Tải bản đầy đủ (.docx) (16 trang)

sang kien kinh nghiem cong tac doi nam hoc 2011 2012

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (128.71 KB, 16 trang )

<span class='text_page_counter'>(1)</span><div class='page_container' data-page=1>

<b>A. ĐẶT VẤN ĐỀ</b>


<b>I.LÝ DO CHỌN ĐỀ TÀI :</b>


Trong thời kỳ đất nước đang phát triển về kinh tế, đem lại sự sung túc về vật
chất. Thì Tiếng việt ln tồn tại với sứ mệnh dìu dắt, nâng cao tâm hồn của mỗi con
người. Tiếng việt còn là chìa khố mở cửa cho tất cả các mơn học khác. Ở lớp 3,
việc dạy Tiếng việt cho các em là vấn đề cần thiết và quan trọng. Ngay từ buổi đầu
tiên cắp sách tới trường các em đã được học môn Tiếng việt, nhưng ở lứa tuổi này
các em thường ghi nhớ theo su hướng máy móchường là đọc thuộc hơn đọc hiểu.
Xuất phát từ mục tiêu của mơn học là: (Rèn các kỹ năng Nghe – Nói - Đọc - Viết)
đã trở thành trọng tâm, xuyên suốt bậc học, trong đó phải kể đến rèn kỹ năng nói
cho các em. Muốn học tốt mơn học khác, trước tiên các em phải nắm chắc môn học
này.


Một người muốn nói hoặc viết được trước tiên phải xây dựng nội dung thơng
báo (lập mã). Sau đó truyền thơng báo đề (bằng âm thanh hoặc chữ viết). Một người
muốn nghe hoặc đọc được trước tiên phải tiếp nhận được các nội dung chứa thơng
báo đó. Việc rèn các kỹ năng (Nghe – Nói - Đọc - Viết) trong đó có kỹ năng nói hay
cịn gọi là kỹ năng kể chuyện cho học sinh lớp 3 không chỉ dừng lại ở mặt kỹ thuật.
Phải tiến tới sự thông hiểu nội dung hoặc diễn đạt nội dung thông báo. Qua Tiếng
việt trong đó có phân mơn kể chuyện, cịn hình thành nhân cách, tâm hồn, tình cảm
và năng lực tư duy, đó mới là cái đích cuối cùng. Trong q trình dạy học, việc vận
dụng phương pháp của giáo viên vào dạy phân mơn kể chuyện cịn nhiều hạn chế
như:


</div>
<span class='text_page_counter'>(2)</span><div class='page_container' data-page=2>

viên nhiều khi chỉ mang tính thơng báo kiến thức là chủ yếu, mà chưa có sự chủ
động hướng dẫn học sinh tự tìm ra tri thức mới. Trong q trình thực hiện giáo viên
cịn ngại bỏ cơng sức, thời gian để tìm hiểu và sử dụng đồ dùng trực quan một cách
có hiệu quả. Bên cạnh đó đồ dùng trực quan trong nhà trường còn thiếu và khơng
đồng bộ.



Ngồi những lý do trên, cịn có một lý do nữa đó là : Hiện nay học sinh Tiểu học
nói chung và học sinh lớp 3 nói riêng, kỹ năng kể chuyện của học sinh chưa tốt. Đặc
biệt là những học sinh ở vùng sâu, vùng xa nơi tôi đang cơng tác.


Xuất phát từ những điều vừa trình bày ở trên nên chúng tôi đã hướng tới
chọn một số biện pháp rèn kỹ năng kể chuyện cho học sinh lớp 3 theo hướng dạy
học tích cực qua câu chuyện Cậu bé thông minh để làm đề tài nghiên cứu khoa học
của mình. Qua đó giúp các em học sinh lớp 3 rèn cho mình kỹ năng kể chuyện
mạch lạc, hấp dẫn. Thông qua giảng dạy để giúp các em học tốt phân mơn học này,
từ đó sẽ là địn bẩy tạo đà cho các em học tốt các môn học khác.


