SKKN

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (94.61 KB, 5 trang )

(1)<div class='page_container' data-page=1>

đổi mới phơng pháp dạy học theo hớng

“ tÝch cùc ho¸ häc sinh” trong néi dung môn điền kinh
 lớp 9 trờng thcs phù ủng

Nguyễn Văn ảnh

Giáo viên Trờng THCS Phù ủng
I. đặt vấn đề

Theo quyết định số 2434 QĐ/BGD&ĐT ngày 08/07/1999 của Bộ trởng bộ
Giáo dục và Đào tạo về đổi mới chơng trình dạy học ở Trờng THCS: “ Bộ môn Giáo
dục thể chất ( GDTC) là một trong các mặt giáo dục toàn diện con nguời mới
XHCN. Sức khoẻ, trí tuệ là hai thứ q nhất là tài sản vơ giá của mỗi con ng ời, mỗi
gia đình và mỗi quốc gia.

Sức khoẻ là chiếc xe chở tri thức, là chìa khoá khám phá mọi kho tàng bí ẩn
của tự nhiên và xÃ hội đem lại cuộc sống hạnh phúc con ngêi.

Đổi mới phơng pháp dạy học giúp ngời học có năng lực xử lý tình huống,
có phơng pháp tiếp cận, có trách nhiệm…Nói cách khác ngời học phải tự mình tìm
hiểu, định hớng, xác định nhiệm vụ của mình để chủ động nắm bắt các tri thức cần
thiết, không bị áp đặt. Giáo viên chỉ giữ vai trò hớng dẫn giúp đỡ, ngời học chiếm
lĩnh tri thức bằng sự nỗ lực của chính mình, từ đó dần dần bồi dỡng năng lực tự giải
quyết vấn đề trong cuộc sống.

Trờng THCS Phù ủng, có đội ngũ giáo viên có trình độ chun mơn tốt, việc
từng bớc cải tiến, đổi mới phơng pháp là việc cấp thiết đang đợc đội ngũ giáo viên
triển khai thực hiện có hiệu quả. Bởi lẽ sự hình thành năng lực tự giải quyết vấn đề
phải là một quá trình giáo dục ngay từ những tiết học đầu tiên.

Bài viết này đề cập tới đổi mới phơng pháp dạy học theo hớng “ tích cực
hố học sinh” và phơng pháp “ xử lí tình huống” trong dạy học thực hành môn Điền
kinh đối với học sinh lp 9 Trng THCS Phự ng

II. Đối tợng và phơng pháp nghiên cứu

1. Đối tợng nghiên cứu

Học sinh lớp 9 Trờng THCS Phù ủng.

2. Phơng pháp nghiên cứu:

- Phơng pháp ®iÒu tra b»ng phiÕu hái.

- Phơng pháp thực nghiệm và so sỏnh i chiu.
- Phng phỏp thng kờ.

- Phơng pháp thực hành
III. Kết quả và bàn luận

1.Xỏc nh c s lý luận của việc đổi mới phơng pháp dạy học cho học sinh

1.1. Dạy học là một quá trình s phạm trong đó bao gồm hoạt động của giáo viên
và học sinh. Giáo viên giữ vai trò chủ đạo là cố vấn chun mơn, học sinh phát huy
tính tích cực chủ động chiếm lĩnh tri thức có hiệu quả.

1.2 Khả năng t duy của con ngời đợc xuất hiện trong “tình huống có vấn đề”.
Tình huống có vấn đề chứa đựng một nội dung, một nhiệm vụ cần giải quyết và khi
giải quyết đợc tình huống có vấn đề thì chính đó là tri thức mới, là hiệu quả của quá
trình dạy học giúp học sinh phát triển thể lực, nâng cao sức khoẻ.

1.3 Việc giải quyết tình huống có vấn đề diễn biến theo các trình tự: Dự kiến khả
năng tình huống có vấn đề, tiến hàng phân tích, tổng hợp tình huống và cuối cùng là
hành động giải quyết tình huống.

</div>
(2)<div class='page_container' data-page=2>

chức thực hiện. Trong q trình đó, giáo viên chỉ đóng vai trị cố vấn, hỗ trợ và kết
luận đánh giá. Học sinh là ngời tích cực chủ động tự học hỏi, tập luyện và kết quả
thu đợc theo phơng pháp này sẽ là đích thực, sâu sắc.

2. Định hớng cho việc đổi mới trong phơng pháp dạy học thực hành động
tác.

