Bai 34 Sinh truong o thuc vat nc

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (93.06 KB, 4 trang )

(1)<div class='page_container' data-page=1>

Ngày soạn: 3/12/2011
Tuần: 20 Tiết: 36

CHƯƠNG III SINH TRƯỞNG VÀ PHÁT TRIỂN

A-

SINH TRƯỞNG VÀ PHÁT TRIỂN Ở THỰC VẬT

Bài 34 : SINH TRƯỞNG Ở THỰC VẬT

I. Mục tiêu bài giảng:
1. Về kiến thức:

- Nêu được khái niệm về sinh trưởng và phát triển của cơ thể thực vậtvà mối liên quan giữa sinh trưởng và
phát triển

- Ghi rõ những mô phân sinh nào của thực vật một lá mầm và hai lá mầm
- Phân biệt sinh trưởng sơ cấp và sinh trưởng thứ cấp

- Giải thích được sự hình thành vịng gỗ năm

2. Về kỹ năng: Rèn luyện kỹ năng quan sát, so sánh, thảo luận nhóm.
II. Phương pháp và phương tiện dạy học:

1. Phương pháp:
+ Hỏi đáp

+ Khám phá
+ Diễn giảng.
 2. Phương tiện:
- SGK sinh học 11.

- Hình 34.1, 34.2, 34.3 SGK.

III. Nội dung và tiến trình lên lớp:
1. Chuẩn bị:

- Ổn định lớp (1 phút)
- Kiểm tra bài cũ :3 phút

Trình bày ứng dụng tập tính của động vật trong chăn nuôi và nông nghiệp
-Vào bài: (1 phút)

Cho học sinh xem phim về sinh trưởng và phát triển của cây cà chua.Sinh trưởng và phát triển ở
thực vật là gì ?Mối liên hệ giữa 2 quá trình này ? Các yếu tố ảnh hưởng đến sinh trưởng và phát triển của
thực vật ?

2. Nội dung bài mới:

Nội dung Hoạt động của GV Hoạt động của HS

Bài 34: Sinh Trưởng Ở Thực Vật.
I. Khái niệm:

1. Định nghĩa:

- Sinh trưởng là q trình tăng lên
về số lượng, kích thước tế bào làm
cho cây lớn lên trong từng giai
đoạn, tạo cơ quan sinh dưỡng như
rễ, thân, lá.

- Phát triển là tồn bộ những biến
đổi diễn ra trong chu kì sống của
một cá thể, biểu hiện ở 3 quá trình
liên quan: sinh trưởng, phân hóa tế
bào, mơ và phát sinh hình thái tạo
nên các cơ quan của cơ thể.

Lưu ý: Phát triển là quá trình biến

Hoạt động 1 :11 phút

- Quan sát hình 34.1 và trả lời câu
hỏi lệnh SGK trang 126 :

Từ 1 hạt đậu  gieo trồng  thu hoạch
được hạt đậu mới, cây đã trải qua
những giai đoạn nào ?

- Tổng hợp các giai đoạn này gọi
là sinh trưởng phát triển của cây.
gì Quá trình tăng lên về kích
thước,khối lượng của rề, thân,
lá...gọi là sinh trưởng.Sinh trưởng
của thực vật là gì?

-Những biến đổi trong chu kì sống
của cây gọi là phát triển.Phát triển
là gì ?

- Quan sát hình và trả lời: nảy

mầm, mọc lá, ST mạnh rễ và
lá, ra hoa, tạo quả, quả chín.

- Dựa vào kiến thức SGK trả
lời.

</div>
(2)<div class='page_container' data-page=2>

đổi về chất lượng (cấu trúc và chức
năng sinh lí) các thành phần tế bào,
mô, cơ quan làm cho cây ra hoa,
kết quả, tạo hạt.

2- Mối liên quan giữa sinh trưởng
và phát triển :

Sinh trưởng và phát triển là hai quá
trình liên tiếp xen kẻ nhau trong đời
sống thực vật

- Sự biến đổi về số lượng của rễ,
thân, lá dẫn đến sự thay đổi về chất
lượng hoa quả, hạt.

- Sinh trưởng và phát triển của
thực vật được chia làm 2 pha:
+ Sinh trưởng phát triển sinh
dưỡng: Hoạt động sinh trưởng,
phát triển của cơ quan sinh dưỡng
(thân, rễ, lá) chiếm ưu thế.

+ Sinh trưởng phát triển sinh sản:

Hoạt động sinh trưởng, phát triển
của cơ quan sinh sản (hoa, quả,
hạt) chiếm ưu thế.

3. Chu kì ST và PT:

- Chu kì STPT có sự kế tiếp các giai
đoạn của 2 pha: pha sinh dưỡng và
pha sinh sản. Bắt đầu từ khi hạt nảy
mầm đến khi tạo hạt mới.

