Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (694.66 KB, 9 trang )
<span class='text_page_counter'>(1)</span><div class='page_container' data-page=1>
Ta có:
2
2
2 2
2
2
2 2
2 2
2
2 2 2
.
2
2 2
2
<i>R</i>
<i>L</i> <i>C</i>
<i>L</i> <i>C</i>
<i>L</i> <i>C</i> <i><sub>L</sub></i> <i><sub>C</sub></i>
<i>U</i>
<i>P</i> <i>RI</i> <i>R</i>
<i>R r</i> <i>Z</i> <i>Z</i>
<i>U</i>
<i>R</i>
<i>R</i> <i>Rr r</i> <i>Z</i> <i>Z</i>
<i>U</i> <i>U</i>
<i>r</i> <i>Z</i> <i>Z</i> <i><sub>r</sub></i> <i><sub>Z</sub></i> <i><sub>Z</sub></i> <i><sub>r</sub></i>
<i>R</i> <i>r</i>
<i>R</i>
<sub></sub> <sub></sub> <sub></sub>
2
max <sub>2</sub> <sub>2</sub>
2
2
2 <i>L</i> <i>C</i> 2
<i>L</i> <i>C</i>
<i>U</i>
<i>P</i>
<i>r</i> <i>Z</i> <i>Z</i> <i>r</i>
<i>khi R</i> <i>r</i> <i>Z</i> <i>Z</i>
<b>Khi đó</b>
<b>+) Tổng trở:</b>
2 2
2
2
2 2
2 2
2
2 2
2
<i>L</i> <i>C</i>
<i>L</i> <i>C</i>
<i>Z</i> <i>R r</i> <i>Z</i> <i>Z</i>
<i>R</i> <i>Rr</i> <i>r</i> <i>Z</i> <i>Z</i>
<i>R</i> <i>Rr R</i> <i>R R r</i>
<i>Z</i> <i>R R r</i>
<sub></sub> <sub></sub>
<b>+) Hệ số công suất:</b>
1
2 2
2
4
<i>R r</i>
<i>Z</i>
<i>R r</i> <i>R r</i>
<i>R</i>
<i>R R r</i>
Cho mạch điện xoay chiều gồm cuộn dây có <i>r</i> 50 ;<i>L</i> 0.4 / và tụ điện có điện dung
4
10 / ( )
<i>C</i><sub></sub> <i>F</i> <sub>và điện trở thuần R thay đổi được. Điện áp hai đầu mạch là</sub> <i><sub>u</sub></i><sub></sub><sub>100 2 cos tV</sub><sub></sub> <sub>. Tìm</sub>
R để
a) hệ số công suất của mạch là cos 0.5 .
b) cơng suất tỏa nhiệt trên tồn mạch đạt cực đại. Tính giá trị cực đại đó.
c) cơng suất tỏa nhiệt trên điện trở R cực đại. Tính giá trị cực đại của cơng suất đó.
<b>HD giải:</b>
Ta có:
40 , 100 ,
U 100V
<i>L</i> <i>C</i>
<i>Z</i> <i>Z</i>
a) Hệ số công suất của mạch là:
2 2
2 2
1
cos
2
1
2
50 1
2
50 60
<i>L</i> <i>C</i>
<i>R r</i>
<i>Z</i>
<i>R r</i>
<i>R r</i> <i>Z</i> <i>Z</i>
<i>R</i>
<i>R</i>
Giải phương trình trên ta được các nghiệm R cần tìm
Cơng suất tiêu thụ trên đoạn mạch đạt giá trị cực đại khi:
50 60
10
<i>L</i> <i>C</i>
<i>R r Z</i> <i>Z</i>
<i>R</i>
<i>R</i>
Khi đó, cơng suất cực đại của mạch:
2
max <sub>2</sub> 250<sub>3</sub>
<i>L</i> <i>C</i>
<i>U</i>
<i>P</i> <i>W</i>
<i>Z</i> <i>Z</i>
b) Công suất tỏa nhiệt trên R cực đại khi:
2
2
2
max <sub>2</sub> <sub>2</sub>
2
max
2
10 61
100
100 20 61
<i>L</i> <i>C</i>
<i>R</i>
<i>L</i> <i>C</i>
<i>R</i>
<i>R</i> <i>r</i> <i>Z</i> <i>Z</i>
<i>U</i>
<i>P</i>
<i>r</i> <i>r</i> <i>Z</i> <i>Z</i>
<i>R</i>
<i>P</i> <i>W</i>
<sub></sub>
<b>Ví dụ 1:</b>Cho đoạn mạch xoay chiều nối tiếp gồm biến trở R, cuộn dây thuần cảm có cảm kháng 100
và tụ điện có dung kháng 200. Điện áp đặt vào hai đầu đoạn mạch <i>u</i>100 2 cos100 (V)<i>t</i> . Xác
định giá trị của biến trở để công suất tiêu thụ trên đoạn mạch là 40W
A.120 ;150 và150 <b>B.</b>100 và 50
<b>C.</b> 200 và150 <b>D.</b> 200 và 50
<b>HD giải:</b>
Ta có:
2
2
2
2
2
2 2
2 2
100
40
100
250 100 0
200
50
<i>L</i> <i>C</i>
<i>RU</i>
<i>P RI</i>
<i>R</i> <i>Z</i> <i>Z</i>
<i>R</i>
<i>R</i>
<i>R</i> <i>R</i>
<i>R</i>
<i>R</i>
<sub></sub>
<b>Chọn D</b>
<b>Ví dụ 2:</b>Một đoạn mạch nối tiếp gồm một điện trở R có thể thay đổi được, tụ điện <i>C</i> 125
và
cuộn dây thuần cảm <i>L</i> 2
. Đặt vào hai đầu đoạn mạch một điện áp xoay chiều
150 2 cos100 ( )
<i>u</i> <i>t V</i> . Thay đổi R để công suất tiêu thụ trong mạch bằng 90W . Khi đó, R có hai giá
trị <i>R</i>1 và <i>R</i>2 bằng:
A.190 và160 <b>B.</b> 80 và 60
<b>C.</b> 90 và160 <b>D.</b> 60 và16
<b>HD giải:</b>
Ta có:
2
2
2
2
2
2 2
2 2
200 , 80
150
90
120
250 120 0
160
90
<i>L</i> <i>C</i>
<i>L</i> <i>C</i>
<i>Z</i> <i>Z</i>
<i>RU</i>
<i>P RI</i>
<i>R</i> <i>Z Z</i>
<i>R</i>
<i>R</i>
<i>R</i> <i>R</i>
<i>R</i>
<i>R</i>
<sub></sub>
<b>Ví dụ 3:</b> Cho một đoạn mạch xoay chiều gồm một biến trở R mắc nối tiếp với cuộn thuần cảm
1
<i>L</i><sub></sub> <i>H</i> . Hiệu điện thế hai đầu đoạn mạch ổn định và có biểu thức <i>u</i>200cos100 ( )<i>t V</i> . Thay đổi
R, ta thu được công suất tỏa nhiệt cực đại trên biến trở bằng
A. 25W <b>B.</b> 50W
<b>C.</b>100W <b>D.</b> 200<i>W</i>
<b>HD giải:</b> Ta có: <i>U</i> 100 2, <i>ZL</i> 100
Công suất tỏa nhiệt trên biến trở:
2 2 2
2 2
2 <sub>2</sub>
<i>L</i> <i>C</i>
<i>L</i> <i>C</i> <i>L</i> <i>C</i>
<i>U</i> <i>U</i> <i>U</i>
<i>R R</i>
<i>Z</i> <i>Z</i>
<i>R</i> <i>Z</i> <i>Z</i> <i>Z</i> <i>Z</i>
<i>R</i>
<i>R</i>
Dấu bằng xảy ra
2
2
max
100 2
100
2 2.100
<i>L</i> <i>C</i>
<i>L</i>
<i>U</i>
<i>R Z</i> <i>Z</i> <i>P</i> <i>W</i>
<i>Z</i>
<b>Chọn C</b>
<b>Ví dụ 4:</b>Cho một đoạn mạch điện gồm điện trở R thay đổi được, cuộn dây thuần cảm và tụ điện mắc
nối tiếp. Biết <i>L</i>1,5 ( ),<sub></sub> <i>H</i> 10 (F)4
2
<i>C</i>
.Đặt vào hai đầu đoạn mạch một hiệu điện thế ổn định có biểu
<b>A.</b> <i>R</i>0 <b>B.</b> <i>R</i>100 <b>C.</b> <i>R</i> 50 <b>D.</b> <i>R</i>150
<b>HD giải:</b>
Ta có: <i>ZL</i> 150 , <i>ZC</i> 200
Để cơng suất tỏa nhiệt trên R đạt cực đại thì <i>R Z</i> <i>L</i><i>ZC</i> 50
<b>Chọn C</b>
<b>Ví dụ 5 ( Trích đề thi Đại học năm 2007).</b>Đặt hiệu điện thế u U cos ( ) 0 <i>t V</i> (U và0 không đổi)
vào hai đầu đoạn mạch RLC không phân nhánh. Biết độ tự cảm và điện dung được giữ không đổi. Điều
chỉnh trị số điện trở R để công suất tiêu thụ của đoạn mạch đạt cực đại. Khi đó hệ số cơng suất của
đoạn mạch bằng:
<b>A.</b>0.85 <b>B.</b>0.5 <b>C.</b>1 <b>D.</b> 1
2
<b>HD giải:</b>
Ta có:
2 2 2
2 2
2 2
<i>L</i> <i>C</i>
<i>L</i> <i>C</i> <i>L</i> <i>C</i>
<i>U</i> <i>U</i> <i>U</i>
<i>P R</i>
<i>Z</i> <i>Z</i>
<i>R</i> <i>Z</i> <i>Z</i> <i>Z</i> <i>Z</i>
<i>R</i>
<i>R</i>
Khi đó P đạt cực đại khi cos 1
2 2
<i>L</i> <i>C</i> <i>R</i> <i>R</i>
<i>R Z</i> <i>Z</i>
<i>Z R</i>
<b>Chọn D</b>
<b>Ví dụ 6: ( Trích đề thi Đại học năm 2008).</b>Đoạn mạch xoay chiều gồm biến trở R, cuộn dây thuần
cảm có độ tự cảm L và tụ điện có điện dung C mắc nối tiếp. Biết hiệu điện thế hiệu dụng hai đầu đoạn
mạch là U, cảm kháng <i>Z<sub>L</sub></i>, dung kháng <i>Z<sub>C</sub></i> (với <i>Z<sub>C</sub></i> <i>Z<sub>L</sub></i>) và tần số dịng điện trong mạch khơng thay
đổi. Thay đổi R đến giá trị <i>R</i>0thì cơng suất tiêu thụ của đoạn mạch đạt giá trị cực đại <i>Pm</i>khi đó:
A. <i>R Z</i>0 <i>L</i><i>ZC</i> <b>B.</b>
2
0
<i>m</i> <i>U</i>
<i>P</i>
<i>R</i>
B.<b>C.</b> <i>L</i>2
<i>m</i>
<i>C</i>
<i>Z</i>
<i>P</i>
<i>Z</i>
<b>D.</b> <i>R</i>0 <i>ZL</i><i>ZC</i>
<b>HD giải:</b>
Ta có:
2 2 2
2 2
2 <sub>2</sub>
<i>L</i> <i>C</i>
<i>L</i> <i>C</i> <i>L</i> <i>C</i>
<i>U</i> <i>U</i> <i>U</i>
<i>P R</i>
<i>Z</i> <i>Z</i>
<i>R</i> <i>Z</i> <i>Z</i> <i>Z</i> <i>Z</i>
<i>R</i>
<i>R</i>
Khi đó P đạt cực đại khi <sub>0</sub> <sub>max</sub> 2 2
0
2 2
<i>L</i> <i>C</i>
<i>L</i> <i>C</i>
<i>U</i> <i>U</i>
<i>R R</i> <i>Z</i> <i>Z</i> <i>P</i>
<i>R</i> <i>Z</i> <i>Z</i>
<b>Chọn D</b>
<b>Ví dụ 7: (Trích đề thi Cao đẳng năm 2010).</b>Đặt điện áp <i>u</i>200cos100 ( )<i>t V</i> vào hai đầu đoạn mạch
gồm biến trở R mắc nối tiếp với một cuộn cảm thuần có độ tự cảm <i>L</i><sub></sub>1
<b>A.</b>1A <b>B.</b> 2<i>A</i> <b>C.</b> 2<i>A</i> <b>D.</b> 2
2 <i>A</i>
<b>HD giải:</b> 2 2
max <i>L</i> 100 <i>L</i> 100 2
<i>P</i> <i>R Z</i> <i>Z</i> <i>R Z</i>
Do đó 100 2 1
100 2
<i>U</i>
<i>I</i> <i>A</i>
<i>Z</i>
<b>Ví dụ 8: (Trích đề thi Cao đẳng năm 2012).</b>Đặt điện áp <i>u U</i> 0cos
<b>A.</b>điện áp hiệu dụng giữa hai đầu biến trở bằng điện áp hiệu dụng giữa hai đầu cuộn cảm thuần .
<b>B.</b>điện áp hiệu dụng giữa hai đầu biến trở bằng hai lần điện áp hiệu dụng giữa hai đầu cuộn cảm thuần
<b>C.</b>hệ số công suất của đoạn mạch bằng 1
<b>D.</b>hệ số công suất của đoạn mạch bằng 0.5
<b>HD giải:</b>
Thay đổi R đến khi <i>P</i>max. Ta có:
2
max <sub>2</sub>
<i>L</i> <i>R</i> <i>L</i>
<i>L</i> <i>C</i>
<i>U</i>
<i>P</i>
<i>R Z</i> <i>U</i> <i>Z</i>
<i>R</i>
<i>R Z</i> <i>Z</i>
<sub> </sub> <sub></sub> <sub></sub>
Hệ số cơng suất cos 1
2
<b>Chọn A</b>
<b>Ví dụ 9:</b> Cho mạch điện xoay chiều RLC mắc nối tiếp, biết R có thể thay đổi được. Điều chỉnh cho
1 0
<i>R R</i> thì cơng suất tiêu thụ của mạch lớn nhất và có giá trị bằng 50W Điều chỉnh đến
2 0 200
<i>R</i> <i>R</i> thì cơng suất của mạch là 40<i>W</i> .Điện áp giữa hai đầu đoạn mạch là:
<b>A.</b> 200V <b>B.</b>120V <b>C.</b> 100 2<i>V</i> <b>D.</b> 100V
<b>HD giải:</b>Thay đổi R đến khi <i>P</i>max<b>.</b>Ta có
2
max
0
0
50
2
<i>L</i> <i>C</i>
<i>U</i>
<i>P</i> <i>W</i>
<i>R</i>
<i>R</i> <i>Z</i> <i>Z</i>
<sub></sub> <sub></sub>
2
0 2 2
0
200 40
200 <i><sub>L</sub></i> <i><sub>C</sub></i>
<i>U</i>
<i>R</i> <i>W</i>
<i>R</i> <i>Z</i> <i>Z</i>
0 2 2 0
0 0
100
200 40 200 100 2
200
<i>SHIFT CALC</i>
<i>R</i>
<i>R</i> <i>R</i> <i>U</i> <i>V</i>
<i>R</i> <i>R</i>
<b>Chọn C</b>
<b>Ví dụ 10:</b> Cho một đoạn mạch gồm một cuộn dây thuần cảm <i>L</i><sub></sub>1
<b>A.</b> 10 3
<b>B.</b> 10 3
2 <i>F</i>
<b>C.</b> 10 4
<b>D.</b> 10 4
Mặt khác: max 2 4
200 <sub>1</sub> <sub>10</sub>
100
0
2 2
<i>C</i>
<i>L</i> <i>C</i>
<i>C</i>
<i>L</i> <i>C</i> <i>C</i>
<i>Z</i>
<i>U</i>
<i>P</i> <i>Z</i> <i>Z</i> <i>C</i> <i>F</i>
<i>Z</i>
<i>Z</i> <i>Z</i> <i>Z</i>
<sub></sub>
<sub></sub>
<b>Chọn D</b>
<b>Ví dụ 11:</b>Một đoạn mạch gồm biến trở R mắc nối tiếp với cuộn dây có độ tự cảm <i>L</i>0,08<i>H</i> và điện
trở thuần <i>r</i> 32 .Đặt vào hai đầu đoạn mạch một hiệu điện thế dao động điều hịa ổn định có tần số
góc 300<i>rad<sub>s</sub></i> .Để cơng suất tỏa nhiệt trên biến trở đạt giá trị lớn nhất thì điện trở của biến trở phải có
giá trị bằng bao nhiêu?
<b>A.</b> 56 <b>B.</b> 24 <b>C.</b> 32 <b>D.</b> 40
<b>HD giải:</b> Ta có:
2 2
2
2 2 2 <sub>2</sub> 2 2
<i>R</i>
<i>L</i> <i>C</i> <i>L</i> <i>C</i>
<i>U</i> <i>U</i>
<i>P</i> <i>RI</i> <i>R</i> <i>R</i>
<i>R r</i> <i>Z</i> <i>Z</i> <i>R</i> <i>Rr r</i> <i>Z</i> <i>Z</i>
2 2
2
2 <sub>2</sub> 2 2 <sub>2</sub>
2
<i>L</i> <i>C</i> <i><sub>L</sub></i> <i><sub>C</sub></i>
<i>U</i> <i>U</i>
<i>r</i> <i>Z</i> <i>Z</i> <i><sub>r</sub></i> <i><sub>Z</sub></i> <i><sub>Z</sub></i> <i><sub>r</sub></i>
<i>R</i> <i>r</i>
<i>R</i>
<sub></sub> <sub></sub> <sub></sub>
Vậy
2
max <sub>2</sub>
2
2 <i>L</i> <i>C</i> 2
<i>U</i>
<i>P</i>
<i>r</i> <i>Z</i> <i>Z</i> <i>r</i>
khi
2
2 <sub>40</sub>
<i>L</i> <i>C</i>
<i>R</i> <i>r</i> <i>Z</i> <i>Z</i>
<b>Chọn D</b>
<b>Ví dụ 12: (Trích đề thi chuyên ĐH Vinh năm 2012)</b> Đặt điện áp xoay chiều có giá trị hiệu dụng
60<i>V</i> vào đoạn mạch mắc nối tiếp gồm cuộn dây có <i>r</i> 20 ;<i>ZL</i> 50 , tụ điện <i>ZC</i> 65 và biến trở
R. Điều chỉnh R thay đổi từ 0 thì thấy cơng suất tồn mạch đạt cực đại là:
<b>A.</b>120W <b>B.</b>115,2W <b>C.</b>40W <b>D.</b>105,7W
<b>HD giải:</b>
Vì <i>r Z</i> <i><sub>L</sub></i><i>Z<sub>C</sub></i> do đó
2
max 0 max <sub>2</sub> 2. 115,2
<i>L</i> <i>C</i>
<i>U</i>
<i>P</i> <i>R</i> <i>P</i> <i>r</i> <i>W</i>
<i>r</i> <i>Z</i> <i>Z</i>
<b>Chọn B</b>
<b>Ví dụ 13: (Trích đề thi Sở GD- ĐT Bình Phước)</b>Đặt điện áp xoay chiều có giá trị hiệu dụng120V ,
tần số không đổi vào hai đầu đoạn mạch AB gồm đoạn mạch AM ghép nối tiếp với đoạn mạch MB.
Đoạn mạch AM chỉ có biến trở R; đoạn mạch MB gồm cuộn dây không thuần cảm ghép nối tiếp với tụ
C. Điều chỉnh R đến giá trị<i>R</i>0sao cho công suất tiêu thụ trên biến trở đạt cực đại thì thấy điện áp hiệu
dụng đoạn mạch MB bằng 40 3<i>V</i> và công suất tiêu thụ trên đoạn mạch AB bằng90W .Tính cơng suất
tiêu thụ trên đoạn mạch AM.