Phơng pháp dạy học cũ còn gọi là phơng pháp truyền thống thể hiện: Việc
thu nhận thơng tin tri thức và bài tập thờng mang tính thụ động, giáo viên thông báo,
học sinh tiếp nhận thông báo mà không cần suy nghĩ nghĩ, lựa chọn, phân tích. Cách
tiếp thu kiến thức thụ động dẫn đến quá trình hình thành các năng lực khác cũng thụ
động, ảnh hởng khơng nhỏ đến q trình phát triển thể lực nâng cao sức khoẻ và
hình thành các năng lực khác, nhân cách, lối sống, giao tiếp…

Phơng pháp giảng dạy mới mang tính tích cực, bao gồm phong pháp “ nêu
vấn đề”, “ giải quyết vấn đề”, phơng pháp “ xác định vấn đề cần giải quyết”. Những
phơng pháp này đều coi học sinh làm trung tâm, là đối tợng nhận thức. Muốn hiểu
biết tri thức và hình thành kỹ năng động tác phải tự tìm tịi, tự học hỏi, tự đào sâu
suy nghĩ, tự tái hiện và tự giác tập luyện. Giáo viên chỉ giữ vai trò cố vấn, nêu nhiệm
vụ để cho học sinh tự tập luyện. Ngời học tự trao đổi (hoạt động theo nhóm tập
luyện, dành nhiều thời gian cho học sinh tập luyên) và cùng nhau tự giác học tập
(hoạt động tập thể dới hình thức thi đua) hình thành kĩ năng động tác. Học ở bạn,
học ở GV rồi tự tìm ra cách giải quyết để đạt đợc. Trong quá trình giải quyết nhiệm
vụ bài tập có gì vớng mắc GV sẽ là ngời gợi mở hớng dẫn và cuối cùng GV sẽ là
ng-ời đánh giá kết quả. Theo phơng pháp này cả GV và HS đều cùng học, cùng trao

đổi, cùng góp ý giúp nhau nghiên cứu kĩ thuật động tác dẫn đến kiến thức GV cũng
đợc nâng cao, kiến thức trò thêm vững chắc và ghi nhớ tích cực có khả năng suy
diễn, biến hố tốt hơn.

Ta có thể nhận thấy sự khác biệt đó qua bảng so sánh các phần của một bi dy
nh sau:

Phần Phơng pháp dạy học

truyền thống. làm trung tâm.Phơng pháp dạy học “tÝch cùc” lÊy häc sinh
Më

đầu học sinh những nhiệm vụ đ-Giáo viên thông báo cho
ợc sắp đặt sẵn.

Giáo viên nêu nhiệm vụ và đa học sinh vào
tình huống có vấn đề cần giải quyết.

C¬

bản giáo viên sắp đặt sẵn phảiHọc sinh tập luyện do
chấp nhận (tiếp thu sự áp
đặt của giáo viên dẫn đến
thụ động).

Học sinh tự giác, hợp tác trao đổi với bạn bè,
tìm cách thức giải quyết nhiệm vụ đợc đặt ra.
Giáo viên tổ chức điều khiển, hớng dẫn khi học
sinh không thực hiện đợc.

KÕt

thúc thức, nhng không chắc Học sinh nắm đợc kiến
chắn, sự biến hố, suy diễn
hạn chế.

Häc sinh n¾m kÜ thuËt ch¾c ch¾n thông qua
việc tự học, tự nghiên cứu, tự giải quyết, khả năng
hình thành kĩ năng bền vững, tính biến hoá suy
diễn da dạng.

Nh vy hc theo phơng pháp mới, học sinh thực sự đóng vai trị tích cực, chủ
động trong nhận thức, tập luyện để hình thành kĩ năng động tác. Từ đó xây dựng
năng lực tự giải quyết nhiệm vụ kể cả trong cuộc sống.

3. Tiếp cận phơng pháp dạy học tích cực ở môn Điền kinh.

a. Nhiệm vụ của GV: Phải xác định rõ mục tiêu, yêu cầu, nhiệm vụ của
từng bài học, của từng tiết học, chơng học, học trình, học phần.

- Xác định từng nội dung bài học.

</div>
(3)<div class='page_container' data-page=3>

- Chuẩn bị đây đủ các dụng cụ trực quan, đồ dùng dạy học liên quan đến
bài.

- Chuẩn bị chặt chẽ tuần tự hệ thống các câu hỏi dới hình thức nêu vấn đề
cần giải quyết trong bài dạy.

