<span class='text_page_counter'>(1)</span><div class='page_container' data-page=1>

Ngày soạn: 1/9/2011
Tuần: 5 Tiết: 9

Bài 10: QUANG HỢP VÀ NĂNG SUẤT CÂY TRỒNG

<b>I. Mục tiêu bài giảng: </b>
1. Về kiến thức:

- Giải thích được q trình quang hợp quyết định năng suất cây trồng.
- Phân biệt được năng suất sinh học và năng suất kinh tế.

- Giải thích cơ sở khoa học của các biện pháp khoa học, kĩ thuật nhằm nâng cao năng suất
cây trồng.

- Giáo dục ý thức tìm hiểu và ứng dụng các biện pháp khoa học kĩ thuật trong sản xuất và
thấy được triển vọng của năng suất cây trồng.

<b>2. Về kỹ năng:</b>

-Trồng cây dưới ánh sáng nhân tạo(ánh sáng đèn)có thể đảm bảo cho cây trồng đạt năng suất
cao

- Kỹ năng quan sát .

- Kỹ năng phân tích, tổng hợp.
<b>3. Về thái độ:</b>

- Giáo dục ý thức tìm hiểu và ứng dụng các biện pháp kĩ thuật trong trồng trọt.
<b>II. Phương pháp và phương tiện dạy học:</b>

<b> 1. Phương pháp:</b>
+ Hỏi đáp

+ Khám phá
+ Diễn giảng.
<b> 2</b><i><b>. </b></i><b>Phương tiện:</b>
- SGK sinh học 11.
<b>III. Trọng tâm: Mục I.</b>

<b>IV. Nội dung và tiến trình lên lớp:</b>
1. Chuẩn bị:

<b>- Ổn định lớp (1 phút).</b>
<b>- Kiểm tra bài cũ: (\3 phút)</b>

* Em hãy phân tích mối quan hệ giữa quang hợp và cường độ, thành phần quang phổ ánh
sáng.

- Ánh sáng là nhân tố cơ bản để tiến hành quang hợp.
Cường độ ánh sáng tăng <i>→</i> cường độ quang hợp tăng.

Cường độ ánh sáng tăng đến 1 giá trị nào đó thì cường độ quang hợp đạt giá trị cao nhất. Giá
trị đó gọi là điểm bảo hòa CO2.

Vượt qua điểm bảo hịa thì cường độ quang hợp giảm.

Điểm bù ánh sáng: cường độ ánh sáng để cường độ quang hợp bằng cường độ hơ hấp.
Điểm bảo hịa ánh sáng: cường độ ánh sáng để cường độ quang hợp cao nhất.

Nếu trong cùng một cường độ chiếu sáng thì ánh sáng đơn sắc màu đỏ sẽ có hiệu quả quang

hợp lớn hơn ánh sáng đơn sắc màu xanh.

<b>-Vào bài: (1 phút)</b>

Sản phẩm của quang hợp chiếm 90 – 95% lương chất hữu cơ trong cây. Người ta nói: Trồng
trọt là ngành kinh doanh năng lượng mặt trời . Để hiểu rõ hơn vấn đề này chúng ta cùng tìm
hiểu bài 10.

-Nội dung:

</div>
<span class='text_page_counter'>(2)</span><div class='page_container' data-page=2>

<b>Bài 10: Quang hợp và năng </b>
<b>suất cây trồng.</b>

<b>I.Quang hợp quyết định năng </b>
<b>suất cây trồng :</b>

- Phân tích thành phần hóa học
trong sản phẩm thu hoạch của
cây trồng: tổng giá trị C, H, O
chiếm 90 – 95% khối lượng chất
khô. Phần cịn lại 5 – 10% là
ngun tố khống.

- Nhận xét: 90 -95% sản phẩm
thu hoạch của cây lấy từ CO2 và

H2O thông qua hoạt động quang

hợp.

- Kết luận: Quang hợp quyết định
90 -95% năng suất cây trồng.
Trồng trọt chính là ngành kinh
doanh năng lượng mặt trời.

<b>II. Các biện pháp nâng cao </b>
<b>năng suất cây trồng thong qua </b>
<b>quang hợp:</b>

- Biểu thức mối quan hệ giữa
hoạt động quang hợp và năng
suất cây trồng:

Nkt=

₍

<i>F</i>_CO

2.<i>L</i>. Kkt . Kf

)

<i>n</i>

(tấn /ha )

+ Nkt: Năng suất kinh tế (phần
chất khơ tích lũy trong cơ quan
kinh tế).

