<span class='text_page_counter'>(1)</span><div class='page_container' data-page=1>

<b>Tiếng gọi nơi hoang dà </b>

Tác giả: Jack London

<b>Nhãm löa </b>

Trời đ∙ sáng mà vẫn âm u lạnh lẽo vô cùng. Anh rẽ khỏi con đ−ờng chỉnh dọc theo
dịng sơng I-u-con và leo lên bờ đất cao, nơi đây 1 con đ−ờng mịn ít ng−ời qua lại
chạy lờ mờ về h−ớng đông, qua khu rừng thông bát ngát. Bờ đất dốc, nên leo lên
đến đỉnh, anh dừng lại thở, nh−ng để tỏ ra mình làm nh− thế khơng phải do mệt,
anh nhìn vào đồng hồ. Đ∙ 9h sáng. Mặt trời ch−a xuất hiện, thậm chí ch−a có dấu
hiệu gì tỏ ra hôm nay mặt trời sẽ xuất hiện, dẫu trên trời khơng có 1 bóng mây. Đó
là 1 ngày quang đ∙ng, vậy mà vẫn nh− có 1 tấm màn vơ hình bao phủ lên vạn vật,

1 cảnh âm u làm cho ngày tối lại, và lại cũng do không có mặt trời. Dẫu thế, anh
vẫn khơng tỏ ra lo lắng. Anh đ∙ quen với cảnh thiếu ánh mặt trời. Đ∙ từ bao ngày
nay anh có nhìn thấy ánh mặt trời đâu, hơn nữa anh cũng biết rằng phải 1 vài ngày
nữa cái quả cầu rạng rỡ kia mới ló ra khỏi chân trời ph−ơng nam trong chốc lát để
rồi lại biến mất ngay. Anh ngối nhìn lại con đ−ờng vừa đi qua. Con sơng I-u-con
rộng gần 2 cây số nằm giấu mình d−ới 1 lớp băng dầy 1 th−ớc. Trên mặt lớp băng
đó là 1 lớp tuyết dầy hơn thế. Tuyết trắng 1 mầu, chỗ nào băng ùn lại nhiều, mặt
tuyết cuộn lên thành những đợt sóng gợn lăn tăn. Từ bắc xuống nam, xa hút tầm
mắt, tuyết trải trắng 1 màu mênh mang, trừ có con đ−ờng nhỏ nh− sợi tóc kia in
thẫm ngoằn ngoèo quanh khu rừng thơng về phía nam, rồi lại chạy quanh co ng−ợc
lên phía bắc, và biến mất sau khu rừng thơng khác. Con đ−ờng vạch nhỏ thẫm nh−

sợi tóc này là con đ−ờng mịn - lại là con đ−ờng chính - chạy về phía nam, khoảng
ngót 1000 cây số để đến đèo Trin-cút và hồ n−ớc mặn! Rồi về phía bắc, hơn 100
cây số để tới Đo-xơn, và chạy tiếp về ph−ơng bắc 2000 cây số nữa để tới Na-la-tô,
cuối cùng đến Xanh Mai-sơn nằm trên bờ biển Be-rinh, phải tới trên 2000 cây số
nữa.

</div>
<span class='text_page_counter'>(2)</span><div class='page_container' data-page=2></div>
<span class='text_page_counter'>(3)</span><div class='page_container' data-page=3>

hết 2 bên gò má cao và cái mũi nhọn hoắt nhô ra 1 cách khiêu khích trớc bầu
không khí giá buốt.

Theo sau sỏt gót anh là 1 con chó to thuộc giống địa ph−ơng, lai sói, lơng xám, từ
thân hình tới tính khí đều khơng có gì khác mấy với ng−ời anh em của nó là giống
sói rừng. Con vật có vẻ lo lắng tr−ớc cái rét kinh hồn đó. Nó biết trời rét nh− vậy
thì đi đâu cũng khơng phải lúc. Linh tính của nó nhạy bén hơn sự xét đốn của con
ng−ời nhiều. Thực tế hơm đó không phải trời chỉ rét hơn 50 độ d−ới 0 mà là rét đến
60, 70 độ la đằng khác. Đúng ra trời rét đến 75 độ d−ới 0. Vì điểm đông lạnh là 32
độ, nên độ lạnh giá phải là 107 độ. Con chó khơng biết gì về bàn thử biểu, có lẽ trí
óc nó khơng có đ−ợc ý thức nhạy bén về 1 hoàn cảnh rét buốt nh− trí óc con ng−ời.
Nh−ng nó lại có bản năng riêng, khiến cho nó linh cảm đ−ợc mối nguy hiể, dù chỉ
lơ mơ, làm nó sợ, cứ bám lấy gót chủ, rồi mỗi lần anh có cử chỉ khác th−ờng là nó
lại mong chủ mình chóng về đến trại, hay tìm 1 chỗ nào đó để ẩn nấp và nhóm lửa
s−ởi. Con chó đ∙ biết lửa là gì nên nó rất mong có lửa, bằng không, đành phải đào

1 lỗ d−ới tuyết để chui xuống nằm thu mình cho ấm.

Hơi thở của nó đóng thành bụi tuyết bám trên lơng, nhất là d−ới cằm, trên mõm và
trên mi mắt của nó trắng xố cả. Bộ râu của anh nh− râu ngơ cũng đọng đầy tuyết
và mỗi lúc 1 thêm dầy khi anh phả hơi thở ấm ra. Ngoài ra, anh lại nhai thuốc lá
nên miệng đơng cứng tồn băng tuyết, khiến cho có nhổ cũng khơng gọn. Kết quả
là bộ râu trơng nh− pha lê có mầu hồng nh− hổ phách do n−ớc bọt quyện nhựa
thuốc tạo thành cứ mỗi lúc 1 dài ra d−ới cằm. Giá anh ng∙ chắc bộ râu ấy đ∙ vỡ tan
ra nh− thuỷ tinh. Nh−ng anh không quan tâm đến cái vật lòng thòng phụ ấy. Ai là
ng−ời nghiện nhai thuốc ở cái xứ sở này đều phải gánh chịu hình phạt ấy, mà tr−ớc
đây cũng đ∙ 2 lần anh ra đi trong khi trời giá buốt đột ngột nh− thế này rồi nh−ng
hồi đó hàn thử biểu bằng r−ợu ở Xic-xti Mai-lơ có lần chỉ 50 độ, có lần chỉ 55 độ
d−ới 0 độ.

</div>
<span class='text_page_counter'>(4)</span><div class='page_container' data-page=4>

Con chó vẫn bám sát gót anh, và khi thấy chủ đi xuống men theo lịng sơng, nó
cụp đi thất vọng. Vết xe tr−ợt tuyết cũ vẫn còn rõ, nh−ng 1 lớp tuyết dày đến
gang tay đ∙ phủ hết dấu những chiếc xe cuối cùng đi qua đó. Đ∙ hàng tháng nay
khơng có ai qua lại dịng sông lặng lẽ này. Anh vẫn b−ớc đều. Vốn là ng−ời khơng
hay suy nghĩ, mà ngay lúc đó cũng chẳng có gì làm anh phải nghĩ ngợi cả ngồi
việc sẽ ăn tr−a khi đến chỗ ng∙ ba sông và đến 6h sẽ về tới trại với anh em. Anh
chẳng có ai mà trị chuyện, mà có chăng nữa, anh cũng khơng thể nói đ−ợc vì băng
đ∙ đơng cứng nơi miệng. Vì vậy anh tiếp tục nhai thuốc lá bỏm bẻm, và bộ râu
mầu hổ phách cứ dài thêm.

Chốc chốc anh lại nhớ rằng trời lạnh khủng khiếp. Ch−a bao giờ anh chịu 1 cảnh
rét buốt đến thế. Vừa đi, anh vừa đ−a mu bàn tay đeo găng lên xát mạnh vào gò má
và mũi. Anh làm thế 1 cách vô ý thức, hết tay bên này lại đổi sang tay bên kia.
Nh−ng dù cho anh có xoa thế chăng nữa, cứ hễ ngơi tay là hai gị má lại tê cóng, và

1 lát sau, đầu mũi của anh cũng tê cóng lại. Anh biết chắc 2 má mình đ∙ bị tê cóng
và bỗng nhiên thấy hối tiếc là đ∙ không nghĩ ra cách làm thêm 1 cái bao bọc lấy
mũi nh− kiểu anh chàng Bát vẫn đeo khi trời trở rét đột ngột. Cái bao mũi ấy cũng
che cả má nữa. Nh−ng dẫu sao điều đó cũng chẳng hệ trọng mấy. Má tê cóng thì
đ∙ sao? Có chăng cũng chỉ hơi buốt 1 chút, hồn tồn khơng gì nghiêm trọng.
Dù khơng nghĩ ngợi gì, anh vẫn chăm chú quan sát và nhận thấy có nhiều thay đổi
trên dịng sơng, những chỗ gấp khúc và những đống gỗ để chồng chất, ngoài ra anh
cũng ln nhận ra 1 cách nhạy bén nơi mình đang đi lên đó. Đó lần đến 1 chỗ rẽ,
anh vội nhảy sang 1 bên nh− 1 con ngựa kinh hoảng, rồi lại đi vòng trở về con
đ−ờng cũ mấy b−ớc. Anh biết dịng sơng đóng băng trong suốt đến tận đáy - khơng
có con sơng nào có thể chảy vào mùa đông Bắc cực - nh−ng anh cũng biết là vẫn
có những dịng s−ờn từ những s−ờn đồi chảy giữa lớp tuyết và băng. Anh biết rằng
cả trong những buổi trời rét đột ngột nhất, cũng khơng bao giờ những dịng suốid
dó đóng băng đ−ợc song nh− thế lại nguy hiểm. Đó là những cạm bẫy, chúng dấu

những vùng n−ớc ngầm d−ới lớp tuyết dầy từ 7 phân đến hàng th−ớc. Đôi khi có 1

</div>
<span class='text_page_counter'>(5)</span><div class='page_container' data-page=5>

khơ. Anh đứng xem xét kỹ lịng sơng và 2 bên bờ rồi mới dứt khốt cho rằng mạch
n−ớc chảy từ phía bên phải. Đắn đo 1 lát, lấy tay xoa mũi và má, anh đi vòng sang
bên trái, dò từng b−ớc, vừa đi vừa nghe ngóng. Khi thấy khơng cịn nguy hiểm nữa,
anh mới lấy 1 miếng thuốc lá khác ra nhai và lại tiếp tục đi với tốc độ 6 cây số 1h.
Suốt 2 tiếng đồng hồ sau, anh gặp nhiều những cái bẫy t−ơng tự. Th−ờng lớp tuyết
phủ trên những vũng n−ớc ngầm trông nh− trũng xuống và kết đặc lại nh− đ−ờng
phèn, báo hiệu sự nguy hiể. ấy thế mà có lần anh vẫn suýt chết. Thấy bị nguy
hiểm, anh bắt con chó đi lên tr−ớc. Con chó khơng muốn đi, nó cứ chùn lại, làm
anh phải thúc mạnh, khiến nó phải chạy nhanh qua mặt tuyết trắng bằng phẳng đó.
Bỗng nó hụt chân nghiêng về 1 bên, rồi chạy thoắt đến chỗ vững chắc hơn. 2 chân
tr−ớc của nó bị −ớt nên n−ớc bám vào đấy lập tức đóng thành băng. Con chó vội
liếm lấy liếm để cho hết chỗ băng đóng ở chân, rồi nằm lăn ra tuyết, lấy răng gặm
hết chỗ băng đóng giữa những kẽ chân. Đấy là bản năng, vì để băng v−ớng vào
đấy, chân của nó sẽ đau. Nó khơng biết nh− thế, mà chỉ làm theo lời nhắc nhở thần
bí từ nơi sâu thẳm trong con ng−ời nó. Nh−ng chủ nó lại biết nên anh tháo găng
bên phải ra sau khi phán đốn sự việc, và giúp con chó gỡ hết những mảng băng
nhỏ đi. Vừa tháo găng ra ch−a quá 1’ mà anh cũng phải ngạc nhiên khi thấy mấy
ngón tay của mình bị tê cóng lại. Rõ ràng trời rất rét. Anh vội đi ngay găng tay
vào, rồi đập mạnh vào ngực.

Đ∙ 12h tr−a, lúc này bầu trời trở nên sáng sủa nhất. Nh−ng trong cuộc hành trình
mùa đơng của mình, mặt trời h∙y cịn xa tít tắp ở ph−ơng Nam, ch−a thấy sáng nơi
chân trời. Gò đất cao đứng sững giữa chân trời và dịng sơng Hen-đơ-xơn, nơi anh
đ∙ đi d−ới bầu trời trong sáng vào giữa tr−a mà không để lại 1 bóng nào. Vào đúng

12h r−ỡi, anh đến chỗ ng∙ ba sơng, trong lịng thấy thoả m∙n tr−ớc tốc độ đó. Nếu
giữ đ−ợc tốc độ đó, chắc chắn đến 6h anh sẽ có mặt bên các bạn của mình. Anh cởi
cúc áo chồng, sau đó đến chiếc áo sơ-mi và kéo ra gói bánh ăn tr−a. Anh làm

động tác đó khơng q 15 giây đồng hồ, vậy mà những đầu ngóng tay để hở đ∙ bị
tê cóng liền. Anh khơng đeo găng tay, mà lại đập mạnh các ngón tay hàng chục cái
vào đùi. Sau đó, anh ngồi xuống 1 khúc cây phủ đầy tuyết và ăn tr−a. Những cảm
giác đau nhoi sau khi đánh mạnh những ngón tay vào chân biến đi thật nhanh,
khiến anh hoảng sợ. Anh không cịn kịp ăn miếng bánh nữa, liền đập những ngón
tay liên hồi, rồi đi găng tay vào, và tháo găng bên kia ra để ăn bánh. Anh định cắn

</div>
<span class='text_page_counter'>(6)</span><div class='page_container' data-page=6>

ch−a dứt thì ngay lúc ấy, mấy ngón tay để trần kia bị tê cóng lại. Anh cũng nhận
thấy rằng lúc đầu ở mấy đầu ngón chân cịn có cảm giác nhức nhối, nay khi vừa
ngồi xuống thì cảm giác ấy khơng cịn nữa. Anh sững sờ khơng hiểu những ngón
chân ấy ấm hay bị tê cóng nữa, nh−ng khi cố ngó ngốy những ngón chân trong
giầy mới biết là chúng đ∙ bị tê thật.

Anh vội v∙ đi găng tay vào rồi đứng dậy, trong ng−ời thấy hơi sờ sợ. Anh ráng sức
dậm chân cho tới khi hai bàn chân thấy đâu, nghĩ bụgn quả là trời rét ghê thật. Ông
già từ vùng sơng L−u huỳnh đ∙ nói đúng là thỉnh thoảng ở vùng này lại có 1 đợt rét
khủng khiếp. Vậy mà lúc ấy anh đ∙ c−ời nhạo ông ta! Điều đó chứng tỏ rằng đừng
có bao giừo dám chắc 1 điều gì. Rõ ràng là trời rét thật, khơng cịn lầm vào đâu
đ−ợc. Anh đi đi lại lại, dậm chân, rồi lại đập tay cho đến khi thấy nóng ng−ời lên
mới yên tâm. Đoạn anh chạy đi kiếm củi còn mắc lại ở những bụi cây khi n−ớc
tràn lên vào mùa xuân năm ngối, rồi rút diêm ra nhóm lửa. Cẩn thận lắm mới
nhen đ−ợc ngọn lửa, dần dần ngọn lửa bùng lên cháy vù vù. Anh hơ mặt vào gần
lửa cho tan hết băng, và nhờ có hơi nóng của lửa, anh mới ăn đ−ợc bánh. Tạm thời
cái rét của khơng gian bị lùi b−ớc. Con chó cũng thấy khoan khoái, duỗi chân sát
vào đống lửa để lấy hơi ấm, nh−ng cũng nằm đủ xa để khỏi bị cháy lông.

</div>
<span class='text_page_counter'>(7)</span><div class='page_container' data-page=7>

mày và mi mắt. ở phía bên trái của dịng sơng Hen-đơ-xơn có vẻ khơng có nhiều
những con suối ngầm, vì anh đ∙ đi đ−ợc nửa tiếng đồng hồ mà không thấy dấu
hiệu gì, vậy mà vẫn có. ở 1 chỗ chẳng có dấu hiệu gì, nơi mặt tuyết phủ mềm mại
phẳng lì nh− báo hiệu là bên d−ới cũng rắn chắc, thì anh lại thụt chân. Chỗ đó

khơng sâu lắm, nên chỉ bị trớt đến giữa bắp chân, sau đó anh leo lờn c 1

khoảng bằng vững chắc.

Bc mỡnh, anh chửi đổng mấy câu. Cứ hy vọng thế nào cũng về tới trại với anh em
vào lúc 6h, vậy mà lúc này lại phải chậm hàng tiếng đồng hồ m∙i rồi, vì phải ngồi
nhóm lửa và hong cho khô giầy và tất. ở nhiệt độ thấp nh− vậy, anh biết việc đó rất
cần thiết. Anh tiến lại gần bờ sông và leo lên. Trên bờ sông lẫn lộn trong bụi cây
mọc quanh những cây thông nhỏ, có vơ khối củi khơ - đặc biệt những cây con,
ngồi ra, cịn có cả khơ v−ơng lại từ năm ngoái. Anh chất mấy cành lớn xuống mặt
tuyết làm nền cho ngọn lửa mới nhóm khỏi bị tắt vì tuyết tan. Anh đánh diêm đốt 1

cái vỏ cây phong lấy từ trong túi ra. Cái vỏ đỏ cháy nhạy hơn giấy. Anh đặt miếng
vỏ lên mấy cành cây lớn, sau đó cho thêm cỏ khơ và những cành cây con để mồi
ngọn lửa mới bén.

Anh làm cơng việc đó 1 cách từ từ và cẩn thận vì hiển nhiên mỗi ngày nguy hiểm
đang đợi anh. Dần dần ngọn lửa bốc mỗi lúc 1 to hơn, nên anh lại chất thêm củi
khô. Anh ngồi xổm trên tuyết, kéo những cành cây khô nằm v−ớng trong bụi rồi
vứt thẳng vào đống lửa. Anh biết rằng khơng đ−ợc để lửa tắt, vì khi thời tiết ở 75
độ âm, chân lại bị −ớt nữa thì ngay từ đầu là phải nhóm lửa sao cho nó khơng đ−ợc
tắt. Giá mà chân khơ, thì dù nhóm lửa khơng đ−ợc, anh có thể chạy dọc theo con
đ−ờng mòn trên nửa cây số là máu lại l−u thông. Nh−ng khi 2 bàn chân đ∙ −ớt và
tê cóng ở nhiệt độ 75 độ âm thì đừng có nói đến chuyện chạy cho máu đ−ợc l−u
thơng. Dù cho anh có chạy nhanh đến đâu chăng nữa, bàn chân −ớt sũng đó chỉ
thêm tê cứng hơn mà thơi.

</div>
<span class='text_page_counter'>(8)</span><div class='page_container' data-page=8>

giống nh− con chó, máu cũng muốn trốn cái lạnh kinh hồn đó. Chừng nào còn đi
đ−ợc 6 cây số 1h, dù muốn hay không, máu vẫn đ−ợc bơm đi khắp cơ thể, song giờ
đây máu rút đi, lẩn sâu vào tận nơi sâu kín trong ng−ời anh, nên đầu ngón chân và

ngón tay là nơi cảm thấy thiếu máu tr−ớc tiên. Những ngón chân bị −ớt tê cóng
nhanh hơn, cả những ngón tay bị hở cũng thế, mặc dù chúng ch−a bị tê hẳn. Mũi
và gò má đ∙ bị tê cóng lại, trong khi đó, do thiếu máu, da anh lạnh tê tái.

ấy thế mà anh vẫn khơng sao cả. Những ngón tay, mũi và má chỉ chớm bị cong
thơi, vì lửa đ∙ bắt đầu cháy mạnh. Anh vẫn còn cho thêm những cành cây to bằng
ngón tay để lửa cháy to thêm. Lát nữa có thể mồi thêm vào ngọn lửa những cành to
bằng cổ tay, chắc đến lúc đó anh có thể cởi giầy và tất −ớt ra hơ cho khô, và đôi
chân trần sẽ đ−ợc s−ởi ấm bên đống lửa, nh−ng dĩ nhiên, nhóm lửa thì tr−ớc hết
phải xoa tuyết vào chân đ∙. Nhóm đ−ợc lửa là mỹ m∙n lắm rồi, vì thế mà anh thốt
chết. Anh lại nhớ đến lời khuyên của ông già miền sông L−u Huỳnh, rồi mỉm c−ời.
Ông già đề ra 1 luật lệ rất nhghiêm khắc là không ai đ−ợc đi 1 mình trong vùng
Klơn-đai với cái rét 50 độ d−ới 0. Thế mà anh đ∙ có mặt ở đây, rồi gặp tai nạn 1

</div>
<span class='text_page_counter'>(9)</span><div class='page_container' data-page=9>

củi từ trong bụi ra là cái cây lại bị động nhẹ, vậy mà anh khơng hay biết gì. Song
cái động nhẹ ấy cũng đủ gây ra tai nạn. Cành cao tít trên ngọn trút tuyết xuống
những cành d−ới, và cứ nh− thế truyền ra khắp cây, chẳng khác gì 1 trận tuyết lở,
cuối cùng đột ngột rơi ào ào xuống anh và đống lửa, dấp ngọn lửa tắt ngấm! Nơi
tr−ớc đấy là 1 đống lửa, giờ ngổn ngang những tuyết là tuyết.

Anh hoảng sợ, cứ nh− vừa mới nghe lời cáo chung đối với mình. Anh ngồi nhìn
đăm đăm vào chỗ lúc n∙y còn là đống lửa. Nh−ng rồi anh lấy lại đ−ợc bình tĩnh.
Có lẽ ông già vùng sông L−u Huỳnh lần này lại nói đúng. Giá có 1 ng−ời bạn đồng
hành thì bây giờ đâu đến nỗi nguy hiểm. Ng−ời bán đó sẽ có thể nhóm lửa đ−ợc.
Cịn bây giờ anh lại phải đi nhóm đống lửa khác mà lần này khơng đ−ợc để hỏng.
Thậm chí có nhóm đ−ợc lửa chăng nữa, chắc đâu mấy ngón chân cịn có tác dụng
nữa. Đến lúc này, 2 bàn chân của anh đ∙ tê dại rồi, mà cũng cịn chán mới nhóm
lửa xong.

Anh nghĩ thế, nh−ng không chỉ ngồi mà nghĩ. Trong lúc ngồi nghĩ nh− thế, chân

tay luôn luôn phải cử động. Anh làm 1 cái nền mới để nhóm lửa, lần này ở ngồi
chỗ b∙i trống để khơng có 1 cái cây xảo trá nào có thể làm tắt ngọn lửa đ−ợc. Tiếp
đó anh đi kiếm cỏ khô và những cành cây con bị trôi giạt quanh đó từ vụ n−ớc tràn
về lần tr−ớc. Anh khơng thể lấy mấy ngón tay kéo từng cái 1, nh−ng vẫn có thể
dùng cả 2 bàn tay mà vơ cả những cành củi mục và rêu xanh. Biết làm cách nào
khác đ−ợc? Anh làm nh− 1 cái máy, thậm chí nhặt cả 1 ơm lớn những cành to để
dùng sau khi lửa đ∙ bùng to. Trong lúc đó, con chó nằm im và chăm chú nhìn anh,
với con mắt thèm muốn, vì nó coi anh là ng−ời cung cấp lửa, vậy mà m∙i không
thấy lửa đâu.

</div>
<span class='text_page_counter'>(10)</span><div class='page_container' data-page=10>

1 lát sau, anh bắt đầu nhận thấy ở đầu những ngón tay dập đó còn lờ mờ 1 chút
cảm giác. Cái cảm giác ngứa ran mỗi lúc 1 tăng lên thành 1 cái đau buốt hành hạ
anh, vậy mà anh lại sung s−ớng reo lên. Anh tháo chiếc găng tay bên phải và thọc
vào túi tìm vỏ cây. Những ngón tay vừa để trần đ∙ bị tê cóng liền. Anh bèn rút ra 1

bao diêm. Nh−ng cái lạnh khủng khiếp đ∙ làm cho mấy ngón tay bị tê liệt hẳ. Còn
đang loay hoat tách ra lấy 1 qua diêm, thì lại đánh rơi cả bao xuống tuyết. Anh cố
nhặt lên mà khơng sao nhặt nổi. Những ngón tay đ∙ chết hẳn, khơng có khả năng
sờ hay cầm đ−ợc nữa. Anh rất cẩn thận. Gạt bỏ hết những ý nghĩ về 2 bàn chân, cái
mũi và 2 má bị tê cóng, anh tập trung tâm trí vào việc nhặt bao diêm lên. Dồn cả 2
mắt vào nhìn, dùng thị giác thay cho xúc giác và đến khi nhìn thấy 2 ngón tay ở 2
bên bao diêm, anh liền kẹp lấy, đ∙ đành ý chí là vậy, nh−ng những dây thần kinh
đ∙ bị tê liệt nên những ngón tay cũng khơng tn theo nữa. Anh lại đi găng tay
phải vào rồi đập thật mạnh vào đầu gối. Sau đó anh dùng cả bàn tay đeo găng mà
xúc bao diêm lên, mang theo cả 1 nắm tuyết, đặt vào lịng. Nh−ng tình hình cũng
khơng tốt đẹp gì hơn.

</div>
<span class='text_page_counter'>(11)</span><div class='page_container' data-page=11>

Cảm giấc ấy dần dần biết thành cái đau nhức nhối. Song anh vẫn cố gắng chịu
đựng, vụng về dí ngọn lửa vào vỏ cây, nh−ng miếng vỏ lại không bắt lửa ngay, vì
chính bàn tay đang bị cháy đó đ∙ cuốn hết lửa.

Cuối cùng khơng chịu nổi, anh rời cả 2 tay ra. Nắm diêm đang cháy rơi xuống
nghe xèo xèo trong tuyết, nh−ng miếng vỏ cây cũng đ∙ cháy. Anh liền chất cỏ khô
và những cành cây nhỏ tí vào ngọn lửa. Anh khơng cịn khả năng chọn đ−ợc nữa,
vì phải dùng 2 cùi tay mà kẹp củi. Những mẩu gỗ mục và những đám rêu xanh
bám cả vào củi, nên anh phải cố ghé răng mà nhặt bớt đi. Anh nâng niu ngọn lửa 1

cách cẩn thận, song đến vụng. Lửa và sự sống, vì vậy khơng thể để nó tắt đ−ợc.
Máu rút ra khỏi làn da trên thân thể của anh nên anh bắt đầu thấy run lên cầm cập,
và thấy ng−ời trở nên vụng về hơn. 1 mảng rêu to rơi xuống đúng ngay giữa đống
lửa nhỏ. Anh lấy ngón tay cố cời nó ra, nh−ng tấm thân run lẩy bẩy làm cho anh
cời lửa đi đâu ấy, hất tung những mớ cỏ đang cháy và những cành khô, và thế là cả
đống lửa nhỏ bị hổng ở giữa. Anh lại vun chúng lại, nh−ng có cố mấy cũng chẳng
ăn thua gì, vì toàn thân anh đang run bắn lên mà củi lại bắn rải rác. Từng cảnh 1

phun ra 1 cuộn khói rồi tắt ngấm. Ng−ời nhóm lửa lại thất bịa. Nhìn quanh 1 cách
l∙nh đạm, anh chợt bắt gặp con chó đang ngồi bên đống lửa đ∙ lụi, ng−ời nó cử
động có vẻ bứt rứt bồn chồn, hết nhấc chân bên này lại đến chân bên kia và toàn
thân cựa quậy ln, nh−ng đang háo hức muốn có 1 cái gì đó.

Trơng thấy con chó, anh liền nảy ra 1 ý nghĩ man rợ. Anh nhớ đến câu chuyện về 1

ng−ời bị cuốn trong cơn b∙o tuyết, đ∙ giết chết con nai và chui vào xác của nó mà
nằm cho ấm, nên mới thốt chết. Anh sẽ giết con chó và thọc tay vào ng−ời nó cho
đến khi hết tê dại thì thơi, sau đó lại có thể nhóm đ−ợc đống lửa khác. Anh bèn gọi
nó lại gần, nh−ng trong giọng nói có pha chút sợ h∙i, khiến con chó cũng sợ, vì từ
tr−ớc đến giờ nó ch−a nghe thấy chủ nó nói giọng nh− thế. Chắc có chuyện sao
đây, và linh tính đa nghi của nó đ∙ đánh hơi thấy sự nguy hiểm nh−ng khơng biết
đó là mối nguy hiểm gì. Đâu đó trong óc nó bỗng nhiên thấy xuất hiện 1 nỗi sợ h∙i
đối với ng−ời chủ. Nó cụp tai xuống khi nghe thấy tiếng gọi của ng−ời chủ, rồi

những động tác bồn chồn, vặn vẹo mình, hết nhấc chân tr−ớc lên lại đặt xuống:
nh−ng nó không lại. Anh bèn chống 2 tay quỳ 2 gối và bị lại phía nó. T− thế lạ
lùng đó lại gây thêm mối ngờ vực, nên con chó len lột lựi li.

</div>
<span class='text_page_counter'>(12)</span><div class='page_container' data-page=12>

thẳng của anh làm cho con vật hết nghi ngờ, và khi anh quát lªn ra lƯnh nghe nh−

tiếng roi quất, con chó lại ngoan ngo∙n nghe theo nh− th−ờng ngày. Khi nó tiền
đến gần tầm tay, anh đ∙ mất tự chủ, vội giơ tay vồ lấy nó, nh−ng đến lúc đó anh
mới nhận ra rằng tay mình khơng cịn nắm đ−ợc nữa, cịn những ngón tay thì
khơng sao co lại đ−ợc, mà cũng khơng có cảm giác gì caả Trong chốc lát anh quên
khuất mất rằng không những đôi bàn tay mình đ∙ tê cóng mà mỗi lúc chúng cịn tê
cóng hơn, mọi việc xảy ra rất nhanh, nên con chó ch−a kịp bỏ chạy, anh đ∙ ơm
chầm lấy nó. Anh ngồi xuống tuyết, và cứ thế ôm lấy nó, dù cho nó cứ gầm gừ, sủa
và vùng vẫy mấy để thoát cũng mặc. Nh−ng anh cũng chỉ có thể làm đ−ợc đến thế,
nghĩa là −ứ ngồi ôm kh− kh− lấy con vật. Anh biết mình khơng có khả năng giết
đ−ợc nó. Khơng sao tìm ra đ−ợc cách gì để giết chết nó. Với đôi tay vô dụng, anh
không thể rút hoặc cầm lấy con dao găm hay bóp cổ nó. Anh đành bng nó ra,
con vật vội cụp đi phóng 1 mạch chừng 10 th−ớc, nó dừng lại, ngoảnh nhìn anh
dáng dò hỏi, 2 tai vểnh lên. Anh ngồi xuống nhìn 2 bàn tay xem nó ở đâu, và thấy
nó cịn đang lủng lẳng ở cổ tay. Anh bỗng ngạc nhiên thấy mình lại phải dùng đến
mắt để xem tay mình ở đâu. Anh liền vung tay đập mạnh 2 bàn tay đeo găng vào 2
bên s−ờn. Làm nh− vậy trong 5’, ráng hết sức đủ để bơm máu lên làn da, thế là anh
hết run. Nh−ng 2 bàn tay khơng cảm giác gì. Anh có cảm t−ởng chúng nh− 2 quả
cân treo ở đầu cánh tay, vậy mà anh cố truyền cảm t−ởng đó xuống thì lại khơng
thấy gì.

</div>
<span class='text_page_counter'>(13)</span><div class='page_container' data-page=13>

đến đó đ−ờng cịn xa, mà ng−ời đ∙ bị tê cóng thế này, chắc sớm muộn cũng sẽ chết
cứng thơi. Anh cố xua đuổi ý nghĩ đó, gác nó lại phía sau, nh−ng đơi lúc nó lại
hiện ra làm anh cứ phải cố sức nghĩ đến chuyện khác cho quên đi.

Anh ngạc nhiên không hiểu sao mình vẫn chạy đ−ợc với đơi chân tê dại nh− thế, tê
dại đến mức khi cả khối thân ng−ời đè nặng xuống và lúc chúng chạm đất vẫn
không có cảm giác gì. Anh thấy nh− mình đang l−ớt trên mặt đất, chân không đến
đất, cật không đến trời. Có lúc anh thấy nh− mình đ∙ nhìn thấy thần Méc-cua có
cánh ở đâu đó, rồi cứ thắc mắc liệu thần Méc-cua có cảm giác giống nh− anh khi
bay l−ớt trên mặt đất không.

Chạy 1 mạch về trại và gặp gỡ bạn bè lúc này là điều vơ lý hết sức vì lấy đâu ra sức
nữa. Nhiều lần anh vấp ng∙, loạng choạng đứng dậy rồi lại ng∙. Anh cố g−ợng
đứng lên, nh−ng không nổi, quyết định đành phải ngồi nghỉ và nghĩ bụng sẽ không
chạy mà chỉ b−ớc đều. Lú ngồi xuống thở, anh thấy ng−ời ấm và dễ chịu hẳn lên.
Ng−ời khơng cịn run nữa thậm chí hơi ấm nh− tràn râm ran khắp ngực và bụng.
Nh−ng sao sờ tay lên mũi và má vẫn khơng có cảm giác gì? Chạy cũng khơng làm
hết tê cóng đ−ợc. Cả 2 bàn tay và bàn chân cũng vẫn không hết tê. Rồi anh lại nghĩ
có lẽ phần tê cóng trên thân thể lan rộng hơn thì phải. Anh cố khơng nghĩ đến điều
đó, chỉ nghĩ đến điều khác cho quên đi: anh biết mình cứ nghĩ nh− thế sẽ gây
hoảng sợ, mà anh vốn lại sợ sự hoảng hốt. Dù vậy, ý nghĩ đó cứ ám ảnh anh 1 cách
dai dẳng cho đến khi m−ờng t−ợng ra cảnh tồn thân mình tê cóng lại. Nghĩ dơng
dài chán cũng đến thế thôi, thế là anh lại vùng đứng dậy chạy thục mạng dọc theo
con đ−ờng. Có lần anh chạy chạm lại và b−ớc bộ từ từ, nh−ng rồi nghĩ đến chỗ tê
cóng đang lan khắp, anh lại lao đầu chạy. Trong suốt thời gian ấy, con chó vẫn
chạy theo sau anh. Lúc anh ng∙ lần thứ 2, nó lại ngồi xuống tr−ớc mặt, đi quấn
lấy 2 chân tr−ớc, chăm chú nhìn anh 1 cách dò hỏi. Tr−ớc cảnh ấm cúng và an tồn
của con vật, anh thấy trong ng−ời mình nổi cáu, rồi chửi cho nó 1 chập, khiến con
vật phải cụp tai xuống ra chiều ngoan ngo∙n. Lần này cái rét đếnv ới anh nhanh
hơn.Anh đang bó tay tr−ớc cái giá rét đang lan khắp thân mình. Nghĩ đến cái rét tê
cóng, anh lại càng chạy thục mạng, nh−ng ch−a đ−ợc 30 mét đ∙ lảo đảo ngá chúi
xuống. Lần hoảng hốt này lên đến tột đỉnh. Khi đ∙ lấy lại đ−ợc bình tĩnh anh ngồi
lên và nghĩ mình có chết cũng phải chết cho có t− thế. Song ý nghĩ đó khơng đến 1

</div>
<span class='text_page_counter'>(14)</span><div class='page_container' data-page=14>

buồn ngủ. Anh nghĩ đến giấc ngủ ngàn thu ngon lành, chẳng khác gì uống 1 liều
thuốc ngủ. Chết cóng thì có gì đau đớn nh− ng−ời ta t−ởng đâu! Còn gặp cái chết
khác ghê sợ hơn nhiều. Anh t−ởng t−ợng ngày mai anh em tìm thấy xác anh. Bỗng
nhiên anh thấy mình đang đi cùng mọi ng−ời dọc theo con đ−ờng mòn và tìm kiếm
anh. Rồi anh lại cùng với họ đi tới chỗ rẽ của con đ−ờng và thấy mình đang nằm
trên tuyết. Anh khơng cịn thuộc về bản thân mình nữa, vì thậm chí ngay lúc đó
anh đ∙ thốt xác, đứng cùng với anh em và nhìn vào xác mình nằm trên tuyết: Trời
quả là rét quá, anh nghĩ thế. Khi nào về đến xứ sở, anh sẽ kể lại cho bà con nghe
cái lạnh thực sự nó nh− thế nào. Nghĩ miên man, anh lại nhớ đến ông già vùng
sông L−u Huỳnh. Anh m−ờng t−ợng rõ mồm một ông ta đang ngồi hút tẩu trong
cảnh ấm cúng dễ chịu.

“Ơng nói đúng ông già ạ; ông nói đúng đấy” anh lẩm bẩm nh− đang nói với ơng
già. Sau đó anh thiếp đi trong 1 giấc ngủ ngon lành mà d−ờng nh− ch−a bao giờ
mình đ−ợc h−ởng. Con chó vẫn ngồi nhìn anh và chờ đợi. 1 ngày ngắn ngủi tan dần
trong ánh hồng hơn cịn động lại m∙i khơng tan. Khơng có dấu hiệu nào tỏ ra là
có nhóm lửa, vả lại trong đời của con vật ch−a bao giờ nó thấy con ng−ời ngồi ở t−

thế nh− vậy trên tuyết mà lại không đốt lửa s−ởi. Khi trời mỗi lúc 1 tối dần, lòng
khao khát có 1 đống lửa xâm chiếm con vật, chân tr−ớc của nó động đậy liên hồi,
rồi nó kêu khe khẽ, nó cụp tai xuống nh− sợ chủ mắng. Nh−ng chủ nó vẫn ngồi
yên. Sau đó con vật rên to hơn, bò lê dần tới anh và đánh hơi thấy cái chết. Nó xù
lơng lên lùi lại. Nấn ná 1 lát, nó rú lên ngeh thê thảm d−ới bầu trời lạnh buốt điểm
những ngôi sao sáng lấp lánh nh− nhảy múa. Sau đó, nó quay đi và chạy ng−ợc
theo con đ−ờng mòn về h−ớng trại mà nó quen thuộc, nơi đó sẽ có ng−ời cho nú n
v t la cho nú si.

<b>Đoạn kết cđa c©u chun cỉ tÝch </b>

</div>
<span class='text_page_counter'>(15)</span><div class='page_container' data-page=15>

thua, sẽ phải đi đào 1 lỗ câu cá qua lớp băng và tuyết dày hàng trên 3m phủ lấp

mặt sông I-u-cơn.

• Tháng 3 lạnh đến khủng khiếp - ng−ời đang chia bài nhận xét - Cậu nói là lạnh
đến bao nhiêu độ Bốp?

-à, 55 hay 60 độ d−ới 0 gì đó. Thế theo ơng, lạnh độ bao nhiêu độ, bác sĩ?
Bác sĩ quay đầu liếc nhìn vào chân cửa ra vào, đắn đo, tính tốn:

• D−ới 50 độ 1 tý. Có lẽ khoảng 40 độ d−ới 0. Cứ trơng băng đóng ở cửa thì biết.
Cũng đến 50 độ d−ới 0 chứ cũn gỡ.

Ông ta cầm bài lên, rồi mặc cho có tiếng gõ cửa, tay xáo bài, miệng nói với:
ã Xin mời vào.

Ngi mi vo l 1 ng−ời Thuỵ Điển to lớn, vai rộng, tuy thế cũng khơng dễ gì mà
nhận ra đ−ợc ngay cho đến lúc anh ta bỏ mũ che tai và hơ cho tan lớp băng che kín
cả râu và mặt.

• Tơi nghe nói có 1 bác sĩ dừng chân tại trạm này. - Ng−ời Thuỵ Điển nói nh− dị
hỏi, băng khoăn nhìn hết ng−ời này đến ng−ời kia. Bộ mặt ông ta trông mệt mỏi
do 1 cơn đau dữ dội, dai dẳng hành hạ - tôi từ xa đến mà.

• Tơi đây, có vấn đề gì thế?

Để trả lời, ng−ời đó giơ bàn tay trái lên, ngón tay thứ 2 bị s−ng vù, miệng kể lải
nhải về nguyên nhân và sự phát triển của vết th−ơng.

• Đ−a tơi xem nào - bác sĩ vội v∙ ngắt lời anh ta - Để tay lên bàn. Đ−ợc rồi.
Ng−ời đó làm theo.

• Hừm - bác sĩ lẩm bẩm. Bị bong gân rồi, vậy là đi hàng trăm dặm đ−ờng đến đây
để nắn gân bả. Tôi chỉ làm trong nháy mắt là đ−ợc. Anh h∙y xem tôi làm để lần
sau có thể tự làm lấy nhé. Bất thình lình, bác sĩ lấy cạnh bàn tay của mình
chém mạnh xuống ngón tay bị s−ng. Ng−ời kia kêu lên đau đớn.

• ổn rồi - bác sĩ nói rành rọt và dứt khoát - Anh cảm thấy thế nào? Dễ chịu hơn
chứ? Dĩ nhiên lần sau anh có thể tự làm đ−ợc. Nào chia bài tiếp đi, Xtơ-ro-dơ,
đến l−ợt cậu mà. Ng−ời Thuỵ Điển thở dài khoan khối. Cơn đau đ∙ hết, ngón
tay cảm thấy dễ chịu hơn. Anh ta tò mò xem xét lại ngón tay, trợn trịn mắt
kinh ngạc khi thấy nó co duỗi đ−ợc. Anh ta thọc tay vào túi và rút ra 1 túi tiền
vàng.

</div>
<span class='text_page_counter'>(16)</span><div class='page_container' data-page=16>

B¸c sĩ lắc đầu quầy quậy:

ã Cú gỡ õu. Tơi cịn hành nghề nữa đâu. Nào, đến l−ợt cậu i, Bp!

Ngời Thuỵ Điển lê bớc chân nặng nề, xem lại ngón tay, rồi quay nhìn bác sĩ 1

cách thán phục:

ã Ông tốt bụng quá. Tha, tên ông là gì ạ?

ã Lin-ờ, bỏc s Lin-ờ - Xtơ-ro-dơ trả lời nh− muốn cho đấu thủ của mình khơng
bị quấy rầy.

• Đ∙ q tr−a rồi - Lin-đê miệng nói với ng−ời Thuỵ Điển, tay vẫn xáo bài - Tốt
hơn nên nghĩ ở đây qua đêm. Đi ngoài trời bây giờ lạnh chết đ−ợc. Có 1 cái
gi−ờng thừa đấy. Bác sĩ dáng ng−ời mảnh khảnh, n−ớc da ngăm đen, mặt dầy,
môi mỏng, nh−ng trông ông ta khoẻ mạnh. Bộ mặt nhẵn nhụi râu khoẻ mạnh.
Các động tác của ông ta nhanh và dứt khốt. Cặp mắt đen nhìn thẳng và xoi

mói. 2 bàn tay thon thả, gầy và nổi gân, cứ nh− những bàn tay ấy sinh ra chỉ để
làm những việc nhẹ, song đồng thời chúng cũng gây cho ta ấn t−ợng và sức
mạnh.

• Ván bài quyết định ở chỗ này đây - ông ta tuyên bố rồi rút quân bài cuối cùng -
Nào, kết thúc đi xem ai phải đào hố no.

Tiếng gõ cửa làm cho ông ta bật kêu lên liền:

ã Chỳng mỡnh n khụng chi xong ván bài này mất - ông phàn nàn khi cửa mở -
Làm sao thế? - ơng nói câu đó với ng−ời lạ mặt vừa mới b−ớc vào.

Ng−ời mời đến đứng gỡ những mảnh băng che kín hàm m∙i không xong. Rõ ràng
anh ta phải rong ruổi hàng bao ngày đ−ờng. Lớp da trên gị má thâm tím li vỡ giỏ
but thng xuyờn.

ã Tôi không sao cả. Quan trọng là ở đây có ai là bác sĩ không, tôi đang rất cần.
Có 1 ngời qua thợng nguồn con sông Pê-cô nhỏ bị báo về, vết thơng rất
nghiêm trọng.

ã bao xa? - bác sĩ Lin-đê hỏi.
• Độ khoảng 300 cõy s.

</div>
<span class='text_page_counter'>(17)</span><div class='page_container' data-page=17>

ã Bị trật khớp xơng vai. Dứt khoát phải gẫy vài cái xơng sờn. Cánh tay phải bị
gẫy. Toàn thân hầu nh bị thơng trơ cả xơng. Trừ có mặt là không. Chúng tôi
có khâu tạm vài vết thơng bị nặng và lấy sợi xe buộc mạch máu.

ã Th l tạm ổn - Lin-đê c−ời - Những vết th−ơng đó õu?
ã d dy.

ã Chắc bây giờ trông anh ta gớm guốc lắm nhỉ?

ã Không đến nỗi thế. Tr−ớc khi khám, chúng tôi bôi thuốc sát trùng. Dẫu sao đấy
cũng chỉ là tạm thời, khơng có gì cả trừ có sợi xe, nh−ng cũng sạch.

• Thế cũng coi nh− là toi rồi - Lin-đê phán đoán, bực tức búng những quân bài.
• Ch−a chết hẳn. Anh ta ch−a chết thật mà. Anh ta biết là tôi đi mời bác sĩ, thế

nào anh ta cũng cố sống cho đến khi ông đến đấy. Anh ta không chịu bó tay
tr−ớc cái chết đâu. Tơi biết anh ta mà.

Lin-đê lắc đầu:

• Thật tiếc chuyến đi của anh uổng công. Thôi cứ ở lại đây qua đêm.
• Khơng đ−ợc bác sĩ ạ. 10’ nữa chúng ta phải rời khỏi đây.

Sau đó Tịm Đơ kể 1 câu chuyện quan trọng:

• Giả sử ông có phải mất hàng tuần để quyết định: anh là vẫn cứ phải sống để chờ
ông đến. Vả lại vợ anh ta ở bên, khơng than khóc 1 lời, ng−ợc lại, chị ta phải
giúp anh ta sống chờ ông đến. Họ rất yêu nhau nên chị ta đ∙ truyền tất cả tâm
hồn bất tử của mình sang anh ta, mong anh ta sống. Anh ta không yếu lắm đâu,
ơng h∙y tin vào điều đó. Tơi xin đánh cuộc với ông, 3 ăn 1 bằng tiền vàng đây,
rằng ông đến mà anh ta vẫn sống đấy. Tơi có 1 đàn chó ở d−ới bờ sơng kia. 10’
nữa chúng ta khởi hành, và chúng ta phải trở về sớm hơn 3 ngày vì đ−ờng sẽ
khó đi. Tơi xuống xem lũ chó thế nào, độ m−ơi phút −ữa tơi sẽ quay lại đón
ơng.

Tßm Đô kéo sụp mũ che tai xuống, xỏ găng tay vào và đi ra ngoài.

</div>
<span class='text_page_counter'>(18)</span><div class='page_container' data-page=18>

na. ụ lo lắng. Anh ta giải thích rằng ngày hơm đó sẽ đến đ−ợc khe núi, mà bây
giờ lại đến mùa xuân rồi, băng tang, n−ớc sẽ trào đầy khe núi. Vách núi ở đó lại
cao cheo leo hàng trăm, hàng nghìn mét nh− thế, dẫu có thể trèo qua đ−ợc, cuộc
hành trình sẽ bị chậm lại.

Tõ xa vọng lại tiếng gầm yếu ớt. Đến gần họ mới biết nguyên nhân của nó. 1 cơn
gió, mạnh và ẩm mỗi lúc 1 thổi mạnh, lùa qua họ. Đàn chó rùng mình, ngồi hếch
mũi lên.

ã Đó là cơn gió Chi-núc đấy - Đơ nói.

• Có nghĩa là chúng ta phải đi dọc con sông phải không?

ã ỳng th. i hng chc cây số trên con đ−ờng đó cịn dễ dàng hơn đi 1 cây số
qua đỉnh núi này - Đô nhìn Lin-đê 1 lúc lâu - Chúng ta vừa đi đ−ợc 15 tiếng
đồng hồ trên con đ−ờng mòn - anh ta nói át tiếng gió rít, rồi dừng lại đợi - Bác
sĩ ơi! - cuối cùng anh ta nói - Ơng khơng sợ chứ? Lin-đê đáp lại bằng cách gõ
chiếc tẩu thuốc cho râu rơi ra và đi đôi giày da thú ấm vào. Họ nhanh chóng
nhổ trại, rồi buộc dụng cụ nấu n−ớng cùng những tấm chăn lông thú ch−a dùng
đến vào chiếc xe tr−ợt tuyết, sau đó băng qua đêm tối, họ bắt đầu cuộc hành
trình. Họ lặn lội đ∙ đ−ợc 12 tiếng, nên sau khi đi đ−ợc cả thảy là 27 tiếng đồng
hồ, 2 ng−ời dừng lại ăn sáng.

• Ta h∙y ngủ độ 1 tiếng - Đơ nói lúc 2 ng−ời ăn ngấu nghiến hàng cân thịt nai rán
và thịt lớn muối.

Đô để cho ng−ời bạn đồng hành của mình ngủ 2 tiếng đồng hồ, cứ thấp thỏm sợ
mình lại chợp mắt mất.

Sau đó anh ta đặt tay lên vai Lin-đê lay, mới đầu cịn nhè nhẹ, sau thật mạnh.

• Bác sĩ - anh ta thì thầm - Nào đây, ta i tip thụi.

Đôi mắt đen mêt mỏi, dới cặp mi nặng hùm hụp, trả lời tiếng đợc. Thế là nó
lại lên đờng tiếp...

Cuc hnh trỡnh b chm, 1h khơng đi q 3 cây số, cịn đàn chó cứ có dịp lại nằm
dài trên tuyết −ớt.

</div>
<span class='text_page_counter'>(19)</span><div class='page_container' data-page=19>

mùa đông đang kết thúc. Những tảng băng cuồn cuộn trơi trên dịng n−ớc chảy
xiết.

• Vậy là trơi đ∙ tan giá, ấm lển ồi đấy - Đơ giải thích.

Đến chỗ này khe núi hẹp vô cùng, vách núi cheo leo, rất nguy hiểm, vậy mà Đô và
Lin-đê vẫn phải đi tiếp, m∙i đến khi điều rủi ro xảy ra. Đến tr−a 1 tiếng nổ to vang
lên, băng tách làm đôi ra ngay d−ới chân đàn chó. 2 con chó đi giữa bị rơi xuống
n−ớc d−ới băng, dòng n−ớc chảy xiết cản chúng nên kéo giật lùi con chó đi đầu lại.
3 con bị kéo mấp mé đến chỗ 2 con kia. 2 ng−ời hoàng sợ cố giữ chiếc xe tr−ợt
tuyết, nh−ng sau cũng từ từ bị lôi theo. Sự việc xảy ra trong nháy mắt, Đô lấy dao
cắt ngay dây buộc đàn chó, thế là cả mấy con chó lộn nhào từ mép băng xuống
n−ớc, chìm nghỉm. Thịt và chăng lơng thú đ−ợc gói lại thành từng gói, cịn chiếc
xe tr−ợt tuyết đành phải bỏ lại. Lin-đê khơng đồng ý để Đơ mang gói nặng, nh−ng
anh ta cứ khăng khăng địi mang.

• Đến đó bác sĩ cịn phải làm việc mà. Thơi, ta đi tiếp thơi.
• Anh là ng−ời sắt đá lắm, Đô ạ - ông tỏ ra thán phục.

• Ai cơ? Tơi ấy à? Chao ơi! Ơng phải gặp Róc-ki mới thấy ai sắt đá. Anh ta là
ng−ời rắn nh− sắt, vững nh− đồng.

Sau đó Lin-đê đ−ợc nghe kể lại chuyện Róc-ki bị th−ơng:

• Tơi ở trong rừng, cách túp lều đó trên 1 cây số, tìm 1 khúc gỗ bu-lơ để làm cán
rìu. Lúc quay về tơi nghe thấy tiếng gầm vang lên gần chỗ bẫy gấu của chúng
tôi. Anh em nhà Róc-ki đang đùa nghịch. Ơng thấy khơng, bọn họ ngốc đến
thế, ai lại chơi đùa ở đó cơ chứ? Họ bẫy đ−ợc 1 con báo to. Tôi ra khỏi rừng bắt
gặp đúng lúc Ha-ri, em của Róc-ki đang đánh con thú. Sau đó anh ta chặc cái
gậy chọc ngắn bớt đi, rồi d−a cho Róc-ki. Cái gậy trơng ngắn ngủn. Đánh con
thú đó đâu phải dễ. Con báo nhảy lùi lại, cúi khom ng−ời phun phì phì, và lúc
nó cúi đầu tránh cái gậy mới tuyệt chứ! Mà lúc nó nhảy chồm lên thì đến khiếp.
Thật là 1 trị chơi liều mạng, cái gậy mỗi lúc 1 ngắn đi, còn con báo mỗi lúc 1 điên
cuồng hơn. Chẳng mấy chốc cái gậy khơng cịn dài là mấy, chỉ cịn độ vài phân,
bấy giờ đến l−ợt Róc-ki. “Thơi đi, Róc-ki” - Ha-ri nói. “Để làm gì?” - Róc-ki hỏi.
“Vì anh mà đánh nó tiếp, rồi cịn lấy gậy đâu cho em nữa” - Ha-ri trả lời. “Thế là
anh thắng nhé” - Róc-ki vừa c−ời vừa tiến lại.

</div>
<span class='text_page_counter'>(20)</span><div class='page_container' data-page=20>

Ngời và thú, 2 bên vật lộn với nhau, không sao bắn đợc. Cuối cùng, chính Ha-ri
đ đâm trúng cổ con báo.

ã Tụi m bit anh ta bị th−ơng vì chuyện đó, tơi sẽ khơng đến đâu - Lin-đê nói.
Đơ gật đầu tán thành.

3 ngày sau, 2 ng−ời đến đ−ợc túp lều dựng lọt thỏm bên cạnh con sông Pê-cô nhỏ
bé đang gầm thét. Đang ở bên ngoài nắng rực rỡ, vào trong lều tối om, nên Lin-đê
chẳng nhìn thấy ai cả, ngồi 2 ng−ời đàn ơng và 1 ng−ời đàn bà. Nh−ng ông ta
không chú ý đến họ, mà đi thẳng đến chỗ cái gi−ờng có ng−ời bị th−ơng nằm. Anh
ta nằm ngửa, mắt nhắm, và Lin-đê nhìn thấy cặp lơng mày thanh đẹp và bộ tóc nâu
quăn. Bộ mặt gầy, nhợt nhạt d−ờng nh− quá nhỏ so với cái cổ vạm vỡ, song những
nét thanh tú đ−ợc khắc lên nổi bật hơn cả.

