NV8 Lờ Duy Thanh- Vn Chn- Yờn Bỏi
Ngày soạn: Ngày dạy :
Tuần 23. Tiết 89 Câu trần thuật
A. Mục tiêu bài học:
Hc xong bi ny,hs cú c:
1.Kiến thức
: - hiểu rõ đặc điểm hình thức của câu trần thuật, phân biệt câu trần thuật với
các kiểu câu khác.
- Nắm vững chức năng của câu trần thuật
2.Kĩ năng:
-Nhận biết câu trần thuật trong vb.
- Biết sử dụng câu trần thuật phù hợp với tình huống giao tiếp.
3.Thỏi

:

-Giáo dục ý thức sử dụng câu TT.
B. Chuẩn bị:
- Giáo viên soạn giảng, bảng phụ
- Học sinh xem trớc bài.
C. Tiến trình lên lớp:
1
. ổn định tổ chức
: Sỹ số
2. Kiểm tra bài cũ
? Thế nào là câu cảm thán? Cho ví dụ.
Đáp án:
Câu cảm thán là câu có những từ ngữ cảm thán... dùng để bộc lộ trực tiếp cảm
xúc của ngời nói, xuất hiện chủ yếu trong ngôn ngữ nói hàng ngày hay ngôn ngữ văn chơng.
Ví dụ: Ta yêu bạn biết chừng nào!
+ Học sinh trả lời Học sinh nhận xét, bổ sung

Giáo viên nhận xét cho điểm.
Hoạt động 1
3. Bài mới:
GV: Các em đã học: Câu nghi vấn, Câu cầu khiến, câu cảm thán, nắm đợc đặc điểm hình
thức và chức năng của các kiểu câu. Nhng có một kiểu câu không có đặc điểm hình thức của
những kiểu câu trên. Nhng ngoài chức năng chính của nó, nó còn đợc dùng để g/c, đề nghị hay
bộc lộ tình cảm, cảm xúc. Đó là kiểu câu nào, giờ học hôm nay cô trò chúng ta cùng tìm hiểu...
Hoạt động của thầy Hoạt động của trò Nội dung
Hoạt động 2
Giáo viên treo bảng phụ
I. Đặc điểm hình thức
và chức năng


? Học sinh đọc
? Trong các đoạn trích trên h yã
xác định các kiểu câu mà em đã
học. (Câu nghi vấn, câu, câu cầu
khiến, câu cảm thán)
- Ôi Tào Khê! Câu cảm thán
? Vậy những câu còn lại có đặc
điểm hình thức của các kiểu câu
nghi vấn, cầu khiến không?Dùng
a/C1,2:trình bày suy nghĩ
C3:nhắc nhở
b/ C1:Kể và tả
NV8 Lờ Duy Thanh- Vn Chn- Yờn Bỏi
để làm gì? C2:Thông báo
c/C1,2:MT ngoại hình
? Những câu không có đặc điểm

hình thức của các kiểu câu khác
gọi là câu TT .H y nêu các dấuã
hiệu nhận biết về HT,chức năng?
-hs phát biểu Hình thức: Không có
đặc điểm của các kiểu
câu nghi vấn, cầu
khiến, cảm thán.
? Những câu này dùng để làm gì? Chức năng: - Kể và
thông báo ,y/c,đề
nghị,bộc lộ cảm xúc
? Chú ý về mặt hình thức và cho
biết khi viết, câu trần thuật thờng
kết thúc câu nh thế nào?
* Khi viết: kết thúc
bằng dấu (.); (!); (...)
? Trong những kiểu câu đ vàã
đang học, kiểu câu nào đợc dùng
nhiều nhất? Vì sao?
- Câu trần thuật vì phần lớn hoạt
động giao tiếp của con ngời đều
xoay quanh những chức năng đó
vào những mục đích giao tiếp
khác..
? Vậy theo em , thế nào là câu
trần thuật.
? Chức năng chính câu cảm thán
là gì?
* Ghi nhớ (SGK/46)
? H y cho 1 ví dụ về câu trầnã
thuật.

- Bạn Lan có mái tóc rất suôn và
mềm mại.
G.V: Trong câu trần thuật có một nhóm cần lu ý riêng, đó là những câu biểu thị một hành động đợc
thực hiện bằng chính việc phát ra câu đó. Với những câu này, ngời nói (viết) thực hiện đợc nhiều mục
đích khác nhau:: cảm ơn, mời, chúc mừng, hứa bảo đảm, hỏi, xin lỗi.(Tích hợp với bài tập 5)
? Học sinh cho ví dụ từng mục
đích của câu trần thuật.
G.V: Chủ ngữ trong dấu () có
nghĩa là có thể dùng hoặc không.
(Chủ ngữ ngôi thứ nhất)
Ví dụ: -(Em) xin cảm ơn cô
-(Cháu) mời bà xơi cơm ạ.
-(Anh) xin chúc mừng em.
-(Tôi) xin hứa với anh là ngày mai
tôi sẽ đến.
- Tất cả những câu trên xếp vào
một kiểu câu bởi nó giống nhau ở
đặc điểm hình thức: Không có yếu
tố ngôn ngữ đặc trng của những
kiểu câu khác.
-(Tôi) xin bảo đảm đây là hàng
thật.
-Mình hỏi cậu hút thuốc lá có lợi ở
chỗ nào.
Hoạt động 3
Giáo viên hớng dẫn
II. Luyện tập
Học sinh làm độc lập
1. Bài tập 1
a. Cả 3 câu đều là câu

trần thuật.
Tơng tự các em làm ý (b) Chức năng: Kể, bộc lộ
NV8 Lờ Duy Thanh- Vn Chn- Yờn Bỏi
tình cảm, cảm xúc.
? Xác định bài tập 2
2. Bài tập 2
Giáo viên hớng dẫn
học sinh thảo luận Trình
bày học sinh nhận xét Bổ sung
- Định nghĩa: Câu trần
thuật
- Giáo viên nhận xét - D.H: Câu trần thuật.
-ý nghĩa: Cùng diễn
đạt 1 ý nghĩa: đêm
trăng đẹp gây xúc
động m nh liệt cho nhàã
thơ khiến nhà thơ
muốn làm một điều gì
đó.
? Xác định yêu cầu bài tập 3 Xác định các kiểu câu và Chức
năng
3. Bài tập 3
Giáo viên hớng dẫn học sinh
làm bài.
Chức năng giống: Cả 3 đều dùng
để CK
a. ý cầu khiến
Chức năng khác: Câu (b), (c) có ý
cầu khiến (đề nghị), nhẹ nhàng,
nh nhặn lịch sự hơn câu (a)ã

b. nghi vấn
c. trần thuật.
? Đọc xác định yêu cầu bài tập 6
6. Bài tập 6
Giáo viên hớng dẫn Học sinh
về nhà làm
-hs ghi chép gợi ý
- Viết 1 đoạn đối thoại giữa giáo
viên và học sinh, giữa bác sỹ và
bệnh nhân, giữa ngời mua hàng và
ngời bán hàng.
Hoạt động 4 4
. Củng cố
:
Giáo viên khái quát nội dung bài
-y/c hs đọc lại ghi nhớ
5. Dặn dò:




- Học và làm bài tập 4,5,6
- Xem trớc bài sau
************************************************************************************

Ngày soạn: Ngày dạy :
NV8 Lờ Duy Thanh- Vn Chn- Yờn Bỏi
n ụ (Bc Ninh) ni th tỏm v vua nh Lớ

Bi Chiu di ụ vit bng ch Hỏn

Tiết 90 :
(Thiên đô chiếu - Lý Công Uẩn)
A. Mục tiêu bài học
- Học xong văn bản này, học sinh :
1.Kiến thức
:
- Nắm đợc đặc điểm cơ bản của thể chiếu. Thấy đợc sức thuyết phục to lớn của Chiếu dời
đô là sự kết hợp giữa lý lẽ và tình cảm.
- thấy đợc khát vọng của nhân dân ta về một đất nớc độc lập, thống nhất, hùng cờng và
khí phách của dân tộc Đại Việt đang trên đà lớn mạnh đợc phản ánh qua Chiếu dời đô.
-ý nghĩa trọng đại của sự kiện rời đô và sức thuyết phục mạnh mẽ của lời tuyên bố quyết
định rời đô.
2.Kĩ năng:
-Đọc-hiểu một vb viết theo thể chiếu.
- Nhận ra, thấy đợc đặc điểm của kiểu NL trung đại trong một vb cụ thể.
3.Thỏi