II. Sinh trưởng sơ cấp và sinh 
trưởng thứ cấp ở TV:

1. Sinh trưởng sơ cấp:

- Sinh trưởng của thân và rễ cây
theo chiều dài do hoạt động của mơ
phân sinh đỉnh.

- Hình thức sinh trưởng này có ở
cây 1 lá mầm và 2 lá mầm (ở thân
non)

- Nơi ST: mô phân sinh đỉnh.
- Đặc điểm bó mạch: xếp lộn xộn (ở
cây thân thảo), khơng có tầng phát
sinh (cây 2 lá mầm)

- Thân có kích thước lớn.

- Thời gian sống: 1 năm.
2. Sinh trưởng thứ cấp:

- Sinh trưởng theo chiều ngang
(chu vi) của thân và rễ do hoạt

- Quan sát hình 34.1 hãy cho biết
giai đoạn nào là sinh trưởng, giai
đoạn nào là phát triển ?

- Cho biết sự khác nhau giữa ST
và PT ? Nêu VD minh họa.

- Vậy ST và PT có mối liên hệ như
thế nào ?

- Dựa vào mối liên hệ giữa sinh
trưởng và phát triển, chia đời sống
TV thành 2 pha: pha sinh dưỡng
và pha sinh sản. ở mỗi pha hoạt
động STPT cơ quan nào là chủ
yếu?

* Mốc để phân biệt 2 pha đó là sự
ra hoa.

* Liên hệ : Tùy vào mục đích sử
dụng mà con người có thể điều
chỉnh phù hợp các giai đoạn của
quá trình STPT. (kéo dài ST, ức

chế sinh sản,...)

- Hình 34.1 thể hiện chu kì STPT
của TV 1 năm. Vậy chu kì STPT
là gì ?

Hoạt động 2 :18 phút

-Ở thực vật có những kiểu sinh
trưởng nào ?

* Quá trình ST ở thân có 2 hình
thức là ST sơ cấp và ST thứ cấp.
Vậy ST sơ cấp là gì ? Thế nào là
ST thứ cấp ? Điểm khác nhau giữa
2 hình thức ST này ?Thảo luận
nhóm trong 4 phút và hoàn thành
bảng 34 SGK.

* Ở cây 2 lá mầm có ST sơ cấp và
thứ cấp.

* ST thứ cấp ở cây gỗ tạo ra nhiều
mạch gỗ xếp thành vòng đồng tâm
có độ dày mỏng khác nhau gọi là
vịng hàng năm.

Liên hệ : Dựa vào lát cắt ngang bề
mặt cây cổ thụ có thể xác định
được tuổi của cây không ? giải

+ Giai đoạn PT: nảy mầm,
mọc lá, ra hoa, tạo quả, quả
chín.

+ ST: q trình biến đổi về số
lượng, PT: quá trình biến đổi
về chất lượng.

+ VD: ST: sự tăng kích thước
của hoa, quả, lá, thân. PT: sự
nảy mầm của hạt, ra hoa, tạo
quả.

- Nghiên cứu SGK và trả lời.
- Dựa vào kiến thức SGK trả
lời.

- + Cần thu hoạch lá: bón
phân, tưới nước cho cây tươi
tốt để kéo dài thời gian ST, ức
chế sinh sản.

+ Cần thu hoạch hạt (ở lúa):
tăng khả năng quang hợp, tích
lũy chất khơ, giữa cho lá địng
có màu xanh.

- HS trả lời.

-Có 2 kiểu sinh trưởng:Sinh
trưởng sơ cấp và sinh trưởng
thứ cấp

- Thảo luận nhóm trong 4
phút, hồn thành phiếu học
tập.

- Đại diện nhóm trả lời,
nhóm khác nhận xét bổ sung
nếu có.

</div>
(3)<div class='page_container' data-page=3>

động của mơ phân sinh bên.
- Hình thức sinh trưởng này có ở
cây 2 lá mầm (ở thân trưởng thành)
- Nơi ST: mô phân sinh bên (tầng
sinh vỏ và tầng sinh mạch)

- Đặc điểm bó mạch: xếp chồng
chất 2 bên tầng sinh mạch.
- Thân có kích thước bé.
- Thời gian sống: nhiều năm.
III. Nhân tố ảnh hưởng đến sinh 
trưởng:

1. Nhân tố bên trong:

- Nhóm hoocmon kích thích ST:
auxin, giberelin, xitơkinin.

- Nhóm hoocmon kìm hãm ST: axit
abxixic, phênol.

