<span class='text_page_counter'>(1)</span><div class='page_container' data-page=1>

<b>Tiết 1+ 2</b>

<b>Vào phủ chúa Trịnh</b>

(Trớch <i>Thng kinh kớ s)</i> -Lê Hữu
<b> A-Mơc tiªu cẦN ĐẠT:</b>

<b> 1. Kiến thức:</b>

Hiểu rõ giá trị hiện thực sâu sắc của tác phẩm cũng nh thái độ trớc hiện thực và
ngịi bút kí sự chân thực ,sắc sảo của Lê Hữu Trác qua đoạn trích miêu tả cuộc sống và
cung cách sinh hoạt nơi phủ chúa Trịnh.

<b> 2. Kĩ năng:</b>

Biết cách cảm thụ và phân tích một tác phẩmm thuộc thể loại kí sự.
3. Thái độ:

Thái độ phê phán nghiêm túc lối sống xa hoa nơi phủ chúa
Trân trọng lương y, có tõm cú c.

<b> B-Chuẩn bị phơng tiÖn:</b>

GV: SGK, SGV Ngữ văn 11. Tài liệu tham khảo về Lê Hữu Trác, Thiết kế bài
giảng

HS: SGK, tài liệu tham khảo
<b> C- CÁCH THỨC TIẾN HÀNH:</b>

Gv kết hợp phơng pháp đọc sáng tạo, đối thoại, trao đổi, nêu vấn đề, thảo luận
<b> D- TIẾN TRèNH DẠY HỌC:</b>

1. Ổn định tổ chức lớp:
<b> 2. Kiểm tra bài cũ: không</b>

<b> 3. Bài mới: </b>

<b>Hoạt động của Gv& HS</b> <b>Yêu cầu cần đạt</b>

<b>Hoạt động 1</b>

( Híng dÉn hs tìm hiểu tiểu dẫn )
(?) Những hiểu biết của anh (chị) về tác
giả Lê Hữu Trác và tác phẩm Thợng kinh
kí sự?

-HS dựa vào SGK trình bày ý chính.
-GV tỉng hỵp:

<b>Hoạt động 2:</b>
Hướng dẫn HS đọc

Yêu cầu HS tóm tắt đoạn trớch theo
s .

<b>I) Tiểu dẫn</b>

1) Tác giả Lê Hữu Tr¸c

-Hiệu Hải Thợng Lãn Ơng , xuất thân trong một gia
đình có truyền thống học hành,đỗ đạt làm quan.
-Chữa bệnh giỏi ,soạn sách ,mở trờng truyền bá y học

-Tác phẩm nổi tiếng “Hải Thợng y tông tâm lĩnh”
2) Tác phẩm“Th ợng kinh kí sự

-Qun ci cïng trong bé “ Hải Thợng y tông tâm
lĩnh

-Tập kí sự bằng chữ Hán ,hoàn thành năm 1783 ,ghi
chép nhữnh điều mắt thấy tai nghe

<b>II) Đọc - hiểu văn bản</b>
<b>1. c, túm tắt văn bản</b>

* Tóm tắt theo sơ đồ:

Thánh chỉ-> Vào cung -> Nhiều lần cửa -> Vờn
cây ,hành lang -> Hậu mã quân túc trực-> Cửa lớn ,đại
đờng ,quyền bổng ->gác tía ,phịng trà ->Hậu mã
quân túc trực -> Qua mấy lần trớng gấm -> Hậu cung
->Bắt mạch kê dơn -> Về nơi trọ.

</div>
<span class='text_page_counter'>(2)</span><div class='page_container' data-page=2>

<b>Hoạt động 3</b>

( Hớng dẫn hs tìm hiểu văn bản )
-GV yêu cầu HS đọc đoạn trích theo la
chn ca GV

(?) Theo chân tác giả vào phủ, hÃy tái
hiện lại quang cảnh của phủ chúa?
-Hs tìm những chi tiết về quang cảnh
phủ chúa.