• Dùng loại băng gì thế? - Lin-đê hỏi ng−ời đàn bà.

• Loại dung dịch thuỷ ngân clo-rua thơng th−ờng - có tiếng đáp lại.

Ơng liếc nhanh ng−ời đàn bà đang đứng thở mạnh, phóng mắt nhìn vào mặt ng−ời
bị th−ơng, rồi đứng thẳng ng−ời, quay lại phái những ng−ời đàn ơng:

• Các anh đi ra, chặt củi hay làm cái gì đó. Đi ra đi.

1 ng−êi trong bän hä do dù:

• Đây là 1 tr−ờng hợp nghiêm trọng - Lin-đê nói tiếp - Tơi muốn nói với vợ anh
ta.

• Tôi là em anh ấy - ngời kia nói.

Ng−ời đàn bà đang nhìn ng−ời kia với cặp mắt cầu khẩn. Anh ta gật đầu 1 cách
miễn c−ỡng v quay i ra ca.

ã Cả tôi nữa à? - Đô ngồi ở trên ghế băng, hỏi.
ã Cả anh nữa.

Lin-ờ t ra tt bt khỏm qua quít cho bệnh nhân trong túp lều vắng tanh.
• Ra vậy? - ơng ta hỏi - Vậy đó là Rếch Xtơ-reng của cơ!

Chị kia cụp mắt xuống nhìn ng−ời nằm trên gi−ờng nh− để xem có đúng anh ta
khơng, rồi quay nhìn chăm chăm vào Lin-ờ, khụng núi na li.

ã Sao cô không trả lời?
Chị ta nhún vai:

</div>
<span class='text_page_counter'>(21)</span><div class='page_container' data-page=21>

ã Cảm ơn. Dẫu sao tôi cũng l−u ý cô rằng đây là lần đầu tiên tôi gặp anh ta. Xin
mời ngồi xuống nào - ông vẫy tay cho chị ngồi vào chiếc ghế đẩu, cịn mình
ngồi trên ghế băng - Cô biết không, tôi mệt rũ ng−ời ra đây này. Từ sơng
I-u-cơn đến đây, chẳng có 1 đoạn đ−ờng cái nào cả.

• Anh định làm gì bây giờ? - chị đợi 1 lát rồi cất tiếng hỏi.
• Ăn cơm xong, rồi nghỉ ngơi tr−ớc khi quay trở về.

• Anh định làm gì với... - chị hất đầu về phía ng−ời nằm mê man kia.
• Khơng định làm gì c.

Chị tiến lại giờng và lấy ngón tay vuốt nhẹ lên mái tóc xoăn xoăn.

ã Anh nh nói là anh muốn giết anh ấy à? - chị nói chậm r∙i - Anh sẽ giết anh ấy
bằng cách khơng chữa cho anh ấy, trong khi anh có khả năng cứu đ−ợc anh ấy
phải khơng?

• Cứ hiểu là nh vậy - ông nghĩ 1 lát rồi cời 1 cách tàn nhẫn - Từ ngàn xa trong
cái thế giới già cỗi này phong tục tiêu diệt những kẻ đi cớp vợ của ngời khác
đâu có gì là khác thờng.

ã Anh khụng cao th−ợng chút nào, Gơ-răng ạ - chị trả lời dịu dàng - Anh quên
rằng em tự ý làm việc đó và em khao khát làm nh− thế sao? Khơng đời nào
Rếch lại đi c−ớp em, mà chính anh đ∙ để mất em. Em đi theo anh ấy 1 cách tự
nguyện và thiết tha, lòng tràn đầy niềm sung s−ớng. Chắc có lẽ anh sẽ kết án cả
em đ∙ c−ớp anh ấy. Em và anh ấy hợp tính nhau.

• Quan điểm hay đấy - Lin-đê cơng nhận - Tơi ln hiểu cơ là ng−ời có tm suy
ngh sc so, Một-gi .

Chắc điều ấy cũng làm cho cậu ta bực mình lắm.

ã 1 ng−ơi có đầu óc sắc sảo có thể là 1 ng−ời u tốt...
• Và khơng đến nỗi ngu xuẩn nh− vậy - ơng ngắt lời.

• Vậy anh công nhận sự khôn ngoan trong việc xử sự đó của em chứ?
Ơng giơ cả 2 tay lên:

• Rõ qi gở, ai lại đi nói chuyện với đàn bà khôn ngoan cơ chứ! Bản chất của
đàn ông là dễ quên và bị mắc bẫy.

Câu trả lời của chị thể hiện trong cặp mắt xanh nhìn thẳng pha chút mỉm c−ời.
• Khơng, tơi sẽ giành lại cái đó, Mét-giơ ạ. Có rồ nh− cô mới đi chinh phục hắn

</div>
<span class='text_page_counter'>(22)</span><div class='page_container' data-page=22>

đ∙ trải qua những thử thách gay go đó, mà rõ khỉ, đến giờ tôi vẫn ch−a v−ợt qua
nổi.

Ơng nói nhanh, bực dọc và cáu kỉnh, thành cái tính rồi, nh−ng chị biết những lời
nói đó bao giờ cũng thẳng thắn. Sau đó chị hỏi:

• Anh còn nhớ kỷ niệm ở hồ Giơ-ne-vơ không?

ã Nhớ chứ, lúc đó chúng mình vui s−ớng đến là vô lý.
Chị gật đầu, đôi mắt long lanh:

• Vẫn có những kỷ niệm xa x−a nh− thế đấy, Gơ-răng ạ. Mong anh h∙y nhớ lại, 1

chút, ôi 1 tý thôi, về những gì chúng ta dành cho nhau lúc đó, anh đồng ý
khơng?

• Giờ đây cô đang lợi dụng đấy - ông mỉm c−ời, lấy tay rút cái gai ở ngón tay ra,
xem xét kỹ 1 cách phán xét rồi kết luận - Khơng đ−ợc, cảm ơn cơ. Tơi khơng
thể đóng vai ng−ời theo đạo Cơ đốc tốt bụng đâu.

• Anh đ∙ lặn lội đến đây vì 1 ng−ời khơng quen biết - chị nói.
Ơng tỏ ra khó chu:

ã Cô nghĩ tôi mà biết hắn là ngời yêu của vợ tôi, tôi sẽ đisao?

ã Dẫu sao bây giờ anh đ∙ đến đây rồi. Mà anh ấy thì nằm kia. Anh sẽ xử lý sao
đây?

• Chẳng làm gì cả. Tại sao tơi lại phải làm gì nhỉ? Tơi có phải là ng−ời hầu kẻ hạ
của hắn đâu. Hắn là đồ ăn c−ớp! Chị định nói thì có tiếng gõ cửa.

ã Đi ra - ông kêu lên.

ã Ông có muốn giúp gì không ạ...?

ã Cỳt, đi đi! Đi lấy 1 thùng n−ớc! Để ở bên ngồi ấy!
• Anh định...? - chị bắt đầu run.

ã Định tắm!

Ch chựn li trc s tàn bạo đó, mơi mím chặt.

• Nghe đây, anh Gơ-răng - chị bình tĩnh nói - Em sẽ gọi em trai anh ấy. Em biết
những con ng−ời có dịng giống xa lạ đó. Nếu anh có thể quên những kỷ niệm
cũ, vậy em cũng có thể qn đ−ợc. Nếu anh khơng làm điều gì để chữa chạy,

em anh ấy sẽ giết anh. Thậm chí em mà yêu cầu, cả Tom Đô cũng sẽ giết anh.
• Đừng doạ tơi, cơ biết rõ tơi là ng−ời thế nào rồi - Ông trả lời nghiêm nghị, ri

</div>
<span class='text_page_counter'>(23)</span><div class='page_container' data-page=23>

cứu đợc Rếch Xtơ-reng của cô? Chị câm bặt, mím chặt môi lại, rồi trớc cặp
mắt sắc sảo của ông ta, chị run lên sợ hi.

ã Em khụng cung lon õu G-rng ạ - chị vội kêu lên lo lắng, răng nghiến ken
két - Có bao giờ anh thấy em cuồng loạn đâu: không bao giờ em bị thế cả. Em
khơng biết đó là gì nữa, nh−ng em sẽ kiềm chế đ−ợc. Em chỉ bực mình thơi. Đó
là vì 1 phần em giận anh. Đó là sự lo lắng và sợ h∙i. Em không muốn để mất
anh ấy, Gơ-răng ạ. Anh ấy là ơng hồng của em, ng−ời u của em. Từ hơm đó
đến nay em đ∙ trải qua bao đêm h∙i hùng bên anh ấy. Ôi anh Gơ-răng, em van
anh.

• Đấy là bệnh thần kinh - ông nhận xét 1 cách cộc lốc - Nếu cô là đàn ông, tôi sẽ
mời cô hút thuốc.

Chị ngồi lại ghế, nhìn ơng chằm chằm và cố kiềm chế mình. Từ chỗ bếp lửa nham
nhở gồ ghề vang lên tiếng dế mèn. Ngực của n−gờ bị th−ơng phập phồng d−ới bộ
áo lông thú. Chị nhìn thấy nụ c−ời khơng lấy gì làm vui lắm, trên đơi mơi của
Lin-đê.

• Cơ u hắn đến thế sao? - ông hỏi.

Ngực chị căng phồng, đơi mắt rực lên ánh sáng ngạo nghễ. Ơng gật đầu tỏ ra mình
đ∙ nhận đ−ợc câu trả li.

ã Nếu tôi muốn kể 1 câu chuyện, cô có khó chịu không? - ông nói, nghĩ xem nên
bắt đầu nh thế nào.

ã Tụi nh mình có đọc 1 truyện, hình nh− của Hơ-bớt Sơ thì phải. Tơi muốn kể
cho cơ nghe. Có 1 phụ nữ trẻ và đẹp yêu 1 ng−ời đàn ông tuyệt diệu, 1 ng−ời
yêu cái đẹp và là 1 kẻ lang thang. Tôi không biết là giống Rếch Stơ-reng của cơ
là bao, nh−ng tơi t−ởng t−ợng là có giống. ồ, ng−ời đó là 1 hoạ sĩ, dân
Bơ-hê-miêng, 1 kẻ lang thang. Anh ta hôn chị ta, ồ, nhiều lần trong nhiều tuần, rồi bỏ
đi. Chị ta dành cho anh ta những gì mà theo tơi nghĩ nó cũng giống nh− cơ đ∙

dành cho tơi... ở hồ Giơ-ne-vơ. Trong 10 năm, chị ta than khóc cho đến khi sắc
đẹp bị tàn phai.

</div>
<span class='text_page_counter'>(24)</span><div class='page_container' data-page=24>

Trí nhớ về vẻ đẹp cịn mạnh mẽ trong anh ta. Anh ta ln miệng nói về cái đó, và
cứ phàn nàn là bây giờ khơng đ−ợc nhìn thấy nó.

1 hơm anh ấy vời chị ấy vẽ 5 bức tranh mà anh ấy muốn vẽ. Ước gì mắt anh sáng
lại để vẽ, chắc những bức tranh ấy sẽ là những kiệt tác... Thế rồi, bỗng nhiên chị ta
nhận đ−ợc liều thuốc tiên. Chỉ việc bôi thuốc lên mắt là chúng sẽ sáng lại hoàn
toàn...

Lin-đê nhún vai:

• Cơ biết khơng, chị ta phải đấu tranh ghê gớm. Có ánh sáng cho đơi mắt, anh ấy
có thể vẽ những bức tranh đẹp. Và chắc chắn anh ta sẽ bỏ chị ta. Anh ta tơn thờ
sắc đẹp mà. Giờ mà nhìn thấy bộ mặt già nua của chị ta, chắc anh ta không sao
chịu nổi. Chị ta vật lộn trăn trở trong 5 ngày. Song cuối cùng chị ta vẫn xoa
thuốc lên mắt anh ta...

Lin-đê ngừng lời, nhìn vợ 1 cách tò mò, 2 con ng−ơi đen lánh rực lên ánh lửa.
• Vấn đề là cơ có u hn n nh th khụng?

ã Nếu thế thì sao? - chị hỏi vặn lại.

ã Có không?

ã Có.

ã Cô có thể hy sinh đợc không? Cô có thể từ bỏ hắn đợc không?
Và từ từ miễn cỡng, chị trả lời:

ã Có!

ã Và cô đi theo tôi chứ?

ã Vâng! - lần này giọng chị nghe nhỏ nh thì thầm.
ã Vâng, khi anh ấy khoẻ hẳn.

ã Cô đ nghe ra. Chúng ta sẽ trở về những kỷ niệm bên hồ Giơ-ne-vơ. Cô sẽ lại là
vợ tôi.

Ch dng nh co rỳm li, r ng−ời xuống, nh−ng đ∙ gật đầu đồng ý.

</div>
<span class='text_page_counter'>(25)</span><div class='page_container' data-page=25>

bà, bà Xtơ-reng, sẽ là ng−ời giúp việc của tơi.Chắc khơng có khăn trải bàn,
khơng sao. Vẫn tiến hành đ−ợc thơi. Cịn anh là em trai của anh ta hả? Tơi sẽ
gây thuốc mê, cịn sau đó, anh phải tiếp tục gây mê. Nào, tơi bảo gì phải nghe
theo nhé. à, mà này, anh có biết bắt mạch không?

Vốn nổi tiếng là 1 nhà phẫu thuật can đảm và đạt đ−ợc nhiều thành công, nên
những ngày qua, Lin-đê tỏ rõ sự v−ợt −ậc của lịng can đảm và sự thành cơng đó.
Giờ đây tr−ớc mặt ơng ta là 1 hình hài khoẻ mạnh của 1 con ng−ời tàn phế.

Có những ngày Xtơ-reng sốt cao và mê sảng, có những ngày tim đột nhiên ngừng
đập, không sao bắt mạch cho anh ta đ−ợc. Có những ngày anh ta nằm tỉnh táo, đôi

mắt mệt mỏi và nhức nhối, mặt đẫm mồ hơi vì đau đớn. Lin-đê làm việc khơng biết
mêt mỏi, đầy năng lực, can đảm và may mắn, cuối cùng ông đ∙ chiến thắng. Cứu
giúp cho Xtơ-reng sống, ơng đâu có vui lịng. Ơng đ∙ tận tuỵ hết sức mình tr−ớc 1

vấn đề khó xử và mạo hiểm là làm thế nào cứu cho Xtơ-reng hoàn toàn lành lặn và
khoẻ mạnh lại.

• Anh Êy cã bị tàn phế không? - Mét-giơ hỏi.

ã Hn sẽ đi đứng và nói năng đ−ợc, nh−ng so với con ng−ời hắn tr−ớc đây có
phần bị khập khiễng, trơng nh− tranh đả kích đấy - Lin-đê nói với chị - Hắn sẽ
chạy nhảy, bơi trên sông, đánh nhau với hổ báo và làm tất cả những gì theo ý
muốn điên rồ nhất của hắn. Và tôi cũng xin báo tr−ớc để cô hay, hắn sẽ quyến
rũ đàn bà nh− tr−ớc đây hắn từng làm. Cô thích thế chứ? Cơ vui lịng chứ?
Nh−ng mà nhớ điều này: Cơ khơng cịn là của hắn đâu!

• H∙y cøu tiÕp anh Êy, cøu tiÕp ®i - chị thở mạnh - Hy làm cho anh ấy lành lặn,
nguyên vẹn nh trớc.

Rt nhiu ln, bt c lúc nào tình hình sức khoẻ của Xtơ-reng cho phép, Lin-đê lại
gây mê cho anh ta, và làm những điều khủng khiếp, nh− cắt rồi lại khâu vào, rồi
nối những bộ phận bị th−ơng trong cơ thể.

• Ông sẽ giết anh ấy mất - ng−ời em trai than v∙n - Cứ để mặc anh ấy nh− thế.
Lạy Chúa, h∙y để anh ấy yên. Sống mà có bị tàn tật thì cịn tốt hơn là chết mà
ngun vẹn.

Lin-đê nói giận:

• Cút ra ngay! Cút ra ngay khỏi đây cho đến lúc quay lại đây phải nói đ−ợc 1

</div>
<span class='text_page_counter'>(26)</span><div class='page_container' data-page=26>

tÜnh, tin rằng anh ta sẽ sống và sẽ nguyên lành nh trớc, rồi 2 anh em lại làm
trò điên rồ với nhau. Nào, đi ra ngay!

Ngời em trai, nắm chặt tay, mắt nhìn đe doạ, quay về phía Mét-giơ nh mong
đợc lời khuyên của chị.

ã i ra đi chú - Chị ta van vỉ - Ông ấy nói đúng. Chị biết ơng ấy nói đúng đấy.

1 lần khác, khi điều kiện sức khoẻ của Xtơ-reng dờng nh có hứa hẹn hơn, ngời
em nói:

ã Tha bác sĩ, ông là 1 con ngời kỳ diệu, vậy mà suốt cả thời gian qua tôi quên
không hỏi tên ông.

ã Khụng vic gỡ n anh. Đừng quấy rầy tôi. Đi ra đi.

Cánh tay phải bị th−ơng lại mở ra toang hốc, trơng đến khủng khiếp.
• Đó là sự chết hoại - Lin-ờ núi.

ã Thế là hết - ngời em than khãc.

• Câm mồm đi! - Lin-đê thét lên - Đi đi! Cả Đô, cả Bin nữa, đi bắt những con thỏ
rừng, phải bắt sống đấy, bắt những con to khoẻ ấy. H∙y đánh bẫy. Đánh bẫy
khp ni vo.

ã Cần bao nhiêu con, hả «ng? - ng−êi em hái.

• 40 con, 40 000 con, 40 000, bắt với tất cả khả năng của mình. Cịn bà sẽ giúp
tơi, bà Xtơ-reng. Tơi sẽ khoét sâu vết th−ơng trên cánh tay để xem xem mức độ

tai hại ra sao. Nào, các anh đi ra đi, ra bắt thỏ đi! Sau đó lống 1 lúc, ơng đ∙

kht vết th−ơng 1 cách chính xác, cạo chiếc x−ơng rời ra đó.

• Chắc chẳng bao giờ điều này xảy ra nếu lúc đầu đừng cho hắn ăn nhiều thức
q bổ. Tơi có theo dõi, nh−ng phải đợi và thử xem đ∙. Khúc x−ơng ấy phải bỏ
đi thơi. Khơng có nó cũng không sao, nh−ng x−ơng thỏ sẽ giúp làm cho cánh
tay đ−ợc nguyên vẹn.

</div>
<span class='text_page_counter'>(27)</span><div class='page_container' data-page=27>

• ThËt là phiền toái - ông nói với chị - Nhng luật pháp vẫn là luật pháp, nên cô
cần phải li dị trớc khi chúng ta cới nhau lại. ý kiến cô thế nào? Chúng ta sẽ đi
chơi hồ Giơ-ne-vơ chứ?

ã Tuỳ anh - chị nói.
Và 1 lần khác, ông nói:

ã C sao cụ lại gặp hắn? Tơi biết hắn có tiền. Nh−ng tơi và cơ cũng sống đầy đủ,
chứ có đến nỗi nào. Tơi kiếm trung bình 4 vạn 1 năm chứ có ít ỏi gì, rồi sau đó
tơi chúi đầu vào sách vở, cung điện và những chiếc tàu thuỷ nên đ∙ khơng thoả
m∙n đ−ợc cơ.

• Có thể anh giải thích thế là đúng - chị trả lời - Có thể anh q say s−a với cơng
việc. Có thể anh đ∙ qn em.

• Hừm - ơng mỉm c−ời - Và −ớc gì Rếch của cơ đừng có say s−a với hổ báo và
những mẩu gậy đó chứ gì?

Đến hơm ng−ời ta đ−a Xtơ-reng và cả cái gi−ờng ra ngồi trời để hóng nắng, chị
mới nói với Lin-đê:

• Để em nói cho anh ấy hay nhé?
• Khơng, phải đợi đ∙ - ơng trả lời.

Sau đó Xtơ-reng có thể ngồi dậy bên mép gi−ờng, có thể đi đ−ợc vi bc, cú
ngi 2 bờn.

ã Để em nói cho anh ấy biết - chị nói.

ã Không đợc. Tôi muốn công việc chữa chạy phải hoàn hảo. Tôi không muốn có
hậu quả.

Mựa hố đến. Tuyết đ∙ tan, chỉ còn v−ơng lại trên các đỉnh núi xa xa tận phía trời
đơng. Ngày dài ra cho đến khi khơng có bóng đêm nữa, vì đến nửa đêm mặt trời
mới lặn trong giây lát nơi chân trờ phía bắc. Lin-đê nghe ngóng b−ớc đi của
Xtơ-reng, sự vận động của cơ thể anh ta, cởi, rồi lại mặc quần áo cho anh ta bao lần với
mục đích cho cơ bắp đ−ợc mềm mại và co rút đ−ợc. Anh ta đ−ợc xoa bóp liên tục
không ngơi tay cho đến khi Lin-đê tuyên bố rằng Tôm Đô, Bin và ng−ời em trai
của anh ta từ nay đ∙ lành nghề, có thể đảm đ−ơng việc tắm hơi và nắn x−ơng.
Nh−ng Lin-đê ch−a thoả m∙n. Ơng coh Xtơ-reng tập tồn bộ bài thể dục riêng của
mình nhằm theo dõi xem cịn có điểm yếu nào tàng ẩn trong ng−ời anh ta không.
• Em nói cho anh ấy biết nhé? - Mét-giơ van xin.

</div>
<span class='text_page_counter'>(28)</span><div class='page_container' data-page=28>

Tháng 7 trôi qua, rồi tháng 8 gần hết, lúc ấy ông ra lệnh cho Xtơ-reng đi ra ngồi
con đ−ờng mịn để bắt nai, Lin-đê theo sát gót anh ta, nghiên cứu rất kỹ và theo dõi
sát sao. Anh ta mảnh khảnh, nhanh nh− 1 con báo, và anh ta đi mà Lin-đê cứ ngỡ
là khơng có ai đi, cả thân hình anh ta uyển chuyển, lẹ làng. Tơm Đơ đa từng than
v∙n về tốc độ đi ghê gớm đó của anh ta, Lin-đê đi phía sau, thở hồng hộc, mồ hôi
nhễ nhại, chốc chốc đến chỗ bằng phẳng ông lại chạy gần cho kịp. Đi hết trên chục
cây số, ông đứng lại rồi ng∙ quật xuống b∙i c.

ã Đủ rồi! - ông kêu lên - Tôi không sao theo kịp đợc anh đâu.

Ông lau bộ mặt nhễ nhại mồ hôi. Còn Xtơ-reng ngồi trên 1 cây gỗ, mỉm cời nhìn
bác sĩ.

ã Có thấy đâu, hay dấu hiệu nào tỏ ra là au khụng? - Lin-ờ hi.

Xtơ-reng lắc bộ tóc quăn và vơn mình, từng đờng gân thớ thịt cuồn cuộn đầy sức
sống.

ã Xt-reng , 1, 2 mùa đơng có thể những vết th−ơng cũ của anh vẫn cịn cảm
thấy tê buốt. Nh−ng rồi cái đó sẽ qua đi và có thể chúng sẽ lành hẳn.

• Trời, bác sĩ, ơng đ∙ làm nên điều kỳ diệu cho tơi, tơi khơng biết lấy gì đền đáp
cơng ơn ơng. Thậm chí tơi ch−a biết tên ông.

• Không sao, tôi đ∙ cứu sống anh, vấn đề chính là ở chỗ đấy.

• Nh−ng đây là 1 tên tuổi mọi ng−ời trên thế giới chắc phải biết đến - Xtơ-reng
nằn nì - Tơi tin là nếu tôi mà nghe thấy, tôi sẽ nhận ra ngay.

• Chắc là anh sẽ nhận ra thơi - Lin-đê trả lời - Nh−ng có hệ trọng gì. Tơi muốn
thử lần cuối cùng, và thế là xong chuyện với anh. ở chỗ rẽ ngay đầu con sông
con này là ng∙ ba của 1 con sông lớn. Đơ có kể cho tơi nghe là năm ngối anh
có đến đó, tận giữa sơng rồi lại quay về mất 3 ngày. Anh ấy cịn nói tý nữa thì
anh giết cả anh ấy. Đêm nay anh đóng trại ở đấy nhé. Tôi sẽ bảo Đô mang đồ
cắm trại lại cho anh. Sau đó anh sẽ lại đi đến giữa dịng sơng và quay trở về
cùng 1 thời gian mà năm ngối anh đ∙ đi.

• Nào - Lin-đê nói với Mét-giơ - Cơ chỉ cịn 1h để gói ghém hành lý thơi đấy. Tơi

sẽ đi chuẩn bị thuyền.

Bin còn đi bắt h−ơu nên phải đến tối mới về. Chúng ta sẽ dựng lều đêm nay, và
trong vòng 1 tuần chúng ta sẽ có mặt ở Đơ-xơn.

</div>
<span class='text_page_counter'>(29)</span><div class='page_container' data-page=29>

• ồ, hợp đồng là hợp đồng, nh−ng anh không cần phải căm thù đến thế. Anh
không cao th−ợng chút no.

Anh bảo anh ấy đi những 3 ngày, và cớp đi của em cả câu chào tạm biệt cuối
cïng víi anh Êy.

• H∙y để th− lại.

• Em sÏ kĨ cho anh Êy biÕt tÊt cả.

Lúc ông từ dới thuyền quay lại, quần áo của chị đ đợc gói lại và th ®∙ viÕt
xong.

• Đ−a tơi đọc nào! - ông nói - Nếu cô thấy có thể đ−ợc.
Chị do dự 1 chút, rồi đ−a lá th− cho ông đọc.

• Khá thẳng thắn - ơng nói sau khi đọc xong lá th−.
• Nào, xong xi c cha?

Ông mang gói quần áo của chị xuống bờ sông, lấy 1 tay giữ chiếc thuyền, còn tay
kia giơ ra cho chị vịn vào mà leo lên. Ông nhìn chằm chằm vào chị, nhng không 1

chút lỡng lự, chị giơ tay cho ông nắm lấy và chuẩn bị bớc lên thuyền.

ã Khoan tý đ - ông nói - 1 lát thôi. Cô có nhớ câu chuyện tôi kể cho cô nghe về

liều thuốc tiên kh«ng?

Tơi ch−a kể phần kết thúc. Khi chị ta xoa thuốc lên mắt cho anh ta và sắp sửa định
bỏ đi, tình cờ nhìn vào g−ơng, chị ta thấy sắc đẹp của mình đ∙ đ−ợc hồn lại n−h
x−a. Sau đó, anh ta mở mắt ra, kêu lên sung s−ớng tr−ớc vẻ đẹp kiều diễm của
ng−ời yêu, ồm chầm lấy nàng trong tay. Căng thẳng nh−ng kiềm chế đ−ợc, chị đợi
ông kể tiếp, trên g−ơng mặt và trong khoé mắt của chị loé lên đôi chút ngỡ ngàng.
• Em rất đẹp, Mét-giơ ạ - ông dừng lại rồi noi thêm, giọng cụt lủn - Phn cui

câu chuyện đ quá rõ. Tôi nghĩ, cánh tay của Rếch Xtơ-reng sẽ không còn
trống trải nữa. Tạm biệt nhé!

ã Anh Gơrăng...! - chị kêu lên khe khẽ, nhng trong giọng nói đ thể hiện tất cả
những gì không cần phải nói ra mới hiểu. Ông bật cời:

ã Tôi muốn chứng minh cho cô thấy tôi không phải là loại ngời tồi nh thế. Lấy
điều thiện trả điều ác, cô biết chứ?

ã Anh Gơ-răng...?

</div>
<span class='text_page_counter'>(30)</span><div class='page_container' data-page=30>

• Ơi, bàn tay thân u, bàn tay đầy sức mạnh! - chị thì thầm rồi cúi xuống hơn.
Ông rút mạnh tay lại, đẩy thuyển ra xa bờ, khua mái chèo xuống dịng sơng chảy
xiết và lái ra đến giữa sông, nơi đây n−ớc chảy phẳng lặng n−h mặt g−ơng tr−ớc
khi nó cuồn cuộn thành những đám bọt trắng xoá.

Kẻ bỏ đạo

“Nay thøc dËy ®i lµm

Cầu Chúa sao cho mình đừng bỏ việc,

Nếu có chết vào lúc hồng hơn

CÇu Chóa sao công việc đợc yên lành.
Amen.

ã Giôn ơi, con mà không dậy, mẹ không cho con ăn đâu!

Câu doạ đó cũng chẳng có tác dụng gì với cậu bé. Nó cứ nằm lì, chân tay quờ quạo
nh− ng−ời nằm mơ. 2 bàn tay nắm lỏng, rồi đột nhiên vùng lên đấm yếu ớt trong
khơng khí. Những quả đấm đó nhằm vào ng−ời mẹ, nh−ng bà ta tránh đ−ợc, lấy tay
lắc mạnh vai nó.

• MỈc con!

Mới đầu cịn là tiếng kêu ú ớ vì ngái ngủ, rồi vút lên thành tiếng khóc, càu nhàu,
rồi lại lắng xuống dần thành tiếng rên − ử. Tiếng khóc nghe d∙ man, của 1 tâm hồn
bị day dứt đau khổ, chứa chất muôn vàn sự phản kháng và đau đớn.

Nh−ng nào bà mẹ có bận lịng. Là 1 phụ nữ có đơi mắt buồn và bộ mặt khắc khổ,
nên bà cũng đ∙ quen với nhiệm vụ đó, hết ngày này qua ngày khác trong cả cuộc
đời của mình. Bà ta giằng lấy cái chăn và kéo tuột xuống, cậu bé ngừng tay đấm và
giữ chặt lấy. Cậu ta nằm cuộn tròn trong đống chăn lộn xộn ở cuối gi−ờng. Thế là
bà mẹ lôi tuột cả cái chăn xuống sàn nhà. Cậu bé chống lại, bà mẹ ra sức giữ. Bởi
do bà mẹ to lớn hơn, nên cậu bé và cả cái chăn cũng phải chịu thua, nh−ng theo
bản năng, bà lại vội che cho con mình khỏi lạnh giá.

Lúc nằm mấp mé gi−ờng cứ ngỡ cậu ta phải ng∙ chúi đầu xuống sàn nhà. Nh−ng
rồi ý thức làm cậu ta bừng tỉnh, loạng choạng 1 lát rồi lấy lại đ−ợc thăng bằng. Nó
dậm chân thình thịch xuống sàn. Bà mẹ lanh lẹn nắm lấy vai nó và lắc mạnh. Cậu
ta lại vung tay đấm, nh−ng lần này mạnh và nhằm thẳng hơn. Cùng lúc ấy cậu ta

mở mắt. Bà mẹ buông ra. Cu tnh ng.

ã Vâng, con dậy rồi đây - cậu lầm bầm.

</div>
<span class='text_page_counter'>(31)</span><div class='page_container' data-page=31>

ã Con sẽ bị trừ l−ơng đấy - bà mẹ nhắc với lại.

Cậu bé khơng sợ bóng tối. Mặc xong quần áo, cậu đi vào nhà bếp. Ng−ời thì gầy
và nhẹ nh− cái bấc, vậy mà đi nghe cứ thình thịch. 2 cẳng chân gầy guộc kéo lê
đ−ợc cái thân trông đến là vô lý. Cậu ta kéo cái ghế đ∙ thủng vào sát bàn.

• Giôn ơi! - bà mẹ gọi sẵng giọng.

Cu ta đứng phắt dậy, rồi lẳng lặng đi đến chậu rửa bát bẩn nhầy nhụa. Chỗ kẽ nứt
ở chậu bốc ra 1 mùi khó chịu. Cũng mặc, vì cái mùi ấy đối với cậu là tất nhiên,
chẳng khác gì n−ớc rửa bát cáu bọt xà phịng, khó mà đánh cho sạch đ−ợc. Mà hơi
đâu lại đi mất sức vì chuyện đó. Lấy vịi n−ớc xối vài lần vào đấy là ổn thơi. Cậu
khơng đánh răng, vì vậy mà chẳng bao giờ cậu nhìn thấy cái bàn chải đánh răng,
cũng chẳng bao giờ thèm biết trên đời này lại có những kẻ mắc phải tội ngốc
nghếch là biết đánh răng.

• Đáng nhẽ ngày nào con cũng phải rửa ráy 1 lần chứ đâu lại phải để mẹ nhắc thế
- bà mẹ phàn nàn. Tay bà cứ phải đỡ lấy cái nắp vỡ khi rót cà-phê ra 2 cái cốc.
Cậu khơng nói gì, vì đấy là điều xung khắc th−ờng xuyên giữa 2 mẹ con, điều
bà mẹ c−ơng quyết bắt buộc cậu phải rửa mặt mỗi ngày 1 lần. Cậu lấy khăn cáu
ghét và rách nh− xơ m−ớp ra lau khô, trên mặt cịn v−ơng lại những sợi vải.
• Mẹ cũng muốn ở gần, chứ đâu phải xa xôi thế này - bà mẹ nói lúc cậu bé ngồi

xuống - Mẹ cố gắng hết sức. Con biết đấy. Đỡ 1 đồng thuê nhà là đỡ tốn kém
bao nhiêu rồi con ạ, vả lại, mẹ con mình ở đây rộng hơn. Rõ là nh− thế.

Cậu hầu nh− khơng nghe mẹ nói. Đ∙ chán nghe nh− thế rồi. Tầm suy nghĩ của bà
mẹ chỉ có giới hạn, lúc nào nói chuyện y nh− rằng lại quay về vấn đề khó khăn, vất
vả vì phải sống xa nh mỏy.

ã Dành dụm chả thấy đâu, chỉ thấy vất vả hơn thôi - cậu nhận xét, giọng cụ non -
Không kéo lại đi ăn xin sớm.

Cậu ăn vội, vừa nhai bánh, vừa nhúng những miếng rắn khơng nhai đ−ợc vào
cà-phê. Đó là 1 chất lỏng nh− bún nh∙o và nóng mang cái tên là cà-phê. Giôn cho đấy
đúng là cà-phê, mà lại là loại th−ợng hảo hạng. Đó là 1 trong những ảo t−ởng lúc
nào cũng lảng vảng trong óc cậu. Ch−a bao giờ trong đời cậu bé đ−ợc uống cà-phê
thật sự cả.

</div>
<span class='text_page_counter'>(32)</span><div class='page_container' data-page=32>

• Nào, đừng có ăn uống tham lam, tục tấn, con - bà mẹ nhận xét - Con có phần
của con. Các em con đ−ợc phần nhỏ hơn rồi cịn gì.

Cậu bé không đạp lại sự quở trách của mẹ. Cậu vốn ít nói. Mà cậu cũng khơng tỏ
ra muốn ăn nữa. Khơng ca thán 1 lời, với lịng kiên nhẫn ghê gớm khơng kém gì
ngơi tr−ờng nơi cậu đ∙ đ−ợc dạy dỗ nh− thế. Uống xong cà-phê, cậu lấy mu bàn
tay quệt miệng, rồi đứng dậy.

• Đợi mẹ một tý - bà mẹ vội nói - Thôi này, mẹ cho con 1 khoanh nữa, mỏng th«i
nhÐ.

Hành động của bà mẹ thật khéo léo. Trơng bà nh− đang cắt khoanh bánh mì,
nh−ng thật ra bà để bánh mì vào trong hộp rồi mang lại cho cậu ta 1 trong 2
khoanh của mình. Bà tin là mình đ∙ đánh lừa đ−ợc cậu con, nh−ng nào ngờ cậu đ∙

thấy sự đánh tráo của mẹ mình. Dẫu sao, cậu vẫn cầm lấy bánh 1 cách trơ tráo.
Cậu lại lý lẽ rằng do mẹ mình ốm yếu ln thế nên ăn bánh mì sao đ−ợc. Thấy

con ăn bánh mì khơ, bà mẹ với cái chán của mình và rót hết chỗ cà-phê của mỡnh
sang y.

ã Sáng nay không hiểu sao mẹ không muốn ăn - bà mẹ giải thích.

Ting cịi rít lên từ xa, kéo dài hồi lâu làm cho 2 mẹ con bật đứng dậy. Bà mẹ liếc
nhìn vào chiếc đồng hồ báo thức bằng sắt tây. Kim đồng hồ chỉ 5h30. Mọi ng−ời
làm trong nhà máy chắc cũng đang tỉnh dậy. Bà mẹ kéo khăn quàng quấn quanh
vai và đội trên đầu 1 chiếc mũ bẩn thỉu, méo mó và cổ lỗ.

• Mẹ con mình phải chạy mất - bà mẹ nói, vặn bấc đèn và thổi tắt đi.

2 mẹ con mò mẫm đi xuống cầu thang. Trời sáng và lạnh cơn gió đầu tiên ùa từ
ngồi đ−ờng vào làm Giơn rùng mình. Các vì sao vẫn cịn sáng tỏ trên bầu trời và
thành phố vẫn im lìm trong bóng tối. 2 mẹ con Giơn kéo lê trên đ−ờng phố. Các cơ
bắp ở chân cũng không buồn nhấc khỏi mặt đất. Sau 15’ im lặng, bà mẹ rẽ ngoặt
sang bên phải.

• Đừng đến muộn con nhé - tiếng nhắc nhở lần cuối cùng vọng ra từ bóng tối
đang nuốt chửng lấy bà.

Cậu bé không trả lờ, vẫn b−ớc tiếp đều đều. Trong khu nhà máy, cửa đ∙ mở khắp
nơi và lống 1 cái, cậu đ∙ hồ vào dịng ng−ời đang chen lấn trong bóng tối. B−ớc
vừa tới cổng nhà máy, cịi lại hú lần nữa. Cậu bé liếc nhìn về h−ớng đông, thấy 1

</div>
<span class='text_page_counter'>(33)</span><div class='page_container' data-page=33>

ng−ời đi làm. Cậu đứng vào chỗ làm việc trong những d∙y dài các máy. Phía
tr−ớc, trên 1 cái thùng đựng đầy những ống chỉ nhỏ, là những suốt chỉ to đang
quay tít. Cơng việc cậu phải làm là xe sợi đay từ những suốt chỉ nhỏ. Động tác
cũng đơn giản, chỉ cần mau lẹ thôi. Những cuộn suốt nhỏ đ−ợc cuốn đi rất nhanh
vào những suốt chỉ to, nên chân tay không đ−ợc ngơi 1 lúc nào.

Cậu làm răm rắp nh− máy. Khi có cuộn suốt nhỏ nào hết sợi, cậu dùng bàn tay trái
h∙m máy, ống suốt to dừng lại, cùng lúc ấy ngón tay cái và trỏ nắn đầu sợi dây xe
đang xổ ra. Đồng thời tay phải nắm lấy đầu sợi xe rời của suốt chỉ nhỏ. Những
động tác khác nhau này đ−ợc 2 tay thực hiện cùng 1 lúc và nhanh nhẹn. 2 bàn tay
của cậu thoăn thoắt vang lên nối sợi và thả suốt chỉ ra. Nối sợi khơng có gì khó. Có
lần cậu cịn khoe là mình có thể vừa ngủ, vừa nối đ−ợc sợi. Nên cũng vì lý do đó
mà đơi lúc cậu đ∙ làm quần quật 1 công việc kéo dài hàng thế kỷ ấy trong 1 đêm,
liên tiếp nối vô vàn những nút chỉ. Có 1 số cậu bé bỏ việc, l∙ng phí thời gian và để
máy nghỉ vơ ích do đ∙ khơng thay những suốt chỉ nhỏ khi chúng hết sợi. Tuy vậy,
ln có 1 đốc công theo dõi ngăn chặn. Hắn nắm lấy tay 1 cậu bé đứng cạnh máy
với Giơn vì bắt quả tang cái trị bịp bợm đó, và bạt tai cậu ta.

• H∙y trơng thằng Giơn đây này. Sao mày khơng làm việc đ−ợc nh− nó hả? - tên
đốc cơng giận dữ nói.

Các suốt chỉ của máy Giôn chạy hết tốc độ nh−ng tr−ớc lời khen gián tiếp đó, cậu
cũng khơng tỏ ra vui s−ớng. Cũng có 1 lần... nh−ng đ∙ từ lâu lắm rồi. Bộ mặt l∙nh
đạm của cậu ngây ra khi thấy ng−ời ta biết điều đó và cũng đ∙ th−ờng xuyên nghe
ng−ời ta nói thế về mình. Đó là lẽ th−ờng tình. Vả lại điều đó cũng chẳng có ý
nghĩa gì đối với cậu nữa. Từ 1 cơng nhân hồn hoả, cậu sẽ biến thành 1 cái máy
hoàn hảo. Khi công việc bị hỏng do vật liệu không tốt, cả cậu và máy đều phải
chịu trách nhiệm. Thánh nhân cịn có lúc mắc sai lầm nữa là cậu bé.

</div>
<span class='text_page_counter'>(34)</span><div class='page_container' data-page=34>

những bụi sợi bay. Chính ngày đầu tiên đó cậu đ∙ ho vì bụi sợi; và cũng vì lý do đó
mà cậu bị mắc bệnh ho từ ngày đó.

Cậu bé đứng cạnh Giơn khóc thút thít và khụt khịt mũi. Mặt cậu ta nhăn lại căm
phẫn nhìn tên đốc cơng vẫn cịn đứng từ xa hăm doạ; song các suốt chỉ vẫn đang
cuộc đầy. Cậu bé hét lên những tiếng chửi tàn bạo vào những suốt chỉ xoay tít

tr−ớc mặt, nh−ng căn phòng nh− 1 bức t−ờng ngăn tiếng chửi lại, không vang xa
hơn là mấy.

Giôn chẳng để ý. Những việc nh− thế cậu đ∙ quen cam chịu. Vả lại, chúng lặp đi
lặp lại đều đều, hơn nữa, sự việc đặc biệt ngày hôm nay cậu cũng đ∙ chứng kiến
nhiều lần. Theo cậu, có chống lại tên đốc cơng thì cũng chỉ vơ ích, chẳng khác gì
chống lại ý muốn của máy móc. Ng−ời ta sản xuất ra máy móc là để cho nó chạy
theo ý muốn của nó và làm những nhiệm vụ mà nó phải làm. Cả tên đốc cơng cũng
chẳng khác gì cái máy.

Đến 11h cả phịng máy dệt xơn xao nhốn nháo. Sự náo động trong nháy mắt đ∙ lan
ra khắp phịng 1 cách bí hiểm. 1 cậu bé 1 chân đang làm ở máy đối diện với Giôn
vội chạy thẳng đến cái xe thùng đựng suốt để khơng, lao vào và mất hút trong đó,
mang theo cả cái nạng. Viên giám thị của nhà máy đang đi lại, theo sau là 1 ng−ời
mặc sang trọng, áo sơ-mi cổ cồn - theo nh− sự đánh giỏ ca Giụn thỡ ụng ta l 1

nhà quý phái, 1 “viªn thanh tra”.

Ơng ta vừa đi vừa nhìn chăm chăm vào các cậu bé. Đôi lúc ông ta dừng lại hỏi
chuyện. Mỗi lần n−h thế, ông ta buộc lòng phải hét to, mặt mũi nhăn nhúm đến
buồn c−ời, để cho các cậu bé nghe thấy mình. Cặp mắt lanh lợi của ông ta phát
hiện ra 1 chiếc máy khơng có ng−ời làm bên cạnh máy của Giơn, nh−ng ơng ta
khơng nói gì. Giơn cũng bắt gặp cặp mắt của ông ta, thế là ông ta quay lại, nắm lấy
tay Giôn kéo lại 1 b−ớc. Sau đó ơng ta bật lên 1 tiếng kinh ngạc và thả tay ra.
• Khá gầy - viên giám thị c−ời, tỏ ra lo lắng.

• Nh− ống sậy - ng−ời kia trả lời - Ông h∙y nhìn cẳng chân này xem, cậu ta bị cịi
x−ơng, nh−ng mới chớm thơi, dẫu sao cũng đ∙ bị rồi. Cuối cùng mà không mắc
chứng động kinh, thì thế nào cũng vì bệnh lao tr−ớc cho mà xem.

</div>
<span class='text_page_counter'>(35)</span><div class='page_container' data-page=35>

ã Này cậu bé, ta muốn chú mày nói lên sự thật cho ta nghe đây - viên giám thị
nói, ghé sát tai cậu bé mà hét lên cho cậu nghe thấy - Chú mày mấy tuổi?

ã 10 tui - Giụn núi dối, lấy hết gân sức căng lồng ngực lên để nói. Cậu ta hét to
quá đến nỗi phát ra tiếng ho khô khốc, làm lay động những sợi bông đ∙ đọng
lại trong phổi cậu ta suốt sáng nay.

• Trơng ít nhất cũng đến 16 tuổi - viên giám thị nói.
• Hay 60 tuổi? - viên thanh tra ngắt lời.

• Lúc nào trơng nú cng th y.

ã Đ bao lâu rồi? - viên thanh tra hỏi nhanh.

ã Bao năm nay vẫn thế. Trông nó chẳng già đi chút nào.
ã Có lẽ lại trẻ ra ấy chứ. Chắc nó làm ở đây đ lâu?

ã Cng cú lúc đi làm, có lúc nghỉ việc nh−ng đấy là tr−ớc khi luật mới đ−ợc thông
qua - viên giám thị nói thêm.

• Máy này nghỉ hả? - viên thanh tra hỏi, chỉ vào chiếc máy khơng có ng−ời đứng
bên cạnh Giôn, với những suốt sợi mới cuộn đ−ợc 1 nửa đang quay cuồng điên
loạn.

• Này, h∙y coi này - viên giám thị gọi tên đốc cơng lại. Ơng ta vừa qt vào tai
hắn ta vừa chỉ vào chiếc máy đứng không - Th−a ơng, máy khơng có ai làm -
ơng ta lại báo cáo với viên thanh tra. Họ đi tiếp, cịn Giơn tiếp tục làm việc, thở
phào vì đ∙ tránh đ−ợc cái bệnh ấy. Nh−ng cậu bé 1 chân khơng may lắm. Viên
thanh tra có cặp mắt cú vọ đ∙ phát hiện ra cậu ta cách cái xe thùng suốt chỉ có 1

sải tay. Mơi ơng ta run lên, và mặt ông ta mang 1 nét thể hiện thảm hoạ, giáng
xuống kẻ nào thì thật sâu sắc và không thể nào phục hồi đ−ợc. Tên đốc cơng
nhìn ngỡ ngàng cứ nh− lần đầu tiên hắn mới nhìn thấy thằng bé đó, cịn bộ mặt
của viên giám thị thì tỏ ra sửng sốt và khó chu.

ã Tôi biết thằng bé này - viên thanh tra nãi - Nã míi 12 ti. Trong 1 năm tôi đ

ra lệnh đuổi nó 3 lần ra khỏi nhà máy. Lần này là lần thứ 4. Ông ta quay lại
phía cậu bé 1 chân:

ã Mi đ hứa với ta, thề sống thề chết là mi phải đi học cơ mà.
Cậu bé oà lên khãc:

• Cháu xin ơng thanh tra, 2 đứa em cháu đ∙ chết. Nhà cháu nghèo quá.
• Sao mày ho nghe lạ thế? - viên thanh tra hỏi nh− kết tội nó.

</div>
<span class='text_page_counter'>(36)</span><div class='page_container' data-page=36>

• Không sao ạ. Cháu vừa mới bị cảm lạnh tuần trớc, tha ông thanh tra. Không
sao đâu ạ.

Cui cùng, chú bé 1 chân b−ớc ra khỏi phòng cùng với viên thanh tra và viên giám
thị, mặt mày lo lắng và bất bình. Tiếp theo đó, cơng việc đơn điệu lại lặp lại. Buổi
sáng dài đằng đẵng, rồi đến buổi chiều dài hơn nữa trơi qua, cịi nhà máy rú lên
báo hết giờ làm việc. Giôn đi qua cổng nhà máy, ngoài trời đ∙ tối. Đó đây cịn tia
nắng mặt trời nh− cái thang màu vàng nối trái đất với bầu trời, toả khắp 1 hơi ấm
dễ chịu, rồi lặn dần và biến mất ở phía tây sau những nóc nhà nhơ lên xơ xác nơi
chân trời. Trong ngày, bữa ăn tối là bữa ăn có đơng đủ mọi ng−ời trong gia đình -

1 bữa ăn Giơn có thể gặp các em của mình. Đối với cậu, điều đó có phần mang
tính chất gặp gỡ vì cậu đ∙ q già, cịn các em mình lại cịn q bé. Cậu khơng cịn
sự kiên nhẫn tr−ớc tính hoạt bát q mức và đến là kỳ lạ của chúng. Cậu không

hiểu điều đó. Qu∙ng đời thơ ấu của cậu đ∙ lùi vào dĩ v∙ng từ lâu. Cậu nh−1 ng−ời
đàn ơng già và hay bẳn tính, khó chịu tr−ớc sự nhộn nhạo của bọn em mà theo cậu,
chúng thật là bọn đại hâm. Cậu im lặng nhìn chăm chú vào thức ăn của mình,
trong lịng thấy đơi chút đ−ợc đền bù vì bọn chúng chẳng bao lâu nữa cũng sẽ phải
đi làm. Có thế bọn chúng mới bớt nghịch ngợm đi, điềm đạm và nghiêm túc hơn,
nh− cậu chẳng hạn. Vậy là theo khuôn mẫu của thuật làm ng−ờ, Giơn tự cho mình
là khn vàng th−ớc ngọc để cho cả thiên hạ noi theo. Trong bữa ăn, bà mẹ ln
mồm giải thích bằng đủ mọi cách rằng bà đ∙ cố gắng hết sức mình, và thế là bữa
ăn đạm bạc đ∙ trôi qua 1 cách nhẹ nhõm. Giôn đẩy lùi ghế lại và đứng dậy. Cậu
đứng càu nhàu 1 lúc giữa cái gi−ờng và cửa ra vào, rồi sau đó bỏ đi. Mới ra đến
hiên, cậu đ∙ ngồi xuống, co đầu gối lại đơi vai hẹp rũ xuống phía tr−ớc, 2 khuỷu
tay chống lên đầu gồi và lòng bàn tay đỡ lấy cằm.

Cậu ngồi đó mà tỏ ra khơng suy nghĩ gì, chỉ ngồi nghỉ thơi. Tâm trí cậu đ∙ ngủ từ
lâu rồi, nếu xét về mặt đó mà nói. Mấy đứa em của cậu ùa ra chơi đùa ầm ĩ với
mấy đứa trẻ quanh cậu. 1 bóng đèn điện rọi sáng chỗ bọn trẻ đang chơi đùa. Cậu tỏ
ra cáu kỉnh và bọn trẻ cũng biết thế, nh−ng chúng đánh bạo trêu cậu. Bọn chúng
nắm tay nhau và đung đ−a tr−ớc mặt cậu, rồi cất tiếng hát những câu vè khó hiểu,
nghe đến bực mình. Lúc đầu, cậu cịn văng những câu chửi mà cậu học đ−ợc ở
những tên đốc công. Rồi do thấy có chửi thế cũng vơ ích, và chợt nhận ra mình đ∙

</div>
<span class='text_page_counter'>(37)</span><div class='page_container' data-page=37>

giác là Uyn-lơ nợ cậu 1 món nợ lớn mà nó lại vơ ơn. Trong cái ký ức xa x−a, cậu
chỉ còn nhớ lờ mờ rằng trong khi chơi đùa, phần lớn thời gian cậu đ∙ phải dành đ
trông Uyn-lơ. Lúc đó thằng em cậu cịn bè, và cũng nh− hiện nay, mẹ cậu còn phải
đi làm ở nhà máy dệt. Cậu trở thành 1 phần là ng−ời bố bé nhỏ và 1 phần là ng−ời
mẹ bé nhỏ.

Trông Uyn-lơ thì biết nó đ∙ thừa h−ởng sự hy sinh đó. Nó mập mạp, hơi thơ, cao
bằng anh mình, thậm chí cịn nặng hơn là đằng khác, cứ nh− dòng máu sống của
ng−ời này đ∙ truyền sang ng−ời kia. Cả về mặt tinh thần cũng vậy. Giơn thì mệt

mỏi, tiều tuỵ, khơng cịn sức dẻo dai cịn thằng em thì tỏ ra trần trề sức sống.

Tiếng hát nhạo báng mỗi lúc 1 to hơn. Uyn-lơ nhảy ng∙ nghiêng ng−ời, l−ỡi thè ra.
Giôn giơ tay trái ra tóm lấy cổ thằng em, nắm tay gầy guộc trơ x−ơng nện vào mũi
nó. Nắm tay gầy đến thảm hại là thế mà nghe tiếng kêu đau la lối mới biết nó thật
là mạnh. Những đứa trẻ kêu hoảng hốt, cịn cơ em gái Gien-ni của nó chạy thục
mạng về nhà.

Cậu đẩy thẳng Uyn-lơ ra, đá 1 cách độc ác vào cẳng chân, rồi với lấy thằng em và
đánh nó dúi dụi xuống đất, cho đến lúc mặt mũi thằng em vùng vẫy m∙i trong đám
bụi nó mới thả ra. 1 lát sau bà mẹ chạy đến, mặt tái xanh, hốt hoảng và tức giận.
• Tại sao nó khơng để con yên! - Giôn trả lời mẹ khi bà quở mắng nú - Th nú

không thấy là con mệt sao?

ã Tao bây giờ lớn bằng mày rồi - Uyn-lơ tức giận lao vào cánh tay mẹ, mặt nó
dính đầy nớc mắt, bụi và máu - Giờ tao lớn bằng mày rồi, mà tao còn lớn nữa
cơ. Lúc ấy tao sẽ cho biết tay, tao mà không làm đợc cứ gọi là...

ã My c phi đi làm đi rồi mới thấy lớn nh− thế nào - Giôn vặc lại - Vấn đề đối
với mày l ch ú.

Mày phải đi làm. Mà mày có phải đi làm hay không là tuỳ mẹ.

ã Nhng em nó còn bé quá - bà mẹ nói lại - Nó hy còn bé nhóc con.
ã Lúc con bắt đầu đi làm, con còn bé hơn nó.

</div>
<span class='text_page_counter'>(38)</span><div class='page_container' data-page=38>

ã Tôi không hiểu đầu óc thằng Giôn ra sao nữa - cậu nghe rõ tiếng mẹ mình nói -
Trớc đây cháu nó không thế đâu. Nó hiền lành nh bụt ấy. Dẫu sao cháu nó
cũng ngoan bà ạ - bà mẹ vội bênh - Cháu làm việc chăm chỉ, mà thật ra cháu nó

đi làm lúc còn bé quá. Nhng đâu có phải lỗi tại tôi. Xin dám chắc với bà là tôi
cũng đ cố gắng hết sức mình råi.