<b>II. ĐỐI TƯỢNG - PHẠM VI - THỜI GIAN - ĐỊA ĐIỂM NGHIÊN CỨU:</b>
<b>1. Đối tượng nghiên cứu: </b>


Trường Tiểu học Nghinh Tường có tất cả tổng số học sinh là : 241 em, do
vậy đối tượng nghiên cứu của tôi là học sinh lớp 3A.


<b>2. Phạm vi nghiên cứu:</b>


“Một số phương pháp rèn kỹ năng kể chuyện cho học sinh lớp 3 theo hướng
dạy học tích cực” trong trường Tiểu học Nghinh Tường, huyện Võ Nhai, tỉnh Thái
Nguyên.


<b>3. Thời gian nghiên cứu:</b>


Bắt đầu nghiên cứu từ ngày 10 tháng 9 năm 2010 và kết thúc vào 25 tháng 5
năm 2011.


</div>
<span class='text_page_counter'>(3)</span><div class='page_container' data-page=3>

Tôi tiến hành nghiên cứu tại trường Tiểu học Nghinh Tường.
<b>III. MỤC ĐÍCH, NHIỆM VỤ CỦA SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM:</b>



“Một số phương pháp rèn kỹ năng kể chuyện cho học sinh lớp 3 theo hướng
dạy học tích cực” qua câu chuyện “Cậu bé thơng minh”.


Thực tế cho thấy: Cùng một nội dung và phương tiện điều kiện dạy học như nhau,
nhưng hiệu quả giờ dạy của các giáo viên rất khác nhau. Có những tiết dạy học sinh
hào hứng, tích cực, chủ động trong học tập, nhưng có những tiết dạy hiệu quả đạt
rất thấp, học sinh không mấy hào hứng trong hoạt động học tập và học khơng tập
chung. Tất cả cho thấy điều đó phụ thuộc rất nhiều đến phương pháp giảng dạy của
giáo viên. Vì vậy, đổi mới phương pháp dạy học hay nói cách khác là dạy học theo
hướng tích cực. Đây là chìa khố cho sự thành cơng của giờ dạy học. Qua phân môn
kể chuyện chúng ta bồi dưỡng tư tưởng, tình cảm, phát triển trí tưởng tượng của học
sinh. Ngồi ra khi dạy phân mơn này là chúng ta đã rèn cho học sinh hai kỹ năng đó
là: Kỹ năng nghe và nói. Giờ kể chuyện cịn có hiệu quả đến nhu cầu nghe kể
chuyện của trẻ em, góp phần hình thành nhân cách, đem lại những cảm xúc thẩm mĩ
lành mạnh cho tâm hồn học sinh. Phân môn kể chuyện góp phần tích luỹ vốn văn
học, mở rộng vốn sống cho trẻ em. Bên cạnh đó phân mơn kể chuyện góp phần rèn
luyện và phát triển kỹ năng nói và kể trước đám đơng một cách có nghệ thuật, góp
phần khêu gợi tư duy hình tượng của trẻ. Như vậy, sáng kiến kinh nghiệm này là
vận dụng những phương pháp dạy học phân môn kể chuyện. Để rèn kỹ năng nghe,
nói cho học sinh lớp 3 theo hướng dạy học tích cực qua câu chuyện “Cậu bé thơng
minh”. Từ đó thấy


</div>
<span class='text_page_counter'>(4)</span><div class='page_container' data-page=4>

<b>B. NỘI DUNG:</b>


<b>I. Đặc điểm tình hình của lớp 3A :</b>


<b>* Thuận lợi:</b>


Lớp 3A do tơi chủ nhiệm có tổng số 27 em, trong đó: Nam: 12 em, Nữ: 15
em. Đa số các em ngoan, chăm chỉ học tập, tiếp thu bài tương đối nhanh. Các bậc


phụ huynh phần đa là đã quan tâm tới việc học tập của các em. Các em đều sinh
sống ở các xóm gần trung tâm của xã, chủ yếu là dân tộc Tày, Dao.