-Gv nhận xét ,tổng hợp.

(?) Qua những chi tiết trên,anh (chị ) có
nhận xét gì về quang cảnh của phủ
chóa?

-Hs nhận xét ,đấnh giá .
- Gv tổng hợp

-GV nêu vấn đề:

(?) Lần đầu đặt chân vào phủ Chúa
,tác giả đã nhận xét : “cuộc sống ở đây
thực khác ngời thờng” .anh (chị) có nhận
tháy điều đó qua cung cách simh hoạt nơi
phủ chúa?

- Gv tổ chức hs phát hiện ra những chi
tiết miêu tả cung cách sinh hoạt và nhận
xét về những chi tiết đó

(?) Nhà nghiên cứu Nguyễn Đăng Na cho
rằng : “kí chỉ thực sự xuất hiện khi
ng-ời cầm bút trực diện trình bày đối tợng

1

) Quang cảnh cung cách sinh hoạt cuả phủ chúa

<i>* Chi tiết quang cảnh: </i>

+ Rất nhiều lần cửa , năm sáu lần trớng gấm.
+ Lối đi quanh co, qua nhiều dÃy hành lang
+ Canh giữ nghiêm nhặt (lính gác , thẻ trình )

+ Cảnh trí khác lạ (cây cối um tùm, chim kêu ríu rít,
danh hoa đua thắm )

+ Trong phủ là những đại đồng ,quyền bổng gác tía
,kiệu son ,mâm vàng chén bạc)

+ Néi cung thÕ tö cã sËp vµng ,ghÕ rång ,nƯm gÊm
,mµn lµ…

<i>- Nhận xột ,ỏnh giỏ v quang cnh:</i>

-> Là chốn thâm nghiêm ,kÝn cæng ,cao têng

-> Chốn xa hoa ,tráng lệ ,lộng lẫy không đau sánh bằng
-> Cuộc sống hởng lạc(cung tần mĩ nữ ,của ngon vật lạ)
-> Khơng khí ngột ngạt ,tù đọng( chỉ có hơi ngời ,phấn
sáp ,hơng hoa)

* <i>Cung cách sinh hoạt:</i>

+ vo ph phi cú thỏnh ch ,có lính chạy thét đờng
+ trong phủ có một guồng máy phục vụ đơng đảo; ngơì
truyền báo rộn ràng ,ngời có việc quan đi lại nh mắc
cửi

+ lời lẽ nhắc đến chúa và thế tử phải cung kính lễ
phép ngang hàng với vua

+ chúa ln có phi tần hầu trực …tác giả không đợc trực
tiếp gặp chúa … “phải khúm núm đứng chờ từ xa”
+Thế tử có tới 7-8 thầy thuốc túc trực, có ngời hầu cận
hai bên…tác giả phải ly 4 ly

- Đánh giá về cung cách sinh hoạt:

=> đó là những nghi lễ khn phép…cho thấy sự cao
sang quyền q đén tột cùng

=> lµ cc sèng xa hoa hởng lạc ,sự lộng hành của phủ
chúa

=> đó là cái uy thế nghiêng trời lán lớt cả cung vua
2) Thái độ tâm trạng của tác giả

<i>- Tâm trạng khi đối diện với cảnh sng ni ph chỳa</i>

+ Cách miêu tả ghi chép cụ thể -> tự phơi bày sự xa
hoa ,quyền thế

+ Cách quan sát , những lời nhận xét ,những lời bình
luận : “ Cảnh giàu sang của vua chúa khác hẳn với ngời
bình thờng”… “ lần đầu tiên mới biết caí phong vị
của nhà đại gia”

+ Tỏ ra thờ ơ dửng dng với cảnh giàu sang nơi phủ chúa.
Khơng đồng tình với cuộc sống quá no đủ ,tiện nghi mà
thiếu sinh khí .Lời văn pha chút châm biếm mỉa mai .

