Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (895.83 KB, 7 trang )
<span class='text_page_counter'>(1)</span><div class='page_container' data-page=1>
W: www.hoc247.net F: www.facebook.com/hoc247.net Y: youtube.com/c/hoc247tvc Trang | 1
<b>TRƯỜNG THPT NGUYỄN HUỆ ĐỀ KIỂM TRA HỌC KÌ 2 </b>
<b> NĂM HỌC: 2018 - 2019 </b>
<b> MÔN: Ngữ Văn 10 </b>
( Đề gồm 02 trang )
<b>Phần I. Đọc-hiểu (3.0 điểm) </b>
Đọc văn bản sau và trả lời câu hỏi bên dưới:
Ngày xưa có một em bé gái đi tìm thuốc chữa bệnh cho mẹ. Em được Phật trao cho một bông cúc.
Sau khi dặn em cách làm thuốc cho mẹ, Phật nói thêm: “Hoa cúc có bao nhiêu cánh, người mẹ sẽ
sống thêm bấy nhiêu năm”. Vì muốn mẹ sống thật lâu, cô bé dừng lại bên đường tước cánh hoa ra
thành nhiều cánh nhỏ. Từ đó hoa cúc có rất nhiều cánh... Ngày nay, cúc vẫn được dùng để chữa
bệnh. Tên y học của cúc là Liêu chi,
<i>(Theo Almanach người mẹ và phái đẹp, NXB Văn hố - Thơng tin, 1990)</i>
<b>Câu 1. (0,5 điểm) Xác định phương thức biểu đạt chính của văn bản? </b>
<b>Câu 2. (0,5 điểm) Cô bé dừng lại bên đường trước cánh hoa ra thành nhiều cánh nhỏ nhằm mục </b>
đích gì ?
<b>Câu 3. (1,0 điểm) Trong câu nói của Phật: “Hoa cúc có bao nhiêu cánh, người mẹ sẽ sống thêm bấy </b>
nhiêu năm sử dụng biện pháp tu từ gì? Nêu tác dụng của biện pháp tu từ đó?
<b>Câu 4. (1,0 điểm) Anh (chị) nhận ra thơng điệp nào có ý nghĩa nhất với bản thân? Vì sao? </b>
<b>Phần II. Làm văn (7,0 điểm). </b>
<b>Câu 1 (2,0 điểm): Từ phần đọc-hiểu, anh (chị) hãy viết một đoạn văn nghị luận (khoảng 200 chữ) </b>
trình bày suy nghĩ của mình về lịng hiếu thảo.
<b>Câu 2 (5,0 điểm) Phân tích đoạn thơ sau: </b>
...Cậy em em có chịu lời.
Ngồi lên cho chị lạy rồi sẽ thưa
Giữa đường đứt gánh tương tư
Keo loan chắp mối tơ thừa mặc em
Kể từ khi gặp chàng Kim
Khi ngày quạt ước khi đêm chén thề
Sự đâu sóng gió bất kì,
Hiếu tình khơn lẽ hai bề vẹn hai.
Ngày xuân em hãy cịn dài
Xót tình máu mủ thay lời nước non
W: www.hoc247.net F: www.facebook.com/hoc247.net Y: youtube.com/c/hoc247tvc Trang | 2
Ngậm cười chín suối hãy cịn thơm lây
W: www.hoc247.net F: www.facebook.com/hoc247.net Y: youtube.com/c/hoc247tvc Trang | 3
<b>TRƯỜNG THPT NGUYỄN HUỆ ĐÁP ÁN ĐỀ KIỂM TRA HỌC KÌ 2 </b>
<b> NĂM HỌC: 2018 - 2019 </b>
<b> MÔN: Ngữ Văn 10 </b>
<b>Phần I. Đọc-hiểu (3.0 điểm) </b>
<b>Câu 1. (0,5 điểm) </b>
Phương thức biểu đạt chính của văn bản: Tự sự
<b>Câu 2. (0,5 điểm) </b>
Cô bé dừng lại bên đường trước cánh hoa ra thành nhiều cánh nhỏ nhằm mục đích để mẹ sống thật
lâu
<b>Câu 3. (1,0 điểm) </b>
Biện pháp tu từ: so sánh
<b>Câu 4. (1,0 điểm) Tho ng đie p: Mo i người con ca n phải co lòng hiéu thảo đói vơ i cha me của mì̀nh. </b>
Bởi vì chúng ta sống nhất định phải có lịng hiếu thảo, phải biết đền đáp công ơn nuôi dưỡng của mẹ
cha.
