Gap Hoang Sa o Ly Son Ky 5 50 nam lan bien

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (131.24 KB, 2 trang )

<b>Gặp Hoàng Sa ở Lý Sơn - Kỳ 5: 50 năm lặn biển</b>

Có người hỏi: Sao các triều vua lại chọn dân Lý Sơn làm lực lượng chủ lực để đi Hồng Sa

mà khơng phải ngư dân vùng biển nào khác? Đơn giản vì dân Lý Sơn rất có kinh nghiệm

trong bơi lặn và “thuộc” Hồng Sa hơn cả.

Ơng Bùi Thượng bên chiếc cúp vơ địch lặn toàn miền Nam năm 1963 - Ảnh:

Trần Đăng

Năm 68 tuổi (2006), ông Bùi Thượng ở thôn Tây xã An Hải, đảo Lý Sơn quyết định “gác dầm chèo” dù vẫn còn thòm thèm đi
biển, chấm dứt 50 năm ngang dọc Hoàng Sa, với chỉ mỗi một nghề lặn bắt hải sâm. Ơng đích thị là một trong những hậu duệ
xứng đáng nhất của các thế hệ tiền bối ở Lý Sơn từng ngang dọc Hoàng Sa một thời.

Năm nay, ông Bùi Thượng bước sang tuổi 74, “về hưu” đã 6 năm “do con cái nó ngăn cản q, khơng cho ra Hồng Sa nữa
chứ sợ chi cái thằng ấy!”, ơng nói bằng một giọng bực bội. Chúng tôi hiểu ông ám chỉ “cái thằng ấy” là “thằng” nào rồi! Chừng
như thấy “lỡ lời” vì cáu bẳn vơ lý với khách lạ, ơng cười xịa, rất hiền lành nhưng cũng rất trải đời sóng nước: “Hồng Sa là đất
của ơng bà mình, giờ nó cướp mất, lại cịn bắt bớ đánh đập, tơi già rồi chứ cịn trai tráng, tơi chả ngán đâu!”. Hỏi: “Chứ chú làm
gì mà khơng ngán bọn hắn?”. “Tôi đi biển 50 năm, chủ yếu là vùng Hồng Sa, nhiều khi gặp cá mập, tơi giương đọc (mác) lên,
nhìn thẳng vào mặt nó bằng tất cả sự quyết liệt, nó trừng mình một chặp rồi chuồn. Bây giờ, đối với “thằng ấy” cũng vậy, cứ
nhìn thẳng vào mặt nó và giương mũi lao ra, chưa hẳn chúng nó bỏ đi như lũ cá mập đâu nhưng ít ra chúng cũng khơng dám
tấn cơng mình”.

Hễ nhắc đến câu chuyện ra Hồng Sa rồi gặp cá mập và bây giờ là gặp “thằng ấy”, ông cụ 74 tuổi như người sắp lên đồng vậy.
Chúng tôi bèn chuyển “đề tài” khác, hẹn ông khi kết thúc câu chuyện về nhà vơ địch lặn tồn miền Nam cách nay gần 50 năm,
sẽ trở lại chuyện lặn ở Hồng Sa. Ơng đồng ý rồi hỏi: “Kể lại cái đận (dạo) thi lặn năm 1963 chứ gì?”. “Dạ đúng, cuộc thi lặn
toàn miền Nam được tổ chức ở Lý Sơn mà chú giật cúp ấy”. Ông bảo “được rồi”, rồi bước vào gian phòng trong, lấy ra chiếc
cúp màu đồng đã xỉn, đặt trước mặt khách, bảo: “Nó đấy!”.

</div>
<span class='text_page_counter'>(2)</span><div class='page_container' data-page=2>

Ơng Bùi Thượng là người có máu hài hước. Thi thoảng ơng cũng thêm chút “mắm muối” cho câu chuyện mặn mà nhưng việc

ông vơ địch lặn tồn miền Nam là khơng thêm chút “gia vị” nào. Ông chứng minh câu chuyện thật ấy bằng một chiếc cúp đang
để trên bàn trước mặt khách. Rót thêm trà (có cả rượu vú nàng nữa, cứ một ly trà thì kèm một ly rượu) cho khách, ơng nói:
“Thực ra cũng để biết sức mình nó đến đâu thơi. Lặn thi khác xa với “lặn khơng thi”, tức lặn ngồi Hồng Sa ấy”.

