<span class='text_page_counter'>(1)</span><div class='page_container' data-page=1>

<b>VỢ THI HỘ CHỒNG</b>

Thuận Thiên Mỗ Sinh , nhà nghèo , gặp phải năm đói kém theo cha đi đất Lạc
kiếm ăn . Tánh chàng rất độn , mãi 17 tuổi mới viết chữ thành hàng lối , nhhưng
được bộ mặt lịch sự trai , khéo pha trò , tài nghề viết thư từ , cho nên ai cũng tưởng
là chàng học giỏi lắm , nhhưng không dè bên trong rỗng tuếch .

Không bao lâu , cha mẹ kế tiếp qua đời , chàng trơ trọi một mình , phải làm nghề
gõ đầu trẻ ỡ Lạc , để kiếm ăn độ nhựt .

Lúc đó trong xóm có người con gái mồ cơi , họ Nhan , dịng dõi một nhà học giỏi .
Khi người cha còn , thường dạy nàng học , chỉ đọc qua một lượt là nhớ nằm lịng .
Ngồi mười tuổi , học làm thơ , người cha nói :

- Nhà ta có nữ học sĩ , tiếc khơng được đội mũ thơi .

Vì thế ơng rất mực u q , chỉ mong kén được một người chồng quý hiển cho
con . Sau lúc ông qua đời , bà mẹ nàng vẫn ôm cái chí lớn đó . Nhưng đeo đuổi ba
năm cũng chẳng toại nguyện , kế bà ấy cũng mất . Có người khuyên nàng lấy
chồng học trò , nàng cũng đồng ý , nhưng cũng chưa kén được ai .

Vừa lúc mụ hàng xóm leo tường qua , nói chuyện với nàng , trong tay cầm một
giấy viết chữ gói chỉ thêu , nàng mỡ ra xem , thì là chữ của Mỗ Sinh viết gởi bạn ở
lối xóm . Nàng xem đi xem lại , khen ngợi chữ tốt . Mụ nọ dịm biết ý tứ , nói nhỏ :
- Ấy là một chàng đẹp trai , cũng mồ côi như cô , tuổi ngang như cô, nếu cô bằng
lịng thì tơi mách chàng cậy mối đến là xong .

Nàng lẳng lặng khơng nói chi .

Mụ nọ về ngỏ ý với chồng . Người bạn lối xóm vốn chơi thân với chàng , đem
chuyện ấy nói , chàng bằng lịng lắm , nhân có chiếc vịng vàng của mẹ để lại , bèn

cậy người đem đến làm lễ vấn danh và xin cưới liền .

Vợ chồng như cá nước duyên ưa , hết sức vui vẽ . Ðến bửa được thấy văn bài
chồng làm , nàng phì cười và nói :

- Văn với minh dường như hai người , thế này biết đời kiếp nào thi đổ ?

Từ đó sớm hôm khuyên đốc chàng học , nghiêm khắc như thầy đối với học trò .
Tối đến , nàng chăm đèn ngồi , tự cất tiếng học ê a , học trước để làm gương cho
chồng ; học mãi đến canh ba mới nghĩ .

Như vậy được hơn một năm , văn chương thi cử của chàng đã hơi thông , nhưng đi
thi khoa nào cũng rớt . Thân danh lận đận , sinh sống lại nghèo , tự nghĩ tình cảnh
buồn tênh , bất giác hu hu khóc lóc .

Nàng phát cáu , mắng nhiếc to tiếng :

- Trời để cho mình làm đàn ơng thật uổng . Nếu để cho tôi bỏ khăn yếm , thay đổi
làm con trai , thì tơi coi sự thi đổ dễ như trò chơi vậy .

Chàng đang buồn rầu héo gan héo ruột , nghe vợ nói khốc như vậy , quắc mắt
giận nói :

</div>
<span class='text_page_counter'>(2)</span><div class='page_container' data-page=2>

- Mình đừng nên giận , tơi nói thiệt đó . Ðến khoa thi này , tơi sẽ cải trang mà đội
tên mình vơ trường thi , nếu quả thật tôi cũng lận đận rớt lên rớt xuống như mình
thì xin kht mắt khơng dám coi rẻ thiên hạ nữa .

Chàng cũng cười và nói :

- Khanh chưa biết nổi cay đắng bên trong ra sao , nên muốn nếm thử . Ðã muốn

vậy thì cứ làm , nhưng tơi chỉ sợ chân tướng lộ ra bị làng xóm cười chê mà thơi .
Nàng trả lời :

- Tôi nhất định làm thiệt không phải giả bộ đâu . Cịn nhớ thường ngày mình nói tổ
tiên có nếp nhà cũ ở đất Yên , vậy tơi xin cải trang làm con trai đi theo mình về ở
đó , giả làm em mình , làng xóm biết đấy là đâu .