<b>Phần II. Làm văn (7,0 điểm). </b>
<b>Câu 1 (2,0 điểm): </b>
Dàn ý tham khảo:
1. Nêu vấn đề:Giới thiệu ngắn gọn vấn đề cần nghị luận: Lòng hiếu thảo.
2. Phân tích vấn đề
a. Giải thích
- Lịng hiếu thảo là gì?
+ Đối xử và chăm sóc tốt cha mẹ của mình.
+ Hành động yêu thương, chăm sóc, phụng dưỡng ơng bà, cha mẹ khi già yếu và thờ phụng sau khi
họ qua đời.
b. Phân tích, chứng minh
- Biểu hiện của lịng hiếu thảo?
+ Người có lịng hiếu thảo là người ln biết cung kính, vâng lời và làm cho cha mẹ được vui vẻ, tinh
thần được an ổn.
- Vì sao sống phải có lịng hiếu thảo?
+ Ơng bà cha mẹ là những người sinh thành và nuôi dưỡng ta khôn lớn, luôn dành cho ta những
điều tốt đẹp nhất trên đời này.
W: www.hoc247.net F: www.facebook.com/hoc247.net Y: youtube.com/c/hoc247tvc Trang | 4
+ Giá trị của một người con được nhìn nhận khơng phải ở sự giàu sang, quyền quý mà nó được thể
hiện qua chữ “hiếu”.
+ Lòng hiếu thảo giúp gắn kết các thế hệ trong gia đình.
c. Mở rộng
- Trong xã hội cịn nhiều người sống bất hiếu, vơ lễ, đánh đập đối xử tàn nhẫn, bỏ rơi cha mẹ già. Họ
thể hiện một lối sống vô ơn, một nhân cách kém cỏi.
⇒ Những người như thế thật đáng chê trách.
d. Bài học nhận thức và hành động
- Sống phải có lịng hiếu thảo.
- Thể hiện lịng hiếu thảo với ơng bà cha mẹ ngay từ hôm nay.
3. Kết thúc vấn đề
- Khẳng định lại vấn đề: Lòng hiếu thảo thể hiện lối sống trọng tình trọng nghĩa, là nét đẹp cao quý
trong nền văn hóa Việt Nam.
<b>Đoạn văn suy nghĩ về lòng hiếu thảo: </b>
Hiếu thảo là tình cảm tự nhiên và cũng là đạo đức của con người. Người con hiếu thảo ln biết
kính trọng và yêu thương cha mẹ của mình. Cha mẹ nuôi con không bao giờ mong được đền đáp lại
công lao ấy. Nhưng nghĩa vụ của mỗi người con là phụng dưỡng khi cha mẹ tuổi già sức yếu. Điều
quan trọng nhất là chúng ta phải phấn đấu học tập và rèn luyện để trở thành con ngoan, trị giỏi, trở
thành những cơng dân tốt, đem lại niềm vui, niềm tự hào cho ba mẹ. Trong cuộc sống có rất nhiều
tấm gương hiếu thảo đáng được khen ngợi, tiêu biểu là những câu chuyện trong “Nhị thập tứ hiếu”.
Bên cạnh đó vẫn có những kẻ bất hiếu, không vâng lời cha mẹ, ngược đãi cha mẹ mình, ln làm cha
mẹ đau lịng. Đó là những người đáng bị phê phán trong xã hội. Tóm lại, bổn phận làm con phải biết
giữ tròn chữ hiếu với đấng sinh thành. Ngày nay, không chỉ hiếu thảo với cha mẹ, chữ hiếu còn được
mở rộng ý nghĩa như trong lời Bác Hồ dạy: “Trung với nước, hiếu với dân”.
