<span class='text_page_counter'>(1)</span><div class='page_container' data-page=1>

<i><b>Tổ chức hoạt động ngoại khoá Địa lý cho học sinh THCS</b></i>

<b>A. ĐẶT VẤN ĐỀ.</b>

<b>I.</b> <b>Lời mở đầu.</b>

Ngoại khố là hình thức tổ chức dạy học ngồi lớp, khơng quy định bắt buộc trong chương
trình; hoạt động này dựa trên sự tự nguyện tham gia của một số hay số đơng học sinh có hứng
thú, u thích bộ mơn và muốn tìm tịi, sáng tạo nội dung học tập Địa lý.

Tuy vậy trong quá trình dạy học giáo viên mới chỉ chú trọng vào việc truyền đạt kiến thức
cho học sinh trong các giờ học chính khố trên lớp chứ rất ít tổ chức cho các em các giờ học Địa
lý ngoài lớp.

Đối với học sinh cấp THCS các em đang ở lứa tuổi “không còn là trẻ con nhưng lại chưa
phải là người lớn”. Các em đang rất tị mị, thích những cái lạ, thích khám phá và đặc biệt rất
thích được vui chơi. Chính vì thế giáo viên cần nắm bắt được đặc điểm tâm sinh lý này để tổ
chức những buổi học ngoại khoá kết hợp giữa kiến thức địa lý đã dạy ở trên lớp với những hiểu
biết của học sinh cùng với môi trường xung quanh để vừa khắc sâu kiến thức vừa tạo hứng thú
u thích mơn học cho học sinh.

<b>II.</b> <b>Thực trạng của vấn đề nghiên cứu.</b>

<i><b>1. Thực trạng.</b></i>

Trong thời gian trực tiếp giảng dạy ở trường THCS Nga Điền, do điều kiện về thời gian nên
hầu như giáo viên chỉ mời truyền thụ kiến thức cho học sinh ngay tại lớp chứ chưa tạo được một
buổi học ngoại khoá nào để gây hứng thú cho học sinh, giúp các em có thêm tầm hiểu biết và u
thích môn học hơn.

<i><b>2. Kết quả , hiệu quả của thực trạng trên.</b></i>

Từ thực tế đó tơi mạnh dạn chọn đề tài “<i><b>Tổ chức hoạt động ngoại khoá Địa lý cho học sinh</b></i>
<i><b>THCS</b></i>” với mục đích là giúp giáo viên Địa lý có thêm một số kinh nghiệm nhỏ trong quá trình
giảng dạy nhằm thu hút sự ham học Địa lý của học sinh.

<b>A. GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ.</b>
<b>I.</b> <b>Các giải pháp thực hiện.</b>

<i><b>1. Đặc điểm cơ bản của hoạt động ngoại khoá.</b></i>

Hoạt động ngoại khoá Địa lý được phân biệt với các hình thức tổ chức dạy học khác bởi
những nét chủ yếu sau:

- Hoạt động ngoại khoá là hoạt động ngồi giờ học trên lớp, khơng được quy định trong
chương trình nội khố.

</div>
<span class='text_page_counter'>(2)</span><div class='page_container' data-page=2>

- Khi tổ chức hoạt động ngoại khố giáo viên khơng trực tiếp hoạt động cùng học sinh,
nhưng phải là người hướng, tổ chức, tư vấn, giám khảo cho các trị chơi và có thể trong
nhiều trường hợp cần thiết còn là người chỉ đạo, điều khiển các hoạt động ngoài giờ học
của học sinh.

- Nội dung hoạt động ngoại khoá thường liên quan với nội dung học tập trong chương trình
và phù hợp với hoàn cảnh của địa phương và đặc điểm của các em tham gia hoạt động.
- Khi tổ chức hoạt động ngoại khố giáo viên khơng tổ chức kiểm tra, đánh giá kết quả

hoạt động ngoại khố với các hình thức tương tự như một giờ học chính khố.

<i><b>2. Các hạot động ngoại khoá Địa lý ở trường THCS.</b></i>

Các hoạt động ngoại khoá địa lý ở trường THCS rất đa dạng, có thể xếp vào các hệ thống
phân loại khác nhau, tuỳ vào cơ sở phân loại. Ví dụ:

- Nếu dựa vào quy mô số học sinh tham gia hoạt động, có thể xếp các hoạt động ngoại
khố vào 3 loại:

+ Hoạt động cá nhân.
+Hoạt động nhóm.