<b>* Khó khăn: </b>


Các em học sinh lớp 3 trong khi tham gia giờ kể chuyện cịn nhút nhát, vốn
từ của các em khơng phong phú như các bạn cùng trang lứa ở thành phố. khả năng
tư duy, xắp xếp câu chuyện của các em chưa có hệ thống và lơ rích. Vốn từ của các
em còn nghèo nàn, khả năng nhớ cau chuyện còn thấp. Chính vì vậy mà khi áp dụng
dạy học lấy học sinh làm trung tâm, thì việc dạy học phân môn kể chuyện không
đạt hiệu quả cao.


<b>II. Cơ sở lý luận và cơ sở thực tiễn:</b>
<b>1. Cơ sở lý luận:</b>


</div>
<span class='text_page_counter'>(5)</span><div class='page_container' data-page=5>

chính cơng cụ, trong khố học nghệ thuật. Các bộ sách Tiếng Việt được biên soạn
và đưa vào sử dụng phương pháp dạy học Tiếng Việt nói chung và phương pháp
dạy phân mơn kể chuyện lớp 3 nói riêng. Những ưu điểm và nhược điểm của các
chương trình Sách giáo khoa cũng như kinh nghiệm thực tiễn dạy và học Tiếng Việt
thông qua phân môn kể chuyện theo hướng dạy học tích cực lấy học sinh làm trung
tâm. Dù dạy học theo hướng nào đi nữa thì vẫn phải kế thừa tinh hoa của những
phương pháp dạy học Tiếng Việt đã có từ ngàn xưa. Ngày nay, trong sự đổi mới của
đất nước thì dạy học lấy học sinh làm trung tâm đã được áp dụng thành cơng. Dạy
học theo hướng tích cực nó giúp cho chúng ta đào tạo ra những thế hệ trẻ đủ đức, đủ
tài đáp ứng được yêu cầu chung của xã hội trong thời kỳ Cơng nghiệp hố- Hiện đại
hố đất nước.


Việc dạy học lấy học sinh làm trung tâm qua phân môn kể chuyện lớp 3, đây
là một kiểu dạy học tích cực nó làm thay đổi văn bản quan hệ giữa thầy và trò trước
kia, khi chưa áp dụng việc dạy học lấy học sinh làm trung tâm. Thì việc dạy học của


người thầy chiếm vai trị chủ đạo, dạy học theo hướng thầy nói sao trò nghe vậy.
Thầy kể trò nghe, thầy đọc trò ghi chép và tiếp thu bài một cách thụ động như một
cái máy, nhất nhất trị phải làm theo thầy. Vì ông thầy lúc này là một ông thầy tổng
thể, bất di bất dịch. Nhưng dạy học theo hướng ấy chỉ phù hợp ở giai đoạn dạy học
trước đây, khi mà công nghệ thông tin chưa bùng nổ, yêu cầu của xã hội lúc bấy giờ
chưa đòi hỏi cao. Còn ngày nay với thời đại của nền công nghệ thông tin hiện đại và
sự địi hỏi cao của xã hội, thì việc dạy học theo kiểu thầy bảo sao trò nghe vậy nó
khơng cịn phù hợp với sự phát triển của xã hội hiện nay. Người thầy khơng phải cái
gì cũng hiểu hết, chinh vì vậy mà việc áp dụng dạy học theo hướng lấy học sinh làm
trung tâm đây là quan điểm dạy học đúng đắn. Với


</div>
<span class='text_page_counter'>(6)</span><div class='page_container' data-page=6>

dưới sự hướng dẫn của người thầy và tiếp nhận nó một cách sáng tạo. Dạy học theo
hướng này đã làm thay đổi căn bản quan hệ giữa thầy và trị. Nó đã đáp ứng được
ynêu cầu dạy học hiện nay, là hướng vào quan niệm dạy học mới. Tuy nhiên việc
dạy học theo hướng lấy học sinh làm trung tâm trong dạy học Tiếng Việt và các
môn học khác nói chung, phân mơn kể chuyện lớp 3 nói riêng, khơng phải là bác bỏ
hồn tồn cách dạy học cổ truyền trước đây. Mà phải biết kế thừa những thành tựu
của cách dạy học truyền thống , trên cơ sở kế thừa đó ta xây dựng và vận dụng cách
dạy học theo quan điểm hiện đại. Cách dạy học theo kiểu lấy học sinh làm trung
tâm được vận dụng thành cơng ở nhiều mơn học khác nhau trong đó có phân môn
dạy kể chuyện lớp 3.


