°NGHỆ

THUẬT PHÊ BÌNH

NƠI CƠNG SỞ
Insert Your Picture
Here

Người biên soạn: Hồng Thị Kim Oanh
Email:


Anh/chị có từng ở trong hồn cảnh như thế này hay
chứng kiến sự việc tương tự????
Béo thế….
Đã xấu cịn vơ duyên….
Quê mùa một cục…….
Ăn mặc chả ra sao cả….
Đồ vô tích sự!!!
Khơng có khả năng tư duy….
Khơng có năng lực…..
Đồ kém cỏi, khơng có khả năng
làm việc lớn….…


Anh/chị có từng ở trong hồn cảnh như thế này hay
chứng kiến sự việc tương tự????


Anh/chị cảm thấy thế nào khi bị chê bai,
chỉ trích? Tích cực hay tiêu cực?

Sợ hãi
Buồn?
Tức giận?
Xấu hổ?
Đau khổ?
Chán nản?
Thiếu động lực?
Thất vọng?
Tuyệt vọng?
…….


Insert Your Picture Here

“Bài học
lớn” của
cố Tổng
thống Mỹ
Abraham Lincoln
(12/02/1809) - Vị tổng
Abraham
thống thứ 16 của Hoa
Kỳ (1861 - 1865)
Lincoln


Cuộc quyết đấu giữa Abraham Lincoln và James
Shields
Năm 1842, do những mâu thuẫn về
chính trị, Lincoln đã đăng một bài báo

với nội dung châm biếm, đả kích một
người Ireland tên là James Shields.
Ơng đã viết về Shields là “một kẻ
ngơng cuồng tự cao tự đại, tính cách
thơ lỗ, hơn nữa còn hiếu thắng như
một con dã thú”.
Khi Shields đọc được bài báo này
thì vơ cùng phẫn nộ, để bảo vệ danh dự
của mình, ơng ta tìm Lincoln để quyết
đấu bằng kiếm.


Hậu quả của việc phê bình gay gắt:
1.

Gây ra sự căng thẳng, tiêu cực
trong các mối quan hệ

2.

Thường ảnh hưởng xấu đến
tinh thần, tâm trạng của người
bị phê bình

3.

Thường ảnh hưởng xấu đến
động lực làm việc của nhân viên

=> Giảm năng suất, hiệu quả công

việc. Đây là điều mà không một
nhà quản trị nào mong muốn.


Có cần thiết phải phê bình hay khơng?
PHÊ BÌNH như thế nào thì TỐT?
§ Nhân viên làm sai
ĐÚNG?
§

Nhân viên lười biếng

§

Nhân viên thụ động

§

Nhân viên thiếu nhiệt tình với cơng việc

§

Nhân viên khơng chịu hợp tác với người khác

§

Hiệu quả cơng việc kém

§


Khơng đạt mục tiêu…..


Phê bình là
Insert Your Picture Here

một nghệ
thuật !


ĐỂ PHÊ BÌNH
TRỞ THÀNH
MỘT NGHỆ
THUẬT


Đặc điểm chung của cách phê bình “SAI”:
1.

Âm lượng lớn

2.

Lời lẽ gay gắt: ngơn từ mang tính cơng kích, chỉ trích,
thậm chí “rất cay độc”

3.

Sắc mặt lạnh lùng, tức giận


4.

Thể hiện sự coi thường, khinh bỉ

5.

Chê bai trước tập thể, cơng khai

6.

Phủ định “sạch trơn”

7.

Bới móc sang chuyện khác, nhắc lại sai lầm cũ


THAY ĐỔI CÁCH PHÊ BÌNH ???
1. Âm

lượng lớn

2. Lời

lẽ gay gắt: ngơn từ mang tính
cơng kích, chỉ trích, thậm chí “rất
cay độc”

3. Sắc


mặt lạnh lùng, tức giận

4. Thể

hiện sự coi thường, khinh bỉ

5. Chê

bai trước tập thể, công khai

6. Phủ

định “sạch trơn”

7. Bới

móc sang chuyện khác, nhắc
lại sai lầm cũ


CÁCH PHÊ BÌNH “ĐÚNG”?
1.
2.

3.
4.

5.
6.


7.

