PHỊNG GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
THÀNH PHỐ CHÍ LINH
ĐỀ CHÍNH THỨC

ĐỀ KHẢO SÁT CHẤT LƯỢNG
NĂM HỌC 2020 - 2021
MÔN: NGỮ VĂN 9
Thời gian làm bài: 120 phút
(Đề gồm 01 trang)

PHẦN I. Đọc - hiểu (3.0 điểm)
Đọc đoạn trích sau và trả lời các câu hỏi:
Ơng Hai vẫn trằn trọc khơng sao ngủ được. Ơng hết trở mình bên này lại
trở mình bên kia, thở dài. Chợt ơng lão lặng hẳn đi, chân tay nhủn ra, tưởng
chừng như không cất lên được… Có tiếng nói léo xéo ở gian trên. Tiếng mụ chủ…
Mụ nói cái gì vậy ? Mụ nói cái gì mà lào xào thế ? Trống ngực ơng lão đập thình
thịch. Ơng lão nín thở, lắng tai nghe ra bên ngồi…
Câu 1 (1.0 điểm). Đoạn trích trên thuộc tác phẩm nào? Tác giả là ai? Cho biết
hoàn cảnh ra đời tác phẩm.
Câu 2 (1.0 điểm). Xác định các câu đặc biệt và thành phần biệt lập được sử dụng
trong đoạn trích. Gọi tên thành phần biệt lập đó.
Câu 3 (1.0 điểm). Cảm nhận của em về đoạn trích trên.
PHẦN 2. Làm văn (7.0 điểm)
Câu 1 (2.0 điểm)
Viết đoạn văn trình bày suy nghĩ của em về trách nhiệm của mỗi người
trong việc xây dựng gia đình.
Câu 2 (5.0 điểm)
Cảm nhận của em về đoạn thơ sau:
Chân phải bước tới cha
Chân trái bước tới mẹ
Một bước chạm tiếng nói

Hai bước tới tiếng cười
Người đồng mình yêu lắm con ơi
Đan lờ cài nan hoa
Vách nhà ken câu hát
Rừng cho hoa
Con đường cho những tấm lòng
Cha mẹ mãi nhớ mãi về ngày cưới
Ngày đầu tiên đẹp nhất trên đời.
("Nói với con", Y Phương)
………………….Hết…………………


PHÒNG GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
...........................

HƯỚNG DẪN CHẤM
ĐỀ KHẢO SÁT CHẤT LƯỢNG
NĂM HỌC 2020 - 2021
MÔN: NGỮ VĂN 9
(Hướng dẫn chấm gồm 04 trang)

A. HƯỚNG DẪN CHUNG
- Giáo viên chấm bài phải nắm chắc phương pháp và nội dung kiến thức của từng
dạng câu trong đề để có sự đánh giá khách quan, chính xác.
- Vận dụng linh hoạt Hướng dẫn chấm, sử dụng nhiều mức điểm một cách hợp lí;
khuyến khích những bài viết có cảm xúc và sáng tạo.
B. ĐÁP ÁN - BIỂU ĐIỂM CỤ THỂ
Phần I (3 điểm)
a. Về kĩ năng
- Biết cách trả lời câu hỏi đọc - hiểu.

- Đảm bảo chuẩn chính tả, dùng từ, viết câu.
b. Về kiến thức
- Học sinh có thể trình bày theo nhiều cách khác nhau nhưng cần đảm bảo các nội
dung cơ bản như sau:
Câu
Nội dung
Điểm
Câu 1 - Đoạn văn trích trong tác phẩm “Làng”
0,25
- Tác giả: Kim Lân
0,25
- Hồn cảnh sáng tác: Truyện được viết trong thời kì đầu
0,5
cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp, đăng lần đầu trên tạp
chí Văn nghệ năm 1948.
Câu 2 - Các câu đặc biệt: Có tiếng nói léo xéo ở gian trên. Tiếng
0,5
mụ chủ…
- Thành phần biệt lập tình thái: tưởng chừng.
0,5
Câu 3 - Đoạn trích miêu tả tâm trạng của ơng Hai trong đêm đầu
0,25
tiên nghe tin làng Chợ Dầu của mình theo giặc.
- Nỗi buồn khổ, phấp phỏng, lo âu vì làng theo giặc khiến
0,25
ơng trằn trọc khơng ngủ được. Ông càng lo âu, sợ hãi hơn
khi nghe tiếng nói của mụ chủ, ông sợ bị đuổi đi, bị coi
thường, khinh bỉ.
- Tâm trạng của nhân vật ông Hai được hiện lên một cách
0,25

chân thực, sinh động qua ngòi bút khắc họa tâm lí nhân vật
tinh tế của tác giả Kim Lân.
- Tâm trạng đó chính là biểu hiện của lòng yêu làng quê, yêu
0,25
đất nước tha thiết ở nhân vật ông Hai.
Phần II (7 điểm)
Câu 1 (2 điểm)
a.Về kĩ năng:


- Biết cách viết đoạn văn nghị luận xã hội (đáp ứng đúng yêu cầu về hình thức
đoạn văn, nội dung đảm bảo truyền đạt tương đối trọn vẹn một khía cạnh của vấn
đề), vận dụng tốt các thao tác lập luận.
- Biết cách sử dụng dẫn chứng phù hợp để làm sáng tỏ luận điểm.
- Diễn đạt mạch lạc, trong sáng, có cảm xúc, khơng mắc lỗi chính tả, dùng từ, ngữ
pháp.
b. Về kiến thức:
Học sinh có thể trình bày theo nhiều cách khác nhau nhưng cần đảm bảo
được các yêu cầu cơ bản sau:
Ý
Nội dung
Điểm
1
Khái quát:
- Gia đình là nơi những người có quan hệ hơn nhân hặc
0,25
huyết thống cùng chung sống gắn bó.
- Mỗi người phải nhận thức được tầm quan trọng, ý nghĩa to
0,25
lớn của gia đình, thấy rõ trách nhiệm của bản thân đối với

gia đình.
2
Trách nhiệm của mỗi người đối với gia đình
- Biết u thương, tơn trọng các thành viên khác trong gia
0,5
đình (con cháu phải kính trọng, hiếu thảo với ơng bà, cha
mẹ, thờ kính tổ tiên; vợ chồng thủy chung, yêu thương; anh
chị em đoàn kết quan tâm, giúp đỡ lẫn nhau...)
- Có ý thức vun đắp, giữ gìn những tình cảm tốt đẹp trong
0,5
gia đình bằng những việc làm cụ thể: biết đặt lợi ích của gia
đình lên trên lợi ích cá nhân, sống vị tha, nhường nhịn và
bao dung; ứng xử có văn hóa, đảm bảo đối xử cơng bằng
giữa các thành viên trong gia đình.
- Tự giác, gương mẫu thực hiện những nhiệm vụ, công việc
0,5
theo khả năng của mình để tạo ra những giá trị vật chất và
tinh thần, làm giàu đẹp cho gia đình (ơng bà là tấm gương
sáng cho con cháu; bố mẹ tích cực lao động phát triển kinh
tế gia đình; con cháu ra sức học tập, rèn luyện, làm rạng
danh gia đình…).
Lưu ý:
- Đoạn văn cần có ít nhất một dẫn chứng phù hợp. Nếu bài làm không đưa được
dẫn chứng, trừ 0,5 điểm.
- Đề bài chỉ yêu cầu viết một đoạn văn để triển khai một khía cạnh của vấn đề.
Giáo viên trừ 0,5 điểm trong quỹ điểm nếu học sinh viết theo mơ hình bài văn thu
nhỏ (tức là thực hiện hết các bước giải thích - đánh giá - bàn luận, mở rộng, lật lại
vấn đề - rút ra bài học... trong bài làm).
Câu 2 (5 điểm)
a.Về kĩ năng:



- Biết cách viết bài văn nghị luận văn học, vận dụng tốt các thao tác lập luận để
trình bày hiểu biết, cảm nhận của bản thân về vấn đề nghị luận.
- Diễn đạt mạch lạc, trong sáng, có cảm xúc, khơng mắc lỗi chính tả, dùng từ, ngữ
pháp.
b. Về kiến thức:
Học sinh có thể trình bày theo nhiều cách khác nhau nhưng cần đảm bảo
được các ý cơ bản sau:
Ý
Nội dung
Điểm
1
Giới thiệu:
- Bài thơ “Nói với con” của Y Phương viết năm 1980, là một
0,25
sáng tác hay về đề tài tình cảm gia đình, q hương. Bằng cách
nói giản dị, ngôn từ mộc mạc, giàu ý nghĩa khái quát, nhà thơ
mượn lời người cha tâm sự với con để gợi về cội nguồn sinh
dưỡng của mỗi con người, gợi sức sống mạnh mẽ, bền bỉ của
quê hương, dân tộc mình.
- Vị trí, nội dung đoạn thơ: Đoạn trích là phần một của tác
0,25
phẩm, là lời người cha tâm sự với con về cội nguồn sinh
dưỡng, từ đó nhắn gửi con yêu thương, trân trọng gia đình và
quê hương.
2
Tình cảm gia đình
0,5
- Lời tâm sự của người cha với con được thể hiện qua giọng thơ