:

- Biết vận dụng bài học để viết văn nghị luận.
B. Chuẩn bị:
- Giáo viên soạn thảo, nghiên cứu tài liệu tham khảo, tranh chùa một cột...
- Học sinh soạn bài, su tầm tranh.
C. Tiến trình lên lớp
1. ổn định tổ chức:
2. Kiểm tra bài cũ:
? Đọc thuộc lòng bài thơ Ngắm trăng và trình bầy cảm nhận của em về bài thơ.
Đáp án: MB: - Giải thích tác giả, văn bản, hoàn cảnh sáng tác.
- Nội dung khái quát, cảm nhận chung
- Trích dẫn

TB: - Điệp từ "Không" thiếu thốn
NV8 Lờ Duy Thanh- Vn Chn- Yờn Bỏi
- Tâm trạng bối rối, xúc động...
- Bác vẫn chủ động ngắm trăng.
- Nhân hoá: Trăng nh ngời bạn tri kỉ, tri âm.
Giữa trăng và ngời luôn có song sắt nhà tù chắn giữa nhng không ngăn đợc tình cảm
song phơng m nh liệt...ã
Bác là Ngời yêu trăng, yêu thiên nhiên thiết tha ngời nghệ sĩ - chiến sĩ vĩ đại.
Học sinh trả lời học sinh nhận xét bổ sung.
Giáo viên nhận xét cho điểm
Hoạt động 1
3. Bài mới
Chỳng ta cú c cuc sng ngy hụm nay phi luụn luụn ghi nh cụng lao tri
bin ca cỏc v anh hựng cha ụng thi trc. H l nhng ngi ly i sng ca nhõn
dõn lm thc o s vng mnh v phn thnh ca t nc. Hụm nay cụ cựng cỏc em
n thm mt ni vi ln iu dõn ca ni ting, cỏc em cú bit n ny õu khụng?
* Treo nh n ụ
õy chớnh l n ụ-Bc Ninh, ni th tỏm v vua thi Lớ,thm v vua u tiờn sỏng lp
ra vng triu Lớ ú l Lớ Cụng Un vi ỏng vn bt h, cú giỏ tr v mt lch s quớ giỏ:
Chiu di ụ.
Hoạt động của thầy Hoạt động của trò Nội dụng
Hoạt động 2
? Vài nét khái quát về Lý Công
Uẩn
-hs nêu chú thích*
+ L ngi sỏng lp ra vng
triu nh Lớ ly niờn hiu l
Thun Thiờn
I. Tìm hiểu chung
1. Tác giả

+Lớ Cụng Un(974-
1028) tc l Lớ
Thỏi T.Quờ Bc
Ninh.
ễng l ngi thụng
minh, nhõn ỏi, cú chớ
ln.
+ Lớ Cụng Un (974-1028) tc l Lớ Thỏi T.Quờ Bc Ninh.
+ ễng l ngi thụng minh, nhõn ỏi, cú chớ ln.
+ L ngi sỏng lp ra vng triu nh Lớ ly niờn hiu l Thun Thiờn
GV: ễng m cụi cha, c b nuụi l Lớ Khỏnh Vn dy d v s giỳp ca s Vn Hnh,
cng vi ti nng, cú ý chớ ụng c triu ỡnh v nhõn dõn mn m tụn ụng lờn lm vua. ễng
tr thnh mt ụng vua anh minh, giu lũng nhõn ỏi.ễng th 55 tui, lm vua c 18 nm.
* Chiu nh.
? Em hiểu Chiếu là gì?
-Là thể văn do vua dùng để ban
bố mệnh lệnh
NV8 Lờ Duy Thanh- Vn Chn- Yờn Bỏi
Khái quát hiểu biết về Chiếu dời
dô.
Hi: Hóy cho bit hon cnh ra i
ca vn bn?
GV: Khi lờn ngụi vua, Lớ Cụng
Un tip nhn mt triu i th
lc cha mnh, dõn nghốo
kh, kinh ụ vn phi da vo
nỳi rng him tr, vic di ụ
mang li cuc sng m no cho
muụn dõn l cn thit.
-hs nêu

+ Nm Canh Tut niờn hiu
Thun Thiờn(1010)
2. Văn bản.
-Viết năm 1010
Gv: Hớng dẫn học sinh đọc: Trang
trọng, chú ý những câu hỏi, câu
cảm... Gv: đọc 1 đoạn - gọi học sinh
đọc - nhận xét cách đọc
-2 hs đọc theo y/c-nhận xét
Gọi hs đọc Chú thích
-hs đọc chú thích
? Quan sát văn bản Chiếu dời đô
cho biết bài Chiếu này thuộc kiểu
văn bản nào đ học. ã Vì sao em xác
định nh thế?
- Kiểu VBNL - vì đợc biết = phân
tích lập luận để trình bày và thuyết
phục ngời nghe t tởng dời đô của
tác giả.
-Thể loại:NL
? Nếu là VBNL thì vấn đề lập luận
ở bài Chiếu này là gì.
- Sự cần thiết phải dời kinh đô từ
Hoa L về Đại La
?ở chơng trình lớp 8 các em cũng
học văn bản nh thế nhng ở mức độ
nâng cao hơn, kết hợp cả TS, MT,
BC.
? Theo em văn bản này chia làm
mấy phần? Nội dung của từng phần.

- 2 đoạn: + Xa... không dời đổi:
Phân tích nội dung tiêu đề, cơ sở
lịch sử và thực tiễn dời đô.
-Bố cục:2 luận điểm
+ Còn lại: Kết luận
Hoạt động 3 ? Đọc đoạn 1. II. Đọc-hiểu văn bản
? Mở đầu văn bản Lý Công Uẩn đã
đa nội dung lý lẽ, dẫn chứng nào?
- Viện dẫn sử sách Trung Quốc
nói về việc các Vua đời xa Thợng,
Chu cũng từng có cuộc dời đô (5
lần, 3 lần...)
1 Vì sao phải dời đô.
? Sự việc dẫn đó nhằm mục đích
gì?
- Mu dẫn nghiệp lớn, xây dựng v-
ơng triều phồn thịnh tính kế lâu dài
cho các thế hệ sau.
Dn chng c th - lớ
do xỏc ỏng lm tin
chun b cho lớ l
phn sau: Di ụ
NV8 Lờ Duy Thanh- Vn Chn- Yờn Bỏi
- Trong lịch sử việc dời
đô xảy ra thờng xuyên
- Việc dời đô vừa thuận theo
mệnh trời - ý dân.
? Kết quả của việc dời đô Lý Công
Uẩn?
- Làm cho đất nớc vững bền, phát

triển thịnh vợng.
- Làm cho đất nớc
vững bền, phát triển
thịnh vợng.
Gv: Lý Thái Tổ dẫn số liệu cụ thể về các lần dời đô của 2 triều Thợng, Chu để chuẩn bị cho lý lẽ phần
sau: Trong lịch sử đ từng có chuyến dời đô và đ từng đêm lại kết quả tốt đẹp việc Lý Thái Tổ dời đôã ã
không có gì khác thờng, trái với quy luật
? Theo dõi và cho biết Lý Thái Tổ
còn đa ra lý lẽ nào?
- Hai nhà Đinh, Lê... thích nghi.
- Đóng đô một chỗ là
1 hạn chế.
? Tính thuyết phục của các lý lẽ
trên là gì?
- Đề cập sự thật của đất nớc liên
quan đến nhà Đinh, Lê định đô ở
Hoa L.
- Không đúng kinh nghiệm lịch sử
đất nớc ta không trờng tồn phồn
vinh.
? Bằng những hiểu biết lịch sử.
giải thích lý do hai triều Đinh, Lê vẫn
phải dựa vào vùng núi Hoa L để
đóng đô?
- Thời Đinh, Lê nớc ta luôn phải
chống chọi với nạn ngoại xâm, Hoa
L là địa thế kín đáo do núi non tạo
ra...
GV: Vic c úng ụ Hoa L ca hai nh inh, Lờ khụng phự hp vi qui lut khỏch quan
nờn hu qu: triu i khụng c lõu bn, s phn ngn ngi, trm h hao tn, ngi dõn kh

cc, muụn vt khụng c thớch nghi.Ta hiu nột tõm lớ c thự ca con ngi thi trung i:
noi theo tin nhõn, da vo mnh tri Th m...c úng yờn ụ thnh thỡ qu l sai lm.
Nhng thc ra hai triu i inh, Lờ lỳc by gi th lc cha mnh tin ra ng bng
t phng úng ụ, vn cũn phi da vo th nỳi rng cng c triu i.Cũn triu Lớ li
ang trờn phỏt trin,chớnh vỡ vy kinh ụ c Hoa L(Ninh Bỡnh) l khụng cũn phự hp.
? Tình thuyết phục của lý lẽ dời đô
đợc tăng lên nh thế nào?
- Trần..... dời đổi
T ng lớ gii cú lớ,
cú tỡnhCõu vn
bin nguDi ụ
phự hp vi nguyn
vng ca nhõn dõn,
ca vua
? Cảm xúc đó phản ánh khát vọng
nào của Lý Công Uẩn.
- Muốn thay đổi đất nớc để phát
triển đất nớc hùng cờng.
- Muốn thay đổi đất n-
ớc để phát triển đất n-
ớc hùng cờng.
? Nơi Lý Công Uẩn chọn để dời đô
ở đâu?
-HS nêu
2. Vì sao thành Đại
La là một nơi tốt nhất
để đóng đô.
? Thành Đại La có những lợi thế gì - Kinh đô cũ của Cao Vơng, trung - Lợi thế của thành Đại
NV8 Lờ Duy Thanh- Vn Chn- Yờn Bỏi
để chọn làm kinh đô của đất nớc.

( bpnt: Văn biền ngẫu).
?GiảI thích thế rồng cuộn hổ ngồi
tâm đất trời... tơi... chốn hội tụ...đời.
-Là trung tâm đất trời
-Có thế rồng cuộn hổ ngồi
Đúng ngôI Đ,T,N,B ,tiện hớng
La:

?NX nhịp điệu các câu văn?Qua
cách nhìn nhận đó em thấy LCU là
ngời ntn?
-hs nhận xét
-Câu văn biền ngẫu
,các vế đối xứng-tạo
tính thuyết phục->đợc
phân tích trên nhiều
mặt + Địa lý, chính trị,
văn hóa.
Ông quả là có cặp mắt tinh đời,toàn diện sâu sắc:Nằm giữa châu thổ ĐB BB có sông Hồng bao quanh
có hồ Tây,hồ Lục Thuỷ,có Ba Vì ,Tam Đảo trấn che mặt Tây,mặt Bắc,thông thơng rộng r I với các tỉnhã
ven biển phía Nam
? Đất nh thế nào đợc gọi là thắng
địa?Khi tiên đoán ĐL sẽ là chốn hội
tụmuôn đờit/g bộc lộ khát vọng
nào?

TN đất nớc
Hi vọng sự bền vững
Một đất nớc hùng cờng
- Là thắng địa của đất

nớc Việt
Gv: Về tất cả các mặt địa lý, chính trị, văn hóa lịch sử, đa thành Đại La có đủ mọi điều kiện để trở
thành kinh đô của đất nớc.
Hoạt động 4
? Qua đó bộc lộ khát vọng nào của
nhà Vua
?Trình tự mạch lạc trong hệ thống
lập luận của t/g?
Gọi hs đọc ghi nhớ
-hs kháI quát nội dung,nghệ thuật
của bài
1 hs đọc ghi nhớ
III. Tổng kết.
*Ghi nhớ
Hoạt động 5
4. Củng cố:
GV khái quát.
GV: Bi vit cỏch õy gn mt ngn nm, Nhng mi ln c li cụ thy dõng lờn trong
lũng mt cm xỳc khú t: l lũng cm phc, l s trõn trng, l lũng bit n mt ngi xõy dng
nờn c nghip nyBi chiu ngn gn, cụ ng y sc thuyt phc, ú chớnh l sc hp dn
ca ngh thut
?Sự đúng đắn trong quan điểm dời đo về Đại La(HN )đợc minh chng ntn trong ls?
NV8 Lờ Duy Thanh- Vn Chn- Yờn Bỏi
-Thăng Long là trung tâm chính trị,KT,VH của mọi thời đại (sắp kỉ niệm 1000 năm
TL-HN)
-HN luôn là tráI tim của cả nớc
-Luôn vững vàng trong mọi thử thách
5.
Dặn dò
:

Học làm bài tập.
-Đọc t liệu sách báo,xem ti vi để hiểu kĩ hơn về thủ đô HN,theo dõi các ch-
ơng trình thi Theo dòng lịch sử
-Soạn bài tiếp theo
********************************************************************************
Ngày soạn: Ngày dạy:
Tiết 91.
Câu phủ định.
A. Mục tiêu bài học:
Học xong tiết này,hs có đ ợc:
1.Kiến thức
: - H iểu rõ đặc điểm hình thức của câu phủ định.
- Nắm vững chức năng của câu phủ định
2.Kĩ năng:
-Nhận biết câu phủ định trong vb.
- Biết sử dụng câu phủ định phù hợp với tình huống giao tiếp.
3.Thỏi

:

-Giáo dục ý thức sử dụng câu phủ định
B. Chuẩn bị:
- Giáo viên soạn giảng, bảng phụ
- Học sinh soạn bài.
C. Tiến trình lên lớp:
1. ổn định t/c
2. kiểm tra bài cũ
- Thế nào là câu trần thuật? Chức năng của câu trần thuật cho ví dụ?
- Làm bài tập 6.
Đáp án: (1) - Câu trần thuật là câu không có đặc điểm hình thức của các kiểu câu NV, CK,

CT.
Thờng dùng để kể, thông báo, xác định, mô tả..., dùng để yêu cầu, đề nghị hay bộc lộ tình
cảm, cảm xúc.
VD: Ngày mai, cả lớp đi lao động.
(2) KT6 (hớng dẫn ở bài tập)
Học sinh nhận xét bổ sung
Gv nhận xét cho điểm
Hoạt động 1 3. Bài mới
GTBM: Câu phủ định đợc hiểu là câu có từ ngữ phủ định. Nó có thể thuộc kiểu câu trần thuật,
câu nghi vấn, câu cầu khiến, CCT. tuy nhiên khi đề cập đến câu phủ định ta thờng phân tích kiểu câu
trần thuật có từ ngữ phủ định...
NV8 Lờ Duy Thanh- Vn Chn- Yờn Bỏi
Hoạt động của thầy Hoạt động của trò Nội dung
Hoạt động 2 Gv: Treo bảng
phụ (1)
-HS đọc 4 câu
I. Đặc điểm hình thức
và chức năng
? Xét những ví dụ trên.
? Các câu b, c, d có đặc điểm
hình thức gì khác so với câu a?
- Học sinh trao đổi, thảo
luận - đại diện trả lời.
- Hình thức: b,c,d chứa các từ
phủ định: không, chẳng, cha.
-HT:Chứa từ phủ định
?Về chức năng các câu này
khác gì so với câu a
-- CN: b, c, d: phủ định việc
Nam đi Huế.

a. Khẳng định việc N đi Huế
Gv: Những câu nào có từ ngữ
phủ định đợc gọi là câu phủ định.
Gv: Treo bảng phụ (2) - Không phải nó...... đồn càn.
? Đọc và cho biết trong đoạn
trích trên những câu nào có từ ngữ
phủ định.
- Đâu có!
? Cho biết mục đích sử dụng
các từ ngữ phủ định của mấy ông
thầy bói?
- Học sinh trao đổi thảo luận và
trả lời.
- Không phải: bác bỏ phủ
định của ông thầy bói sờ vòi.
- Đâu có: trực tiếp bác bỏ
phủ định của ông thầy sờ ngà
và gián tiếp phủ định của ông
thầy bó sờ vòi.
? Những câu phủ định trên nội
dung bị phủ định có nằm trong câu
không? vậy nó nằm ở chỗ nào
trong đoạn trích
- Nội dung bị phủ định
trong câu phủ định 1 đợc thể
hiện trong câu nói của ông
thầy bói sờ vòi
- Nội dung bị phủ định
trong câu phủ định thứ 2 đợc
thể hiện cả 2 ông: sờ vòi và sờ

ngà.
Câu phủ định miêu
tả, câu phủ định bác
bỏ
Gv: Hai câu phủ định trên nhằm
để phản bác 1 ý kiến, phủ định của
ngời đối thoại đợc gọi là câu phủ
định bác bỏ.
Vậy câu: N không đi Huế
phủ định miêu tả
Câu không phải......đâu có
NV8 Lờ Duy Thanh- Vn Chn- Yờn Bỏi
phủ định bác bỏ.
? Thế nào là câu phủ định
? Câu phủ định dùng để làm gì?
? Cho VD về câu phủ định. VD: Anh ấy không đọc báo
Anh ấy đọc không phải là
báo mà là truyện
Không phải là anh ấy đọc
báo.
Gv: Xét về đặc điểm cấu tạo, căn cứ vào vị trí và tác động của TNPĐ có thể pl: Câu phủ định có
TNPĐ tác dụng CN, VN câu phủ định có TNPĐ NCC, tác dụng đến các tác phẩn khác.
? Đọc ghi nhớ - Học sinh đọc * Ghi nhớ
Hoạt động 3 II. Luyện tập
? xác định yêu cầu bài tập 1
- Vì: C1, là câu ông giáo dùng
để phản bác lại suy nghĩ của L
học (cái giống nó cũng khôn nó
cứ làm coi nh ..... lừa nó)
1. Bài tập 1

