- Trang chủ >>
- Khoa học xã hội >>
- Báo chí
PHỎNG VẤN CÓ ĐẠO ĐỨC
Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (90.74 KB, 3 trang )
PHỎNG VẤN CÓ ĐẠO ĐỨC
Chẳng hạn, để hạn chế mức thấp nhất thiệt hại cho những ai (những gì) liên quan
tới bài viết, hầu hết các tờ báo, truyền hình…sẽ khơng nói cụ thể danh tính của
những nạn nhân bị hiếp dâm hoặc đăng tải những hỉnh ảnh thi thể người bị chết
trong một vụ tội phạm hình sự hoặc tai nạn giao thơng. Họ sẽ suy đi tính lại khi
xâm phạm vào nỗi đau riêng của một gia đình khi gia đình ấy liên quan tới một vụ
án khá thông thường. Mặc dù vậy, điều này không hẳn là luôn đúng với những vụ
án liên quan tới những người nổi tiếng. Họ có thể cân bằng giữa ảnh hưởng đến cá
nhân so với lợi ích mà cộng đồng có thể có được khi đưa thơng tin. Ví dụ một vụ
tự sát của một em bé 10 tuổi có thể sẽ đem lại những bài học đắt giá cho cộng
đồng.
Các quyết định về đạo đức thường được thể hiện thông qua sự cân bằng giữa lợi
ích cộng đồng và thiệt hại của cá nhân.
Hoạt động độc lập dưới áp lực nghĩa là tránh được các xung đột giữa các lợi ích
như viết các bài báo về sự phát triển đô thị khi bản thân người phóng vấn sở hữu
các cổ phần trong tập đoàn phát triển địa ốc của thành phố, hoặc nhận những món
quà đắt giá từ một tổ chức ruột của phóng viên đó. Hoạt động độc lập tức là từ
chối được những áp lực về kinh tế như các tổ chức dọa không đăng quảng cáo trên
báo, nếu những vụ bê bối của công ty bị phơi bày trên tờ báo đó.
Những điều này dẫn tới việc “Tìm kiếm SỰ THẬT” là một nguyên tắc liên quan
trực tiếp nhất tới phỏng vấn. Các vấn đề dễ gặp phải nhất là:
- LỪA DỐI
- PHẢN BỘI
- BÓP MÉO SỰ THẬT
- VI PHẠM VÀO SỰ RIÊNG TƯ
Lừa dối nghĩa là tiếp nhận các thông tin với lý do không xác đáng. Tìm kiếm sự
thật là mục đích cao q của tất cả những tập đồn báo chí. Nhưng chúng ta nên
theo vấn đề đến mức nào để tìm ra sự thật ấy? Nghe lén các cuộc trò chuyện
phiếm của những người nổi tiếng? Nhìn trộm vào phịng ngủ của họ? Lục trong
thùng rác của văn phịng để tìm tài liệu? Giả vờ là trợ lý của thám tử để vào được
khu vực vừa có vụ án mạng hiện cấm phóng viên tiếp cận? Lấy trộm tài liệu? Và
liệu bạn có thể dẫn lời những người nói chuyện với bạn khi họ không biết rằng bạn
sẽ dẫn lời họ trên báo hay khơng?
Những câu hỏi này có vẻ thú vị. Chúng ta cùng xem một ví dụ cổ điển. Trong
cuốn sách Những người tạo ra ý kiến (Opinion Makers), tác giả William Rivers
mơ tả về một quan chức chính trị mới được bầu. Ông này từ chối đưa ra những ý
kiến quan điểm của mình với báo chí. Một phóng viên may mắn tiếp cận được với
ông ở một quán rượu. Họ nói chuyện. Vị quan chức nói một cách thoải mái về các
vấn đề và các quan điểm của ông về tương lai. Phóng viên này chỉ để lộ tơng tích
vào cuối cuộc trị chuyện. Sau khi bài báo đăng, phóng viên đồng ý rằng có vấn đề
về đạo đức trong cách tác nghiệp này, nhưng tranh cãi rằng bất kỳ tin tức nào mà
vị quan chức thảo luận công khai đều ít có khả năng được xem là bí mật và tránh
được tai mắt của báo chí.
các cuộc phỏng vấn mà phóng viên giấu máy quay phim bí mật trở nên rất phổ
biến trong số các phóng viên truyền hình. Thậm chí, người ta có những giải
thưởng báo chí Pulizer dành cho những tác phẩm xuất phát từ cách làm này.
Nhưng ban cố vấn của Pulizer cũng đặt ra những câu hỏi về đạo đức, qua việc
đánh lừa người phỏng vấn để họ hiểu sai về tơng tích của phóng viên, hay mục
đích cuộc trị chuyện, từ đó nói ra những thơng tin bí mật.
Hiệp hội các nhà báo chuyên nghiệp tại Mỹ đưa ra một nguyên tắc đạo đức cấm tất
cả các máy quay phim lén và giả dạng, trừ phi "vì lợi ích lớn và quan trọng của
cộng đồng” mà phóng viên khơng thể lấy tin theo cách nào khác ngoại trừ theo
cách lừa dối này.
