TU TRAI NGHIA

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (552.38 KB, 11 trang )

(1)<div class='page_container' data-page=1></div>
(2)<div class='page_container' data-page=2>

* Câu 1: Thế nào là từ đồng nghĩa? Có mấy loại từ đồng nghĩa?

- Từ đồng nghĩa là từ có nghĩa giống nhau hoặc gần giống nhau. Một
từ có nhiều nghĩa có thể thuộc vào nhiều nhóm từ đồng nghĩa khác
nhau.

- Có hai loại từ đồng nghĩa: Từ đồng nghĩa hồn tồn (khơng phân
biệt nhau về sắc thái ý nghĩa). Từ đồng nghĩa khơng hồn tồn (có
sắc thái ý nghĩa khác nhau).

* Câu 2: Sử dụng từ đồng nghĩa cần lưu ý điều gì?

Khơng phải bao giờ từ đồng nghĩa cũng có thể thay thế cho nhau.
Khi nói cũng như khi viết, cần cân nhắc để chọn trong số các từ

đồng nghĩa những từ thể hiện đúng thực tế khách quan và sắc thái
biểu cảm.

</div>
(3)<div class='page_container' data-page=3>

TiÕng viÖt

Tõ tr¸i nghÜa

TiÕt 40

*

</div>
(4)<div class='page_container' data-page=4>

1./

1./ Đọc và tìm từ trái nghĩaĐọc và tìm từ trái nghĩa
a./

a./ ĐọcĐọc
b./ T

b./ Tìm từ trái nghĩaìm từ trái nghĩa

- Ngẩng > < cúi

(Trái ngược nhau về hoạt động)

- Trẻ > < già

(Trái ngược nhau về tính chất

“tuổi tác”)

- Đi > < lạiĐi > < lại

(Trái ngược nhau về hoạt động

“di chuyển”)

CẢM NGHĨ 
CẢM NGHĨ

TRONG ĐÊM THANH TĨNH
TRONG ĐÊM THANH TĨNH

Đầu giường ánh trăng rọi,

Ngỡ mặt đất phủ sương.

Ngẩng đầu nhìn trăng sáng,

Cúi đầu nhớ cố hương.

(Tương Như

(Tương Như dịchdịch))
NGẪU NHIÊN VIẾT

NGẪU NHIÊN VIẾT 
NHÂN BUỔI MỚI VỀ QUÊ
NHÂN BUỔI MỚI VỀ QUÊ

Trẻ đi, già trở lại nhà,

Giọng quê không đổi, sương pha mái đầu.

Gặp nhau mà chẳng biết nhau,

Trẻ cười hỏi: “Khách từ đâu đến làng?”

Trẻ cười hỏi: “Khách từ đâu đến làng?”
(Trần Trọng Sang

(Trần Trọng Sang dịchdịch))

I./ Thế nào là từ trái nghĩa?

* Từ trái nghĩa là từ có nghĩa trái ngược

nhau.

* Vậy, thế nào

là từ trái nghĩa?

CẢM NGHĨ 
CẢM NGHĨ

TRONG ĐÊM THANH TĨNH
TRONG ĐÊM THANH TĨNH

Đầu giường ánh trăng rọi,

Ngỡ mặt đất phủ sương.

Ngẩng

Ngẩng đầu nhìn trăng sáng,đầu nhìn trăng sáng,

Cúi

Cúi đầu nhớ cố hương.đầu nhớ cố hương.

(Tương Như

(Tương Như dịchdịch))
NGẪU NHIÊN VIẾT

NGẪU NHIÊN VIẾT 
NHÂN BUỔI MỚI VỀ QUÊ
NHÂN BUỔI MỚI VỀ QUÊ

Trẻ

Trẻ điđi, già, già trở trở lại nhà,lại nhà,

Giọng quê không đổi, sương pha mái đầu.

Gặp nhau mà chẳng biết nhau,

Trẻ cười hỏi: “Khách từ đâu đến làng?”

(Trần Trọng Sang

</div>
(5)<div class='page_container' data-page=5>

- Già

> < non

Rau

giµ

> < rau

non

Cau

giµ

> < cau

non

Tìm từ trái nghĩa với từ

Tìm từ trái nghĩa với từ “già”“già” trong trường hợp “rau già, cau già” trong trường hợp “rau già, cau già”??

2./ Tìm từ trái nghĩa:

*

Một từ có nhiều nghĩa có thể thuộc

nhiều cặp từ trái nghĩa khác nhau.

*

Ghi nhớ 1:

(SGK trang 128)

- Từ trái nghĩa là từ có nghĩa trái ngược nhau.

- Một từ có nhiều nghĩa có thể thuộc nhiều cặp từ trái

nghĩa khác nhau.

- Gi

“

- Gi

“

à” là từ nhiều nghĩa

* VD:

* Từ những điều đã
phân tích trên, em
rút ra được mấy nội
dung cần nắm trong

phần I này?

* Có người nhận định: “Một từ có 
nhiều nghĩa có thể thuộc nhiều cặp

</div>
(6)<div class='page_container' data-page=6>

Tạo ra phép đối, tạo hình

tượng tương phản mạnh
(khái quát quãng đời xa quê,
làm cho câu thơ nhịp nhàng,
cân xứng)

=> Tạo ra phép đối, tạo 
hình tượng tương phản 
mạnh (làm nổi bật tình cảm
yêu quê hương tha thiết của
nhà thơ)

Đầu gi ờng ánh trăng rọi,
Ngỡ mặt đất phủ s ơng .

Ngẩng đầu nhìn trăng sáng,

Cúi đầu nhớ cố h ơng.

1/ Cảm nghĩ trong đêm thanh tĩnh

2/ Ngẫu nhiên viết nhân buổi mới về quê

=> Gây ấn tượng mạnh,

làm cho lời nói thêm sinh 
động.

3/ Thành ngữ:

3/ Thành ngữ: - B- Bán án tíntín bán nghibán nghi

- Ba chìm- Ba chìm bảy nổi bảy nổi

- - LênLên thác xuốngthác xuống ghềnh ghềnh

Từ trái nghĩa Công dụng

Trẻ đi, già trở lại nhà,

Ging quờ khụng i, s ơng pha mái đầu.

Gặp nhau mà chẳng biết nhau,
Trẻ c ời hỏi : “Khách từ đâu đến làng ?”

Trong hai bài thơ,

việc sử dụng từ

trái nghĩa có tác

dụng gì?

Sử dụng thành ngữ 
có từ trái nghĩa có

cơng dụng gì?

Tìm vài thành ngữ

có từ trái nghĩa?

</div>
(7)<div class='page_container' data-page=7>

*

* Ghi nhí 2Ghi nhí 2 (SGK trang 128) (SGK trang 128)

Từ trái nghĩa đ ợc sử dụng trong thể đối, tạo các

Từ trái nghĩa đ ợc sử dụng trong thể đối, to cỏc

hình t ợng t ơng phản, gây ấn t ợng mạnh, làm

cho li núi thờm sinh động.

cho lời nói thêm sinh động.

* Vậy từ trái nghĩa được

dùng như thế nào và nó

</div>
(8)<div class='page_container' data-page=8>

III./ Luyện tập

*

Bµi tËp 1

Bài tập 1

:

Tìm những từ trái nghĩa trong các câu ca dao, tục ngữ Tìm những từ trái nghĩa trong các câu ca dao, tục ngữ 
sau:

sau: (th(tho luận và đại diện lên bảng ghi các cặp từ trái nghĩa)ảo luận và đại diện lên bảng ghi các cặp từ trái nghĩa)

- ChÞ em nh chuối nhiều tàu,

- Chị em nh chuối nhiỊu tµu,

Tấm lành che t

ấm

rách, đừng nói nhau

nhiều

lời.

- Sè cô chẳng giàu thì nghèo,

- Số cô chẳng giàu thì nghÌo,

Ngày ba m ơi Tết thịt treo trong nhà.

Ngày ba m ơi Tết thịt treo trong nhµ.

- Ba năm đ ợc một chuyến sai

- Ba năm đ ợc mét chuyÕn sai

á

o ngắn đi m ợn quần dài đi thuê.

- Đêm tháng năm ch a nằm đã sáng

Ngày tháng m ời ch a c ời đã tối.

Đêm> < ngày

Đêm> < ngy

Sáng > < tối

Lành > < rách

Giàu > < nghèo

Ngắn > < dµi

</div>
(9)<div class='page_container' data-page=9>

*

Bài tập 2:

Tìm từ trái nghĩa với các từ in đậm (gạch chân)

Tìm từ trái nghĩa với các từ in đậm (gạch chân)

trong các cụm từ sau đây:

(Trao đổi và lên bảng làm bài)

Hoa t ơi >

< n

< héo, khô

* T ơi

Cá t ¬i >

* Bài tập 3:

Điền các từ trái nghĩa thích hợp vào các thành

ngữ sau:

(Thảo luận trong bàn và lên bảng làm bài)

1. Chân cứng đá

……

.

2. Cã đi có

3. Gần nhà

ngừ

4. Mắt nhắm mắt

.

5. Chạy sấp chạy

6. Vô th ởng vô

..

7. Bên

...

..bên khinh

8. Buổi

.buổi cái

9. B ớc thấp b ớc

..

………

.

Ăn yếu>

Học lực yếu>
*Yếu

* Xấu

< mạnh, khoẻ

< khá, giỏi

Chữ

Chữ xấuxấu > > < đẹp< đẹp..

< tốt< tốt

</div>
(10)<div class='page_container' data-page=10>

* Hai nội dung:

1./ Thế nào là từ trái nghĩa?

- Từ trái nghĩa là từ có nghĩa trái ngược nhau.

- Một từ có nhiều nghĩa có thể thuộc nhiều cặp từ trái nghĩa

khác nhau.

2./ Sử dụng từ trái nghĩa.

Từ trái nghĩa đ ợc sử dụng trong thể đối, tạo các hình t ợng t 
ơng phản, gây ấn t ợng mạnh, làm cho lời nói thêm sinh động.

Tiết học hôm nay các em cần

nắm mấy nội dung lớn của bài?

1. Học kĩ nội dung ghi nhớ.

2. Làm bài tập còn lại (chú ý bài tập 4 “viết đoạn văn có

sử dụng từ trái nghĩa”)

3. Chuẩn bị tiết luyện nói (lập dàn ý chi tiết đề 2 “Cảm

nghĩ về tình bạn”, tập nói trước ở nhà)

</div>
(11)<div class='page_container' data-page=11>

Chóc c¸c em häc tèt

</div>

TU TRAI NGHIA

<i>TiÕng viÖt</i>

<b> </b>

<i>Tõ tr¸i nghÜa</i>

<i>TiÕt 40</i>

<b>* </b>

<b>I./ Thế nào là từ trái nghĩa?</b>

<b>I./ Thế nào là từ trái nghĩa?</b>

* Vậy, thế nào

là từ trái nghĩa?

- Già

<b> > < non</b>

<b> > < non</b>

Rau

Rau

giµ