Giảm âm lượng vừa đủ nghe
Khéo léo “đi vịng”, ngơn từ thân thiện, khéo
léo, tránh dùng ngơn từ chê bai tiêu cực, chỉ
trích gay gắt
Thái độ lịch sự, nhã nhặn, ơn hịa, cởi mở
Tơn trọng đối phương, lắng nghe và cho đối
phương cơ hội được giải thích
Nên gặp riêng để góp ý
Khen ngợi trực tiếp vào những ưu điểm thực
sự của đối phương, những thành tích đã đạt
được.
Khơng bới móc sang chuyện khác hoặc lỗi
lầm cũ


Những khó khăn để thực hiện nghệ thuật phê
bình
- Tổn thất/lỗi gây ra quá nghiêm trọng;
- Người bị phê bình hồn tồn khơng nhận thức được lỗi của họ và có thái
độ thiếu hợp tác;
=> Thơng thường điều này khiến cho người phê bình (quản lý/đồng
nghiệp…) cảm thấy vơ cùng bực tức, giận dữ. Do đó họ khó bình tĩnh được
và khó kiểm sốt được lời nói và hành vi đúng mực khi phê bình.


Tại sao khơng cần kiểm sốt cơn nóng
giận?


°

Thứ nhất, khi bạn phải phê bình người khác nghĩa là
“quả” (kết quả) là trình trạng hiện tại, “nhân” (nguyên
nhân) là cái đã xảy ra trong q khứ. Q khứ thì khơng
thay đổi được.

°

Thứ hai, dù bạn mắng, chửi thậm tệ thế nào đi chăng
nữa thì hiện tại khó mà thay đổi được.

°

Thứ ba, lúc nóng giận người ta thường đưa ra những
quyết định khơng đúng đắn, thậm chí sai lầm (Cả giận
mất khôn!)


Tại sao khơng cần kiểm sốt cơn nóng
giận?
° Thứ tư, lời nói trong lúc tức giận được “tn ra” mất kiểm sốt
sẽ làm ảnh hưởng đến uy tín, hình ảnh cá nhân của bản thân
bạn.

°

Thứ năm, tức giận làm tổn hại sức khỏe của bạn

°


Thứ sáu, “tức giận” thể hiện sự bất lực với thực tại, mất khả
năng tư duy, hành động giải quyết vấn đề (tổn thất, hậu quả…).

°

Thứ bảy, chắc chắn rằng khơng có ai đi làm và “CỐ GẮNG ĐỂ
BỊ PHÊ BÌNH”. Điều mọi nhà quản lý cần làm là thúc đẩy nhân
viên, giúp họ “cố gắng” để được KHEN THƯỞNG.


Một vài ví dụ…
Đồ vơ tích sự! Vì
anh mà dự án quan
trọng của chúng ta
có thể trở về con số
0. Thật khơng hiểu
nổi!

Tơi đánh giá cao những đóng
góp của anh cho dự án trong thời
gian vừa qua. Hiện nay dự án đã đi
đến giai đoạn nước rút vì vậy cần
phải tập trung cao độ.
Tôi hi vọng anh sẽ tập trung hơn
vào công việc và không phạm sai
lầm như thế này thêm lần nào nữa.
Mỗi cá nhân đều phải có trách
nhiệm với kết quả cơng việc của
mình đúng khơng?



Một vài ví dụ
Tơi thấy có khi cơ
dùng bằng giả cũng
nên, tôi chưa thấy ai
học trường X ra mà
kém cỏi như cơ cả!

Tơi hiểu rằng là cơ gặp khó khăn
trong việc thực hiện nhiệm vụ lần này
và hẳn là cô đã rất cố gắng. Vậy
nên cô cũng cần nghiêm túc rút kinh
nghiệm, nếu gặp khó khăn vướng
mắc cơ cần chia sẻ với mọi người để
kịp thời tháo gỡ, tránh gây ra những
tổn thất lớn hơn khi nhiệm vụ khơng
được hồn thành. Chúng ta là một
đội và sẽ cùng nhau chia sẻ trách
nhiệm và tiến tới mục tiêu.



BÀI TẬP THỰC HÀNH: Sắm vai để thực hiện giải
quyết tình huống sau
Nam là một nhân viên rất chăm chỉ làm việc và trước nay ln
hồn thành tốt nhiệm vụ. Tuy nhiên trong tháng 3 vừa qua, do
gia đình Nam có chuyện buồn nên anh khơng tập trung vào cơng
việc. Báo cáo kinh doanh hàng tháng của công ty do anh phụ
trách không đạt yêu cầu.

Trong buổi họp, sau khi Nam trình bày báo cáo, ơng Hùng sếp của Nam vô cùng tức giận, ông giận dữ quát lớn:
“Giao cho cậu làm một cái báo cáo đơn giản nhất mà cũng
khơng xong. Cậu là một nhân viên có năng lực kém nhất mà
tôi từng biết!”


BÀI TẬP THỰC HÀNH: Sắm vai để giải
quyết tình huống
YÊU CẦU:
1. Lập nhóm: 2 người/nhóm
2. Chuyển đổi lời phê bình gay gắt sang cách phê bình
“ĐÚNG”
3. Sắm vai và thực hiện “nghệ thuật phê bình”