De tai nhac

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (200.7 KB, 18 trang )

(1)<div class='page_container' data-page=1>

MỤC LỤC

Nội dung

Trang

Phần I. Mở đầu

I. Lý do chọn đề tài 2

II. Mục đích nghiên cứu 3

III. Nhiệm vụ nghiên cứu 3

IV. Đối tượng nghiên cứu 3

V. Phạm vi nghiên cứu 3

VI. Phương pháp nghiên cứu 4

VII. Ý nghĩa lý luận, ý nghĩa thực tiễn của đề tài 4
Phần II. Nội dung

Chương I

Cơ sở lý luận của việc kiểm tra các hoạt động học Âm nhạc
thường thức của học sinh

I. Cơ sở lý luận 5

II. Việc kiểm tra các hoạt động học Âm nhạc thường
thức của học sinh

Chương II

Thực trạng trong việc tiến hành kiểm tra các hoạt động
học Âm nhạc thường thức của học sinh lớp 8 trường

THCS Phiêng Khoài

I. Đặc điểm tình hình bộ mơn 6

II. Thực trạng trong việc tiến hành kiểm tra các hoạt
động học Âm nhạc thường thức của học sinh lớp 8 trường
THCS Phiêng Khoài

Chương III

Một số giải pháp nâng cao chất lượng phân môn Âm nhạc
thường thức cho học sinh

7 -11

Phần III Kết luận

I. Kết luận chung 12

II. Những kiến nghị 12 - 13

Phần IV. Tài liệu tham khảo

</div>
(2)<div class='page_container' data-page=2>

PHẦN I. MỞ ĐẦU
I. LÝ DO CHỌN ĐỀ TÀI.

Đổi mới phương pháp dạy học theo hướng phát huy tính tích cực của học
sinh là một xu hiướng tất yếu của nước ta hiện nay. Bởi đất nước đang trên đà
đổi mới rất cần những con người năng động, sáng tạo, tự chủ. Vậy đổi mới theo
cách nào để phù hợp với cơ sở vật chất của nhà trường và lực học của học sinh?
Thực chất trong dạy học truyền thống chúng ta đã ý thức coi học sinh là trung
tâm nhưng thực tế người thầy chỉ chú ý đến bài dạycủa mình khơng tổ chức điều
khiển hoạt động của học sinh: Trong một giờ học, hoạt động của giáo viên
chiếm phần lớn, cụ thể là thầy trình bày giảng giải, phân tích, minh hoạ…. Cịn
học sinh chủ yếu ngồi nghe, ghi chép, một cách thụ động khi giáo viên đưa ra
câu hỏi chỉ một vài em trả lới còn phần nhiều các em ngồi nghe chỉ đợi đáp án
của giáo viên. Vì vậy chưa phát huy tính tích cực chủ động, khơi dậy được tiềm
năng của mỗi cá nhân học sinh.

Ngày nay trong đổi mới phương pháp dạy học người ta đã trả lại vị trí
trung tâm của q trình dạy học. Trong dạy học có nhiều biện pháp nhằm phát
huy tính tích cực của học sinh như: Phương pháp trực quan, phương pháp dạy

học nêu vấn đè , thảo luận nhóm…

Theo đà phát triển sự nghiệp giáo dục của đất nước, ngồi những mơn
được coi trọng như: Văn, Tốn, Lý...thì ngày nay mơn âm nhạc đã được đặt
đúng vị trí và được sự quan tâm đúng mực, chính vì vậy mà.

Âm nhạc là loại hình nghệ thuật phổ biến và có sức hút kỳ lạ, bởi vì nó
đem lại cho con người sự thư giãn, sảng khoái, niềm cảm thơng, an ủi, tình u
thiên nhiên, u cuộc sống… nói cách khác, nó nâng cao tâm hồn con người.Âm
nhạc là người bạn đường chân thành của con người, gắn bó với con người trong
suốt chiều dài lịch sử.

Trong sự nghiệp đổi mới giáo dục phổ thông việc đổi mới phương pháp
dạy học được coi là nhiệm vụ trọng tâm,một yêu cầu bức thiết đối với tất cả các
cấp học, bậc học nước ta. Đổi mới phương pháp nhằm góp phần đào tạo những
con người: Tích cực, tự giác, năng động, sáng tạo có năng lực vận dụng những
kiến thức được học vào cuộc sống. Đồng thời đổi mới nhằm tác động vào tình
cảm, đem lại niềm vui, hứng thú cho người học, hướng tới việc chủ động loại bỏ
thói quen học tập thụ động. Với môn Âm nhạc đây là một bộ mơn có nhiều điều
kiện để thể hiện phương pháp dạy học tích cực và tương tác. Cấu trúc chương
trình âm nhạc gồm 3 lĩnh vực nội dung.

