Báo cáo nhân một trường hợp trichobezoars dạ dày
Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (245.9 KB, 3 trang )
Hội Nghị Khoa Học Kỹ Thuật 2017
BÁO CÁO NHÂN MỘT TRƢỜNG HỢP TRICHOBEZOARS DẠ DÀY
Bs Ngô Hùng Sơn
Bs Bành Đạt Thơng
I. ĐẶT VẤN ĐỀ
Trichobezoars là tình trạng kết cục, vón thức ăn lẫn tóc trong dạ dày. Khi búi
tóc nằm trong dạ dày, kéo dài xuống ruột non, được gọi là hội chứng Rapunzel
hay Bezoars tóc trong dạ dày. Đây là bệnh hiếm, thường xuất hiện ở những phụ
nữ trẻ có rối loạn tâm thần, nhưng có thể gây biến chứng nặng như tắc đường ra
dạ dày, tắc ruột, thủng ruột hoặc xuất huyết tiêu hóa.Chúng tơi trình bày một ca
lâm sàng tại khoa nhi trichobezoars được chẩn đoán xác định, điều trị tại tuyến
trên, nhằm cung cấp thông tin cơ bản giúp chẩn đoán bệnh này.
II. TỔNG QUAN
Bezoars, thuật ngữ chỉ sự tích tụ của chất ngoại sinh trong dạ dày hoặc ruột.
Bezoars đƣợc phân loại theo thành phần của chúng lactobezoars (sữa vón
cục), phytobezoars (sợi, hạt thực vật), trichobezoars (tóc, lơng),
pharmacobezoars (vỏ bao aspirin, Nifedipin, theophylin, sucralfate).
Trichobezoars hình thành ở bệnh nhân trichotillomania (bứt tóc) và
trichophagia (nuốt tóc). Chúng bắt đầu là các sợi tóc giữ lại giữa các nếp gấp dạ
dày; tóc bị biến dưỡng bởi acid dạ dày, trở thành màu đen (khơng phân biệt màu
tóc) và kết hợp với thực phẩm để tạo thành một khối u.
Các yếu tố thúc đẩy
Rối loạn tâm thần, thường được ghi nhận như trầm cảm, chậm phát triển
tâm thần, rối loạn hành vi, rối loạn tống xuất dạ dày, mất chức năng vận động
môn vị, sau cắt dạ dày bán phần…Dùng thuốc giảm tiết acid, giảm hoạt tính
enzyme hoặc do nhai kém (mất răng) tuổi thường bị, đỉnh cao tần suất 10-20
tuổi, chiếm 90% phụ nữ, bệnh nhân thường nuốt tóc (trichophagia) sau khi nhổ
tóc.
Lâm sàng
Có thể khơng có triệu chứng trong nhiều năm hoặc phát hiện tình cờ.
Chúng biểu hiện như các triệu chứng của tắc dạ dày hoặc tắc ruột bao gồm đau
bụng, nôn mửa, chán ăn và giảm cân. Khám thực thể có thể ghi nhận hói đầu,
mass thượng vị. Bezoars có thể thúc đẩy gây loét dạ dày, tắc ruột, thủng ruột
hoặc xuất huyết tiêu hóa.
Chẩn đốn hình ảnh
- Chụp X-quang bụng khơng sửa soạn, đôi khi thấy mass trong dạ dày.
- Siêu âm chỉ cho phép chẩn đoán khoảng 25%, với mass trong dạ dày.
- CT scan hoặc MRI cũng cho thấy mass trong dạ dày, không bắt thuốc
cản quang.
- Tiêu chuẩn vàng hiện nay cho chẩn đoán là nội soi dạ dày-ruột.
- Điều trị: Trichobezoars được điều trị bằng kỹ thuật nội soi và phẫu thuật.
III. BỆNH ÁN
Bé gái: NGUYỄN THỊ HUỲNH NHƢ – 06 tuổi
Địa chỉ: ấp Bình Tây 1 – Phú Bình – Phú Tân – An Giang
Nhập viện: 8h30 16/7/2017
Bệnh viện đa khoa khu vực tỉnh An Giang
150
Hội Nghị Khoa Học Kỹ Thuật 2017
Lý do nhập viện: Sốt và đau bụng ngày 7
Bệnh sử: Bệnh 7 ngày, bé sốt dây dưa, ăn uống kém, đau bụng quanh rốn và
thượng vị, nơn ói nhiều lần sau ăn, khơng đi tiêu 3 ngày trước nhập viện. Điều
trị tư có truyền dịch khơng cải thiện → nhập viện.
Tình trạng nhập viện: bệnh tỉnh, sinh hiệu ổn, đau bụng vùng thượng vị.
Bụng mềm xẹp, khơng chướng.
Chẩn đốn vào viện: TD Nhiễm trùng đường ruột / sốt ngày 7
CLS:
CTM: BC 5,28 x 103/ uL – Neu 69,07% - HC 5,24 x 106/ uL CRP 0,1
mg/dl
Siêu âm bụng: phản ứng hệ cửa
Xử trí: Điều trị triệu chứng: primperan, domperidon, phosphalugel, Rectiofar
bơm HM
Diễn tiến
Ngày
Diễn tiến
Xử trí
17- Bé khơng sốt, sinh hiệu ổn
Truyền dịch glucolyte
20/07
- Cịn đau bụng từng cơn vùng Ranitidine TMC
thượng vị
Spasmaverin
- Nơn ói nhiều lần, tiêu được Domperidon
phân bón (sau bơm rectiofar)
Phosphalugel
- Bụng mềm xẹp
Sorbitol
→∆: td viêm dạ dày cấp/ táo bón → CLS: amylase máu, siêu
≠ viêm tụy cấp; tắc ruột.
âm bụng 2 lần, xquang bụng
đứng 2 lần
Kết quả CLS:
Amylase máu: 44 u/L
Siêu âm bụng ngày 17 & 18/7: phản ứng hệ cửa, các quai ruột nhiều hơi.
Kết quả Xq bụng ngày 17 & 20/7: khơng ghi nhận hình ảnh bất thường
20
21/07
– - Bé không sốt, sinh hiệu ổn
Truyền dịch: Glucolyte
- Còn đau bụng từng cơn kèm Omeprazol TTM
Bệnh viện đa khoa khu vực tỉnh An Giang
151
Hội Nghị Khoa Học Kỹ Thuật 2017
nơn ói.
Phosphalugel
- Bụng sờ mềm có một mãng u Domperidon
chắc vùng thượng vị 3 x 4 cm
→CLS: CT scan bụng không
→Hội chẩn ngoại tổng quát
cản quang
KL: td nhiễm trùng đường
ruột
≠ u dạ dày
Ngoại TQ khơng xử trí
KQ CT scan bụng: ghi nhận bất thường hình ảnh dạ dày → khả năng xoắn dạ
dày
9h 21/07 Xin ý kiến trực viện Chuyển bệnh đến bệnh viện Nhi Đồng 1
∆: Theo dõi xoắn dạ dày
≠ U dạ dày
Kết quả chẩn đoán và điều trị ở tuyến trên:
IV. BÀN LUẬN
Trichobezoars phát sinh từ việc nuốt tóc, nhu động ruột khó đẩy tóc di chuyển
do bề mặt nhẵn của nó và khó tiêu hóa chất keratinaceous. Kết quả là, tóc trở
nên bê bết thành một quả bóng và được giữ lại trong các nếp gấp của niêm mạc
dạ dày.Trichobezoars có thể thúc đẩy gây loét dạ dày, tắc ruột, thủng ruột hoặc
xuất huyết tiêu hóa.
Trichobezoars xảy ra thường xuyên hơn ở phụ nữcó rối loạn tâm thần,
tuổithường gặp từ 10-20.
Đây là một bệnh hiếm gặp, ở tuyến cơ sở chúng ta dễ bỏ sót nếu khơng nghĩ
đến. Điển hình là tại khoa Nhi.
V. KẾT LUẬN
Trichobezoars là tình trạng kết cục, vón thức ăn lẫn tóc trong dạ dày.
Ở những bệnh nhân với các triệu chứng giống tắc ruôt mà chúng ta khơng tìm
được ngun nhân, thì nên xem xét phân biệt.Đặc biệt là nhũng đối tượng nữ trẻ
tuổi, cần khai thác bệnh sử kỹ hơn.
Bệnh nhân cần được khám tâm lý sau điều trị nhằm tránh tái phát.
Bệnh viện đa khoa khu vực tỉnh An Giang
152