XĐ câu phủ định bác
bỏ
C2: là câu cái Tí muốn làm
thay đổi điều mà mẹ nó đang
nghĩ mấy đứa con đang đói
quá.
- Cụ cứ tg..... đâu
không, .......đâu.
? Vậy ở VD a và câu phủ định 2
trong (b) có phải là câu phủ định
không?
- Có phủ định miêu tả
? Đọc xác định bài tập 2 2. Bài tập 2
? Xác định những câu có ý
nghĩa phủ định
- Cả 3 câu vì có những từ
phủ định nh không, chẳng
Gv: Nhng câu phủ định này lại
có điểm đặc biệt là có 1 từ phủ
định kết hợp với 1 từ phủ định khác
(a) hay kết hợp với 1 từ phủ định và
1 từ bất định (b). Khi đó ý nghĩa
của cả câu phủ định là khẳng định.
- Đặt câu tơng đơng
Không phải là không = có
Không ai không = ai cũng
- Cách dùng pđ của pđ....
thể hiện ý nghĩa kđ nhằm làm
cho ý kđ đợc nhấn mạnh hơn
và có sức thuyết phục cao

? xác định bài tập 3.
- Học sinh thảo luận - trả
lời - nhận xét.
3. Bài tập 3
NV8 Lờ Duy Thanh- Vn Chn- Yờn Bỏi
- Viết lại: Choắt cha dậy đợc, nằm thoi thóp (Bỏ từ
nữa - nếu không bỏ - câu sai).
- Khi thay không thành cha
- Không dậy đợc nữa - vĩnh viễn không dạy đợc (phủ
định tuyệt đổi)
- Cha dạy đợc - sau đó có thể dạy đợc (phủ định tơng
đối). Tơng tự: Anh ấy không lập gia đình. Khác Anh ấy ch-
a lập gia đình.
- Câu văn của Tô Hoài rất phủ hợp với diễn biến của câu
chuyện - không nên viết lại.
Gv: hớng dẫn
- các câu đ cho khôngã
phải là câu phủ định nhng cũng
đợc dùng để biểu thị ý phủ
định.
4. Bài tập 4
Gv: Với bài tập 2 có những câu phủ định không biểu thị ý nghĩa phủ định, bài tập 4: có những câu
không phải là câu phủ định lại biểu thị ý phủ định.
Gv: Hớng dẫn học sinh về nhà
làm
5. Bài tập 5
Hoạt động 5
4. Củng cố:
?Tìm các câu phủ định trong văn bản Chiếu dời đô?
-giáo viên kháI quát nội dung bài

5. Dặn dò
:
-học kĩ ghi nhớ
-Làm bài tập 5
*******************************************************************************************************
Ngày soạn: Ngày dạy:

Tiết 92. chơng trình địa phơng
(Phần tập làm văn)
(Luyện tập viết VBTM về di tích,danh thắng ở địa phơng)
A. Mục tiêu cần đạt:
1/KT : HS Tự giác tìm hiểu nhiều di tích, thắng cảnh ở quê hơng mình.
- vận dụng kỹ năng bài thuyết minh.
2/KN : Biết quan sát tìm hiểu về 1 di tích hoặc danh thắng
-Biết viết VBTM
3/TĐ : Trân trọng,tích cực tìm hiểu các giá trị văn hoá ,danh thắng địa phơng
- Nâng cao lòng yêu quí quê hơng.
B. Chuẩn bị:
- Giáo viên ra đề trớc cho mỗi tổ một đề tài.
-Chuẩn bị tranh ảnh
- Học sinh chuẩn bị tìm hiểu và viết thành bài
C. Tiến trình lên lớp
1. ổn định t/c
2. Kiểm tra bài cũ
(Kiểm tra vở bài tập của 5 học sinh)
NV8 Lờ Duy Thanh- Vn Chn- Yờn Bỏi
3. Bài mới:
Giáo viên nêu yêu cầu; Giới thiệu di tích thắng cảnh của địa phơng.
1. Để có vốn kiến thức để viết bài các em cần phải làm gì?
Học sinh trả lời - nhận xét bổ sung.

Giáo viên chốt: - Đến tham quan trực tiếp ít nhất 1,2 lần quan sát kỹ về vị trí, phạm vi
khuân viên, từ bao quát đến cụ thể, từ ngoài vào trong.
- Tìm hiểu di tích, cảnh quan = cách hỏi han, trò chuyện với nhiều ngời trông coi ở đó để
biết về sự hình thành, tự tạo phát triển, lễ hội.
- Tìm đọc sách báo, tranh ảnh, bản đồ... có liên quan đến danh lam thắng cảnh.
- Soạn đề cơng - dẫn ý chi tiết bài TM
Hoạt động của thầy Hoạt động của trò Nội dung
GV cho hs kể tên các di tích ,các cảnh
trí đẹp của Văn Chấn-Nghĩa Lộ
?Trong các cảnh đó ,cảnh đẹp nào em
đợc nhìn quan sát tận mắt ?cảnh nào
em chỉ nghe kể ?Hoặc đọc trong các
văn bản ?
-hs kể tên em khác bổ sung
-HS nêu
1/Tìm hiểu và lựa
chọn đối t ợng TM
-Cánh đồng Mờng Lò
-Hang Thẩm lé, hang
Bản Dõng, hang Tú Lệ
GV treo ảnh chụp suối nớc nóng Sơn
A , Căng đồn Nghĩa Lộ
-hs quan sát , đọc tên -Căng đồn NL
-Suối nớc nóng
-Vờn quả , nhà sàn
Bác Hồ
-Nhà bảo tàng NL
Các nhóm lựa chọn đối tợng TM cho
nhóm mình
-Các nhóm lựa chọn đối tợng mà

yêu thích
?h y nhắc lại phã ơng pháp làm bài
văn TM
?Khi làm bài TM về danh lam thắng
cảnh cần lu ý điều gì?
-hs nhắc lại
-Nêu các điểm lu ý
2/Cách làm bài
?Nhắc lại bố cục bài văn TM
?Phần mở bài các em sẽ nêu ý gì?
?Phần thân bài các em sẽ nêu các ý
gì ?cách sắp xếp ntn cho hợp lí?
Hớng dẫn các nhóm viết dàn bài cho
đề bài mình đ chọn lựa?ã
-hs viết theo nhóm
Gợi ý: MB: G iới thiệu kháI quát
về di tích ,danh thắng
*TB: Giới thiệu các nội dung cụ
thể của di tích :Đặc điểm, nguồn
gốc, s hình thành , tác dụng, vai
trò của di tích
*KB: Thể hiện tháI độ, t/c trách
nhiệm của mình, kêu gọi mọi ngời
có tháI độ, trách nhiệm phát huy
3/Lập dàn bài
NV8 Lờ Duy Thanh- Vn Chn- Yờn Bỏi
Gọi 1,2 nhóm trình bày bài dựa trên
dàn ý-nhận xét bổ sung
các giá trị vh của di tích


4/Củng cố:
Hệ thống nội dung toàn bài, khắc sâu kiến thức cơ bản.
- Giáo viên: nhận xét chung nội dung và cách thức trình bày của từng nhóm.
- Biểu dơng khen thởng những bài làm hay.
5/Dặn dò:
- Về nhà viết một văn bản hoàn chỉnh
- Soạn bài mới
*************************************************************
Ngày soạn: Ngày dạy:
Tuần 24. Tiết 93.