+ Hoạt động tập thể ( tồn lớp).

- Nếu dựa vào loại hình hoạt động, có thể chia các hạot động ngoại khố địa lý thành :
+ Tổ địa lý.

+ Câu lạc bộ địa lý.
+ Đố vui địa lý.
+ Dạ hội địa lý.

Mỗi loại hoạt động ngoại khố địa lý có nội dung riêng, được đặc trưng bởi phương pháp tiến
hành và cách thức tổ chức thích hợp. Tuy nhiên, chúng có liên hệ chặt chẽ với nhau. Trong nhiều
trường hợp, mỗi loại hình này có thể được htực hiện trong hình thức tổ chức khác. Ví dụ: Đố vui
địa lý tuy là một hạot động ngoại khoá độc lập với câu lạc bộ địa lý nhưng có thể tiến hành trong
các buổi sinh hoạt câu lạc bộ địa lý, xem như là một phần của chương trình câu lạc bộ.

<b>II.</b> <b>Các giải pháp để tổ chức thực hiện.</b>

<i><b>1. Đối với giáo viên: </b></i>

Để tổ chức tốt một giờ học ngoại khoá giáo viên phải lựa chọn được nội dung phù hợp cho
hoạt động.

Để tiến hành giờ học ngoại khoá giáo viên cần nắm vững các nguyên tắc sau:

- Tổ chức hoạt động ngoại khố phải phù hợp với đặc điểm tâm lý, trình độ nhận thức và
hoàn cảnh học tập của học sinh, phù hợp với điều kiện vật chất và thời gian học sinh có thể thu
xếp được, phù hợp với đặc điểm của nhà trường và đặc điểm địa lý của địa phương.

</div>
<span class='text_page_counter'>(3)</span><div class='page_container' data-page=3>

Tạo cơ hội, điều kiện để lơi cuốn tất cả mọi học sinh trong lớp có trình độ học lực khác nhau
vào các hoạt động ngoại khố phù hợp với năng lực, hồn cảnh của các em. Kích thích tinh thần
ham học của các em.

Hoạt động ngoại khố tuy là hình thức tự nguyện của học sinh, nhưng cần phải đề cao tinh
thần kỷ luật, ý thức tập thể, thói quen nề nếp.

Đề cao vai trị chủ động, tính tích cực, sáng tạo và tính tự quản, sáng kiến cá nhân của học
cinh.

Tranh thủ sự giúp đỡ, ủng hộ của phụ huynh học sinh. Liên kết và phối hợp chặt chẽ với các
tổ chức Đoàn, Đội và tổ chức xã hội khác nhau ở trong và ngoài nhà trường tạo ra sức mạnh tập
thể trong hoạt động ngoại khoá.

- Hoạt động ngoại khoá rất đa dạng, giáo viên có thể lựa chọn một hình thức mà giáo viên
thấy phù hợp với học sinh với điều kiện về thời gian và tình hình địa phương.

Đối với học sinh trường THCS Nga Điền, hoạt động ngoại khoá phù hợp nhất đó là tổ chức
trị chơi Địa lý ngay tại phòng học.

Trò chơi địa lý trong hoạt động ngoại khố là trị chơi học tập, có tác dụng mở rộng, nâng
cao hiểu biết Địa lý và các kỹ năng hoạt động của học sinh. Tổ chức trò chơi tốt vừa phát huy
được sự nhanh trí, sáng tạo, vừa rèn luyện tính tự lập và tinh thần tập thể của các em. Ngoài ra,
hứng thú học tập, niềm tin và tình cảm của học sinh được nâng cao, mơn địa lý sẽ gần gũi với
các em hơn.

Trò chơi Địa lý có hai khía cạnh quan trọng:

+ Nội dung trị chơi là nội dung Địa lý hoặc có liên quan trực tiếp, giúp mở rộng, nâng
cao kiến thức, kỹ năng địa lý đã học ở nhà trường.

+ Mang đầy đủ tính chất của một trị chơi: Có luật chơi, cách chơi, gây hứng thú và sự thi
đua giữa các em, giữa các nhóm, tổ.

Trị chơi Địa lý tuy là hình thức ngoại khoá sinh động, hấp dẫn, nhưng khi tổ chức trị chơi, giáo
viên cần lưu ý:

+ Khơng lạm dụng trị chơi, dễ gây nhàm chán.

+ Trị chơi phải ln được biến đổi cho phù hợp với trình độ và lứa tuổi, cũng như hoàn
cảnh thực tế của học sinh.

+ Không chú trọng nhiều đến chuyện thắng thua, chống biểu hiện cay cú, hơn thua.
+ Khuyến khích học sinh hoạt động tập thể, đề cao tinh thần đoàn kết, cộng tác, trao đổi
học hỏi để cùng tiến bộ.

<i><b>Ví dụ 1</b></i>: Trị chơi “ơ chữ”.

- Mục tiêu: Qua ơ chữ giáo viên giúp học sinh xác định được tên một số nước ở châu Mỹ.
- Cách chơi:

</div>
<span class='text_page_counter'>(4)</span><div class='page_container' data-page=4>

H
Â
U
M

Ĩ

 Giáo viên chiếu lên bảng ( bằng máy chiếu) kết quả đúng:

C U B A

C H I L Ê

Â

P Ê R U

C Ô L Ô M B I A

M Ĩ

Tương tự như vậy giáo viên có thể tổ chức thêm cho học sinh một ơ chữ nữa:
 Câu hỏi: Tìm tên bốn biển trong các ô trống này:

B
I
Ể
N

 Đáp án của ô chữ :

B A C H H A I

C A R I B Ê

B I Ể N B Ă C

N A U Y

<i><b>Ví dụ 2</b></i>: Trị chơi “kẻ dấu tên”:

Giáo viên tổ chức cho học sinh thành hai nhóm, mỗi nhóm 2 học sinh:
- 1 học sinh lên bảng ghi chính xác tên thuật ngữ.

- 1 học sinh ở dưới đọc khái niệm về thuật ngữ đó.
<i>Ví dụ: </i>

1, Bộ phận của đại dương, nằm gần hoặc xa đất liền có đặc điểm về độ mặn. HS ghi:
Biển.

2, Dạng địa hình có bề mặt tương đối bằng phẳng hoặc gợn sóng, đơi khi có đồi. Độ cao
tuyệt đối từ 500m trở lên. HS ghi: Cao nguyên.

3, Đoạn cuối của một con sơng, nơi có lịng sơng có độ dốc nhỏ và tác động bồi tụ phù sa
ở đây chiếm ưu thế. HS ghi: Hạ lưu sông.

4, Đồng bằng phù sa thấp, bằng phẳng, do các sông lớn bồi đắp ở cửa sông. HS ghi: Châu
thổ.

</div>
<span class='text_page_counter'>(5)</span><div class='page_container' data-page=5>

6, Nơi có nguồn nước ngọt và các điều kiện thích hợp với sự sinh sống của các sinh vật
cũng như con người trong các hoang mạc. HS ghi: Ốc đảo.

<i><b>2. Đối với học sinh.</b></i>

- Khi tham gia hoạt động ngoại khoá học sinh cần phải chuẩn bị tốt kiến thức đã học. Đọc

kỹ phần tư kiệu tham khảo, đọc kỹ phần tra cứu thuật ngữ.

- Trong khi chơi trò chơi cần phải có tình thần đồn đội, biết kết hợp sức mạnh tập thể
nhưng đồng thời cũng phát huy được tư duy của bản thân.

<b>C. KẾT LUẬN.</b>

Qua thực tế vận dụng “Hoạt động ngoại khoá” ở khối 7 tại trường THCS Nga Điền tôi
thấy kết quả rất khả quan. Đa số học sinh có hứng thú học tập , các em rất thoải mái khơng gị bó
như giờ học chính khố. Các em sơi nổi hào hứng và mạnh dạn hơn, em nò cũng muốn thể hiện
khả năng hiểu biết của mình. Tuy nhiên do điều kiện về thời gian, cơ sở vật chất nên những buổi
học ngoại khố khơng được tổ chức thường xun.

Trên đây chỉ là một chút kinh nghiệm nhỏ của tôi trong việc thực hiện hoạt động ngoại
khố ở mơn địa lý mà tơi đã thực hiện. Với khuôn khổ của một sáng kiến kinh nghiệm và khả
năng còn hạn chế của bản thân chắc chắn khơng tránh khỏi những sai sót trong q trình thực
hiện, vì thế tơi mong muốn được đồng nghiệp đóng góp ý kiến để có thể áp dụng sáng kiến này
vào thực tế giảng dạy đạt hiệu quả cao hơn nữa.

Nga Điền, tháng 4 năm 2009.
Người thực hiện

</div>

<!--links-->