+ <i>F</i>_CO₂ _{: Khả năng quang hợp}

<b>Hoạt động 1:9 phút</b>

-Nhà sinh lí học người Nga đã
viết “Bằng cách điều khiển chức
năng quang hợp,con người có

thể khai thác cây xanh vô hạn”.
Bằng kiến thức đã học hãy
chứng minh quang hợp là quá
trình cơ bản quyết định 90-95%
năng suất cây trồng.

- Đêvit đã có nhận xét như thế
nào khi nghiên cứu về quang
hợp?

-Qua đó ta có thể thấy rằng
quang hợp phụ thuộc rất nhiều
vào năng lượng ánh sáng
- Giải thích vì sao nói: “Trồng
trọt chính là ngành kinh doanh
năng lượng mặt trời”?

*Hoạt động 2:15 phút

-Thế nào là năng suất sinh học
của cây trồng?

-Năng suất kinh tế là gì?Ở cây
trồng, cơ quan nào là cơ quan
kinh tế ?

-Hay nói cách khác năng suất
sinh học là tổng lượng chất khô
của cây trong suốt thời kì sinh
trưởng cịn năng suất kinh tế là

- Phương trình quang hợp:

6 CO₂+12<i>H</i>₂<i>O</i>⃗NLAS<i>,</i>HST

<i>C</i>₆<i>H</i>₁₂<i>O</i>₆+6<i>O</i>₂+6<i>H</i>₂<i>O</i>

- Tổng giá trị C, H, O trong
sản phẩm thu hoạch chiếm
90 -95 % khối lượng chất
khô (lấy từ CO2 và nước

qua quang hợp), cịn lại là
ngun tố khống.

- 90 -95% sản phẩm thu
hoạch của cây lấy từ CO2

và H2O thông qua hoạt

động quang hợp. Kết luận:
Quang hợp quyết định 90
-95% năng suất cây trồng.
+ Đêvit: nếu chỉ sử dụng
5% ánh sáng cây trồng có
thể cho năng suất gấp 4 – 5
lần năng suất cao nhất hiện
nay.

- Trồng trọt sử dụng chức

năng cơ bản nhất của cây
xanh (chức năng quang
hợp, và sử dụng tất cả các
biện pháp kĩ thuật để bộ
máy quang hợp hoạt động
có hiệu quả nhất nhằm thu
hoạch sinh khối). và phần
sinh khối được sử dụng
trong các cơ quan làm
LTTP, tức là ta đang lợi
dụng NLAS mặt trời cho
cuộc sống và thực tế là ta
đang sử dụng tốt (có lãi)
-Là tổng lượng chất khơ
tích lũy được mỗi ngày trên
1 ha gieo trồng trong suốt
thời gian sinh trưởng

</div>
<span class='text_page_counter'>(3)</span><div class='page_container' data-page=3>

(gồm cường độ quang hợp và
hiệu suất quang hợp).

+ L: diện tích quang hợp.

+ Kf: hệ số hiệu quả quang hợp
(tỉ số giữa phần chất khơ cịn lại
và tổng số chất khơ quang hợp
được)

+ Kkt: hệ số kinh tế (tỉ số giữa
phần chất khơ tích lũy trong cơ

quan kinh tế và tổng số chất khô
quang hợp được)

+ N: thời gian hoạt động của bộ
máy quang hợp

- Năng suất cây trồng phụ thuộc
vào các yếu tố:

<b>+ Khả năng quang hợp của giống</b>
cây trồng (FCO2)

+ Nhịp điệu sinh trưởng của bộ
máy quang hợp (L) bộ lá
+ Khả năng tích lũy chất khơ
vào cơ quan kinh tế(Kf; Kkt)
+ Thời gian hoạt động của bộ
máy quang hợp(n).

- Biện pháp kỹ thuật nâng cao
năng suất cây trồng:

+ Tăng cường độ và hiệu suất
quang hợp bằng chọn giống và
kỹ thuật .

+ Điều khiển sự sinh trưởng diện
tích lá

+ Nâng cao hiệu số hiệu quả

quang hợp và hệ số kinh tế .
+ Chọn giống cây trồng có thời
gian sinh trưởng vừa phải hoặc
đúng thời vụ.

<b>III. triển vọng năng suất cây </b>
<b>trồng:</b>

- Hầu hết quần thể cây trồng chỉ
mới sử dụng được 0.5 -2.5% ánh
sang mặt trời, năng suất 50 tạ/ha

<i>⇒</i> tiềm năng năng suất cây
trồng còn rất lớn.

- Tương lai tạo ra quần thể cây

lượng nông sản mà con người
thu hoạch được sau một vụ gieo
trồng

* Làm sao để cây trồng đạt năng
suất cao?

- Gọi 1 HS lên viết biểu thức
năng suất và chú thích.