(Trần Quốc Tuấn)

A. Mục tiêu cần đạt:
- Hc xong vn bn ny,hs :
1.Kiến thức
:
- Nắm đợc đặc điểm cơ bản của thể hch.
- Hoàn cảnh lịch sử liên quan sự ra đời của bài hịch.
-Cảm nhận đợc lòng yêu nớc bất khuất của Trần Quốc Tuấn, của nhân dân ta trong cuộc
kháng chiến chống ngoại xâm, thể hiện qua lòng căm thù giặc. Tinh thần quyết chiến, quyết
thắng kẻ thù xâm lợc.
- Nắm đợc đặc điểm cơ bản của thể hịch. Thấy đợc đặc sắc nghệ thuật văn chính luận của
Hịch tớng sĩ.
2.Kĩ năng:

-Đọc-hiểu một vb viết theo thể hịch.
NV8 Lê Duy Thanh- Văn Chấn- n Bái
-NhËn biÕt ®ỵc kh«ng khÝ s«i sơc thêi TrÇn ë thêi ®iĨm DT ta chn bÞ cc k/c lÇn 2 chèng
Nguyªn-M«ng.

- BiÕt vËn dơng bµi häc ®Ĩ viÕt v¨n nghÞ ln, cã sù kÕt hỵp gi÷a t duy logÝc vµ t duy h×nh tỵng
gi÷a lý lÏ vµ t×nh c¶m.
3.Thái
độ
:

- Häc tËp tinh thÇn yªu níc chèng giỈc cđa d©n téc
B. Chn bÞ:
- Gi¸o viªn so¹n gi¶ng, nghiªn cøu TLTK
- Häc sinh ®äc tr¶ lêi c©u hái.
C. TiỊn tr×nh lªn líp:
1. ỉn ®Þnh t/c
2. kiĨm tra bµi cò.
(kiĨm tra 15')
?Sù kÕt hỵp gi÷a lý lÏ vµ t×nh c¶m ®ỵc thĨ hiƯn nh thÕ nµo trong bµi ChiÕu dêi ®«. Ph©n
tÝch dÉn ch÷ng.
1. Qua Chiếu dời đô em thấy Lý Công Uẩn là người như thế nào? Vì sao nói
Chiếu dời đô thể hiện tinh thần độc lập tự chủ, ý thức tự cường của nhân dân ta?
Häc sinh: lµm bµi
Gi¸o viªn: nhËn xÐt
Ho¹t ®éng 1
3. Bµi míi.
GTBM: T9-1284 trong cc dut binh lín ë §«ng Th¨ng Long Qc c«ng tiÕt chÕ Hng
§¹o V¬ng TrÇn Qc Tn c«ng bè bµi lé bỉ dơ chđ tr× trong HÞch v¨n (HTS) ®Ĩ khÝch ®éng tinh
thÇn yªu níc, trung nghÜa, qut chiÕn, qut th¾ng cđa tíng sÜ díi qun kªu gäi hä ra søc häc
tËp binh th (TrÇn Qc Tn biªn so¹n) rÌn lun qu©n s½n sµng cho cc kh¸ng chiÕn qu©n
M«ng Nguyªn lÇn thø 2 (n¨m 1285).
Ho¹t ®éng cđa thÇy Ho¹t ®éng cđa trß Néi dung
Ho¹t ®éng 2
? Dùa vµo chó thÝch (*) h y·

giíi thiƯu kh¸i qu¸t t¸c gi¶ TrÇn
Qc Tn
? Cho biÕt vµi nÐt chÝnh vỊ
v¨n b¶n "HTS"
- Häc sinh tr¶ lêi
- Häc sinh tr¶ lêi, nhËn xÐt bỉ sung
NhËn m¹nh TQT lµ ngêi cã phÈm
chÊt cao ®Đp lµ ngêi cã tµi n¨ng v¨n
vâ song toµn. Lµ ngêi cã c«ng lao lín
trong c¸c cc kh¸ng chiÕn ch«ng
M«ng Nguyªn lÇn thø 2 (1285) vµ lÇn
3 (1287-1288).
I/Tìm hi ể u chung
1. T¸c gi¶:
/* Trần Quốc Tuấn
tước Hưng Đạo Vương
(1231 – 1300)
-Con người toàn đức
toàn tài, công huân
hiển hách
2. V¨n b¶n
Thể loại : Hòch
NV8 Lê Duy Thanh- Văn Chấn- n Bái
* Thể loại : Hòch (Thể văn
chính luận do vua chúa
hoặc tướng lónh dùng để cổ
động, thuyết phục, kêu gọi
chiến đấu).
* Đặc điểm : Kết cấu
chặt chẽ, lập luận sắc bén,

dẫn chứng thuyết phục,
giọng điệu hùng hồn
* Viết bằng chữ Hán; Văn xuôi
hoặc văn biền ngẫu.
Kết cấu văn biền ngẫu. Ví dụ :
- Kỉ Tín đem mình chết thay, cứu
thoát cho Cao Đế.
- Do Vu chìa lưng chòu giáo,
che chở cho Chiêu Vương.
?Nêu h/c sáng tác?.
- Bµi HÞch ®ỵc lµm ®Ĩ khÝch lƯ tíng
sÜ häc tËp cn "Binh th u lỵc"
-H/c sáng tác: HTS viÕt
vµo kho¶ng tríc cc
kh¸ng chiÕn chèng M«ng
Nguyªn lÇn thø 2.
Gv: híng dÉn ®äc- Giäng
®äc cÇn thay ®ỉi linh ho¹t cho
phï hỵp víi tõng ®o¹n: cÇn
hïng hån, tha thiÕt.
Gv: §äc 1 ®o¹n gäi 3 häc
sinh ®äc tiÕp
3 häc sinh ®äc tiÕp
Gv: NhËn xÐt kÕt qu¶ vµ
c¸ch ®äc. C¸c chó thÝch trong
SGK sÏ kÕt hỵp gi¶i thÝch l¹i
tr«ng qu¸ tr×nh ®äc - hiĨu v¨n
b¶n.
Gv: HÞch ®ßi hái ph¶i cã kÕt cÊu chỈt chÏ lý lÏ s¾c bÐn, dÉn chøng thut phơc, giäng v¨n hïng hån.
Th«ng thêng bµi HÞch kªu gäi ®¸nh giỈc cã 4 phÇn chÝnh: Nªu vÊn ®Ị - nªu trun thèng vỴ vang trong

sư s¸ch ®Ĩ g©y lßng tin tëng, nhËn ®Þnh t×nh h×nh ®Ĩ g©y lßng c¨m thï giỈc, ph©n tÝch ph¶i tr¸i ®Ĩ lµm râ
®óng sai, p kÕt thóc, ®Ị ra chđ tr¬ng cơ thĨ vµ kªu gäi ®Êu tranh.
? Theo em bµi HÞch nµy
TQT viÕt cã theo 4 phÇn
- T¸c gi¶ kh«ng nªu phÇn ®Çu vÊn
®Ị v× toµn bé bµi HÞch lµ nªu vÊn ®Ị vµ
NV8 Lê Duy Thanh- Văn Chấn- n Bái
kh«ng? KÕt cÊu c¬ b¶n gièng
nhng cã sù kh¸c
gi¶i qut vÊn ®Ị.
? Theo em, v¨n b¶n nµy ®-
ỵc chia lµm mÊy phÇn , nªu néi
dung cđa tõng phÇn?
- §1: Tõ ®Çu ... tèt. Nªu qg trung thÇn nghÜa sÜ trong sư s¸ch ®Ĩ
khÝch lƯ ý chÝ lËp c«ng danh, x¶ th©n v× níc.
- §2: Hng chi... còng vui lßng: lét t¶ sù ngang ngỵc vµ téi ¸c
cđa kỴ thï - nã lªn lßng c¨m thï giỈc.
- §3: C¸c ng¬i... cã ®ỵc kh«ng? PhÇn tÝch ph¶i tr¸i, lµm râ ®óng
sai.
+ "C¸c ng¬i Mn vui vỴ... " Nªu míi ©n t×nh gi÷a chđ vµ tíng,
phª ph¸n nh÷ng biĨu hiƯn sai
+ Nay ta b¹o.... ®ỵc kh«ng? Kh¼ng ®Þnh ho¹t ®éng ®óng nªn lµm
®Ĩ tíng sÜ thÊy râ ®iỊu hay, lÏ ph¶i.
GV treo b¶ng phơ.
+ §4: Cßn l¹i: Nªu nhiƯm vơ cÊp b¸ch, kÕt thóc tinh thÇn chiÕn
®Êu.
?Qua kÕt cÊu bµi HÞch em
cã nhËn xÐt g× vỊ bè cơc vµ
c¸ch lËp ln cđa t¸c gi¶.
- Bè cơc võa chỈt chÏ, võa m¹ch