Tiếng xỉ mũi cứ tiếp tục m∙i không thôi, và cậu bé Giôn lẩm bẩm trong miệng cho
đến lúc 2 mí mắt nhắm lại:

• Bắt ng−ời ta làm việc chăm chỉ để cho mình s−ớng chứ gì?

Sáng hơm sau cịn đang say s−a cậu lại bị mẹ gọi giật dậy. Ăn qua bữa ăn sáng rau
d−a xong, cậu lại thất thểu b−ớc qua bóng tối, đến khi cậu xây l−ng lại và đi qua
cổng nhà máy, ánh sáng nhợt nhạt của ban ngày đ∙ xuất hiện trên những nóc nhà.
Lại 1 ngày nữa trôi qua, và cứ thế tiếp diễn triền miên, chẳng có ngày nào khác
ngày nào.

Dẫu sao cuộc đời của cậu cũng có nhiều vẻ, đó là vào những lúc cậu thay đổi công
việc hay lúc ốm đau. Lúc mới lên 6 tuổi, cậu đ∙ là cha, là mẹ nhỏ bé của thằng em
Uyn-lơ và của những đứa em bé hơn. Lên 7 tuổi đi làm ở nhà máy dệt, đánh ống
suốt chỉ. Khi lên 8, cậu vào làm ở 1 nhà máy khác. Công việc mới thật vô cùng dễ
làm. Cậu chỉ việc ngồi xuống cầm lấy cái gậy nhỏ và giữ cho cuộn vải dệt tuộn ra
từ miệng 1 cái máy để vải khơng chạy chêch ra ngồi, mà phải chạy qua chỗ cậu
ngồi, theo 1 ống lăn nóng, và cứ thế vải tuôn đều đặn ra chỗ khác. Nh−ng cậu lúc
nào cũng phải ngồi yên 1 chỗ, tối nh− b−ng mắt, 1 luồng hơi đốt loé lên phía trên
cậu, vì cậu cũng là 1 bộ phận của máy. Cậu rất sung s−ớng đ−ợc làm công việc đó
dù cho nó có nóng bức, ẩm thấp, chẳng qua là vì cậu cịn trẻ vẫn cịn có những mơ
mộng h∙o huyền. Và khi nhìn thấy những dịng vải dệt tn ra khỏi máy d−ờng
nh− vơ tận ấy, đ∙ là cả 1 giấc mơ tuyệt vời. Dẫu sao công việc không đ−ợc đi lại
vận động chân tay, đầu óc l−ời suy nghĩ, rỗi mỗi ngày 1 ít mơ mộng đi, làm cho trí
óc trở nên trì độn, mệt mỏi. Tuy thế, cậu cũng kiếm đ−ợc 2 đô-la 1 tuần, mà 2
đô-la đủ để nói lên sự khác nhau giữa cái đói rũ ng−ời với việc ăn uống th−ờng xuyên
bị đói.

</div>
<span class='text_page_counter'>(39)</span><div class='page_container' data-page=39>

đơn giản, chỉ việc ngồi buộc những nút dây thuỷ tinh vào những cái chai nhỏ. Cậu
cầm 1 nắm sợi ngang l−ng. 2 đầu gối kẹp lấy cái chai để rảnh 2 tay mà làm. Cậu
phải ngồi ở t− thế lom khom trên đầu gối, đôi vai bẹp trông rũ xuống và bộ ngực co
rúm lại suốt 10 tiếng đồng hồ 1 ngày. Nh− vậy là khơgn có lợi cho phổi, vậy mà
cũng buộc đ−ợc hơn 300 chiếc chai 1 ngày. Viên giám thị rất h∙nh diện về cậu, và
đ−a khách đến tham quan. Trong 10 tiếng đồng hồ, hơn 300 chiếc chai đ∙ qua tay
cậu, nh− vậy trình độ đ∙ đạt đến mức hoàn hảo của 1 cái máy. Tất cả những động
tác thừa đ∙ bị loại trừ. Từng động tác của cánh tay gày guộc, từng cử động của thớ
thịt ở những ngón tay khẳng khiu di chuyển nhanh và chính xác. Do làm việc ở
c−ờng độ cao, nên kết quả là cậu trở nên lúc nào cũng hoảng sợ. Đến đêm, những
thớ thịt co giật trong giấc ngủ, ban ngày cậu lại không sao nghỉ ngơi đ−ợc. Đầu óc
ln ln căng thẳng và các cơ bắp vẫn cứ tiếp tục co giật. Cậu trở nên xanh xao,
và bệnh ho vì bụi sợi mỗi ngày 1 tồi tệ. Sau đó cả 2 lá phổi yếu ớt nằm trong lồng
ngực co rúm đó bị viêm, thế là cậu mất việc trong nhà máy thủy tinh.

Giờ đây cậu trở lại làm việc trong nhà máy đay, ban đầu bằng việc cuốn suốt... Là

1 cơng nhân giỏi, nên cậu có triển vọng đ−ợc để đạt. Có thể cậu sẽ đ−ợc chuyển
lên đứng máy hồ vải rồi sau đó sẽ đứng máy dệt. Tất cả đòi hỏi 1 hiệu suất lao
động ngày càng tăng.

Máy chạy nhanh hơn ngày đầu cậu mới đi làm mà đầu óc cậu lại chạy chậm hơn
máy. Cậu hồn tồn khơng cịn mơ mộng nữa, dù những năm mới đi làm chứa
chan bao −ớc mơ đ∙ có lần cậu mang lịng u. Đó là vào hôm đầu tiên cậu ngồi
dẫn guồng vải dệt qua ống cuộn nóng, lại làm cùng với cơ con gái viên giám thị.
Cơ ta hơn cậu nhiều tuổi, có thể gọi là phụ nữ đ−ợc, mà cậu cũng chỉ nhìn thấy cơ
ta ở xa vẻn vẹn có dăm sáu lần. Song thế đ∙ có sao. Trên mặt vải cuồn cuộn tn ra
tr−ớc mặt, cậu hình dung ra những t−ơng lai rực rỡ, trong đó cậu đ∙ làm nên những
chiến tích kỳ diệu bằng lao động cực nhọc, đ∙ sáng chế ra những chiếc máy phi

th−ờng, đ∙ giành đ−ợc chức ông chủ nhà máy, và cuối cùng ôm nàng trong tay và
hôn dịu dàng lên đơi lơng mày của nàng.

</div>
<span class='text_page_counter'>(40)</span><div class='page_container' data-page=40>

hoµn toµn tin vào tơng lai rạng rỡ mà trí tởng tợng của cậu đ làm nên trên mặt
những tấm vải cn cn tu«n ra tõ khung cưi.

Cậu đ∙ trở thành 1 con ng−ời đĩnh đạc quá sớm trong đời. Lên 7 tuổi, khi nhận
đ−ợc đồng l−ơng đầu tiên, cậu đ∙ bắt đầu tuổi thanh niên. 1 cảm giác về sự tự lập
lan khắp ng−ời, do thế mà quan hệ giữa cậu và bà mẹ cũng thay đổi. Tuy nhiên, là

1 lao động chính trong gia đình, đi làm 1 mình khơng cần nhờ vả ai, cậu khơng
những ngang hàng mà cịn hơn cả mẹ. Tuổi tr−ởng thành, độ thanh xuân đến với
cậu vào lúc 11 tuổi, khi đó cậu làm ca đêm trong 6 tháng. Chẳng có đứa trẻ nào đi
làm ca đêm mà vẫn còn trẻ con cả. Trong đời cậu có rất nhiều những sự kiện trọng
đại. 1 trong những sự kiện đó là vào 1 hơm bà mẹ mua mấy quả mận khô vùng
California. 2 lần kia là khi bà mẹ nấu món sữa trứng. Đó là những sự kiện. Cậu nhớ
tới chúng mà trong lòng thấy rạo rực. Và cũng trong thời gian ấy mẹ cậu hay kể
cho nghe về 1 món ăn tràn trề niềm vui mà bà th−ờng nấu, gọi là món “đảo trơi”,
cịn ngon hơn cả món “sữa trứng”. Đ∙ bao năm cậu ngóng đợi đến ngày đ−ợc ngồi
ăn món “đảo trơi”. Cho đến khi rút cuộc cậu đành để nó rơi vào quên l∙ng cùng với
những lý t−ởng xa vời.

Có 1 lần cậu nhặt đ−ợc 1 đồng xu trên vỉa hè. Đó vừa là 1 sự kiện trọng đại trong
đời cậu, đồng thời cũng là 1 sự kiện bi đát. Cậu ý thức đ−ợc nhiệm vụ của mình
ngay khi đồng xu đó l lên tr−ớc mắt, thậm chí tr−ớc khi cậu nhặt nó lên. Th−ờng
ở nhà chẳng bao giờ đ−ợc ăn đủ, đáng lẽ cậu phải mang về nhà nh− vẫn th−ờng
mang l−ơng về vào tối thứ 7. 1 cử chỉ đúng đắn lúc này là hiển nhiên, nh−ng ch−a
bao giờ cậu đ−ợc tiêu tiền, mà cậu lại thèm ăn kẹo đến chết đ−ợc. Cậu thèm kẹo,
nh−ng lại chỉ đến những ngày lễ mới đ−ợc nếm.

</div>
<span class='text_page_counter'>(41)</span><div class='page_container' data-page=41>

nhanh của Chúa, chắc cậu đ∙ đánh bại Chúa bằng cách tiêu tồn bộ số tiền đó liền

1 lúc. Nhớ lại, cậu cứ thấy mình tiêu đồng xu đó hàng nghìn lần, và mỗi lần tiêu 1

cách có lợi hơn. Còn 1 kỷ niệm nữa về thời quá khứ, khơng rõ và đ∙ phai nhồ,
nh−ng nó khắc sâu vào tâm hồn cậu khơng bao giờ qn đ−ợc. Đó là đơi bàn chân
tàn bạo của ơng bố. Nó là cơn ác mộng hơn là 1 hình ảnh ghi nhớ về 1 điều cụ thể,

1 kû niƯm tho¸ng qua về con ngời làm cho cậu rơi vào giấc ngủ và trở về với tổ
tiên ở trên cây cđa m×nh.

Kỷ niệm đặc biệt này khơng bao giờ đến với Giôn vào lúc ban ngày, vào lúc cậu
cịn tỉnh nh− sáo. Nó đến vào ban đêm lúc đ∙ lên gi−ờng, vào lúc mà ý thức của
cậu đắm chìm trong giấc ngủ. Nó ln làm cho cậu hoảng hốt, mắt ráo hoảnh, rồi
trong giây lát cảm giác tay chân ban đầu khi thấy mình nằm thẳng cẳng, giang tay
chân ra nh− cây thập tự ở cuối chân gi−ờng. Trên gi−ờng là những hình hài lờ mờ
của bố mẹ cậu. Ch−a bao giờ cậu đ−ợc thấy hình dáng ng−ời bố ra sao. Cậu chỉ có

1 ấn t−ợng là ơng có đơi bàn chân man rợ và tàn bạo.

Những kỷ niệm thời thơ ấu còn bảng lảng quanh cậu chứ những kỷ niệm về sau
này thì cậu đâu có. Ngày tháng giống hệt nhau. Hơm qua hay năm ngối, cũng
chẳng khác gì nh− thiên niên vạn đại hay trong giây lát. Chẳng có gì xảy ra. Chẳng
có 1 sự kiện nào để đánh dấu b−ớc tiến của thời gian. Thời gian khơng tiến b−ớc.
Nó đứng n 1 chỗ. Chỉ có những chiếc máy quay cuồng chuyển động, mà cũng
chẳng chuyển đến chỗ nào cả, dù thực tế là chúng chuyển động rất nhanh. Khi 14
tuổi, cậu đi làm ở bên máy hồ bột. Đó là 1 sự kiện khổng lồ. Cuối cùng đ∙ có điều
gì đó xảy ra để ghi nhớ v−ợt ra khỏi giấc ngủ hay ngày lĩnh l−ơng hàng tuần, nó
đánh dấu 1 thời đại. Đó là cái máy O-lim-pi-át, 1 vật để đánh dấu ngày đó. Cậu
th−ờng ln miệng nói “Khi tôi đi làm bên máy hồ bột” hay là “sau khi” hoặc

“tr−ớc khi tôi đi làm bên máy hồ bột”.

Cậu kỷ niệm tuổi 16 của mình khi bắt đầu đi làm ở phòng máy dệt và đứng bên 1

</div>
<span class='text_page_counter'>(42)</span><div class='page_container' data-page=42>

sách học lại đắt tiền. ấy thế mà cậu càng làm việc nhanh bao nhiêu, giá cả lại càng
tăng bấy nhiêu. Thậm chí tiền thuê nhà cũng tăng vọt, mặc dù nhà cửa mỗi ngày 1

tồi tàn hơn. Cậu cao hơn, nh−ng cào cao, trông lại càng lêu đêu, càng gầy hơn.
Cậu cũng ngày càng hoảng sợ hơn, cho nên lại càng hay cáu gắt. Bọn đàn em đ∙

học đ−ợc nhiều bài học cay đắng nên đều tránh xa cậu. Bà mẹ tôn trọng cậu vì
quyền lực ngày càng nằm trong tay cậu, nh−ng khơng hiểu sao sự tơn trọng đó vẫn
đ−ợm chút sợ h∙i.

Cuộc đời cậu khơng có lấy chút vui thú. Cậu khơng bao giờ đ−ợc nhìn thấy diễn
biến của ban ngày. Ban đêmcậu ngủ trong những giấc hoảng loạn. Thời gian còn
lại cậu làm việc và ý thức của cậu là ý thức của cái máy. Ngồi cái đó ra, đầu óc
cậu trống rỗng. Cậu khơng có lý t−ởng gì mà chỉ có 1 ảo t−ởng; đó là việc cậu
đ−ợc uống món cà-phê th−ợng hảo hạng. Cậu là 1 con vật biết làm việc. Dù gì
chăng nữa, cậu vẫn khơng có cuộc sống tinh thần; vậy mà sâu thẳm nơi đây u uất
của tâm hồn, mà cậu có biết, cơng việc nặng nhọc từng giờ, từng sự chuyển động
của đôi tay, từng cơn giật của cơ bắt đ−ợc cân nhắc và sàng lọc, và những chuẩn bị
cho quá trình hoạt động trong t−ơng lai chắc sẽ làm cho cậu và cả cái thế giới bé
nhỏ phải kinh ngạc, vẫn đang đ−ợc tiến hành.

Đó là vào đêm cuối xuân khi cậu đi làm về, khơng hay biết rằng mình đ∙ mệt rũ
ng−ời. Lúc ngồi xuống bàn, có 1 cái gì đó sắp xảy đến với cậu h∙y cịn lơ lửng trên
trời, nh−ng cậu không hề biết. Cậu ngồi ăn, suốt bữa im lặng buồn rầu, ăn những gì
bầy ra tr−ớc mắt nh−1 cái máy. Bọn em hắng giọng rồi làm những tiếng động lốp
bốp trong miệng, nh−ng cậu nh− bị điếc chẳng nghe thấy gì.

• Con có biết con đang ăn gì khơng? - bà mẹ đ∙ hỏi vậy 1 cách tuyệt vọng.
Cậu nhìn trừng trừng vào món ăn ở tr−ớc mặt, rồi lại lơ đ∙ng nhìn bà mẹ.
• Món đảo trôi đấy con ạ - bà mẹ thông báo 1 cỏch c thng.

ã ồ, thế hả mẹ? - cËu hái.

• Đảo trơi! - Bọn em đồng thanh nói to.
• Ơ chao! - cậu nói.

Ăn độ đơi 3 miếng nữa, cậu nói thêm:
• Tối nay con khơng đói.

</div>
<span class='text_page_counter'>(43)</span><div class='page_container' data-page=43>

2 chân cậu lê nghe nặng nề hơn mọi ngày qua sân nhà bếp. Cởi quần áo mà nặng
nhọc nh− vác búa tạ, 1 việc làm hồn tồn vơ ích. Cậu tr−ờn ng−ời vào gi−ờng,
miệng khóc thút thít, 1 bên chân vẫn để nguyên giầy. Cậu nhận ra có 1 cái gì đó
đang s−ng lên trong đầu làm cho trí óc cậu mơ mơ màng màng, nặng chình chịch.
Ngón tay gầy nh− to ra bằng cả cổ tay, cịn ở đầu ngón tay nh− xa vời, lờ mờ nh−

đầu óc cậu vậy. Cái l−ng nhỏ bé đau dữ dội. Tất cả các khớp x−ơng đau nh− dần.
Tồn thân nhức nhối. Cịn trong đầu vang lên muôn vàn tiếng máy dệt nghe gầm
thét đinh tai nhức óc. Khắp nơi thoi bay chi chít, phóng vun vút rối loạn giữa
những vì sao. Bản thân cậu đ∙ đứng hàng nghìn máy dệt, và chúng tăng tốc độ, mỗi
lúc 1 nhanh hơn, cịn óc cậu nh− đang nhả sợi mỗi lúc 1 nhanh để cuộn đầy hàng
nghìn cái thoi đang lao nh− bay kia.

Sáng hơm sau cậu khơng đi làm. Cậu cịn bận dệt hàng nghìn cái máy dệt đang
chạy trong đầu. Bà mẹ đi làm, nh−ng tr−ớc khi đi, bà đi mời bác sĩ. Bác sĩ nói cậu
bị cảm cúm nặng. Gien-ni đóng vai y tá và làm theo mọi chỉ dẫn của bác sĩ.

Bị cúm nặng nên sau 1 tuần cậu mới mặc quần áo và loạng choạng đi qua phòng.
Bác sĩ bảo phải mất 1 tuần nữa cậu mới có thể đi làm đ−ợc. Tên đốc cơng của
phòng máy dệt đến thăm cậu vào chiều chủ nhật, ngày đầu tiên cậu hồi phục. Hắn
ta nói chuyện với bà mẹ rằng cậu là 1 thợ dệt giỏi nhất. Công việc vẫn đề dành cho
cậu nên cứ nghỉ nốt 1 tuần nữa kể từ thứ 2 rồi đi làm cũng đ−ợc.

• Sao con khơng cảm ơn ông đây, con? - mẹ cậu băn khoăn hỏi con - Cháu h∙y
cịn yếu q nên khơng nói đ−ợc nh− thế - bà trình bày với khách, tỏ ý xin lỗi.
Giơn ngồi co ro và nhìn chằm chằm xuống sàn nhà. Tên đốc công đ∙ ra về từ lâu
mà cậu vẫn ngồi yên nh− vậy. Bên ngoài trời ấm áp, đến chiều cậu lại ngồi ngồi
hiên, chốc chốc mơi lại mấp máy, cứ nh− cậu đang đắm mình trong những tính
tốn miên man.

Sáng hôm sau, khi trời đ∙ trở nên ấm áp, cậu lại ra ngồi ngoài hiên. Lần này cậu
mang theo 1 cái bút chì và 1 mẩu giấy để tiếp tục tính tốn. Cậu tính 1 cách vất vả
và đến là kinh ngạc.

• Sau 1 triệu là đến bao nhiêu nhỉ? - cậu ta hỏi Uyn-lơ khi cậu em đi học tr−a về.
Làm thế nào my tớnh c h?

</div>
<span class='text_page_counter'>(44)</span><div class='page_container' data-page=44>

lá cây kêu xào xạc, là lúc cậu thích thú vô cùng. Suốt cả tuần cậu dờng nh chỉ
sống với mình vào ngày chủ nhật, ngồi trên hiên nhà, cậu nhiều lần cời lớn, làm
bà mẹ thấy sợ, vì đ bao năm nay bà có thấy con trai mình cời đâu.

Sáng hơm sau, trời h∙y cịn nhá nhem tối, bà mẹ đ∙ vào gi−ờng đánh thức cậu dậy.
Cả 1 tuần cậu đ−ợc ngủ no say nên cậu tỉnh ngủ ngay. Cậu khơng vùng vằng gì,
cũng khơng giữ lấy cái chăn bà mẹ kéo ra khỏi ng−ời cậu. Cậu nm im lng, v núi
kh:

ã Vô ích thôi, mẹ ạ.

ã Muộn mất con ạ - bà mẹ nói, tởng là con mình hy còn ngái ngđ.

• Con thức đấy mà, mẹ ạ, mà con đ∙ bảo với mẹ là có làm thế cũng vơ ích thơi.
Mẹ cứ mặc con thì hơn.

Con không dậy đợc đâu.

ã Nhng mà con sẽ mất việc! - bà mẹ kêu lên.

ã Con không dậy đợc - cậu nhắc lại bằng 1 giọng kỳ lạ, nghe đuối sức.

B m khụng i lm sáng hơm đó. Bệnh này là bệnh v−ợt ra khỏi kiến thức của bà,
ch−a từng thấy bao giờ. Sốt và mê sảng là những bệnh bà có thể hiểu đ−ợc, nh−ng
đây lại là bệnh điên. Bà mẹ kéo chăn đắp cho con và bảo Gien-ni đi gọi bác sĩ.
Khi bác sĩ đến, Giôn đang ngủ yên lành, rồi cậu khẽ tỉnh giấc, đ−a tay cho bác sĩ
bt mch:

ã Cháu không sao cả đâu - bác sĩ nói - bị suy nhợc nghiêm trọng thôi. Ngời
gầy đét nh thế này mà.

ã Tng ng−ời cháu nó nh− thế đấy, bác sĩ ạ - bà mẹ buột miệng nói.

• Thơi đi, để cho con ngủ nào - Giơn nói dịu dàng và bình thản, rồi cậu nhẹ
nhàng xoay nghiêng ng−ời nằm ngủ.

Đến 10h, cậu tỉnh giấc và mặc quần áo. Cậu đi vào nhà bếp, thấy mẹ đứng đó mặt
hong s.

ã Con đi đây, mẹ ạ - cậu tuyên bố - Thôi tạm biệt mẹ nhé.

B mẹ quàng cái khăn tạp dề trùm đầu, ngồi phịch xuống khóc. Cậu đứng đợi,
ng−ời trơng yếu ớt.

• Mẹ cũng đốn ra điều đó - bà khóc nc n.

</div>
<span class='text_page_counter'>(45)</span><div class='page_container' data-page=45>

ã Con cũng không biết nữa. Đi bất cứ đâu.

Lúc cậu nói, cái cây bia kia đờng sáng rực rỡ ở trong trí tởng tợng thầm kín,
nh bảng lảng dới mi mắt, råi cËu cã thĨ nh×n thÊy nã bÊt kú ë đâu tuỳ ý mình
muốn.

ã Thế còn công việc của con thì sao? - bà mẹ run run hỏi.
ã Con sẽ không bao giờ đi làm nữa.

ã Ôi, lạy Chúa, Giôn, con! - bà rên rỉ - Đừng nói thế, con.

Nhng iu cu nói nghe mới báng bổ làm sao. Là 1 ng−ời mẹ, khi nghe thấy con
mình lăng mạ Chúa, bà xỳc ng:

ã Đầu óc con làm sao thÕ, con? - bµ mĐ hái, cè tá ra nh−1 mƯnh lƯnh.

• Những con số - cậu trả lời - Đúng, những con số. Tuần qua con làm rất nhiều
con tính, và đến là kinh ngạc.

• Thế những con số đó có liên quan gì đến điều đó? - bà mẹ khụt khịt mũi.

Giơn mỉm c−ời 1 cách bệnh tật, còn bà mẹ xúc động khi nhận thấy rất rõ là con
mình khơng cịn tỏ ra cáu kỉnh, bẳn tính nữa.

• Con sẽ chỉ cho mẹ xem. Con mệt mỏi r∙ rời. Cái gì làm cho con mệt mỏi hả
mẹ? Những chuyển động!

Con chuyển động ngay từ khi con mới lọt lòng. Con chán cái chuyện chuyển động
lắm rồi, nên con sẽ khơng chuyển động nữa. Mẹ có nhớ thời kỳ con làm ở nhà máy
thuỷ tinh không? 1 ngày con th−ờng làm đ−ợc 300 chiếc chai. Giờ con mới nhận ra
mỗi 1 cái chai con phải làm mất 10 động tác. 1 tháng mất 1080000 động tác. Cứ
bỏ béng đi 80000 động tác - cậu nói giọng có vẻ thoả m∙n, th−ơng ng−ời - Cứ trừ
đi 80000 động tác, nh− vậy là chỉ còn 1000000 động tác 1 tháng, 12000000 động
tác trong 1 năm. Đứng bên những chiếc máy dệt, con chuyển động nhanh gấp đôi
thế. Nh− vậy phải là 25000000 động tác 1 năm, và con thấy nh− mình chuyển động
theo kiểu đó hàng triệu năm. Suốt tuần này con hồn tồn khơng chuyển động
đ−ợc nữa. Con phải nằm lỳ không sao cử động đ−ợc mẹ ạ. Nó s−ng ở đây này,
khơng làm ăn gì đ−ợc nữa rồi. Đời con ch−a bao giờ đ−ợc h−ởng sung s−ớng.
Không bao giờ có 1 chút rỗi r∙i. Con phải ln chân ln tay. Còn đâu thời gian
mà sung với s−ớng cơ chứ. Con không làm việc đ−ợc nữa. Chỉ việc ngồi mà nghỉ,
nghỉ thêm nữa, thêm m∙i, mẹ ạ.

</div>
<span class='text_page_counter'>(46)</span><div class='page_container' data-page=46>

• Thế đấy, Uyn-lơ và các em nữa - cậu nhắc lại.

Nh−ng trong giọng của cậu khơng pha chút gì cay đắng. Đ∙ từ lâu cậu hiểu đ−ợc
khát vọng của mẹ đối với thằng em trai, nh−ng suy nghĩ đó khơng cịn làm day dứt
lịng cậu. Chẳng có gì hệ trọng nữa. Hồn tồn khơng có gì, ngay cả chuyện đó.
• Con biết, mẹ ạ, con biết mẹ −ự định cho Uyn-lơ làm nghề gì rồi, mẹ định cho

nó học tiếp để làm kế tốn. Nh−ng vơ ích thơi mẹ ạ, con đ∙ thơi việc rồi. Nó
phải đi làm thơi.

ã Công lao mẹ nuôi nấng dậy dỗ con thế là hết - bà mẹ khóc, lại lấy cái tạp dề
che đầu.

ã M nuụi nng gỡ con nào? - câu trả lời đ−ợm buồn - con đ∙ tự nuôi con và nuôi
cả thằng Uyn-lơ nữa. Nó to lớn hơn con, béo tốt hơn con, cao hơn con. Khi con
là 1 thằng bé, con chẳng bao giờ đ−ợc ăn đủ no. Khi nó là 1 thằng bé, con đi
kiếm ăn ni nó. Nh−ng thơi thế là chấm dứt. Cũng nh− con, Uyn-lơ có thể đi
làm đ−ợc rồi, bằng khơng, mặc xác nó, con không cần biết. Con mệt lắm. Con
đi đây. Thế mẹ khơng định chào tạm biệt con sao?

Bµ mẹ không trả lời. Chiếc tạp dề đ trùm lấy đầu bà. Bà đang khóc. Cậu dừng lại

1 lát bên lối cửa.

ã Mẹ đ làm hết sức mình rồi còn gì - bà mẹ khóc thổn thức.

Cậu đi qua nhà và xuôi xuống phố. 1 niềm vui loé lên yếu ớt trên khuôn mặt cậu
khi nhìn thấy cái cây lẻ loi đơn chiếc đó.

“§óng, mình không làm gì nữa cậu tự nhủ, khẽ khàng nh ngâm nga. Cậu nhìn
đăm chiêu lên bầu trời, những tia nắng rực rõ loé lên làm hoa mắt.

Cậu đi 1 đoạn đ−ờng dài, đủng đỉnh b−ớc. Cậu đi qua nhà máy dệt đay. Tiếng máy
dệt nghe nh− nghẹt cổ vọng đến tai làm cậu mỉm c−ời. Đó là nụ c−ời hiền lành.
Cậu khơng căm ghét 1 ai, thậm chí cả những tiếng máy chát chúa kia. Trong lịng
cậu khơng v−ơng lại 1 chút cay đắng, khơng gì cả, trừ có lịng khao khát thiết tha
đ−ợc nghỉ ngơi.

</div>
<span class='text_page_counter'>(47)</span><div class='page_container' data-page=47>

buổi chiều. Đôi lúc cũng không chợp mắt đ−ợc 1 tý, tay chân cứ giật thon thót.
Tỉnh dậy, cậu nằm đấy, bất động, nhìn chim mn hay nhìn bầu trời qua kẽ lá cành
cây. Đôi lúc cậu c−ời lớn, nh−ng không phải c−ời vì cái cậu nhìn hay cảm thấy.
Khi bóng hồng hơn đổ xuống trong đêm đầu tien 1 con tàu hàng xình xịch vào ga.

Khi đầu máy chuyển các toa vào con đ−ờng nhánh. Giơn bị dọc theo con tàu. Cậu
đẩy đ−ợc chiếc cửa của toa chở súc vật bỏ không, lúng túng và vất vả m∙i mới leo
đ−ợc lên. Cậu đóng cửa lại. Cịi tàu huýt vang. Giôn đang nằm, nhoẻn miệng c−ời
trong búng ti.

<b>Sự điên rồ của Giôn Han </b>

Cõu chuyn tơi kể ra đây là có thật, xảy ra tại tr−ờng đấu bị ở Kitơ. Tơi ngồi trên
khán đài với Giôn Han, Maria Valenxuêla và Lui Xécvalốt. Chúng tôi chứng kiến
sự việc xảy ra đó từ đầu đến cuối. Tôi đi trên chuyến tàu du lịch mang tên Êcuađo
từ Panama đến Goayakin, Maria Valenxuêla là chị họ tôi.Tôi biết chị ấy từ lâu. Chị
ấy đẹp lắm. Tơi là ng−ời Tây Ban Nha - ng−ời Êcuađo thì đúng hơn, nh−ng tôi lại
là con cháu Peđrô Patinô, 1 trong những thuyền tr−ởng của Pixarô. Họ là những
ng−ời dũng cảm. Họ là những anh hùng. Thế chẳng phải chính Pixarơ đ∙ dận 350
kỵ sĩ Tây Ban Nha và 4000 ng−ời da đỏ đến tận vùng Coócđilêrát xa xơi để tìm
vàng sao? Và chẳng phải những con ng−ời đó đ∙ chết trong cuộc thám hiểm vơ ích
đó sao? Vậy mà Pêđrơ Patinơ đ∙ khơng chết. Chính ơng ta đ∙ sống sót và lập nên
thế, nh−ng tôi là ng−ời Tây Ban Nha. Tôi tên là Manuenđơ Giêxu Patinô. Tôi là
chủ nhiều ấp trại, và hàng chục nghìn dân da đỏ là nơ lệ của tơi, dù luật pháp có
nói rằng họ là những ng−ời tự do làm việc theo hợp đồng tự do. Luật pháp là cái gì
đến buồn c−ời. Những ng−ời Êcuađo chúng tơi khinh th−ờng luật pháp. Đó là luật
pháp của chúng tôi. Tự chúng tôi làm ra luật pháp. Tên tôi là Manuenđơ Giêxu
Patinô. H∙y nhớ đến tên đó. 1 ngày nào cái tên đó sẽ đ−ợc ghi vào sổ sách. ở
Êcuađo có những cuộc cách mạng. Chúng tơi gọi đó là những cuộc tuyển cử.
Nghe cũng hài h−ớc đấy chứ? Có phải thế bạn gọi là chơi cho không nhỉ?

</div>
<span class='text_page_counter'>(48)</span><div class='page_container' data-page=48>

ở Panama. Anh ta yêu chị ấy, tôi biết chắc chắn là vậy. Đúng chị ấy là ng−ời
Êcuađo nh−ng cũng là ng−ời của mọi dân tộc, của toàn thế giới. Chị nói đ−ợc
nhiều thứ tiếng. ồ, mà chị hát thì chẳng khác gì nghệ sĩ. Nụ c−ời của chị ấy, sao mà
kỳ diệu và tuyệt trần làm vậy. Đơi mắt của chị - Ơi! Đám đàn ông ngắm nhìn đôi

mắt của chị mới đắm đuối làm sao! Đó là đơi mắt mà ng−ời Anh các bạn gọi là đơi
mắt làm ta sững sờ. Đó là đôi mắt của chốn đào tiên. Giới nam nhi đắm mình trong
đơi mắt của chị.

Maria Valenxla giàu có, giàu hơn tơi, 1 ng−ời đ∙ đ−ợc coi là rất giàu ở Êcuađo
rồi đấy. Nh−ng Giôn Han không quan tâm đến tiền của chị tơi. Anh ta có 1 trái
tim, mà lại là 1 trái tim khác ng−ời. Anh ta là 1 tên rồ. Anh ta đ∙ không đi Lima,
mà xuống làm ở Goayakin và theo chị ấy đến Kitô. Chị ta đang trên đ−ờng về nhà
sau khi đi chơi Châu Âu và những nơi khác. Tơi khơng hiểu chị ấy tìm thấy gì. ở
anh ta, nh−ng chị ấy thích anh ta. Tơi biết rõ điều đó, nếu khơng, anh ta chẳng việc
gì lại lẽo đẽo theo chị ấy đến Kitô. Chị ấy mới anh ta đến. Tơi nhớ lúc đó chị ấy
nói:

• Mời anh đến Kitơ, tơi sẽ dẫn anh đi xem đấu bị, dũng cảm, thơng minh, tuyệt
vời lắm nhé.

Nh−ng anh ta nãi:

• Tơi lại đi Lima chứ khơng phải đi Kitơ. Mục đích chuyến đi của tôi trên con tàu
này là nh− vy.

ã Anh đi chơi phải không? - Maria Valenxuêla nói, rồi chị nhìn anh ta đầy quyến
rũ, chøa chan høa hÑn.

Thế là anh ta nhận lời. Khơng, khơng phải anh ta đến để xem đấu bị. Anh ta đến là
vì những gì anh ta nhìn thấy trong đôi mắt của chị ấy. Đàn bà nh− chị Maria
Valenxuêla là vô cùng hiếm, trăm năm nay mới có 1 ng−ời. Họ khơng thuộc riêng
của dân tộc nào, họ vĩnh cửu. Họ là những ng−ời ta th−ờng gọi là vũ trụ. Họ là
những nữ thần, đấng nam nhi quỳ mọp d−ới chân họ. Họ thao túng đàn ông và điều
khiển đàn ông nh− những con rối. Nàng Cleopatra là 1 ng−ời phụ nữ nh− vậy, và cả

mụ phù thuỷ Sơsi nữa. Mụ ta đ∙ biến tất cả đàn ông thành lợn hết. A! Haha! Thế
không phải à?

Sự việc xảy ra đột ngột bởi vì Maria Valenxla lại nói:

</div>
<span class='text_page_counter'>(49)</span><div class='page_container' data-page=49>

mày, mũi gẫy đi mới thôi. Thật gớm ghiếc! Còn ngời xem lại la ó ầm ĩ, sớng
nh điên. Thế không phải là man rợ sao?

ã Nhng họ là con ng−ời - Giơn Han nói - và họ đấu ăn giải là vì họ muốn thế.
Khơng ai bắt họ. Họ hành động nh− thế vì khơng có gì trên đời này họ thích
bằng.

Maria Valenxuªla mỉm cời khinh bỉ và nói:

ã H thng giết chết nhau, không phải thế sao? Tôi đọc thấy trên báo.

• Thế cịn con bị - Giơn Han nói - Con bị đ∙ bị giết chết nhiều lần trong những
cuộc đấu bò, mà con bò lại không muốn ra tr−ờng đấu chút nào. Làm nh− thế là
khơng cơng bằng với con bị. Con bị buộc phải đấu. Trong khi đó con ng−ời
trong đấu ăn giải lại khơng bị bắt buộc.

• Tuy thế, ng−ời đấu quyền Anh tàn bạo hơn - Maria Valenxuêla nói - Anh ta d∙

man. Anh ta hoang d¹i.

Anh ta là thú vật. Anh ta lấy vuốt của mình đánh chẳng khác gì con gấu ở trong
hang, và anh ta dữ tợn. Những cuộc đấu bò - ôi! Chắc anh ch−a bao giờ đ−ợc xem
đấu bò nhỉ? Ng−ời đấu bị thơng minh. Anh ta phải có kỹ xảo. Anh ta hiện đại.
Anh ta l∙ng mạn. Anh ta chỉ là con ng−ời, dịu dàng và dễ th−ơng, vậy mà anh ta
đứng ra đối chọi với con bò hung dữ. Rồi anh ta dùng thanh kiếm mảnh mai đâm 1

phát vào trái tim con vật to lớn và giết chết nó. Thật là vui mắt. Nó làm trái tim
ngừng đập: con ng−ời nhỏ bé, con thú to lớn, mặt cắt rộng, hàng nghìn ng−ời hồi
hộp theo dõi, con thú to lớn lao vào tấn công, con ng−ời nhỏ bé đứng yên nh−

</div>
<span class='text_page_counter'>(50)</span><div class='page_container' data-page=50>

chúng lại lạnh ánh thép. Những nét trên khuôn mặt của anh ta cũng thô thiển,
không duyên dáng nh− của chúng tơi, cịn quai hàm của anh ta trơng khoẻ. Hơn
nữa, mặt anh ta lại cạo râu nhẵn thín nh− cha cố. Tại sao có ng−ời lại tự thấy hổ
thẹn về bộ râu trên mặt mình? Thế khơng phải là Chúa đ∙ dính nó vào đấy à?
Đúng, tôi tin ở Chúa, ngài không phải thuộc loại tà giáo nh− nhiều ng−ời Anh.
Chúa tốt lắm. Ng−ời đ∙ làm nên tơi, 1 ng−ời Êcuađo có hàng vạn nô lệ. Vậy nên
khi tôi chết, tôi sẽ đi theo Chúa. Đúng, các vị cha cố nói đúng. Nh−ng Giơn Han
thì sao? Anh ta là 1 ng−ời trầm tính. Anh ta lúc nào nói chuyện cũng hạ giọng, và
khơng bao giờ nói chuyện mà lại vung tay vung chân cả. Chắc ng−ời ta sẽ nghĩ có
lẽ trái tim anh ta là đá: vậy mà anh ta vẫn có chút nhiệt tình trong tim, vì anh ta đ∙

theo Maria Valenxla đến Kitơ. Mà anh ta nói thấp giọng, tay lại không vung
vẩy, cho nên anh ta là súc vật, rõ ràng là 1 ng−ời v−ợn, 1 con thú đần độn, dữ tợn
của thời xa x−a khốc cho mình lớp da hoang dại và sống trong hang hốc cùng với
gấu và chó sói.

Lui Xécvalốt là bạn tôi, ng−ời bạn tốt nhất trong những ng−ời Êcuađo. Anh ta là
chủ 3 cái đồn điền cacao ở Naranhitoo và Chobơ. ở Milagơrơ cịn có 1 đồn điền
mía to của anh ta. Anh ta có những cái ấp lớn ở Ambatô và Latacunga, và xuôi
d−ới bờ biển anh ta có cổ phần ở những giếng đầu. Ngoài ra anh ta cũng tiêu ối
tiền vào việc trồng cao su ở dọc theo sông Goayat. Anh ta hiện đại, giống ng−ời
Mỹ; mà cũng giống ng−ời Mỹ, anh ta làm ăn buôn bán tất bật. Anh ta có nhiều
tiền, nh−ng cũng mang đi phung phí trong nhiều cuộc phiêu l−u, và lúc nào anh ta
cũng cần nhiều tiền nữa để dành cho những cuộc phiêu l−u mới cũng nh− cho
những cuộc phiêu l−u cũ. Anh ta có mặt ở khắp nơi và xem đủ mọi thứ. Khi anh ta

còn rất trẻ, anh ta đ∙ học ở học viện quân sự Mỹ mà ta gọi là Oetx Poanh. Có
chuyện rắc rối. Anh ta bắt buộc phải từ chức. Anh ta không thích ng−ời Mỹ.
Nh−ng anh ta rất thích Maria Valenxuêla, ng−ời cùng 1 đất n−ớc. Anh ta cũng cần
tiền của chị ấy để có những cuộc phiêu l−u và cho mỏ vàng của anh ta ở động
Êcuađo, nơi có ng−ời da đỏ vẽ mặt sống. Tơi là bạn anh ta. Chính tơi muốn anh ta
lấy Maria Valenxla. Vả lại, 1 đồng tiền của tôi nằm trong những cuộc phiêu l−u
của anh ta, mà ở trong mỏ vàng rất giàu có, nh−ng thoạt tiên cần phải tiêu nhiều
tiền tr−ớc khi nó sản sinh ra l∙i. Nếu Lui Xécvalốt mà lấy Maria Valenxuêla chắc
chắn tôi sẽ có nhiều tiền liền.

</div>
<span class='text_page_counter'>(51)</span><div class='page_container' data-page=51>

nói rằng phụ nữ muốn đ−ợc sao hay vậy, nh−ng tr−ờng hợp này lại khơng phải thế;
vì Maria khơng địi hỏi gì, ít nhất là đối với Giơn Han. Có thể câu chuyện đó vẫn
xảy ra nh− th−ờng, thậm chí Lui Xécvalốt và tơi khơng có mặt ở tr−ờng đấu bị ở
Kitơ ngày hơm ấy. Nh−ng thực ra hơm ấy chúng tơi lại có mặt. Và đây tơi xin kể
cho các bạn nghe về những gì đ∙ xảy ra.

Cả 4 chúng tơi ngồi 1 chỗ, vì chúng tơi là khách của Lui Xécvalốt. Chỗ đó gần
ngay chỗ dành riêng cho Tổng thống. Phía bên kia là chỗ ngồi của t−ớng Hôxê
Êlixêô Xalada. Cùng ngồi với ông ta có 2 vị t−ớng khác tên là Hoakin Emđara và
Uaxixinô, rồi đến đại tá Haxintoo Phieroo và đại uý Bantaxađê Êchêvaria. Chỉ có
Lui Xécvalốt mới có đ−ợc địa vị của ảnh h−ởng để kiếm đ−ợc chỗ ngồi gầy ngay
tổng thống. Tôi biết rõ là bản thân Tổng thống đ∙ bày tỏ lòng mong muốn với viên
quản lý rằng Lui Xécvalốt nên ngồi chỗ đó.

Ban nhạc kết thúc bài quốc thiều Êcuađo. Đám r−ớc của những ng−ời đấu bò đ∙

xong. Tổng thống gật đầu cho phép bắt đầu. Tiếng tù và nổi lên, và con bò lao vút
vào, cả tr−ờng đấu huyên náo, bàng hoàng, những mũi phi tiêu cắm trên vai con vật
rực nh− lửa còn bản thân con thú tìm kiếm điên cuồng bất cứ kẻ thù nào để tiêu
diệt. Những ng−ời đấu bị ẩn ở phía sau những chỗ nấp và đợi. Đột nhiên có 5

ng−ời đấu bị xuất hiện từ phía, tay vung những chiếc áo chồng sặc sỡ. Con bị
dừng lại khi nhìn thấy sự hào hiệp của kẻ thù, l−ỡng lự không biết nên tấn công
ng−ời nào. Rồi 1 ng−ời đấu bị tiến lên 1 mình để đến con bị. Con thú rất tức giận.
2 chân trức của nó bới cát bụi mù. Rồi nó lao vào tấn cơng. Đầu cúi thấp xuống
bục thẳng vào độc 1 ng−ời đấu bị đó.

Lần tấn cơng đầu tiên của con bị ln là 1 điều thú vị. Sau đó 1 lúc, tất nhiên là
mọi ng−ời phải thấy chán, 1 trò chơi nhỏ mọn nên sự hứng thú cũng biến dần.
Những cái lúc đầu tiên của con bò mới lý thú làm sao! Giôn Han mới xem lần đầu,
nên cũng khơng tránh khỏi sự hồi hộp đó, cảnh 1 ng−ời tay cầm chỉ độc có 1 mảnh
vải, cịn con bị có 2 cái sừng nhọn hoắt gi−ơng ra qua b∙i cát hút vào anh ta.

• Xem kìa! - Maria Valenxuêla kêu lên - Có tuyệt vời kh«ng chø kia?

Giơn Han gật đầu, nh−ng khơng nhìn vào chị ấy. 2 mắt anh ta long lên, nhìn chăm
chú vào cuộc đấu bị.

</div>
<span class='text_page_counter'>(52)</span><div class='page_container' data-page=52>

• Theo ý anh thế nào? - Maria Valenxuêla hỏi - Thế không phải, theo anh gọi, là
hành động th thao chng?

ã 1 việc làm rất thể thao - Giôn Han nói - Thật là thông minh.

Chị ấy vỗ tay reo mừng. 2 bàn tay bé nhỏ. Khán giả hoan hơ. Con bị quay lại và
ng−ời đấu bị lại tránh, tung chiếc áo chồng lên vai, và khán giả lại hoan hơ. Trị
đó diễn ra 3 lần. Ng−ời đấu bò thật là tài giỏi. Sau đó, anh ta lui vào, 1 ng−ời đấu
bò khác lại ra đấu tiếp với con bò. Tiếp theo đó, họ cắm những ngọn th−ơng có gắn
cờ vào 2 vai, vào 2 bên x−ơng sống con bò, cứ 2 cái 1 lần, rồi Oócđênét b−ớc ra -
ng−ời đấu bị chính, tay cầm l−ỡi kiếm dài và khoác chiếc áo màu đỏ. Những tiếng
tù và rú lên báo hiệu giờ tận số của con bò. Anh ta đấu không đ−ợc giỏi nh−

Matextini. Song vẫn tốt chán. Bằng 1 l−ỡi kiếm đâm thẳng vào tim con vật, và con
bò quỵ hẳn xuống nằm lăn ra chết liền. Đó là 1 mũi kiếm đẹp, dứt khốt và gọn.
Tiếp đến là những tiếng hoan hô vang lừng, khán giả bình dân ném cả mũ xuống
tr−ờng đấu. Maria Valenxla cùng những ng−ời khác vỗ tay, cịn Giơn Han, với
trái tim lạnh giá nên không xúc động tr−ớc sự việc đó, đ∙ nhìn chị ấy 1 cách tị mị.
• Chị thích lắm à? - anh ta hi.

ã Lúc nào cũng thích - Chị ấy nói, lại vỗ tay tiếp.

ã Ngay t khi cịn bé cơ - Lui Xécvalốt nói - Tơi nhớ hơm đầu tiên cơ ấy đi xem
đấu bị. Lúc ấy mới có 4 tuổi. Cơ ấy ngồi cạnh mẹ, và cũng giống nh− bây giờ,
cô ấy vỗ tay. Cô ấy đúng là 1 phụ nữ Tây Ban Nha chính cống.

• Anh đ∙ đ−ợc xem đấu bị rồi nhé - Maria Valenxla nói với Giơn Han khi họ
đang buộc những con la vào con bò chết đó và kéo ra ngồi - Anh đ∙ nhìn thấy
đấu bị và anh thích chứ? Anh có ý kiến gì khơng?

• Tơi thiết nghĩ con bị tiến thối l−ỡng nan - anh ta nói - Ngay từ đầu đ∙ thấy nó
sẽ bị tiêu diệt. Vấn đề quá rõ ràng. Mọi ng−ời đều biết tr−ớc khi con bị b−ớc
vào tr−ờng đấu, số phận của nó đ∙ đ−ợc định đoạt. Theo tinh thần thể thao,
ng−ời ta sẽ đặt vấn đề nghi vấn. 1 con bò ch−a đấu với 1 ng−ời nào lại phải ra
đấu với 5 ng−ời đ∙ đ−ợc đấu với nhiều con bị. Hoạ chăng cịn có đơi chút cơng
bằng nếu để cho 1 ng−ời 1 bò đấu với nhau.

• Hoặc là 1 ng−ời đấu với 5 con bị - Maria Valenxla nói và chúng tơi phá lên
c−ời. Lui Xécvalốt là ng−ời c−ời to nhất.

</div>
<span class='text_page_counter'>(53)</span><div class='page_container' data-page=53>

• Nh−ng ng−ời Tây Ban Nha chúng tơi lại thích đấu bị - Lui Xécvalốt nói.Và tơi
dám chắc anh ta đ∙ nhận đ−ợc lời gợi ý bí mật mà tơi sẽ kể sau.

• Vậy đó chắc phải là 1 thú vui có văn hố? - Giôn Han trả lời - Chúng tôi hàng
ngày giết hàng nghìn con bị ở Chicagơ, song có ai rỗi hơi mà vào xem đâu.
• Đó lá sát sinh - tơi nói - Nh−ng đây là... là 1 nghệ thuật. Nó tinh tế. Nó đẹp, nó

hiÕm l¾m.

• Khơng phải ln ln thế - Lui Xécvalốt nói - Tơi cũng đ∙ xem nhiều ng−ời
đấu bị vụng về và nh− vậy đâu có đẹp.

Anh ta rùng mình, và bộ mặt anh ta thể hiện cái mà ta th−ờng gọi là sự ghê tởm,
cịn tơi, biết điều thầm kín về anh ta, bắt đầu đóng vai của mình.

• Ơng Han đây có lẽ đúng - Lui Xécvalốt nói - Nh− thế là khơng cơng bằng với
con bị. Phải chăng chúng ta đây khơng biết rằng con bị đ∙ khơng đ−ợc uống
n−ớc trong 24 tiếng đồng hồ và chỉ tr−ớc khi trận đấu bắt đầu, nó mới đ−ợc
uống no nê n−ớc sao?

• Vậy là nó b−ớc vào tr−ờng đấu bụng đầy n−ớc - Giơn Han nói nhanh và tơi thấy
mắt anh ta xám ngoét lại, sắc nh− dao và lạnh lùng.

• Điều đó rất cần đối với thể thao - Lui Xécvalốt nói - Thế ơng muốn con bị rất
khoẻ để nó giết chết 5 ng−ời đấu bị kia chăng?

• Tơi muốn là nó có 1 cơ hội để đánh lại - Giơn Han nói, quay mặt về phía tr−ờng
đấu nhìn con bị thứ 2 b−ớc vào.

Con bị này khơng đ−ợc tốt giống lắm. Nó sợ sệt. Nó chạy quanh tr−ờng đấu tìm
lối thốt thân. Những ng−ời đấu bị tiến lên và vung chiếc áo chồng, nh−ng con
vật khơng lao vo.

ã 1 con bò ngu xuẩn - Maria Valenxuêla nói.

</div>
<span class='text_page_counter'>(54)</span><div class='page_container' data-page=54>

ã Tụi s đóng góp 1000 đồng sucơ giúp trại hủi của thành phố Kitơ nếu hơm nay
con bị nào giết đ−ợc 1 ngi.

ã Anh thích bò à? - Maria Valenxuêla mỉm cời hỏi.

ã Tụi khụng thớch nhng ng−ời nh− vậy - Giơn Han nói - 1 ng−ời đấu bị khơng
phải là 1 ng−ời dũng cảm.

Dứt khốt khơng phải là 1 ng−ời dũng cảm. Chị xem kìa, l−ỡi con bị đ∙ thè cả ra
rồi. Nó mệt lắm vậy mà ch−a bắt đầu đấu.

• Nó khát nớc - Lui Xécvalốt nói.

ã Đúng là nó khát - Giôn Han nói - Thế mang cắt gân nó đi trớc khi nó tiếp tục
có an toàn hơn không?

Maria Valenxuờla ni núng trc li nói miệt thị đó của Giơn Han. Nh−ng Lui
Xécvalốt mỉm c−ời, chỉ để tơi nhìn thấy, và trong óc tơi đ∙ hình dung ra cái trị mà
anh ta đang chơi. Anh ta và tôi sẽ là những ngọn th−ơng. Con bò Mỹ to bự kia
đang ngồi cùng với chúng tơi. Chúng tơi chỉ việc chích những ngọn giáo đó vào
anh ta là anh ta nổi nóng ngay, và thế là sẽ khơng thể có việc c−ới xin với Maria
Valenxla. Đó là 1 trị thể thao hay. Mà tinh thần đấu bò đ∙ ăn sâu vào máu thịt
chúng tơi. Con bị lúc này đ∙ sơi máu lên rồi. Những ng−ời đấu bị càng chọc tức
con vật. Nó nhanh hơn, và đơi lúc quay ngoắt lại khiến cho 2 chân sau vấp loạng
choạng và cái hơng của nó cầy trên cát. Song nó chỉ húc vào những chiếc áo
chồng đ−ợc tung ra nên chẳng gây thiệt hại gì.

• Thật vơ ích - Giơn Han nói - Nó đang đánh khơng khí kìa!

• Nó t−ởng cái áo chồng là kẻ thù của nị - Maria Valenxla giải thích - Anh
h∙y trơng xem, ng−ời đấu bị thơng minh ch−a kìa, anh ta đánh lừa con bị giỏi
q!

• Bản chất của lồi bị sinh ra là để bị lừa - Giơn Han nói - Đánh gió thế kia làm
gì khơng bị giết. Những ng−ời đấu bị biết điều đó, khán giả biết điều đó. Chị
biết điều đó, tơi biết điều đó, tất cả chúng ta ngay từ đầu đều biết rằng nó sẽ
đánh nhau với gió thơi. Chỉ có con vật là khơng biết điều đó. Bản chất của lồi
vật là ngu si đần độn nh− thế. Nó khơng có cơ hội nào khác.

• Điều đó rất đơn giản - Lui Xécvalốt trả lời - Khi tấn cơng, con bị lại nhắm mắt.
Vì vậy...

</div>
<span class='text_page_counter'>(55)</span><div class='page_container' data-page=55>

• Đúng thế - Lui Xécvalốt nói - Đúng vậy. Con vật nhắm mắt lại và ng−ời đấu bò
biết điều ú.

ã Nhng những con bò cái lại không nhắm mắt - Giôn Han nói - Tôi biết con bò
ở quê, loại bò sữa giống Giơ-đi, làm cho cả bọn chạy toán loạn.

ã Nhng nhng ngi đấu bị khơng đấu với những con bị cái - Tơi nói.
• Họ sợ đấu với bị cái - Giơn Han nói.

• Đúng! - Lui Xécvalốt nói - Họ sợ đấu với bị cái. Giết chết những ng−ời đấu bị
thì đâu cịn gọi là thể thao nữa!

• Nh−ng nếu thỉnh thoảng có 1 ng−ời đấu bị chết thì mới gọi là thể thao đ−ợc -
Giơn Han nói - Khi tơi trở về già, và có thể cịn bị tàn tật nữa, mà vẫn phải kiếm
ăn trong khi khơng có khả năng làm việc nặng nhọc, lúc đó tơi sẽ trở thành 1

ng−ời đấu bị. Đó là 1 cơng việc nhẹ nhàng dành cho các nhà quý phái lớn tuổi
và những ng−ời đ∙ về h−u.