- L: ở cây lấy hạt: 30.0000 –
40.000 m2_{lá/ha. Ở cây lấy củ và}

rễ: 40.0000 – 55.000 m2_lá/ha

- Năng suất cây trồng phụ thuộc
vào những yếu tố nào?

- Dựa vào những yếu tố ảnh
hưởng đến năng suất cây trồng
hãy đề xuất các biện pháp nâng
cao năng suất cây trồng?

-Ở ngô bằng con đường chọn
lọc sự phân bố các chất vào hạt
người ta đã thành công trong
việc nâng cao tổng khối lượng
của hạt trong tổng khối lượng
của cây ngô từ 24%=>47%,lúa
43%=>57%

- Vì sao tăng diện tích lá lại làm
tăng năng suất cây trồng? (tăng
diện tích lá là tăng diện tích hấp
thụ NLAS và tăng diện tích
quang hợp dẫn đến tăng tích lũy
chất hữu cơ trơng cơ quang kinh
tế, nên năng NS cây trồng)
<b> Hoạt động 3:</b>

* Hệ số sử dụng NL ánh sáng:
lúa: 0,5-1,5%; Chlorela: 5%
- Triển vọng về năng suất cây

trồng hiện nay như thế nào?
* Mơ hình cây lúa lí tưởng:
- Có đủ số hạt cần thiết/đơn vị
diện tích.

<b>+ Khả năng quang hợp của </b>
giống cây trồng (FCO2)
+ Nhịp điệu sinh trưởng
của bộ máy quang hợp (L)
bộ lá

+ Khả năng tích lũy chất
khơ vào cơ quan kinh
tế(Kf; Kkt)

+ Thời gian hoạt động của
bộ máy quang hợp(n).
- Biện pháp nâng cao năng
suất cây trồng:

+ Tăng cường độ và hiệu
suất quang hợp bằng chọn
giống và kỹ thuật .

+ Điều khiển sự sinh
trưởng diện tích lá

+ Nâng cao hiệu số hiệu
quả quang hợp và hệ số
kinh tế .

+ Chọn giống cây trồng có
thời gian sinh trưởng vừa
phải hoặc đúng thời vụ

</div>
<span class='text_page_counter'>(4)</span><div class='page_container' data-page=4>

trồng năng suất cao, có khả nằn
sử dụng được 5% năng lượng
ánh sáng mặt trời và cho năng
suất: 125 tạ/ha vùng ôn đới, 250
tạ/ha vùng nhiệt đới.

- Nước ta giàu năng lượng ánh
sáng, và với sự tiến bộ của
phương pháp chọn, lai tạo giống
mới và sự hồn thiện hệ thống
canh tác có thể nâng cao được
năng suất cây trồng.

- Thân thấp, nhiều bông, bông
ngắn, chống đổ ngã, tăng % hạt
chắc.

- 3 lá trên cùng ngắn, dầy và
thẳng đứng để gia tăng hiệu quả
sử dụng NLAS, tăng % hạt
chắc.

- Giữ được khả năng hấp thụ N
ngay cả thời kì sau khi trổ.
- Có càng nhiều lá xanh trên

chồi càng tốt.

- Trổng vào lúc thời tiết tốt,
nhiều nắng cho đến ít nhất 25
ngày sau khi trổng dể gia tăng
sản phẩm quang hợp.

tạ/ha vùng ôn đới, 250 tạ/ha
vùng nhiệt đới.

- Nước ta giàu năng lượng
ánh sáng, và với sự tiến bộ
của phương pháp chọn, lai
tạo giống mới và sự hoàn
thiện hệ thống canh tác có
thể nâng cao được năng
suất cây trồng

3. Củng cố: (3 phút)

-Trả lời câu hỏi 4, 5 SGK (đáp án 4B, 5D)

-Nêu các biện pháp tăng diện tích lá để tăng cường độ quang hợp

=>Chọn giống có hệ số lá tối ưu,bón phân,tưới nước hợp lí,điều chỉnh mật độ cây
trồng.Phịng trừ sâu bệnh tấn cơng bộ lá

4. Dặn dò: (1 phút)
- Xem lại bài.

- Trả lời các câu hỏi cuối bài trong SGK.
- Chuẩn bị bài 11.

+ Khái niệm hơ hấp ở TV, vai trị của hơ hấp.

+ Q trình hơ hấp gồm những giai đoạn nào? Cho biết nơi diễn ra, nguyên liệu, sản phẩm,
năng lương (ATP) ở mỗi giai đoạn.

+ Khái niệm hô hấp sáng, hệ số hô hấp và ý nghĩa.

+ Chứng minh rằng: quang hợp là tiền đề của hô hấp và ngược lại.
<b>Rút kinh nghiệm:</b>

Tổ trưởng ký duyệt Giáo viên soạn

</div>

<!--links-->