l¹c, s¸ng t¹o
-Bố cục:4 phần
- NghƯ tht lËp ln: KhÝch lƯ
nhiỊu mỈt ®Ĩ tËp trung vµo 1 híng...
vµ nghƯ tht lËp ln cđa t¸c gi¶ chỈt
chÏ, lý lÏ s¾c bÐn, dÉn chøng thut
phơc ntn ®Õn THVB.
Ho¹t ®éng 3 III. §äc-hiĨu v¨n b¶n
? ý chÝnh cđa ®o¹n v¨n lµ
g×? T¸c gi¶ nªu g¬ng TTNS
nµo ?
-hs nêu
1. Nªu g ¬ng trung thÇn
nghÜa sÜ.
? T¹o sao t¸c gi¶ l¹i nªu g-
¬ng ë Trung Qc, thËm chÝ c¶
gg Cèt ® i ngét lang ( t¸c gi¶·
cđa qu©n M«ng Nguyªn)
-hs nhận xét
- C¸c g¬ng trung thÇn
nghÜa sÜ ®Ịu hy sinh v× chđ
v× d©n v× níc.
? Em cã nhËn xÐt g× vỊ
c¸ch nªu g¬ng cđa t¸c gi¶
- Tõ xa ®Õn gÇn, xa ®Õn nay, ng¾n
gän vµ tËp trung.
Gv: ViƯc c¸c tÊm g¬ng ®ã ®Ịu ®ỵc dÉn tõ sư s¸ch T. Hoa nh 1 thãi quen trun thèng cđa c¸c nhµ
nho, nhµ v¨n ViƯt Nam chÞu ¶nh hëng s©u s¾c v¨n hãa H¸n. ThËm chÝ t¸c gi¶ ®a c¶ tÊm g¬ng cđa kỴ
thï v× t¸c gi¶ chó ý híng vµo tinh thÇn, ý chÝ ®Þch v× vua, v× chđ rÊt ®¸ng ngỵi ca cđa hä trªn ph¬ng diƯn
cÊp ®¬n thn

? §äc ®o¹n 2 -hs đọc
2) Tội ác của kẻ thù
và tâm trạng của tác
giả:
a. Tội ác của kẻ thù:
Gv: Sau khi nªu g¬ng sư s¸ch ®Ĩ khÝch lƯ ý chÝ lËp c«ng danh, hi sinh v× níc, t¸c gi¶ quay vỊ víi thùc
tÕ tríc m¾t, lét t¶ sai ngang ngỵc cđa giỈc, khÝch lƯ t×nh yªu níc bÊt kht, khÝch lƯ ý thøc tr¸ch nhiƯm vµ
nghÜa vơ cđa mäi ngêi. §©y lµ ®o¹n trong t©m cđa bµi.
?Téi ¸c vµ sù ngang ngỵc
- …đi lại nghênh ngang, ... sỉ → Hình ảnh cụ thể
NV8 Lê Duy Thanh- Văn Chấn- n Bái
cđa kỴ thï ®ỵc t¸c gi¶ lét t¶ nh
thÕ nµo?
? Em cã nhËn xÐt g× vỊ
c¸ch diƠn ®¹t cđa t¸c gi¶
? Qua c¸ch diƠn t¶ Êy ® lµm·
nỉi bËt ®iỊu g×?
mắng triều đình, ... bắt nạt tể
phụ, ... đòi ngọc lụa, thu bạc
vàng, vét của kho.
- ... uốn lưỡi cú diều, ... đem
thân dê chó, ... thác mệnh, giả
hiệu, ... đem thòt mà nuôi hổ đói.
- Nèi c¨n giËn vµ lßng khinh bØ giỈc
cđa t¸c gi¶.
sinh động; sử dụng
nhiều động từ.
→ Hình ảnh ẩn dụ,
giọng điệu khinh bỉ;
nghò luận kết hợp biểu

cảm gián tiếp.
* Vạch trần tội ác,
dã tâm của giặc; khơi
gợi lòng căm thù giặc
ở tướng só.
Gv: Téi ¸c, sù ngang ngỵc cđa kỴ thï ®ỵc lét t¶ b»ng nh÷ng ho¹t ®éng thùc tÕ vµ qua c¸ch diƠn ®¹t
b»ng nh÷ng h×nh ¶nh Èn dơ. KỴ thï cËy níc lín , hèng h¸ch ngang ngỵc v« lèi, tham lam; hch s¸ch v¬
vÐt nh hỉ ®ãi, nh c¸ diỊu, dª chã: Nçi c¨m giËn, t øc vµ khinh bØ cđa t¸c gi¶ ph¶i cã g× la v× quan hƯ
ngo¹i giao nhng vÉn trµo lªn trong t¸c gi¶ lêi ... lò «n vËt ®¸ng khinh víi triỊu ®×nh, bËc tĨ phơ uy
nghiªm. Song víi thùc tÕ lÞch sư: N¨m 1277 Sµi Xu©n ®i sø bc ta lªn tËn biªn giíi ®ãn ríc, n¨m 1288,
Sµi Xu©n l¹i ®i sø cìi ngùa ®i th¼ng vµo ®¹i diƯn qu©n lÝnh Thiªn Trêng l¹i bÞ ®¸nh cho tc ®Çu, vua sai
Thg tg th¸i s T.Quang khái ra ®ãn tiÕp, Xu©n n»m kỊn kh«ng d¹y... So s¸nh víi thùc tÕ Êy ®Ĩ kÝch ®éng
ý thøc thÊy chđ nhơc, nã nhơc th× ph¶i sao ®©y? Vµ ta thÊy TQT ® ®ỉ thªm dÇu vµo lưa vµ ch©m ngän·
lưa ®ang bùc trong lßng tíng sÜ
HS nghe.
? Lßng yªu níc, c¨m thï
giỈc cđa TQT ®ỵc thĨ hiƯn
ntn ?B»ng c¸ch nµo.
- ThĨ hiƯn trùc tiÕp b»ng nh÷ng
h×nh ¶nh cơ thĨ:
b) Thái độ, tình cảm
của tác giả :
+ Quªn ¨n, mÊt ngđ, ®au...
- B»ng nh÷ng h×nh ¶nh
cơ thĨ cã t/c khoa tr¬ng
lßng yªu níc, c¨m thï
giỈc s©u s¾c
? Qua th¸i ®é ntn?
+ t øc, c¨m tøc khi cha tr¶ thï
nhµ

+ S½n sµng hi sinh ®Ĩ rưa mèi nhơc
cho ®Êt níc
? VÞ chđ tíng tù nãi lªn nçi
lßng cđa m×nh sÏ cã t¸c ®éng
ra sao ®èi víi tíng sÜ ?
- Tù bµy tá lßng yªu níc, lßng c¨m
thï giỈc ®Õn bÇm gan tÝm rt, mong
rưa nhùc ®Õn mÊt ngđ, quªn ¨m, v×
nghÜa lín mµ coi thêng x¬ng tan thÞt
n¸t... ChÝnh TQT lµ mét tÊm g¬ng yªu
níc bÊt kht cã t¸c dơng ®éng viªn to
lín ®èi víi tíng sÜ
-Tâm trạng: đau xót,
uất hận; yêu nước,
căm thù giặc sâu sắc;
ý chí xả thân vì nước .
-Thái độ chân thành .
NV8 Lê Duy Thanh- Văn Chấn- n Bái
?Mèi quan hƯ ©n t×nh gi÷a
TQT vµ c¸c tíng sÜ lµ mèi quan
hƯ ntn
- Quan hƯ chđ tíng - Quan hƯ cïng
c¶nh ngé
? Mèi quan hƯ chđ tíng,
cïng c¶nh ngé cã t¸c ®éng ntn
®èi víi c¸c tíng sÜ
- Quan hƯ chđ tíng - khÝch lƯ tinh
thÇn trung qu©n ¸i qc
"Mèi quan hƯ ©n t×nh Êy ®·
khÝch lƯ ®iỊu g× ë tíng sÜ ?

