<span class='text_page_counter'>(1)</span><div class='page_container' data-page=1>

PHÒNG GD& ĐT YÊN MINH

<b>TRƯỜNG THCS BẠCH ĐÍCH</b> <b> CỘNG HỒ XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM Độc lập - Tự do - Hạnh phúc</b>
Số: …/VB – TrTHCS

<i>Giải pháp QL GD trong nhà </i>
<i>trường.</i>

<i> Bạch Đích, ngày 14 tháng 8 năm 2011</i>

<b>GIẢI PHÁP QUẢN LÝ NHẰM NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG ĐỔI MỚI</b>
<b>PHƯƠNG PHÁP DẠY HỌC Ở TRƯỜNG THCS BẠCH ĐÍCH </b>

<b>NĂM HỌC 2011-2012</b>
<b> </b>

Đổi mới phương pháp dạy học (PPDH) là một yêu cầu tất yếu trong sự nghiệp
đổi mới giáo dục - đào tạo của nước ta. Đây cũng đang là vấn đề cấp bách không chỉ
được toàn ngành giáo dục quan tâm mà cũng là sự quan tâm trong đường lối lãnh đạo
công tác giáo dục của Đảng, từng được ghi trong các Nghị quyết Trung ương 4 (khoá
VII) và Nghị quyết Trung ướng 2 (khoá VIII), Luật giáo dục.

Vấn đề đổi mới PPDH không phải là mới đối với nhà trường phổ thơng. Nó đã
được đề cập, phát động dưới nhiều cách thức khác nhau trong các nhà trường từ thập
kỷ 70 (thế kỷ XX). Đội ngũ giáo viên phổ thơng của ta ít nhiều cũng đã được các nhà
trường sư phạm trang bị vốn liếng về các PPDH tích cực. Vậy thì tạ sao vấn đề đó bây
giờ chuyển động vẫn rất chậm chạp, vẫn được đánh giá là yếu kém. Có rất nhiều
nguyên nhân chủ quan, khách quan. Song nguyên nhân quan trọng nhất là: công tác
quản lý, từ cấp quản lý hệ thống tới quản lý ở các cơ sở trường học còn nhiều bất cập.
Phần đông các chủ thể quản lý (nhất là hiệu trưởng nhà trường) chưa thực sự vào
cuộc, thậm chí chưa được quan tâm trong cơng tác chỉ đạo, quản lý. Bởi vậy, muốn

quá trình đổi mới PPDH ở nhà trường phổ thơng có hiệu quả, cần đổi mới công tác
quản lý, nhằm giải quyết những bất cập, những trở ngại cho quá trình này.

<b>1. Những khó khăn ảnh hưởng tới q trình đổi mới phương pháp dạy học ở </b>
<b>trường.</b>

<b>1.1. Về chất lượng đội ngũ giáo viên</b>

</div>
<span class='text_page_counter'>(2)</span><div class='page_container' data-page=2>

Cụ thể, giáo viên còn nhiều bất cập trong nghiệp vụ sư phạm, thể hiện qua các
kỹ năng phân tích, lựa chọn kiến thức cơ bản và trọng tâm; các kỹ năng xác định, lựa
chọn và sử dụng PPDH bộ môn; kỹ năng hướng dẫn cách thức cho học sinh học tập;
kỹ năng kiểm tra đánh giá kết quả học tập của học sinh theo hướng đổi mới ...

Đổi mới giáo dục chẳng những đòi hỏi người giáo viên phải từ bỏ hàng loạt
những thói quen tư duy và thói quen dạy học đã ăn sâu thành nếp qua nhiều năm học
mà còn phải "lao tâm khổ tứ", vất vả tìm hiểu từ những tinh thần đổi mới của ngành,
của bộ mơn mình đảm nhiệm nói chung đến những bài dạy, tiết dạy cụ thể. Đây là
bước chuyển từ nhận thức tư tưởng tới hành động thực tiễn, từ đổi mới trên lý luận tới
đổi mới trên những công việc giáo dục, giảng dạy thực tiễn hàng ngày. Đây là q
trình hồn tồn khơng dễ dàng gì.

<b>1.2. Về nội dung chương trình</b>

Hiện nay, chương trình và nội dung dạy học của cấp học đang được đổi mới và
có nhiều tiến bộ đáng kể. Tuy nhiên, tiếng nói từ thực tiễn nhà trường vẫn cho rằng,
vẫn còn tình trạng quá tải về kiến thức do cấu trúc chương trình cịn nặng, vẫn có xu
hướng trình bày kiến thức với liều lượng nhiều mà nhẹ về hướng dẫn phương pháp và
tổ chức cho học sinh làm việc. Điều này dẫn đến tình trạng: giáo viên chỉ lo “chạy”
cho hết bài, kịp thời gian tiết học mà khơng có điều kiện tổ chức các phương án học
tập để học sinh theo đó khai thác kiến thức và thực hành luyện tập, qua đó mà học

cách học.

Thêm nữa, trong chương trình hiện hành việc xác định mục tiêu bài học ở một
số bộ mơn cịn chung chung, chưa tường minh, chưa thực sự là những đích cần đạt có
thể định lượng, chưa thực sự là những chuẩn mực để theo đó giáo viên tiến hành và
đo đếm chất lượng học tập được thuận lợi.

Sách giáo khoa hiện hành trong nhiều năm qua kiến thức cịn nặng; cách trình
bày cịn nghèo nàn, đơn điệu, mang nặng tính “thơng báo kiến thức”; tính định hướng
PPDH cịn mờ nhạt; việc hướng dẫn học sinh học tập và dạy cách học cho họ chưa
được quan tâm thể hiện trong đó. Tài liệu tham khảo, tài liệu ôn tập chồng chéo, theo
kiểu giải sẵn nhiều hơn tài liệu hệ thống hoá kiến thức và hướng dẫn cách học. Hiện
nay, việc biên soạn lại sách giáo khoa theo định hướng đổi mới đang khắc phục dần
tình trạng trên.

<b>1.3. Về phương tiện dạy học</b>

</div>
<span class='text_page_counter'>(3)</span><div class='page_container' data-page=3>

<b>1.4. Về kiểm tra, đánh giá chất lượng dạy học</b>

Kiểm tra, đánh giá theo hướng nào, việc dạy học sẽ theo hướng đó. Rất tiếc,
khâu này ở nước ta lạc hậu khiến cho đổi mới PPDH khó thực hiện. Cụ thể: thi và
kiểm tra các cấp, các lớp, chủ yếu nhằm vào tái hiện, học thuộc; tham về trình bày
kiến thức; hình thức bài làm đơn điệu, dẫn đến tình trạng học sinh học theo bài mẫu,
triệt tiêu sự sáng tạo. Khi đánh giá bài thi, bài kiểm tra, giáo viên ít tơn trọng cá tính
sáng tạo của học sinh, lấy kiến thức của sách, của thầy làm chuẩn. Các cấp quản lý
đánh giá chất lượng của giáo viên, của lớp học, trường học dựa theo tỷ lệ % thi cuối
kỳ, cuối năm, nên triệt tiêu những nỗ lực đổi mới PPDH của đội ngũ giáo viên cũng
như của các nhà trường.

<b>2. Những giải pháp tổ chức, quản lý nhằm nâng cao chất lượng quá trình đổi mới</b>

<b>PPDH ở trường THCS Bạch Đích năm học 2011-2012.</b>

<b>2.1. Nâng cao nhận thức cho đội ngũ GV trong nhà trường về vấn đề đổi mới </b>
<b>PPDH.</b>

<b>a. Về mục đích:</b>

Trang bị những tri thức cần thiết, làm cho mọi GV, mọi bộ phận trong trường
nâng cao nhận thức, thống nhất tư tưởng về ĐMPPDH;

Tạo ra sự kích thích đội ngũ trong lao động sáng tạo thực hiện vận dụng
phương pháp mới nhằm góp phần nâng cao chất lượng học tập của học sinh.
<b>b. Về nội dung: Làm cho giáo viên và cán bộ trong trường nhận thức rõ:</b>

Tính cấp thiết của đổi mới PPDH: một mặt, làm cho tập thể sư phạm cần
thống nhất nhận thức: đây là yêu cầu của sự nghiệp đổi mới giáo dục, là hạt nhân của
việc thực hiện chương trình, sách giáo khoa mới, là điều kiện trực tiếp để nâng cao
chất lượng giáo dục; mặt khác, cần coi đây là thách thức đội ngũ mà đội ngũ cần phải
đáp ứng, nhưng cũng là cơ hội phát triển của mỗi giáo viên và của mỗi nhà trường.
Những định hướng cơ bản của đổi mới PPDH hiện nay:

Phát huy tính tích cực tự giác, chủ động sáng tạo của học sinh;
Bồi dưỡng phương pháp tự học;

Rèn luyện kỹ năng vận dụng kiến thức vào thực tiễn;

Tác động đến tình cảm, đem lại niềm vui, hứng thú học tập cho HS.
Những đặc trưng cơ bản của phương pháp tích cực:

Dạy học thông qua tổ chức các hoạt động của học sinh;

Dạy học chú trọng rèn luyện phương pháp tự học cho học sinh;

Tăng cường tổ chức các hoạt động học tập cá thể, phối hợp với hoạt động học
tập hợp tác

Kết hợp đánh giá của thầy với tự đánh giá của trị.
<b>c- Về hình thức tổ chức:</b>

</div>
<span class='text_page_counter'>(4)</span><div class='page_container' data-page=4>

Tăng cường nghiên cứu, trao đổi, thảo luận trong nhóm, tổ chun mơn và vận
dụng giải quyết từng vấn đề theo yêu cầu ĐMPPDH.

Tổ chức các đợt học tập xen kẽ, lồng ghép vào các sinh hoạt chuyên môn, rèn
luyện tay nghề hàng tuần, hàng tháng trong tổ chuyên môn hoặc các kỳ hội giảng, thi
giáo viên giỏi các cấp.

<b>2.2. Tổ chức, chỉ đạo thường xuyên các hoạt động thực hành đổi mới phương </b>
<b>pháp dạy học trong năm học.</b>

<b>a- Xác định trọng tâm chỉ đạo:</b>

Thống nhất trong nhận thức và tổ chức thực hiện những hoạt động đổi mới phù
hợp, có thể thực hiện được ngay như sau:

Một là: Đổi mới cách xác định mục tiêu bài học: Việc xác định mục tiêu bài
học cần đảm bảo 2 yêu cầu cơ bản: 1) Định lượng được mức độ, chuẩn mực kiến
thức, kỹ năng và thái độ học sinh phải đạt được sau bài học để thực hiện, đồng thời
lấy đó làm căn cứ đánh giá kết quả bài học một cách khách quan, tránh tình trạng
đánh giá cảm tính đối với một bài học. 2) Chú trọng mục tiêu xây dựng phương pháp
học tập, đặc biệt là phương pháp tự học qua mỗi giờ học, bài học;

Hai là: Đổi mới cách soạn giáo án trên cơ sở 3 định hướng sau: 1) Chuyển
trọng tâm từ thiết kế các hoạt động của “thầy” sang hoạt động của “trò”; 2) Giáo án
phải thực sự là một bản kế hoạch lên lớp trong đó mọi hoạt động đều được tính đếm
theo một quy trình hợp lý và có sự phối kết hợp rất chặt chẽ các nguồn lực: người dạy,
người học, sách giáo khoa, thiết bị dạy học...; 3) Cần dự tính các phương án và cách
thức có thể tiến hành để kiểm soát chất lượng làm việc của học sinh

Ba là: Tăng cường tổ chức cho học sinh hoạt động với hai hình thức, hoặc làm
việc độc lập theo nhịp độ phân hố cá nhân, hoặc làm việc theo nhóm; sử dụng triệt để
các phiếu hoạt động học tập; tăng cường giao tiếp thầy – trò kết hợp mở rộng giao tiếp
trò – trò;

Bốn là: Nâng cao chất lượng các câu hỏi trong tiết học và đề kiểm tra, giảm số
câu hỏi tái hiện sự kiện, tăng tỷ lệ các câu hỏi yêu cầu tư duy tích cực sáng tạo, chú
trọng nhận xét sửa chữa các câu trả lời cho học sinh.

Những hoạt động đổi mới trên sẽ được Hiệu trưởng quán triệt đồng bộ đối với
tất cả các giáo viên, ở tất cả các bộ môn. Tinh thần chỉ đạo chung là: trong mỗi tiết
học bình thường, học sinh được hoạt động nhiều hơn, thực hành nhiều hơn, thảo luận
nhiều hơn và quan trọng hơn là được suy nghĩ nhiều hơn trong quá trình lĩnh hội nội
dung học tập.

<b>b- Lập kế hoạch tổ chức các hoạt động thực hành đổi mới phương pháp trong </b>
<b>từng thời gian: tuần, tháng, học kỳ, năm học (trên cơ sở kế hoạch chuyên môn </b>
<b>của các tổ nhóm chun mơn và của nhà trường).</b>

<b>c- Tổ chức thực hiện:</b>

</div>
<span class='text_page_counter'>(5)</span><div class='page_container' data-page=5>

hướng đổi mới, lần lượt cử giáo viên dạy thử nghiệm và tập thể dự giờ, trao đổi, rút

kinh nghiệm, so sánh với bài dạy trước đó để thấy mặt tiến bộ và hạn chế.

Chỉ đạo điểm những giờ dạy học sinh phương pháp học tập, chú trọng hướng
dẫn học sinh tự học trên lớp và ở nhà dưới sự hướng dẫn của GV.

Tổ chức học tập, nghiên cứu, cải tiến cách thức kiểm tra kết quả học tập của học
sinh theo định hướng đổi mới: sử dụng hợp lý hai hình thức kiểm tra: tự luận và trắc
nghiệm.

Đổi mới hoạt động của Thư viện nhà trường và Thiết bị dạy học, chú trọng chỉ
đạo việc làm và sử dụng đồ dùng dạy học, phục vụ có hiệu quả cho q trình đổi mới
phương pháp dạy học.

Tổ chức các đợt thao giảng, hội thi giáo viên giỏi các cấp theo tinh thần đổi mới
phương pháp, thường xuyên mời các giáo viên giỏi trong cụm hoặc các chuyên gia về
dự giờ, trao đổi.

Tổ chức cho giáo viên tham quan, học tập các đơn vị tổ, trường có phong trào và
chất lượng dạy học tốt ở trong và ngoài địa phương.

<b>2.3. Kiểm tra, đánh giá các hoạt động ĐMPPDH</b>

Kiểm tra, đánh giá các hoạt động ĐMPPDH với nhiều hình thức khác nhau vừa
có tác dụng điều chỉnh vừa có ý nghĩa thúc đẩy đối với chính q trình này.

Thứ nhất, ban giám hiệu nhà trường thường xuyên phân công tham gia, theo
dõi và điều chỉnh các hoạt động đổi mới nói trên thơng qua vai trị của Tổ trưởng,
nhóm trưởng chun mơn, đặc biệt thông qua việc tăng cường hoạt động của Thanh
tra chuyên môn nhà trường

Thứ hai, công tác kiểm tra, thanh tra chuyên môn cần được đổi mới theo hướng
coi trọng chức năng phát hiện để phòng ngừa, điều chỉnh, tư vấn cho giáo viên hơn là
chỉ tập trung truy tìm sai sót.

Thứ ba, một mặt, cần kết hợp giữa đánh giá của cá nhân với đánh giá của tổ
chuyên môn và của ban giám hiệu để xác định những vấn đề chung cần giải quyết
trong tình hình thực hiện ĐMPPDH trong tập thể tổ nhóm và mỗi giáo viên; mặt khác,
đổi mới việc kiểm tra chun mơn, thay lối kiểm tra hành chính thủ tục bằng coi trong
kiểm tra hoạt động dạy học trên lớp của GV và HS;

Thứ tư, cần đổi mới công tác đánh giá thi đua trên cơ sở chú trọng những tiêu
chí, những quy định của nhà trường trong việc tham gia thực hiện ĐMPPDH của mỗi
bộ phận, cá nhân.

Thứ năm, cải tiến công tác thi đua trong nhà trường trên cơ sở đánh giá đúng
và có chế độ khuyến khích, động viên kịp thời các hoạt động đổi mới PPDH có hiệu
quả.

<b>2.4. Tăng cường xây dựng hệ điều kiện cho quá trình ĐMPPDH</b>

</div>
<span class='text_page_counter'>(6)</span><div class='page_container' data-page=6>

cần đẩy mạnh các hoạt động bồi dưỡng giáo viên ngay tại nhà trường. Cách làm có
hiệu quả nhất là thông qua các hoạt động học tập, rèn luyện ở tổ nhóm, nhất là hoạt
động thực hành các kỹ năng sư phạm theo hướng đổi mới trong giờ lên lớp hàng ngày
là vấn đề cần được quan tâm tổ chức thường xuyên. Hiệu quả của các hoạt động thực
hành đổi mới PPDH cụ thể ấy là góp phần thiết thực vào việc bồi dưỡng, nâng cao
trình độ và nghiệp vụ sư phạm của đội ngũ giáo viên. Đồng thời, khi trình độ người
giáo viên được nâng cao hơn thì quá trình ĐMPPDH lại càng được tiến hành một cách
chủ động, sáng tạo và có chất lượng hơn .

<b>2.4.2. Tăng cường đầu tư xây dựng và khai thác thiết bị giáo dục.</b>

Muốn tổ chức quá trình đổi mới PPDH có hiệu quả, cần coi trọng vai trò của
các phương tiện dạy học như hệ thống tài liệu học tập bao gồm sách giáo khoa, sách
tham khảo cùng với các loại học liệu khác và hệ thống thiết bị dạy học.

Xây dựng và tăng cường nguồn lực sách cho Thư viện;

Kết hợp giữa đầu tư mua sắm thiết bị thí nghiệm với huy động khả năng sáng
tạo của đội ngũ giáo viên trong tự làm đồ dùng dạy học;

Tổ chức các hoạt động đa dạng và phong phú nhằm phát huy vai trò tác dụng
của Thiết bị dạy học và Thư viện trường học, cần coi đây là một trong những trọng
tâm của công tác tổ chức chỉ đạo đổi mới PPDH.

<b>2.4.3. Phát huy vai trò của các tổ chức, lực lượng trong và ngồi nhà trường:</b>
Quản lý q trình đổi mới PPDH ở trong nhà trường cần được tiến hành song
song với việc tổ chức tốt hoạt động của các lực lượng nội bộ như giáo viên chủ
nhiệm, Chi bộ, Cơng đồn, Đồn thanh niên, Đội thiếu niên và các lượng ngoài
trường như Hội phụ huynh, Hội khuyến học... Trên cơ sở đó, tạo ra mối quan hệ kết
hợp khăng khít, chặt chẽ, nhằm xây dựng môi trường giáo dục lành mạnh, cùng chăm
lo đôn đốc, tổ chức học sinh học tập và rèn luyện tại gia đình cũng như trong thơn
xóm.

<b>2.4.4. Đổi mới công tác quản lý chỉ đạo đối với các hoạt động đổi mới PPDH</b>
Hiệu trưởng cần có nhận thức và quan điểm chỉ đạo tập trung, ưu tiên đối với
hoạt động đổi mới PPDH, tránh tình trạng "chạy quanh chuyên môn".

Luôn xác định đây là hoạt động trọng tâm trong kế hoạch công tác của Tổ
chuyên môn, của nhà trường hàng tuần, hàng tháng, hàng kỳ, tránh tình trạng một
năm chỉ tổ chức 2 đợt Hội giảng thể hiện tinh thần phương pháp dạy học mới mang

nặng tính phong trào.

Tăng cường đầu tư tài chính cho các hoạt động dạy học, đặc biệt tạo mọi điều
kiện để nâng cấp trang thiết bị cho công tác Dạy học đổi mới.

</div>
<span class='text_page_counter'>(7)</span><div class='page_container' data-page=7>

<b>2.4.5. Nâng cao vai trò gương mẫu và năng lực chỉ đạo chuyên môn của Hiệu </b>
<b>trưởng và đội ngũ cán bộ quản lý trong nhà trường.</b>

“Cán bộ nào phong trào ấy”, khi đội ngũ cán bộ quản lý nhà trường cùng thống
nhất trong nhận thức về ý nghĩa và sự cần thiết của quá trình ĐMPPDH trong việc
nâng cao chất lượng giáo dục, cùng đồng tâm nhất trí dồn trí và lực để thực hiện
thường xuyên, có hiệu quả các hoạt động đổi mới theo kế hoạch chỉ đạo đã được bàn
bạc, hoạch định, cùng đánh giá mọi hoạt động của mỗi tổ nhóm, mỗi bộ phận, mỗi
giáo viên, mỗi lớp học dựa trên tiêu chí chất lượng và hiệu quả của các hoạt động đổi
mới PPDH thì nhất định quá trình đổi mới PPDH sẽ đạt được những kết quả tốt./.

Nơi nhận: <b>HIỆU TRƯỞNG</b>

- Chi bộ; (đã ký)
- BGH trường;

- Các TCM;
- Lưu.

</div>

<!--links-->