Với các kỹ năng nghe, nói, hoạt động tạo lập lời nói, đây là nội dung làm
nên đặc thù phân môn kể chuyện. Cách dạy học lấy học sinh làm trung tâm trong
phân môn kể chuyện không chỉ dạy tri thức mà phải dạy cho học sinh biết sử dụng
Tiếng Việt như một công cụ để giao tiếp và tư duy. Vai trò của người thầy giáo là
chủ thể trong hoạt động giảng dạy, dạy học là sự tổ chức điều kiện cho học sinh
chiếm lĩnh nội dung dạy học qua đó giúp học sinh phát triển và hình thành nhân
cách. Thầy giáo phải là người hướng dẫn, người thiết kế chứ không phải là người áp
đặt tri thức cho học sinh. Ngoài ra hoạt động học của học sinh đóng một vai trị hết


sức quan trọng, việc quyết định thành công trong dạy học lấy học sinh làm trung
tâm. Nghiên cứu quan điểm dạy học trước tiên phải nghiên cứu đối tượng học sinh
như là chủ thể của quá trình dạy học. Để tích cực hố hoạt động dạy học của học
sinh cần phải quan tâm đến đặc thù về tâm lí cũng như trình độ nhận thức của học
sinh. Trong việc tích cực hố hoạt động học tập của học sinh thì cần lưu ý đến hoạt
động cụ thể của một giờ dạy nào đó.


</div>
<span class='text_page_counter'>(7)</span><div class='page_container' data-page=7>

giải quyết tình huống sư phạm đó một cách khoa học, hợp lý. Mà những tình huống
sư phạm đó trong khi dạy học khơng có trong sách vở, nó địi hỏi người thầy phải
có sự chuẩn bị, dự đốn trướcc tình huống có thể xảy ra. Tất cả các hoạt động ấy
đều được tiến hành dưới sự chỉ đạo sâu sát của người thầy. Hiệu quả của hoạt động
đó chính là hệ thống tri thức kỹ năng, kỹ xảo mà học sinh đã nắm được. Nói tóm lại,
việc vận dụng quan điểm dạy học lấy học sinh làm trung tâm đã được ứng dụng,
vận dụng rộng rãi trong tất cả các môn học nói chung và phân mơn dạy kể chuyện
lớp 3 nói riêng đã đạt hiệu quả tốt. Vậy không thể không phát huy vai trò dạy học
theo quan điểm lấy học sinh làm trung tâm trong dạy học phân môn kể chuyện ở lớp
3 nói riêng và ở tất cả các lớp nói chung.


<b>2. Cơ sở thực tiễn: </b>


Học sinh Tiểu học nói chung, học sinh lớp 3 nói riêng, các em đều rất thích
nghe kể chuyện. Từ thủa hai, ba tuổi trẻ em đã say mê nghe kể chuyện. Nhiều người
đến khi già rồi mà vẫn không quên được những kỷ niệm về các buổi tối cịn nhỏ của
mình được người lớn kể cho nghe những câu chuyện cổ tích thần kỳ trước khi đi
ngủ. Lớn lên các em đi học, biết chữ có thể tự mình đọc được truyện nhưng vẫn
không giảm hứng thú được nghe kể chuyện. Phân môn kể chuyện lớp 3 cũng như
bậc Tiểu học trước tiên phải đáp ứng được yêu cầu này của trẻ. Kể chuyện có sức
mạnh riêng trong giáo dục trẻ, sức mạnh này bắt nguồn từ sức mạnh của công cụ mà
phân mơn kể chuyện sử dụng đó là tác phẩm văn học nghệ thuật giáo viên dùng để
kể



</div>
<span class='text_page_counter'>(8)</span><div class='page_container' data-page=8>