- Quan hƯ cïng c¶nh ngé → khÝch
lƯ lßng ©n nghÜa thđy chung cđa nh÷ng
ngêi chung hoµn c¶nh.
- Tác dụng truyền
cảm, khơi gợi suy nghó,
tình cảm ở tướng só.
Hãy chỉ ra cái hay, cái đặc
sắc về nghệ thuật của đoạn
văn chính luận này ?
QT ®· khÝch lƯ ý thøc
tr¸ch nhiƯm vµ nghÜa vơ ®èi víi
®¹o vua t«i
→
t×nh cèt nhơc
Thảo luận nhóm
→ Nhòp linh hoạt,
ngắn gọn, ngôn từ ước
lệ giàu hình ảnh có giá
trò biểu cảm.
→ Sử dụng thành ngữ
→ Sử dụng nghệ thuật
phóng đại; điển cố,
câu văn biền ngẫu
Gv: Giê tríc chóng ta ® t×m·
hiĨu mèi quan hƯ gi÷a TQT vµ
c¸c tíng sÜ lµ mèi quan hƯ ©n
t×nh gi÷a chđ tíng, vµ cïng
c¶nh ngé nh»m khÝch lƯ tinh
thÇn trung qu©n ¸i qc, lßng
©n nghÜa, thủ chung cđa

nh÷ng ngêi cïng chung hoµn
c¶nh "lóc trËn m¹c x«ng pha th×
cïng nhau sèng chÕt, lóc ë nhµ
nhµn h¹ th× cïng nhau vui cêi.
3. Ph©n tÝch ph¶i tr¸i, lµm
râ ®óng sai.
Nªu mèi quan hƯ cđa m×nh vµ
tíng sÜ, TQT ® khÝch lƯ ý thøc·
tr¸ch nhiƯm vµ nghÜa vơ cđa
mäi ngêi
- Mèi ©n t×nh gi÷a TQT vµ tíng sÜ lµ
mèi quan hƯ chđ tíng vµ quan hƯ
cïng c¶nh ngé →khÝch lƯ ý thøc tr¸ch
nhiƯm vµ nhiƯm vơ cđa mçi ngêi ®èi
víi ®¹o vua t«i còng nh ®èi víi t×nh cèt
nhơc.
? Sau ®ã tg ® bÇy tá ®iỊu g×?·
- Phª ph¸n nh÷ng biĨu hiƯn sai tr¸i
trong hµng ngò tíng sÜ vµ chØ ra cho
hä thÊy nh÷ng th¸i ®é ho¹t ®éng ®óng
nªn theo,
- Phª ph¸n nh÷ng biĨu
hiƯn sai tr¸i trong hµng
ngò tíng sÜ vµ chØ ra cho
hä thÊy th¸i ®é, ho¹t ®éng
®óng
? Chó ý vµo ®o¹n, "Nay c¸c ng-
NV8 Lờ Duy Thanh- Vn Chn- Yờn Bỏi
ơi Không?
? Tg đ phê bình chỉ tríchã

những sai trái nào của tớng sĩ
- Hoạt động hởng lạc: Chọi gà,
đánh bạc, vui thú, ruộng vờn, quyến
luyến vợ con, ham săn bắn thích uống
rợu ngon, mê tiếng hát.
- Thái độ bàng quang: Không biết
lo, biết nhục, không biết tức, không
biết căm..
?Những sai trái ấy hiệu quả
ntn?
- Bị bắt
- .. không còn
- Gia quyền bị tan...
- Chịu nhục, mang tiếng là tớng bại
trận.
Gv: TQT vừa chân tình chỉ bảo vừa phê phán nghiêm khắc hành động hởng lạc, thái độ bàng quang tr-
ớc vận mệnh của đất nớc. Thái độ bàng quang không chỉ là tội thờ ơ nông cạn mà còn là vong ân bội
nghĩa trớc mối ân tình cuả chủ tớng, sự ham chơi hởng lạc đâu chỉ là vấn đề mà còn là sự vô trách
nhiệm đang táng tận lơng tâm khi vận mệnh đất nớc đang nghìn cân treo sợi tóc. TQT chỉ rõ những việc
làm sai tởng nh nhỏ nhặt mà hậu quả tai hại khôn lờng.
? Em có nhận xét gì về cách
nói của TQT?
- Cách nói thẳng gần nh sỉ
mắng, mỉa mai, chế giễu
chỉ ra những sai trái
trong hàng ngũ tớng sĩ.
?Cùng với việc phê phán thái
độ, hoạt động sai trái của tớng
sĩ, TQT còn làm gì
- Chỉ ra những sai trái trong hàng

ngũ tớng sĩ.
?Cùng với việc phê phán thái
độ, hoạt động sai trái của tớng
sĩ, TQT còn làm gì?
Chỉ ra những việc đáng nên
làm
- Nâng cao tinh thần cảnh giác
? TQT đ chỉ ra những việc nênã
làm là những việc gì?
- Huấn luyện quân sĩ, tập dợt cung
tên, trau dồi binh th sẵn sàng...
? Những hành động này xuất
phát từ mục đích nào?
- Quyết chiến, quyết thắng kẻ thù
xâm lợc.
? Làm theo lời của TQT có đợc
kết quả gì?
- Thái ấp vững bề
- Gia quyến êm ấm...
?Để tác động vào nhận thức
các tớng sĩ, tác giả đ sử dụngã
th pháp nghệ thuật gì?
? Tác dụng của các th pháp - So sánh hai bối cảnh: Đất làng
NV8 Lờ Duy Thanh- Vn Chn- Yờn Bỏi
nghệ thuật này
thất bại thì mất tất cả, chiến đấu thấy
lợi thì đợc cả chung và riêng.
- ĐN, điệp ý tăng tiến, nêu bật vấn
đề từ nhạt đến đậm, từ nông đến sâu
tg bc tg đa ngời đọc thấy rõ

đúng, sai, nhận ra điều phải trái.
Gắn ....., vinh nhục giữa chủ t-
ớng và nhà, riêng và chung.
? Theo em kết đoạn này so với
câu kết đoạn trên có gì l ý thú?
- Câu kết đoạn lập lại giống nh câu
kết đoạn trên, chỉ thêm vào từ "không"
Tự chúng đ là những lời kđ vừaã
đanh thép vừa xoáy sâu vào tâm lý ng-
ời nghe nh là những kết luận hiển
nhiên không thể khác.
Gv: Đằng sau cách nói có phần
nghiệt ng ... 1 trái tim nhânã
đạo. Học sinh đọc đoạn kết
4. Đề ra chủ trơng mệnh
lệnh cụ thể
? Để giành thế áp đảo cho tinh
thần quyết chiến, quyết thắng.
Phần cuối bài Hịch TQT đi làm
gì ?
- Lệnh cho các tớng sĩ học tập binh
th yếu lợc
- Vạch rõ ranh giới giữa 2 con đờng
chính và tà giữa hai con đờng sồng và
chết để thuyết phục tớng sĩ.
? Tác giả biể lộ 1 thái độ nh thế
nào? Câu văn nào cho em biết
điều đó ?
- Thái độ dứt khoát: Hoặc là địch
hoặc là ta không có chỗ đứng cho

những kẻ bàng quang, thờ ơ trớc thời
cuộc.
? Thái độ giải quyết, dứt khoát
của TQT có tác dùng gì?
- Thanh toán những thái độ từ từ,
lối sống cá nhân, ngại khó, ngại khổ, l-
ời biếng trong hàng ngũ tớng sĩ
Thái độ cơng quyết, dứt
khoát thanh toán
những thái độ trần trừ, lối
sống cá nhân đồng thời
động viên những ngời còn
thờ ơ, do dự, đứng hẳn về
phía lực lợng quyết chiến,
quyết thắng.
- Động viên những ngời còn thờ ơ,
do dự h y đứng lên sang phía lực lã ợng
quyết chiến, quyết thắng
Đoạn cuối bài Hịch có giá trị
động viên tới mức cao nhất ý
NV8 Lờ Duy Thanh- Vn Chn- Yờn Bỏi
chí và quyết tâm chiến đấu của
mọi ngời.
? Câu kết bài có gì lạ lùng? Đa
vào bài văn nghị luận có thích
hợp hay không? vì sao?
- Câu cuối bài Hịch bỗng lại trở về
với giọng tâm tình, tâm sự, bày tỏ gan
ruột của vị chủ tớng hết lòng hết sức vì
vua, vì nớc, của ngời cha hiền hết lòng