• Trơng kìa! - Maria Valenxla nói khi con bị lao dũng m∙nh, làm ng−ời đấu bị
phải vung cái áo chồng để tránh - Cần phải khéo léo mới tránh nổi con vật
chứ!

• Đúng thế - Giơn Han nói - Nh−ng tơi nghĩ rằng phải cần nghìn lần khơn khéo
hơn thế để tránh những cú đấm liên tiếp và nhanh của võ sĩ quyền Anh có đơi
mắt mở to và đánh những cú đánh thông minh. Hơn nữa, con bị khơng muốn
đấu. Xem kìa, nó bỏ chạy kìa!

• Con bị đó khơng tốt, vì nó bỏ chạy quanh tr−ờng đấu, tìm đ−ờng thốt ra ngồi.
• Tuy thế, những con bị này đơi lúc cũng vơ cùng nguy hiểm - Lui Xécvalốt nói
- Khơng ai có thể biết tr−ớc đ−ợc nó sẽ có những hành động gì tiếp theo. Chúng
rất khơn ngoan. Chúng chỉ giống bị cái có 1 nửa. Những ng−ời đấu bũ khụng

a gì chúng. Xem kìa! Nó quay lại kìa! 1 lần nữa, bị lạc hớng và tức giận
trớc việc bức tờng chắn không cho nó thoát ra, con bò liền tấn công kẻ thù
của mình 1 cách dũng cảm.

ã Li con thỳ thố ra kìa - Giơn Han nói - Tr−ớc hết, họ cho nó uống n−ớc no nê.
Sau đó vần cho nó mệt nhồi ra, hết ng−ời này tiếp đến ng−ời khác, dử nó đấu
với khơng khí. Khi 1 vài ng−ời làm cho nó mệt, những ng−ời kia ngồi nghỉ,
nh−ng con vật không đ−ợc nghỉ 1 giây nào. Sau đó, khi khơng cịn sức và nhanh
nhẹn nữa, ng−ời đấu bị chính đâm nhát g−ơm vào nó.

</div>
<span class='text_page_counter'>(56)</span><div class='page_container' data-page=56>

thêm bực tức và khiến nó điên lên. Nh− ta biết mỗi lần phải đâm 2 ngọn th−ơng
vào vai, rồi vào 2 bên x−ơng sống và sát ngay đó. Nếu chỉ đâm trúng 1 chỗ thơi thì
vẫn khơng ăn thua. Đám ng−ời ngồi xem hị hét và gọi cđơnét. Rồi cđơnét

làm nên chuyện vĩ đại. 4 lần anh ta đứng ra, và cả 3 lần chỉ cần lần đầu thực hiện
việc đâm đ∙ trúng ngay, làm ngọn th−ơng đâm đúng chỗ không tr−ợt ngọn nào,
trên l−ng con vật đeo tám ngọn th−ơng chụm vào 1 chốc. Cả đám ng−ời điên cuồng
reo hò, rồi 1 trận m−a mũ và tiền rơi lả tả xuống b∙i cát của tr−ờng đấu.

Nh−ng ngay lúc đó, con bị bất ngờ tấn cơng 1 ng−ời đấu bị. Ng−ời đó tr−ợt chân
ng∙ và sợ cuống cuồng. Con bò đâm trúng anh ta, nh−ng cũng may anh lại lọt vào
2 cái sừng rộng. Trong lúc khán giả nín thở và im lặng theo dõi, thì Giơn Han đứng
dậy và hét lên vui s−ớng. Mọi ng−ơi chúng tơi im phăng phắc, chỉ riêng anh ta hị
hét, mà lại hò hét ủng hộ con bò. Ta thấy ngay là anh ta muốn ng−ời đó bị giết
chết. Trái tim anh ta thật tàn bạo. Cử chỉ xấu xa này làm mọi ng−ời ngồi chỗ t−ớng
Xaulađa phẫn nộ, sau đó họ la ó phản đối. Cịn Uxixinơ Caxtilơ thì bảo thẳng vào
mặt anh ta rằng anh ta là giống chó lai và những thứ xấu khác. Những câu chửi đó
bằng tiếng Tây Ban Nha nên Giơn Han khơng hiểu gì. Anh ta vẫn đứng và hị hét,
có lẽ đến 10 giây, và con vật bị nhử sang tấn cơng những ng−ời đấu bị khác, do đó
ng−ời kia đứng dậy đ−ợc.

• Thế là con vật lại bỏ lỡ dịp - Giôn Han buồn bực nói khi anh ta ngồi xuống -
Anh ta lại khơng bị th−ơng tích. Họ dử cho con vật bỏ anh ta - Sau đó anh ta
quay sang Maria Valenxla nói - Tơi xin lỗi. Tơi hứng quá.

Chị ấy mỉm c−ời rồi lấy cái quạt đánh khẽ vào cánh tay nh− quở trách:

• Lần đầu anh xem đấu bò mà - chị ấy kêu lên - Càng xem anh sẽ càng không
muốn con ng−ời chết.

Ng−ời Mỹ các anh tàn bạo hơn chúng tơi. Chính đó là vì các anh đấu quyền anh ăn
tiền. Chúng tơi chỉ đến xem bị chết thơi!

• Nh−ng tơi muốn con bị có 1 dịp nào đó - anh ta trả lời - Rõ ràng đúng lúc ấy

tơi sẽ thơi khơng khó chịu tr−ớc những ng−ời lợi dụng con bò.

</div>
<span class='text_page_counter'>(57)</span><div class='page_container' data-page=57>

lại nổi máu tấn cơng lần nữa. 5 lần cđơnét tấn công và lần nào kiếm cũng cắm,
nh−ng chỉ cắm có 1 nửa, hay cắm sâu vào tận x−ơng. Lần thứ 6, l−ỡi kiếm cắm
ngập tận cán. Nh−ng lần đâm đó lại khơng trúng đích, vì đâm tr−ợt tim, xuyên qua
x−ơng s−ờn thò cả mũi kiếm sang s−ờn bên kia. Khán giả la ó ng−ời đấu bị. Tơi
liếc nhìn Giơn Han. Anh ta ngồi im lặng, khơng nhúc nhích. Tơi có thể nhìn thấy
anh ta nghiến răng, 2 bàn tay nắm chặt vào thành lan can chỗ ngồi.

Cuộc đấu bò lúc này đ∙ kết thúc. Con bò bị đâm th−ơng nặng vẫn lê lặc lè vì l−ỡi
kiếm đâm xun qua ng−ời nó. Nó bỏ chạy vịng quanh tr−ờng đấu, ng−ớc nhìn
biết bao bộ mặt.

• ý nó nói: “Lạy chúa cho tôi ra khỏi đây, tôi không muốn đấu nữa” - Giơn Han
nói.

Thế là hết. Anh ta khơng nói gì nữa, mà chỉ ngồi nhìn mặc dù đơi lúc có ngoảnh
nhìn Maria Valenxla xem chị ấy th−ởng thức ra sao. Chị ấy rất bực với ng−ời
đấu bò. Anh ta vụng về, mà chị ấy lại muốn đ−ợc xem 1 cuộc biểu diễn thông
minh.

Lúc này con bị rất mệt, và quỵ dần vì mất nhiều máu, nh−ng vẫn cịn lâu mới chết.
Nó b−ớc chậm chạp vịng quanh tr−ờng đấu, tìm lối ra. Nó khơng lao vào tấn cơng.
Đối với nó, thế là đủ lắm rồi. Nh−ng ng−ời ta phải giết chết nó. Có 1 chỗ ở cổ con
bị, phía sau đó là nó chết liền. cđơnét b−ớc lên phía tr−ớc nó và hạ thấp tấm vải
đỏ xuống sát đất. Con vật khơng lao vào. Nó đứng ngun và hí vào tấm vải, hạ
thấp hẳn đầu xuống. Con bò quay đầu lên, và thế là đâm bị tr−ợt. Rồi nó nhìn cái
kiếm. Khi cđơnét di chuyển cái khăn trên đất, con bò quên cái kiếm và lại cúi
đầu xuống ngửi cái khăn. cđơnét lại đâm, và anh ta lại đâm tr−ợt. Anh ta đâm
nhiều lần. Thật là 1 hành động ngu xuẩn. Giơn Han khơng nói gì. Cuối cùng cũng

đâm trúng và con bò ng∙ lăn ra b∙i cát, chết ngay, rồi những con la vội đ−ợc đ−a
vào để kéo nó ra.

• Những ng−ời n−ớc nói đây là 1 mơn thể thao tàn bạo chứ gì? - Lui Xécvalốt nói
- Rằng nh− vậy là không nhân dậo. Rằng nh− vậy là không tốt đối với con bị,
chứ gì?

</div>
<span class='text_page_counter'>(58)</span><div class='page_container' data-page=58>

bị chết, nh−ng những kẻ ngồi xem thì vẫn sống và học đ−ợc 1 bài học. Maria
Valenxuêla không nói 1 lời. Chị cũng khơng nhìn anh ta. Nh−ng chị nghe hết
những gì anh ta nói và 2 má chị giận tái mét. Chị ấy nhìn suốt tr−ờng đấu và lấy
tay quạt, nh−ng tôi biết 2 bàn tay chị ấy run lên, Giơn Han cũng khơng nhìn chị ấy.
Anh ta nói tiếp, coi nh− khơng có chị ấy ở đó. Cả anh ta cũng tức giận, sụi mỏu
lờn.

ã Đó là môn thể thao hÌn h¹ cđa 1 lo¹i ng−êi hÌn h¹ - anh ta nãi.
-µ - Lui XÐcvalèt nãi khÏ - anh cho là anh hiểu chúng tôi?

ã Gi õy tơi hiểu tồ án Dị Giáo Tây Ban Nha - Giơn Han - Chắc nó phải lý thú
hơn đấu bị.

Lui Xécvalốt mỉm c−ời khơng nói gì. Anh ta liếc nhìn Maria Valenxla và biết
rằng cuộc đấu bị ở chỗ họ ngồi đ∙ thắng. Từ lúc ấy chẳng bao giờ chị ấy đáp lời
tên ng−ời n−ớc ngoài nói những điều nh− vậy. Nh−ng cả tơi và Lui Xécvalốt đều
không ai ngờ đến kết quả của ngày hơm đó. Tơi sợ rằng mình khơng hiểu hết
những ng−ời n−ớc ngồi. Làm thế nào chúng tơi có thể biết đ−ợc Giôn Han, từ 1

ng−ời tức giận 1 cách dữ tợn nh− vậy lại đột nhiên điên đ−ợc? Nh−ng nh− chúng ta
sẽ biết, anh ta đ∙ điên. Anh ta tự nhủ rằng con bò đối với anh ta khơng quan trọng
gì lắm. Vậy tại sao con ngựa lại quan trọng làm vậy? Nh− thế tôi không thể nào
hiểu nổi. Đầu óc của Giơn Han thiếu logic. Đó là lời giải thích duy nhất.

• ở Kitơ đ−a ngựa vào tr−ờng đấu bị là chuyện khơng phải th−ờng xun. - Lui
Xécvalốt nói nhìn lên bảng ch−ơng trình - ở Tây Ban Nha, vấn đề này là phổ
biến. Cịn ở Kitơ, hơm nay do đ−ợc phép đặc biệt, chúng tơi mới có ngựa đấu
trong tr−ờng đấu. Sau đây là cuộc đấu giữa bò và ngựa cùng ng−ời đấu bò.
Những ng−ời vác th−ơng và c−ỡi ngựa ấy mà.

• Con bị sẽ bị giết tr−ớc tiên - Giơn Han nói - Thế những con ngựa sau đó cũng
bị chết nh− vậy chứ?

• Ng−ời ta bịt mắt những con ngựa để chúng khơng nhìn thấy những con bị - Lui
Xécvalốt nói - Tơi đ∙ chứng kiến nhiều con ngựa bị giết chết. Cảnh t−ợng thật
là ghê gớm.

</div>
<span class='text_page_counter'>(59)</span><div class='page_container' data-page=59>

ã Đó là những con ngựa già - Lui Xécvalốt nói - Không còn dùng đợc vào việc
gì nữa.

ã Ra vậy - Giôn Han nãi.

Con bò thứ 3 tiến vào, và trong nháy mắt cả 2 ng−ời đấu bị xơng ra, 1 ng−ời đứng
ngay ở d−ới chỗ chúng tôi ngồi. Anh ta c−ỡi 1 con ngựa gầy và già, đúng thế, trơng
trơ x−ơng và ghẻ lở.

• Thật là tuyệt vời cho con ngựa đáng th−ơng kia, lại có thể chịu đ−ợc gánh nặng
của con ng−ời c−ỡi nó - Giơn Han nói - Bây giờ con ngựa đấu với con bị, dùng
loại vũ khí gì?

• Con ngựa khơng đấu với con bị đâu - Lui Xécvalốt nói.

• ồ - Giơn Han nói - Vậy con ngựa chỉ dùng để cho con bị nó húc? Vì thế mà nó

bị bịt mắt để khơng nhìn thấy con bị xơng lại húc nó.

• Hồn tồn khơng phải thế - tơi nói - Ngọn th−ơng của ng−ời đấu bị dùng để
ngăn khơng cho con bị húc con ngựa.

• ThÕ ra cịng hiếm khi ngựa bị bò húc? - Giôn Han hỏi.

• Khơng đúng - Lui Xécvalốt nói - ở Xơvin tơi chứng kiến có 18 con bị bị giết
chết trong 1 ngày, và khán giả còn hò hét cho thêm ngựa nữa vào đấu.

• ThÕ chóng cũng bị bịt mắt nh con ngựa này chứ? - Giôn Han hỏi.
ã Đúng - Lui Xécvalốt trả lêi.

Sau đó, chúng tơi khơng nói chuyện nữa, mà chăm chú theo dõi cuộc đấu. Giôn
Han luôn luôn tỏ ra điên đầu, nh−ng chúng tôi không hiểu nguyên nhân tại sao
vậy. Con bị lùi b−ớc khơng tấn cơng con ngựa. Cịn ngựa thì đứng lì ra, mà cũng
do nó khơng nhìn thấy ng−ời đấu bị đang kích động cho con bị tấn cơng nó.
Những ng−ời đấu bò trêu con bò bằng cách vung chiếc áo chồng lên, và khi con
bị tấn cơng, họ chạy về phía con ngựa rồi về chỗ ẩn của mình. Cuối cùng, con bị
nổi nóng, rồi nhìn thấy con ngựa đứng tr−ớc mặt mình.

• Con ngùa không biết, con ngựa không biết - Giôn Han thì thầm 1 mình, không
hay rằng anh ta đ bày tỏ ý nghĩ của mình quá to.

</div>
<span class='text_page_counter'>(60)</span><div class='page_container' data-page=60>

bị đi chỗ khác. Những bộ phận chính trong ng−ời con ngựa đ∙ ngừng hoạt động,
nh−ng nó vẫn vùng dậy kêu rống lên. Tiếng kêu đó chính là tiếng kêu của lồi
ngựa, nó làm cho Giơn Han hồn tồn điên lên. Anh ta cũng đứng dậy. Tơi nghe
thấy anh ta khẽ nguyền rủa. Mắt anh ta dán vào con ngựa đang rống ầm ĩ, cố vùng
chạy nh−ng nó lại ng∙ quỵ xuống ngay, lăn ngửa ng−ời và chổng 4 vó lên trời,
vùng vẫy loạn xạ. Con bò lại lao vào và húc đi húc lại cho đến lúc con ngựa chết

hẳn. Giôn Han lúc này đứng dậy. Mắt anh ta không lạnh nh− thép nữa, mà bùng
lên ngọn lửa xanh. Anh ta nhìn vào Maria Valenxuêla, chị ấy nhìn anh ta, và trên
khuôn mặt anh ta hiện lên sự ghê tởm. Con ng−ời anh ta lúc này trở nên điên loạn.
Con ngựa lúc này đ∙ chết: mọi ng−ời nhìn, mà anh ta lại to lớn. Nên trông càng rõ.
• Ngồi xuống đi! - Lui Xécvalốt nói - kẻo trông anh lố bịch lắm đấy.

Giôn Han không đáp lại. Anh ta vung nắm đấm ra đánh thẳng vào mặt Lui
Xécvalốt, khiến anh ng∙ lăn quay ra ghế và khơng đứng dậy nổi. Anh khơng cịn
nhìn thấy gì nữa. Nh−ng tơi chứng kiến hết mọi chuyện Uxixinô Caxtilô ngồi ở
chỗ bên cạnh ngả ng−ời ra lấy cái gậy giáng thẳng vào mặt Giôn Han. Giôn Han
đấm anh ng∙ dũi vào t−ớng Xalađa, khiến ông ta cũng lăn kềnh ra. Ta gọi cơn giận
lơi đình của Giơn Han lúc này là cơn giận Tr−ơng Phi chứ cịn gì nữa? Con ng−ời
d∙ thú của anh ta bung ra và gầm rú con ng−ời d∙ thú ăn lơng ở lỗ từ ngàn x−a.
• Mi đến xem đấu bị - tơi nghe thấy anh ta nói nh− thế - Thề có Chúa, ta sẽ cho

mi biết thế nào là trận đấu ng−ời.

</div>
<span class='text_page_counter'>(61)</span><div class='page_container' data-page=61>

đại tá Haxitô Phiêrô? Hơn nữa, Giôn Han còn dùng l−ỡi lê đâm chết những ng−ời
khác. Anh ta đúng là hung dữ nh− quỷ. Anh ta vật lộn với những viên đạn trong
ng−ời, đúng là khó mà có thể giết chết đ−ợc anh ta. Và Maria Valenxuêla là 1 phụ
nữ dũng cảm. Khác với những ng−ời phụ nữ khác, chị ấy khơng kêu khóc cũng
khơng ngất xỉu. Chị ấy ngồi n nhìn chăm chăm qua tr−ờng đấu. Mặt chị ấy trắng
bệch, rồi chị ấy quạt nh−ng khơng nhìn quanh đi đâu cả.

Tứ phía, lính và sĩ quan kéo đến, cả những ng−ời dân th−ờng đ∙ dụng cảm dẹp
đ−ợc tên ng−ời n−ớc ngoài điên rồ. Đúng là lúc ấy mọi ng−ời hét lên đòi giết chết
tất cả những tên ng−ời n−ớc ngồi. Đó là tiếng kêu thét cổ x−a của các n−ớc Châu
Mỹ Latinh, phản kháng lại những tên ng−ời n−ớc ngoài và những hành động man
rợ của họ. Đúng thế, tiếng kêu gào vang lên. Nh−ng những ng−ời Êcuađo dũng
cảm chỉ giết chết có Giơn Han, nh−ng anh ta lại giết chết 7 ng−ời Êcuađo tr−ớc.

Ngồi ra, cịn có nhiều ng−ời bị th−ơng. Tơi đ∙ xem nhiều cuộc đấu bị, nh−ng
ch−a bao giờ tơi lại chứng kiến cái cảnh ghê tởm ở trên khán đài sau khi cuộc đấu
bò kết thúc nh− thế. Chẳng khác gì 1 b∙i chiến tr−ờng. Ng−ời chết nàm rải rác
khắp nơi, trong khi đó ng−ời bị th−ơng nằm khóc than và rên rỉ, rồi 1 số trong họ
cũng chết. Có 1 ng−ời bị Giơn Han đâm l−ỡi lê xuyên qua bụng ôm chặt lấy ng−ời
mà kêu thét lên. Tơi xin nói thật cảnh t−ợng này khủng khiếp hơn tiếng kêu rống
của hàng ngàn con ngựa. Không, Maria Valenxuêla không lấy Lui Xécvalốt. Tôi
thấy tiếc. Anh ta là bạn tôi, vả lại bao nhiêu tiền của tôi đ∙ tung vào những cuộc
phiêu l−u làm ăn của anh ta. 5 tuần sau những nhà phẫu thuật mới tháo băng khỏi
mặt anh ta. Trên má anh ta vẫn còn 1 chiếc sẹo ngay d−ới mắt cho đến ngày nay.
ấy thế mà Giôn Han chỉ đánh anh ta bằng 1 quả đấm để tay trần. Maria Valenxuêla
hiện nay đang ở áo. Ng−ời ta đồn chị ấy lấy hoàng tử n−ớc áo hay 1 ng−ời q tộc
nào đó. Tơi khơng biết. Tôi nghĩ chị ấy yêu Giôn Han tr−ớc khi anh ta theo chị ấy
đến Kitơ để xem đấu bị. Nh−ng tại sao lại vì con ngựa nhỉ? Đó chính là điều tôi
muốn biết. Tại sao anh ta xem đấu bị mà lại nói điều đó khơng quan trọng, rồi liền
ngay đó anh ta phát điên đến là khủng khiếp chỉ vì con ngựa kêu rống lên? Khơng
thể nào hiểu nỗi những ng−ời n−ớc ngoài. Họ là nhng k d man.

<b>I - Vào cõi nguyên thuỷ </b>

</div>
<span class='text_page_counter'>(62)</span><div class='page_container' data-page=62>

Đêm đông lạnh từ giấc nồng mộng −ớc
Lại bừng sôi huyết thống của hoang vu!

Bấc khơng hề đọc báo, chứ nếu có đọc thì hẵn đ∙ biết là sắp gay go đến nơi rồi,
không chỉ gay go cho riêng nó, mà cịn cho cả họ hàng nhà chó vùng dun hải, từ
vịnh Piugít Xao đến tận Xan Điêgơ thứ chó có bắp thịt rắn khoẻ và bộ lông dầy ấm
áp. ấy là bởi vì con ng−ời, qua q trình dị dẫm giữa đất trời tối tăm vùng Bắc
Cực, đ∙ tìm thấy 1 thứ kim loại màu vàng và bởi vì các công ty tàu biển và vận tải
kháo rầm lên về sự phát hiện đó, cho nên có hàng ngàn ng−ời đ∙ đổ về xô vào vùng
đất ph−ơng Bắc. Những con ng−ời đó cần có chó, mà thứ chó họ cần là thứ chó cỡ

lớn, có bắp thịt rắn khoẻ để mà lao động nặng nhọc, và có bộ lông dày rậm rạp để
mà chống đỡ với giá tuyết.

Bấc sống trong 1 khu nhà rộng lớn giữa thung lũng Kanta Clara ngập nắng. Ng−ời
ta gọi đó là trang trại của ngài thẩm phán Milơ. Khu nhà ở xa đ−ờng cái, hơi khuất
trong lùm cây rậm. Qua kẽ lá có thể nhìn thấy thấp thống hàng hiên rộng, mát
r−ợi chạy suốt 4 bên nhà. Từ ngoài vào đến nhà những con đ−ờng xe chạy rải sỏi,
l−ợn quanh co qua mấy b∙i cỏ rộng, d−ới những lớp cành xen nhau của những
hàng bạch d−ơng cao lớn. Khu đằng sau, đất đai còn rộng bát ngát hơn. Có những
chuồng ngựa lớn, ở đó hơn chục ng−ời chấn giữ ngựa hò hét ầm ĩ, nhiều d∙y lán
trại cho đầy tớ ở có dây nhơ leo kín mái, 1 d∙y nhà ngang ngăn nắp dài dằng dặc,
những chỗ ngồi mát d−ới giàn nho dại, những b∙i cả xanh rờn, v−ờn cây ăn quả và
những khóm dâu. Rồi thì cịn có cả 1 trạm bơm cho chiếc giếng phun, và 1 bể lớn
xây bằng xi-măng, là nơi các cậu con trai nhà thẩm phán Mi-lơ nhào lặn mỗi buổi
sáng và ngâm mình cho mát trong những buổi chiều nóng nực.

</div>
<span class='text_page_counter'>(63)</span><div class='page_container' data-page=63>

Nh−ng Bấc khơng phải là hạng chó chui rúc trong nhà, cũng khơng phải là hạng
chó nhốt trong cũi. Toàn bộ v−ơng quốc này là của Bấc. Nó cũng ngụp lặn trong bể
bơi hoặc cùng đi săn với các cậu con trai của ơng Thẩm. Nó hộ tống Mo-li và
Ê-lêx, các cô con gái của ông Thẩm, trong những buổi dạo chơi dông dài của 2 cơ
vào buổi hồng hơn hoặc sáng tinh mơ. Những đêm giá lạnh, nó nằm dài d−ới chân
ơng chủ tr−ớc ngọn lửa lò s−ởi rừng rực trong phòng đọc sách. Nó cõng những đứa
cháu của ơng chủ trên l−ng, hoặc đùa với chúng lăn tròn trên cỏ, và canh giữ từng
b−ớc chân của bọn trẻ khi chúng mạo hiểm mò ra đến vòi n−ớc ở sân chuồng ngựa,
hay có khi xa hơn nữa, đến tận các b∙i cỏ chăn ngựa và đám đất trồng dâu. Khi đi
qua lũ chó săn, Bấc b−ớc trơng oai vệ. Cịn đối với bọn con Tút và Idaben thì Bấc
hồn tồn phớt lờ. Vì Bấc là vua mà! Vua của mọi thứ sinh vật bò, lết và bay, kể cả
con ng−ời nữa, trong cái trang trại này của ngài thẩm phán Mi-lơ.

Bè cđa BÊc, tªn gäi En-mô, là 1 con chó nòi Xanh Béc-na khổng lồ, đ từng là bạn

khăng khít của ngài Thẩm, còn Bấc có đầy triển vọng nối gót bố. Nó không thËt to
lín b»ng bè - BÊc chØ nỈng cã 140 pao - bëi v× SÐp, mĐ cđa BÊc, chØ là 1 con chó
chăn cừu nòi Xcôtlen. Tuy nhiên, nặng 140 pao, lại cộng thêm vẻ chững chạc
đờng hoàng nhờ cuộc sống sung túc và đợc mọi loài kính nể, đ tạo cho Bấc 1

phong cỏch tht ỳng là v−ơng giả. Trong 4 năm trời từ khi sinh ra, Bấc đ∙ sống
cuộc đời của 1 nhà quý tộc đ−ợc thoả m∙n mọi điều. Nó rất đỗi kiêu h∙nh về mình.
Thậm chí có phần nào tự cho mình là đấng độc tơn - nh− các ngài tr−ởng giả nông
thôn thỉnh thoảng cũng trở nên nh− vậy, do hoàn cảnh ếch ngồi đấy giếng của các
ngài. Thế nh−ng, nó đ∙ tránh cho mình khỏi trở thành 1 giống chó nhà chỉ quen
đ−ợc nng chiều. Những cuộc đi săn và những cuộc vui chơi ngoài trời t−ơng tự
đ∙ ngăn không cho mỡ phát triển và giúp cho các bắp thịt của nó trở nên rắn chắc.
Và đối với nó, cũng nh− đối với mọi lồi thích tắm trong bồn n−ớc lạnh, việc u
thích n−ớc đ∙ là 1 món thuốc bổ giúp giữ gìn sức khoẻ. Bấc là 1 con chó nh− thế
đấy vào cái mùa thu năm 1897, giữa lúc “cơn sốt vàng” ở Clonđai đang lôi cuốn
biết bao nhiêu ng−ời trên khắp thế gian lao vào vùng đất ph−ơng Bắc giá buốt.
Nh−ng Bấc lại chả hề đọc báo và Bấc cũng không biết rằng Menuơn, 1 trong
những ng−ời phụ v−ờn, là 1 ng−ời quen bấc đắc dĩ.

Menuơn có 1 nết xấu khó chừa. G∙ máu me chơi xổ số Tàu. Ngay trong cuộc đỏ
đen, g∙ lại có 1 cố tật:

</div>
<span class='text_page_counter'>(64)</span><div class='page_container' data-page=64>

thì nay đến việc bao cho nỗi nhu cầu của vợ và cả 1 bầy con cũng cịn khơng xong
nữa là!

Ông Thẩm đang đi dự cuộc họp của Hội những ng−ời trồng nho, cịn bạn trẻ thì
đang bận tổ chức 1 câu lạc bộ điền kinh, trong cái đêm đáng ghi nhớ đ∙ xảy ra vụ
phản trắc của Menuơn. Chẳng 1 ai nhìn thấy Menuơn cùng Bấc băng qua v−ờn cây
ăn quả chuồn ra ngoài, mà Bấc cũng t−ởng đấy chỉ là 1 cuộc dạo chơi bình th−ờng
thôi. Khi Menuơn và Bấc ra đến ga xép Cơlítgiơ Pác thì chỉ có độc 1 ng−ời đó

đứng nhìn thấy. Ng−ời đó chuyện trị với Menuơn 1 chốc, rồi ng−ời ta nghe thấy
tiền trao đổi qua lại xng xong.

ã Mày có quấn cổ nó lại hay không? Để thế mà trao à? - ngời lạ mặt nói cộc
cằn. Menuơn lấy 1 sợi dây thừng thắt buộc 2 vòng quanh cổ Bấc bên dới cái
vòng cổ.

ã Cứ xoắn chặt lại là thừa sức làm cho nó nghẹt thở - Menuơn nói. Ngời lạ mặt
hừm 1 tiếng tán thành trong cổ họng.

</div>
<span class='text_page_counter'>(65)</span><div class='page_container' data-page=65>

lao tới, và không chịu nới lỏng tí nào cho đến khi Bấc lại bị thắt cổ đến ngạt thở và
ngất đi lần nữa.

Nghe tiếng huỳnh huỵch vật lộn, ng−ời công nhân khuân vác hành lý chạy đến.
• Thế đấy! Nó lên cơn! - G∙ bắc cóc vừa nói với ng−ời cơng nhân, vừa giấu kín

bàn tay rách nát khơng cho ng−ời này nhìn thấy - Tơi đ−a nó lên Phrixcơ hộ
ông chủ. 1 ông thú y cừ khôi ở đấy bảo là ông ta chữa đ−ợc.

Trong 1 cái lán nhỏ đằng sau 1 quán r−ợu tại bến cảng San Francisco, g∙ lại biện
bạch cho mình rất đối hùng hồn khi g∙ nói về cái đêm đi tàu ấy.

• Về món này, tơi chỉ lấy 50 thơi - g∙ lẩm bẩm - Có trả đến 1000 tiền mặt hẳn
hoi, tôi cũng không thiết.

Bàn tay của g∙ quấn chiếc mùi soa đẫm máu, ống quần bên phải của g∙ rách toạc
từ gối xuống đến mắt cỏ chõn.

Ngời chủ quán hỏi:

ã Thế thằng cha kia thì d bao nhiêu?
ã 100. Không kém 1 xu. Đấy bác liệu cho.
Lo chủ quan tÝnh:

• Vị chi là 150. Đ−ợc, nó cũng đáng giá ngần ấy. Tớ không phải là kẻ không bit
ngi bit ca.

Tên bắt cóc tháo mảnh băng đẫm máu và nhìn bàn tay rách tơm của mình:
ã Phải bệnh dại thì bỏ mẹ...

Lo chủ quán cời lớn:

ã y nu cú vy thỡ cũng do cái nghiệp ch−ớng của chú mày đấy, chú my !
Lo núi tip:

ã Nào giúp tớ 1 tay tr−íc lóc chó mµy phíi!

</div>
<span class='text_page_counter'>(66)</span><div class='page_container' data-page=66>

Những con ng−ời lạ lùng kia muốn gì ở nó? Tại sao họ lại giam giữ nó trong cái
thừng chật hẹp này? Nó khơng hiểu tại sao cả, nh−ng trong lòng nặng trĩu 1 cảm
giác mơ hồ là có mối tai hoạ nào đó đang lơ lửng trên đầu nó. Đêm ấy, nhiều lần
nó đ∙ vùng đứng dậy khi chiếc cửa lán lách cách mở, hy vọng đ−ợc nhìn thấy ơng
Thẩm, hoặc ít nhất là bọn trẻ. Nh−ng mỗi lần nh− vậy, nó chỉ bắt gặp cái mặt núng
nính của l∙o chủ qn nó ra nhịm nó d−ới ánh sáng vàng ệch của 1 ngonj nến làm
bằng mỡ. Và mỗi lần nh− vậy, tiếng sủa vui mừng đang run run sắp bật ra từ cổ
họng Bấc lại tan đi thành 1 tiếng giận dữ. Nh−ng rồi l∙o chủ quán cũng để cho nó
n 1 mình rồi sáng hơm sau, 4 ng−ời b−ớc vào và khiêng cái thùng ra. Lại thêm
những kẻ hành hạ mình đây. Bấc khẳng định nh− vậy, bởi vì trơng chúng có vẻ ác
độc, đầu tóc bờm xờm, quần áo lếch thếch, và Bấc gầm thét, nổi cơn thịnh nộ lên
với chúng qua các then cửa chiếc thùng gỗ. Chúng chỉ c−ời giễu và thọc gậy vào
Bấc. Bấc chồm tới dồn dập tấn công những đầu gậy thọc vào, cho đến khi nó nhận

thấy là hoá ra bọn chúng muốn nh− vậy. Buồn nản, Bấc đành thức thủ nằm dài, để
mặc cho chúng nâng cái thùng đ−a vào 1 chiếc xe ngựa. Và thế là từ đấy, Bấc cùng
chiếc thùng giam giữ bắt đầu đ−ợc chuyển từ tay ng−ời này sang tay ng−ời khác.
Các nhân viên của h∙ng vận tải tốc hành nhận trách nhiệm chuyển nó. 1 chiếc xe
ngựa khác chở Bấc đến 1 nơi nào đấy; rồi 1 chiế xe tải lại mang nó đi, cùng với 1

đống những hịm và gói, trên 1 chiếc tàu phà, từ chiếc tàu phà này, xe tải lại đ−a nó
tới 1 ga xe lửa lớn và cuối cùng, nó đ−ợc đ−a vào trong 1 toa tàu tốc hành. Trong
suốt 2 ngày đêm, chiếc toa tàu đ−ợc kéo theo sau những đầu máy rít liên hồi. Và
suốt 2 ngày đêm ấy, Bấc khơng ăn khơng uống. Lịng chứa chất căm giận Bấc đ∙

đáp lại thái độ làm thân của những nhân viên h∙ng tốc hành bằng những tiếng gầm
gừ, và họ đ∙ trả đũa bằng cách trêu tức nó. Khi nó lao ình ra then thùng gỗ, run lên
và sùi bọt mép vì giận dữ, họ c−ời giễu và chế nhạo nó. Họ gầm gừ và sủa nh−

những con chó đáng ghét, kêu meo meo, đập tay đen đét và gáy. Tất cả những cái
đó đều rất dớ dẩn, nó biết vậy; nh−ng chính vì vậy mà nó thấy danh giá của nó
càng bị xúc phạm, và nỗi căm giận càng mỗi lúc 1 tăng. Địi ăn khơng phải là điều
nó quan tâm nhiều lắm, nh−ng khát n−ớc đ∙ làm cho nó cực kỳ khổ sở và thổi bùng
sự phẫn nộ của nó lên đến mức nh− phát sốt. Trong lúc nó đang căng thẳng cao độ
và hết sức nhạy cảm, những đối xử xấu xa đ∙ xơ đẩy nó vào 1 cơn sốt, cơn sốt này
càng tăng thêm vì họng bị viêm tấy và l−ỡi khơ khốc, s−ng phồng.

</div>
<span class='text_page_counter'>(67)</span><div class='page_container' data-page=67>

chẳng còn sợi dây ấy ở cổ, thì Bấc sẽ cho chúng biết tay. Chúng đừng bao giờ hòng
đặt 1 sợi dây nào khác vào cổ nó. Bấc quả quyết nh− vậy. Suốt 2 ngày đêm nó
khơng ăn khơng uống, và trong 2 ngày đêm bị hành hạ ấy, nỗi căm giận chứa chất
bên trong nó báo tr−ớc sự chẳng lành cho kẻ nào vơ phúc chạm phải nó đầu tiên.
Đơi mắt nó vằn lên đỏ ngầu. Nó đ∙ hố thành 1 con quỷ nộ khi xung thiên. Nó
thay đổi đến nỗi dù bản thân ơng Thẩm có gặp cũng sẽ khơng thể nhận ra đ−ợc nó
nữa. Và những nhân viên trênt àu thở phào nhẹ nhõm lúc họ tống khứ đ−ợc nó ra

khỏi tàu hoả tại thành phố Seatle.

4 ng−ời rất thận trọng bê chiếc thùng th−a từ chiếc xe ngựa vào trong 1 mảnh sân
sau hẹp có t−ờng cao vây kín. 1 ng−ời chắc mập mặc chiếc áo nịt màu đỏ d∙n rộng
ở cổ, b−ớc ra và ký vào sổ của ng−ời đánh xe ngựa. Bấc đốn chắc tên này sẽ hành
hạ mình tiếp, thế là nó lao mình ra sát thành gỗ 1 cách dữ tợn. Ng−ời kia mỉm c−ời
nham hiểm, mang đến 1 chiếc rìu nhỏ và 1 cái dùi cui.

Ng−ời đánh xe hỏi:

• Ơng khơng định thả nó bây giờ chứ?

• Sao lại không? - ng−ời kia vừa trả lời, vừa bổ chiếc rìu vào cái thùng để nạy ra.
Lập tức 4 ng−ời mang chó đến vội bỏ chạy tán loạn, rồi từ vị trí ngồi vắt vẻo trên
đỉnh t−ờng cao an toàn, họ chuẩn bị chứng kiến cảnh t−ợng sắp diễn ra.

Bấc xông tới cắn ngập răng vào thanh gỗ vỡ toác, nhay xé, vật lộn với thanh gỗ. ở
bên ngồi, rìu bổ xuống đâu, thì ở bên trong Bấc sấn tới đó, gừ gào gầm rít. Ng−ời
mặc áo đỏ chăm chú tháo cũi cho nó ra với thái độ điềm tĩnh bao nhiêu, thì nó lồng
lộn chực xông ra với thái độ hung dữ bấy nhiêu.

Khi đ∙ phá đ−ợc 1 lỗ trống vừa ng−ời Bấc chui lọt, g∙ đàn ơng lên tiếng:

• Nào! Cái con quỷ mắt đỏ kia! - đồng thời g∙ vứt chiếc rìu đi và chuyển chiếc
dùi cui sang tay phải.

Và Bấc quả đ∙ trở thành 1 con quỷ mắt đỏ, với thân hình thu hết lại chuẩn bị nhảy
vọt, lông dựng đứng, mép sủi bọt, đôi mắt ngầu đỏ ánh lên 1 ngọn lửa điên dại.
Nhằm thẳng ng−ời kia, nó phóng tồn bộ 140 pao nặng chứa chất sự giận dữ của
nó, cộng thêm cả sức nặng của mối căm giận bị đè nén trong suốt 2 ngày đêm tù

h∙m.

</div>
<span class='text_page_counter'>(68)</span><div class='page_container' data-page=68>

nó đập vào nhau đau đớn. Nó ng∙ lộn nhào, giáng l−ng và s−ờn xuống đất. Trong
đời nó, ch−a bao giờ nó bị đánh bằng dùi cui, nên nó khơng hiểu ra sao cả. Với 1

tiếng giống tiếng rú hơn là tiếng sủa, nó lại bật dậy và lao vọt lên. Địn trí mạng lại
giáng tới và quật nó xuống đất. Lần này thì nó biết đó là chiếc dùi cui, nh−ng điên
lên rồi, nó chả cịn biết thận trọng gì nữa. Hàng chục lần, nó lao lên tấn công, và
cũng bấy nhiêu lần chiếc dùi cui bẻ g∙y cuộc tấn công và đánh gục nó.

Sau 1 địn đặc biệt ác liệt, Bấc bị lê ra, q chống váng, khơng vọt lên đ−ợc nữa.
Nó khập khiễng lảo đảo b−ớc quanh, máu ứa ra cả mũi, cả mồm, và cả tai, bộ lông
đẹp của nó lấm tấm những đốm n−ớc bọt đẫm máu. Lúc này, ng−ời mặc áo đỏ bèn
b−ớc tới, cố tình quật cho nó 1 cú khủng khiếp vào mũi. Mọi đòn đau đớn từ n∙y
đến giờ thật chả mùi mẽ gì so với cú đánh đau đến thấu gan, thấu ruột này. Rống
lên 1 tiếng hung tợn gần nh− tiếng gầm của s− tử, nó lại lao vào ng−ời kia. Nh−ng
g∙ chuyển chiếc dùi cui từ tay phải sang tay trái, bình tĩnh tóm lấy hàm d−ới của
Bấc, đồng thời vặn nó xuống phía d−ới và ra đằng sau. Bấc vùng vẫy trên không,
vạch thành 1 vòng tròn, lộn thêm nửa vòng nữa rồi đâm đầu và ức xuống đất.

Lần cuối cùng, Bấc lao tới, g∙ dàn ơng bèn giáng cho nó 1 đòn ác hiể mà g∙ đ∙ chủ
tâm giữ lại cho đến lúc này ch−a thi thố, và thế là Bấc gục hẳn, rơi xuống, hoàn
toàn bất tỉnh. -ái dà! Trị chó nh− vậy phải nói là tuyệt! - 1 ng−ời trên t−ờng cao
reo lên thích thú.

Ting g ỏnh xe ỏp:

ã Tốt hơn hết là trị mấy con nghẽo, trị hàng ngày, chủ nhật trị 2 lần - và g trèo
lên x,e ra roi thóc ngùa ®i.

Bấc hồi tỉnh, nh−ng sức lực của nó thì đ∙ kiệt. Nó vẫn nằm bẹp ở chỗ nó rơi xuống
lúc n∙y, theo dõi ng−ời mặc áo nịt đỏ.

- Tên nó là Bấc - ng−ời đàn ơng nói 1 mình, nhắc lại mấy chữ trong bức th− của l∙o
chủ quán đ∙ viết cho g∙ báo tr−ớc về cái thùng đựng món hàng - Nào! Bấc! Anh
bạn! - G∙ nói tiếp bằng 1 giọng thân mật vui vẻ - Chúng ta đ∙ có 1 cuộc ẩu đả nho
nhỏ với nhau, thôi đến đây tốt hơn hết là chúng ta cho qua, đừng để tâm nữa nhé!
Chú mày đ∙ hiểu đ−ợc c−ơng vị của chú mày, cịn ta, thì ta biết c−ơng vị của ta.
H∙y trở thành 1 con chó ngoan, rồi tất cả mọi việc sẽ trơi chảy êm đẹp. Cịn nếu
chú mày mà b−ớng, thì ta sẽ quật cho sặc cơm ra. Nghe ch−a?

</div>
<span class='text_page_counter'>(69)</span><div class='page_container' data-page=69>

ấy chạm vào nó, nó vẫn cam chịu sự vỗ về mà khơng phản ứng. Và khi g∙ mang
n−ớc đến, nó uống háo hức, rồi sau đó lại vồ vập ngốn 1 bữa thịt sống thoả thuê,
hết súc này đến súc khác, ngay trong bàn tay g∙ bón cho nó. Nó đ∙ bị đánh gục -
nó biết vậy - nh−ng khơng bị đánh đến tan x−ơng. Nó vĩnh viễn nhận thấy là nó
khơng hịng gì chống lại 1 con ng−ời có chiếc dùi cui trong tay. Nó đ∙ học đ−ợc 1

bài học mà sau này cho đến hết đời nó vẫn khơng hề qn. Chiếc dùi cui này là 1

sự phát hiện mới. Đó là vật đ−a nó vào l∙nh địa của luật lệ nguyên thuỷ, và nó nhớ
rõ bài học đó.

Sự thật của cuộc đời đ∙ mang 1 bộ mặt hung tàn hơn tr−ớc. Và trong lúc nó đ−ơng
đầu với bộ mặt ấy mà khơng khiếp sợ, thì ấy cũng là lúc nó đ−ơng đầu bằng tất cả
cái khơn ranh tiềm tàng đ∙ đ−ợc khơi dậy từ trong bản chất nó. Ngày lại ngày trơi
qua, có những con chó khác đ∙ đến, con thì bị nhốt trong thùng th−a, con thì đ−ợc
dắt đến bằng sợi dây thừng buộc cổ. 1 số con ngoan ngo∙n, 1 số con thì điên giận
và gầm thét nh− Bấc lúc mới đến. Và Bấc đ∙ quan sát đ−ợc tất cả bọn chúng,
không sót 1 con nào, kinh qua bàn tay chế ngự của ng−ời mặc áo nịt đỏ. Đ∙ bao
lần, mỗi khi nó nhìn thấy cảnh t−ợng tàn bạo diễn ra, thì bài học lại trở về trong trí

nó: 1 con ng−ời cầm dùi cui là 1 kẻ làm ra luật, 1 ông chủ phải đ−ợc tuân lệnh,
mặc dù không nhất thiết phải thần phục g∙. Về điểm cuối cùng này, Bấc khơng bao
giờ có lỗi. Mặc dù nó quả đ∙ thấy có những con chó sau khi bị đánh vẫn lại xun
xoe bên cạnh ng−ời ấy, rồi nào là vẫy đuôi mừng, nào là liếm tay g∙. Và Bấc cũng
đ∙ thấy 1 con chó khơng chịu thần phục nh−ng cũng không chịu tuân lệnh, cuối
cùng bị giết trong cuộc tranh đấu để giành thế thắng. Thỉnh thoảng lại có ng−ời
đến, những ng−ời lạ, họ nói chuyện với ng−ời mặc áo nịt đỏ bằng cái giọng sôi nổi,
hoặc tán tỉnh nhỏ to, bằng đủ thứ giọng. Và vào những lần nh− vậy, sau khi 2 bên
rao tiền cho nhau, thì những ng−ời lạ mặt lại mang đi 1 vài con chó. Bấc tự hỏi
khơng biết những con chó ấy đi đâu, vì chúng khơng bao giờ trở lại cả; nh−ng bên
trong Bấc canh cánh 1 nỗi lo sợ cho t−ơng lai, do đó, mỗi lần khơng ai đả động gì
đến nó cả thì nó lại mừng.

Thế nh−ng cuối cùng cũng đến l−ợt nó. ấy là cái hơm xuất hiện 1 anh chàng bé
nhỏ, nhăn nheo, nói bô bô 1 thứ tiếng Anh tồi với nhiều thán từ kỳ dị và mới lạ mà
Bấc không thể hiu ni.

ã Quỷ tha ma bắt! - anh chàng kêu to, 2 mắt sáng lên khi phát hiện ra BÊc - ThËt
lµ 1 con chã tut vêi!

</div>
<span class='text_page_counter'>(70)</span><div class='page_container' data-page=70>

• 300. Coi nh− biết khơng thôi đấy! - tiếng ng−ời áo đỏ trả lời ngay tức thì - Vì
rằng đây cũng là tiền Nhà n−ớc thôi, tớ chắc là cậu cũng chả phản đối gì, hả
Perơn?

Perơn tt miệng c−ời nhăn nhở. Cứ xét giá chó nói chung đ∙ vọt lên đến tầng mây
do nhu cầu tăng 1 cách ít có, thì số tiền này cũng không phải là qua sá đối vi 1

con vật tuyệt nh vậy. Chính phủ Canađa chẳng thiệt gì, mà những công văn, th

</div>
<span class='text_page_counter'>(71)</span><div class='page_container' data-page=71>

Cũn 1 con chó nữa thì khơng thèm làm thân với ai mà cũng không nhận sự làm

thân của ai. G∙ cũng khơng m−u toan đánh cắp gì của kẻ mới đến. G∙ là 1 kẻ rầu rĩ
ủ ê. G∙ thẳng thừng tỏ cho Cơli biết rằng tất cả mong muốn của g∙ là h∙y để cho
g∙ yên 1 mình, và hơn nữa, nếu cứ động vào g∙ thì rồi sẽ có chuyện phiền tối đấy!
Đêvơ là tên gọi của g∙. G∙ ăn rồi ngủ, thảng hoặc ngáp dài chả quan tâm đến cái gì
sát, ngay cả lúc con tàu Nan v−ợt qua vịnh Nữ hồng Sáclốt, hết lắc bên này lại
đảo bên nọ chồm lên chúi xuống, rồi lại nhảy hất ng−ợc cả đít lên, cứ y nh− đồ bị
ma ám. Khi Bấc và Cơli bị kích động mạnh, hoảng sợ đến gần nh− phát cuồng lên,
thì g∙ nghểnh đầu có vẻ khó chịu, nh−ng rồi g∙ lại tỏ thái độ khoan dung với chúng
bằng 1 cái liếc nhìn thờ ơ, ngáp 1 cái, rồi lại vùi đầu nằm ngủ. Ngày cũng nh−

đêm, con tàu rộn ràng nhịp đập không hề mệt mỏi của chiếc chân vịt, và mặc dù
ngày nào cũng giống hệt nh− ngày nào, Bấc nhận giấy rõ ràng là tiết trời cứ càng
ngày càng rét thêm lên m∙i. Cuối cùng 1 buổi sáng, tiếng chân vịt ngừng bặt,v à
con tàu Nauôn bỗng tràn ngập 1 khơng khí nhộn nhạo. Nó cảm thấy điều đó, lũ
chó kia cũng cảm thấy nh− vậy, và chúng biết rằng sắp có 1 thay đổi gì đấy.
Phrăngxoa lấy dây buộc mấy con chó lại, rồi dắt chúng lên boong. Vừa đặt chân
lên trên mặt boong giá lạnh, chân Bấc sục ngay vào 1 chất trắng nõn, sền sệt nh−

bùn. Nó vội nhảy lùi lại, khịt lên 1 tiếng. Thêm nhiều vụn của chất trắng ấy đang
lả tả rơi từ trên không xuống. Nó lắc mình để giũ, nh−ng lại có nhiều vụn khác rơi
xuống mình nó tị mị hít cái của lạ ấy, rồi tợp 1 mảnh lên l−ỡi. Cái chất ấy ran rát
nh− lửa đốt, nh−ng mất ngay. Điều đó làm nó bối rối, khơng hiểu đ−ợc. Nó thử lại

1 lần nữa, kết quả nh− cũ. Những ng−ời đứng nhìn c−ời ầm lên, và nó cảm thấy xấu
hổ, khơng hiểu sao cả bởi vì đó là bơng tuyết đầu tiên xuất hiện trong cuộc đời của
nó.

<b>II-Luật của dùi cui và răng nanh </b>

Ngy u tiờn của Bấc trên bờ sông Đaiê giống nh− 1 cơn ác mộng. Nó bị gây

sửng sốt, kinh ngạc từng giờ. Bấc đột ngột bị hất mạnh ra khỏi trung tâm của cõi
văn minh và bị tống vào trung tâm của những vật ngun thuỷ. ở đây khơng có
cuộc sống nhàn nh∙ tắm ánh nắng mơn man, không có gì để làm ngồi việc đi tha
thẩn và buồn chán. ở đây khơng có n tĩnh, khơng có nghỉ ngơi, cũng khơng có 1

</div>
<span class='text_page_counter'>(72)</span><div class='page_container' data-page=72>

bao giờ thấy chó đánh nhau theo cái kiểu những thứ sinh vật nh− sói lang này đánh
nhau, và kinh nghiệm đầu tiên của nó đ∙ cho nó 1 bài học khơng bao giờ qn
đ−ợc. Nói cho đúng ra, đây là 1 kinh nghiệm mà nó rút ra thay cho kẻ khác, chứ
nếu khơng phải nh− vậy thì nó đ∙ chẳng còn tồn tại để mà vận dụng kinh nghiệm
ấy cho bản thân nó sau này. Cơli chính là nạn nhân của sự việc đ∙ xảy ra. Đồn
ng−ời và chó đóng trại gần kho chứa gỗ. Tại kho này, cơ nàng Cơli theo thói quen
thân thiện của mình sán lại đánh bạn với 1 con chó étkimơ to bằng 1 con sói
tr−ởng thành, mặc dù khơng bằng 1 nửa vóc dáng của Cơli. Khơng có 1 dấu hiệu
báo tr−ớc nào cả, chỉ có 1 b−ớc nhảy vào nhanh nh− chớp, 1 tiếng răng đập vào
nhau chói nh− tiếng kim loại, và mỗi 1 b−ớc nhảy ra cũng nhanh nh− chớp, và thế
là mặt Cơli bị rách toạc từ mắt đến hàm.

ấy cái kiểu đánh nhau của chó sói là nh− vậy, đá 1 cái rồi vọt ra ngồi; nh−ng
khơng chỉ có nh− vậy, mà cịn nữa. Khoảng 30 đến 40 con chó étkimơ khác chạy
đến, bao vây lấy 2 con vật đang đánh nhau, hình thành 1 vịng trịn chăm chú im
lặng. Bấc khơng sao hiểu đ−ợc sự chăm chú im lặng ấy, và cũng không thể hiểu
nổi cái lối chúng đang liếm mép 1 cách hau háu nh− thế kia. Cơli lao vào đối thủ.
Con vật này lại đớp 1 cái rồi vọt ra 1 bên. Đến khi Cơli lao vào lần nữa thì hắn dơ
ức ra chặn 1 cách đặc biêt làm cho Cơli ng∙ nhào chổng cả 4 vó lên. Cơli khơng
cịn bao giờ đứng dậy đ−ợc nữa. Và chính đó là điều mà bầy súc vật dứng nhìn kia
đ∙ chờ đợi. Chúng lập tức ùa vào vồ nghiến lấy Cơli, gừ gào và gầm rít, và Cơli bị
vùi dập, thét lên đau đớn trong cơn hấp hối d−ới đống thân hình chen chúc lổn
nhổn. Sự việc xảy ra đột ngột quá, bất ngờ quá, làm cho Bấc sửng sốt. Bấc nhìn
thấy Xpít thè cái l−ỡi đỏ t−ơi ra c−ời theo cái kiểu của hắn. Và Bấc thấy
Phrăngxoa, tay vung 1 chiếc rìu, nhảy bổ vào bầy chó hỗn loạn. 3 ng−ời khác cầm

dùi cui xông đến giúp anh đánh đuổi chúng. Họ khơng phải mất nhiều thì giờ. Chỉ
trong vịng 2 phút từ khi Cơli ng∙ xuống, những con cuối cùng trong bầy hung đồ
xâu xé Cơli đ∙ bị dùi cui đánh xua đi hết. Nh−ng Cơli nằm đó, mềm nhũn và tắt
thở, gần nh− bị xé hẳn ra từng mảnh, trong đám tuyết nát nhừ và vấy máu. Anh
chàng ng−ời lai da ngăm đen đứng sát bên xac só, đang nguyền rủa khủng khiếp.
Quang cảnh đó đ∙ th−ờng lởn vởn trở lại trong trí Bấc, làm cho nó khơng n trong
giấc ngủ. A thì ra cái lối nh− vậy đấy. Lối chơi không quân tử. 1 khi anh ng∙

xuống, thế là anh hết đời. Đ−ợc rồi, nó sẽ cố gắng giữ cho mình khơng bao giờ ng∙

</div>
<span class='text_page_counter'>(73)</span><div class='page_container' data-page=73>

Bấc ch−a kịp trấn tĩnh sau cơn bàng hồng vì cái chết thê thảm của Cơli, thì 1 điều
khác lại làm cho nó sửng sốt, Phrăngxoa buộc vào mình nó 1 mớ bộ xâu những đai
da và khố gài bằng sắt. Đó là 1 bộ đại c−ơng, giống nh− các thứ mà Bấc đ∙ nhìn
thấy các chú bồi ngựa đặt lên l−ng ngựa hồi Bấc còn ở nhà. Và hồi ấy Bấc đ∙ nhìn
thấy lũ ngựa làm việc gì, thì nay Bấc cũng lại bị bắt làm việc ấy; nó phải kéo 1

chiếc xe tr−ợt tuyết có Phrăngxoa ngồi trên, đi đến 1 khu rừng sát mép thung lũng,
rồi trở về với chiếc xe chất đầy củi. Mặc dù danh giá của Bấc bị tổn th−ơng đau xót
khi bị biến thành 1 con vật kéo xe nh− vậy, nh−ng Bấc đủ khôn ngoan để tự kiềm
chế, không chống đối lại. Nó xác định quyết tâm làm cơng việc ấy, và đ∙ làm hết
sức mình, mặc dù tất cả đều mới mẻ và lạ lùng.