Qua từng câu chuyện, các em biết giá trị của từng chi tiết, thấm thía với hình
ảnh nghệ thuật, từng nhân vật... Do đó kể chuyện là miếng đất màu mỡ để trên đó tư
duy hình tượng của học sinh sẽ phát triển. Mặt khác phân mơn kể chuyện cịn phát
triển ngơn ngữ nói của học sinh. Đây là ách rèn luyện cho các em cách rèn kỹ năng
nói trước đông người một cách nghệ thuật, hấp dẫn người nghe để có thể điều khiển
được giọng kết hợp với diễn biến từng loại truyện khác nhau. Có thể nói, ngơn ngữ
nghe nói được rèn luyện trong giờ kể chuyện hướng tới phong cách nghệ thuật.
Nhưng để rèn được kỹ năng kể chuyện cho các em học sinh lớp 3 trở thành kỹ xảo
thì khơng phải dễ ràng một sớm một chiều nhất là đối với các em học sinh của
trường vùng sâu vùng xa như trường chúng ta. Do các em 100% đều là con em dân
tộc tiểu số nên các em phát âm còn chưa chuẩn còn ngọng giữa dấu thanh hỏi với
thanh huyền, thanh ngã với hanh sắc.


Phương tiện phục vụ cho phân mơn này cịn chưa được thực sự quan tâm và
chú trọng.


Một yếu tố cơ sở thực tiễn nữa đó là hoạt động dạy học của giáo viên cũng
góp phần khơng nhỏ vào việc học của người học. Có đạt được theo mục tiêu của
mơn học đã đề ra hay khơng đó chính là đội ngũ giáo viên. Nhiều giáo viên vẫn còn
chưa làm quen được với việc dạy học theo hướng tích cực “Lấy học sinh làm trung
tâm” và việc đổi mới phương pháp dạy học


</div>
<span class='text_page_counter'>(9)</span><div class='page_container' data-page=9>

giáo viên còn hiểu sai ý đồ của sách giáo viên và kênh hình trong sách giáo khoa.
Những giáp viên như thế phần nào cũng làm ảnh hưởng và hạn chế sự phát triển tư
duy của học sinh. Dạy học kiểu như vậy các em sẽ tiếp thu bài một cách thụ động.
Để đạt được kết quả cao trong dạy học, bắt buộc người giáo viên phải đổi mới
phương pháp dạy học và dạy học theo hướng dạy học tích cực.


Dạy học theo hướng này sẽ giúp chúng ta đào tạo ra những thế hệ trẻ năng


động, sáng tạo, đủ đức, đủ tài và phần nào đáp ứng, được yêu cầu của xã hội trong
thời kỳ cơng nghiệp hố, hiện đại hoá đất nước.


Qua khảo sát, thống kê cho thấy thực trạng khả năng nghe, nói của học sinh lớp 3A
và 3B khơng đồng đều. Có em chưa biết nghe tiếng phổ thơng. Có em nói ngọng
các dấu thanh và nói ê-a, ngắc ngứ. Chính vì vậy cho nên chúng tôi đã vận dụng
một số biện pháp để rèn kỹ năng nghe, nói cho học sinh lớp 3 thông qua môn kể
chuyện.


<b> CHƯƠNG II: MỘT SỐ PHƯƠNG PHÁP VÀ BIỆN PHÁP ĐỂ RÈN KỸ</b>
<b>NĂNG NGHE, NÓI CHO HỌC SINH LỚP 3 QUA BÀI “CẬU BÉ THÔNG</b>
<b>MINH” TRUYỆN KỂ LỚP 3.</b>


Từ những phương pháp lý luận đã học. Qua các năm thực tế giảng dạy lớp 3.
Tôi thấy việc rèn bốn kỹ năng nghe - nói - đọc - viết cho học Sinh


lớp 3 qua môn tiếng việt là cực kỳ quan trọng. Đặc biệt là kỹ năng nghe nói của đặc
trưng phân môn kể chuyện. Với yêu cầu của đề tài mà chúng tôi đưa ra ở trên. Tôi
đã vận dụng một số phương pháp, biện pháp sau vào giảng dạy phân mơn kể chuyện
lớp 3 theo hướng dạy học tích cực.