<b>A.</b>30W <b>B.</b>60W <b>C.</b> 67,5W <b>D.</b>45W
2 2
0 <i>L</i> <i>C</i> <i>L</i> <i>C</i> 2 0 0 (1)
<i>R R</i> <i>r</i> <i>Z</i> <i>Z</i> <i>Z</i> <i>R r</i> <i>Z</i> <i>Z</i> <i>R R r</i>
Công suất tiêu thụ của mạch khi đó là: 22
90 80
2
<i>AB</i> <i>U</i> <i>U</i>
<i>P</i> <i>R r</i> <i>R</i>
<i>Z</i> <i>R</i>
Kết hợp với giả thuyết
0 <sub>40 3 120</sub>80 <sub>80 3</sub>
<i>L</i> <i>C</i>
<i>MB</i>
<i>U r</i> <i>Z</i> <i>Z</i> <i><sub>R</sub></i>
<i>U</i> <i>U</i> <i>Z</i>
<i>Z</i> <i>Z</i> <i>Z</i>
Thay vào (1) ta tìm được <i>r</i> 40
Vậy công suất tiêu thụ trên MB là: <i>PMB</i> <i>U<sub>Z</sub></i><sub>2</sub>2 <i>r</i>30<i>W</i>
Website<b>HOC247</b>cung cấp một môi trường <b>học trực tuyến</b>sinh động, nhiều<b>tiện ích thơng minh</b>,
nội dung bài giảng được biên soạn công phu và giảng dạy bởi những <b>giáo viên nhiều năm kinh</b>
<b>nghiệm, giỏi về kiến thức chuyên môn lẫn kỹ năng sư phạm</b>đến từ các trường Đại học và các
trường chuyên danh tiếng.
- <b>Luyên thi ĐH, THPT QG:</b>Đội ngũ<b>GV Giỏi, Kinh nghiệm</b>từ các Trường ĐH và THPT danh tiếng xây dựng
các khóa<b>luyện thi THPTQG</b>các mơn: Tốn, Ngữ Văn, Tiếng Anh, Vật Lý, Hóa Học và Sinh Học.
- <b>Luyện thi vào lớp 10 chun Tốn:</b>Ơn thi<b>HSG lớp 9</b>và<b>luyện thi vào lớp 10 chuyên Toán</b>các trường
<i>PTNK, Chuyên HCM (LHP-TĐN-NTH-GĐ), Chuyên Phan Bội Châu Nghệ An</i>và các trường Chuyên khác cùng
<i>TS.Trần Nam Dũng, TS. Pham Sỹ Nam, TS. Trịnh Thanh Đèo và Thầy Nguyễn Đức Tấn.</i>
- <b>Tốn Nâng Cao THCS:</b>Cung cấp chương trình Toán Nâng Cao, Toán Chuyên dành cho các em HS THCS
lớp 6, 7, 8, 9 u thích mơn Tốn phát triển tư duy, nâng cao thành tích học tập ở trường và đạt điểm tốt ở
các kỳ thi HSG.
- <b>Bồi dưỡng HSG Tốn:</b>Bồi dưỡng 5 phân mơn<b>Đại Số, Số Học, Giải Tích, Hình Học</b>và<b>Tổ Hợp</b>dành cho
học sinh các khối lớp 10, 11, 12. Đội ngũ Giảng Viên giàu kinh nghiệm:<i>TS. Lê Bá Khánh Trình, TS. Trần</i>
<i>Nam Dũng, TS. Pham Sỹ Nam, TS. Lưu Bá Thắng, Thầy Lê Phúc Lữ, Thầy Võ Quốc Bá Cẩn</i>cùng đơi HLV đạt
thành tích cao HSG Quốc Gia.
- <b>HOC247 NET:</b>Website hoc miễn phí các bài học theo<b>chương trình SGK</b>từ lớp 1 đến lớp 12 tất cả các
môn học với nội dung bài giảng chi tiết, sửa bài tập SGK, luyện tập trắc nghiệm mễn phí, kho tư liệu tham
khảo phong phú và cộng đồng hỏi đáp sôi động nhất.
- <b>HOC247 TV:</b>Kênh<b>Youtube</b>cung cấp các Video bài giảng, chuyên đề, ôn tập, sửa bài tập, sửa đề thi miễn
phí từ lớp 1 đến lớp 12 tất cả các mơn Tốn- Lý - Hố, Sinh- Sử - Địa, Ngữ Văn, Tin Học và Tiếng Anh.
<i><b>Học mọi lúc, mọi nơi, mọi thiết bi – Tiết kiệm 90%</b></i>
<i><b>Học Toán Online cùng Chuyên Gia</b></i>