Chàng nghe theo . Nàng liền vô buồng bịt khăn mặc áo nam tử đi ra hỏi chồng :
- Mình xem tơi có làm con trai được khơng nào ?

Chàng nhìn vợ quả thật là một thiếu niên đẹp trai , trong lòng mừng rỡ , lập tức đi
chào lới xóm để về cố hương . Những người chơi thân đều có quà tặng , mua một
con ngựa đở chân , cùng vợ lên đường .

Người anh con nhà bác của chàng còn sống thấy hai em về , cùng trẻ đẹp , hết sức
vui mừng sớm hôm chăm nom giúp đở . Lại thấy hai em thức khuya dậy sớm chăm
chỉ học hành , lòng thêm yêu quí , thuê một thằng bé để hầu hạ riêng . Nhưng buổi
tối , chàng đuổi thằng bé về .

Mỗi khi trong làng có đám cưới đám giổ gì mời thĩnh , duy có anh (anh đây tức là
chàng) ra mặt , còn em chỉ ngồi học trong buồng , đến nổi về làng đã nữa năm mà
ít người được trơng thấy mặt .

Có người nào ân cần xin cho giáp mặt thì anh từ chối hộ . Người ta xem văn bài
của em hay quá , lấy làm kinh hải . Có kẻ xơng vào tận nơi thì em chỉ cái chào qua
loa , rồi ẩn mặt ngay .

Những người được thấy dung nhan , đều hâm mộ tán dương , vì thế tiếng tăm vang
dậy , mấy nhà quyền quí tranh nhau , muốn gã con gái cho . Người anh con bác
đem chuyện ấy bàn tính , em chỉ nhoẻn cười , cố nài ép thì nói :

- Thề lập chí trèo lên mây xanh , khơng thi đậu thì khơng lấy vợ .

Gặp kỳ thi hạch tại tĩnh , anh em cùng đi thi . Anh lại rớt . Em đậu số một , rồi thi
Hương đậu Cử nhơn thứ tư , qua năm sau đậu ln tấn sĩ .

Trào đình bổ đi tri huyện Ðồng thành , việc cai trị giỏi dang , lần lần thăng
Chưởng Ấn Ngự Sữ ở Hà Nam , giàu có ngang bậc vương hầu . Rồi viện cớ bệnh
tật xin về quê quán hưu dưỡng . Quan khách đến thăm đầy ngỏ , đều từ tạ không
tiếp .

Từ lúc học trị cho tới khi q hiển , khơng hề nói tới sự cưới vợ , khiến ai cũng
lấy làm lạ . Sau khi về hưu , dần dà có ni thị nữ hầu hạ . Người ta nghi chắc có
sự tịn ten với mấy ả này , nhưng người chị dâu để ý dò xét , tuyệt nhiên khơng có
sự gì ám muội .

Minh trào mất ngơi , trong nước đại loạn ,bấy giờ mới tự thú với chị dâu :

</div>
<span class='text_page_counter'>(3)</span><div class='page_container' data-page=3>

Bấy lâu giấu diếm hồi hộp , chỉ lo đở bể ra , bị nhà vua triệu vơ tra hỏi thì thiên hạ
cười chết .

Chị dâu không tin . Bèn tháo giày vớ đưa bàn cẳng cho xem , bấy giờ chị mới
chưng hửng , nhìn trong giày thấy lót đầy bơng gịn và vải . Từ đó , nàng trở lại
làm đàn bà , cịn chức hàm của vợ thì chàng lãnh lấy .

Hồi nào tới giờ , nàng không hề chửa đẻ , bèn ra tiền mua hầu cưới thiếp cho
chồng , và nói :

- Phàm ai làm nên giàu sang cũng mua hầu có thiếp để tư phụng cho sướng thân .
Riêng tơi làm quan trải mười năm , chỉ vị vỏ một mình , thế thơi . Mình phước gì

mà được hưỡng hầu non gái đẹp như vầy chớ ?

Chàng cười và nói bỡn :

- Thì mình lựa chọn lấy ít cậu đẹp trai để chúng hầu hạ , như kiễu Sơn Âm công
chúa , em Tống phế đế ngày xưa vậy , có sao ? Xin mình cứ việc .

Người đồn nhau câu chuyện ấy làm một trò cười .

</div>

<!--links-->