<b> 1. Những phương pháp đã sử dụng khi dạy phân môn kể chuyện lớp 3.</b>
<b> a. Phương pháp trình bày trực quan:</b>


</div>
<span class='text_page_counter'>(10)</span><div class='page_container' data-page=10>

<b>* Tác dụng của phương pháp này: Phương pháp này được sử dụng nhiều trong</b>
bước giới thiệu bài mới, luyện tập. Để giúp các em nhớ cốt chuyện nhanh hơn củng
cố bài sâu sắc hơn. Qua đó giáo viên tiết kiệm được lời giảng, tránh được nói nhiều
mà giờ dạy vẫn sinh động.


<b>b. Phương pháp hỏi đáp: </b>



Phương pháp này được tiến hành trên cơ sở các hệ thống câu hỏi của thầy
thông qua từng đoạn của câu chuyện và sự trả lời của học sinh. Để qua đó giúp các
em tự tìm ra tri thức mới dưới sự hướng dẫn của thầy giáo.


* Cách dạy : Khi soạn bài, người giáo viên cần phải chuẩn bị trước một hệ thống
câu hỏi (yêu cầu các câu hỏi trong giáo án của người giáo viên phải có những câu
hỏi dành cho tất cả các đối tượng học sinh Giỏi, Khá, Trung bình, Yếu, Kém trong
lớp, để tránh giờ học nhàm chán, mà tất cả mọi đối tượng học sinh đều được tham
gia hoạt động).


<b>* Tác dụng : Giúp học sinh tham gia vào việc học một cách tích cực, chủ động.</b>
Nhờ đó mà các em chóng thuộc bài, hào hứng học tập, lớp học sinh động. Giáo viên
cũng qua đó mà nắm đươập của học sinh. Từ đó phân loại học sinh và có phương
pháp phù hợp với từng đối tượng để pháp huy óc


sáng tạo và tính độc lập của suy nghĩ của học sinh. Sử dụng phương pháp dạy học
này người ta còn gọi là dạy học nêu vấn đề do một hay một số tình huống đặt ra.
Nhờ đó mà học sinh vừa nắm được tri thức, vừa phát huy óc tư duy, sáng tạo. Dạy
học hướng này cịn có khả năng lớn trong việc giúp học sinh chủ động chiếm lĩnh tri
thức mới.


<b>c. Phương pháp vui - Học tập qua trò chơi kể chuyện phân vai .</b>
<b>d. Phương pháp nêu gương :</b>


</div>
<span class='text_page_counter'>(11)</span><div class='page_container' data-page=11>

sinh không phải trên miếng đất hoang. Kỹ năng nghe Tiếng việt của học sinh
đã được nhiều phân môn khác rèn luyện. Chính trên nền tảng ấy, phân mơn kể
chuyện lớp 3 hướng vào rèn luyện thao tác đặc thù của kỹ năng nghe kể huyện. Các
bước rèn luyện cụ thể :



+ Rèn kỹ năng nghe và nắm mạch chuyện (cốt chuyện các tuyến tình tiết
chính của câu chuyện). Trong bước này, lúc đầu giáo viên nên lựa chọn các câu
chuyện có cốt chuyện đơn giảnn, có một tình tiết, số lượng nhân vật không không
nhiều. Sau khi kể chuyện cho học sinh nghe một lần, giáo viên yêu cầu các em kể
tóm tắt lại câu chuyện học nhắc lại tên nhân vật chính và tình tiết cơ bản liên quan
đến nhân vật. Ví dụ câu chuyện “Cậu bé thơng minh”... khi học sinh đã làm quen
nghe và nhớ được mạch truyện của các truyện đơn giản giáo viên chọn những câu
chuyện có cốt chuyện phức tạp hơn (hai hay ba tình tiết, số nhân vật nhiều hơn...) để
các em tập nghe và nhớ cốt chuyên.


+ Rèn kỹ năng nghe và nhớ các chi tiết của truyện: Ở bước này học sinh
phải tập trung chú ý để ghi nhớ không chỉ cốt chuyện mà cả chi tiết. Ví dụ : Khi
nghe câu chuyện “Cậu bé thông minh” học sinh phải nhớ được


từng câu đối đáp giữa cậu béừâ nhà vua. Để rèn luyện cho học sinh, đối với những
câu chuyện phức tạp thì ở giai đoạn đầu giáo viên có thể cho kể hai lần (có thể một,
hai học sinh khá giỏi kể lại) rồi yêu cầu học sinh nhắc lại các chi tiết của chuyện. Ai
nhắc được nhiều chi tiết chứng tỏ nghe chăm chú và có trí nhớ tốt.