* Học hát

* Nhạc lý - Tập đọc nhạc
 * Âm nhạc thường thức

</div>
(3)<div class='page_container' data-page=3>

mang tính giáo dục thẩm mỹ cao góp phần giáo dục các phẩm chất trí tuệ, đạo
đức, hành vi, lối sống hướng tới cái cao đẹp và điều thiện, đặc biệt là giáo dục
toàn diện 4 mặt chủ yếu: Đức, Trí, Thể, Mĩ.

Là một giáo viên trực tiếp giảng dạy mơn âm nhạc ở trường THCS Phiêng
Khồi, là một trường nằm ở xã vùng 3 đặc biệt khó khăn. Tơi ln ln kỳ vọng
rằng học sinh sẽ ln u thích mơn học chính vì vậy mà trong q trình giảng
dạy tơi ln thay đổi phương pháp dạy học cho phù hợp với thực tiễn để khi các
tác phẩm âm nhạc vang lên từ chính các em phải chắc chắn, chính xác và thực
sự có tác động mạnh mẽ đến sự phát triển toàn diện của các em. Đặc biệt là
môn học âm nhạc sẽ là món ăn tinh thần, là nguồn cảm hứng tạo khơng khí vui
tươi, sơi nổi của mỗi tiết học giúp học sinh luôn luôn vui vẻ thoải mái sau mỗi
tiết học căng thẳng và vơi đi nỗi nhớ nhà khi phải xa làng, xa bản, xa gia đình để
theo học tại xã Phiêng khoài.

Với cấu trúc của các phân môn trong bộ môn âm nhạc bản thân tôi nhận
thấy rằng mỗi phân môn đều có kiến thức, kỹ năng quan trọng để giúp học sinh
nhận thức tồn diện kiến thức của bộ mơn. Song để thể hiện đúng, hay, nhuần
nhuyễn một tác phẩm âm nhạc thì tơi thiết nghĩ phân mơn Nhạc lý và tập đọc
Nhạc có vai trị hết sức quan trọng, nó tạo lên sự thành công trong mỗi tác phẩm,
đồng thời nó sẽ phản ánh chính xác hơn khả năng tiếp thu bài giảng của học
sinh, mặt khác nó giúp cho học sinh mạnh dạn trong cách thể hiện tác phẩm
cũng như linh hoạt trong cuộc sống đồng thời nó giúp cho học sinh có độ hiểu
biết rộng hơn khơng những với các nhạc sĩ Việt Nam mà còn với cả các nhạc sĩ
Nước Ngồi tạo cho học sinh có sự tìm tịi các tác phẩm của các nhạc sĩ đó.
Xuất phát từ lý luận thực tiễn đó tơi mạnh dạn nghiên cứu và chọn đề tài: "Một
số giải pháp nâng cao chất lượng phân môn Âm nhạc thường thức cho học
sinh lớp 8 trường THCS Phiêng Khoài" làm sáng kiến kinh nghiệm.

II. MỤC ĐÍCH NGHIÊN CỨU.

Từ những kinh nghiệm của bản thân trong quá trình trực tiếp giảng dạy
mục đích mà tơi nghiên cứu là.

- Tìm ra biện pháp nâng cao chất lượng của môn học.

- Xây dựng kế hoạch và tổ chức triển khai thực hiện qua từng tiết dạy để
nâng cao chất lượng bộ môn tại trường

- Mong muốn được đóng góp thêm những thơng tin và những cảm nhận
mới cho học sinh.

III. NHIỆM VỤ NGHIÊN CỨU.

1. Nghiên cứu phương pháp giảng dạy bộ môn âm nhạc THCS.

2. Nghiên cứu phương pháp dạy học nội dung học Âm nhạc thường thức
lớp 8 Trường THCS trong tài liệu bồi dưỡng thường xuyên môn âm nhạc.

3. Tiến hành điều tra khảo sát, phân tích, đánh giá thực tế chất lượng học
tập của học sinh và trao đổi với các đồng chí có nhiều kinh nghiệm.

</div>
(4)<div class='page_container' data-page=4>

IV. ĐỐI TƯỢNG NGHIÊN CỨU.

Các giải pháp nâng cao chất lượng phân môn Âm nhạc thường thức cho
học sinh lớp 8 trường THCS Phiêng Khoài

Thực trạng việc học phân môn Âm nhạc thường thức của học sinh lớp 8 ở
trường THCS Phiêng Khoài.

Là học sinh khối 8 của trường THCS Phiêng Khoài .
 V. PHẠM VI NGHIÊN CỨU.

- Các giải pháp nâng cao chất lượng phân môn Âm nhạc thường thức cho
học sinh lớp 8 trường THCS Phiêng Khoài trong năm học 2009 - 2010.

- Thời gian nghiên cứu trong năm 2009 - 2010. Từ ngày tháng 9 năm
2009 đến tháng 9 năm 2009 xây dựng đề cương và tiến hành điều tra.