tha thiết trìu mến; hình ảnh thơ vừa cụ thể vừa khái quát, mang
ý nghĩa ẩn dụ: chân phải, chân trái, một bước, hai bước, chạm
tiếng nói, tới tiếng cười;
0,5
- Đoạn thơ đầu gợi ra hình ảnh một gia đình đầm ấm, quấn
quýt, đầy ắp yêu thương, hạnh phúc; từng bước đi, tiếng nói,
tiếng cười của con đều được cha mẹ nâng niu, chăm chút, vui
mừng đón nhận; con lớn lên từng ngày trong sự chờ mong,
nâng đón, trong tình u thương, đùm bọc, chở che của cha mẹ.
0,5
- Gia đình là nơi êm, tổ ấm hạnh phúc nuôi dưỡng con lớn
khôn, là cội nguồn sinh dưỡng đầu tiên của con.
3

Tình cảm q hương
- Khơng chỉ lớn lên trong vòng tay yêu thương của mẹ cha, con
còn trưởng thành trong cuộc sống lao động, trong thiên nhiên
thơ mộng, nghĩa tình sâu nặng của quê hương.
- Cuộc sống lao động cần cù, tươi vui và gắn bó của người
đồng mình được gợi lên qua các hình ảnh đẹp, giàu chất thơ, từ
ngữ gợi tả, giọng điệu tha thiết, trìu mến, cách biểu cảm trực
tiếp: Người đồng mình yêu lắm con ơi/ Đan lờ cài nan hoa/
Vách nhà ken câu hát. Các từ “đan”, “cài”, “ken” vừa miêu tả
cụ thể động tác của con người vừa nói lên tình cảm gắn bó,
quấn qt trong lao động, làm ăn của đồng bào.
- Người đồng mình - miền mình, vùng mình tinh tế, khéo léo,
tâm hồn lãng mạn, bay bổng, luôn lạc quan, yêu đời.

0,25
0,5



- Hình ảnh quê hương hiện lên thơ mộng, tươi đẹp và nghĩa
0,75
tình:
+ NT: Điệp từ “cho”, phép nhân hóa “rừng cho”, “con đường
cho”, hình ảnh ẩn dụ “hoa”, “tấm lòng”.
+ “Rừng cho hoa” là cho phong cảnh đẹp, những sản vật quý những giá trị vật chất, tinh thần; “Con đường cho những tấm
lịng” : con đường khơng chỉ nối bản với bản, thung với thung
mà còn kết nối những trái tim, tấm lịng, bồi đắp những tình
cảm tốt đẹp.
- Rừng núi quê hương đã che chở, nuôi dưỡng con về cả thể
chất và tâm hồn, cho con lối sống, những bài học làm người.
Quê hương là cội nguồn sinh dưỡng thứ hai của mỗi con người.
Lời nhắn gửi của người cha
0,25
- Người cha nhắc với con về ngày cưới của mình qua dịng hồi
tưởng. Đó là khoảnh khắc có ý nghĩa lớn, đánh dấu sự khởi
nguồn hạnh phúc gia đình.
0,25
- Gia đình và quê hương là hai nguồn tình cảm lớn, cội nguồn
sinh dưỡng của con, là điểm tựa tinh thần vững chắc cho con
trên đường đời.
0,5
- Người cha nhắn nhủ, mong con hãy yêu quý, trân trọng gia
đình và q hương, ln nhớ về cội nguồn. Đó là lời cha nhắn
nhủ con, cũng là lời trao gửi thế hệ.
4
Khái quát:
Đoạn thơ thể hiện rõ nét phong cách thơ Y Phương: Chân thật,

0,25
trong sáng, mạnh mẽ, cách tư duy giàu hình ảnh của người
miền núi; thể hiện một cách xúc động lời tâm sự của người cha
với con về cội nguồn sinh dưỡng; nhắc nhở con luôn nhớ về gia
đình, q hương.
Đoạn thơ góp phần tạo nên giá trị của tác phẩm “Nói với con”,
0,25
mang đến cho người đọc những rung động sâu sắc, khơi gợi,
vun đắp tình cảm gia đình, q hương trong lịng mỗi người.
Lưu ý: Giáo viên cho điểm trung bình với những học sinh chỉ dừng lại ở việc diễn
xuôi đoạn thơ một cách sơ sài, khơng phân tích, cảm thụ chi tiết các từ ngữ, hình
ảnh trong đoạn thơ.
………………Hết……………..