</div>
<span class='text_page_counter'>(12)</span><div class='page_container' data-page=12>

nghe kể chuyện. Dựa vào tranh minh hoạ để giúp cho việc ghi nhớ các sự
việc quan trọng trong chuyện.


Hai là : Rèn kỹ năng kể chuyện cho học sinh lớp 3


- Tập cho học sinh kể một sốt chi tiết hoặc từng đoạn của chuyện.


Chuẩn bị : + Tạo cho học sinh tâm thế muốn được kể chuyện cho cô, cho bạn nghe,
không ngượng ngùng, rụt rè. Điều này càng có ý nghĩa quan trọng đối với học sinh
lớp 3 vì các em cịn mặc cảm, tự ti. Lời động viên của thầy cô giáo tạo sự thi đua
giữa các tổ, nhóm. Trang trí hoặc bố trí lại lớp học gợi khơng khí câu chuyện... Là


những biện pháp có hiệu quả tạo tâm thế mong muốn được tham gia kể chuyện
trong tiết học. Giúp học sinh nắm vững, hiểu và có cảm xúc đối với câu chuyện sắp
kể.


Bước tập kể từng phần câu chuyện: Học sinh lớp 3 các em còn nhỏ, khả năng ghi
nhớ, khả năng chú ý còn hạn chế. Vì thế lúc đầu nên để các em tập kể từng phần của
câu chuyện. Tập kể một số chi tiết, tình tiết quan trọng, tập kể từng đoạn trong câu
chuyện. Khi tập kể từng đoạn do nội dung ngắn, học sinh có điều kiện vận dụng khả
năng thích hợp với nội dung đoạn truyện,


giáo viên dành thời gian giúp học sinh luyện tập kỹ năng này. Đối với học sinh
Tiểu học nói chung, học sinh lớp 3 nói riêng, giáo viên nên hướng dẫn các em sử
dụng một vài động tác hoặc điệu bộ minh hoạ cho diễn biến của đoạn truyện.


Lưu ý : Khi dạy học sinh kể từng đoạn giáo viên khơng gị ép các em rập khuôn
theo cách kể của thầy. Nên để các em tự kể theo giọng điệu riêng, theo cách thể
hiện riêng của mình. Chỉ khi nào các em quên hoặc khơng kể được thì lúc đó giáo
viên mới gợi ý và hướng dẫn thêm.


</div>
<span class='text_page_counter'>(13)</span><div class='page_container' data-page=13>

cách kể. Song nó cũng cho phép người kể có điều kiện sáng tạo và thể hiện khả
năng của mình.


<b>2. Đề xuất một số biện pháp rèn kỹ năng nghe - kể chuyện cho học sinh lớp 3</b>
<b>qua phân môn kể chuyện:</b>


<b>a. Sửa phát âm cho học sinh: Đây là một biện pháp quan trọng đầu tiên để giúp</b>
các em luyện nói chính xác. Muốn đạt được kết quả cao, học sinh phát âm chuẩn thì
giáo viên phải là người pháp âm chuẩn xác, khơng nói ngọng, giáo viên phải kiên trì
sửa cho các em trong từng tiết dạy.



<b>b. Yêu cầu đối với giáo viên khi dạy học sinh: Cần rèn giọng kể linh hoạt phù hợp</b>
với nội dung lời nói của từng nhân vật, làm cho lời kể thật sự hấp dẫn học sinh.
Muốn vậy, cần đọc kỹ văn bản cho thật hiểu và nhớ trước khi kể để xác lập được kỹ
thuật kể văn bản đó. Kỹ thuật kể (hay đọc) diễn cảm một văn bản được xác lập dựa
trên 3 phương diện cơ bản sau:


+ Giọng kể (đọc): Vui hay buồn, hào hùng hay êm ả....


