<span class='text_page_counter'>(1)</span><div class='page_container' data-page=1>

<b>TRƯỜNG THPT TRẤN BIÊN </b> <b>ĐỀ THI HK1 </b>
<b>MÔN: NGỮ VĂN 10 </b>
<b>NĂM HỌC: 2020 – 2021 </b>
<b>(Thời gian làm bài: 90 phút) </b>

<b>I. Đọc hiểu (3,0 điểm) </b>

<b>Đọc văn bản sau và trả lời các câu hỏi: </b>

<i>“Công danh đã được hợp về nhàn,</i>
<i>Lành dữ âu chi thế nghị khen.</i>

<i>Ao cạn vớt bèo cấy muống,</i>
<i>Đìa thanh phát cỏ ương sen.</i>
<i>Kho thu phong nguyệt đầy qua nóc,</i>

<i>Thuyền chở n hà nặng vạy then.</i>
<i>Bui* có một lịng trung lẫn hiếu,</i>
<i>Mài chăng**khuyết, nhuộm chăng đen.”</i>

(<i>Thuật hứng 24</i> – Nguyễn Trãi, Trích <i>Luận đề về Nguyễn Trãi</i>, NXB Thanh Niên, 2003, tr.87)
Chú thích:

*Bui: duy, chỉ có; **chăng: chẳng, không

<b>Câu 1. Nêu tên thể thơ của văn bản trên. (0,5 điểm) </b>

<b>Câu 2. Nêu tên một biện pháp tu từ được sử dụng trong hai câu luận. (0,5 điểm) </b>
<b>Câu 3. Hai câu kết cho thấy vẻ đẹp gì của Nguyễn Trãi? (1.0 điểm) </b>

<b>Câu 4. Hai câu đề của bài thơ trên gợi cho em nghĩ đến bài thơ nào trong chương trình Ngữ Văn </b>

10? Chỉ ra một điểm giống nhau giữa hai bài thơ? (1.0 điểm)

<b>II. Làm văn: (7.0 điểm) </b>
<b>Câu 1: (2.0 điểm) </b>

Bài thơ <i>Thuật hứng 24</i> của Nguyễn Trãi gợi anh/chị nghĩ đến phẩm chất quan trọng nào của con

người? Hãy viết đoạn văn ngắn (100 chữ) bàn về ý nghĩa của phẩm chất đó.
<b>Câu 2: (5.0 điểm) </b>

</div>
<span class='text_page_counter'>(2)</span><div class='page_container' data-page=2>

<b>GIẢI CHI TIẾT </b>
<b>I. Đọc hiểu (3.0 điểm) </b>

<b>Câu 1: </b>

<b>Phương pháp: Căn cứ vào các thể thơ đã được học. </b>
<b>Cách giải: </b>

- Thể thơ: thất ngôn xen lục ngôn

Lưu ý: Nếu HS chỉ nhận ra được thể thất ngơn bát cú thì đạt 0.25 điểm
<b>Câu 2: </b>

<b>Phương pháp: Căn cứ vào các biện pháp nghệ thuật đã được học. </b>
<b>Cách giải: </b>

- Biện pháp nghệ thuật được sử dụng trong cặp câu luận: đối, phóng đại…
<b>Câu 3: </b>

<b>Phương pháp: Phân tích, tổng hợp. </b>

<b>Cách giải: </b>

- Vẻ đẹp tâm hồn của Nguyễn Trãi thể hiện qua cặp câu kết: tấm lòng trung hiếu/ lịng u
nước, thương dân/ kiên trì với lí tưởng yêu nước thương dân…

<b>Câu 4: </b>

<b>Phương pháp: Tái hiện kiến thức đã học, phân tích, tổng hợp. </b>
<b>Cách giải: </b>

- Hai câu thơ đầu gợi nhớ bài Nhàn của Nguyễn Bỉnh Khiêm.

- Điểm giống nhau giữa 2 bài thơ: đều thể hiện tâm hồn thanh cao, lối sống thanh nhàn, hòa
hợp với thiên nhiên,…

Lưu ý: HS có thể phát hiện nét giống nhau trên phương diện nghệ thuật, chỉ cần hợp lí có thể
đạt 0.5 điểm

<b>II. Làm văn (7.0 điểm) </b>
<b>Câu 1: </b>

<b>Phương pháp: Sử dụng các thao tác lập luận để tạo lập một đoạn văn nghị luận (bàn luận, so </b>
sánh, tổng hợp,…)

<b>Cách giải: </b>

</div>
<span class='text_page_counter'>(3)</span><div class='page_container' data-page=3>

Yêu cầu về kiến thức:

- Trình bày đúng vấn đề: bàn về một phẩm chất quan trọng của con người được gợi ra từ bài
thơ <i>Thuật hứng số 24</i>: lòng yêu nước, nhân cách thanh cao, kiên trì với lí tưởng…

- Lí giải ngắn gọn vì sao đó là một phẩm chất quan trọng không thể thiếu của con người.
- Rút ra bài học, ý thức trách nhiệm của bản thân.

Thí sinh có thể trình bày đoạn văn theo lựa chọn của bản thân, cần có nội dung hợp lí, thuyết
phục.

<b>Câu 2: </b>

<b>Phương pháp: </b>

- Phân tích (Phân tích đề để xác định thể loại, yêu cầu, phạm vi dẫn chứng).

- Sử dụng các thao tác lập luận (phân tích, tổng hợp, bàn luận,…) để tạo lập một văn bản nghị
luận văn học.