Phrăngxoa là con ng−ời nghiêm khắc, đòi hỏi sự tuân lệnh ngay lập tức, và nhờ có
chiếc roi da nên mệnh lệnh đ−ợc tn theo ngay lập tức. Trong khi đó thì Đêvơ,
con chó ở vị trí kéo sát xe đ∙ có kinh nghiệm trong vai trị này, lại đớp vào hông
của Bấc mỗi khi Bấc phạm sai lầm. Về phần Xpít, con chó ở vị trí dẫn đầu, cũng
có kinh nghiệm trong nghề, nh−ng vì hắn khơng phải lúc nào cũng chạm đ−ợc tới
Bấc, nên thỉnh thoảng hắn lại gừ lên những tiếng gay gắt để quở trách Bấc, hoặc
láu cá đâm bổ dồn cả trọng l−ợng của hắn vào các dây kéo để bắt Bấc trở lại đúng
vào h−ớng vào Bấc phải đi. Bấc đ∙ học tập đ−ợc 1 cách dễ dàng, và d−ới sự phối

hợp dạy nghề của 2 con chó kia cùng với Phrăngxoa, Bấc đ∙ đạt đ−ợc những tiến
độ rõ rệt. Tr−ớc khi trở về đến trại, nó đ∙ nắm đ−ợc những điều cần thiết, đủ để
biết đứng lại khi nghe tiếng “họ”, biết đi tới khi nghe tiếng “mơts”, biết ngoặt rộng
ở những khuỷu đ−ờng vịng, và biết tránh khỏi chạm phải con chó ở vị trí sát ngay
tr−ớc xe mỗi khi chiếc xe tr−ợt chở nặng đổ dốc lao xuống sát gót chúng.

• 3 con chó rất giỏi - Phrăngxoa bảo Perơn - Cịn con Bấc kia, nó kéo chết thơi.
Nó tiếp thu những điều đó rất nhanh.

</div>
<span class='text_page_counter'>(74)</span><div class='page_container' data-page=74>

nó. Nh−ng cịn Jơ thì bất chấp Xpít l−ợn quanh nh− thế nào nó trụ 2 chân sau rồi
thoăn thoắt quay vịng để đối đầu với Xpít, bờm cổ dựng đứng lên, tai kéo xếch ra
đằng sau, mép dần giật nhăn nhở và gầm rít, 2 hàm răng liên hồi vập vào nhau đến
mức nhanh nhất, và mắt loé lên 1 ánh hiể ác - biểu thị sẵn sàng chấp nhận cuộc
giao tranh. Trông diện mạo của nó đến phải khiếp, làm cho Xpít buộc phải thơi
khơng cịn dám ghép nó vào khn phép gì nữa. Nh−ng để gỡ lại thể diện Xpít lại
quay sang tên Bili lành nh− đất và hay kêu van kia và r−ợt đuôỉ Bili đến tận cùng
khu trại. Đến tối hôm ấy, Perôn kiếm đ−ợc thêm 1 con chó nữa, 1 l∙o chó étkimơ
già, mình dài, gầy guộc, có vẻ dữ tợn, với bộ mặt có những vết sẹo chinh chiến, và
chỉ cịn có 1 con mắt độc nhất trong đó rực lên dấu hiệu của sự can đảm, khiến kẻ
khác phải kính nể. Ng−ời ta gọi l∙o là “Xơnlếch”, có nghĩa là “Kẻ tức giận”.

Cũng giống nh− Đêvơ, l∙o khơng địi hỏi ai cái gì cả, khơng cho ai cái gì cả, khơng
trong mong vào cái gì cả. Và khi l∙o b−ớc chậm r∙i, khoan thai đi vào chính giữa
đám chó kia, thì ngay cả Xpít cũng để cho l∙o n, khơng dây vào l∙o. L∙o có 1

tính đặc biệt, thật không may mà Bấc đ∙ phát hiện ra: l∙o khơng thích kẻ nào sán
gần đến bên mặt mù của l∙o. Bắc đ∙ phạm phải điều này 1 cách vơ tình và Bấc bắt
đầu nhận thức đ−ợc sự vơ ý của mình là để Xơnlếch lao bổ vào nó và dữ dội cắn
vào vai nó rạch thành nhiều vết sâu đến tận x−ơng và dài có đến ba inch. Thế là
m∙i m∙i về sau Bấc kiêng không đi qua bên mắt mù của l∙o nữa. Quan hệ giữa Bấc

với l∙o từ đây khơng cịn điều gì rắc rối. Mong muốn hiển nhiên của Xơnlếch cũng
giống nh− của Đêvơ, chỉ là đ−ợc để yên 1 mình, đừng ai động đến, mặc dù, nh−

</div>
<span class='text_page_counter'>(75)</span><div class='page_container' data-page=75>

trở lui và xem thử các bạn trong đàn nó xử sự nh− thế nào? Lạ lùng thay, chúng nó
đều đi đâu mất cả. Nó lại lang thang quanh quẩn qua giữa khu lều trại thênh thang
để đi tìm bọn chúng, nh−ng rồi nó lại trở về khơng. Hay là chúng nó ở trong lều.
Khơng, khơng thể nh− vậy đ−ợc, vì nếu chúng ở trong lều thì bản thân nó đ∙ khơng
bị đuổi ra ngồi nh− vậy. Thế thì chúng nó có thể ở đâu? Đi cụp xuống, tồn
thân run lẩy bẩy, quả là rất đau khổ tuyệt vọng nó tha thẩn b−ớc vịng quanh chiếu
lều. Bỗng nhiên tuyết tụt xuống d−ới 2 chân tr−ớc của nó, làm nó rụt chân xuống.
Có 1 cái gì đó quằn quại d−ới bàn chân Bấc. Nó vội nhảy lui, lơng dựng ng−ợc cả
lên và gầm gừ, kinh sợ tr−ớc vật khơng nhìn thấy và khơng nhận ra đ−ợc đó.
Nh−ng 1 tiếng − ử nhỏ thân thiện cất lên, làm nó vững dạ, nên nó lại b−ớc tới xem
xét. 1 luồng hơi ấm toả nhẹ bốc lên mũi nó. Và ở đây Bili đang nằm cuộn lại d−ới
tuyết thành 1 cục tròn, kín gió ấm áp. Bili kêu lí nhí bằng cái giọng xoa dịu, vặn
vẹo mình mẩy để bày tỏ thiện chí của nó, và lại cịn dám đánh bạo, nh− là 1 hành
động đút lót để cầu hồ, liếm mặt Bấc bằng cái l−ỡi −ơn −ớt ấm áp của nó.

Lại 1 bài học nữa! à thì ra chúng làm cái kiểu nh− thế này đấy! Với 1 niềm tự tin,
Bấc chọn 1 chỗ, rồi, rất rối rít và l∙ng phí sức, Bấc tiến hành đào cho mình 1 cái lỗ.
Và thế là trong nháy mắt, hơi ấm của thân thể Bấc toả đầy trong hố kín, và nó ngủ
thiếp đi. Ngày hơm ấy thật là quá dài và gay go gian khổ, nên nó ngủ rất ngon và
khoan khoái, mặc dù thỉnh thoảng nó lại gầm gừ, sủa và giật mình vì nằm mơ thấy
những điều dữ dội.

M∙i cho đến khi những tiếng ồn ào của khu trại đang thức dậy khuấy động làm
Bấc tỉnh giấc thì nó mới mở mắt. Thoạt đầu nó khơng biết là đang ở đâu. Cả đêm
tuyết đ∙ rơi và đ∙ lấp kín nó. Những bức t−ờng tuyết áp vào nó khắp 4 chung
quanh, khiến trong lịng nó đột nhiên rộ lên 1 nỗi hoảng sợ ghê gớm - nỗi thảng
thốt của con thú hoang d∙ sợ mắc vào bẫy. Đây là 1 dấu hiệu chứng tỏ Bấc kéo

cuộc đời của nó lui trở về với 1 cuộc đời của tổ tiên nó, bởi vì Bấc là 1 con chó đ∙

</div>
<span class='text_page_counter'>(76)</span><div class='page_container' data-page=76>

và nó nhớ lại tất cả, từ cái buổi nó đi dạo chơi cùng Menuơn cho đến cái hố nó tự
đào cho mình đêm qua.

1 tiếng reo của Phrăngxoa chào đón sự xuất hiện của nó. Anh chàng đánh xe chó
kêu to gọi Perơn:

• Này tớ bảo! Cái con Bấc học gì cũng cùc kú nhanh.

Perôn trang trọng gật đầu. Là 1 nhân viên giao liên cho chính phủ Canada, mang
chuyển những công văn giấy tờ quan trọng, anh ta lo tìm cho đ−ợc những con chó
tốt nhất, và anh đặc biệt hài lòng khi kiếm đ−ợc Bấc.

Trong vịng 1 tiếng, đàn chó đ−ợc tăng c−ờng thêm 3 con chó étkimơ nữa, vị chi
tổng số là 9 con, và nhanh chóng, tất cả bọn chúng đều đ∙ nai nịt đai c−ơng và
ngoặt lên con đ−ờng đi về phía hẻ núi sơng Đaiê. Bấc hài lịng khi đ−ợc lên đ−ờng,
và mặc dù công việc gay go nặng nhọc, nó nhận thấy rằng nó cũng khơng đặc biệt
khinh ghét gì loại cơng việc nh− thế này, Bấc rất ngạc nhiên khi thấy hứng lên 1

khơng khí hăm hở háo hức trong cả đàn chó, và sự hăm hở ấy cũng đ∙ lây sang cả
nó. Nh−ng có 1 điều cịn đáng ngạc nhiên hơn, đó là sự thay đổi ở 2 con Đevơ và
Xônlếch. Chúng đ∙ trở thành những con chó khác hẳn, hồn tồn biến đổi sau khi
thắng bộ đai c−ơng. Tất cả những gì là thụ động và hờ hững khơng cịn thấy ở
chúng. Chúng nhanh nhẩu và linh lợi hẳn lên, lo lắng cho cơng việc đ−ợc chu tồn,
và dễ nổi cáu 1 cách dữ tợn với bất kỳ cái gì trở ngại hoặc rối rắm làm chậm trễ
cơng việc ấy. Lao động cực nhọc trong vịng dây kéo hình nh− là ý nghĩa tuyệt
đỉnh của sự tồn tại của chung, là tất cả lẽ sống của chúng, và là điều duy nhất mà
chúng ham mê.

Đêvơ là con chó ở vị trí kéo sát xe. Kéo đằng tr−ớc nó là Bấc rồi đến Xơnlếch. Số
còn lại buộc tiếp thành xâu dài, 1 hàng dọc, thẳng về phía tr−ớc cho đến con chó
đầu đàn, và Xpít là con chó chiếm vị trí đầu đàn ấy.

</div>
<span class='text_page_counter'>(77)</span><div class='page_container' data-page=77>

không đi ngay đ−ợc, thế là cả Đêvơ và Xơnlếch xơng vào nó và đ∙ cho nó 1 trận ra
trị. Kết quả là lại càng làm rối tung cả lên. Nh−ng sau đó Bấc hết sức cẩn thận
tránh không v−ớng vào dây kéo nữa; và tr−ớc khi ngày lao động kết thúc. Bấc đ∙

trở nên thành thạo đến mức các bạn nghề của nó thơi khơng cịn rầy la nó nữa.
Chiếc roi da của Phrăngxoa quất xuống ít hơn, và thậm chí Bấc cịn vinh dự đ−ợc
Perơn nâng các bàn chân lên xem xét cẩn thận.

Ngày hôm ấy là 1 ngày chạt cật lực, trèo qua hẻ núi, xuyên những thị trấn nhỏ Sip
và Xkên, v−ợt qua bìa rừng cuối cùng, qua những sông băng và những khối tuyết
gió dồn dày hàng trăm bộ, rồi leo lên ngọn đèo Chincút sừng sững, vạch phân thuỷ
chắn ngang giữa vùng n−ớc biển và vùng n−ớc ngọt và đứng nh− 1 vị hung thần
trợn trừng hăm doạ, canh giữ miền đất ph−ơng Bắc buồn tẻ và hiu quạnh. Chiếc xe
chạy khá nhanh xuống dọc d∙y hồ lấp kín n−ững miệng núi lửa đ∙ tắt, và khuya
hôm ấy, đồn ng−ời và chó kéo vào 1 khu trại khổng lồ ở đầu hồ Bennét, tại đấy có
hàng ngàn ng−ời đi tìm vàng đang đóng thuyền để dự phịng băng tan trong mùa
xuân. Bấc đào 1 qua 1 cuộc thi đấu kiệt sức, nh−ng từ quá sớm đ∙ bị lơi cổ ra trong
bóng đêm lạnh buốt và bị thẳng vào chiếc xe tr−ợt tuyết cùng lũ bạn của nó. Hơm
ấy chúng chạy 40 dặm, vì vệt đ−ờng đ∙ có sẵn, băng tuyết đ∙ đ−ợc nện chặt.
Nh−ng ngày hôm sau, và nhiều ngày tiếp sau nữa, đồn ng−ời và chó phải tự mở
đ−ờng đi, nên làm việc mệt nhọc hơn mà lại đi chậm hơn. Theo lệ th−ờng, Perôn
dẫn đầu tr−ớc đàn chó, dùng liếp đi tuyết nện chặt tuyết lại để cho chó kéo xe dễ
dàng hơn Phrăngxoa ở vị trí điều khiển chiếc xe cần lái xe, thỉnh thoảng đổi chỗ
cho Perôn, nh−ng không th−ờng xuyên. Perôn đang rất vội, và anh lại tự hào là
ng−ời thông thạo nghề băng tuyết, sự thông thạo ấy không thể thiếu đ−ợc lúc nào
bởi vì lớp băng mùa thu rất mỏng, và ở nơi nào n−ớc bên d−ới chảy xiết thì nơi đó

khơng đóng 1 tí băng nào.

</div>
<span class='text_page_counter'>(78)</span><div class='page_container' data-page=78>

cân bằng nó và sinh ra chính là để sống cuộc sống này, nên tuy chỉ đ−ợc 1 khẩu
phần cá nặng 1 pao thôi, nh−ng vẫn giữ đ−ợc trạng thái bình th−ờng.

Bấc nhanh chóng mất cái tính kén cá chọn canh vốn là đặc tính sinh hoạt của nó
tr−ớc kia. Cu cậu khảnh ăn nên lũ bạn của nó ăn xong tr−ớc, lại xơng đến c−ớp
ln cả phần của nó đang ăn dở. Nó cũng khơng chống giữ đ−ợc. Trong khi cu cậu
đánh đuổi đi 2, 3 tên thì phần thức ăn của nó lại lọt vào họng những tên khác. Để
khắc phục, nó cố ăn nhanh bằng chúng. Rồi thì, vì cơn đói bức bách q thể, nó
đành hạ mình đi làm cái việc cuỗm lấy những thứ khơng phải của nó. Nó đ∙ để ý
theo dõi và học tập. 1 hơm nó nhìn thấy Paicơ, 1 trong những con chó mới nhập
đàn - 1 tên láu cá th−ờng giả ốm để trốn việc và là 1 tên kẻ cắp tinh qi - khơn
khéo thó đ−ợc 1 lát thịt lợn muối lúc Perôn vừa quay l−ng đi. Thế là ngày hôm sau,
Bấc diễn lại tiết mục ấy y hệt, mà lại tha đi cả khúc thịt. Tiếng la ó ầm lên, nh−ng
chẳng ai nghi ngờ Bấc, trong khi Đớp, 1 con chó ngờ nghệch vụng về và ln bị
bắt gặp ở nơi có chuyện, lại bị trừng trị về cái tội mà Bấc đ∙ phạ.

Vụ ăn cắp đầu tiên này là dấu hiệu chứng tỏ Bấc đ∙ thích ứng đ−ợc để tồn tại trong
cái môi tr−ờng cứu địch của vùng đất ph−ơng Bắc này. Sự việc đó biểu hiện khả
năng thích nghi của Bấc, có thể tự điều chỉnh cho hợp với những hoàn cảnh biến
đổi: thiếu khả năng ấy sẽ có nghĩa là rơi vào cái chết nhanh chóng và khủng khiếp.
Sự việc đó lại cịn biểu hiện sự suy sụp, tan nát của bản chất có đạo đức của nó, 1

thứ phù phiếm rỗng tuếch và 1 điều bất lợi trong cuộc đấu tranh sinh tồn tàn nhẫn
này. ở vùng đất ph−ơng Nam, d−ới luật lệ của tình u và tình bạn, việc tơn trọng
của cải cá nhân và cảm xúc riêng t− của kẻ khác là đúng. Nh−ng ở cái vùng đất
ph−ơng Bắc này d−ới luật lệ của dùi cui và răng nanh, thì kẻ nào l−u tâm đến
những điều đó là kẻ khờ dại, và nếu nh− Bấc cứ tuân thủ những điều đó thì chắc
hẳn Bấc đ∙ khơng thể thành cơng.

</div>
<span class='text_page_counter'>(79)</span><div class='page_container' data-page=79>

của mình cái đ∙. Nó ăn cắp khơng phải vì thích thú gì thói ăn cắp, mà là vì cái dạ
dày của nó kêu gào. Nó khơng đánh c−ớp 1 cách lộ liễu, mà xốy trộm 1 cách bí
mật và ranh m∙nh, vì nó l−u tâm đến dùi cui và răng nanh. Nói tóm lại, những điều
đó, nó đ∙ làm là bởi vì làm thì lại dễ hơn là khơng làm.

Sự phát triển của nó (hay có thể nói là sự thối hố của nó) diễn biến thật nhanh
chóng. Những bắp thịt của nó trở nên cứng nh− sắt, và nó thành ra chai sạn đối với
mọi nỗi đau thơng th−ờng. Nó đ∙ tận dụng đ−ợc tối đa mọi thứ, cả ở bên ngồi nó
lẫn bên trong nó. Nó có thể ăn bất kỳ cái gì dù cái đó gớm ghiếc hoặc khó tiêu đến
đâu đi nữa. Và sau khi đ∙ nuốt xuống, những dịch vị trong dạ dày nó chiết xuất ra
cho đến kiệt ti chất dinh d−ỡng nhỏ nhất cuối cùng: máu của nó mang chất dinh
d−ỡng ấy đến tận nơi xa nhất trong cơ thể nó, cấu tạo thành những mơ cứng rắn
nhất, bền dai nhất. Thị lực và tài đánh hơi của nó trở nên sắc sảo phi th−ờng, và tai
nó trở nên thính đến nỗi trong khi ngủ nó vẫn nghe đ−ợc những tiếng động nhỏ
nhất và biết là tiếng động ấy báo điềm lành hay dữ: nó đ∙ học đ−ợc cách cắn vỡ
lớp băng giá đóng chặt giữa các ngón chân. Và khi nó khát, mà trên hố n−ớc có 1

váng băng dày che kín, nó biết chồm thẳng mình, lên gân cứng đơ 2 chân tr−ớc mà
đập cho vỡ mặt băng ra. Điều rõ nét nhất ở nó lúc này là cái tài đánh hơi triệu
chứng gió, và dự kiến đ−ợc ngọn gió tr−ớc 1 đêm. Dù trời lặng gió đến mấy đi nữa,
khi nó đào ổ nằm cạnh gốc cây hoặc bên bờ đất, thì đến khi cơn gió nổi lên chắc
chắn là chỗ ngủ của nó đ∙ nằm đúng ở phía d−ới gió, đ−ợc che kín và ấm áp.

Nh−ng khơng phỉa nó chỉ hiểu biết qua kinh nghiệm mà những bản năng tắt lịm từ
lâu đời nay lại trỗi dậy. Những thế hệ thuần hoá rơi rụng ra khỏi nó. 1 cách mơ hồ,
nó nhớ lại tận buổi sơ khai của nòi giống, nhớ lại tự cái thời những con chó hoang
ào ạt từng bầy chạy lùng mồi khắp những khu rừng nguyên thuỷ và giết chết con
thịt mà chúng đuổi đến cùng đ−ờng. Bấc không phải khổ công học đánh nhau với
những miếng đòn cắn bập, cắn toạc và cái táp nhanh nh− chớp của chó sói. Những

tổ tiên đ∙ bị l∙ng quên của nó x−a kia vốn đ∙ đánh nhau theo cách ấy. Những tổ
tiên hoang d∙ ấy đ∙ nhen nhóm lại bên trong nó cuộc sống cổ x−a, và những mánh
khoé x−a kia của chúng đ∙ thành dấu in sâu vào huyết thống di truyền của nịi
giống thì nay cũng chính là những mánh khoé của bản thân nó. Những cái đó đ∙

</div>
<span class='text_page_counter'>(80)</span><div class='page_container' data-page=80>

bao nhiêu thế kỷ và qua bản thân nó. Nhịp điệu trong tiếng hú của nó cũng chính
là nhịp điệu trong tiếng hú của chúng, những nhịp điệu diễn tả nỗi niềm thống khổ
của chúng và điều mà đối với chúng là ý nghĩa của tĩnh mịch, lạnh lẽo và bóng tối
âm thầm. Vậy là, nh−1 dấu hiệu biểu hiện sự sống của 1 vật bị chi phối, tiếng hát
tự ngàn x−a đ∙ trỗi dậy qua bản thân Bấc, và nó đ∙ trở lại với chính nó về bản chất,
mà nó trở lại nh− vậy bởi vì con ng−ời đ∙ tìm thấy 1 thứ kim loại màu vàng ở
ph−ơng Bắc, và bởi vì Menuơn là 1 g∙ phu v−ờn mà đồng l−ơng không thể bao nổi
nhu cầu của vợ cùng mọi món chi tiêu vặt v∙nh của bản thân g∙.

<b>III- Con thú nguyên thuỷ thống soái </b>

Tớnh cht con thỳ nguyên thuỷ muốn chiếm địa vị thống soái đ∙ trỗi dậy mạnh mẽ
bên trong Bấc, và d−ới những điều kiện ác liệt của cuộc sống trên con đ−ờng mòn
vùng băng tuyết, tính chất ấy càng phát triển, phát triển lên m∙i. Tuy nhiên, đó là 1

sự phát triển thầm kín. Sự khơn ranh mới nảy sinh ở Bấc đ∙ tạo cho nó tính đĩnh
đạc và tự chủ. Nó q bận vào việc tự điều chỉnh mình cho phù hợp với cuộc sống
mới, nên không cảm thấy tự bng thả thoải mái đ−ợc, và khơng những nó khơng
gây chuyện đánh nhau, mà nó cịn cố tránh xung đột khi nào có thể tránh đ−ợc.
Đặc điểm trong t− thế của nó bây giờ là 1 thứ tác phong thận trọng, có tính tốn.
Nó khơng dễ sa vào sự liều lĩnh và hành động hấp tấp thiếu suy nghĩ. Và trong mối
căm ghét cay độc giữa nó và Xpít, nó khơng để lộ ra 1 tí nóng vội nào lảng tránh
mọi hành vi gây gổ.

Cịn về phía Xpít, thì có thể là vì Xpít khơng đốn thấy ở Bấc 1 địch thủ nguy

hiểm, nên hắn không bỏ lỡ 1 cơ hội nào mà khơng nhe nanh ra với Bấc. Thậm chí
hắn cịn trêu chọc Bấc 1 cách vơ cớ, ln ln cố tìm cách làm nổ ra 1 cuộc đánh
nhau mà kết thúc phải là cái chết của tên này hoặc của tên kia. Ngay trong những
ngày đầu của chuyến đi, đáng ra điều đó đ∙ có thể xảy ra, nếu nh− khơng có 1 sự
tình cờ đặc biệt làm cho vụ xung đột bị chặn đứng lại.

</div>
<span class='text_page_counter'>(81)</span><div class='page_container' data-page=81>

®−êng cho gän nhĐ, ngän lưa bốc lên từ 1 vài que củi giạt cóp nhặt đ nhanh chóng
làm tan băng rồi tụt xuống nớc tắt đi, thế là họ phải ăn trong bóng tối.

Bấc đào 1 ổ nằm kín đáo d−ới vách đá che khuất. ổ nằm kín gió và ấm cúng đến
nỗi Bấc rất miễn c−ỡng khi phải bỏ chỗ ra nhận phần cá mà Phrăngxoa phân phát
sau khi anh đ∙ hơ cá trên ngọn lửa cho tan băng. Nh−ng khi Bấc ăn xong quay trở
lại thì ổ nằm của nó đ∙ bị chiếm mất. Nghe 1 tiếng gừ đe nẹt trong ổ phát ra, nó
biết ngay tên xâm đoạt là Xpít. Cho đến tận lúc này Bấc đ∙ cố tránh rắc rối với kẻ
thù địch của mình nh−ng đến n−ớc này thì thật là quá quắt. Con thú dữ bên trên
Bắc gầm lên. Nó nhảy xồ vào Xpít với 1 sự điên tiết hung tợn mà cả Xpít lẫn bản
thân nó đều khơng ngờ tới, đặc biệt là Xpít lại càng ngạc nhiên, bởi vì theo sự đánh
giá của Xpít qua tồn bộ quá trình tiếp xúc với Bấc, thì địch thủ của hắn chỉ là 1

con chó nhút nhát, bấy lâu nay sở dĩ đứng vững đ−ợc chẳng qua là nhờ nặng cân và
to xác mà thôi.

Phrăngxoa cũng ngạc nhiên khi 2 con chó loạn đ∙ quần nhau rối mù lên từ trong
chiếc hố vỡ toang vọt ra. Anh đoán đ−ợc lý do cuộc xung đột. Anh kêu to lên với
Bấc:

- Thế! Thế! Cho hắn 1 trận, đồ chết tiệt! Trị cho hắn 1 trận, cái quân kẻ c−ớp đê
tiện!

Xpít cũng đ∙ sẵn sàng huyết chiến. Hắn vừa gào lên với 1 vẻ hết sức giận dữ và

hăm hở, vừa l−ợn tới l−ợn lui để tìm cơ hội nhảy vào. Bấc cũng hăm hở khơng
kém, mà cũng thận trọng khơng kém, trong khí nó, cũng nh− Xpít, l−ợn tới l−ợn lui
để tìm lợi thế.

Nh−ng chính lúc đó thì sự việc bất ngờ đ∙ xảy ra. Sự việc này đ∙ đẩy lùi cuộc
huyết chiến giành quyền lực giữa 2 con chó về 1 thời điểm khác, m∙i xa về sau, tận
đến khi đ∙ v−ợt qua bao nhiêu dặm đ−ờng lao động r∙ rời nặng nhọc.

1 tiếng rủa của Perôn, tiếng đánh cốp của chiếc dùi cui quật lên 1 thân hình x−ơng
xẩu, và 1 tiếng thú kêu ré đau đớn, báo hiệu 1 vụ hỗn loạn tột độ sắp nổ ra. Giữa
khu vực cắm trại đột nhiên nhốn nháo những hình thù lơng lá vừa lén lút lẩn vào -
những con chó étkimơ đói ăn, có đến gần khoảng trăm con, từ 1 làng ng−ời da đổ
vào đấy đánh hơi mà tới. Chúng đ∙ lẻn vào trong lúc Bấc và Xpít đang choảng
nhau, và khi Perôn cùng Phrăngxoa cầm dùi cui nhảy bổ vào giữa bọn chúng thì
chúng nhe răng ra chống trả. Mùi thức ăn làm chúng điên cuồng lên. Perôn bắt gặp

</div>
<span class='text_page_counter'>(82)</span><div class='page_container' data-page=82>

nh− búa bổ xuống mạng s−ờn hốc hác, chiếc thùng thực phẩm đổ lật úp xuống đất.
Ngay lập tức, mấy chục con vật đói ăn lăn xả vào tranh c−ớp đống bánh mì và thịt
lợn muối. Những chiếc dùi cui quật xuống chẳng làm chúng nao núng. Chúng kêu
ăng ẳng và rú lên d−ới trận đòn giáng nh− m−a, ấy thế mà vẫn cứ điên cuồng bám
chặt cho đến khi chúng ngốn sạch mẩu vụn cuối cùng.

Trong khi đó, đàn chó kéo xe sửng sốt vừa bật dậy khỏi ổ nằm của chúng liền bị
bầy thú kẻ c−ớp tấn công ngay. Bấc ch−a bao giờ nhìn thấy những con chó nh−

vậy. Trông cứ nh− là x−ơng của chúng sắp bật tung ra khỏi da. Chúng chỉ là những
bộ hài cốt lùng thùng bọc trong những tấm bì lơi thơi lếch thếch với những con mắt
rực cháy và những hàng nanh ngập n−ớc d∙i. Nh−ng cơn điên dại vì đói đ∙ làm
chúng trở nên kinh khủng, khơng ai c−ỡng nổi. Chả có cách gì chống lại chúng. Lũ
chó kéo xe bị đẩy lùi dồn vào chân vách đá ngay từ đầu, Bấc bị 3 con chó étkimơ

bao vây, và trong nháy mắt đầu và vai Bấc bị cắn xé rách toạch ra nhiều chỗ. Tiếng
kêu thét náo động khủng khiếp. Bili, nh− th−ờng lệ, kêu rên ầm lên. Đêvơ và
Xơnlếch, đầm đìa máu vì hàng chục vết th−ơng, sát cánh bên nhau dũng cảm chiến
đấu. Jô táp lia lịa nh− điên nh− cuồng. 1 cái đớp của nó bập vào chân tr−ớc 1 con
chó étkimơ và cắn ngập vào nghiến cho x−ơng gẫy đánh rắc. Lập tức Paicơ, con
chó láu cá, nhảy xổ vào con vật bị què, và bằng 1 cái táp nhanh và 1 cái giật mạnh
đột ngột, cắn gẫy cổ đối thủ. Bấc chộp đ−ợc họng 1 tên địch đang lồng lộn sùi bọt
mép, cắn ngập vào mạch máu ở cổ hắn, làm máu phun ra đầy mình Bấc. Vị máu
ấm túa ra trong mồm có kích thích nó nó trở thành hung tợn hơn. Nó lao mình vào

1 địch thủ khác. Vừa lúc đó, bỗng nhiên nó cảm thấy 1 hàm răng cắn ngập vào
họng mình. Đó là Xpít, qn phản bội, từ 1 bầy nhảy xổ vào cắn trộm nó.

Perơn và Phrăngxoa, sau khi đ∙ quét sạch lũ chó kẻ c−ớp khỏi chỗ của họ, liền hối
hả chạy ra cứu đàn chó của mình. Làn sóng những con vật đói ăn điên cuồng phải
cuốn lui tr−ớc sự tấn cơng của 2 ng−ời, và Bấc vùng ra thốt đ−ợc. Nh−ng chỉ đ−ợc

</div>
<span class='text_page_counter'>(83)</span><div class='page_container' data-page=83>

hồ. 1 lát sau, 9 con chó trong đàn túm lại với nhau và tìm 1 chỗ ẩn náu trong rừng.
Mặc dù khơng bị đuổi theo tình trạng của chúng thật là khốn khổ. Không con nào
không bị đến 4 hoặc 5 vết th−ơng trên mình, 1 số con bị th−ơng nặng. Đớp bị
th−ơng trầm trọng 1 chân sau. Đôli, con chó étkimơ mà cuối cùng nhập đàn tại
Đê-e, bị rách toạc họng. Jô mất 1 con mắt. Con Bili, con chó lành nết, thì 1 tai bị nhay
xé rách nh− xơ m−ớp, kêu la rên rỉ suốt đêm. Trời vừa sáng, chúng khấp khiễng lê
trở về nơi đóng trại, vừa đi vừa coi chừng. Về đến nơi thì thấy bầy kẻ c−ớp đ∙ đi
hết, cịn 2 ơng chủ thì đang mặt nhăn nh− bị. Có đến 1 nửa số thức ăn của họ đ∙ đi
tong. Lũ chó étkimơ đ∙ nhai nghiến cả những dây da buộc xe và những tấm bạt.
Thực tế là khơng có cái gì thốt khỏi hàm răng chúng, dù có khó xơi đến đâu đi
nữa. Chúng đ∙ ngốn mất 1 đôi giày da nai của Perôn, nhiều khúc dây kéo và đai
c−ơng, thậm chí cả 1 đoạn dài đến 2 bộ ở sợi dây gắn đầu chiếc roi của Phrăngxoa.
Phrăngxoa đang ủ ê nhìn ngắm chiếc roi thì đàn chó bị th−ơng trở về. Anh quay

sang xem xột chỳng.

Giọng anh dịu dàng:

- Chao ôi! Các bạn thân mến! Bao nhiêu là vết cắn thế này, chắc làm các bạn phát
điên cả mất thơi. Thành chó dại cả mất thơi, trời đất quỷ thôn ôi! Ê, Perôn, cậu
nghĩ sao? Ng−ời giao liên lắc đầu khơng muốn tin vào điều đó. Tr−ớc mắt còn
những 400 dặm đ−ờng từ đây đến Đoxân, anh ta khó mà có thể chịu đ−ợc cái tai
hoạ cơn dại nổ ra trong đàn chó của anh ta. Phải 2 tiếng đồng hồ vừa nguyền rủa,
vừa ráng sức mới buộc xong đai c−ơng đâu vào đấy, đàn chó bị th−ơng trở nên
cứng đơ, lóng cóng lại lên đ−ờng, đau đớn vật lộn với đoạn đ−ờng gian nan nhất từ
tr−ớc đến nay chúng ch−a hề gặp phải, và cũng là đoạn đ−ờng gian nan nhất từ đây
đến Đoxân. Phía tr−ớc, con sơng “30 Dặm” mở rộng. Dịng n−ớc ngỗ ng−ợc của
nó bất chấp sức mạnh của đông giá. Chỉ ở những chỗ xoáy n−ớc và những nơi yên
lặng mới có băng đơng lại. Để v−ợt qua 30 dặm đ−ờng ghê gớm ấy, cần phải 6
ngày lao khổ đến kiệt sức. Những dặm đ−ờng quả là ghê gớm, bởi vì mỗi b−ớc tiến
lên phía tr−ớc là mỗi b−ớc liều mạng của ng−ời và chó, Perơn đi đầu dị đ−ờng, đ∙

</div>
<span class='text_page_counter'>(84)</span><div class='page_container' data-page=84>

làm anh thối chí đ−ợc nên ng−ời ta mới chọn anh làm giao liên cho chính phủ.
Anh dám dùng mọi cách mạo hiểm, kiên quyết v−ơn cái khn mặt bé nhỏ khơ
quắt của mình xốc tới giữa đông giá và quần quật vật lộn suốt từ mờ sáng đến tối
mịt. Anh đi men theo những rìa sơng buồn thảm trên 1 dải băng viền bờ, mặt băng
võng xuống và kêu răng rắc d−ới bàn chân, khiến họ không dám dừng xe lại. 1 lần,
chiếc xe sụt thõm xuống cùng với Đêvơ và Bấc, chúng nh− bị −ớp đông hẳn lại, và
lúc đ−ợc kéo lên thì gần chết đuối. Lại phải nhóm lên đống lửa mới cứu sống đ−ợc
chúng. Băng đóng chặt thành lớp cứng quanh thân chúng, và 2 ng−ời phải lia lịa
đảo chúng quanh ngọn lửa, cho chảy n−ớc và tan băng ra, sát lửa đến nỗi lơng
chúng bị cháy sém. 1 lần khác, Xpít sụt xuống, kéop theo tồn bộ đồn chó cho
đến tận Bấc. Bấc dốc toàn lực trụ lại, ráng rức kéo về đằng sau, 2 chân tr−ớc đạp
trên mép băng trơn tuột, mặt băng 4 chung quanh run lên và phát tiếng nứt rạn.

Nh−ng đằng sau nó cịn có Đêvơ, cũng ráng sức kéo lui, và đằng sau chiếc xe tr−ợt
là Phrăngxoa cật lực kéo đến mức gân cốt anh kêu răng rắc.

Dải băng hẹp lại bị vỡ thêm và đằng tr−ớc và đẩn sau, và khơng cịn lối thốt nào
khác ngồi cáo chỏm vách đá cheo leo ven bờ.

Ôi, kỳ diệu làm sao, Perôn đ∙ leo lên đ−ợc cái vách đá ấy, trong khi Phrăngxoa
đang cầu nguyện để có đ−ợc chính điều kỳ diệu đó. Và thế là, với mọi thứ dây dải
buộc xe cùng đai c−ơng nhặt nhạnh đến mẩu cuối cùng góp lại buộc thành 1 sợi
dây dài, họ kéo bổng lũ chó, con này đến con khác, lên đến chỏm vách đá.
Phrăngxoa lên cuối cùng, sau chiếc xe tr−ợt và các thứ chở trên xe. Rồi lại đến viẹc
tìm 1 chỗ để tụt xuống và họ tụt xuống cũng bằng sợi dây ấy. Khi họ trở xuống
trên mặt sơng thì đêm đ∙ sạp xuống, với kết quả công lao của cả 1 ngày chỉ đi
đ−ợc vẻn vẹn có 1 phần 4 dặm. Khi cả đồn đến sơng Hutơlinqua và gặp đ−ợc mặt
băng rắn chắc, thì Bấc đ∙ mệt lả. Những con chó khác cũng vậy. Nh−ng Perơn, để
tranh thủ bù lại thời gian bị mất, thúc ép chúng đi sớm và nghỉ muộn. Ngày đầu
chúng chạy suốt 35 dặm cho đến trạm “Cá hồi lớn”, hôm sau thêm 35 dặm nữa đến
trạm “Cá hồi nhỏ” và ngày thứ 3 chạy 40 dặm, đến tận trạm “Sao biển”.

Ch©n Bấc không cứng rắn và dạn dày bằng chân của lũ chó étkimô. Chân nó đ

</div>
<span class='text_page_counter'>(85)</span><div class='page_container' data-page=85>

ờm na tiếng đồng hồ sau bữa ăn tối, và hy sinh lớp trên của đôi giày của anh để
khâu 4 chiếc giầy cho Bấc. Những chiếc giầy này giẫm nhẹ đau đớn đi rất nhiều. 1

buổi sáng, Phrăngxoa quên đeo giầy cho Bấc, Bấc đ∙ làm cho bộ mặt héo quắt của
Perôn cũng phải xệch ra thành 1 nụ c−ời nhăn nhở khi Perôn thấy Bấc nằm ngửa
ra, 4 chân huơ trong khơng khí với dáng điệu van lơn, cứ nằm ỳ ra không chịu dậy
nếu không đ−ợc mang giày. Nh−ng về sau, chân của bấc dày dặn dần lên, chịu
đựng d−ợc con đ−ờng gian khổ, và mấyc ái bao chân mòn rách bị vứt đi.

1 buổi sáng, trên dịng sơng Penli, trong khi đàn chó đang đ−ợc thắng đai c−ơng thì
Đơli, con chó từ tr−ớc đến nay khơng có điều gì khiến ng−ời ta để ý đến, đột nhiên
phát dại. Cơn dại đ−ợc báo hiệu bằng 1 tiếng tru nh− tiếng chó sói, dài và ghê rợn,
làm cho mọi con chó khác hoảng sợ lơng dựng đứng cả lên. Và sau tiếng tru, nó
nhảy bổ và Bấc. Bấc ch−a bao giờ thấy 1 con chó phát dại, mà cũng chả có lý do gì
khiến cho nó sợ bệnh dại. Nh−ng nó nhận biết đ−ợc đấy là 1 cái gì khủng khiếp, và
nó hoảng hốt bỏ chạy. Thẳng tới phía tr−ớc, nó phóng cật lực. Đơli, hổn hển và sùi
bọt mép, bám riết đằng sau, chỉ cách 1 b−ớc, Đôli không thể đuổi kịp, bởi nỗi ghê
sợ của Bấc lên đến cực độ, mà Bấc cũng không bứt ra đ−ợc, bởi cơn dại của Đôli
cũng lên đến cực độ, Bấc lao xuyên qua khu rừng trên cù lao, phóng xuống bờ
thấp, v−ợt qua 1 con kênh phủ bằng lởm chởm để chạy lên 1 cù lao khác, rồi băng
qua 1 cù lao thứ 3, vịng trở lại dịng sơng chính, và bắt đầu v−ợt qua dịng sơng
trong tình trạng tuyệt vọng. Và mặc dù Bấc khơng nhìn thấy, lúc nào Bấc cũng có
thể nghe thấy Đơli gầm gừ chỉ sau nó 1 b−ớc. Cách Bấc 1 phần 4 dặm, Phrăngxoa
cất tiếng gọi nó, nên nó rẽ ngoặt lại, vẫn luôn bị Đôli bám theo cách 1 b−ớc, đau
đớn thở dốc và đặt tất cả hy vọng vào bàn tay Phrăngxoa cứu nó. Anh chàng đánh
xe chó lăm lăm chiếc rìu trong tay chờ sẵn, và khi Bấc vừa vút qua khỏi thì chiếc
rìu lập tức bổ xuống đầu con chó dại Đơli. Bấc lảo đảo b−ớc lại phía tr−ớc chiếc
xe tr−ợt, kiệt sức, thở dốc, và không đứng vững đ−ợc nữa. Thời cơ của Xpít đây rồi.
Hắn nhảy xổ vào Bấc, và 2 lần hàm răng của hắn cắn ngập vào kẻ đối thủ khơng
chống đỡ gì rồi nhay, rồi xé rách toạc thịt ra đến tận x−ơng. Nh−ng chiếc roi của
Phrăngxoa đ∙ giáng xuống, và Bấc hài lòng đứng xem Xpít nhận 1 trận địn trừng
phạt dữ dội ch−a từng thấy đối với bất kỳ 1 con chó nào trong đàn.

- 1 con quỷ dữ, cái con Xpít ấy - Perôn nhận xét - Mẹ kiếp, 1 ngày nào đó nó giết
chết con Bấc mất thơi!

</div>
<span class='text_page_counter'>(86)</span><div class='page_container' data-page=86>

- ấy con Bấc thì lại bằng 2 con quỷ dữ. Tớ theo dõi suốt con Bấc nên tớ biết dám
chắc. Tớ nói cho mà nghe: rồi có ngày, mẹ kiếp, nó sẽ phát điên lên kinh khủng,
rồi nó sẽ nhai nghiến gọn con Xpít đó, rồi nó khạc x−ơng con Xpít ra giữa tuyết

cho mà xem. Chắc chắn không sai đâu, tớ biết. Kể từ lúc ấy, giữa 2 con chó là 1

cuộc sống mái. Xpít, con chó đầu đàn, kẻ chỉ huy đ−ợc thừa nhận của tốn chó,
cảm thấy quyền lực tối cao của mình bị con chó kỳ lạ của của đất ph−ơng Nam kia
đe doạ. Mà đối với hắn, Bấc kỳ lạ thật, bởi vì trong số những con chó ph−ơng Nam
mà hắn đ∙ gặp, khơng có con nào tỏ ra làm nên trị trống gì tại nơi đóng trại và trên
đ−ờng kéo xe. Tất cả bọn chúng đều quá mềm yếu, chết gục vì lao động cực nhọc,
vì băng giá và vì đói. Bấc là 1 tr−ờng hợp ngoại lệ. Chỉ 1 mình nó chịu đựng đ−ợc
mà lại còn phát triển lên, sánh đ−ợc với lũ chó étkimơ về sức mạnh, tính man rợ và
sự khơn ranh. Hơn nữa, nó lại là con chó ham muốn quyền thế, và điều làm cho nó
trở thành nguy hiểm là chiếc dùi cui của ng−ời nặc áo nịt đỏ đ∙ quật cho tiêu tan
hết những gì là gan liều mù quáng và hấp tấp vội vàng ra khỏi vòng khát vọng
quyền lực của nó. Nó đ∙ khơn ranh lên 1 cách khác th−ờng và sẵn sàng chờ đợi
thời cơ với 1 sự kiên nhẫn mang 1 tính chất khơng có gì khác hơn là tính nguyên
thuỷ. Cuộc xung đột để tranh giành quyền lực nhất định sẽ nổ ra, không thể khơng
tránh khỏi. Bấc muốn nh− vậy. Nó muốn nh− vậy bởi vì đó là bản chất vốn có của
nó, và cũng bởi vì nó đ∙ bị hút chặt vào cái niềm tự hào vô danh và thật là khó hiểu
ấy về lao động trên vết đ−ờng mòn - cái niềm tự hào đ∙ giữ riết lũ chó trong cơng
việc lao khổ nhọc nhằn cho đến hơi thở hắt cuối cùng, đ∙ cám dỗ chúng đến mức
chúng sẵn sàng chết hân hoan trong vòng đai c−ơng và chúng sẽ đau buồn nh− xé
ruột nếu bị dứt ra khỏi đai c−ơng ấy. Đó là niềm tự hào của Đêvơ, khi đảm nhận vị
trí kéo sát tr−ớc xe, của Xônlếhc khi ra sức kéo cật lực, niềm tự hào đ∙ cuốn htú
lấy chúng mỗi khi nhổ trại biến đổi chúng từ những con thú cáu bẳn và ủ rũ trở
thành những sinh vật nỗ lực, hăm hở, đầy khát vọng; niềm tự hào đ∙ liên tục kích
thích chúng suốt ngày dài nh−ng rồi lại bỏ rơi chúng vào lúc cắm trại ban đêm, để
chúng rơi trở lại vào trong tâm trạng bồn chồn và bất m∙n u sầu. Đó là niềm tự hào
đ∙ giữ vững khí thế của Xpít và thúc hắn nhảy vào vị trí những con chó mắc sai
lầm và trốn tránh cơng việc trong vịng dây kéo hoặc lẩn trốn khi đến giờ thắng đại
c−ơng buổi sáng. Cũng chính niềm tự hào đó đ∙ khiến hắn sợ Bấc sẽ có thể giành
mất địa vị con chó đầu đàn. Và đó cũng là niềm tự hào của cả Bấc nữa.

Bấc công khai đe doạ quyền chỉ huy của Xpít. Nó xơng vào giữa Xpít và những
con chó trốn việc đáng ra phải bị Xpít trừng trị. Và Bấc chủ tâm làm nh− vậy. 1

</div>
<span class='text_page_counter'>(87)</span><div class='page_container' data-page=87>

biến đi đâu mất. 1 lớp tuyết dày đến 1 bộ đ∙ phủ lên ổ nằm của nó, che giấu nó
hồn tồn kín đáo. Phrăngxoa gọi nó và đi tìm m∙i nh−ng chịu khơng phát hiện ra.
Xpít thì tức giận điên cuồng. Hắn hung tợn lồng lộn khắp khu đóng trại, đánh hơi
và đào bới bất kỳ chỗ nào đáng ngờ, gầm rít khủng khiếp đến nỗi Paicơ trong chỗ
ẩn náu của mình cũng nghe thấy và run sợ. Nh−ng rồi cuối cùng Paicơ cũng bị
phát hiện. Khi nó vừa bị lơi cổ lên, Xpít xơng ngay vào để trừng trị nó, thì Bấc
cũng lập tức nhảy bổ tới, cũng hung tợn chẳng kém, lao ngang vào giữa 2 con chó.
Động tác của nó quá bất ngờ và khéo tính tốn đến nỗi Xpít bị hất lật nhào về đằng
sau hẫng cả chân lên. Paicơ, vừa n∙y còn đang hèn nhát run sợ, bây giờ nhờ sự nổi
dậy chống đối ra mặt đó của Bấc nên lấy lại đ−ợc can đảm, nhảy xổ vào kẻ chỉ huy
đ∙ bị lật đổ. Đối với Bấc lúc này, lối chơi ngay thẳng là 1 luật lệ đ∙ bị bỏ qua rồi,
nên Bấc cũng nhảy xổ vào Xpít. Tr−ớc cảnh t−ợng đó, Phrăngxoa khối trá c−ời
thầm trong bụng nh−ng đồng thời vẫn kiên định tr−ớc sau nh−1 trong việc thi hành
cơng lý, nên anh dốc tồn lực vụt sợi roi da xuống Bấc. Nh−ng sợi dây khơng đuổi
đ−ợc Bấc ra khỏi địch thủ của nó đang sóng sồi trên mặt đất, nên anh phải trở đầu
cán roi mà quật. Phải 1 địn chống váng. Bấc bị đánh bật lùi về phía sau và chiếc
dây da buộc đầu roi giáng xuống nó tới tấp, trong khí Xpít trừng trị đích đáng tên
Paicơ đ∙ nhiều lần lếu láo.

</div>
<span class='text_page_counter'>(88)</span><div class='page_container' data-page=88>

những chiếc nhạc đeo ở cổ chúng vẫn leng keng đi qua trên đ−ờng. Chúng kéo xe
chở gỗ súc làm nhà và chờ củi, vận chuyển hàng lên mỏ, và làm mọi thứ việc mà
ngựa phải làm ở thung lũng Xanta Clara. Đây đó Bấc chỉ gặp vài con chó của vùng
đất ph−ơng Nam, còn đa số bọn chúng là chó étkimơ thuộc nịi sói hoang. Hơm
nào cũng vậy, theo 1 nếp đều đặn, cứ đến 9h tối, 12h khuya, và 3h sáng, chúng lại
cất cao tiếng hát ban đêm, 1 bài ca huyền bí và rờn rợn, trong đó có giọng của Bấc
hồ theo đầy cảm khoái. Với ánh hồng Bắc cực toả sáng lạnh ngắt trên đầu, hoặc

d−ới những ngơi sao rập rình trong điện nhảy giữa băng giá, trên vùng đất chết
lặng và lạnh cứng trùm tấm vải liệm bằng tuyết bao la, tiếng hát ấy của lũ chó
étkimơ đáng ra phải là tiếng thách thức của sự sống, nh−ng chỉ có điều là nó đ−ợc
lấy giọng theo điệu thứ, với những âm thanh rền rỉ kéo dài và những tiếng thổn
thức nấc nghẹn, nên lại nghe nh− là tiếng nài xin của sợ sống, là tiếng rên đau của
sinh mệnh bị đọa đầy, nói vậy thì có lẽ đúng hơn. Đó là 1 tiếng hát cổ x−a, cổ x−a
nh− chính bản thân giống nịi của chúng - 1 trong những tiếng hát đầu tiên của thế
giới man sơ, vào cái thời mà những tiếng hát h∙y cịn buồn b∙. Nó chứa đựng nỗi
thống khổ của xiết bao thế hệ, cái tiếng than v∙n n∙o nùng đ∙ khích động Bấc 1

cách kỳ lạ. Khi Bấc cất tiếng ai ốn và thổn thức, thì ấy là lúc nó mang trong mình
nỗi đau của sự sống đ∙ từng là nỗi đau của những tổ tiên hoang d∙ của nó x−a kia,
cùng nỗi lo sợ và điều huyền bí của lạnh lẽo và tối tăm đ∙ từng là nỗi lo sợ và điều
huyền bí đối với tổ tiên nó. Và cái điều khiến Bấc phải bị khích động vì tiếng kêu
than kia là dấu hiệu chứng tỏ Bấc đ∙ quay lui hẳn lại, lùi qua các thời kỳ mà sự
sống đ∙ có bếp lửa và mái nhà, để trọn vẹn trở về với buổi ban đầu thô sơ của sự
sống giữa thời của tiếng hú rầu rĩ xa x−a. 7 ngày sau khi vào Đoxân, đồn ng−ời
và chó lai ra đi, tụt xuống theo bờ dốc bên răng Berớc chạy về sơng I-u-con, rồi
kéo về phía sơng Đaiê và thành Xon-oa-tơ, Perôn đang mang theo những công văn
giấy tờ có thể cịn khẩn hơn cả những thứ anh đ∙ mang đến Đoxân; hơn nữa, niềm
tự hào của cuộc hành trình cuốn hút lấy anh và anh có ý định thực hiện 1 chuyến đi
kỷ lục trong năm ấy. Lần này anh gặp 1 số thuận lợi. Nhờ 1 tuần nghỉ ngơi, sức
khoẻ đàn chó đ∙ hồi phục, và chúng đ∙ hoàn toàn sung sức. Đ−ờng mòn trên băng
mà họ tự mở ra để đi vào đây hôm tr−ớc đ∙ đ−ợc nện cứng lại d−ới b−ớc chân
những kẻ đi sau. Thêm nữa, cảnh sát đ∙ bố trí ở vài 3 địa điểm dọc đ−ờng những
kho ch−a thức ăn cho ng−ời và chó, và nhờ vậy kẻ đi đ−ờng đ−ợc gọn nhẹ.

</div>
<span class='text_page_counter'>(89)</span><div class='page_container' data-page=89>

thẳng tới sông Peli. Nh−ng chả phải là họ đ∙ ngon ơ đạt đ−ợc chuyến chạy nhanh
tuyệt đẹp nh− vậy mà khơng có điều gì khó nhọc và bực mình cho Phrăngxoa cả
đâu! Cuộc nỗi đau ầm ĩ do Bấc cầm đầu đ∙ phá vỡ khối thống nhất của đàn chó.

Trong vịng dây kéo, chúng khơng cịn nh− tr−ớc nữa. Sự cổ vũ của Bấc đ∙ khiến
những con chó làm loạn phạm vào đủ mọi thứ tội lặt vặt. Xpít khơng cịn là 1 vị chỉ
huy đ−ợc kính sợ rất mực nữa. Nỗi sợ h∙i tr−ớc kia đ∙ bay biến, và chúng trở thành
đủ khả năng thách thức quyền lực của Xpít. 1 đêm nọ, Paicơ đoạt của hắn nửa con
cá và nuốt trôi, d−ới sự bảo vệ của Bấc. 1 đêm khác, Đớp cùng với Jô đánh lại Xpít
và làm Xpít phải chịu từ bỏ khơng thi hành đ−ợc đòn trừng phạt mà chúng đáng
phải chịu. Ngay cả Bili, con chó lành nết, cũng bớt lành đi, và có rên rỉ thì cũng
khơng rên rỉ kiểu xoa dịu nh− những ngày tr−ớc nữa. Bấc không bao giờ đến gần
Xpít mà khơng gầm gừ và dựng đứng lông lên đầy vẻ đe doạ. Quả là thái độ c− xử
của Bấc giống thái độ của 1 tên du cơn, và nó có thói quen nghênh ngang l−ợn lui
l−ợn tới ngay tr−ớc mũi Xpít.