</div>
<span class='text_page_counter'>(3)</span><div class='page_container' data-page=3>

đợc phản ánh bằng cảm quan của chính
mình”.Xét ở phơng diện này TKKS đã
thực sự đợc coi là một tác phẩm kí sự cha
? Hãy phân tích thái độ của tác giả ?
-HS thảo luận ,trao đổi ,đại diện trình
bày .

- GV gỵi më :

(?) Thái độ của tác giả trớc quang cảnh phủ
chúa ?

(?) Thái độ khi bắt mạch kê đơn ?
(?) Những băn khoăn giữa viêc ở và đi ở
đoạn cuối nói lên điều gì?

- Hs thảo luận ,trao đổi ,cử đại diện
trình bày.

-Gv nhËn xÐt ,tỉng hỵp

(?) Qua những phân tích trên , hãy đánh
giá chung về tác giả ?

-Hs suy nghĩ ,trả lời .
-Gv nhận xét ,tổng hợp:

(?) Qua on trích ,Anh (chị) có nhận
xét gì về nghệ thuật viết kí sự của tác
giả ?Hãy phân tích những nét đặc sắc
đó?

- HS trao đổi ,thảo luận ,đại diện trình
bày .

- GV tỉng hỵp :

<b>Hoạt động 4</b>
(Củng cố và luyện tập)
(?) Qua đoạn trích em có suy nghĩ gì
về bức tranh hiện thực của xã hội phong
kiến đơng thời ? Từ đó hãy nhận xét về
thái độ của tác giả trớc hiện thực đó ?
-HS suy nghĩ ,phát biểu cảm xúc của cá
nhân.

+ Lập luận và lý giải căn bệnh của thế tử là do ở chốn
màn the trớng gấm,ăn quá no ,mặc quá ấm, tạng phủ mới
yếu đi. Đó là căn bệnh có nguồn gốc từ sự xa hoa ,no đủ
hởng lạc, cho nên cách chữa không phải là công phạt giống
nh các vị lng y khỏc.

+Hiểu rõ căn bệnh của thế tử ,có khả năng chữa khỏi
nh-ng lại sợ bị danh lợi rành-ng buộc,phải chữa bệnh cầm
chừng ,cho thuốc vô thởng vô ph¹t

Sợ làm trái y đức ,phụ lịng cha ơng nên đành gạt
sở thích cá nhân để làm trịn trách nhiệm và lơng tâm
của ngời thầy thuốc.

Dám nói thẳng ,chữa thật . Kiên quyết bảo vệ
chính kiến đến cùng.

=> Đó là ngời thày thuốc giỏi ,giàu kinh nghiệm ,có lơng
tâm ,có y đức,

=> Một nhân cách cao đẹp ,khinh thờng lợi danh,quyền
quí, quan điểm sống thanh đạm ,trong sạch.

3) Bút pháp kí sự đặc sắc của tác phẩm

+ Khả năng quan sát tỉ mỉ ,ghi chép trung thực ,tả cảnh
sinh động

+ Lối kể khéo léo ,lôi cuốn bằng những sự việc chi
tiết đặc sc .

+ Có sự đan xen với tác phẩm thi ca làm tăng chất trữ
tình của tác phẩm .

<b>III) Tæng kÕt chung </b>

- Phản ánh cuộc sống xa hoa ,hởng lạc ,sự lấn lớt cung vua
của phủ chúa –mầm mống dẫn đến căn bệnh thối nát
trầm kha của XH phong kiến Việt Nam cuối thế kỉ
XVIII

- Béc lộ cái tôi cá nhân của Lê Hữu Trác : một nhà
nho,một nhà thơ ,một danh y có bản lĩnh khí phách ,coi
thờng danh lợi.

</div>
<span class='text_page_counter'>(4)</span><div class='page_container' data-page=4>

- Hệ thống kiến thức đã học
<b>5. Dặn dò:</b>

- Học sinh chuẩn bị bài “<i>Từ ngôn ngữ chung đến lời nói cá nhân”</i>

</div>

<!--links-->