<b>Câu 2 (5,0 điểm) </b>
<b>Tham khảo bài văn phân tích sau: </b>
W: www.hoc247.net F: www.facebook.com/hoc247.net Y: youtube.com/c/hoc247tvc Trang | 5
Duyên là một thứ trời xe, trời định, những người yêu nhau ắt hẳn được xe duyên. Thế mà ở đây
Kiều tự thay trời trao duyên của bản thân mình cho em thì có thể được khơng?. Mà dun thì là u
nhau mới có huống chi Thúy Vân cùng chàng Kim có yêu nhau đâu. Mặt khác trong sâu thẳm trái
tim của Kiều thì việc trao duyên kia không hề dễ, phải trao đi người mà mình u thương thì làm
sao có thể vui được. Tuy nhiên thì ở đây Kiều vẫn phải tước quyền của ông tơ bà nguyệt, bỏ qua
những cảm xúc của bản thân mình để quyết định trao duyên cho em.
Thứ nhất là Kiều mở lời nói với em:
“Cậy em em có chịu lời.
Tác giả dùng từ thật hay khi nói đên việc trao duyên của nàng Kiều cho Thúy Vân. Là một người
chị đáng ra chẳng bao giờ phải cậy nhờ hay vái lạy em mình cả thế nhưng ở đây Kiều trao duyên hay
chính là đang nhờ Thúy Vân thay mình đền đáp tấm chân tình với Kim Trọng. Những từ “cậy”, “ngồi
lên”, “lạy”, “thưa”. Đó chính là thái độ của người dưới dành cho người trên nhưng ở đây thì lại là chị
dành cho em. Dùng ngơn ngữ như thế tác giả có ý muốn nói đến sự cậy nhờ em của Thúy Kiều. Nàng
thành khẩn giống như cầu xin em mình để đền đáp tình cảm cho chàng Kim.
Trước sự cậy nhờ ấy để thêm phần thuyết phục Vân đồng ý thì Kiều đã tâm sự với em về những
nỗi tơ vương sầu muộn đang bủa giăng trong lịng nàng. Và chỉ có Thúy Vân mới có thể giúp đỡ Kiều
chứ khơng có ai khác cả:
“Giữa đường đứt gánh tương tư
Keo loan chắp mối tơ thừa mặc em
Kể từ khi gặp chàng Kim
Khi ngày quạt ước khi đêm chén thề
Sự đâu sóng gió bất kì,
Hiếu tình khơn lẽ hai bề vẹn hai. ”
Nàng ngậm ngùi mà rằng nàng đã chót thề nguyền cùng người con trai tên Kim Trọng ấy mà giờ
đây tình yêu vừa mới chớm đến lại đứt gánh tương tư giữa đường. Còn tại sao đứt gánh thì có lẽ
Vân cũng hiểu. Chính vì thế mà Kiều mong Vân chấp nhận sự cậy nhờ của mình mà chắp mối tơ loan
với chàng Kim Trọng. Sự ngậm ngùi ấy được phát ra từ những câu thơ trên. Có thể nói để cất lên
những tiếng cậy nhờ kia thì quả thật Kiều cũng đau đớn lắm. Dù cho là chị em nữa nhưng phải
gượng ép trao đi thứ mình khơng muốn trao và thứ mà người ta khơng muốn nhận thì chẳng khác
nào mất đi một thứ quý báu. Vân ngây thơ phúc hậu cũng chỉ biết là Thúy Kiều cậy nhờ mình chứ
nào đâu hiểu hết được “ Hiếu tình khôn lẽ hai bề vẹn hai”.
W: www.hoc247.net F: www.facebook.com/hoc247.net Y: youtube.com/c/hoc247tvc Trang | 6
“Ngày xn em hãy cịn dài
Xót tình máu mủ thay lời nước non
Chị dù thịt nát xương mịn
Ngậm cười chín suối hãy còn thơm lây!”
Để thuyết phục em, Kiều khơng tiếc viện đến tình máu mủ, cùng với cả cái chết. Các thành ngữ
"tình máu mủ", "lời nước non", "thịt nát xương mòn" , "ngậm cười chín suối" được dùng đến trong
bốn câu thơ trên thể hiện sự quyết tâm thuyết phục em cho bằng được của Kiều. Đối với nàng, việc
trả nghĩa cho Kim Trọng còn quan trọng hơn cả mạng sống, chỉ cần Vân kết duyên với Kim Trọng,
cho dù có chết đi thì Kiều cũng thấy được an ủi, mãn nguyện. Chính cách viện đến tình máu mủ và
cái chết ấy đã khiến cho Vân chẳng thể nào từ chối lời khẩn cầu của nàng.