Sự suy sụp kỷ luật đ∙ ảnh h−ởng cả đến quan hệ giữa những con chó khác với
nhau. Chúng gây gổ và cắn cấu lẫn nhau nhiều hơn bao giờ hết, đến mức đôi lúc cả
khu vực cắm trại rộ lên tiếng rú rít hỗn loạn ầm ĩ. Chỉ riêng Đêvơ và Xơnlếch là
khơng thay đổi gì, mặc dù những cuộc xung đột liên chi hồ điệp xung quanh làm
chúng phát cáu lên. Phrăngxoa gào lên những tiếng nguyền rủa hung tợn kỳ lạ,
giậm chân bứt tóc điên tiết mà khơng làm gì đ−ợc. Sợi roi da của anh leien tục vun
vút quất vào giữa đàn chó, nh−ng chả có hiệu quả gì mấy. Anh vừa quay l−ng đi là
đâu lại vào đấy. Chiếc roi của anh ủng hộ Xpít, cịn Bấc thì lại ủng hộ những con
chó cịn lại. Phrăngxoa biết Bấc là tên đầu nậu đứng đằng sau mọi sự rối loạn, và
Bấc cũng rõ là anh biết. Nh−ng Bấc khơn ranh ma m∙nh làm rồi, đừng hịng bắt
quả tang nó 1 lần nào nữa. Trong vịng đai c−ơng, nó làm việc thật là tận tuỵ, bởi
cơng việc nhọc nhằn cũng đ∙ trở thành 1 điều thích thú đối với nó: thế nh−ng tẩm
ngẩm tầm ngầm gây ra 1 vụ đánh nhau giữa các bạn nó và làm rối tung cả dây kéo
lên lại là 1 điều cịn thích thú hơn.

Tại cửa sơng Takinơ, 1 đêm nọ sau bữa ăn tối Đớp sục ra đ−ợc 1 con thỏ Bắc cực,
nh−ng vụng về vồ tr−ợt. Trong nháy mắt tồn bộ đàn chó hị hét đuổi theo. Cách đó

</div>
<span class='text_page_counter'>(90)</span><div class='page_container' data-page=90>

sau. Bấc dẫn đầu bầy chó hùng hậu 60 con, quành từ khúc sông này sang khúc
sông nọ, nh−ng không thể nào đuổi kịp. Bấc rạp mình xuống chạy, rít lên háo hức,
khối thân hình tuyệt đẹp của nó vun vút phóng tới, b−ớc này tiếp b−ớc khác, d−ới
ánh trăng nhợt nhạt. Và cũng b−ớc này tiếp b−ớc khác, nh− 1 mảnh hồn ma băng
giá tái mét, con thỏ vun vút lao lên phía tr−ớc.

Tất cả những gì đ∙ kích động những bản năng cổ x−a trỗi dậy, sự khích động để
thúc đẩy con ng−ời trong từng thời kỳ nhất định, vọt ra khỏi những thành phố vang
động để vào rừng hoặc ra đồng tìm giết các thú vật bằng những thành phố vang
động để vào rừng, hoặc ra đồng tìm giết các thú vật bằng những viên đạn chì do
hố chất đẩy đi. Sự thèm khát máu t−ơi, niềm vui của giết chóc - tất cả mọi khích
động ấy cũng đang xơ đẩy Bấc, chỉ có điều là những cái đó lại càng vơ cùng gắn
bó hơn bên trong bản chất của Bấc. Nó đang dẫn đầu bầy chó chạy săn mồi, đuổi
cho đến cùng đ−ờng sự sống hoang d∙ kia sự sống ấy là miếng thịt ăn, để giết bằng
đơi hàm răng của chính nó, để tắm cả mõm mình ngập cho đến tận mắt vào trong
máu nóng.

</div>
<span class='text_page_counter'>(91)</span><div class='page_container' data-page=91>

khơng hay biết điều đó, và trong khi Bấc cứ chạy theo vòng l−ợn của dòng sơng,
con thỏ nh− 1 bóng ma băng giá vẫu vút theo bay tr−ớc mặt nó, thì bỗng thấy 1

bóng ma khác băng giá, lớn hơn, từ mũi đất bên bờ vọt ra chắn ngang trên đ−ờng
con thỏ chạy. Đó là Xpít. Con thỏ khơng tài nào chuyển h−ớng kịp. Đang nửa
chừng phóng tới, bị đơi hàm răng trắng bổ xuống cắn gẫy sống l−ng, nó kêu thét
lên nh− tiếng hé hất thanh của 1 con ng−ời bị đánh. Nghe tiếng kêu ấy, tiếng kêu
của Sự Sống ng∙ nhào xuống từ tột đỉnh của Sinh Tồn rơi vào nanh vuốt của Thần
Chết, toàn bộ bày chó nối sau gót Bấc đồng thanh rộ lên 1 tiếng rú đầy khối cảm.
Chỉ riêng Bấc là khơng kêu lên 1 tiếng nào. Nó khơng dừng chân lại, mà phóng
sang phía Xpít. Vai nó húc vào vai đối thủ, đà đi quá mạnh nên nó vồ tr−ợt cổ họng
của Xpít. Chúng lăn nhào mấy vịng trong đám tuyết bay tung thành bụi. Xpít lật
mình đứng thẳng dậy đ−ợc ngay nh− thể vừa rồi không hề bị hất ng∙, cắn 1 miếng

toạc vai Bấc rồi nhảy tránh xa ra 1 bên. 2 lần răng hắn bập mạnh nh− 2 hàm thép
của chiếc bẫy, cắn xong lại nhẩy lùi ra để tạo thế đứng chân vững hơn, mép nhếch
lên giần giật nhăn nhở và gầm rít.

Trong chớp mắt Bấc vụt hiểu. Thời điểm đ∙ đến. Trận tử chiến là đây rồi. Trong
khi nó cùng Xpít l−ợn vịng quanh nhau, gầm gào, tai kéo xệch ra đằng sau, tinh
t−ờng quan sát rình cơ hội xơng vào giành lợi thế, Bấc nhìn thấy cảnh t−ợng diễn
ra nh− quen thuộc từ lâu. D−ờng nh− nó nhớ lại tất cả: cũng khu rừng trắng xoá
này, cũng ánh trắng này, cũng tinh thần chiến đấu hừng hực này. Bao trùm lên
cảnh vật trắng toát và im lặng là 1 sự yên tĩnh ma qi rùng rợn. Khơng có 1 tí thì
thào nào của thinh khơng - khơng gì động đậy, đến 1 ngọn lá nhỏ cũng không lung
lay, hơi thở của lũ chó đọng lại nhìn thấy rõ, lừ đừ bốc lên và v−ơng vất m∙i giữa
không trung lạnh giá. Chúng nó, những con sói mới đ−ợc thuần hố dang dở,
chúng nó đ∙ thanh tốn xong ngay con thỏ Bắc cực, và giờ đây chúng đ−ợc tập hợp
lại dân thành 1 vòng tròn chờ đợi. Bản thân chúng cũng yên lặng, chỉ có những cặp
mắt đang ngời sáng và làn s−ơng hơi thở của chúng đang chậm r∙i bốc lên. Đối với
Bấc, cảnh t−ợng này chả có gì là mới mẻ lạ lùng caả nó đ∙ hằng diễn ra trong thời
cổ x−a. D−ờng nh− nó đ∙ ln ln là thói th−ờng của sự vật, m∙i cho đến nay vẫn
thế.

</div>
<span class='text_page_counter'>(92)</span><div class='page_container' data-page=92>

của hắn cũng nung nấu ý muốn giày xé và huỷ diệt giống nh− hắn. Hắn chẳng bao
giờ lao vào đối ph−ơng nếu ch−a chuẩn bị đầy đủ để đ−ơng đầu với 1 đòn lao vào
của đối ph−ơng; chả bao giờ tấn cơng nếu ch−a bảo vệ đ−ợc mình chẳng lại cuộc
tấn công của đối ph−ơng. Bấc cố gắng hết sức nh−ng không tài nào thạc đ−ợc hàm
răng mình vào cổ con chó trắng to lớn. Đơi lúc hàng nanh của nó lao tới nhằm vào
nơi thịt thì lại vấp phải hàng nanh của Xpít. Nanh choảng vào nanh, mép rách toạc
và bật máu, nh−ng Bấc không lọt qua đ−ợc miếng thủ thế của kẻ địch. Thế là Bấc
sơi sục lên, vây kín Xpít trong 1 cuộc tấn công lăn xả vào tới tấp nh− cơn lốc. Hết
lần này lại lần khác, Bấc cố gắng tìm cách thọc răng vào mảng cổ họng trắng nh−

tuyết, nơi mà sự sống đang sủi bọt sát ngay d−ới mặt da, nh−ng mỗi lần và tất cả
những lần nh− vậy Xpít đều bổ vào nó 1 miếng cắn rách toạc rồi vọt ra. Bấc bèn
dùng cách xông vào làm ra vẻ nh− muốn nhằm vào họng đối thủ, nh−ng bất thần
quay ngoăt đầu lại và uốn cong s−ờn dùng vai lao mạnh vào vai Xpít nh− 1 nhát
búa nện hịng hất ng∙ Xpít. Nh−ng khơng những khơng làm gì đ−ợc, mà mỗi lần
xơng vào Bấc lại cịn bị cắn toạc vai trong khi Xpít nhẹ nhàng vọt tránh ra ngồi.
Xpít vẫn ngun vẹn khơng chút sây sát, cịn Bấc thì đầm đìa máu và hổn hển thở
gấp. Trận chiến đấu dần trở thành tuyệt vọng. Trong suốt thời gian ấy, vịng trịn
những con vật sói lang im thin thít kia vẫn đang chờ đợi để kết liễu đời con chó
nào ng∙ xuống.

Thấy Bấc kiệt lực dần, Xpít bắt đầu chuyển sang thế tấn cơng, lao vào tới tấp, làm
Bấc cứ phải loạng choạng để tìm cách trụ lại thế đứng thẳng. 1 lần Bấc bị hất nhào,
thế là tồn bộ vịng trịn 60 con vật kia vội tr−ờn tới. Nh−ng Bấc đ∙ trụ lại đ−ợc hầu
nh− ngay khi đang bị hất bổng lên giữa khơng trung, và vịng trịn kia lại rụt lại và
chờ đợi.

</div>
<span class='text_page_counter'>(93)</span><div class='page_container' data-page=93>

vòng tròn ấy đang khép dần, sán lại gần hắn y nh− hắn đ∙ từng nhìn thấy những
vịng trịn giống nh− vậy khép dần lại quanh những địch thủ bị hắn đánh bại tr−ớc
kia. Duy chỉ có lần này chính hắn là kẻ bị đánh bại. Hắn chả còn chút hy vọng gì
nữa. Bấc khơng mảy may động lịng. Lịng th−ơng hại là 1 điều chỉ dành cho
những môi tr−ờng hiền hồ thơi. Bấc chuẩn bị cho miếng địn lao vào cuối cùng.
Vịng trịn những con chó étkimơ đ∙ khép chặt lại đến mức Bấc có thể cảm thấy
hơi thở của chúng phả vào bên s−ờn Bấc. Bấc có thể nhìn thấy chúng ở bên kia
Xpít và cả ở mọi phía, nó hơi thu mình xuống trong t− thế lấy đà sẵn sàng vọt tới,
những cặp mắt dán chặt vào hắn. Không gian lắng xuống, nh− có 1 giây phút tạm
nghỉ. Mọi con vật im phăng phắc nh− đều đ∙ biến thành t−ợng đá. Chỉ riêng Xpít
run rẩy lơng dựng đứng loạng choạng đảo tới đảo lui, gào lên những tiếng đe doạ
khủng khiếp nh− để xua đuổi cái chết đang lơ lửng trên đầu.

Thế rồi Bấc bật nhảy vào rồi lại lao ra. Lần này, khi nó lao vào, miếng đòn vai cuối
cùng đ∙ hất đ−ợc trúng thẳng vào vai địch. Vòng tròn đen sẫm tụ lại thành 1 điểm
trên mặt tuyết tràn ngập ánh trăng, và Xpít biến mất khơng nhìn thấy đâu nữa. Bấc
đứng thẳng và ngắm nhìn. Nhà vơ địch đ∙ thắng trận, con thú ngun thuỷ thống
sối đ∙ hồn thành trận đánh tiêu diệt, và hài lòng với trận đánh tốt đẹp của mình.

<b>IV- Kẻ đã đạt tới quyền lực </b>

• Ơ! Trơng kìa! Tớ nói khơng sai, cái con Bấc rõ bằng 2 con quỷ dữ ch−a nào.
Đó là lời Phrăngxoa thốt lên sáng hơm sau, khi anh phát hiện là Xpít biến mất, cịn
Bấc thì mình đầy th−ơng tích. Anh kéo Bấc đến gần ngọn lửa, và d−ới ánh lửa, anh
chỉ vào những vết cắn.

• Cái con Xpít ấy, hắn đánh thật khủng khiếp - Perôn vừa xem xét các vết toạc và
vết thủng há hốc vừa nói.

• Còn cái con Bấc này, hắn đánh khủng khiếp gấp đơi - Phrăngxoa đáp - Thơi bây
giờ thì ta sẽ đi đ−ợc nhanh. Khơng cịn Xpít nữa, là khơng còn rắc rối nữa, chắc
chắn nh− thế. Trong khi Perơn buộc lại món đồ lề đóng trại và chất các thứ lên
xe, anh chàng lái xe tiến hành thắng đai c−ơng vào lũ chó. Bấc lon ton chạy lên
vị trí của Xpít tr−ớc đây, ở đầu đàn. Nh−ng Phrăngxoa khơng để ý đến nó, lại
đ−a Xơnlếch đến c−ơng vị đang đ−ợc khao kháo đó. Theo anh, trong số chó cịn
lại, Xơnlếch là con đầu đàn tốt nhất. Bấc giận dữ nhảy bổ vào Xônlếhc đánh bật
Xônlếch lại, và đứng vào chỗ ấy.

</div>
<span class='text_page_counter'>(94)</span><div class='page_container' data-page=94>

ã Ơ kìa! Ơ kìa! Trông con Bấc kìa! Hắn giết chết con Xpít rồi hắn tởng là hắn
thay đợc Xpít cơ ddấy!

Anh thốt lên:
ã Cút đi! Xéo!

Nhng Bc c ra y, khụng nhỳc nhớch.

Anh tóm lấy gáy Bấc, và mặc dù Bấc gầm gừ với giọng hăm doạ, anh l«i BÊc ra 1

bên và lại đặt Xơnlếhc vào chỗ ấy. Con chó già khơng muốn thế, và tỏ rõ ý là nó sợ
Bấc. Phrăngxoa khơng hề lay chuyển, anh cứ làm theo ý anh, nh−ng khi anh vừa
quay l−ng thì Bấc lại hất Xơnlếch ra khỏi chỗ, cịn Xơnlếch thì cũng sẵn sàng bỏ đi
chứ chả thit tha chỳt no.

Phrăngxoa nổi giận:

ã No, đồ khốn! Bây giờ thì tao cho mày 1 trận - anh thét và trở lại với 1 chiếc
dùi cui nặng trong tay.

Bấc vụt nhớ lại con ng−ời mặc áo nịt đỏ, nó từ từ b−ớc giật lùi; nó cũng khơng cịn
tìm cách xơng vào đánh Xơnlếch khi l∙o này lại 1 lần nữa đ−ợc lôi lên. Nh−ng nó
l−ợn vịng sát ngay ngồi tầm chiếc dùi cui, gầm gào quyết liệt và điên giận. Và
trong khi l−ợn vịng, nó vẫn để mắt theo dõi chiếc dùi cui để tránh nếu Phrăngxoa
ném vào nó bởi vì đối với cái khoản dùi cui này, Bấc đ∙ lắm kinh nghiệm rồi. Anh
chàng đánh xe bắt tay vào việc của mình, và khi anh đ∙ chuẩn bị sẵn sàng để đặt
Bấc vào vị trí cũ của nó, phía tr−ớc Đêvơ, anh gọi Bấc. Bấc giật lùi 2, 3 b−ớc. Sau
vài lần nh− vậy, Phrăngxoa vứt chiếc dùi cui xuống đất, vì anh t−ởng rằng Bấc sợ
bị đánh địn. Nh−ng khơng phải. Bấc tỏ thái độ chống đối rõ ràng. Khơng phải nó
muốn tránh trận địn dùi cui, mà nó muốn chiếm đ−ợc c−ơng vị đầu đàn. C−ơng vị
ấy phải là của nó, nó có quyền xứng đáng đ−ợc h−ởng. Nó đ∙ chiến đấu mà giành
đ−ợc, thì nó sẽ khơng thể nào vừa lòng với 1 địa vị thấp kém hơn.

</div>
<span class='text_page_counter'>(95)</span><div class='page_container' data-page=95>

Phrăngxoa ngồi xuống vò đầu bứt tai. Perơn cứ nhìn đồng hồ rồi rủa. Thời gian bay
qua nhanh, đáng lẽ họ đ∙ lên đ−ờng đ−ợc 1 tiếng rồi. Phrăngxoa lại vị đầu bứt tóc.

Anh lắc đầu rồi quay sang nhăn nhở c−ời ngao ngán với anh chàng giao liên. Perôn
nhún vai ý bảo họ bị thua nó rồi Phrăngxoa bèn đến chỗ Xơnlếch đứng, rồi gọi
Bấc. Thế là Bấc c−ời, c−ời theo kiểu của chó, nh−ng vẫn đứng cách 1 khoảng.
Phrăngxoa cởi các dây buộc Xônlếch ra rồi đ−a Xônlếch trở về chỗ cũ. Đàn chó
thẳng vào xe nối liền nhau thành 1 hàng không gián đoạn, sẵn sàng lên đ−ờng.Bây
giờ thì khơng cịn chỗ nào khác cho Bấc, ngoài chỗ đứng đầu đàn kia. Lần nữa
Phrăngxoa lên tiếng gọi, và lần nữa Bấc lại c−ời nh−ng cứ ng xa.

ã Vứt chiếc dùi cui đi! - Per«n ra lƯnh.

Phrăngxoa làm theo. Thế là Bấc lon ton chạy vào, c−ời đắc thắng, và quay mình
đứng vào chỗ đầu đàn chó. Đai c−ơng đ−ợc thắng mình nó, chiếc xe tr−ợt phá vỡ
lớp băng bám giữ ở càng, l−ớt tới, và với cả 2 ng−ời cùng chạy bộ, tất cả lao nhanh
về phía con đ−ờng trên mặt sông. Dù tr−ớc đây anh chàng đánh xe chó đ∙ đánh
giá Bấc khá cao khi anh bảo là Bấc bằng 2 con quỷ dữ nh−ng đến bây giờ, khi ngày
lao động h∙y còn dài, trời cịn sớm sủa, anh đ∙ nhận thấy là mình h∙y còn đánh giá
thấp Bấc. Vụt 1 cái Bấc đảm nhiệm trôi chảy ngay công việc đầu đàn, và ở chỗ nào
cần phải có sự phán xét, cần suy nghĩ nhanh, hành động nhanh, thì ở đấy Bấc đ∙ tỏ
ra xuất sắc hơn cả Xpít, mà tr−ớc kia thì Phrăngxoa ch−a bao giờ gặp con chó nào
sánh kịp Xpít cả. Đặc biệt Bấc trội hẳn trong vấn đề bắt lũ bạn nghề phải theo ý
mình và phải răm rắp vào khuôn phép.

</div>
<span class='text_page_counter'>(96)</span><div class='page_container' data-page=96>

trị đến nơi đến chốn - 1 điều mà tr−ớc kia Xpít khơng bao giờ làm nổi. Bấc đơn
giản chỉ có dùng cái cái thể xác nặng cân hơn hẳn của mình mà để trùm lên kia,
làm cho hắn ngột ngạt, rồi tới tấp thọc cắn cho đến khi hắn thơi khơng cịn dám táp
lại nữa và bắt đầu phải rên rỉ để xin tha. Khí thế chung của đàn chó lập tức khá lên
trơng thấy. Nó đ∙ trở lại với sự thống nhất tr−ớc kia, và 1 lần nữa, mọi con nh−1

lại nhảy cùng 1 nhịp trong vòng dây kéo. Tại khu vực Thác Rinh, đàn đ−ợc bổ
sung thêm 2 con chó étkimơ địa ph−ơng Tích và Kuna. Bấc đ∙ kèm cặp đ−a chúng

vào làm quen đ−ợc với công việc 1 cách mau lẹ đến nỗi Phrăngxoa phải sửng sốt
kêu lên:

• Trời đất quỷ thần! Ch−a có bao giờ có con chó nào nh− con Bấc cả! Ch−a bao
giờ! Hắn đáng đến 1000 đôla ấy chứ! Ê! Cậu thấy thế nào, Perôn?

Và Perôn gật đầu. Lúc này anh đ∙ v−ợt đ−ợc kỷ lục, và càng ngày lại càng đ−ợc
dôi thêm. Con đ−ờng trên băng đ∙ trở nên tốt tuyệt vời, đ−ợc nện chặt và rắn chắc,
và khơng có tuyết mới rơi thêm khiến phải chiến đấu để v−ợt qua. Trời không quá
rét. Nhiệt độ tụt xuống âm 50 độ và dừng lại mức đó trong suốt chuyến đi. 2 ng−ời
thay nhau khi ngồi xe khi chạy bộ, bắt lũ chó th−ờng xuyên chăm chỉ phóng tới,
hoạ hoằn mới phải dừng lại đơi lúc.

Con sơng “30 dặm” t−ơng đối phủ kín băng, và chỉ trong 1 ngày chạy ra, họ v−ợt
đ−ợc trọn cả 1 qu∙ng đ−ờng đ∙ ngốn mất của họ 10 ngày lúc đi vào. Họ chạy 1

thơi phóng qua đ−ợc 60 dặm từ bờ hồ Lơ Bácgiơ đến thác “Ngựa trắng”. Qua các
hồ Mác-ê, Têghiê và Bennét (d∙y hồ dài 70 dặm), đàn chó lao nhanh đến nỗi ng−ời
đến phiên chạy bộ phải túm lấy 1 sợi dây cho chiếc xe lơi tuột mình theo đằng sau.
Và đến đêm cuối của tuần thứ 2, họ đ∙ leo lên đỉnh “Đèo Tuyết” rồi đổ dốc xuống
bờ biển, nhìn thấy d−ới chân mình lấp lánh những đốm ánh sáng của thành phố
Xkeguê và của những con tàu trên mặt n−ớc.

</div>
<span class='text_page_counter'>(97)</span><div class='page_container' data-page=97></div>
<span class='text_page_counter'>(98)</span><div class='page_container' data-page=98>

ch−a hề nhìn thấy bao giờ 1 cái vẻ thật là thân thuộc. Những bản năng (khơng có gì
khác hơn là những ký ức của tổ tiên nó dần dần trở thành thói quen) vốn đ∙ tắt dần
đi trong những thời kỳ về cuối, vậy mà nay, đến nó, tuy càng về cuối hơn nữa,
nh−ng lại trỗi dậy và sống lại. Thỉnh thoảng, giữa lúc nó nằm thu hình ở đấy, chập
chờn mơ màng nhìn ngọn lửa, nó bỗng thấy d−ờng nh− ánh bập bùng kia là từ 1

thứ lửa khác phát ra, và nó nhìn thấy con ng−ời tr−ớc mặt nó khơng phải là anh

chàng đầu bếp ng−ời lai kia nữa, là 1 con ng−ời khác hẳn. Con ng−ời này chân
ngắn hơn, tay dài hơn, có những bắp thịt cuồn cuộn nh− dây ch∙o và cồn lên nhiều
chứ không phải những bắp thịt trịn trĩnh căng phồng. Tóc của ng−ời này dài và dài
nh− tấm thảm, và đầu g∙ từ đơi mắt trở lên vát hẳn về phía sau khuất vào trong
đám tre rậm ấy. G∙ phát ra những tiếng kỳ lạ và có vẻ nh− rất sợ bóng tối, luồng
mắt liên tục xốy vào màn đêm dày đặc nắm kh− kh− trong bàn tay thõng quá đầu
gối 1 cái gậy, đầu gậy có hịn đá nặng buộc chặt. G∙ hầu nh− trần truồng, chỉ có 1

tấm da rách tả tơi và cháy sém rủ l−ng chừng xuống l−ng g∙, nh−ng ng−ời g∙ phủ
đầy lông lá. ở 1 vài chỗ, ngang ngực và vai, và dọc mặt ngồi cánh tay cùng bắp
đùi, lơng quện lại thành những đệm dày cộp. G∙ không đứng thẳng, mà thân g∙ từ
hơng trở lên đổ về phía tr−ớc, đầu gối hơi khuỵu xuống. Tồn thân g∙ tốt ra 1 vẻ
đặc biệt ,nh− mang tính đàn hồi, hoặc nh− đang nhún xuống sẵn sàng bật nẩy, gần
giống nh− con mèo, và 1 vẻ cảnh giác thính nhạy của kẻ sống th−ờng xuyên trong
mối h∙i hùng, lo sợ những thứ nhìn thấy đ−ợc cũng nh− khơng nhìn thấy đ−ợc.
Có những lúc, con ng−ời lơng lá đó lại ngồi chồm hỗm bên đống lửa, đầu kê giữa 2
chân mà ngủ. Những lúc ấy 2 cùi tay g∙ chống trên đầu gối, 2 bàn tay chắp lại trên
đầu nh− muốn dùng 2 cánh tay lông lá để che m−a. Và phía bên kia đống lửa,
trong vịng trịn bóng tối vây quanh, Bấc có thể nhìn thấy nhiều đốm than cháy
sáng óng ánh, từng đôi một, khi nào cũng từng đôi, từng đôi một, mà Bấc biết là
những cặp mắt của lũ thú lớn săn mồi. Bấc có thể nghe thấy tiếng va chạm xoàn
xoạt của thân thể chúng băng qua bụi bờ và những tiếng độ chúng gây ra trong
đêm thanh vắng. Trong khi Bấc nằm mơ màng ở đấy, cạnh bờ sông I-u-con, với đôi
mắt lờ đờ chập chờn nhìn ánh lửa, tất cả những thứ âm thanh và cảnh vật ấy của 1

</div>
<span class='text_page_counter'>(99)</span><div class='page_container' data-page=99>

thực lại hiện ra tr−ớc mắt nó, nó đứng dậy, ngáp dài rồi duỗi mình nh− thể vừa rồi
nó đ∙ ngủ thật.

Chuyến đi ấy thật là gian khổ, với khối b−u kiện trình trịch kéo theo sau, và cơng
việc nặng ngọc làm lũ chó kiệt sức dần. Khi tới Đoxân, chúng sút hẳn cân và trông

thật tiều tuỵ. Đáng lẽ ra chúng phải đ−ợc nghỉ ít nhất là 10 ngày hoặc 1 tuần. Thế
nh−ng chỉ 2 ngày sau là chúng lại đ∙ phải lên đ−ờng, từ mé rặng Berơt tụt xuống
bờ sông I-u-con, kéo theo 1 khối nặng th− từ chuyển ra bên ngồi. Lũ chó mệt
nhoài, những chàng lái xe cằn nhằn, và 1 điều khiến tình hình càng thêm điêu đứng
là ngày nào cũng có tuyết rơi. Điều đó có nghĩa là mặt đ−ờng mềm nhũn ra, ma sát
vào càng xe lớn hơn, và đàn chó phải kéo nặng nhọc hơn. Tuy nhiên các chàng lái
xe cũng công bằng, và họ cố gắng hết sức chăm lo cho chúng. Đêm đêm dừng lại,
họ săn sóc đàn chó tr−ớc tiên. Chúng đ−ợc ăn tr−ớc khi ng−ời ăn, và mỗi ng−ời đều
chăm nom xem xét các bàn chân của lũ chó xong rồi mới lo sắp xếp chỗ ngủ cho
mình. Tuy vậy, sức khoẻ của chúng vẫn suy sụp dần. Kể từ đầu mùa đông, chúng
đ∙ chạy 1800 dặm quả là thấm thía, cả đối với những con vật dai sức nhất. Bấc
chịu đựng đ−ợc, đồng thời phải trơng coi cho lũ bạn nghề của nó tiếp tục làm việc
tốt và duy trì kỷ luật, mặc dù bản thân nó tiếp tục làm việc tốt. Bili đêm nào cũng
kêu la rên rỉ trong giấc ngủ. Giờ trở nên cáu bẳn hơn bao giờ hết. Cịn l∙o Xơnlếch
thì khơng kẻ nào dám đến gần, cả bên mắt mù và bên mắt không mù của l∙o.
Nh−ng Đêvơ là kẻ đau đớn nhiều nhất. Có 1 cái gì đó khơng ổn định trong mình
g∙. G∙ trở nên ủ ê hơn và dễ bẳn tính hơn. Lúc đứng lại đóng trại nghỉ là g∙ lập tức
đào tổ nằm, và ng−ời lái xe phải đ−a thức ăn đến tận chỗ nằm cho g∙. Mỗi khi đ∙

</div>
<span class='text_page_counter'>(100)</span><div class='page_container' data-page=100>

vòng dây kéo. Anh chàng ng−ời lai Xcơtlen hơ dừng lại và đ−a g∙ ra ngồi đàn
chó, buộc con chó kế tiếp là Xơnlếch vào chiêc xe tr−ợt. Anh có ý cho Đêvơ đ−ợc
nghỉ ngơi, để cho g∙ chạy không ở đằng sau xe. Nh−ng, dù ốm đến nh− vậy, Đêvơ
rất phật ý vì bị đ−a ra ngồi, g∙ càu nhàu và gầm gừ khi ng−ời ta tháo các dây kéo
ra khỏi mình g∙, và rên rỉ đến n∙o cả lịng khi g∙ nhìn thấy Xơnlếch thay thế vào vị
trí mà g∙ đ∙ giữ và phục vụ từ bao lâu nay. Bởi vì lao động trên vệt đ−ờng mịn
chính là niềm tự hào của g∙, và dù ốm đến gần chết g∙ vẫn không thể nào chịu
đ−ợc khi thấy 1 con chó khác gánh mất phần việc của g∙. Khi chiếc xe tr−ợt tuyết
bắt đầu chuyển động, g∙ loạng choạng thì thụp trong b∙i tuyết mềm dọc bên
đ−ờng, dùng răng cơng kích Xơnlếch, đâm bổ vào Xơnlếch và cố gắng để hất
Xơnlếch sang phía tuyết mềm bên kia đ−ờng, ra sức tìm cách nhảy vào trong vịng

dây kéo và len vào giữa Xơnlếch và chiếc xe tr−ợt và suốt trong q trình đó g∙ rên
rỉ, kêu ăng ẳng, rú lên những tiếng sầu n∙o và đau đớn. Đêvơ cự tuyêt không chịu
chạy thanh thản trên đ−ờng mịn phía sau xe, là nơi g∙ có thể chạy dễ dàng, mà cứ
tiếp tục loạng choạng lặn lội trong đám tuyết mềm dọc theo đ−ờng là nơi khó đi
nhất, cho đến khi g∙ kiệt sức ng∙ xuống. G∙ nằm bẹp nơi g∙ vừa ng∙ gục, gào lên
n∙o nùng trong khi d∙y dài các xe tr−ợt khuấy tung bụi tuyết nối tiếp l−ớt qua.
Thu hết sức tàn, g∙ cố gắng đứng dậy lảo đảo b−ớc theo sau, cho đến khi đoàn xe
dừng lại 1 lần nữa. Nhân lúc này, g∙ loạng choạng cố tiến lên v−ợt qua những
chiếc xe tr−ợt cho đến khi tới đ−ợc chiếc xe của mình, và dừng lại bên cạnh
Xơnlếch.

Ng−ời lái xe nán lại 1 lúc để đến cạnh ng−ời đi sau châm nhờ tẩu thuốc. Đoạn anh
quay lại và thúc đàn chó b−ớc đi. Nh−ng khi cất b−ớc để ngoặt ra giữa đ−ờng thì
kỳ lạ ch−a, chúng đi nhẹ tênh khơng phải ráng sức gì cả. Chúng băn khoăn, quay
đầu lại nhìn rồi đứng sững kinh ngạc. Ng−ời lái xe đứng sửng sốt. Chiếc xe tr−ợt
vẫn nguyên tại chỗ, ch−a dịch đi tí nào. Anh gọi các bạn anh cùng chứng kiến cảnh
t−ợng vừa xảy ra: Đêvơ đ∙ cắn đứt cả 2 sợi dây kéo của Xônlếch từ bao giờ và
đang đứng ngay tr−ớc chiếc xe tr−ợt tuyết ở đúng vị trí của g∙ tr−ớc kia.

</div>
<span class='text_page_counter'>(101)</span><div class='page_container' data-page=101>

nào rồi cũng chết, âu la cứ cho g∙ đ−ợc chết trong vòng đai c−ơng, cho g∙ vui lịng
thì cũng là làm ơn cho g∙. Do đó, họ lại thắng đai c−ơng vào cho g∙. Và thế là g∙

lại đầy vẻ tự hào gò l−ng kéo nh− x−a, mặc dù nhiều lúc g∙ đ∙ khơng nén đ−ợc
những tiếng kêu rú lên vì cơn đau bên trong cắn xé g∙. Đôi khi g∙ ng∙ xuống, và bị
kéo lả đi trong vòng dây thắng, và 1 lần chiếc xe tr−ợt đè lên g∙, làm bị th−ơng 1

chân sau của g∙ và sau đó g∙ phải chạy khập khiễng.

Nh−ng g∙ vẫn ráng sức chịu đựng, m∙i cho đến khi dừng lại đóng trại nghỉ đêm.
Ng−ời lái xe xếp 1 chỗ nằm cho g∙ bên đống lửa. Sang hôm sau, g∙ đ∙ quá yếu

xem chừng khó mà đi đ−ợc. Đến giờ thắng đai c−ơng, g∙ cố lết đến chỗ ng−ời lái
xe của mình. Bằng những cố gắng vất vả, g∙ ráng sức đứng lên, lảo đảo, rồi lại ng∙

vật xuống. Nh−ng rồi g∙ lại vặn mình chậm chạp tr−ờn lên bị về phía những bạn
nghề của g∙ đang đ−ợc thắng c−ơng. G∙ duỗi 2 chân tr−ớc ra và bằng 1 thứ động
tác giật mạnh, kéo cả thân mình lên, rồi lần nữa lại duỗi 2 chân tr−ớc ra và lại co
mình lên, nhích đ−ợc thêm vài inch nữa. Nh−ng sức g∙ kiệt dần, và phút cuối cùng
các bạn nghề của g∙ cịn nhìn thấy g∙ là lúc g∙ đang nằm thở hổn hển trên mặt
tuyết và g∙ nhìn theo chúng bằng đơi mắt khát khao. Nh−ng sau đó, chúng vẫn cịn
nghe đ−ợc tiếng hú thê thảm của g∙ vọng theo m∙i cho đến khi chúng đi khuất hẳn
đằng sau 1 rặng cây bên dòng sơng.

</div>
<span class='text_page_counter'>(102)</span><div class='page_container' data-page=102>

<b>TiÕng goi n¬i hoang d· </b>

<b>V- Lao khổ trên vệt đờng mòn </b>

30 ngy sau khi rời Đoxân, khối b−u kiện từ Xontoatơ kéo theo sau Bấc và lũ bạn
nghề của nó đi đến Xkeguê. Tình trạng của lũ chó thật là thảm bại, chúng tả tơi và
kiệt quệ. 140 pao của Bấc tụt xuống chỉ cịn 115. Bạn nghề của nó, tuy là những
con chó nhẹ cân hơn, nh−ng so sánh theo cách t−ơng đối thì lại sút cân nhiều hơn,
Paicơ, tên hay giả ốm để trốn việc, tr−ớc kia trong cuộc đời gian dối của hắn đ∙

từng thực hiện thành cơng thủ đoạn giả vờ đau chân, nay thì khập khiễng thật sự
chứ khơng cịn là trị bịp nữa. Xơnlếch cũng khập khiễng, cịn Đớp thì đau đớn vì
sai khớp 1 x−ơng vai.

Tất cả bọn chúng đều đau chân dữ dội. Cơ thể chúng chả còn tí sức bật hoặc khả
năng đàn hồi nào nữa. Bàn chân chúng nặng nề rơi từng b−ớc xuống mặt đ−ờng
mịn, làm chấn động mạnh tồn thân và nhân lên gấp bội nỗi mệt mỏi đến chết đi
đ−ợc ấy. Khơng phải là cái thứ mệt chí tử do 1 sự ráng sức quá đáng nh−ng ngắn

ngủi, mệt nh− vậy thì chỉ nghỉ vài giờ là hồi sức ngay; mà đây là cái thứ mệt do sự
tiêu huỷ thể lực từ từ và kéo dài suốt trong bao nhiêu tháng trời lao động cực nhọc.
Không cịn 1 khả năng phục hồi nào nữa, khơng cịn tí sức lực dự trữ nào để mà vét
ra nữa. Tất cả đ∙ đ−ợc sử dụng hết, cho đến tí chút hơi sức nhỏ nhất cuối cùng. Tất
cả mọi cơ bắp, mọi thớ thịt, mọi tế bào đều mệt, mệt đến chết đ−ợc. Vì sao mà mệt
đến nh− vậy, thật đ∙ quá rõ ràng. Trong không đầy năm tháng, chúng đ∙ chạy đến
2500 dặm, và trong 1800 dặm cuối cùng, chúng chỉ đ−ợc nghỉ có 5 ngày. Khi
chúng đến Xkeguê, thì ng−ời ta thấy rõ ràng là chúng đ∙ kiệt quệ, nh− chỉ còn thoi
thóp. Chúng khó mà kéo cho căng đ−ợc các dây thắng, và khi xuống dốc, sức
chúng chỉ vừa đủ để xoay xở tìm cách tránh khỏi bị chiếc xe lao xuống đè phải.
• Nào! Cố lên đi! Khốn khổ chúng mày, đau chân quá mà! - ng−ời lái xe động

viên chúng trong khi chúng b−ớc lảo đảo khơng vững dọc đ−ờng phố chính của
Xkeg - Tí nữa thơi là hết! Rồi chúng mình sẽ nghĩ thật lâu! Nghe không?
Chắc chắn nh− vậy! Nghỉ thật là lâu!

Những ng−ời đánh xe tin t−ởng chắc chắn là họ sẽ đ−ợc dừng lại nghỉ ngơi trong 1

</div>
<span class='text_page_counter'>(103)</span><div class='page_container' data-page=103>

đổ xơ vào vùng Klonđai, mà có q nhiều ng−ời yêu, ng−ời vợ, ng−ời thân của họ
không cùng đổ xô vào đấy, cho nên đống th− từ b−u kiện ứ lại chồng chất nh− núi;
thêm nữa, lại có lệnh của chính phủ truyền tới. Thế là phải kiếm 1 lớp chó Vịnh
Hâtxơn cịn khoẻ ngun để thay thế cho những con chó đ∙ hết tác dụng, khơng
cịn kéo xe trên đ−ờng mịn đ−ợc nữa. Những con hết tác dụng thì phải tống khứ đi
và vì so với những đồng đơla thì chó cũng chả có giá trị gì mấy, cho nên ng−ời ta
bán chúng đi đổi lấy đôla.

3 ngày trôi qua. Trong thời gian 3 ngày ấy, Bấc và lũ bạn nghề của nó cảm thấy cơ
thể chúng sao mà mệt và yếu lả đi đến thế. Nh−ng rồi đến sáng hơm thứ 4, có 2 g∙

đàn ơng ng−ời Hoa Kỳ đến nơi này và mua chúng, cùng cả đại c−ơng và mọi thứ,

với 1 giá rẻ. 2 ng−ời ấy gọi tên nhau là “Han” và “Sác”. Sac là 1 g∙ trung niên, da
nâu nhạt, có đơi mắt yếu đuối −ơn trớt, 1 bộ ria xoắn lại và vểnh lên hung dữ,
t−ơng phản với nét môi ẻo lả ủ rủ cụp xuống khuất d−ới bộ ria ấy. Han là 1 tay trai
trẻ trạc 19, 20, có 1 khẩu súng còn to t−ớng và 1 con dao săn đeo ở chiếc thắt l−ng
cài tua tủa những đạn. Chiếc thắt l−ng ấy là vật tiêu biểu nhất ở con ng−ời của g∙.
Nó thể hiện tính chất non nớt của g∙, 1 sự non nớt hoàn toàn và khó mà diễn tả
đ−ợc. Cả 2 con ng−ời ấy rõ ràng là rất lạc lõng đối với nơi này. Vì lẽ gì mà họ phải
mạo hiểm xơng pha vào vùng đất ph−ơng Bắc này, điều đó là 1 phần trong màn bí
ẩn của vạn vật mà mọi ng−ời không thể hiểu nổi.

Bấc nghe ng−ời ta cò kè mặc cả với nhau, thấy những đồng tiền trao qua đổi lại
giữa ng−ời lạ với anh nhân viên nhà n−ớc, thế là Bấc biết rằng anh chàng ng−ời lai
Xcôtlen cung những chàng lái xe khác của đoàn xe th− lại sắp sửa rời khỏi cuộc
đời của Bấc theo gót Perơn. Phrăngxoa và những con ng−ời khác đ∙ đi qua tr−ớc
đấy.

Khi Bấc cùng lũ bạn nghề của nó bị dẫn đến khu đóng trại của những ng−ời chủ
mới, Bấc nhìn thấy 1 quang cảnh luộm thuộm và nhếch nhác, lều căng nửa vời, bát
đĩa bẩn không rửa vứt lổng chổng, mọi thứ lộn xộn bừa b∙i. Bấc còn thấy 1 ng−ời
đàn bà mà mấy g∙ đàn ông gọi là Mecxêđét. ả là vợ của Sác và chị của Han - 1

nhóm giá đình khá xinh xẻo.

</div>
<span class='text_page_counter'>(104)</span><div class='page_container' data-page=104>

lại đ−a đi. Mecxêđét cứ liên tục xăng xít ngáng trở tr−ớc mặt 2 ng−ời đàn ông và
luôn mồn huyên thiên can gián và góp ý. Khi họ đặt 1 túi đựng quần áo lên đầu
chiếc xe tr−ợt, thì Mecxêđét lại gợi ý cho họ là phải đặt ở cuối xe. Rồi khi đ∙ đặt
túi ấy vào thì ả lại muốn lôi cái túi ấy ra để bỏ vào đâu khác nữa. Và thế là họ lại
phải tháo dỡ đồ đồn ra khỏi xe để lơi cái túi ấy lên. 3 ng−ời đàn ông từ 1 chiếc
lều bên cạnh b−ớc tới và đứng nhìn, vừa nhìn vừa nhăn nhở nhe răng ra c−ời và
nháy mắt với nhau.

• Các vị mang 1 khối t−ơng đối đấy! - 1 ng−ời trong bọn họ lên tiếng - Chả phải
tôi dám chỉ bảo cho các vị, nh−ng tơi mà nh− các vị thì tơi chả khn các lều ấy
đi làm qi gì.

• Ơi! Thật không t−ởng t−ợng nổi! - Mecxêđét kêu to, vung 1 cái cả 2 tay lên trơi
tỏ vẻ thất vọng 1 cách rất điệu - Khơng có lều thì làm thế nào mà sống đ−ợc!
Ng−ời kia đáp:

• Sang xuân rồi! Các vị không gặp thời tiết giá rét nữa đâu!

Mecxờột vn khng khng lc u, và Sác với Han tiếp tục đặt những thứ linh tinh
lặt vặt cuối cùng lên trên chóp cái đống c to nh nỳi.

Mọi ngời khác hỏi:

ã Liệu có kéo đi đợc không?

ã Sao lại không? - Sác vặn lại cộc lốc.

ã ồ! Thôi đ−ợc, thôi đ−ợc! - ng−ời kia vội vàng trả lời hiền lành - Tôi chỉ thắc
mắc 1 tí thơi mà. Hình nh− nó có hơi nặng trên chóp đấy.

Sác quay l−ng và cố đem hết khả năng của mình ra để rút các dây buộc cho đống
đồ đạc hạ thấp xuống nh−ng khả năng của y lại quá tồi.

1 ng−êi thø 2 lªn tiÕng:

ã Lũ chó kéo cái máy cải tiến này tất nhiên sẽ đợc dịp rèn luyện kịch liệt bộ
chân suốt ngày đây!

ã Hn l th! - hắn đáp lời với 1 vẻ lễ phép lạnh lùng, rồi 1 tay g∙ nắm lấy chiếc
cần xe, tay kia vung roi lên - Mơt-s! - g∙ thét - Mơt-s! Đi!

• Lũ chó lao bổ về đằng tr−ớc, đè lên đai ngựa, ra sức kéo 1 lát, rồi chững lại.
Chúng khơng thể kéo chiếc xe nhích i c chỳt no.

</div>
<span class='text_page_counter'>(105)</span><div class='page_container' data-page=105>

Nhng Mecxêđét xông vào, kêu to:

ã Han! ng em! - vội tóm lấy chiếc roi và giật ra khỏi tay Han - Ôi, những con
vật đáng yêu tội nghiệp.

Bây giờ em phải hứa với chị là từ đây đến hết chuyến đi em sẽ không tàn nhẫn với
chúng nữa, nếu khơng thì thơi, chị sẽ khơng đi đâu hết.

Th»ng em c−êi khÈy:

• Gớm, cái vốn hiểu biết của chị về chó đ∙ q hố ch−a! Tôi xin chị cứ để mặc
tôi. Tôi bảo cho chị biết chúng nó l−ời nếu chị muốn chúng làm việc thì chị
phải quật. Cái lối của chúng là nh− vậy. Chị cứ hỏi bát kỳ ai mà xem! Hi th 1

ông kia kìa!

Mecxờột nhỡn mi ngi bằng đôi mắt van xin trên khuôn mặt xinh đẹp hiện rõ vẻ
xiết bao ghê sợ khơng muốn nhìn thấy cảnh đau đớn.

1 trong những ng−ời đứng đấy trả lời:

• Các vị muốn biết thì tơi xin th−a! Chúng nó yến nhũn ra nh− bún rồi. Đ∙ làm
việc kiệt hết sức rồi, vấn đề là nh− vậy đấy. Chúng cần phải đ−ợc nghỉ ngơi cái

đ∙.

• Nghỉ cái con khỉ! - Từ đơi mép nhẵn thín của Han vang tiếng rủa, khiến
Mecxêđét thốt lên 1 tiếng “ôi” đau đớn phiền n∙o.

Nh−ng ả lại là 1 con ngời trung thành với cánh của mình, nên ả liền vội quay lại
bảo vệ cho em trai:

• Thơi đừng bận tâm đến lời ơng ta nữa em ạ - ả nói - Em là ng−ời điều khiển đàn
chó của chúng ta, thơi thì em thấy cần phải xử với chúng nh− thế nào cho đ−ợc
việc thì em cứ làm. Thế là cây roi của Han lại vụt xuống đàn chó. Chúng lao
tới đè vào đai ngựa, chân đạp thọc sâu vào lớp tuyết nén chặt: rạp mình xuống
sát mặt tuyết, dốc cả toàn bộ sức lực. Nh−ng chiếc xe tr−ợt tuyết cứ trụ lại
khơng nhúc nhích, nh− 1 cái mỏ neo cắm chặt. Sau 2 lần dốc sức, lũ chó đứng
lặng, thở hổn hển. Chiếc roi đang vun vút rít 1 cách man rợ, thì Mecxêđét lại
nhẩy ra can thiệp 1 lần nữa. ả sụp xuống quỳ gối tr−ớc mặt Bấc, n−ớc mắt l−ng
tròng, quàng 2 tay ả quanh cổ Bấc, kêu lên giọng đầy xúc cảm:

</div>
<span class='text_page_counter'>(106)</span><div class='page_container' data-page=106>

Bấc khơng thích gì ả, nh−ng nó đang cảm thấy khốn khổ q nên không c−ỡng lại
sự vỗ về của ả, và chịu đựng điều đó coi nh− là 1 phần của mọi nỗi khốn khổ phải
chịu đựng trong ngày. 1 trong những ng−ời đứng nhìn, từ n∙y đ∙ cắn chặt răng để
khỏi buộc ra ý kiến nóng nảy, nay khơng nhịn đ−ợc nữa phải thốt lên:

• Này, các vị có ra làm sao thì cũng chả việc qi gì đến tơi mà tơi phải lo, thế
nh−ng, vì th−ơng thân phận của lũ chó kia, tơi muốn bảo cho các vị biết rằng
các vị có thể giúp đỡ cho chúng rất nhiều bằng cách phá vỡ lớp băng bám chặt
vào xe kia kìa. Càng xe đóng băng chặt cứng rồi, thấy khơng? Xơ mạnh vào cái
cần lái ấy xô sang phải, rồi sang trái, phủ băng cho càng xe bung ra! Lần thứ 3,
Han lại khởi động chiếc xe, nh−ng lần này g∙ chịu nghe theo lời chỉ vẽ, nên đ∙

phá vỡ đ−ợc lớp băng dán chặt càng xe xuống mặt tuyết. Chiếc xe tr−ợt chở quá
tải và chông chênh bắt đầu nhích lên phía tr−ớc. Bấc và lũ bạn nó vật lộn điên
cuồng để kéo, d−ới trận m−a rơi xối xả. Tiến đ−ợc 100 m∙ thì con đ−ờng mịn
rẽ ngoặt và đổ dốc xuống đ−ờng phố chính. Muốn giữ cho chiếc xe bị nặng trên
chóp phố chính. Muốn giữ cho chiếc xe bị nặng trên chóp khỏi nghiêng đổ,
phải có ng−ời lái kinh nghiệm, mà Han thì khơng phải là loại ng−ời đó. ở khúc
ngoặt, chiếc xe đổ nhào. Đến 1 nửa số đồ đạc trên xe bung ra khỏi những dây
buộc lỏng lẻo, văng tung t. Lũ chó cứ chạy, khơng đứng lại. Đằng sau chúng,
chiếc xe nhẹ hẳn đi cứ nằm nghiêng nhảy chồm chồm tr−ợt tới. Lũ chó nổi giận
vì đ∙ bị đối xử tàn tệ và vì phải kéo 1 khối trọng tải phi lý. Bấc điên tiết lên. Nó
chồm lên phóng n−ớc đại, cả đàn theo gót nó. Han thét “Họ! Họ!” nh−ng
chúng chả thèm để ý. G∙ nhảy theo ngáng lại, nh−ng bị kéo g∙ chổng gọng.
Chiếc xe lật úp nghiến lên ng−ời g∙, cịn lũ chó thì cứ theo đ−ờng cái phóng tới,
gây thêm cảnh buồn c−ời cho dân phố Xkeguê trong khi chúng tiếp tục làm
vung v∙i nốt mọi thứ đồ đạc còn trên xe ra dọc con đ−ờng phố lớn. 1 số ng−ời
tốt bụng bắt giữ đàn chó lại và nhặt nhạnh hộ những thứ đồ đạc bị tung toé khắp
nơi. Họ cùng góp 1 ý kiến khuyên bảo. Đồ đạc chỉ 1 nửa thơi, cịn chó thì phải
gấp đơi, có thế mới hòng đi đ−ợc tới Đoxân, họ bảo Han và chị g∙ với anh rể g∙

miễn c−ỡng nghe theo họ, hất lều xuống, xem xét lại toàn bộ đồ đạc, rồi thải ra

1 số đồ hộp làm cho mọi ng−ời phải bật c−ời, bởi vì đối với cuộc hành trình
đ−ờng dài thì đồ hộp lại là thứ mà ng−ời ta mơ −ớc.

Mäi ng−êi võa c−êi võa gióp viƯc xÕp dän:

</div>
<span class='text_page_counter'>(107)</span><div class='page_container' data-page=107>

nữa, chứ có để lại thì rồi ai rửa? Trời đất ơi! Các vị t−ởng là các vị đi du lịch
trên 1 toa ngủ đầy tiện nghi kiểu Phun-man −? Và cứ thế, họ giúp vào việc
thanh toán thẳng thừng những thứ không cần thiết. Mecxêđét kêu la khi những
quần áo của ả bị ném phịch xuống đất và hết thức này đến thức khác bị quẳng

ra ngoài. ả vừa kêu khóc về mọi thứ nói chung, lại vừa kêu khóc về từng món bị
vứt bỏ nói riêng. ả siết tay trên đầu gối, mình ả lắc l− gục tới ngả lui với vẻ rất −

là đau khổ. ả quả quyết là ả sẽ chẳng đi đâu nữa hết, 1 tấc cũng khơng đi, có vì
đến 10 chàng Sác, ả cũng không đi. ả kêu xin mọi ng−ời và kêu xin mọi thứ.
Nh−ng rồi cuối cùng ả lau sạch n−ớc mắt và cũng bắt tay vào quẳng các thứ ra
ngồi, cả đến những món quần áo tốt cần thiết không thể thiếu đ−ợc. Đến nỗi
hăng lên, khi vứt xong những thứ của ả, là ả bèn xông vào vứt các thứ của 2 g∙

đàn ông, sục tung suốt l−ợt mọi đồ đạc của họ ra nh−1 cơn lốc.

Thanh toán xong, đống đồ đạc tuy đ∙ giảm đến 1 nửa, nh−ng vẫn còn là 1 khối to
kinh khủng. Buổi tối hơm đó, Sác và Han đi tìm mua đ−ợc 6 con chó thuộc các
giống chó ở miền bên ngồi. Lũ này, cộng với 6 con cũ, cùng Tish và Kuna, 2 con
chó étkimơ bổ sung tại thác Rinh trong chuyến đi kỷ lục hợp thành 1 đàn đông đến

14 con. Nh−ng lũ chó miền ngồi, mặc dù từ khi đ−ợc đ−a vào đến nay đ∙ đ−ợc tập
luyện trong thực tế, vẫn chả có tác dụng gì đáng kể. Trong bọn chúng có 3 con chó
săn lơng ngắn, 1 cơn nịi Niufaolân, cịn 2 con nữa là chó lai thuộc nịi gì khơng
xác định đ−ợc. Cái đám lính mới này chẳng có vẻ biết làm ăn gì cả. Bấc và lũ bạn
nghề của nó đứng nhìn chúng bằng những con mắt khinh bỉ. Mặc dù Bấc nhanh
chóng dạy đ−ợc cho chúng ổn định vào vị trí từng con và những gì chúng khơng
đ−ợc làm. Chúng khơng hứng thú gì đảm nhiệm 1 cách dễ dàng cơng việc lao động
trên vệt đ−ờng mịn. Trừ 2 con chó lai, bọn chúng đều bị cái mơi tr−ờng man rợ kỳ
lạ này và những sự đối xử tàn tệ làm cho hoảng hốt ngơ ngác và tinh thần suy sụp.
2 con chó lai thì chả có tí tinh thần nào, ở chúng chỉ có bộ x−ơng là thứ duy nhất
có thể bị suy sụp mà thơi.