<b>Ngang dọc Hoàng Sa</b>

Theo cha đi biển năm 18 tuổi, 50 năm sau, ông Bùi Thượng trở thành người “thuộc” vùng biển Hồng Sa nhất đảo Lý Sơn.
Hình như mọi bất trắc tai ương của nghề lặn biển đều “chê” ông vậy. Tuổi xưa nay hiếm rồi mà tay chân ông vẫn còn khá rắn
chắc và vạm vỡ, da dẻ đỏ au, giọng oang oang như thời trai trẻ. “Tôi còn khỏe mạnh và sống được đến giờ là nhờ tôi biết… sợ.
Dĩ nhiên là “sợ” tai nạn chứ không phải sợ cá mập với sợ “thằng ấy” đâu”. Ông mở đầu câu chuyện 50 năm ngang dọc Hoàng
Sa bằng một lời khun có tính cảnh báo như vậy.

Lý Sơn hiện có khoảng 500-600 thợ lặn chuyên nghiệp, chủ yếu là đi Hoàng Sa và Trường Sa để lặn bắt hải sâm, đồn đột và
tìm phế liệu từ những con tàu đắm. Bằng các phương tiện lặn biển thơ sơ, lại cậy sức trẻ, khơng ít trai tráng ở hòn đảo này tàn
phế suốt đời do chủ quan nên bị sức ép của nước khiến họ bị tai biến. Riêng “nhà vơ địch” Bùi Thượng thì khơng, hầu như ông
chưa gặp một trắc trở nào trong q trình lặn biển. Ngư trường chủ yếu của ơng vẫn là Hồng Sa. Vì theo ơng, ở đó có nhiều
hải sâm là một lẽ, lẽ nữa là từ sâu thẳm lịng mình, đó là nơi mà ơng bà mình đã từng đổ xương máu ngồi ấy nên ơng cảm
thấy gần gũi. Thời ơng cịn trai trẻ, hầu như khơng một hịn đảo nào ở quần đảo Hồng Sa mà ông không biết đến. “Cho đến
khi tiếp cận với vùng biển Hoàng Sa và khai thác hải sâm ngồi ấy, tơi mới hiểu vì sao từ mấy trăm năm trước, bằng các
phương tiện thô sơ và đầy nguy hiểm mà ơng bà mình vẫn chinh phục Hoàng Sa. Vùng biển ấy là cả một “kho” về các lồi hải
sản, tồn những thứ q hiếm”, ơng nói.

Trở lại với chuyện “sợ” của ơng Bùi Thượng. Ơng nhớ lại: “Xuống dưới đáy đại dương ở độ sâu 70 mét nước, nhiều hôm như
gặp một lâu đài dưới lịng biển. Những dải san hơ đủ các màu sắc, lại nghe đủ thứ âm thanh, những tưởng mình đi lạc vào
cung điện nào trong truyện cổ. Có hôm hải sâm nằm la liệt, chỉ việc nhặt bỏ vơ bao chứ chả cần phải lùng tìm. Nhưng chính vì
q nhiều lồi hải sản q hiếm như vậy khiến khơng ít người gặp nạn vì ham”. Thời ơng còn trẻ, ngay cả bây giờ cũng vậy,
nhiều thợ lặn khơng có quần áo lặn và máy thở chun dụng, chỉ ngậm có mỗi cái ống hơi, nối với tàu bằng một sợi dây buộc ở
lưng, khi nào cần lên mặt nước hoặc gặp trục trặc thì cứ việc giật mạnh dây. Người ngồi trên tàu, cứ thế kéo thật mạnh để
người dưới đáy biển trồi lên cho nhanh. Chính vì muốn “cho nhanh” ấy nên nhiều người bị đột quỵ. Kinh nghiệm của ông
Thượng cho biết, cứ lên vài chục mét thì cần “dừng lại” để nghỉ, cũng là để cơ thể làm quen với áp lực của nước chứ nếu lên

đột ngột, cơ thể khơng thích nghi kịp dẫn đến tai biến là vậy. Ở Lý Sơn, năm nào cũng có năm bảy thanh niên trai tráng, dù là
những thợ lặn chuyên nghiệp nhưng vẫn bị tai biến dẫn đến tàn phế suốt đời.

Năm mươi năm ngang dọc vùng biển ấy, từng thuộc sao trời, từng quen con nước như thể quen cái cốc, thuộc cái chén ở nhà
mình, giờ đã gác dầm chèo nhưng ông già 74 tuổi ấy vẫn đau đáu nỗi niềm khi nhắc đến Hoàng Sa. “Nếu cho tôi trẻ lại, tôi vẫn
cho mũi thuyền lao về hướng ấy”. Chợt thấy đơi mắt ơng lão nhịe đi trong sương chiều khi nói xong câu đó.

</div>