thơng yêu sĩ tốt dới quyền.
? Theo em bài HTS đợc triển
khai lập luận nh thế nào?
- Khích lệ nhiều mặt để tập trung
vào một hớng.
? H y làm sáng tỏ điều nàyã
bằng lợc đồ vẽ kết cấu của bài
Hịch.
Hoạt động 4
? T tởng cốt lõi của bài Hịch là
gì?
- Quyết chiến, quyết thắng
IV. Tổng kết.
1. Nghệ thuật.
? Đặc sắc nghệ thuật của bài
Hịch
- Sự kết hợp hài hào giữa lập luận
và lời văn thống thiết trữ tình tác
động mạnh mẽ và sâu sắc,
lôi cuốn mạnh mẽ.
? Trong bài hịch tác giả đ ntã
nhiều biện pháp nt chủ yếu
nào.
- Dẫn chứng dồn dập liên tiếp vừa
trong sử sách vừa trong thực tế, lấy cả
bản thân tác giả làm dẫn chứng để
nêu gơng, so sánh đối lập, điệp ngữ,
điệp ý (cấu trúc câu) hình ảnh ẩn dụ,
khoa trơng... 2. Nội dung.
? Những biện pháp nghệ thuật

đó làm nổi bật nội dung gì?
- Học sinh đọc ghi nhớ II. Luyện tập
Gv: Hớng dẫn 1. Bài tập 1
- Chú trọng vào đoạn: "Huống
chi... vui lòng"
... sâu rộng và cảnh giặc
của TQT
Nỗi lòng và quyết tâm của
mình vơi tớng sĩ
Hoạt động 5 4/
Củng cố:

Giáo viên khái quát toàn bài bằng sơ đồ.
Các em có thể thấy đợc cách triển khai lập luận của bài hịch qua một lợc đồ kết cấu.
Treo bảng phụ.
NV8 Lê Duy Thanh- Văn Chấn- n Bái
5/Dặn dò :
- Học thuộc lòng phần 2 của bài hòch.
- Hoàn thành sơ đồ khái quát trình tự lập luận của bài “ Hòch tướng só”. (Nắm
được luận điểm, luận cứ, mối quan hệ giữa luận điểm và luận cứ).
*********************************************************************************
Ngµy so¹n:
Ngµy d¹y :
Tn 24. Bµi 23. TiÕt 95
Hµnh ®éng nãi
I. Mơc tiªu:
- Gióp häc sinh hiĨu:
1.KiÕn thøc
:
- N¾m ®ỵc kh¸i niƯm hµnh ®éng nãi. Nãi còng lµ mét thø hµnh ®éng.

-C¸c kiĨu hµnh ®éng nãi thêng gỈp.
2.KÜ n¨ng:
- Sè lỵng hµnh ®éng nãi kh¸ lín, nhng cã thĨ quy l¹i thµnh mét sè kiĨu kh¸i
qu¸t nhÊt ®Þnh.
- Cã thĨ sư dơng nhiỊu kiĨu c©u ® häc ®Ĩ thùc hiƯn cïng mét hµnh ®éng nãi.·
3.Thái
độ
:

- BiÕt vËn dơng hµnh ®éng nãi trong giao tiÕp phï hỵp.
II. Chn bÞ:
- Gi¸o viªn so¹n gi¶ng, b¶ng phơ
NV8 Lờ Duy Thanh- Vn Chn- Yờn Bỏi
- Học sinh, soạn bài
III. Tiền trình lên lớp:
1. ổn định T/c:
2. Kiểm tra bài cũ
:
? Thế nào là câu phủ định? Chức năng của câu phủ định? Mỗi CN cho một ví dụ?
Học sinh trả lời
Học sinh nhận xét, bổ sung.
- Giáo viên nhận xét cho điểm.
Hoạt động 1
3/ Bài mới
: Giới thiệu bài: Hành động nói là một phần bài học hoàn toàn mới mẻ ở bậc
THCS do chơng trình mới ấn định. Nghe tên bài chúng ta thấy mới lạ nhng nó lại vốn rất quen
thuộc trong sự giao tiếp bằng ngôn ngữ văn chơng trong đời thờng. Học bài này chủ yếu là nâng
những hiểu biết đời thờng lên thành nhiều nhận thức có t/c khoa học trên cơ sở đó sử dụng chúng
có ý thức và cơ sở vững chắc hơn, góp phần đạt hiệu quả giao tiếp lớn hơn.


T/c hoạt động
Hoạt động của thầy Hoạt động của trò Nội dung
Hoạt động 2
Gv: Treo bảng phụ
- Học sinh đọc I. Hành động nói là gì?
? Lý Thông nói với Thạch Sanh
nhằm mục đích gì?
- Đẩy Thạch Sanh đi để
mình hởng lợi
1. Ví dụ
?Câu nào thể hiện rõ nhất mục đích
ấy?
- "Thôi..... trốn ngay đi"
? Lý Thông có đạt đợc mục đích của
mình không?
? Chi tiết nào nói lên điều đó?
- Chàng vội v ....... nuôiã
thân.
? Lý Thông đ thực hiện mục đíchã
của mình bằng phơng tiện gì?
- Bằng lời nói.
? Nếu kiểu hành động là việc làm cụ
thể của con ngời, nhận 1 mục đích nhất
định thì việc làm của Lý Thông có phải
là 1 hành động không? Vì sao?
- Việc làm của Lý Thông
là 1 hành động vì nó là một
việc làm có mục đích?
? Thế nào là hành động nói? - Học sinh trả lời
- Học sinh đọc ghi nhớ

? H y cho VD về hành động nóiã
- Cô mời A đứng dậy
? Xét câu nói của Lý Thông
II. Một số kiểu hành
động nói thờng gặp.
? Ngoài câu đ phân tích, mỗi câuã
còn lại lời nói của Lý Thông nhằm 1
mục đích nhất định đó là những mục
C2 : Đe doạ 1. Ví dụ:
NV8 Lờ Duy Thanh- Vn Chn- Yờn Bỏi
đích nào?
C1: Trình bày. 2. Nhận xét
C4: Hừa hẹn.
- Hành động nói: Trình
bày đe doạ, hứa hẹn.
? Xét đoạn trích trong tác phẩm tắt
đèn. Ngô Tất Tố.
? Chỉ ra các hành động nói trong
đoạn trích.
? Mục đích của mỗi hành động đó
nh thế nào?
- Hành động nói: Hỏi,
bộc lộ cảm xúc tuyên bố,
báo tin...
? Qua sự pt 2 đoạn trích trên h y liệtã
kê những kiểu hành động nói.
- Học sinh trả lời.
Gv: Khái quát trong phần ghi nhớ,
nhận xét.
? Gọi học sinh đọc ghi nhớ (2) * Ghi nhớ:

? H y cho vd mỗi kiểu hành độngã
nói.
- Ngày mai con sẽ phải
làm gì?
- Con sẽ đi tới rau.
- Mai không học bài thì
đừng trách tớ.
- Mai tôi sẽ đến.
- Trời ơi, sao tôi khổ thế
này.
Hoạt động 3
? Xác định yêu cầu bài tập 1:
III. Luyện tập:
Gv: Hớng dẫn học sinh làm bài tập - Học sinh làm độc lập 1. Bài tập 1:
? Gọi học sinh làm
- Học sinh nhận xét, bổ
sung.
- Mục đích: Khích lệ t-
ớng sĩ là tập binh th yếu l-
ợc, do ông biên soạn đồng
thời cũng khích lệ lòng tự
tôn dân tộc (yêu nớc) của
họ.
Gv: Chốt
- Câu thể hiện hành
động nói: Nếu các ngơi
biết chuyện.... thì.
? Xác định yêu cầu bài tập 2.
- Học sinh làm việc theo
nhóm.

2. Bài tập 2:
Chia làm 3 nhóm (mỗi
đoạn trích)
a) .... hỏi, cảm ơn, trình
bày, cầu khiến, cảm thán,
bộc lộ cảm xúc, tiếp nhận,
trình bày, bộc lộ cảm xúc,