2. Nhân tố bên ngồi:
a. Nước:

- Là nguyên liệu của quá trình trao
đổi chất. Ảnh hưởng hầu hết các
giai đoạn của quá trình STPT của
cây (nảy mầm, ra hoa, tạo quả,..)
- BO: Cung cấp nước thường xuyên,
đầy đủ, phù hợp với từng giai đoạn
của cây.

b. Nhiệt độ:

- Quyết định đến giai đoạn nảy
mầm của hạt, chồi. Nhiệt độ tối ưu:
25 – 350c, tối thiểu: 5 – 150c, tối đa: 
45 – 500c.

- BP:

c. Ánh sáng:

- Ảnh hưởng đến sự tạo rễ, lá, hình
thành chồi, hoa, sự rụng lá.

- BP: Trồng cây với khoảng cách
thích hợp, trồng xen kẻ cây ưa bóng

và cây ưa sáng.

d. Phân bón:

- Là nguồn cung cấp nguyên liệu
cho cấu trúc tế bào và các q trình
sinh lí diễn ra trong cây, ảnh hưởng
đến năng suất cây trồng.

- BP: hợp lí.

→Trong trồng trọt phải đảm bảo
đầy đủ, cân đối các điều kiện trên
mới cho thu hoạch dạt năng suất
cao.

thích ?

Hoạt động 3 :7 phút

-Những nhân tố nào ảnh hưởng
đến sinh trưởng và phát triển của
thực vật ?

- Hãy kể tên các hoocmon TV ảnh
hưởng đến STPT của TV ?

- Các hoocmon trên thuộc nhóm
kích thích hay kìm hãm ST ?
* Trong thực tế con người có thể

sử dụng hoocmon để kìm hãm
hoặc kích thích sự STPT của cây.
Nhân tố bên trong cịn có yếu tố di
truyền ảnh hưởng đến sinh trưởng
và phát triển của cây

- Nghiên cứu SGK, thảo luận
nhóm 2 phút :

+ Hãy nêu ảnh hưởng của nước,
nhiệt độ, ánh sáng, phân bón đến
STPT của TV ?

+ Từ đó hãy nêu các biện pháp kĩ
thuật để giúp cây STPT tốt ?
- Vì sao nhiệt độ thấp hoặc cao lại
ảnh hưởng đến ST của TV ?

* Tóm lại : Để cây STPT tốt phải
đảm bảo đầy đủ các ĐK dinh
dưỡng (nước, phân bón, ánh sáng,
nhiệt độ) nếu khơng đảm bảo sự
cân đối đó có thể cây ST nhanh PT
chậm hoặc ngược lại, hoặc cả 2
cùng chậm.

cần đếm số vịng có màu đậm
(hoặc nhạt) là xác định tuổi
cây.

- Có 2 nhóm nhân tố ảnh
hưởng đến STPT của TV là
nhân tố bên trong (hoocmon
TV) và nhân tố bên ngoài
(nước, nhiệt độ, ánh sáng,
phân bón).

- HS kể tên.
- HS trả lời

- Thảo luận nhóm 2 phút và
đại diện nhóm trả lời. Nhóm
khác nhận xét bổ sung nếu có.

- + Nhiệt độ thấp: các enzim
hoạt động yếu hoặc bất hoạt
nên q trình quang hợp, hơ
hấp bị ức chế.

</div>
(4)<div class='page_container' data-page=4>

3. Củng cố: (3 phút)

Câu 1: Chọn phương án trả lời đúng nhất.sau khi cây mọc mầm, bắt đầu quang hợp,các lá mầm sẽ
trở thành:

a)Mơ của rễ
b)Mơ libe
c)Tán lá

d)Phân hóa và rụng

Câu 2:Sinh trưởng ở thực vật là q trình:
a)Tăng về kích thước tế bào

b)Tăng về số lượng tế bào

c)Tăng về kích thước+ số lượng tế bào
d)Tăng về khối lượng tế bào no nước

câu 3( SGK) Trong trồng trọt, khi thu hoạch sản phẩm tùy theo mục đích kinh tế có thể kết thúc 1
giai đoạn nào đó của chu kì phát triển được khơng? Cho VD và giải thích tại sao?

Được. VD: ở cây cải: nếu muốn thu hoạch lá thì kết thúc ở giai đoạn của pha sinh dưỡng. Nếu
muốn thu hoạch hạt để trồng thì kết thúc ở pha sinh sản (quả chín)

4. Dặn dị: (1 phút)
- Xem lại bài.
- Chuẩn bị bài 35:

+ Khái niệm hoocmon TV, đặc điểm của hoocmon TV.

+ Cho biết: đặc điểm, nơi sản sinh, tác động, ứng dụng thựctiễn của từng loại hoocmon,
+ Giải thích thí nghiệm 35.1. Nguyên tắc sử dụng hoocmon.

Rút kinh nghiệm:

Tổ trưởng ký duyệt Giáo viên soạn

</div>