<b>Cách giải: </b>

a. Đảm bảo cấu trúc bài văn nghị luận

Có đủ các phần mở bài, thân bài, kết bài. Mở bài nêu được vấn đề, thân bài triển khai được
vấn đề, kết bài kết luận được vấn đề.

b. Xác định đúng vấn đề cần nghị luận:

Hào khí Đơng A trong tác phẩm <i>Tỏ lịng</i> của Phạm Ngũ Lão.

c. Triển khai vấn đề nghị luận thành các luận điểm; thể hiện sự cảm nhận sâu sắc và vận dụng
tốt các thao tác lập luận; kết hợp chặt chẽ giữa lí lẽ và dẫn chứng.

- Giới thiệu tác giả Phạm Ngũ Lão và tác phẩm Tỏ lịng.

- Hồn cảnh sáng tác: Tương truyền bài thơ được sáng tác trước cuộc kháng chiến chông
quân Mông Nguyên lần 2, lúc đó Phạm Ngũ Lão cùng một số tướng lĩnh được cử đi trấn giữ
biên cương.

- Giải thích hào khí Đơng A: Theo chữ Hán thì chữ Đơng và chữ A ghép là chữ Trần; hào khí
Đơng A là hào khí thời Trần – khí thế mạnh mẽ, hùng dũng trong cơng cuộc chống giặc bảo vệ
đất nước.

</div>
<span class='text_page_counter'>(4)</span><div class='page_container' data-page=4>

+ Niềm tự hào trước sức mạnh và khí thế hào hùng của quân đội nhà Trần.
+ Khát vọng lập nhiều chiến công, cống hiến nhiều hơn cho đất nước.

+ Nghệ thuật: Giọng thơ hào hùng, mang cảm hứng tự hào, ngợi ca; bút pháp phóng đại; điển
tích; đặt con người trong tương quan với vũ trụ…

- Đánh giá: Hào khí Đơng A làm nên chất anh hùng ca cho bài thơ Tỏ lòng. Phạm Ngũ Lão thể
hiện rõ tấm lòng yêu nước và khát vọng chống giặc cứu nước.

d. Sáng tạo

- Ý mới mẻ, sâu sắc, biết liên hệ, so sánh
e. Diễn đạt

</div>
<span class='text_page_counter'>(5)</span><div class='page_container' data-page=5>

Website HOC247 cung cấp một môi trường học trực tuyến sinh động, nhiều tiện ích thơng minh,
nội dung bài giảng được biên soạn công phu và giảng dạy bởi những giáo viên nhiều năm kinh
nghiệm, giỏi về kiến thức chuyên môn lẫn kỹ năng sư phạm đến từ các trường Đại học và các
trường chuyên danh tiếng.

Luyện Thi Online

Luyên thi ĐH, THPT QG: Đội ngũ GV Giỏi, Kinh nghiệm từ các Trường ĐH và THPT danh tiếng

xây dựng các khóa luyện thi THPTQG các mơn: Tốn, Ngữ Văn, Tiếng Anh, Vật Lý, Hóa Học và
Sinh Học.

Luyện thi vào lớp 10 chun Tốn: Ơn thi HSG lớp 9 và luyện thi vào lớp 10 chuyên Toán các

trường PTNK, Chuyên HCM (LHP-TĐN-NTH-GĐ), Chuyên Phan Bội Châu Nghệ An và các
trường Chuyên khác cùng TS.Tràn Nam Dũng, TS. Pham Sỹ Nam, TS. Trịnh Thanh Đèo và Thày
Nguyễn Đức Tấn.

Khoá Học Nâng Cao và HSG

Toán Nâng Cao THCS: Cung cấp chương trình Tốn Nâng Cao, Tốn Chuyên dành cho các em

HS THCS lớp 6, 7, 8, 9 u thích mơn Tốn phát triển tư duy, nâng cao thành tích học tập ở
trường và đạt điểm tốt ở các kỳ thi HSG.

Bồi dưỡng HSG Tốn: Bồi dưỡng 5 phân mơn Đại Số, Số Học, Giải Tích, Hình Học và Tổ Hợp

dành cho học sinh các khối lớp 10, 11, 12. Đội ngũ Giảng Viên giàu kinh nghiệm: TS. Lê Bá
Khánh Trình, TS. Tràn Nam Dũng, TS. Pham Sỹ Nam, TS. Lưu Bá Thắng, Thày Lê Phúc Lữ,

<i>Vững vàng nền tảng, Khai sáng tương lai </i>

<i> Học mọi lúc, mọi nơi, mọi thiết bi – Tiết kiệm 90% </i>

</div>
<span class='text_page_counter'>(6)</span><div class='page_container' data-page=6>

Kênh học tập miễn phí

HOC247 NET: Website hoc miễn phí các bài học theo chương trình SGK từ lớp 1 đến lớp 12 tất

cả các môn học với nội dung bài giảng chi tiết, sửa bài tập SGK, luyện tập trắc nghiệm mễn phí,
kho tư liệu tham khảo phong phú và cộng đồng hỏi đáp sôi động nhất.

HOC247 TV: Kênh Youtube cung cấp các Video bài giảng, chuyên đề, ôn tập, sửa bài tập, sửa

đề thi miễn phí từ lớp 1 đến lớp 12 tất cả các mơn Tốn- Lý - Hố, Sinh- Sử - Địa, Ngữ Văn, Tin
Học và Tiếng Anh.

</div>

<!--links-->