+ Nhịp điệu: Nhanh hay chậm, dồn dập, gấp gáp hay hiền hoà, khoan thai....
+ Ngắt giọng tâm lý: Ngắt giọng (dù khơng có dấu câu, chú ý gây ấn tượng)
coi trọng các thủ pháp mở đầu câu chuyện, thêm tình tiết cho văn bản truyện.


- Biết mở đầu truyện là một thủ thuật giúp tạo hứng thú, tạo sự chờ mong,
kích thích trí tị mị của trẻ em. Biết thêm một vài từ ngữ vào văn bản truyện. Vốn
cổ động, hàm xúc sẽ làm cho lời kể thêm sinh động, hấp dẫn.


- Trực quan: Giáo viên khai thác tranh minh hoạ làm cho học sinh nhớ câu
chuyện, khơi gợi trí tưởng tượng, sự sáng tạo của các em, giáo viên gợi mở, dẫn dắt
để học sinh kể chuyện.


</div>
<span class='text_page_counter'>(14)</span><div class='page_container' data-page=14>

- Cùng tham gia: Giáo viên tổ chức cho các em tham gia các trò chơi (kể
chuyện tiếp sức theo đoạn, kể chuyện phân vai, đóng vai, dựng hoạt cảnh)thay đổi
các hình thức hợp tác thực hiện một nhiệm vụ học tập ở mỗi tiết học để tạo sự hấp
dẫn.


<b>c. Hướng dẫn học sinh tập kể chuyện: Học sinh tập kể từng đoạn, tạo điều kiện</b>
cho các em tiến tới kể được toàn bộ câu chuyện (yêu cầu với học sinh khá, giỏi) còn
học sinh yếu cho kể theo từng đoạn.


</div>
<span class='text_page_counter'>(15)</span><div class='page_container' data-page=15>

<b>C.KẾT LUẬN</b>




Trên đây, trong sáng kiến kinh nghiệm này, khi đã phân tích cơ sở lý luận và
cơ sở thực tiễn của sáng kiến kinh nghiệm này. Tôi đã mạnh dạn đề xuất một số
biện pháp để rèn các kỹ năng nghe - kể cho học sinh lớp 3 thông qua phân môn kể
chuyện theo hướng dạy học tích cực ở trường tiểu học Nghinh Tường. Với cách vận
dụng một số kinh nghiệm, cũng như phương pháp đã nêu trên vào giảng dạy phân
môn kể chuyện ở lớp tơi, tơi thấy có tính khả thi cao. Nếu được đem vào dạy thực
nghiệm một cách quy mô hơn sẽ mang lại hiệu quả rất cao trong dạy học và nâng
cao được chất lượng dạy và học phân môn này cũng như các môn học khác.


Để vận dụng thành công dạy học lấy học sinh làm trung tâm ở phân mơn kể
chuyện cũng như các mơn học khác thì giáo viên nên tận dụng những kênh hình rất
rõ trong đồ dùng dạy học của lớp 3 ở phân môn này và kết hợp với tranh động trong
mỗi bài kể .Thời gian trên lớp có hạn, chỉ có 35 phút / một tiết dạy. Vì vậy mỗi nhà
giáo dục chúng ta phải nhận thấy đây là phân môn quan trọng trong khi học


mơn Tiếng việt. Vì nó hình thành và giáo dục những tình cảm, nhân cách cho các
em.


</div>
<span class='text_page_counter'>(16)</span><div class='page_container' data-page=16>

của mình vào dạy tốt phân môn này và các môn học khác. Tôi tha thiết kính mong
nhận được những ý kiến đóng góp của Ban giám hiệu, các đồng nghiệm để sáng
kiến kinh nghiệm của tơi hồn thiện hơn và đưa vào áp dụng trong giảng dạy một
cách rộng dãi hơn, nâng cao chất lượng dạy học của trường nơi tôi đang công tác.
Xin trân trọng cảm ơn !


Nghinh Tường, ngày 28 tháng 5 năm 2011
<b>XÁC NHẬN CỦA BGH Người viết</b>


</div>

<!--links-->

×