- Tiến hành nắm vững đặc điểm đối tợng dạy học và phân chia sẵn các tổ
nhóm học tập, cử tổ trởng, nhóm trởng để tiện việc liên hệ. Bồi dỡng năng lực tự

quản cho cán sự tổ nhóm, tạo điều kiện cho giáo viên có thời gian đến từng tổ nhóm
học tập giải quyết các vấn đề cịn bế tắc.

- Thông báo trớc nội dung học để học sinh có thời gian chuẩn bị, kể cả
chuẩn bị về tâm thế cho quá trình học tập thực hành động tác.

b. NhiƯm vơ cđa häc sinh:

- Phải chuẩn bị cho mình đầy đủ các điều kiện học tập liên quan.

- Chuẩn bị về tâm thế tốt cho việc học tập bằng con đờng tự giải quyết nội
dung bài học.

- Chuẩn bị tốt cả về ý thức, thể lực để sẵn sàng tiếp nhận khối lợng bài
học, tự nghiên cứu để đạt đợc kĩ thuật đúng.

4. Các bớc lên lớp đối với bài học tthực hành điền kinh theo phơng pháp
Tích cực .

“ ”

a. Phần mở đầu.

Bao gồm công tác ổn định tổ chức, phổ biến mục tiêu bài học, kiểm tra bài
cũ (nếu có). Cơng việc này phải tiến hành nhanh gọn, rõ ràng để học sinh hình dung
đợc cơng việc cần giải quyết tránh dài dịng mất thời gian. Tiếp đó là khởi động
chung, khởi động chun mơn đảm bảo tính hợp lí gây đợc hng phấn cho ngời học,
tránh chấn thơng (cần bồi dỡng cán sự để học sinh lam quen dần công tác điề khiển
tập hể luyện tập).

b. Phần cơ bản.

- ở đây giáo viên nêu ra các nội dung yêu cầu bài học cần giải quyết. Ví
dụ từ mơ hình, tranh ảnh, làm mẫu động tác bớc bộ trên không môn nhảy xa vv…
Trên cơ sở các hình ảnh đợc quan sát các cá nhân, tổ, nhóm tiến hành phân chia địa
điểm tập luyện để hình thành động tác. Giáo viên lúc này chỉ đóng vai trị cố vấn,
gợi mở để học sinh tự giác học tập dới các hình thức hoạt động cá nhân, hoạt động
theo nhóm, hoạt động tập thể để hình thành động tác đúng.

- Tiếp theo là củng cố nội dung bài học dới nhiều hình htức củng cố theo tổ
nhóm, hoặc củng cố theo lớp dới hình thức các cá nhân, tổ nhóm, tiến hành biểu
diễn thi đua trớc lớp để tự nhận xét và giáo viên kết luận đúng, sai.

c. PhÇn kÕt thóc.

Bao gồm hồi tĩnh và đánh giá việc tổ chức học tập của các nhóm. Giáo viên
bổ cứu những tồn tại, hớng dẫn câu hỏi và bài tập chuẩn bị cho giờ lên lớp tiếp theo.

IV.KÕt luËn:

- Việc đổi mới phơng pháp dạy học theo hớng “tích cực hóa học sinh”
trong dạy học thực hành kĩ thuật động tác môn Điền kinh cho học sinh phải tiến
hành ngay từ những năm học đầu tiên mới vào trờng để làm tiền đề cho sự phát
triển, hoàn thiện thể chất và tiếp cận với cách học theo phơng pháp mới ở năm học
tiếp theo. Muốn vậy học sinh chuyên nhành GDTC phải nắm bắt đợc phơng pháp
đổi mới hoạt động giáo dục khác nhằm hoàn thiện năng lực s phạm tiếp cận chơng
trình thay sách phổ thơng.

</div>
(4)<div class='page_container' data-page=4>

Tài liệu tham khảo

1. B GD&T, Chng trỡnh o tạo giáo viên THCS trình độ CĐSP ban hành
theo quyết định số 3086/GD&ĐT (áp dụng từ năm học 1996 - 1997)

2. Lê Văn Hồng, Tâm lý học lứa tuổi và tâm lý học s phạm, Nhà xuất bản Giáo
dục, Hà Nội 1997.

3. Nông Thị Hồng, Vệ sinh y học thể dục thể thao, Nhà xuất bản Giáo dục, Hà
Nội 1998.

4. Vũ Đào Hùng, Nguyễn Mậu Loan, Lý luận và phơng pháp giáo dục thể chất,
Nhà xuất bản Giáo dục, Hà Néi 1998.

</div>
(5)<div class='page_container' data-page=5>

Phòng giáo dục và đào tạo huyện ân thi h ng yờn
Trng thcs phự ng