- Từ tháng 10 đến tháng 12 năm 2009 triển khai dạy thực nghiệm và rút
kinh nghiệm.

- Từ tháng 1 đến cuối tháng 2 năm 2010 tiếp tục dự giờ rút kinh nghiệm,
thu thập số liệu điều tra.

VI. PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU.

- Phương pháp lý luận: Nghiên cứu một số tư liệu, tài liệu liên quan đến
môn âm nhạc và phương pháp giảng dạy bộ môn âm nhạc ở trường THCS.

- Phương pháp thực tiễn: Khảo sát thực tế chất lượng, khả năng, năng
khiếu của học sinh trong nhà trường lập bảng thống kê số liệu cụ thể.

- Phương pháp hỗ trợ.

+ Dự giờ đồng nghiệp các trường lân cận rút ra bài học kinh nghiệm.
+ Kiểm tra việc thực hiện của học sinh.

VII. Ý NGHĨA LÝ LUẬN VÀ Ý NGHĨA THỰC TIỄN CỦA ĐỀ TÀI.
1. Ý nghĩa lý luận.

Qua trình dạy học là một quá trình biện chứng giữa quá trình dạy học
của giáo viên và hoạt động của học sinh. Người thầy giữ vai trò chủ đạo và

hướng dẫn, người cố vấn, người trọng tài đối vời quá trình học tập của học sinh.
Giáo viên phải là người giỏi về chun mơn có khả năng về thiết kế và thiết lập
một quy trình giảng giải hợp lý nhất… khả năng tổ chức điều khiển mọi hoạt
động của học sinh, giúp học sinh học tập một cách tốt nhất. Phản ứng linh hoạt
trước những tình huống trong quá trình dạy học.

</div>
(5)<div class='page_container' data-page=5>

của học sinh và dự kiến thời gian, biện pháp điều chỉnh. Đồng thời giáo viên
cũng cần tạo điều kiện cho học sinh được rèn luyện kic năng học tập tích cực,
chủ động và sáng tạo, mạnh dạn trình bày và thể hiện ý kiến cá nhân.

Qua q trình giảng dạy phân mơn Âm nhạc thường thực của bộ môn âm
nhạc tôi nhận thấy việc đổi mới phương pháp dạy học nhằm phát huy khả năng
sáng tạo, tính tự giác và chủ động trong mọi hoạt động, giảm đi tính thụ động
chống lại thói quen lười học của học sinh là điều rất quan trọng.

2. Ý nghĩa thực tiễn.

Với một trường nằm ở xã vùng 3 trường THCS Phiêng Khồi đóng trên
địa bàn Xã Phiêng Khoài, học sinh theo học tại trường đều là con em của xã,
ngồi ra cịn rất nhiều học sinh ở các xã lân cận trong đó con em dân tộc chiếm
một số không nhỏ do vậy.

Trường cịn có một ban quản lý có năng lực, tận tuỵ, quan tâm tới cơng
việc giảng dạy của cán bộ giáo viên.

Trường THCS Phiêng Khồi ln nhận được sự quan tâm của các cấp
lãnh đạo Tỉnh, đặc biệt là sự quan tâm của Huyện, Phòng giáo Dục và các cấp
lãnh đạo xã Phiêng Khoài. Nhà trường được trang bị, đầu tư về trang thiết bị, tạo
điều kiện cho việc dạy và học cũng như mọi hoạt động khác. Học sinh ngoan
ngoãn thực hiện tốt mọi nội quy quy chế của trường đề ra mặt khác trường cịn

có khu bán trú cho các con em ở vùng sâu, xa ra học và ăn ở tại trường.

Tổ chuyên của nhà trường gồm 7 đồng chí trong đó có một hiệu trưởng,
một bí thư Đồn, các giáo viên đều có đủ phẩm chất, đạo đức chuyên môn vững
vàng. qua các tiết dự giờ các đồng chí là những người đóng góp ý kiến, chỉ ra
những ưu, khuyết điểm, ln tìm tịi và đưa ra những định hướng thích hợp nhất
để giúp học sinh có nhận thức nhanh nhất.

PHẦN II. NỘI DUNG
CHƯƠNG I

CƠ SỞ LÝ LUẬN CỦA VIỆC KIỂM TRA CÁC HOẠT ĐỘNG HỌC ÂM
NHẠC THƯỜNG THỨC CỦA HỌC SINH

I. Cơ sở lý luận.

</div>
(6)<div class='page_container' data-page=6>

đó góp phần làm trong sáng tình cảm đạo đức, làm phong phú đời sống tinh thần
của các em trong hiện tại và tương lai.

- Là giáo viên trực tiếp giảng dạy bộ môn âm nhạc tại trường THCS tôi
thiết nghĩ đưa một môn học vào giảng dạy ở trường THCS phải dựa trên một số
cơ sở lý luận và thực tiễn. Nếu khơng có cơ sở lý luận, việc xây dựng chương
trình sẽ chỉ là dựa trên kinh nghiệm hoặc cảm tính thiếu tính khả thi vì vậy.
- Thường thường thì trong trường THCS học sinh thường lấy học hát làm
chính, do vậy để thay đổi quan niệm trên bản thân tôi đã mạnh dạn tăng thời
lượng học phân môn Âm nhạc thường thức để học sinh dần dần thay đổi quan
niệm cho học sinh để học sinh bước đầu thấy được việc học phân môn Âm nhạc
thường thức cũng là một phân môn cần thiết trong bộ môn âm nhạc.

II. Việc kiểm tra các hoạt động học Âm nhạc thường thức.

- Để học sinh làm quen với những nhạc sĩ thì trước tiên giáo viên phải
cho học sinh thấy được những tác phẩm của những nhạc sĩ đó từ đó học sinh
được nghe được nhìn thầy và hiểu tác phẩm cùng với sự nghiệp và cuộc đời của
nhạc sĩ dó

- Giáo viên có thể chọn bài hát cho học sinh trình bày cùng với sự hỗ trợ
của các động tác phụ họa, từ bài hát giáo viên cho học sinh dần tiếp xúc với các
nốt nhạc và từ việc đọc mẫu các nốt nhạc đó giáo viên cho học sinh đọc lại theo
lối truyền miệng.

- Giáo viên sử dụng nhạc cụ đánh mẫu một vài bài hát của một vài nhạc
sĩ cho học sinh nhận biết.

- Kiểm tra thông qua việc tổ chức các hoạt động của học sinh:

Người học - chủ thể của hoạt động bắt chước tìm tịi sáng tạo.
- Từ tư duy tích cực tiến tới tư duy sáng tạo là kết quả của phương pháp
dạy học tích cực có thể đạt được.

- Kiểm tra qua các hoạt động: Nghe, nói, hát, ghi, chép, thảo luận, thực
hành, luyện tập, tham gia trò trò chơi…

- Vấn đáp tái hiện: Giáo viên đặt câu hỏi để học sinh nhớ lại kiến thức và
trả lời dựa vào trí nhớ.

- Vấn đáp giải thích - minh họa: Câu hỏi - trả lời nhằm mục đích làm
sáng tỏ một nội dung.

- Vấn đáp phát hiện hệ thống câu hỏi hợp lý buộc học sinh phải cố gắng
động lão tìm tịi cách giải quyết

CHƯƠNG II

THỰC TRẠNG VIỆC HỌC TẬP NỘI DUNG ÂM NHẠC THƯỜNG
THỨC KHỐI 8 TRƯỜNG THCS PHIÊNG KHOÀI.

</div>
(7)<div class='page_container' data-page=7>

Âm nhạc là một mơn được học sinh rất u thích. Trong q trình giảng
dạy tại trường, nắm bắt được tâm lý học sinh và qua tiếp xúc với học sinh tôi
nhận thấy rằng học sinh rất yêu ca hát.Yêu ca hát không hẳn là yêu âm nhạc vì
vậy mà những kiến thức về học các phần Âm nhạc thường thức đó ở các em rất
bị động đẫn đến chất lượng chưa cao, bởi lẽ các em học sinh theo học tại trường
là những học sinh ở các thôn, bản ở vùng sâu, vùng xa, và rất ít học sinh được
học âm nhạc từ tiểu học. Vì vậy mà hầu như kiến thức về âm nhạc là rất ít.

Với mục đích nhằm nâng cao chất lượng dạy phân môn Âm nhạc thường
thức ở trường THCS Phiêng Khồi, nắm bắt tình hình đối tượng học sinh tôi,
đã tiến hành nghiên cứu và khảo sát chất lượng môn học ngay từ đầu năm đã
điều tra các khối lớp trong tồn trường bằng hình thức kiểm tra thực hành phân
môn Âm nhạc thường thức, những kiến thức đơn giản đối với học sinh sao cho
phù hợp với lứa tuổi, kiến thức đã học ở từng khối lớp.

II. Thực trạng trong việc tiến hành kiểm tra các hoạt động học Âm
nhạc thường thức cho học sinh khối 8 trường THCS Phiêng Khồi.

Trong q trình học tập bộ mơn so với bắt chước và tìm tịi thì sáng tạo là

hình thức cao nhất thể hiện tính tích cực học tập của học sinh chính vì vậy giáo
viên cần tạo điều kiện để học sinh tự nhận xét, tự đánh giá, tự cảm nhận để học
sinh điều chỉnh cách học.

Ví dụ 1: Giáo viên tự chọn một nhạc sĩ và một câu hỏi ngắn về nhạc sĩ đó
cho học sinh trả lời.

Ví dụ 2: cho học sinh tự chọn để trình bầy một bài hát của nhạc sĩ mà
mình thích để học sinh tự chọn và trả lời.

Ví dụ 3: Giới thiệu tác giả tác phẩm không nên thực hiện giống như giới
thiệu nhạc cụ; dạy về các vùng miền dân ca sẽ không nên thực hiện giống như
giới thiệu các hình thức biẻu diễn hoặc thể loại âm nhạc.

KẾT QUẢ KHẢO SÁT BAN ĐẦU

STT LỚP HSTS

HỌC LỰC CHÚGHI

GIỎI % KHÁ % TB % YẾU %

1 8A 32 3 9,4 8 25 13 40,6 8 25

2 8B 30 4 13,3 9 30 12 40 5 16,7

3 8C 30 3 10 7 23,3 13 43,3 7 23,3

4 8D 30 3 10 6 20 11 36,7 10 33,3

CHƯƠNG III

MỘT SỐ GIẢI PHÁP NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG PHÂN MÔN ÂM
NHẠC THƯỜNG THỨC CHO HỌC SINH KHỐI 8 TRƯỜNG THCS

</div>
(8)<div class='page_container' data-page=8>

I. Nguyên nhân của thực trạng trên.

- Học sinh còn tập trung vào việc học các bộ môn tự nhiên, xã hội chưa
trú trọng vào việc học bộ môn âm nhạc .

- Tiếp thu bài rất thụ động.

II. Một số giải pháp khắc phục những yếu kém trên.
1. Những vấn đề cần giải quyết trong phạp vi đề tài.

- Tăng cường cho học sinh tiếp xúc với việc tìm hiểu về một số kiến thức
về cuộc đời và sự nghiệp sáng tác của nhạc sĩ.

- Bao quát học sinh tốt hơn trong giờ học.

- Giáo dục để học sinh hiểu rõ vai trò của âm nhạc trong đời sống.

- Làm quen với phương pháp học tập tích cực, vận dụng vào thực tế bài
học.

- Chuẩn bị các câu hỏi gợi mở để học sinh cùng tham gia vào bài học.
- Minh hoạ các bài hát, bản nhạc do giáo viên tự trình bầy hoặc dùng băng
đĩa cho học sinh nghe.

- Chuẩn bị tranh ảnh liên quan tới nội dung bài học.

- Cho học sinh từng tổ lựa chọn và trình bầy những bài hát mà các em đã
biết.

2. Nội dung hoạt động học Âm nhạc thường thức trong trường THCS 
- Phân môn Âm nhạc thường thức giúp học sinh có những hiểu biết sơ
lược những phổ biển trong đời sống âm nhạc về các hoạt động như: Sáng tác,
biểu diễn, các sinh hoạt âm nhạc, các loại nhạc cụ, các vấn đề của đơi sống âm
nhạc xưa và nay, mối quan hệ giữa âm nhạc với đời sống, tác giả, tác phẩm âm
nhạc có ảnh hưởng trong xã hội…

Phân môn Âm nhạc thường thức trang bị cho học sinh một số hiểu biết để góp
phần thực hiện mục tiêu giáo dục cho học sinh có một trình độ văn hố âm nhạc
nhất định.

- Nội dung trong âm nhạc thường thức gồm:
+ Giới thiệu nhạc cụ.

+ Giới thiệu hình thức biểu diễn.
+ Giới thiệu tác giả, tác phẩm.

+ Một số vấn đề của đời sống âm nhạc, sinh hoạt âm nhạc.
3. Phương pháp dạy Âm nhạc thường thức ở trường THCS.

- Mơn chun nói chung và mơn âm nhạc nói riêng mang tính chất đặc
thù, điều quan trọng là cần phải có năng khiếu năng lực chun mơn, có kiến
thức vững chắc và phương pháp thực hiện theo đúng quy trình để có hiệu quả
cao hơn.

</div>
(9)<div class='page_container' data-page=9>

Mặt khác khi dạy giáo viên cần vận dụng một cách linh hoạt tuỳ thuộc vào từng

chủ đề nội dung:

- Giáo viên khi giới thiệu về tác giả, tác phẩm không nên thực hiện giống
như giới thiệu nhạc cụ

- Dạy về các vùng miền dân ca không nên thực hiện giống như giới thiệu
các hình thức biểu diễn hoặc thể loại âm nhạc

- Đối với từng đối tượng học sinh bản thân tôi đã mạnh dạn đưa ra nhiều
phương thức để từng đối tượng học sinh tìm ra được cách học riêng cho bản
thân mình.

- Khi dạy phân môn này tùy theo độ khó của bài có thể thực hiện nhiều
phương pháp khác nhau, để dạy tốt hơn nên thực hiện các bước như sau:

*PHƯƠNG PHÁP DẠY HỌC ÂM NHẠC THƯỜNG THỨC:
Bước 1. Giới thiệu về tác giả.

Nội dung dạy âm nhạc thường thức trong chương trình Âm nhạc THCS
cung cấp cho học sinh những kiến thức lí thuyết âm nhạc sơ giản và cần thiết,
nhằm hỗ trợ cho bộ môn và nâng cao sự hiểu biết âm nhạc từ đó giúp học sinh
có khái niệm, biết được đặc điểm, tính chất của một số kiến thức được thể hiện
trên bản nhạc qua đó giúp học sinh dễ tiếp thu và có thể vận dụng trong phân
mơn âm nhạc thường thức chính vì vậy mà bản thân tôi đã áp dụng nhiều
phương pháp để giúp học sinh dễ áp dụng nhất cho bộ mơn qua các bước sau.

* B 1: Trình bày một vài đặc điểm chính, nổi bật về tác giả và sự nghiệp
của nhạc sĩ.

* B 2: Minh họa kiến thức bằng hình ảnh và bản nhạc.

* B 3: Minh hoạ kiến thức qua âm thanh.

* B 4: Củng cố kiến thức ( đặt câu hỏi, làm bài tập )

Trong đó gồm các kiến thức âm nhạc và các câu hỏi về tác giả, tác phẩm...
Ở bước này giáo viên cần linh hoạt và tạo khơng khí cho tiết học, cuốn hút học
sinh bằng phương pháp gợi mở.

Để giúp các em đọc tốt được các nốt nhạc thì bước đầu tiên các em phải
hiểu sâu, hiểu kỹ về lý thuyết âm nhạc. Đó là những kiến thức giúp các em nắm
chắc về bài học.

Ví dụ: Tiết 3. Ôn bài hát: Mùa thu ngày khai trường
 Ôn TĐN số 1

ÂNTT: Nhạc sĩ Trần Hoàn và bài hát:
 Một mùa xuân nho nhỏ

- Cho học sinh lên trình bày một số bài hát của nhạc sĩ đó mà học sinh đã
chuẩn bị.

- Từ bài hát trên mà học sinh trình bày, gv yêu cầu học sinh tìm ra nội
dung của bài hát từ đó nội dung đó giáo viên giới thiệu sơ qua về tác giả:

- Giáo viên cho học sinh xem tranh ảnh về tác giả

</div>
(10)<div class='page_container' data-page=10>

+ Nhạc sĩ Trần Hoàn tên thật là Nguyuễn Tăng Hích cịn có bút danh là Hồ
Thuận An là con của một gia đình cơng chức nhỏ cha mẹ biết và thường hát
những làn điệu dân ca hát bộ và hát mới. Mẹ ông thường ru con bằng những
điệu hị sơng nước Bình Trị Thiên và Nghệ Tĩnh

+ Năm 1945, khi 17 tuổi và đang học ở Huế ông đã sớm giác ngộ cách
mạng và có những chuyển biến mạnh về tư tưởng.

+ Ơng tham gia các cơng tác như Uỷ viên thường vụ học sinh cứu quốc
Huế, Ban tuyên truyề văn nghệ kháng chiến.

+ Ông sinh năm 1928 ở Hải Lăng tỉnh Quảng Trị, mất ngày 23 – 11 – 2003
ở Hà Nội, ông nguyên là Bộ trưởng Bộ văn hố thơng tin.

Bước 2. Giới thiệu về tác phẩm.

- Đây là bước quan trọng để học sinh có thêm hào hứng để học về lý
thuyết âm nhạc.

-Bước 3. Giới thiệu một số tác phẩm của nhạc sĩ Trần Hoàn.

Ở bước này giáo viên dùng đồ dùng cho học sinh quan sát bảng phụ, sử
dụng những phương pháp như: Vấn đáp, Đàn, hoạt động nhóm, cá nhân để mở
rộng kiến thức cho học sinh.

- Thời kỳ hoạt động ở liên khu IV trong đồn văn nghệ ơng sáng tác một
số tác phẩm nổi tiếng như: Lời người ra đi, Sơn nữ ca

- Sau ngày giải phóng đất nước một loạt tác phẩm mới được ra đời nổi
tiếng với bài: Nắng tháng ba ( 1976 ), Mời anh về thăm thành Huế ( 1978 ),
Giữa Mạc Tư Khoa nghe câu hị ví dặm ( 1981)

- Khi chuyển về công tác tại thủ đô nhận nhiệm vụ trưởng ban tuyên huấn
thành uỷ Hà nội ông vẫn say mê sáng tác âm nhạc nổi tiếng với bài: Khúc hát
người Hà Nội, Đêm Hồ Gươm

- Một số ca khúc ông viết cho lứa tuổi thiếu nhi cũng đuợc các bạn nhỏ ở
thủ đô thường trình diễn là bài Hà Nội mùa thu

Ví dụ.Bài hát:

SƠN NỮ CA
( Trích )

Một đêm trong rừng vắng

</div>
(11)<div class='page_container' data-page=11>

thấp thống bóng cơ sơn nữ miệng cười xinh xinh

Bài hát: TÌNH CA MÙA XUÂN
( Trích )

Nhạc: Trần Hoàn

Lời: Nguyễn Loan - Trần hoàn

Em ơi em mùa xuân đã về trên cành lá, tiếng

chim kêu ngọt quả cho trời xanh xanh thẳm Mùi

hương nào rất quen nghe như làn môi ấm nghe

như từ sâu thẳm đất chuyển mình sinh sôi.

Giáo viên đặt câu hỏi:

- Trong bài có sử dụng những ký hiệu gì? Tác dụng của ký hiệu đó?
- Bài hát có nội dung như thế nào?

- Qua bài hát tác giả muốn nói lên điều gì?

- Qua bài hát em có cảm nhận gì về tác phẩm của nhạc sĩ Trần
Hoàn?

- Giáo viên gọi học sinh xung phong trả lời hoặc cho học sinh thảo
luận và đưa ra đáp án.

</div>
(12)<div class='page_container' data-page=12>

Trong bước này giáo viên chọn tốc độ hơi chậm, rồi chuyển sang tốc độ
nhanh dần và cuối cùng là tốc độ phù hợp. Với hình thức thực hiện giáo viên có
thể thay đổi:

Giáo viên có thể hát hoặc cho học sinh nghe băng đĩa.
Giáo viên có thể cho học sinh hát tồn bộ bài hát

Bước 5. Giới thiệu tác phẩm trong sách giáo khoa: 
 Bài hát. Một mùa xuân nho nhỏ.

Bài hát: MỘT MÙA XUÂN NHO NHỎ
( Trích )

Nhạc: Trần Hoàn
 Lời, thơ: Thanh Hải

Mọc giữa dịng sơng xanh một bông hoa tím

biếc. Ơi con chim chiền chiện hót chi mà vang

trời. Từng giọt long lanh rơi tôi đưa tay hứng

về. Mùa xuân người cầm súng lộc giắt đầy trên lưng.

- Đây là bài thơ của nhà thơ Thanh Hải, được nhạc sĩ phổ nhạc năm 1980
- Với chất liệu dân ca Huế, bài hát như một bức tranh xuân đầm ấm và

ràn đầy tình cảm
* Giáo viên đặt câu hỏi?

- Vậy nhìn vào bài hát em nào cho cô biết bài hát được viết ở nhịp bao
nhiêu và có tính chất như thế nào?

- Âm hưởng của bài hát mang chất liệu dân ca miền nào?
- Có thể xếp bài hát vào thể loại nào?

</div>
(13)<div class='page_container' data-page=13>

Bước 6. Cho học sinh nghe hoàn chỉnh tác phẩm ( giáo viên hát hoặc
cho học sinh nghe băng đĩa )

Cách 1

- Giáo viên thực hiện bài hát cho học sinh nghe.
 Cách 2

- Giáo viên cho học sinh nghe hát qua băng đĩa

Bước 7. Chơi trò chơi.

Trò chơi thứ 1

Giáo viên chia lớp ra làm 3 nhóm và trong thời gian 5 phút giáo viên cho
học sinh tự tìm các bài hát của nhạc sĩ Trần Hồn nếu nhóm nào ghi được
nhiều tên bài hát ra thì đội đó thắng.

Trò Chơi thứ 2.

Giáo viên chia học sinh làm 3 nhóm và cho học sinh hát một tác phẩm của
nhạc sĩ Trần Hoàn

Bài hát: Hà Nội mùa thu
Cách chơi như sau:

Giáo viên sẽ bắt nhịp cầu đầu tiên sau đó giáo viên sẽ tự chỉ vào bất kỳ
một nhóm nào đó hát nối tiếp các câu nếu đội nào khơng hát được thì đội
đó sẽ thua cuộc

Bước 8. Củng cố bài - Kiểm tra đánh giá.

Kết hợp việc trình bày bài hoàn chỉnh với các động tác phụ hoạ. Qua thực
tế bài giảng tôi cũng đã trăn trở và đưa ra nhiều hình thức, thay đổi nhiều
phương pháp để nhằm củng cố, khắc sâu được kiến thức.

Ví dụ.

Cho học sinh một khoảng thời gian ngắn sau đó gọi học sinh lên tóm tắt
đơi điều về tác giả mình vừa học.

Cho học sinh phát biểu cảm nhận của mình về bài hát vừa học như vậy
nó đã phản ánh được phương pháp đã phát huy được tính sáng tạo của học sinh.
III. Hiệu quả của các giải pháp nâng cao chất lượng học phân môn
Âm nhạc thường thức.