Với thể thơ lục bát được sử dụng một cách nhuần nhuyễn, đầy sáng tạo kết hợp với nhiều biện
pháp tu từ, sử dụng sáng tạo thành ngữ dân gian và kết hợp tài tình ngơn ngữ bác học với ngơn ngư
bình dân , Nguyễn Du đã khắc họa rõ nét tâm trạng dằn vặt, đau đớn khi phải hi sinh chữ tình để
làm trịn chữ hiếu của Kiều, khiến hình tượng của nàng trở nên đẹp đẽ hơn trong lòng người đọc.
Đồng thời, qua tác phẩm ta cịn có thể thấy được sự yêu thương, cảm thông sâu sắc của Nguyễn Du
dành cho nhân vật của mình.
W: www.hoc247.net F: www.facebook.com/hoc247.net Y: youtube.com/c/hoc247tvc Trang | 7
Website HOC247 cung cấp một môi trường học trực tuyến sinh động, nhiều tiện ích thơng minh,
nội dung bài giảng được biên soạn công phu và giảng dạy bởi những giáo viên nhiều năm kinh
<b>nghiệm, giỏi về kiến thức chuyên môn lẫn kỹ năng sư phạm đến từ các trường Đại học và các </b>
trường chuyên danh tiếng.
<b>I. Luyện Thi Online</b>
- <b>Luyên thi ĐH, THPT QG:</b> Đội ngũ GV Giỏi, Kinh nghiệm từ các Trường ĐH và THPT danh tiếng xây
dựng các khóa luyện thi THPTQG các mơn: Tốn, Ngữ Văn, Tiếng Anh, Vật Lý, Hóa Học và Sinh Học.
- <b>Luyện thi vào lớp 10 chuyên Toán: Ôn thi HSG lớp 9 và luyện thi vào lớp 10 chuyên Toán các </b>
trường PTNK, Chuyên HCM (LHP-TĐN-NTH-GĐ), Chuyên Phan Bội Châu Nghệ An và các trường Chuyên
khác cùng TS.Trần Nam Dũng, TS. Pham Sỹ Nam, TS. Trịnh Thanh Đèo và Thầy Nguyễn Đức Tấn.
<b>II.</b> <b>Khoá Học Nâng Cao và HSG </b>
- <b>Toán Nâng Cao THCS:</b> Cung cấp chương trình Tốn Nâng Cao, Tốn Chun dành cho các em HS
THCS lớp 6, 7, 8, 9 yêu thích mơn Tốn phát triển tư duy, nâng cao thành tích học tập ở trường và đạt
điểm tốt ở các kỳ thi HSG.
- <b>Bồi dưỡng HSG Toán:</b> Bồi dưỡng 5 phân mơn Đại Số, Số Học, Giải Tích, Hình Học và Tổ Hợp dành
cho học sinh các khối lớp 10, 11, 12. Đội ngũ Giảng Viên giàu kinh nghiệm: TS. Lê Bá Khánh Trình, TS.
<i>Trần Nam Dũng, TS. Pham Sỹ Nam, TS. Lưu Bá Thắng, Thầy Lê Phúc Lữ, Thầy Võ Quốc Bá Cẩn cùng đôi </i>
HLV đạt thành tích cao HSG Quốc Gia.
<b>III. Kênh học tập miễn phí</b>
- <b>HOC247 NET:</b> Website hoc miễn phí các bài học theo chương trình SGK từ lớp 1 đến lớp 12 tất cả
các môn học với nội dung bài giảng chi tiết, sửa bài tập SGK, luyện tập trắc nghiệm mễn phí, kho tư
liệu tham khảo phong phú và cộng đồng hỏi đáp sôi động nhất.
- <b>HOC247 TV:</b> Kênh Youtube cung cấp các Video bài giảng, chuyên đề, ôn tập, sửa bài tập, sửa đề thi
miễn phí từ lớp 1 đến lớp 12 tất cả các mơn Tốn- Lý - Hoá, Sinh- Sử - Địa, Ngữ Văn, Tin Học và Tiếng
Anh.
<i><b> Học mọi lúc, mọi nơi, mọi thiết bi – Tiết kiệm 90% </b></i>
<i><b>Học Toán Online cùng Chuyên Gia </b></i>