Bài giảng Phương pháp đo đếm các bon trong lâm nghiệp - TS. Vũ Tấn Phương
Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (874.67 KB, 25 trang )
PHƯƠNG PHÁP ĐO ĐẾM CÁC BON
TRONG LÂM NGHIỆP
TS. Vũ Tấn Phương
Viện Khoa học Lâm nghiệp Việt Nam (VAFS)
Nội dung
Khái quát về rừng việt
Nam
Các thông tin cơ bản
Phương pháp đo đếm các
bon
Các nghiên cứu về các
bon ở Việt Nam
Khái quát về rừng Việt Nam
Diễn biến diện tích rừng, 1943-2010
16
14.3
45
12.6
40
10.9
35
Che phủ (%)
13.3
9.9
9.2
14
12
9.3
30
10
25
8
20
6
15
4
10
2
5
0
0
1943
1985
1990
Che phủ (% )
1995
2000
2005
Diện tích ( triệu ha)
2010
Diện tích (triệu ha)
50
Phân bố diện tích rừng
Tổng 13.3 Mha (39%)
80% là rừng tự nhiên
Chủ yếu ở Đông Bắc (NE), Tây Nguyên
(CH) & Bắc Trung bộ (NC)
14.00
13.08
Total
12.00
Natural
Planted
10.00
8.00
6.00
3.33
4.00
2.92
2.69
1.79
1.54
2.00
0.71
0.10
0.00
ole
Wh
y
ntr
u
co
rt
No
e
hw
st
No
e
rth
as
t
Re
iv
dR
er
rt
No
h
al
ntr
e
c
ut
So
en
hc
l
tr a
n
Ce
l
tr a
nd
h la
g
i
h
M
e
Riv
g
on
ek
r
Các hệ sinh thái rừng
Lá rộng thường xanh;
Rừng khộp/rụng lá
Lá kim
Rừng ngập mặn
Rừng tràm
Tre nứa
Hỗn giao
…
Thông tin cơ bản
Phát thải KNK là nguyên nhân gây
BĐKH;
Phát thải do mất rừng, suy thoái rừng
và thay đổi sử dụng đất đóng góp 1820%.
Cơng ước khung của LHQ về BĐKH
(UNFCCC), 1992;
Nghị định thư Kyoto (KP), 1997, cắt
giảm 5% phát thải KNK so với thời kỳ
tiền công nghiệp nhằm duy trì hệ thống
khí hậu tồn cầu;
Thương mại các bon thực hiện theo cơ
chế CDM (KP 1997); REDD (COP13);
REDD+; các cơ chế tự nguyện.
Các khí nhà kính
Carbon Dioxide (CO2) - GWP: 1
Methane (CH4) – GWP: 21
Nitrous Oxide (N2O) – GWP: 310
Phát thải KNK ở Việt Nam năm 2000
Tổng phát thải: 150,8 triệu
tấn CO2e, 1,94 tấn/ng
Nông nghiệp 43%;
Năng lượng 35%
LULUCF 10%
Phát thải CO2 chiếm 45%
Phát thải CH4 chiếm 44%
Phát thải N2O chiếm 11%
Nguồn: MONRE 2010
Nguồn hấp thụ/phát thải trong
lâm nghiệp
Tăng trưởng sinh khối - trồng
rừng- hấp thụ;
Chuyển đổi sử dụng đất - đất có
rừng sang các loại đất khác – phát
thải;
Đốt sinh khối/cháy rừng – phát
thải;
Tái sinh tự nhiên - hấp thụ;
Phát thải từ đất
Phương pháp kiểm kê KNK
Guideline on Land Use
Change & Forestry 1996;
Good Practice Guidance for
Land Use, Land use change
and Forestry (GPG
LULUCF) 2003;
IPCC guideline for National
GHG inventory 2006
=> Cung cấp các hướng dẫn
chi tiết về kiểm kê KNK,
trong đó có lâm nghiệp và
đo đếm các bon
5 bể chứa các bon
Trong sinh khối
cây gỗ (TMĐ):
Trong sinh khối cây
bụi thảm tươi
(TMĐ);
Trong cây chết và
thảm mục;
Trong sinh khối dưới
mặt đất (rễ)
Trong đất
Lá
Cành
Lá
Cành
Thân
Thân