Qua nghiên cứu, thực hành, thực nghiệm, cải tiến phương pháp dạy học.
Với lòng yêu nghề, yêu nhạc bản thân tôi luôn trau dồi những kiến thức đã được
học, ln tìm tịi sáng tạo trong công tác chuyên môn để nỗ lực thực hiện
phương pháp dạy hát và âm nhạc thưởng thức cho học sinh.

Qua đó cho các em thấy được cái hay cái đẹp, sự phong phú đa dạng trong
âm nhạc, điều đó khiến cá em từ khơng u thích bộ mơn này đến ham học và từ
tiếp thu bài thụ động giờ đầy các em đã thực sự chủ động, tự mình sáng tạo, đổi
mới làm cho nội dung học hát và âm nhạc thưởng thức thêm phong phú và hấp
dẫn hơn.

</div>
(14)<div class='page_container' data-page=14>

BẢNG THỐNG KÊ

Kết quả sau khi được áp dụng phương pháp dạy học nội dung Âm nhạc
thường thức của học sinh khối 8 ở trường THCS Phiêng Khoài.

STT Lớp HSTS Học Lực

Ghi
chú

Giỏi % Khá % TB % Yếu %

1 8A 32 8 25 14 43,8 10 31,3 0

2 8B 30 7 23.3 17 56,7 6 20 0

3 8C 30 10 33.3 12 40 8 26,7 0

4 8D 30 12 40 13 43,3 5 16,7 0

PHẦN III. KẾT LUẬN
I. Kết luận chung

1. Đối với giáo viên:

- Là một giáo viên giảng dạy môn âm nhạc cần xác định rõ nhiệm vụ,
năng lực bản thân, có năng khiếu âm nhạc thực sự.

- Có lịng u nghề, u nhạc, ln khám phá và tìm tịi sáng tạo, tìm
kiếm thơng tin mới, phương pháp mới để phù hợp với đặc điểm bộ môn phát
huy được tính tích cực của học sinh.

- Giáo viên âm nhạc là người phát hiện những tài năng âm nhạc, học sinh
có năng khiếu để bồi dưỡng, luyện tập thương xuyên cho học sinh.

- Tự học hỏi nâng cao tay nghề, nghiệp vụ chun mơn của mình, trao đổi
và tháo gỡ những vướng mắc trong chuyên môn.

- Sưu tầm tầm tài liệu tham khảo, tìm hiểu về kĩ hơn về các kiến thức âm
nhạc.

2. Đối với học sinh:

- Có thái độ học tập đúng đắn giảm tính ỷ lại, lười ghi nhớ. Tăng cường
học những kiến thức về lý thuyết âm nhạc

- Phát huy được khả năng, năng khiếu của bản thân qua các hoạt động.
- Luôn sáng tạo qua các bài học về lý thuyết cũng như thực hành.
II. Một số kiến nghị:

1. Đối với các cấp có thẩm quyền cần quan tâm đầu tư đến cơ sở vật chất
cho các trường để mơn âm nhạc có phịng học riêng, hạn chế sự ảnh hưởng tới
các môn học khác.

</div>
(15)<div class='page_container' data-page=15>

Trên đây là một vài kinh nghiệm của cá nhân tôi đã nghiên cứu và áp
dụng trong năm học vừa qua và cũng đã thu được một số kết quả nhất định.
Trong khuân khổ đề tài chắc chắn không thể tránh được những thiếu sót rất
mong nhận được sự đóng góp chân thành của phòng giáo dục huyện và các bạn
đồng nghiệp để tơi tiếp tục hồn thiện đề tài của mình, góp phần nâng cao chất
lượng dạy mơn âm nhạc ở trường THCS Phiêng Khoài Huyện Yên Châu.

Tôi xin chân thành cảm ơn!

XÁC NHẬN CỦA HỘI ĐỒNG KHOA HỌC NHÀ TRƯỜNG Người viết đề tài

Trịnh Thị Tình

PHẦN IV. TÀI LIỆU THAM KHẢO.

1. Phương pháp giảng dạy môn âm nhạc THCS nhà xuất bản giáo dục.
2. Sách giáo khoa 6 + 7 + 8 + 9 NXBGD.

</div>
(16)<div class='page_container' data-page=16>

4. Thiết kế bài giảng âm nhạc THCS khối 6 + 7 + 8 + 9
5. Sách tuyển tập những bài tập đọc nhạc hoàn chỉnh
6. Tuyển tập những bài hát cho thiếu nhi.

7. Tài liệu bồi dưỡng thường xuyên cho giáo viên THCS chu kì III
( Quyển 2) mơn âm nhạc NXBGD.

8. Băng đĩa nhạc các bài hát và TĐN trong chương trình Âm nhạc THCS

</div>
(17)<div class='page_container' data-page=17>

SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM

MỘT SỐ GIẢI PHÁP NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG PHÂN MÔN ÂM NHẠC
THƯỜNG THỨC CHO HỌC SINH LỚP 8