Với những con chó mới vơ tích sự và khổ n∙o, cùng lũ chó kiệt quệ vì 2500 dặm
đ−ờng gian khổ liên tục, cái viễn cảnh của đàn chó thật chả sáng sủa chút nào. Thế

nh−ng 2 g∙ đàn ơng thì lại rất vui mừng hớn hở. Và họ lại còn tự hào nữa. Họ đang
giải quyết công việc đâu ra đấy, với những 14 con chó! Họ đ∙ từng thấy những
chiếc xe tr−ợt tuyết tới đây, nh−ng họ ch−a bao giờ nhìn thấy 1 chiếc xe nào với số
chó nhiều đến 14 con nh− thế. Trong các loại hành trình giữa miền Bắc cực này, có

</div>
<span class='text_page_counter'>(108)</span><div class='page_container' data-page=108>

chở đủ thức ăn cho 14 con chó. Khốn nỗi Sác và Han khơng biết điều đó. Họ đ∙

vạch ra trên giấy tồn bộ kế hoạch cuộc du hành đối với mỗi con chó cần ngần này
này, có ngần này con chó, và đi trong ngần này ngày, cứ thế nhân lên. Mecxêđét
nhìn qua vai 2 g∙ rồi gật đầu tán th−ởng. Mọi sự quả là rất đơn giản.

Sáng hôm sau, lúc đ∙ hết già nửa buổi, Bấc dẫn đầu đàn chó xếp thành 1 hàng dài,
ng−ợc đ−ờng phố bắt đầu ra đi. Chả có gì sơi nổi sống động, Bấc và lũ bạn của nó
khơng hăng hái cũng chẳng nhiệt tình. Chúng ra đi mà mệt r∙ rời, mệt đến chết
đ−ợc, Bấc đ∙ 4 lần nữa lại phải đ−ơng đầu với con đ−ờng gian khổ ấy, Bấc cảm
thấy cay đắng. Nó chả có bụng dạ nào muốn làm công việc này nữa, mà những con
chó khác cũng đều nh− vậy. Lũ chó miền ngồi thì nhút nhát và hoảng sợ, cịn số
chó cũ thì khơng tin vào chủ của nó.

Bấc lờ mờ cảm thấy là khơng thể trơng mong gì đ−ợc vào 2 g∙ đàn ông và mụ đàn
bà này. Họ chả biết làm bất cứ điều gì. Đ∙ mấy ngày trôi qua, họ càng tỏ rõ là họ
không thể học đ−ợc kinh nghiệm gì trong thực tế. Họ chậm chạp trong mọi thứ
việc, khơng có trật tự, khơng có tính nghiêm ngặt. Họ mất cả đến 1 nửa đêm mới
xong 1 chỗ cắm trại lôi thôi lếch thếch. Họ mất đến nửa buổi sáng để nhổ trại và
chất các thứ lên xe tr−ợt đồ đạc xếp lủng củng luộm thuộm đến nỗi trong ngày họ
phải mất thì giờ đứng lại nhiều lần để sắp đặt lại mọi thứ trên xe. Có những ngày
họ khơng đi đ−ợc đến 10 dặm. Cũng có những ngày họ chịu khơng thể nào lên
đ−ờng đ−ợc. Và khơng có ngày nào họ có thể đạt đ−ợc trên 1 nửa chặng đ−ờng mà
ng−ời ta th−ờng dùng làm yếu tố cơ bản để tính tốn đ−ờng đi so với l−ợng thức ăn
mang theo cho đàn chó.

</div>
<span class='text_page_counter'>(109)</span><div class='page_container' data-page=109>

Thế rồi cái ngày ăn đói đ∙ tới. 1 hơm Han sực nhận thấy đ−ợc sự thật là l−ợng thức
ăn cho chó đ∙ vơi mất 1 nửa mà qu∙ng đ−ờng đi mới đ−ợc 1 phần 4. Hơn nữa,
không có cách gì kiếm ra thêm thức ăn cho chó. Vậy là g∙ cắt giảm khẩu phần của
chúng, thậm chí cắt xuống d−ới mức quy định theo lệ th−ờng, và cố làm sao để
tăng thêm qu∙ng đ−ờng đi từng ngày. Chị g∙ và anh rể g∙ ủng hộ biện pháp đó.
Nh−ng họ thất bại vì đống đồ lề của họ quá nặng và bản thân họ thì kém cỏi bất
tài. Bớt thức ăn của chó đi là 1 điều đơn giản; nh−ng làm cho lũ chó đi nhanh hơn
thì họ chịu, khơng thể nào làm đ−ợc, trong khi đó thì bản thân họ buổi sáng nào
cũng loay hoay m∙i không thể ra đi sớm hơn đ−ợc, cho nên không thể tăng thêm
thời gian đi đ−ờng. Họ không những không biết làm thế nào để điều hành lũ chó
mà họ cịn khơng biết làm thế nào để đieèu hành cả bản thân họ nữa.

Con chó đầu tiên đi tong là Đớp. Tội nghiệp cái thân nó, nó là 1 tên kẻ cắp vụng về
luôn bị bắt quả tang và bị trừng trị, tuy thế nh−ng nó lại là 1 kẻ phục vụ trung
thành. Cái x−ơng bả vai của nó bị sai khớp, không đ−ợc chữa chạy và không đ−ợc
nghỉ ngơi, càng ngày càng đau trầm trọng, thế là cuối cùng Han đ∙ rút khẩu súng
còn to t−ớng cho nó 1 viên đạn.

Trong địa ph−ơng có 1 câu truyền miệng rằng 1 con chó miền ngồi mà ăn khẩu
phần chó étkimơ thì tất phải đói mà chết, vậy dĩ nhiên là 6 con chó miền ngồi
nhập đàn của Bấc khơng thể có số phận nào khác hơn là chết, bởi vì chúng chỉ
đ−ợc 1 nửa khẩu phần chó étkimơ. Con chó nịi Niufaolân chết tr−ớc. Rồi đến 3
con chó săn lơng ngắn. Cịn 2 con chó lai thì cứng cỏi gắng níu lấy sự sống đ−ợc
lâu hơn, nh−ng cuối cùng cũng đi nốt.

Cũng trong thời gian ấy tất cả những gì là hứng thú và dịu dàng của vùng đất
ph−ơng Nam đ∙ bay biến hết khỏi 3 con ng−ời. Chả cịn gì là quyết rũ và thơ
mộng, cuộc hành trình giữa miền Bắc cực đ∙ trở thành 1 thực tế quá phũ phàng đối
với loại đàn ông và loại đàn bà nh− họ. Mecxêđét thơi khơng cịn than khó cho

thân phận đàn chó nữa, vì q bận vào việc khóc than cho thân phận mình và c∙i
nhau với chồng và em. C∙i nhau là việc duy nhất mà họ khơng bao giờ thấy chán.
Tình cảnh khốn khổ đ∙ làm họ sinh ra để cáu giận. Sự cáu kỉnh tăng lên cùng 1

</div>
<span class='text_page_counter'>(110)</span><div class='page_container' data-page=110>

của họ cũng nhức nhối; và do đó sinh ra ăn nói gay gắt, và những lời lẽ khó chịu
nặng nề luôn luôn ở đầu cửa miệng, từ lúc bảnh mắt cho đến tối đến. Sác và Han
c∙i lộn nhau bất cứ khi nào có cơ hội do Mecxêđét gây ra. Mỗi ng−ời đều giữ trong
lòng 1 điều mặc cảm là mình đ∙ phải làm quá cái phần trách nhiệm của mình, và
khơng ai là khơng nhắc đến điều mặc cảm ấy mỗi khi có dịp để nhắc. Thỉnh
thoảng Mecxêđét về hùa với chồng, thỉnh thoảng, ả lại về hùa với em. Kết quả là 1

cuộc c∙i lộn trong gia đình thật là đẹp đẽ và triền miên không dứt. Mở đầu bằng
cuộc tranh chấp là ai phải chẻ vài que củi chẳng hạn (cuộc tranh chấp chỉ liên quan
đến Sác và Han thôi) thế mà chẳng mấy chốc họ đ∙ lôi hết mọi ng−ời khác trong
gia đình ra mà xỉa xói, nào bố mẹ, nào chú bác cơ dì, anh em họ hàng, cả ng−ời đ∙

chết ngỏm từ lâu. Rồi nào là quan điểm nghệ thuật của Han, nào là cái thứ vở
tuồng x∙ hội mà ng−ời anh của mẹ y đ∙ viết. Nh−ng vấn đề đó thì nào có liên quan
gì đến việc chẻ vài que củi?

Chịu chả ai hiểu đ−ợc! ấy thế mà cuộc c∙i cọ th−ờng hay xoay sang cái h−ớng đó,
cũng nh− hay xay sang cái h−ớng đả kích vào những định kiến chính trị của Sác.
Và lại cịn cái mồm lắm lời ngồi lê đôi mách của bà chị của Sác thì liệu có liên
quan gì đến việc đốt đống lửa cắm trại bên bờ I-u-con, điều đó thì chắc chỉ có
Mecxêđét mới hiểu rõ. Cơ ả trút hết nỗi bực dọc trong ng−ời ra thành bao nhiêu là
ý kiến phong phú moi móc vào cái tiết mục này rồi nhân thể lại chì chiết ln cả 1

vài nét đặt tr−ng khó −a khác của gia đình nhà chồng. Và trong quá trình họ c∙i v∙

nhau nh− vậy thì lửa vẫn cha nhóm đợc, chỗ cắm trại dở dang cha xong, và chó

vẫn cha đợc ăn.

</div>
<span class='text_page_counter'>(111)</span><div class='page_container' data-page=111>

nữa. Sác và Han cầu xin ả b−ớc xuống đi bộ, nài nỉ với ả, khẩn khoản van lạy ả,
trong khi đó thì ả vừa khóc lóc vừa kể lể sự bạc ác bất nhân của 2 g∙ đàn ông, kêu
cầu th−ợng đế ra tay cứu khổ cứu nạn cho ả.

Có 1 lúc, 2 g∙ đ∙ dùng sức mạnh bốc cô ả ra khỏi chiếc xe tr−ợt tuyết. Nh−ng sau
đó 2 g∙ khơng cịn bao giờ dám làm nh− vậy nữa. Vì cơ ả lết 2 chân b−ớc lệt xệt 1

lát nh− đứa bé h− hờn dỗi rồi ngồi bệt xuống trên đ−ờng mịn. Mấy g∙ đàn ơng tiếp
tục đi, nh−ng ả cứ ngồi đó khơng nhúc nhích. 2 g∙ đi đ−ợc 3 dặm, rồi 2 g∙ lại phải
dỡ đồ ra khỏi xe, trở lui lại phía ả, rồi cũng phải dùng đến sức mạnh để bốc ả đặt
lên ngồi lại trên xe tr−ợt tuyết.

</div>
<span class='text_page_counter'>(112)</span><div class='page_container' data-page=112>

thách rồi. Tình trạng của Bấc nh− thế nào thì tình trạng lũ bạn nghề của nó cũng
nh− vậy. Chúng đ∙ thành những bộ x−ơng, những bộ x−ơng biết di động. Lú này
chúng còn tất cả 7 con, kể cả Bấc. Trong nỗi khốn khổ cùng cực của chúng, chúng
chả cịn cảm thấy đau đớn gì d−ới những miếng ngoạm của sợi dây roi hoặc những
đòn búa bổ của chiếc dùi cui. Cái đau của đòn giáng xuống đ∙ trở nên mơ hồ và xa
xăm, cũng giống nh− những thứ mà mắt chúng thấy và tai chúng nghe, đều có vẻ
mơ hồ và xa xăm tất cả. Chúng chỉ khơng phải là cịn sống 1 nửa, hay còn sống 1

phần 4. Chúng chỉ còn là những bọc x−ơng khơng hơn khơng kém, trong đó những
tàn lửa của sự sống chỉ còn chập chờn leo lắt. Mỗi khi dừng lại, chúng đổ sụp
xuống trong vòng dây kéo nh− những xác chết, và những tàn lửa của sự sống lu mờ
đi, lụi dần, hình nh− muốn tắt hẳn. Rồi khi chiếc dùi cui hoặc ngọn roi quật
xuống, thì tàn lửa kia lại chập chờn yếu ớt ánh lên trở lại, và chúng lại lảo đảo
đứng lên và loạng choạng b−ớc đi.

Cho đến 1 ngày kia, Bili, con chó lành nết, gục xuống và không dậy nữa, Han đ∙

đánh đổi mất khẩu súng lục rồi, nên y lấy chiếc rìu bổ vào đầu Bili trong khi Bili
nằm gục trong vòng dây kéo, rồi cắt rời cái xác ra khỏi đai c−ơng và kéo nó sang 1

bên, Bấc nhìn thấy, và lũ bạn nghề của nó cũng nhìn thấy, chúng biết rằng số phạn
đó sắp đến với chúng, chỉ trong thời gian rất ngắn nữa thơi. Hơm sau thì Kuna
chết. Thế là chúng chỉ cịn có 5. Jơ, đ∙ q nh−ợc đi rồi nên khơng cịn hiểm ác
đ−ợc nữa; Paicơ, què quặt và b−ớc khập khiễng đang trong tình tạng nửa mê nửa
tỉnh, và thời gian tỉnh khơng đủ lâu để mà tìm đ−ợc cách giả vờ hịng trốn việc; cịn
Xơnlếch l∙o chột mặt, vẫn rất mực trung thành với công việc lao khổ trên vệt
đ−ờng mịn, nay buồn rầu ủ ê vì l∙o cịn q ít sức lực để kéo; Tích, mùa đơng vừa
qua không phải đi xa nh− bọn kia, nh−ng nay lại bị kiệt sức, tiều tuỵ hơn bởi vì nó
non nớt, thiếu kinh nghiệm hơn cả; và Bấc, vẫn dẫn đầu đàn chó, nh−ng khơng cịn
buộc đ−ợc lũ bạn phải tn theo kỷ luật, hoặc khơng cịn cố gắng để ép buộc
chúng vào khn phép nữa; có đến 1 nửa thời gian dọc đ−ờng đôi mắt Bấc mờ đi vì
q suy nh−ợc, nó chỉ cịn có thể cố gắng dõi theo cái bóng chập chờn của vệt
đ−ờng mòn và dựa vào xúc giác mơ hồ d−ới những bàn chân để đi cho đúng.

</div>
<span class='text_page_counter'>(113)</span><div class='page_container' data-page=113>

sống đang thức giấc tiếng rì rào trỗi dậy khắp nơi trên mặt đất, chan chứa niềm vui
cuộc sống. Có cất lên từ những vật đang hồi sinh và chuyển động trở lại, những vật
nh− đ∙ chết và đ∙ im lìm bất động trong suốt những tháng dài đông giá. Từ các
cành liễu và cành d−ơng hoàn điệp, bật tung ra những chồi non mơn mởn. Những
bụi cây và những dây leo khoác tấm áo mới xanh t−ơi. Họ hàng nhà dế ca hát suốt
đêm, cịn ban ngày thì mọi thứ sinh vật biết bị, biết tr−ờn đều hối hả xơng ra, tung
tăng ngồi ánh nắng. Gà gơ và chim gõ kiến kêu vang và gõ nhịp trong rừng.
Những bày sóc chuyện trị ríu rít, chim hót líu lo, và trên cao vang tiếng kêu của
từng đàn ngỗng trời từ ph−ơng Nam bay lên thành đội hình mũi nhọn duyên dáng
xuyên qua khung trời. Từ mọi l−ng đồi vẳng đến tiếng n−ớc róc rách, tiếng nhạc
của những dịng suối ẩn kín. Mọi thứ đều thốt dần ra khỏi băng tuyết đang tan,
vặn mình, phát ra tiếng nứt rạn tanh tách. Dịng sơng I-u-con đang ráng sức vào

phá khối băng kìm chặt nó để đ−ợc sổ lồng. Nó xói mịn ở bên d−ới, ơng mặt trời
ăn mịn ở bên trên. Những lỗ hổng hình thành, những khe nứt há ra rồi toạc dài,
trong khi tồn bộ từng mảng băng mỏng tụt hẳn xuống lịng sông.

Và ở giữa tất cả nhứng sự bật tung, vùng ra, sơi lên rộn ràng đó của sự sống đang
thức giấc, d−ới ánh mặt trời chói lại và trong làn gió nhẹ thoảng qua dịu dàng, 2 g∙

đàn ông, ả đàn bà và đàn chó loạng choạng b−ớc đi, nh− những du khách dấn mình
vào cõi chết.

Với lũ chó rũ r−ợi, Mecxêđét khóc lóc và ngồi trên xe, Han nguyền rủa lung tung
và Sác đôi mắt đăm chiêu −ớt át, đồn ng−ời và chó thất thểu b−ớc vào khu cắm
trại của Giơn Thctơn ở cửa sơng Hoaitơ. Khi họ dừng lại, lũ chó đổ sập xuống
nh− tất cả bọn chúng đều bị đánh chết t−ơi, Mecxêđét lau n−ớc mắt ng−ớc nhìn
Giơn Thoóctơn. Sác ngồi xuống 1 khúc gỗ để nghỉ. G∙ ghé mình xuống rất chậm
r∙i và cẩn thận vì toàn thân đau nhức đến cứng đơ lại. Han đứng ra bắt chuyện
cùng Giơn Thctơn. Giơn Thctơn đang đẽo gọt những phát cuối cùng để hoàn
chỉnh 1 cái cán rìu làm bằng 1 khúc cành bulơ. Anh vừa đẽo vừa lắng nghe, trả lời,
và khi Han hỏi ý kiến anh nêu những lời chỉ vẽ ngắn gọn. Anh biết rõ cái hạng
ng−ời này, anh vẫn góp ý nh−ng anh biết tỏng đi là họ sẽ chẳng nghe theo. Khi
anh bảo cho họ biết là họ khơng cịn có thể liều thân đ−ợc nữa trên cái mặt băng
kia vì nó đ∙ ruỗng nát bên d−ới rồi, thì Han đáp lại:

</div>
<span class='text_page_counter'>(114)</span><div class='page_container' data-page=114>

Han nói câu cuối cùng này với 1 cái giọng c−ời khẩy đắc thắng.

• Họ nói với các ngài nh− vậy là nói đúng đấy - Giơn Thctơn trả lời - Đáy con
đ−ờng có khả năng sụp hẳn xuống bất kỳ lúc nào, chỉ có những kẻ khờ dại với
cái may mắn mù quáng của những anh khờ, là đi qua đ−ợc mà thơi. Tơi xin nói
thẳng với ngài, dù có đ−ợc tất cả vàng của miền Alaxen, tơi cũng sẽ khơng liều
mạng mình trên mt bng kia õu.

ã Bởi vì ngài không phải là thằng khờ chứ gì - Han nói - Dù thế nào đi nữa, chúng
tôi cứ tiếp tục đi Đoxaan!

Y duỗi thẳng ngọn roi ra:

ã §øng dËy BÊc! £! §øng dËy! §i!

Thoóctơn tiếp tục đẽo gọt thanh gỗ. Anh biết không hơi đâu đi làm thầy thằng dại.
Tăng thêm hoặc bớt đi vài 3 đứa ngốc trên đời cũng chả làm biến đổi gì đ−ợc hệ
thống sắp xếp của vạn vật. Nh−ng đàn chó khơng đứng dậy theo lệnh. Từ lâu rồi
đ∙ chuyển sang giai đoạn phải dùng đến đòn vọt mới khua chúng dậy đ−ợc. Chiếc
roi vun vút quất xuống loang loáng, hết chỗ này lại chỗ nọ vung v∙i khơng th−ơng
xót. Giơn Thctơn mím chặt mơi. Xơnlếch là con chó đầu tiên lết tới để đứng
dậy. Tích nối theo. Sau đó là Jơ, vừa tr−ờn lên vừa ăng ẳng kêu đau đớn. Paicơ đau
khổ vật v∙ để nhổm dậy. 2 lần nó nhấc mình lên đến nửa vời lại ng∙ vật xuống, m∙i
đến lần thứ 3 mới đứng lên đ−ợc. Còn Bấc thì khơng động đậy. Nó nằm lặng
ngun chỗ nó đ∙ gục xuống. Ngọn dây roi ngoạm vào thân nó hết miếng này đến
miếng khác nh−ng nó khơng kêu rên mà cũng khơng vật v∙. Nhiều lần Thctơn
quay ngoắt sang định lên tiếng, nh−ng anh lại thôi. N−ớc mắt anh ứa ra cay cay
trong mắt, và trong khi ngọn roi cứ tiếp tục vụt xuống tới tấp, anh đứng dậy và đi
đi lại lại bồn chồn, l−ỡng lự.

</div>
<span class='text_page_counter'>(115)</span><div class='page_container' data-page=115>

quyết không chịu động đậy. Nó đ∙ chịu đau đớn quá rồi, đ∙ suy nh−ợc q mức rồi
nên những địn đánh xuống khơng cịn gây đau đớn vì lắm nữa. Và vì những địn
ấy cứ tiếp tục giáng xuống mình nó, tàn lửa của sự sống bên trong nó lung linh
chập chờn và mờ dần, gần nh− muốn tắt ngấm. Nó cảm thấy thân thể nó tê liệt đi 1

cách lạ th−ờng. D−ờng nh− là từ 1 khoảng cách xa xăm nào đó, nó nhận biết là nó
đang bị đánh. Những cảm giác đau đớn cuối cùng dần dần tách rời ra khỏi nó. Nó

khơng cịn cảm thấy gì nữa mặc dù nó cịn nghe đ−ợc rất lơ mơ tiếng quật của
chiếc dùi cui vào thân thể nó. Nh−ng phải đâu là thân thể của nó nữa? Hình nh−

cái vật bị đánh ở m∙i tận nơi nào xa lắc.

Thế rồi, đột nhiên, không 1 dấu hiệu báo tr−ớc gào lên 1 tiếng lạc giọng nghe nh−

tiếng rú của lồi thú. Giơn Thctơn đâm bổ vào con ng−ời đang vung chiếc dùi
cui. Han bị hất bật nhào về phía sau, nh− bị 1 thân cây đổ quật ng∙. Mecxêđét thét
lên 1 tiếng thất thanh. Sác nhìn sửng sốt, lau vội đơi mắt −ớt nhồ nh−ng cả ng−ời
cứng đơ khơng đứng dậy đ−ợc.

Giơn Thctơn đứng sát bên mình Bấc, gắng sức để tự kiềm chế, cơn giận làm anh
run, không thốt đ−ợc ra lời.

Cuối cùng, anh nói lên đ−ợc bằng 1 giọng tắc nghẹn:
• Nếu mày cịn đánh con chó này nữa, tao sẽ giết mày.

• Chó của tao, tao đánh - Han vừa đập vừa tiến lại bàn tay quẹt vệt máu ngang
mồm - Cút đi cho rảnh mắt tao, nếu khơng thì tao cho mày 1 trận. Tao đang cần
đi Đoxân.

Thoóctơn đứng chắn giữa hắn và Bấc khơng tỏ ra ý gì chịu tránh ra cả. Han rút
phắt con dao săn dài của hắn sụt sịt trong cơn điên loạn buông thả. Thctơn dùng
chiếc cán rìu gõ vào những khớp ngón tay của Han, thế là con dao rơi xuống đất.
Khi hắn xoay sang định nhặt, anh lại đánh vào khớp ngón tay của hắn lần nữa. Rồi
anh cúi xuống, tự mình nhặt con dao lên, và cắt 2 nhát đứt phăng các dây thắng
trên mình Bấc.

</div>
<span class='text_page_counter'>(116)</span><div class='page_container' data-page=116>

trên chiếc xe chở nặng. Han giữ cần lái, cịn Sác thì lập cập nối theo, lúc lúc lại vấp

ở phía sau. Trong khi Bấc dõi theo chúng, Thctơn quỳ xuống bên Bấc và đ−a
đơi bàn tay thơ ráp nh−ng âu yếm của anh dị dẫm tìm xem có chỗ x−ơng nào bị
gẫy khơng. Anh khơng phát hiện thấy gì khác ngồi nhiều th−ơng tích bầm tím và

1 tình trạng đoi ăn suy nh−ợc khủng khiếp. Trong khi anh đang lúi húi thì chiếc xe
tr−ợt đ∙ đi ra đ−ợc khoảng 1 phần 4 dặm. Anh cùng Bấc nhìn theo chiếc xe đang
tr−ờn tới trên mặt băng. Bỗng nhiên, họ thấy đuôi xe gục xuống, nh− tụt vào 1 chỗ
lún, và chiếc cần lái bật tung lên trời, kéo theo cả Han đang bíu chặt lấy nó. Tiếng
kêu thét của Mecxêđét vẳng đến tai họ. Họ nhìn thấy Sác quay ngoắt lại và cố dấn
thêm 1 b−ớc để chạy trở lui, rồi thì tồn bộ cả 1 mảng bằng lớn tụt hẳn xuống, lũ
chó và ng−ời biến mất. Tất cả chả cịn gì, chỉ cịn nhìn thấy 1 cái hố to há hoác.
Đáy con đ−ờng đ∙ sụp xuống. Giơn Thctơn và Bấc nhìn nhau.

• Tội nghiệp! Cái con quỷ đáng th−ơng này! - Giơn Thctơn lên tiếng, và Bấc
liếm tay anh.

<b>VI- Vì tình yêu th−ơng đối với 1 con ng−ời </b>

Khi Giơn Thctơn bị cóng liệt chân hồi tháng chạp vừa qua, bạn ph−ờng của anh
đ∙ sắp xếp cho anh chỗ nghỉ ngơi thoải mái và để anh ở lại chờ hồi phục, còn họ cứ
tiếp tục ng−ợc dòng sông để kiếm 1 bè gỗ sẽ đ−a đi Đoxân bán. Vào lúc Thctơn
cứu Bấc, anh vẫn cịn hơi khấp khiễng, nh−ng nhờ thời tiết tiếp tục ấm áp, nay anh
đ∙ khỏi hẳn.

</div>
<span class='text_page_counter'>(117)</span><div class='page_container' data-page=117>

xong, cô nàng lại thực hiện cái nhiệm vụ mà cô nàng đ∙ tự giao cho mình, cho đến
khi Bấc quen đi đâm ra mong ngóng sự chăm sóc của Xkít chả khác gì mong
ngóng sự chăm sóc của Thctơn vậy. Cịn Ních, 1 con chó đen to lớn, là giống
chó dị thú, lai chó săn Xcơtlen, có đơi mắt t−ơi c−ời và tính tình dễ th−ơng vơ hạn,
cũng thân mật với Bấc nh− Xkít mặc dù khơng bộc lộ bằng.

Điểm làm cho Bấc phải ngạc nhiên là những con chó này khơng tỏ ra ghen tị với
Bấc chút nào. Chúng hình nh− cùng chia sẻ lịng tốt và sự rộng l−ợng của Giơn
Thctơn. Khi Bấc đ∙ cứng cáp lên, chúng lơi kéo nó vào đủ loại trị chơi ngộ
nghĩnh mà chính Thctơn cũng lao vào tham gia không nhịn đ−ợc. Cứ nh− vậy,
Bấc v−ợt qua 1 cách dễ dàng thời kỳ hồi phục và b−ớc vào 1 cuộc sống mới. Tình
yêu th−ơng, 1 tình yêu th−ơng thực sự và nồng nàn, lần đầu tiên phát sinh ra bên
trong nó. Tr−ớc kia nó ch−a hề cảm thấy 1 tình u th−ơng nh− vậy lúc ở tại nhà
Thẩm phán Milơ giữa thung lũng Xanto Clara mơn man ánh nắng. Với những cậu
con trai của ông Thẩm. Trong những buổi đi săn hoặc đi lang thang đây đó, tình
cảm của Bấc chỉ là thứ tình bạn làm ăn cùng hội cùng ph−ờng. Với những đứa cháu
nhỏ của ông Thẩm, đó là 1 thứ trách nhiệm hộ vệ trong niềm kiêu h∙nh tự cao tự
đại. Còn đối với bản thân ơng Thẩm thì đó là thứ tình bạn trịnh trọng và đ−ờng
hồng. Nh−ng, tình th−ơng u sơi nổi, nồng cháy, th−ơng yêu đến mức tôn thờ,
th−ơng u đến cuồng nhiệt, thì phải đến Giơn Thctơn mới khơi dậy lên đ−ợc
trong lòng Bấc.

Con ng−ời này đ∙ cứu sống nó, đó là 1 lẽ: nh−ng hơn thế nữa, con ng−ời này là 1

«ng chđ lý t−ëng. Những ngời khác trông nom chó của họ xuất phát từ 1 ý thức về
nghĩa vụ và về lợi ích, kinh doanh; còn Giôn Thoóctơn thì chăm sóc chó của mình
nh thể chúng là con cái của anh vậy, là bởi vì anh không thể nào dừng đợc. Và
anh còn chăm sóc nhiều hơn nữa kia. Anh không bao giờ quên chào chúng bằng 1

</div>
<span class='text_page_counter'>(118)</span><div class='page_container' data-page=118>

bất động. Những lúc ấy Giơn Thctơn lại kêu lên, trân trọng: “Trời đất! Mày hầu
nh− biết nói đấy!” Bấc có 1 kiểu biểu lộ tình th−ơng u gần giống nh− làm đau
ng−ời ta. Nó th−ờng hay há miệng ra cắn lấy tay Thoóctơn rồi ép răng xuống mạnh
đến nỗi vết răng hằn vào da thịt 1 lúc sau mới mất. Và cũng nh− Bấc hiểu những
tiếng rủa là những lời nói nựng, con ng−ời cũng hiểu cái cắn vờ ấy là 1 cử chỉ âu
yếm yêu th−ơng.

Tuy nhiên, tình th−ơng yêu của Bấc phần lớn đ−ợc diễn đạt bằng sự tôn thờ. Mặc
dù nó sung s−ớng đến cuồng lên mỗi khi Thoóctơn vuốt ve hoặc nói chuyện với nó,
nó khơng săn đón những biểu hiện tình cảm đó. Bấc khác với Xkít mà cũng khác
với Ních, Xkít có thói quen thọc cái mũi của nó vào d−ới bàn tay của Thctơn rồi
hích, hích m∙i cho đến khi đ−ợc vỗ về. Ních thì th−ờng hiên ngang b−ớc tới rồi tựa
cái đầu to lớn của nó lên đầu gối của Thctơn. Cịn Bấc thì bằng lịng với việc
đứng cách 1 qu∙ng mà tơn thờ anh. Nó th−ờng nằm phục ở chân Thoóctơn hàng
giờ, mắt hau háu, tỉnh táo linh lợi, ng−ớc nhìn thẳng vào mặt anh, chăm chú vào
đấy, xem xét kỹ nét mặt, theo dõi với 1 mối quan tâm đặc biệt từng biểu hiện
thoáng qua, mọi cử động hoặc đổi thay trên thần sắc. Hoặc, cũng có lúc do tình cờ,
nó nằm xa ra hơn, về 1 bên hoặc đằng sau anh, quan sát hình dáng của anh và dõi
theo những cử động từng lúc của con ng−ời anh. Và th−ờng th−ờng, do mối giao
cảm giữa chó và ng−ời, sức mạnh của cái nhìn của Bấc làm cho Giơn Thctơn
quay đầu sang, và nhìn trở lại nó khơng nói năng gì, nh−ng đơi mắt anh toả rạng
linh cảm tự đáy lịng, trong khi tình cảm của Bấc cũng ánh ngời lên qua đơi mắt
nó. Trong 1 thời gian dài sau khi đ−ợc cứu sống, Bấc không muốn rời Thoóctơn ra

1 b−ớc. Từ lúc anh b−ớc ra khỏi lán cho đến lúc anh lại trở vào đấy, khi nào Bấc
cũng bám gót anh. Việc thay thầy đổi chủ xồnh xoạch kể từ khi nó vào vùng đất
ph−ơng Bắc đ∙ làm nảy sinh ra trong lòng nó nỗi lo sợ khơng có ng−ời chủ nào có
thể gắn bó lâu dài cả. Nó sợ Thoóctơn cũng lại biến khỏi cuộc đời của nó nh−

</div>
<span class='text_page_counter'>(119)</span><div class='page_container' data-page=119>

nhà; thế nh−ng nó cịn giữ lại bản tính man rợ và quỷ quyệt. Nó là 1 vật của hoang
d∙, từ cõi hoang d∙ đến đây ngồi cạnh bếp lửa của Giơn Thctơn, đúng hơn là 1

con chó của vùng đất ph−ơng Nam dịu dàng mang dấu ấn của bao nhiêu thế hệ văn
minh. Do tình th−ơng u sâu nặng của nó, nó khơng thể nào đánh cắp của con
ng−ời này, nh−ng đối với bất kỳ ng−ời nào khác, tại bất kỳ khu vực lán trại nào
khác, nó đ∙ khơng hề ngần ngại 1 giây phút nào, trong khi nó lại đủ khơn ranh để
xốy trộm mà khơng bị phát hiện.

Mặt mũi và thân mình nó đầy vết răng của nhiều con chó nó vẫn đánh nhau dữ tợn
nh− tr−ớc và lại có nhiều m−u mẹo hơn. Xkít và Ních thì lành nết quá nên không
phải là đối t−ợng để gây chuyện - hơn nữa, chúng lại là của Giơn Thctơn. Nh−ng
bất cứ con chó lạ nào, dù thuộc nịi gì hoặc dũng m∙nh đến đâu đi nữa, đều phải
nhanh chóng thừa nhận quyền uy tối cao của Bấc, nếu không sẽ buộc phải giao
tranh 1 mất 1 cịn với 1 đối thủ ghê gớm. Và Bấc khơng hề th−ơng hại. Nó đ∙ học
đ−ợc sâu sắc luật của dùi cui và răng nanh, và nó khơng bao giờ từ bỏ 1 lợi thế
hoặc lùi b−ớc tr−ớc 1 kẻ thù mà nó đ∙ đẩy vào con đ−ờng dẫn đến cõi của Thần
Chết. Nó đ∙ học đ−ợc những bài học ở Xpít và ở những con chó chiến đấu đầu đàn
của cảnh sát và ngành b−u điện, nó biết đ−ợc là khơng có con đ−ờng trung dung.
Nó phải thống trị hoặc bị thống trị: mà tỏ lòng th−ơng hại là dấu hiệu của sự mềm
yếu. Lịng th−ơng hại khơng tồn tại trong cuộc sống nguyên thuỷ. Lòng th−ơng hại
dễ bị hiểu lầm là sự sợ h∙i, mà những thứ hiểu lầm nh− vậy dẫn đến cái chết. Giết
hoặc bị giết, ăn thịt hoặc bị ăn thịt, đó là quy luật; và đối với mệnh lệnh ấy, truyền
xuống đến nó từ những nơi sâu thẳm của thời gian, nó đ∙ tuân theo.

</div>
<span class='text_page_counter'>(120)</span><div class='page_container' data-page=120>

về kiếp sau của nó, và bản thân chúng còn trở thành những hình ảnh hiện lên ngay
trong giÊc m¬ cđa nã.

Những bóng dáng hiển hiện ấy đ∙ ra hiệu, vẫy gọi nó với 1 sức mạnh bức bách đến
nỗi ngày trơi qua, lồi ng−ời và những địi hỏi của lồi ng−ời cứ tuột ra xa khỏi nó.
Từ 1 nơi sâu thẳm trong rừng hoang 1 tiếng gọi th−ờng cất lên, xốn xang và quyến
rũ 1 cách huyền bí. Và do nó ln ln nghe thấy cái tiếng gọi đó, nó cảm thấy
buộc phải quay l−ng lại ngọn lửa của con ng−ời và nền đất đ∙ đ−ợc chân ng−ời nện
chặt ở chung quanh, để lao vào rừng sâu, và cứ lao tới, lao tới tới nơi nào và tại sao
nh− vậy nó cũng khơng biết nữa. Mà nó cũng không tự hỏi là từ nơi nào và tại sao
tiếng gọi kia lại đang vang lên khẩn thiết nh− vậy, ở đâu đó sâu thẳm trong rừng
hoang. Nh−ng những khi nó chạy ra đến nơi đất hoang cịn mềm ch−a ai đặt chân
tới d−ới bóng rừng xanh, thì tình u th−ơng đối với Giơn Thctơn lại kéo nó trở

lui về bên bếp lửa. Chỉ vì mỗi 1 mình Thctơn mà nó cịn ở lại. Tồn bộ những
kẻ khác của lồi ng−ời khơng cịn ý nghĩa gì. Những du khách ngẫu nhiên gặp nó
có thể ngợi khen hoặc vỗ về nó, nh−ng đối với tất cả những điều đó nó đều lạnh
lùng, và khi gặp phải 1 ng−ờ quá vồ vập quấn quít thì nó th−ờng đứng dậy và bỏ đi.
Khi những bạn ph−ờng của Thoóctơn là Henđơ và Phiti đ−a chiếc bè lâu nay mong
đợi đến nơi này, Bấc phớt lờ họ cho đến khi nó biết đ−ợc là họ thân cận với
Thoóctơn; khi đó nó mới chịu khoan thứ với họ theo 1 kiểu thụ động chấp nhận
những sự chiếu cố của họ nh− thể chính vì nó chiếu cố họ và chấp nhận đấy thơi.
Họ cũng thuộc loại ng−ời rộng l−ợng hào phóng nh− Thoóctơn, sống sát với thực
tế, suy nghĩ đơn giản nh−ng đầu óc sáng suốt, minh mẫn. Và qua 1 thực tế thời
gian, tr−ớc khi họ lái chiếc bè gỗ ngoặt vào vũng n−ớc xoáy lớn bên cạnh nhà máy
c−a ở Đoxân, họ đ∙ hiểu đ−ợc Bấc và tính nết của nó, nên họ khơng cố địi Bấc
phải thân thiết với họ nh− Xkít hay Ních.

Tuy nhiên, đối với Thctơn, tình u th−ơng của nó hình nh− cứ ngày càng tăng
lên, tăng lên m∙i. Trong những con ng−ời, duy nhất chỉ có anh là có th t c 1

</div>
<span class='text_page_counter'>(121)</span><div class='page_container' data-page=121>

ã Nhảy đi, Bấc! - anh vung tay ra trên vực sâu, ra lƯnh.

Trong khoảnh khắc, anh đ∙ phải ơm ghì lấy Bấc ở mép đá cheo leo trong khi
Hendơ và Piti đang gò ng−ời kéo cả anh và Bấc trở lui vo ni an ton.

ã Thật là dại dột! - Piti thốt lên, sau khi sự việc đ xong xuôi và họ đ hoàn hồn.
Thoóctơn lắc đầu:

• Khơng! Thật là tuyệt vời, mà cũng thật là khủng khiếp. Các cậu có biết khơng,
đơi khi nó làm cho tớ phát sợ.

• Vơ phúc cho kẻ nào dám chạm vào anh trong khi nó ở quanh quẩn bên anh. Tơi
thì chả dám - Piti tuyên bố nh− để kết luận, hất đầu chỉ v phớa Bc.

ã Lạy Chúa! - Hendơ góp thêm ý mình - Cả tôi nữa tôi cũng chả d¸m.

Chính tại thị trấn Xớccơn, vào 1 ngày cuối năm, điều lo sợ đó của Piti đ∙ đ−ợc thực
tế chứng minh là đúng. Bớctơn “Đen”, 1 con ng−ời xấu tính và hiểm độc, đang gây
sự với 1 anh chàng mới đến lạ n−ớc lạ cái ở bên quầy bán r−ợu, thì Thctơn b−ớc
vào giữa 2 ng−ời, ôn tồn can ngăn Bấc, theo thói quen đang nằm trong 1 góc
phịng, đầu đặt trên 2 chân, đ−a mắt theo dõi từng cử chỉ của chủ, Bớctơn chẳng
nói chẳng rằng, giáng bốp ngay 1 quả vào mặt Thctơn. Anh lảo đảo, st nữa thì
ng∙ vật xuống nếu không kịp bấu vào song sắt của quầy r−ợu.

Những ng−ời đứng đấy chứng kiến sự việc lúc bấy giờ bỗng nghe 1 tiếng không
phải là tiếng suả, cũng không phải là tiếng ré, mà đúng hơn là 1 tiếng gầm, và họ
nhìn thấy thân hình của Bấc từ nền nhà bay lên lao vút qua không trung, nhằm
thẳng vào cổ họng Bớctơn phóng tới. Tên này thoát chết nhờ hắn kịp vung cánh tay
ra theo bản năng, nh−ng bị hất nhào và đằng sau ng∙ ngửa ra sàn nhà, Bấc đè lên
ng−ời hắn. Bấc nhả cánh tay của hắn ra rồi lại nhè vào họng hắn mà cắn. Lần này
hắn chỉ che đỡ đ−ợc phần nào, và họng của hắn bị xé toạc. Đám đông vội xô vào
Bấc và đánh đuổi nó ra. Nh−ng khi 1 viên thầy thuốc băng bó vết th−ơng cho
Bớctơn, Bấc cứ quanh quẩn l−ợn tới l−ợn lui, gầm rít hung tợn, cứ chực xơng vào,
nh−ng bị 1 loạt những chiếc dùi cui thù địch đẩy lùi. 1 “cuộc hội ý của những
ng−ời khai mỏ” đ−ợc triệu tập ngay tại chỗ, đ∙ phán xử rằng cuộc tấn cơng của con
chó có lý do chính đáng, vì bị khiêu khích đến mức phải phản ứng, và Bấc đ−ợc tha
miễn.

</div>
<span class='text_page_counter'>(122)</span><div class='page_container' data-page=122>

Sau sự việc ấy, vào mùa thu năm đó, Bấc lại có 1 hành động theo cách thức khác,
cứu sống đ−ợc Giơn Thctơn. 1 hơm 3 ng−ời bạn ph−ờng đang giịng 1 chiếc
thuyền thoi xi 1 đoạn thác ghềnh hiểm trở trên nhánh sông 40 Dặm. Hendơ và
Piti men theo bờ, dùng 1 chiếc dây thừng nhỏ bện bằng dây chuối sợi buộc neo
thuyền từ gốc cây này sang gốc cây khác, cịn Thctơn thì đứng trên vừa chống

vừa hò hét chỉ dẫn cho ng−ời trên bờ. Bấc ở trên bờ lo lắng bồn chồn, tiến lên theo
ngang với chiếc thuyền, đôi mắt không bao giờ rời khỏi chủ.

Đến 1 nơi đặc biệt hiểm trở vì 1 gị đá ngầm mấp mé mặt n−ớc nhơ ra ngồi sơng.
Hendơ tháo dây néo ra khỏi cây, và trong khi Thoóctơn chống thuyền tránh ra giữa
dịng. Hendơ dọc theo bờ chạy xuống phía d−ới, tay nắm chặt đầu dây để sắn sàng
néo lại khi nào thuyền v−ợt qua khỏi gờ đá. Vào lúc con thuyền đ∙ v−ợt qua đ−ợc
và đang băng băng lao xuống theo 1 luồng n−ớc chảy xiết. Hendơ níu dây kìm
thuyền lại, nh−ng anh kìm quá đột ngột. Chiếc thuyền giật mạnh rồi lật úp, bị lôi
vào bờ ngửa bụng lên trời, cịn Thctơn thì văng ra khỏi thuyền và bị n−ớc cuốn
xi và phía nguy hiểm nhất của dịng thác, nơi có vùng n−ớc cuộn dữ dội mà
khơng có kẻ nào có thể thốt chết đ−ợc.

Ngay lập tức Bấc lao xuống dòng n−ớc. Bơi đ−ợc 300 m∙, giữa vùng n−ớc xoáy
điên cuồng, Bấc đuổi kịp Thoóctơn. Khi nó cảm thấy anh đ∙ nắm đ−ợc đi nó,
Bấc nhằm thẳng vào bờ bơi vào với tất cả sức lực tuyệt vời của nó. Nh−ng sự
chuyển động tiến vào bờ thì chậm, mà sự chuyển động xi dịng thì lại nhanh lạ
lùng. Từ bên d−ới vọng lên tiếng gầm rít ghê ng−ời ở nơi mà dịng n−ớc điên cuồng
xốy cuộc càng dữ dội và bị xé nát vụn ra tung toé thành bụi n−ớc giữa những
mỏm đá lô nhô thọc qua nh− những chiếc răng của 1 cái l−ợc khổng lồ; sức hút của
n−ớc khi bắt đầu đổ xuống đoạn dốc cuối cùng thật là khủng khiếp, và Thoóctơn
biết rằng bơi vào bờ là 1 điều không thể nào thực hiện nổi. Anh vật lộn quyết liệt
để bám vào 1 tảng đá, nh−ng bị trựt, s−ợt qua 1 tảng đá thứ 2, rồi đâm sầm vào 1

tảng thứ 3 nh− bị giáng 1 đòn búa tạ. Anh bng Bấc ra, dùng cả 2 tay bíu chặt lấy
cái chỏm trơn tuột của tảng đá, và thét to đè át tiếng gầm của luồng n−ớc cuộn
tung toé: “Vào bờ đi, Bấc! Đi đi!”.

</div>
<span class='text_page_counter'>(123)</span><div class='page_container' data-page=123>

kéo vào bờ đúng ngay tại nơi khơng cịn có thể bơi tiếp đ−ợc nữa mà chỉ có đâm
đầu vào cõi huỷ diệt.

Piti và Hendơ biết là thời gian 1 con ng−ời có thể bám vào 1 tảng đá trơn tr−ớc 1

sức n−ớc cuốn mạnh nh− vậy chỉ còn tính từng phút, nên họ dốc hết sức chạy thật
nhanh ng−ợc lên phía trên, đến 1 chỗ cách xa nơi Thoóctơn đang bám trụ. Họ dùng
chiếc gậy mà họ vừa néo thuyền lúc n∙y buộc vào cổ và vai Bấc cẩn thận tránh
không để sơị dây làm nghẹt cổ Bấc và làm nó v−ớng khi bơi, rồi tung nó xuống
dịng n−ớc. Bấc dũng cảm lao vút ra, nh−ng tiếc thay không ra thật đúng thẳng
giữa dịng. Khi nó thấy ra đ−ợc sai lầm của mình thì đ∙ q muộn, vị trí của
Thctơn đ∙ nằm ngang với nó, cách nó ít nhất là sáu nhịp hơi, trong khi nó bị tiếp
tục cuốn trơi qua khơng làm sao lại c−ỡng lại đ−ợc.

Hendơ nhanh chóng néo sợi dây, nh− thể Bấc là 1 chiếc thuyền vậy. Do sợi dây
kéo căng ra níu nó lại giữa dịng n−ớc đang cuộn ào xuống, nên nó bị giúi mạnh
xuống d−ới mặt n−ớc, và cứ thế bị nhận chìm nghỉm cho đến khi thân mình nó húc
vào bờ và đ−ợc kéo lên Bấc gần nh− chết đuối, và Hendơ cùng Piti vội lao vào cứu
nó, làm hô hấp nhân tạo và dốc cho n−ớc chảy ra. Nó loạng choạng đứng dậy rồi
lại ng∙ xuống. Vừa lúc ấy, tiếng kêu của Thoóctơn vẳng đến tai họ. Mặc dù họ
khơng nghe ra đ−ợc Thctơn đang nói gì, nh−ng họ biết là anh đ∙ kiệt sức. Tiếng
gọi của chủ tác động đến Bấc nh−1 luồng điện giật. Nó bật dậy và chạy tr−ớc 2
ng−ời, ng−ợc bờ sông lên đến điểm xuất phát của nó lúc n∙y. Lần nữa, sợi dây lại
đ−ợc buộc vào, nó đ−ợc tung xuống n−ớc, và nó lại lao vút ra. Nh−ng lần này nó
lao ra đúng thẳng giữa dịng. Nó đ∙ tính nhầm 1 lần, nay quyết không phạm sai
lầm lần thứ 2. Hendơ thả dây cố giữ khơng để cho dây chùng, cịn Piti thì cố đảm
bảo cho đến khi nó ra tới 1 điểm chiếu xuống Thoóctơn theo 1 đ−ờng thẳng; lúc đó
nó mới ngoặc xuống, và với tốc độ của 1 con tàu tốc hành, nó lao thẳng vào anh.
Thctơn nhìn thấy nó lao đến, và khi thân Bấc đâm sầm vào anh nh− 1 cái chuỳ
phá thành, với tồn bộ sức mạnh của luồng n−ớc xơ đằng sau nó, anh vội vờ tới và
quẳng cả 2 tay ơm chặt lấy cái cổ xồm xồm của nó. Hendơ néo sợi dây vào 1 thân
cây. Bấc cùng Thoóctơn liền bị giúi mạnh xuống d−ới mặt n−ớc. Cổ họng nghẹn

tắc, ngạt thở, lộn lên lộn xuống giúi giụi, khi thì Bấc nằm đè lên trên, khi thì
Thoóctơn nằm đè lên trên, cả 2 bị kéo xệt d−ới đáy sông lởm chởm, thân thể bị va
đập vào những tảng đá và những gốc cây gẫy, và cuối cùng đ−ợc kéo lên bờ.

</div>
<span class='text_page_counter'>(124)</span><div class='page_container' data-page=124>

tức nhìn sang phía Bấc. Bên thân hình mền rũ và có vẻ nh− khơng cịn sự sống của
Bấc, Ních đang đứng tru dài, cịn Xkít thì đang liếm bộ mặt −ớt sũng và đôi mắt
nhắm nghiền của Bấc. Bản thân Thctơn cũng bị những vết th−ơng thâm tím vì bị
va đập mạnh. Khi Bấc đ−ợc cứu cho tỉnh lại, Thctơn cẩn thận sờ nắn khắp mình
nó thì tìm thấy 3 x−ơng s−ờn bị gẫy.

• Thôi, không cần phải bàn nữa - anh tuyên bố - Chúng ta cắm trại ngay tại đây.
Và thế là họ ở lại đó, chờ cho đến khi x−ơng của Bấc liền lại và nó có thể lên
đ−ờng đ−ợc. Mùa đông năm ấy, tại Đoxân, Bấc lại lập nên 1 kỳ cơng khác, có lẽ
khơng đ−ợc anh hùng nh− vậy, nh−ng là 1 kỳ công đ∙ tôn tên tuổi của Bấc lên
thêm nhiều nấc trên cột tôtem l−u truyền danh tiếng giữa miền Alaxen. Kỳ cơng
đặc biệt làm hài lịng 3 ng−ời bởi vì nhờ nó mà họ sắm đ−ợc những thứ đồ lề họ
đang cần, nhờ nó họ có thể mở 1 cuộc hành trình họ hằng ao −ớc từ lâu: đi vào
miền Đông hoang vu, nơi những ng−ời khai mỏ vàng ch−a bao giờ bén mảng tới.
Sự kiện ấy đ∙ bắt đầu từ 1 buổi chuyện trò tại quán r−ợu Enđôrađô, giữa lúc những
ng−ời ngồi đấy đang bốc lên hun hoang khốc lác về những con chó c−ng của
họ, Bấc, do những thành tích của nó, trở thành mục tiêu của mọi ng−ời, và
Thoóctơn bị dồn vào chỗ phải nói cứng để bảo vệ cho thanh danh của Bấc. Sau nửa
tiếng sôi nổi, 1 ng−ời tun bố là con chó của ơng ta có thể khởi động 1 chiếc xe
tr−ợt tuyết chở 500 pao hàng và kéo nó đi đ−ợc; 1 ng−ời thứ 2 khoe là chó của
mình có thể làm đ−ợc nh− vậy với 1 chiếc xe chở 600 pao; và 1 ng−ời thứ 3, 700
pao.

• Mèng! Mèng! - Giơn Thctơn nói - Bấc có thể khởi động 1000 pao.

ã Chuyển dịch đợc xe? Và kéo đi đợc 100 m? - Mátthinxơn, 1 tay cự phú cỡ

bự, kẻ vừa khoe chó mình kéo đợc 700 pao, hỏi vặn Thoóctơn.

ã ỳng! Chuyn dch c xe, và kéo đi đ−ợc 100 m∙. - Giơn Thctơn điềm
tĩnh đáp lại.

• Đ−ợc rồi! - Mátthiuxơn nói chậm r∙i khoan thai cốt để cho mọi ng−ời nghe rõ -
Đánh cuộc 1000 đơla là nó khơng làm nh− vậy đ−ợc. Tiền đây!

</div>
<span class='text_page_counter'>(125)</span><div class='page_container' data-page=125>

khối nặng nh− thế. Nh−ng ch−a bao giờ nh− lúc này, anh bị đặt vào tình thế phải
suy xét giữa khả năng và hiện thực, tr−ớc những con mắt của hơn chục con ng−ời
chằm chằm nhìn anh, yên lặng và chờ đợi. Hơn nữa, anh khơng có 1000 đơla,
Hendơ và Piti cũng chẳng có.

• Tơi có 1 chiếc xe tr−ợt tuyết đang nằm ngoài kia, chở đúng 20 bao bột mì mỗi
bao 50 pao - Mátthiuxơn nói tiếp với thái độ thẳng thừng đến tàn nhẫn - Vậy
xin mời cứ tự nhiên cho! Thctơn khơng trả lời. Anh biết nói thế nào bây giờ?
Anh đảo mắt nhìn qua hết bộ mặt này đến bộ mặt khác với cái vẻ ngơ ngác của

1 ng−ời đ∙ mất khả năng suy nghĩ và đang tìm kiếm ở đâu đó 1 điều gì có thể
giúp phục hồi lại khả năng ấy. Đôi mắt anh chợt bắt gặp bộ mặt của Jim
Ôbrien, cũng là 1 phú ông giàu sụ và là bạn cũ của anh. Bộ mặt ấy nh− 1 tín
hiệu đối với anh, nó nh− khích động anh phấn chấn làm cái điều mà lẽ ra anh
không hề bao giờ mơ t−ởng có thể làm đ−ợc.

• Anh cã thĨ cho tôi vay 1000 đợc không? - Anh hỏi, hầu nh thầm thì.

</div>
<span class='text_page_counter'>(126)</span><div class='page_container' data-page=126>

s vt c th rành rành, với 1 đàn chó kéo xe 10 con (số l−ợng theo th−ờng lệ)
đang nằm co tròn trên mặt tuyết phía tr−ớc xe, anh lại càng thấy là cơng việc
này có vẻ khơng thể làm nổi. Cịn Mátthiuxơn thì càng trở nên hớn hở.

• 3 ăn 1 đây! - g∙ tuyên bố - Này Thoóctơn tôi đặt c−ợc thêm 1000 đôla thách 3
ăn 1. ý anh thế nào?

Mối hồi nghi của Thctơn lộ rõ trên nét mặt, nh−ng tinh thần tranh đấu của anh
đang đ−ợc khuấy động - cái tinh thần tranh đấu bất chấp mọi sự chênh lệch, không
hề cam chịu bó tay tr−ớc điều khơng thể làm nổi, và khơng thèm để tai đến gì
ngồi tiếng la hét xung trận, anh gọi Hendơ và Piti đến bên anh. Các túi tiền của họ
đều lép kẹp, và cùng với cái túi của anh, cả 3 chỉ góp lại đ−ợc có 200 đơla. Giữa
lúc họ lâm vào tình cảnh khó khăn, tất cả vốn liếng của họ chỉ cịn có bấy nhiêu;
ấy thế nh−ng họ dốc tuột ra không 1 chút do dự, đặt c−ợc với 600 đơla của
Mátthiuxơn.

Ng−ời ta tháo đàn chó 10 con ra khỏi chiếc xe, và đ−a Bấc trong bộ đai c−ơng của
nó vào thay thế. Khơng khí kích động xung quanh đ∙ lây sang cả Bấc, và nó cảm
thấy là nó sẽ phải làm nh− thế nào đó để thực hiện đ−ợc 1 điều rất lớn lao của Giơn
Thctơn. Hình dáng tuyệt vời của Bấc vừa xuất hiện thì những tiếng rì rầm thán
phục nổi lên trong đám đông. Thể trạng của Bấc đang giữa lúc hồn hảo, khơng có
lấy 1 lạng thịt thừa nào, và tồn bộ 150 pao trọng l−ợng của nó là bấy nhiêu pao
can tr−ờng và sức mạnh. Bộ lông dày của nó sáng bóng lên ánh m−ợt mà của tơ
lụa. Dọc cổ và trên đôi vai, lớp lông bờm của nó tuy đang lúc nằm yên nh−ng vẫn
hơi nghểnh lên chênh chếch, và hình nh− cứ dựng đứng lên theo mỗi cử động của
thân mình nó, nh− thể là sức lực thừa ứ của nó đ∙ làm cho từng sợi lơng riêng lẻ
đều có sự sống và tính năng động. Tấm ức rộng và đơi chân tr−ớc vạm vỡ không to
quá khổ mà thật là cân đối với phần cịn lại của tồn thân, và trên cơ thể Bấc những
bắp thịt nổi lên thành từng cuộn bó chặt hằn rõ d−ới làn da. Ng−ời ta đ−a tay sờ
nắn thử các cơ bắp ấy rồi kháo nhau là nó rắn nh− sắt, và thế là n−ớc bạc đặt c−ợc
tụt xuống 2 ăn 1.

• Ch-chà-chà, t-tuyệt quá, th−a ngài! T-tuyệt quá! - bên tai Thoóctơn lập cập
tiếng nói lắp của 1 g∙ cóc vàng thuộc nhóm phú ơng mới phất lên gần đây nhất

(nhóm Xcucum Bensơ) - Ng-ngài để lại cho tơi con ch-chó, tơi x-xin nộp ngài
800, th-th−a ngài, ngay tr−ớc khi vào cuộc thử thách, th−a ngài! T-tám trăm
ngay khi nó cịn đứng đấy, th-th−a ngài.

</div>
<span class='text_page_counter'>(127)</span><div class='page_container' data-page=127>

• Ơng đứng xa ra nhé! - Mátthiuxơn phản đối - Cuộc thi tự lực, khơng ai nhúng
vào, thiếu gì nơi đứng.

Đám đơng im bặt. Chỉ cịn có tiếng những g∙ máu mê tao đánh cuộc 2 ăn 1 nh−ng
chả ai h−ởng ứng. Mọi ng−ời thừa nhận Bấc là 1 con vật tuyệt vời, nh−ng 20 bao
bột, mỗi bao 50 pao, lù lù ra đó thành 1 đống quá lớn tr−ớc mặt họ, khiến họ
khơng dám thị tay cởi hầu bao.

Thoóctơn quỳ xuống bên Bấc. Anh giữ đầu Bấc giữa 2 bàn tay anh và kề má anh
vào má nó. Anh khơng lắc nó theo lối đùa nghịch nh− h−ớng lệ, hoặc nhỏ nhẻ rủa
yêu nó, m anh thỡ thm vo tai nú:

ã Đ thơng ta thì cố lên, Bấc! Hy vì ta, cố lên!

Bấc rên lên ử, với giọng háo hức nÐn l¹i trong cỉ häng.

Đám đơng tị mị ngắm nhìn theo dõi. Sự việc đang trở thành bí ẩn. Có vẻ nh−1 sự
phù phép. Khi Thoóctơn đứng lên, Bấc ngoạm lấy bàn tay đeo găng của anh, từ từ
cắn vào rồi nhả dần, có phần khơng muốn rời ra. Đó là sự đáp lại, khơng phải bằng
lời, mà bằng tình cảm th−ơng u, Thctơn lùi hẳn ra xa.

ã Nào, Bấc! - anh nói.

Bấc kéo căng bộ dây cơng, rồi lại thả chúng ra khoảng vài inch. Đó là cách thức
mà nó đ đợc huấn luyện.

ã Ji-i! - tiếng Thoóctơn vang lên sắc nhọn, xói vào bầu không khí im lặng căng
thẳng.

Bc õm b sang bờn phi, kt thỳc động tác bằng 1 cái chúi mạnh căng hẳn phần
chung của dây c−ơng, và cả sức nặng 150 pao của nó bổ nhào tới bị chặn sững lại
thành 1 cú thúc mạnh đột ngột. Đống hàng đồ sộ rung động, và từ bên d−ới đôi
càng tr−ợt phát ra ting rn nt tanh tỏch.

ã Hô-ô! - Thoóctăn lại ra lệnh.

Bc lp li ng tỏc nh cũ, nh−ng lần này sang bên trái. Tiếng rạn nứt chuyển
thành tiếng gẫy răng rắc chiếc xe tr−ợt tuyết xoay tại chỗ và đôi càng xe nghiến
kèn kẹt tr−ợt đi mấy inch về 1 bên. Chiếc xe đ∙ bung ra đ−ợc khỏi băng giá. Mọi
ng−ời chăm chú theo dõi, hồn tồn khơng hay biết là mình đang nớn th.

ã Nào! Mơt-s!

</div>
<span class='text_page_counter'>(128)</span><div class='page_container' data-page=128>

ton thân Bấc thu hết lại thành 1 khối rắn chắc trong 1 nỗ lực ghê gớm ấy. Các bắp
thịt cuộn lên và nổi thành nút nh− những vật có sự sống đang chuyền nó rạp xuống
thấp, đầu nó v−ơn về phía tr−ớc và cúi xuống, trong khi 4 chân cào bới nh− điên
nh− cuồng, những vuốt sắc rạch trên lớp băng tuyết đông cứng thành những vạch
song song. Chiếc xe tr−ợt tuyết lắc l− và rung chuyển, gần nh− di dịch đ−ợc về
phía tr−ớc. Bỗng 1 chân Bấc bị tr−ợt và có tiếng ai đó rú lên lo lắng. Nh−ng rồi
chiếc xe lảo đảo dịch tới, nhích dần theo 1 loạt những cái giật nhanh liên tiếp,
d−ờng nh− không bao giờ dừng lại. Nửa inch... 1 inch... 2 inch... Những cái giật
giảm đi trông thấy khi xe đ∙ lấy đ−ợc đà. Bấc bắt kịp từng cái giật để dấn tới v−ợt
qua, cho đến khi chiếc xe l−ớt đều tiến lên phía tr−ớc theo 1 đà tr−ợt vững chắc
khơng cịn giật nữa. Ng−ời đứng xem thở hắt 1 cái mạnh và bắt đầu lấy lại hơi thở
bình th−ờng, không nhận thấy là trong những phút vừa qua họ đ∙ ngừng thở.
Thctơn chạy theo sau xe, khích lệ Bấc bằng những tiếng ngắn, hân hoan.

Khoảng cách đ∙ đ−ợc đo sẵn, và khi Bấc tiến đến gần đống củi đánh dấu cái đích
của đoạn đ−ờng 100 m∙, thì tiếng reo hị cổ vũ nổi lên mạnh dần, mạnh dần, rồi
phá lên thành 1 tiếng hoan hô nh− sấm dậy khi Bấc v−ợt qua đống củi và dừng lại
theo mệnh lệnh. Mọi ng−ời nhẩy cẫng lên vì khối chí, ngay cả Mátthiuxơn cũng
vậy Ng−ời ta tung mũ và găng tay lên trời. Ng−ời ta bắt tay nhau, bắt tay với bất kỳ
ai không cần phân biệt và nháo nhác trao đổi với nhau những cân hoan hỉ rộn lên
thành 1 mớ tiếng nói hỗn độn chả đâu vào đâu.

Trong khi đó thì Thoóctơn quỳ xuống bên cạnh Bấc. Đầu anh áp vào đầu nó, anh
lắc mình nó đảo qua đảo lại. Những ng−ời chạy vội lên đến bên anh nghe thấy
tiếng anh rủa Bấc, anh rủa rất lâu và rất nồng nàn, rủa với giọng dịu dàng và
th−ơng yêu.

• Ơi! Tuyệt q! Tuyệt q, th−a ngài! - lại tiếng nói lắp bắp của tay cóc vàng
Xcucum Bensơ bên tai anh - Tôi xin nộp ngài 1000, ngài để nó cho tơi th−a
ngài, 1000, th−a ngài, 1200, th−a ngài. Thctơn đứng dậy. Đơi mắt anh −ớt
đầm. Những giọt n−ớc ứa ra, không cần giấu giếm, chảy rịng rịng xuống má
anh.

• Th−a ngài! - anh nói với g∙ phú ơng - Khơng đ−ợc đâu, th−a ngài! Xin ngài h∙y
b−ớc đi cho rảnh. Tơi chỉ có thể đáp lại ngài nh− vậy thụi, tha ngi!

</div>
<span class='text_page_counter'>(129)</span><div class='page_container' data-page=129>

qung, tỏ vẻ tôn trọng, họ giữ ý không còn ai khiếm nh cắt ngang 1 lần nữa những
giây phút ân tình giữa anh víi BÊc.

<b>VII- TiÕng gäi </b>

Với 1600 đơla mà Bấc kiếm đ−ợc cho Giơn Thctơn chỉ trong vịng 5’, Bấc đ∙

giúp cho chủ mình trang trải xong 1 số nợ nần và mở đ−ợc cuộc hành trình cùng

với các bạn ph−ờng đi về phía Đơng để tìm 1 cái mỏ vàng mất tăm tích chỉ cịn lại
trong truyền thuyết, mà sự tích cũng xa xăm nh− chính sự tích cái xứ sở này vậy.
Tr−ớc kia, đ∙ có nhiều ng−ời săn tìm cái mỏ vàng ấy; ít ng−ời tìm ra đ−ợc nó; mà
số ng−ời đi tìm rồi chả bao giờ trở về nữa cũng không phải là ít. Tình tiết về cái mỏ
vàng mất tăm tích ấy đầy rẫy chuyện đau th−ong và ẩn kín sau 1 bức màn thần bí.
Khơng kẻ nào biết đ−ợc ng−ời đầu tiên phát hiện ra nó là ai. Những lời truyền
miệng từ xa x−a nhất cũng đ∙ dừng lại tr−ớc khi phanh ra mối, lần ng−ợc đến tung
tích ng−ời đó. Mở đầu câu chuyện truyền thuyết, ng−ời ta kể lại về 1 túp lều cổ đổ
nát, nó là vật đánh dấu nơi có cái mỏ vàng bí ẩn. Những kẻ thiệt mạng vì cuộc săn
tìm này trong giờ phút hấp hối đ∙ thề thốt là túp lều ấy có thực, là cái mỏ vàng ấy
có thực và để làm bằng cho lời nói của họ, họ đ∙ đ−a ra cho xem những thỏi vàng
thật là tuyệt vời, khơng có bất kỳ loại vàng nào ở các độ tuổi mà ng−ời ta đ∙ thấy
tại vùng đất ph−ơng Bắc này có thể sánh kịp.

</div>
<span class='text_page_counter'>(130)</span><div class='page_container' data-page=130>

chầy thế nào anh cũng tìm ra. Vậy là trong cuộc hành trình lớn lao này vào vùng
phía Đơng, thực đơn là thịt cá chén ngay tại trận khi vừa săn bắn đ−ợc, vật chở trên
xe chủ yếu là đạn và dụng cụ, cịn ch−ơng trình kế hoạch thì vạch ra thực hiện
trong t−ơng lai không hạn định.

Đối với Bấc cuộc sống nh− thế này thật là khối vơ cùng tận, đ−ợc săn thú nhé,
đ−ợc bắt cá nhé, rồi lại cịn đ−ợc ngao du vơ định qua bao miền đất lạ. Có những
thời gian hằng mấy tuần liền đồn ng−ơi và chó cứ đi miết, ngày này qua ngày
khác. Lại có lúc hàng mấy tuần liền họ cắm trại tại chỗ ở 1 nơi nào đó, đàn chó xả
hơi đi chơi rong, cịn ng−ời thì đốt lửa cho bùn và sỏi tan băng ra rồi moi thành lỗ,
và cạnh hơi nóng của ngọn lửa, họ cặm cụi đ∙i không biết cơ man nào đất cát để
tìm vàng. Có những lúc họ bị đói, nh−ng có những lúc họ lại ăn uống thịnh soạn
bừa mứa, mọi sự tuỳ thuộc vào số l−ợng thú săn nhiều hay ít và cơng việc săn bắt
gặp may hay khơng. Mùa hè tới, ng−ời và chó đeo đồ lề lên l−ng, dùng bè v−ợt qua
những hồ n−ớc xanh biếc giữa đồi núi, và khi xuôi khi ng−ợc dọc các dịng sơng
ch−a hề quen biết, trên những chiếc thuyền thoi do họ đốn gỗ trong rừng tự đẽo

kht lấy. Ngày tháng trơi qua, đồn ng−ời và chó cứ miệt mài dấn b−ớc, vịng vèo
khi tới khi lui xuyên qua cõi đất mênh mông ch−a hề đ−ợc đồ hoạ, ch−a ai từng đặt
chân tới hay biết đâu đ∙ có ng−ời đến, nếu nh− câu chuyện về Túp Lều Mất Tích là
có thực. Họ đi qua những đ−ờng phân thuỷ, giữa những trận b∙o tuyết mùa hè dữ
dội, họ run cầm cập d−ới ánh mặt trời nửa đêm trên những ngọn núi trọc nằm xen
giữa bìa rừng và vùng tuyết vĩnh cửu, họ tụt xuống những thung lũng giữa tiết hè
tràn ngập ruồi muỗi, và d−ới bóng những núi băng, họ dừng lại hái những quả dâu
chín mọng và những bơng hoa t−ơi đẹp chẳng thua kém bất kỳ loại hoa quả nào mà
miền đất ph−ơng Nam có thể tự hào. Mùa thu năm ấy họ lọt vào 1 vùng hồ kỳ ảo,
buồn tẻ và tĩnh mịch, nơi đây x−a kia đ∙ từng có chim trời trú ngụ, nh−ng nay thì
khơng cịn sự sống, đến cả dấu vết của sự sống cũng khơng cịn - chỉ có luồng gió
ớn lạnh thổi qua, băng đang dần đóng lại ở những nơi bị che khuất, và tiếng sóng rì
rào buồn man mát vỗ nhẹ vào những b∙i bờ hiu quạnh. Rồi họ lang thang suốt 1

</div>
<span class='text_page_counter'>(131)</span><div class='page_container' data-page=131>

săn, từ 1 thời xa x−a, nay đ∙ đổ nát, và giữa những mảnh chăn đ∙ mục, Giơn
Thctơn tìm thấy 1 khẩu súng kíp nịng dài. Anh nhận ra đó là 1 thứ súng của
Cơng ty Vịnh Hâtxơn trong thời kỳ han sơ ở Vùng Tây Bắc, vào cái thời mà 1 cây
súng nh− thế này xứng đáng với vị trí cao q đ−ợc đóng hộp bọc da hải ly đàng
hoàng. Nh−ng tất cả chỉ có thế - khơng có 1 dấu vết nào mách bảo về con ng−ời
trong 1 ngày xa x−a nào đó đ∙ đựng lên chiếc lán này và cịn để lại khẩu súng
trong đống chăn.

1 mùa xuân nữa lại đến, và sau khi đ∙ lang thang m∙i hết nơi này đến nơi nọ, cuối
cùng họ đ∙ tìm thấy, khơng phải là Túp Lều Mất Tích, mà là 1 b∙i sỏi cát nơng có
vàng giữa 1 thung lũng rộng, trên b∙i này vàng hiện ra nh− 1 lớp bơ nằm d−ới đáy
của chiếc giần đ∙i. Họ khơng đi tìm đâu xa nữa. Mỗi ngày làm việc đem lại cho họ
hàng ngàn đôla vàng cốm và vàng cục đ∙ đ∙i sạch, và ngày nào họ cũng làm. Vàng
đ−ợc đóng gói vào những chiếc túi bằng da nai, mỗi túi chứa 50 pao. Họ xếp
những túi ấy thành chồng nh− xếp củi bên ngoài chiếc lán làm bằng cành cây bách.
Nh−n những ng−ời khoẻ phi th−ờng, họ làm việc quần quật không mệt mỏi, ngày

nối ngày vùn vụt trôi qua nh− những giấc mơ trong khi đống vàng của họ cứ chất
cao thêm m∙i.

Lũ chó chả có gì để làm ngoài việc thỉnh thoảng kéo về lán những con thú do
Thoóctơn săn đ−ợc, và Bấc có những buổi nằm dài trầm ngâm hàng giờ bên đống
lửa. Bây giờ đây, khi cơng việc chả có bao nhiêu, thì cảnh mộng về con ng−ời lông
lá chân ngắn lại hiện về với Bấc th−ờng xuyên hơn; và th−ờng th−ờng, giữa lúc
nằm yên chớp mắt nhìn ánh lửa, Bấc lại mơ thấy mình lang thang cùng con ng−ời
ấy trong cái thế giới bên kia mà Bấc hồi t−ởng lại.

Đặc điểm nổi bật của cái thế giới kia hình nh− là nỗi sợ h∙i. Khi Bấc để ý nhìn con
ng−ời lông lá ấy ngủ bên đống lửa, đầu đặt giữa 2 gối và cái bàn tay đan lại trên
đầu Bấc thấy g∙ ngủ không yên, nhiều lần giật mình tỉnh dậy, và những lúc ấy g∙

th−êng sỵ hi nhìn chằm chằm vào bóng tối và ném thêm cđi vµo ngän lưa. NÕu g∙

</div>
<span class='text_page_counter'>(132)</span><div class='page_container' data-page=132></div>
<span class='text_page_counter'>(133)</span><div class='page_container' data-page=133>

Rồi 1 đêm nọ, nó đang ngủ bỗng giật nảy mình bật dậy, đơi mắt rực lên háo hức,
cánh mũi rung động phập phồng đánh hơi, bờm lông dựng lên từng hồi nh− sóng
cuộn. Từ trong rừng sâu vẳng tới tiếng gọi (hay có thể nói là 1 âm tiết của nó, bởi
tiếng gọi có nhiều âm tiết khác nhau), minh bạch và rõ ràng hơn bao giờ hết - 1

tiếng hú kéo dài, nghe giống n−hng lại cũng không giống bất kỳ tiếng kêu nào của
lồi chó mà nó đ∙ từng nghe thấy thuở tr−ớc. Bấc vọt ra khỏi khu trại đang yên
giấc lặng lẽ lao vun vút đi qua các khu rừng. Tiếng hú càng gần lại, Bấc giảm dần
tốc độ, thận trọng trong từng cử động, nó nhìn ra, thì kìa, tr−ớc mắt nó 1 vật ngồi
chồm hổm, 1 con sói xám thân dài, gầy guộc, đang r−ớm thẳng mình, ghếch mõm
lên trời.

Bấc tới đây khơng hề gây ra 1 tiếng động, ấy thế mà con vật kia ngừng bặt tiếng hú
và đánh hơi cố tìm cách phát hiện ra nó. Bấc rón rén b−ớc ra b∙i trống, hơi rún

mình xuống, tồn thân thu hết lại thành 1 khối chắc nịch, đuôi duỗi thẳng cứng đờ,
chân khuỵu xuống trong t− thế thận trọng khác th−ờng. Mọi cử động của Bấc biểu
hiện 1 thái độ vừa đe doạ, vừa tỏ ý muốn làm thân. Chính đó là cái kiểu hồ ho∙n
tạm thời nh−ng chứa đựng sự đe doạ, nó là dấu hiệu đặc tr−ng của những cuộc
chạm trán giữa những con d∙ thú trên đ−ờng đi săn mồi. Nh−ng con chó sói vội
vàng bỏ chạy khi vừa trông thấy Bấc, Bấc phóng theo, nhảy những b−ớc dài điên
cuồng quyết ra sức đuổi kịp hắn. Bấc dồn hắn vào 1 cái lối cụt, giữa lịng 1 nhánh
suối con, nơi có những gốc cây ken nhau dày chi chít chặn nghẽn đ−ờng. Con sói
quay ngoắt lại, trụ trên 2 chân sau để xoay mình theo kiểu của Jơ và mọi con chó
étkimơ khác khi bị cùng đ−ờng, gầm thét và lông dựng đứng, 2 hàm răng vập
nhanh vào nhau liên tiếp.

Bấc khơng tiến cơng, chỉ l−ợn vịng bao quanh hắn đón chặn hắn lại với thái độ tỏ
ý muốn làm thân. Con sói nghi hoặc và sợ h∙i: bởi Bấc to gấp 3 hắn, đầu hắn chỉ
vừa chấm vai Bấc. Nhè lúc Bấc sơ hở, hắn vọt ra ngồi phóng đi. Thế là cuộc săn
đuổi lại tiếp tục. Hết lần này đến lần khác, hắn lại bị Bấc đuổi dồn vào nơi cùng
đ−ờng, rồi sự việc lại cứ diễn đi diễn lại nh− cũ, mặc dù hắn ở trong tình trạng yếu
thế, mà nếu hắn khơng yếu thế thì Bấc cũng khơng dễ gì đuổi kịp hắn. Hắn cứ chạy
cho đến khi thấy đầu của Bấc nhô lên đến ngang s−ờn hắn là hắn quay ngoắt lại
giữ không cho Bấc chạm vào hắn, để rồi lại vọt ra bỏ chạy ngay khi chớp đ−ợc cơ
hội đầu tiên.

</div>
<span class='text_page_counter'>(134)</span><div class='page_container' data-page=134>

chúng đánh bạn với nhau, và đùa giỡn bên nhau với cái vẻ hay hốt hoảng và có
phần rụt rè mà thú dữ th−ờng biểu hiện ra bên ngồi, làm ng−ời ta có thể nhầm
khơng rõ bản chất hung dữ của chúng. Sau khi nó đùa với nhau 1 lát, con chó sói
bỏ đi, ung dung chạy những b−ớc dài nhún nhẩy nhịp nhàng với 1 cung cách tỏ ra
hắn đang nhằm đi tới 1 nơi nào đó. Hắn lại tỏ ý với Bấc là hắn muốn Bấc cùng đến
nơi đó với hắn, và chúng chạy bên nhau trong bóng tối mờ mờ, ng−ợc suốt theo
lòng suối, đi vào hẻm núi nơi con suối chảy ra, và v−ợt qua đ−ờng phân thuỷ hoang
vắng nơi con suối bắt nguồn.

Qua s−ên dèc bªn kia đờng phân thuỷ, chúng ta xuống 1 vùng bằng phẳng, có
những dải rừng lớn và nhiều khe suối, và cứ thế mải miết chạy qua các dải rừng ấy
hết giờ này sang giờ khác. Mặt trời lên cao và khí trời ấm dần. Bấc vui sớng nh

ngõy nh− dại. Nó biết thế là cuối cùng nó đ∙ đáp lại tiếng gọi, nó đang chạy bên
cạnh kẻ anh em ruột thịt chốn núi rừng, và phía chắc chắn là nơi xuất xứ của tiếng
gọi. Nh−ng ký ức tự thuở cổ x−a đang kéo về với nó nhanh chóng và lịng nó đang
náo nức với những ký ức ấy, cũng giống những điều thực tại mà chính các ký ức xa
x−a ấy là cái bóng lồng theo. Nó đ∙ sống những giây phút nh− thế này thuở tr−ớc,
đâu đó trong cái thế giới kia mà nó đang lờ mờ hồi t−ởng lại, và giờ đây nó lại
đ−ợc sống những giây phút nh− vậy, tự do chạy thênh thênh giữa cõi thiên nhiên
khoáng đ∙ng, d−ới chân là mặt đất cịn tinh khơi ngun vẹn, và trên đầu là bầu
trời mở rộng bao la. Chúng dừng lại bên 1 dịng suối róc rách chảy để uống n−ớc.
Và khi dừng lại, Bấc sực nhớ tới Giơn Thctơn. Nó ngồi xuống tại chỗ, con sói
tiếp tục đi tới tr−ớc, lại quay lại với Bấc, hít mũi với Bấc và làm những động tác
nh− để khuyến khích Bấc. Nh−ng Bấc quay đằng sau và từ từ lui trở về theo lối cũ.
Trong gần 1 tiếng đồng hồ, con chó hoang anh em chạy lui theo bên cạnh Bấc, vừa
chạy vừa khe khẽ kêu − ử, rồi hắn ngồi xuống hếch mõm lên trời, tru lên 1 tiếng
dài. Tiếng tru sao mà thê thảm, Bấc cứ tiếp tục mải miết chạy trở về khơng quay
lại, nó nghe tiếng hú kia mỗi lúc 1 nhỏ dần, nhỏ dần rồi mất hút ở phía sau xa.
Giơn Thctơn đang ăn bữa tối thì Bấc lao vào khu trại và nhảy bổ vào anh trong 1

cơn lốc th−ơng yêu nh− điên nh− dại, đẩy anh lật nhào, trèo lên ng−ời anh liếm mặt
anh, ngoạm lấy bàn tay anh - chơi cái trị ơng t−ớng ngốc, nh− Giơn Thctơn
th−ờng mệnh danh cho lối biểu thị ấy - cịn Thctơn thì ơm lấy nó lắc, đảo tới đảo
lui và rủa yêu nó.

</div>
<span class='text_page_counter'>(135)</span><div class='page_container' data-page=135>

chăm chú quan sát anh khi anh ăn, đ−a mắt trông theo anh chui vào chăn đi ngủ, và
chờ đón nhìn anh buổi sáng thức dậy từ trong chăn chui ra. Nh−ng sau 2 ngày ấy,

tiếng gọi trong rừng sâu lại bắt đầu vang lên thúc giục khẩn thiết hơn bao giờ hết,
Bấc lại bồn chồn trở lại, đầu óc lại tơ t−ởng đến hình ảnh con chó hoang anh em,
đến vùng đất t−ơi đẹp đầy sức quyến rũ bên kia đ−ờng phân thuỷ, và đến cái buổi
chạy sóng đơi bên nhau qua những dải rừng rộng lớn. Thế là lần nữa, nó lại lao vào
rừng lang thang hết nơi này đến nơi khác, nh−ng kẻ anh em chốn hoang d∙ khơng
trở lại với nó nữa, và mặc dù có chú ý lắng tai nghe suốt nhiều đêm dài thao thức,
tiếng hú n∙o nùng kia khơng cịn bao giờ cất lên trở lại.

</div>
<span class='text_page_counter'>(136)</span><div class='page_container' data-page=136></div>
<span class='text_page_counter'>(137)</span><div class='page_container' data-page=137>

• Ch−a bao giê cã 1 con chó nh nó! - 1 hôm Giôn Thoóctơn đ phải thốt lên nh

vậy, trong khi anh cùng các bạn phờng dõi theo Bấc đang bớc ra khỏi khu
trại.

ã Khi ơng Tạo đúc ra nó thì cái khn bị vỡ - Piti tiếp lời.

• Ơi lạy Chúa! Tơi cũng nghĩ nh− các anh vậy đó - Hendơ xác nhận.

Họ nhìn thấy nó b−ớc ra khỏi khu trại, nh−ng họ khơng nhìn thấy sự biến đổi đột
ngột và ghê gớm đ∙ diễn ra ngay khi nó vừa khuất trong màn bí mật của núi rừng.
Đến nơi đó là nó khơng b−ớc ra nữa. Ngay tức khắc nó bíên thành 1 vật của hoang
d∙, len lén luồn tới nhẹ nhàng, b−ớc chân êm nh− mèo, trở thành 1 cái bóng đen
thấp thống l−ớt qua, khi ẩn khi hiện giữa nhứng bóng đen khác. Nó biết cách lợi
dụng mọi vật che khuất, tr−ờn sát bụng xuống đất nh− con rắn, và cũng nh− con
rắn, nó biết cách xuất kỳ bất ý bật nhảy vọt lên tấn cơng. Nó có thể lơi cổ 1 chú gà
gô từ trong tổ ra, giết chết 1 con thỏ đang ngủ, và chộp gọn giữa l−ng chừng khơng
khí những chàng sóc chuột bé nhỏ đang vọt lên nh−ng chỉ vì chậm chân có 1 tích
tắc nên ch−a kịp bám đ−ợc vào thân cây leo lên chạy thốt. Cả cá lội trong vũng
trống khơng pải là quá nhanh đối với nó; mà hải ly luôn be bờ đắp đập cũng không
phải là quá cảnh giác đề phịng đến nỗi nó khơng tóm đ−ợc. Nó giết các thú vật
khác là để ăn thịt, chứ không phải để đùa giỡn; nh−ng ăn những vật gì tự nó giết

đ−ợc thì nó vẫn thích hơn. Do vậy, có 1 thứ tinh nghịch ngấm ngầm trogn hành
động của nó, và nó rất khối cái trị lên tới sát nách những chú sóc, rồi đến khi
chắc chắn là nó chộp đ−ợc chúng ngon ơ, chúng khơng tài nào thốt đ−ợc thì nó lại
tha cho chúng, làm cho các chú sóc hoảng sợ hết hồn hết vía leo tót lên ngọn cây,
chí chóc m∙i.

Mùa thu đ∙ tới, nai sừng Bắc Mỹ xuất hiện nhiều hơn, chuyển dần xuống phía d−ới
để đón mùa đơng ở những thung lũng thấp, nơi khí hậu đỡ khắc nghiệt hơn. Bấc đ∙

hạ đ−ợc 1 con nai choai lạc đàn. Nh−ng nó lại hết sức thèm muốn những con mồi
to hơn và ghê gớm hơn, và 1 hơm nó đ∙ bắt gặp đ−ợc 1 con đúng nh− nó mong −ớc
tại đ−ờng phân thuỷ ở đầu ngọn suối. 1 đàn 20 con nai sừng đ∙ từ vùng đất có
nhiều cây to và khe suối kéo sang, và chúa tể đầu đàn là 1 g∙ nai đực to lớn. G∙

này đang trong cơn thịnh nộ dữ tợn, và với thân hình sừng sững đứng cao hơn sáu
bộ, g∙ quả là 1 đối thủ ghê gớm mà Bấc có thể mơ −ớc. G∙ nai đ−ợc hất tới đảo lui
bộ sừng to lớn xoè thành hình chân vịt, chĩa ra 14 mũi và dang rộng đến 7 bộ từ
mút bên này sang mút bên kia. Khi nhìn thấy Bấc, đơi mắt ti hí của g∙ rực lên 1

</div>
<span class='text_page_counter'>(138)</span><div class='page_container' data-page=138>

phía tr−ớc s−ờn, thịi ra đoạn đi của 1 mũi tên cắm lơng chim, thì ra chính vì cái
này mà g∙ sinh ra điên giận đến nh− vậy.

Đ−ợc sự dắt dẫn của cái bản năng truyền lại từ những ngày săn bắt trong thế giới
nguyên thuỷ xa x−a, Bấc tìm cáhc tách con nai đực kia ra khỏi đàn. Đó khơng phải
là việc dễ. Bấc vừa sủa vừa nhảy nhót quanh quẩn tr−ớc mặt g∙ nai đực, vừa vặn
ngoài tầm của bộ sựng to lớn và bộ móng loe kinh khủng chỉ cần bổ cho nó 1 địn
thơi là đủ làm nó đi đứt. Khơng thể nào dứt ra khỏi cái vật tai tác nguy hiểm có
răng nanh kia để mà tiếp tục đi, g∙ nai đực nổi những cơn điên giận đến cực điểm.
Những lúc nổi điên lên, g∙ lao vào tấn công Bấc, nh−ng Bấc láu cá rút lui, dù g∙

leo theo bằng cách giả vờ làm ra vẻ nh− khơng thể nào chạy thốt nổi. Nh−ng mỗi
khi g∙ nai vì vậy mà tách ra xa khỏi đàn, thì lại có 2 3 con nai đực khác trẻ hơn
quay lui xông vào tấn công Bấc, giúp cho g∙ nai đực bị th−ơng có thể trở lại theo
đàn. Có 1 thứ tính kiên nhẫn của hoang d∙ - rất bền bỉ không biết mệt mỏi, gan lì
nh− chính bản thân sự sống vậy - thứ tính kiên nhẫn đ∙ giữ cho con vật chờ mồi im
phăng phắc từ giờ này sang giờ khác nh− trong thời gian vô tận: con nhện giữa cái
mạng tơ, con rắn trong t− thế cuộn vòng, con báo tại nơi mai phục; cái thứ kiên
nhẫn này là thuộc tính của sự sống khi sự sống săn bắt 1 sự sống khác làm thức ăn
cho mình; và thứ kiên nhẫn này cũng là thuộc tính của Bấc khi Bấc bám riết bên
s−ờn đàn nai, cản trở làm chậm cuộc hành quân của chúng, chọc tức những con nai
đực trẻ, quấy rày những con nai cái với lũ nai choai lẽo đẽo theo sau, và làm cho g∙

nai đực bị th−ơng kia phát điên lên trong cơn thịnh nộ bất lực. Trong suốt nửa ngày
trời, sự việc cứ thế tiếp diễn, Bấc tăng c−ờng độ của mình lên gấp bội, tấn cơng từ
mọi phía, vây bọc lấy đàn nai trong 1 cơn lốc đe doạ, tìm cách tách nạn nhân của
nó ra khỏi đàn mỗi khi g∙ vừa kịp trở lại nhập bọn với lũ nai đàn, làm hao kiệt dần
sự kiên nhẫn của những sinh vật bị săn vốn không bền bỉ đ−ợc bằng sự kiên nhẫn
của những sinh vật đi săn.

</div>
<span class='text_page_counter'>(139)</span><div class='page_container' data-page=139>

đáng quan tâm bằng chính cái mạng của chúng, và thế là cuối cùng chúng bằng
lịng nộp món tiền m∙i lộ ấy.

Khi bóng hồng hơn trùm xuống, g∙ nai đực già đứng lặng, đầu cúi thấp, đ−a mắt
dõi theo những bạn cùng đàn - những nàng nai cái mà g∙ đ∙ thân thuộc, những bé
nai con mà g∙ đ∙ sinh ra, những chàng nai trẻ mà g∙ đ∙ thống lĩnh - trong khi
chúng lóng ngóng b−ớc gấp trong ánh chiều đang mờ dần. G∙ không thể chạy theo
bởi vì tr−ớc mũi g∙ cái mối đe doạ khủng khiếp có răng nanh khơng th−ơng xót kia
vẫn cứ nhảy nhót, khơng chịu bng tha g∙. G∙ nặng đến hơn 600 ký, g∙ đ∙ sống 1

cuộc đời dài và dũng m∙nh, đầy chiến đấu và vật lộn, thế mà cuối cùng g∙ lại đối

mặt với cái chết nơi hàm răng của 1 sinh vật mà cái đầu v−ợt ch−a qúa khuỷu đầu
gối to lớn của g∙.

Từ lúc đó, suốt đêm suốt ngày, Bấc khơng bao giờ rời khỏi con mồi của mình,
khơng bao giờ cho nó 1 giây phút nào nghỉ ngơi, khơng bao giờ để cho nó gặm
đ−ợc tí lá cây nào hoặc tí chồi non nào của những cây bulô và liễu mới mọc. Bấc
cũng không để cho g∙ nai bị th−ơng có 1 cơ hội nào để làm dịu cơn khát cháy
họng. Trong tình cảnh tuyệt vọng, g∙ nai th−ờng đột nhiên vùng chạy những thoi
dài. Những lúc ấy Bấc khơng tìm cách chặn g∙ lại, mà cứ ung dung chạy những
b−ớc dài nhún nhảy nhịp nhàng bám sát gót g∙, hài lịng với kiểu chơi cái trò ấy,
rồi khi g∙ nai đứng lặng thì nó nằm xuống nghỉ, khi g∙ cố gắng tìm cách để ăn hoặ
uống thì nó tấn cơng g∙ ác liệt.

</div>
<span class='text_page_counter'>(140)</span><div class='page_container' data-page=140>

vật lạ đang hoạt động và đang đi lùng khắp nẻo; và nó quyết định sẽ tìm hiểu xem
sao sau khi kết thúc cái việc đang làm dở.

Cuối cùng, đến hết ngày thứ 4, nó hạ đ−ợc con nai to lớn đổ gục. Suốt 1 ngày và 1

đêm, nó ở lại đó bên con mồi nó đ∙ giết đ−ợc, ăn thịt nai rồi ngủ, quanh đi quẩn lại
tại chỗ. Thế rồi, sau khi đ∙ đ−ợc nghỉ ngơi, tỉnh táo khoan khoái và sung sức, nó
quay đầu trở về khu trại với Giơn Thctơn. Nó sải chân, nhảy những b−ớc dài
nhịp nhàng thoải mái, cứ thế chạy miết từ giờ này sang giờ khác, không bao giờ
phải lúng túng tìm lối đi giữa tầng tầng lớp lớp rối rắm phức tạp của núi rừng,
nhằm thẳng h−ớng về trại qua mọi miền đất lạ, à xác định ph−ơng h−ớng với 1 sự
tin chắc chính xác đáng để cho con ng−ời và chiếc kim nam châm của mình phải
lấy làm hổ thẹn.

Càng đi tới, Bấc mỗi lúc 1 nhận thấy rõ hơn sự xáo động mới lạ trong miền này.
Khắp nơi đang có 1 sự sống nào đó khác với sự sống đ∙ từng có ở đây trong suốt
mùa hè qua. Khơng cịn chỉ là tin vào sự kiện đó qua 1 sự cảm thụ tinh tế và huyền

bí nữa. Kìa lũ chim chóc đang bàn tán về điều đó, những chú sóc đang kháo nhau
xơn xao và cả làn gió nhẹ nữa cũng đang thì thào mách bảo. Đ∙ mấy lần Bấc dừng
lại, hít những hơi dài giữa luồng khơng khí t−ơi mát buổi sáng, và đọc thấy 1 tín
hiệu truyền đến khiến nó càng vọt tới gấp b−ớc nhanh hơn. Trong lịng nó nặng
trĩu 1 cảm giác là có 1 mối tai hoạ sắp xảy ra; và khi nó v−ợt qua đ−ờng phân n−ớc
cuối cùng rồi tụt xuống khoảng thung lũng dẫn về phia khu trại, nó tiến tới 1 cách
thận trọng hơn.

Cách khu trại 3 dặm, nó chợt thấy 1 lối mịn mới, khiến cho lơng cổ nó cuộn lên
nh− sóng và dựng ng−ợc. Cái lối mịn ấy dẫn thẳng tới phía trại, tới phía Giơn
Thctơn, Bấc hối hả chạy, vừa phóng nhanh vừa lén lút giấu mình, mọi dây thần
kinh căng thẳng, cảnh giác chú ý đến vô vàn chi tiết đang thuật lại 1 câu chuyện -
gần nh− đến lúc kết thúc. Giác quan của mũi nó t−ờng thuật cho nó 1 b−ớc đi qua
của cái sự sống mới lạ mà nó đang bám đuổi theo sát gót. Nó để ý thấy sự im lặng
đầy ý nghĩa của núi rừng. Cuộc sống của chim chóc vng teo. Nhng chỳ súc

lẩn trốn đi đâu cả. Nó chỉ thấy có mỗi 1 chú - 1 chú sóc xám mợt mà, nằm bép gí
dán mình vào 1 cành cây khô cũng màu xám, trông chú nh là 1 phần của cành cây
ấy, nh1 cái bớu gỗ nhô lên trên thân gỗ.

</div>
<span class='text_page_counter'>(141)</span><div class='page_container' data-page=141>

theo cái mùi mà nó vừa đánh hơi thấy, lần vào 1 bụi rậm và nhìn thấy Ních. Ních
đ∙ chết sau khi lết đ−ợc vào đó, xác nằm nghiêng, 1 mũi tên xuyên qua thòi cả đầu
và đoạn đi cắm lơgn chim ra 2 bên mình nó.

Chạy thêm độ đ−ợc khoảng 100 m∙, Bấc bắt gặp 1 trong những con chó kéo xe mà
Thoóctơn đ∙ mua ở Đoxân. Con chó này đang vật v∙ trong cơn giẫy chết ngay trên
vệt đ−ờng mòn. Bấc chạy vòng qua bên nó khơng dừng lại. Từ phía khu trại vẳng
đến tiếng lao xao của nhiều giọng ng−ời, khi trầm khi bổng trong 1 điệu hát đều
đều ê a. Tr−ờn lên phia tr−ớc đến rìa b∙i trống, Bấc chợt thấy Hendơ nằm sấp mặt
xuống đất, trên mình tua tủa những mũi tên trông nh− con chim. Ngay lập tức, Bấc

đảo mắt về phía vốn có chiếc lán làm bằng cành bách, và thốt nhìn thấy 1 cảnh
t−ởng khiến cho lơng trên cổ và vai nó bật thẳng lên dựng đứng. 1 cơn điên giận
không thể nén nổi bùng lên trong đầu nó. Nó gầm lên 1 tiếng hung tợn và khủng
khiếp, mà bản thân khơng hay biết là mình đ∙ để bật ra tiếng gầm nh− vậy. Đây là
lần cuối cùng trong đời nó Bấc đ∙ để cho xúc cảm lấn lát mất khơn ranh và lý trí.
Chính vì lịng th−ơng u nồng cháy của nó đối với Giơn Thctơn nên nó khơng
tự chủ nổi.

Bọn ng−ời da đỏ thuộc bộ tộc Yhét đ−ợc nhảy múa quanh đống đổ nát của chiếc
làn làm bằng cành bách bỗng nghe 1 tiêng rống ghê rợn và nhìn thấy 1 con vật
đâm bổ vào chúng, 1 loại thú vật chúng ch−a từng nhìn thấy bao giờ. Đó là Bấc, 1

</div>
<span class='text_page_counter'>(142)</span><div class='page_container' data-page=142>

Và quả thực Bấc là quỷ dữ hiện thân, điên giận bám sát gót chúng và quật ng

chỳng nh quật ng∙ h−ơu nai trong khi chúng chạy bán sống bán chết qua giữa
rừng cây. Thậ là 1 ngày thảm khốc đối với bọn ng−ời Yhét. Chúng bỏ chạy tan tác
ra khắp nơi trong miền, m∙i đến 1 tuần sau bọn sống sót mới tập hợp lại đ−ợc trong

1 thung lũng thấp hơn và điểm xem ai còn ai mất. Còn Bấc, sau khi truy đuổi đến
chán chê mêt mỏi, nó quay trở về khu trại tiêu điều hoang vắng. Nó tìm thấy xác
Pti bị giết ngay trong giây phút bất ngờ đầu tiên giữa lúc anh còn nằm trong chăn.
Dấu vết của cuộc vật lộn tuyệt vọng của Thctơn cịn in rành rành trên mặt đất, và
Bấc đánh hơi theo từng chi tiết của cuộc vật lộn ấy cho đến tận mép 1 cái nơ sâu.
Ven bờ ao là xác của Xkít, đầu và 2 chân tr−ớc chúi ngập trong n−ớc trung thành
với chủ cho đến phút cuối cùng. Chính trong cái ao này đây, làn n−ớc lầy bùn và
vẩn đục vì đất gột ra từ các máng đ∙i vàng chắc chắn đang che kín cái mà nó chứa
đựng, và chính nó đang chứa đựng Giơn Thctơn khơng sai. Bởi vì Bấc đánh hơi
theo vết của anh đến tận mặt n−ớc này, và đến đây là hết, khơng cịn 1 dấu vết nào
từ đây đi chỗ khác nữa.

Suốt ngày Bấc ủ ê thẫn thờ bên bờ ao hoặc bồn chồn đi lang thang quanh quẩn giữa
khu trại. Cái chết, 1 sự ngừng cử động, 1 sự mất đi khỏi cuộc sống của vật đang
sống, Bấc biết nh− vậy, và Bấc biết là Giơn Thctơn đ∙ chết. Cái chết đó để lại 1

nỗi trống trải lớn trong lịng nó, phần nào giống nh− cơn đói, nh−ng là 1 nỗi trống
trải gây đau đớn, đau đớn m∙i, mà thức ăn nuốt vào bao nhiêu cũng khơng lấp kín
đ−ợc. Đơi lúc, khi nó đứng lại lặng ngắm những xác chết của bọn ng−ời Yhét, nó
quên đ−ợc nỗi đau đớn đi; những lúc ấy nó cảm thấy 1 niềm tự hảo lớn về bản thân
mình - lớn hơn bất kỳ niềm tự hào nào mà nó đ∙ từng cảm thấy. X−a nay, nó đ∙

giết chết con ng−ời, loại con thịt cao quý hơn tất cả, và nó đ∙ giết đ−ợc mặc dầu có
luật của dùi cui và răng nanh. Nó tị mị ít hít các xác chết. Chúng chết sao mà dễ
dàng thế! Giết 1 con chó étkimơ cịn khó hơn giết chúng. Chúng chẳng xứng là đối
thủ của Bấc tí nào cả, nếu khơng có những mũi tên ngọn giáo, dùi cui của chúng.
Từ nay trở đi nó sẽ khơng sợ gì chúng nữa, trừ khi chúng cầm trong tay những mũi
tên, những ngọn giáo, nhng dựi cui.

</div>
<span class='text_page_counter'>(143)</span><div class='page_container' data-page=143>

văng vẳng vọng lại 1 tiếng kêu lanh lảnh, rồi 1 loạt tiếng kêu cịng lanh l¶nh nh−

vậy đồng thanh nối theo. Trong giây lát, những tiếng kêu đó dần dần gần lại và to
lên. 1 lần nữa, Bấc lại nhận ra ngay, đó là những tiếng mà Bấc đ∙ từng nghe trong
cái thế giới tr−ớc kia, cái thế giới vẫn cịn dai dẳng bám diết lấy ký ức của nó. Nó
b−ớc ra chính giữa b∙i trống và lại lắng tai nghe. Đúng rồi, chính là cái tiếng gọi
ấy, cái tiếng gọi có nhiều âm tiết đang vang lên với 1 sức quyến rũ và bức bách
mạnh mẽ hơn bao giờ hết. Và cũng hơn bao giờ hết, Bấc sẵn sàng tn theo tiếgn
gọi, Giơn Thctơn đ∙ chết rồi. Mối dây ràng buộc cuối cùng đ∙ đứt. Con ng−ời và
những địi hỏi của con ng−ời khơng cịn giữa nó lại đ−ợc nữa. Trên đ−ờng săn đuổi
món mồi sống, cùng trong lúc bọn ng−ời Yhét cũng đang săn đuổi món mồi thịt ấy
bầy sói bám theo bên s−ờn đàn nai di trú, cuối cùng đ∙ từ vùng đất có nhiều cây to
và nhiều khe suối kéo sang rồi tràn vào thung lũng của Bấc. Nh− 1 dòng n−ớc lũ

màu ánh bạc, chúng đổ vào b∙i trống chan hồ ánh trăng. Chính giữa b∙i trống,
Bấc đứng yên lặng nh−1 pho t−ợng, chờ chúng đến. Chúng kính sợ, bởi Bấc đứng
đấy trơng sừng sững im lặng quá, to lớn quá. 1 giây lát ngập ngừng chững lại, cho
đến khi 1 con táo tợn nhất trong lũ sói chồm thẳng vào Bấc. Nhanh nh− chớp Bấc
đón đánh, cắn gẫy cổ đối thủ. Rồi nó lại đứng n nh− cũ, khơng mảy may cử
động, con sói bị hạ lăn lộn giẫy chết đằng sau nó. 3 con sói khác liên tiếp dồn dập
cố xông vào; nh−ng con này tiếp con khác lại phải lùi ra, máu tuôn xối xả từ những
vết toạc ở họng hoặc ở vai chúng.

Thế là đủ để kích động cả bầy sói ồ ạt lao tới, hỗn loạn, dồn đống lại, lộn xộn
ngáng trở nhau vì cả bầy đều hăm hở muốn hạ con mồi. Sự nhanh nhẹn và lạ lùng
kỳ diệu của Bấc thật là lợi hại cho Bấc lúc này. Trụ vào 2 chân sau, liên tục táp,
liên tục xé, nó đối phó với khắp mọi phía cùng 1 lúc, dàn ra 1 thế trận rõ ràng là
khơng bị phá vỡ, bởi nó quay lộn và phóng giữ hết bên này sang bên nọ nhanh nh−

chớp. Nh−ng để ngăn khơng cho chúng đến phía sau nó, nó buộc phải lùi dần,
xuống quá bờ ao rồi vào lòng 1 con suối, cho đến khi đứng lại sát 1 vách sỏi cao.
Nó men vách sỏi dịch đến 1 cái góc vng do những ng−ời trong đồn của
Thctơn đào ra trong lúc tìm vàng và trong cái góc ấy nó bám trụ lại để chống
giữ, 3 phía đều đ−ợc che đỡ, chỉ cịn phải đ−ơng đầu với phía tr−ớc.

</div>
<span class='text_page_counter'>(144)</span><div class='page_container' data-page=144>

Bỗng 1 con sói thân dài, gầy guộc lông xám, thận trọng tiếng lên với 1 dáng bộ
thân thiện, và Bấc nhận ra kẻ anh em nơi hoang d∙ đ∙ cùng chạy sóng đôi với Bấc
suốt 1 đêm và 1 ngày hôm nọ. Hắn khe khẽ kêu − ử, và khi Bấc cũng − ử đáp lại,
chúng hít mũi nhau. Rồi 1 con sói già, có vẻ dữ tợn và đầy vết sẹo chiến đấu, b−ớc
tới. Bấc nhếch mép chuẩn bị lên tiếng gầm gừ, nh−ng lại thôi, và hít mũi với g∙.
Thế là g∙ sói già ngồi xuống, ngếch mõm lên vừng trăng, cất cao tiếng hú dài của
lồi sói. Những con sói khác cũng ngồi xuống và hú theo. Bây giờ thì tiếng gọi đến
với Bấc đ∙ rõ ràng, với những âm sắc không thể nào nhầm lẫn đ−ợc Bấc cũng nh−

chúng, ngồi xuống và cất tiếng hú. Dứt tiếng, Bấc b−ớc ra khỏi cái góc của mình.
Bầy sói xúm lại quanh nó, hít hít nó với thái độ nửa thân thiện, nửa dữ tợn. Rồi
những con đầu bầy cất cho tiếng gọi bầy, và bật dậy, phóng vào rừng. Cả bầy sói
đồng thanh kêu lên, cất b−ớc nhịp nhàng nối theo sau. Và Bấc chạy theo chúng,
sóng đơi bên con sói hoang anh em, vừa chạy vừa cất tiếng kêu theo.

Đến đây, câu chuyện về Bấc đáng ra có thể kết thúc. Năm tháng trơi qua ch−a
nhiều lắm thì bỗng những ng−ời Yhét nhận ra 1 sự đổi thay ở loài soi xám trong
rừng cho thấy 1 số con có những đốm nâu trên đầu và mõm, có 1 vệt lơng trắng
chạy dọc xuống giữa ức. Nh−ng có 1 điều cịn đáng chú ý hơn, là những ng−ời
Yhét kháo nhau về 1 con Chó Thần ln chạy dẫn đầu bầy sói. Họ kinh sợ con Chó
Thần này, vì nó khơn ranh hơn họ, ăn trộm các thứ ở các lán trại của họ trong
những mùa đông khắc nghiệt, đánh cắp những đồ dùng của họ, giết chết chó của
họ, và coi th−ờng cả những ng−ời thợ săn dũng cảm nhất của họ. Ch−a hết, câu
chuyện còn diễn biến xấu hơn. Thợ săn có kẻ ra đi rồi khơng trở về trại nữa, mà
thợ săn cũng đ∙ có kẻ mà bà con trong bộ lạc tìm thấy xác giữa rừng, họng bị xé
rách toang 1 cáhc thảm khốc, và trên mặt tuyết xung quanh các xác chết còn hằn
những vết chân sói to hơn bất ky vết chân sói nào mà họ đ∙ từng thấy. Mỗi độ thu
về, khi những ng−ời Yhét bám theo b−ớc chân di trú của đàn nai, thì có cái thung
lũng nọ là họ không bao giờ dám bén mảng tới. Và đàn bà có kẻ đ∙ mặt ủ mày
châu khi quanh bếp lửa ng−ời ca truyền miệng về sự thể làm sao mà Hung Thần đ∙

chän c¸i thung lịng kia làm nơi trú ngụ. Tuy nhiên, vào những ngµy hÌ, vÉn cã 1

</div>
<span class='text_page_counter'>(145)</span><div class='page_container' data-page=145>

và rêu xanh lan đầy che kín màu vàng của nó khuất d−ới ánh mặt trời, và nơi đây
g∙ trầm ngâm đứng lặng hồi lâu, rồi rú lên 1 tiếng hú dài và thảm thiết, tr−ớc khi
g∙ ra đi. Nh−ng khơng phải bao giờ g∙ cũng đi 1 mình. Khi những đêm đơng dài
kéo về và lũ sói bám theo mồi thịt xuống những thung lũng thấp, ng−ời ta có thể
nhìn thấy g∙ chạy dẫn đầu bầy d−ới ánh trăng nhợt nhạt hoặc trong ánh bắc cực
quáng mờ ảo, nhảy những b−ớc dài phi th−ờng v−ợt hẳn bạn cùng bầy từ cổ họng

to lớn của g∙ phát ra âm thanh vang dội khi g∙ hát lên 1 bài ca của thế giới hoang
sơ, bài ca của bầy sói.

</div>

<!--links-->