Cây bụi,
thảm tươi
Cây chết và
Cây chết và
thảm mục thảm mục
Đất
Rễ
Đất
Cách tính trữ lượng các bon
Sinh khối tươi
Sinh khối
tươi chia
cho 2 (hàm
lượng
nước ~
50% - địa
điểm và
mùa)
Sinh khối khô
Sinh khối
khô chiếm
48-52% Các
bon;
Hàm lượng
C có thể
phân tích
tại PTN;
Carbon
(C)
Carbon Dioxide
(CO2)
Nhân với 44/12
hoặc 3,667
để quy đổi ra CO2
Thương mại các bon trong lâm nghiệp
Triệu tấn CO2 và triệu USD
Nguồn: Ecosystem Marketplace 2012
CDM đến 31/12/2012
Tồn cầu:
•
4.929 dự án đăng ký
•
Năng lượng: 72%;
•
Chất thải: 12%
•
Lâm nghiệp: 0,7%
•
CER cấp: 1 tỷ (tiềm năng
2,2 tỷ tấn CO2)
Việt Nam:
•
160 dự án (năng lượng)
• 7 triệu CER
Đo đếm trữ lượng C tầng cây gỗ
1. Sử dụng các mơ hình tốn đã có:
Vùng nhiệt đới: Brown (1997) và Chave (2005)
Mỹ: Jenkins (2003), Smith (2005)
Châu âu: Zianis (2005)
Việt Nam: các mơ hình cho rừng trồng (Viện KHLN
Việt Nam); rừng tự nhiên (UN-REDD; Viện KHLN
Việt Nam; vv)
Các mơ hình dạng:
y = f(D)
y = f(D, H)
y = f(D, H, WD)
2. Sử dụng hệ số chuyển đổi sinh
khối (Biomass Expansion Factor BEF)
Chuyển đổi trữ lượng gỗ của thân sang sinh khối
của toàn bộ cây
AGB (t/ha) = VOB * WD * BEF
VOB = trữ lượng gỗ thân cây (m3)
WD = Tỷ trọng gỗ
BEF
3. Đo đếm trực tiếp xây dựng mơ hình
Rút mẫu & đo SK
tươi
Biomss
Ứng dụng mơ
hình để dự báo
DBH, (D2H)
Tổng hợp, xây
dựng tương
quan
Lấy mẫu cho
phân tích tại PTN
SK khơ; C%
Xây dựng các mơ hình dự báo sinh khối và các bon
cần lưu ý giữa độ chính xác và chi phí
Đo đếm các bon ở tầng cây bụi,
thảm tươi/thảm mục, cây chết
Đo đếm trực tiếp;
Sử dụng các ô tiêu chuẩn;
Chặt hạ, đo đếm sinh khối
tươi; sinh khối khô; hàm
lượng các bon;
Khơng áp dụng xây dựng mơ
hình tốn
Đo đếm các bon trong đất
Cần 3 loại số liệu:
Độ dày tầng Hàm lượng
%C
đất đo đếm
(D, cm)
Dung trọng
(g/cm3)
WD
C (t/ha) = (WD*D*C%)*100
Các nghiên cứu ở Việt Nam
Rừng trồng:
Xây dựng mơ hình dự báo sinh
khối cho các loài cây (cho cây cá
thể):
Thơng mã vĩ
Thơng nhựa
Thơng ba lá
Các lồi keo
Bạch đàn urophulla
Một số loài cây ngập mặn
etc
Rừng tự nhiên
Lao Cai (3) - NE
Bac Kan (3) - NE
• RLRTX: 14 OTC - 700
Nghe An (3) - NCC
• RRL: 2 OTC – 100
Ha Tinh (3) - NCC
• Rừng luồng: 1 OTC – 100
Quang Binh (2) -NCC
• Rừng vầu: 2 OTC – 100
• Rừng nứa : 2 OTC - 100
Quang Nam (2) -SCC
• Rừng lồ ơ: 2 OTC- 100
Lam Dong (4) - CH
Binh Thuan (3) - SE
Kết quả:
Hướng dẫn đo đếm sinh khối trên mặt đất
Các mơ hình dự báo sinh khối trên mặt đất cho
các vùng:
Tây nguyên
Đông Bắc
Bắc Trung bộ
Nam Trung bộ
Nam bộ
Hệ số BEF; BCEF
Chi tiết tại:
Trân trọng cảm ơn
Vũ Tấn Phương
Vietnamese Academy of Forest
Sciences (VAFS)
E:
