng l ợng khác mà chóng ta sÏ häc trong bµi

sau .

</div>
<span class='text_page_counter'>(14)</span><div class='page_container' data-page=14>

TiÕt 21

TiÕt 21: : Sự chuyển hoá và bảo toàn cơ năngSự chuyển hoá và bảo toàn cơ năng

- ng năng có thể chuyển hố thành thế năng,
- Động năng có thể chuyển hố thành thế năng,
ng ợc lại thế năng có thể chuyển hố thành động
ng ợc lại thế năng có thể chuyển hố thành động
nng

năng ..

- Trong quỏ trỡnh c hc, ng nng v thế

- Trong quá trình cơ học, động năng và thế
năng có thể chuyển hố lẫn nhau, nh ng cơ
năng có thể chuyển hố lẫn nhau, nh ng c
nng c bo ton.

năng đ ợc bảo toàn.

</div>
<span class='text_page_counter'>(15)</span><div class='page_container' data-page=15>

TiÕt 21

TiÕt 21: : Sù chuyÓn hoá và bảo toàn cơ năngSự chuyển hoá và bảo toàn cơ năng

III. Vận dụng .

III. Vận dụng .

C9

C9 : H·y chØ ra sù chuyển hoá từ dạng cơ năng này : HÃy chỉ ra sù chun ho¸ tõ dạng cơ năng này
sang dạng cơ năng khác trong các tr ờng hợp sau :

sang dạng cơ năng khác trong các tr ờng hợp sau :

a. Mũi tên đ ợc bắn đi từ chiếc cung

a. Mũi tên đ ợc bắn đi từ chiếc cung<b>..</b>

b. N ớc từ trên đập cao chảy xuống.

b. N ớc từ trên ®Ëp cao ch¶y xuèng.

c. Ném một vật lên cao theo ph ơng thẳng đứng .

c. Ném một vật lên cao theo ph ng thng ng .

Đáp án:
Đáp án:

a. Th năng đàn hồi của cánh cung chuyển hóa
a. Thế năng đàn hồi của cánh cung chuyển hóa
thành động năng của động năng của mũi tên.

thành động năng của động năng của mũi tên.
b. Thế năng thành động năng .

b. Thế năng thành động năng .

c. Khi vật đi lên thì Động năng thành thế năng,
c. Khi vật đi lên thì Động năng thành thế năng,
khi vật rơi xuống thì thế năng chuyển hóa của
khi vật rơi xuống thì thế năng chuyển hóa của
động năng.

</div>
<span class='text_page_counter'>(16)</span><div class='page_container' data-page=16>

TiÕt 21

TiÕt 21: : Sự chuyển hoá và bảo toàn cơ năngSự chuyển hoá và bảo toàn cơ năng

C10: (Bài 17.1 - SBT)

<b>Thả viên bi lăn trên một cái máng hình vịng cun </b>
<b>(hình vẽ).</b><i>_{a. ở vị trí nào viên bi có động năng lớn nhất? Hãy}</i>

<i>chọn câu trả lời đúng :</i>

<i>b. ở vị trí nào viên bi có thế năng năng lớn nhất ? Hãy chọn </i>
<i>câu trả lời đúng :</i>

A. VÞ trÝ C
B. VÞ trÝ A
C. Vị trí B

D. Ngoài 3 vị trí trên

A. Vị trí B
B. Vị trí C

C. Vị trí A

D. Ngoài 3 vị trÝ trªn

C
A

</div>
<span class='text_page_counter'>(17)</span><div class='page_container' data-page=17>

TiÕt 21

TiÕt 21: : Sự chuyển hoá và bảo toàn cơ năngSự chuyển hoá và bảo toàn cơ năng

Bài 10. (Bài 17.1 - SBT)

<b>Thả viên bi lăn trên một cái máng hình vòng cung (h×nh vÏ). </b>

<i><b> a. </b><b>ở</b><b> vị trí nào viên bi có động năng lớn nhất? Hãy chọn câu </b></i>

<i><b>trả lời đúng :</b></i>

<i><b>b. </b><b>ở </b><b>vị trí nào viên bi có thế năng năng lớn nhất ?Hãy chọn</b></i>
<i><b> câu trả lời đúng :</b></i>

C. VÞ trÝ B

</div>

<!--links-->