ĐA DẠNG HÓA CÁC HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG ĐỂ TẠO HỨNG THÚ HỌC
TẬP MÔN TIẾNG ANH CHO HỌC SINH LỚP 5
1. Lý do thực hiện biện pháp
Môn Tiếng Anh ở bậc tiểu học đóng vai trị rất quan trọng giúp học sinh phát
triển năng lực sử dụng ngôn ngữ nước ngoài bởi đây là bậc học nền tảng. Việc dạy
ngoại ngữ nói chung và Tiếng Anh nói riêng ở trường tiểu học đang được nhiều nhà
giáo dục, nhiều dự án giáo dục và đông đảo giáo viên giảng dạy môn ngoại ngữ quan
tâm và đưa ra nhiều phương pháp dạy học nhằm không ngừng nâng cao chất lượng
môn học này. Chính bởi lẽ đó, Tiếng Anh ln được coi là một mơn học quan trọng, là
chìa khóa giúp cho học sinh mở rộng cánh cửa tương lai.
Những năm gần đây, yêu cầu về đổi mới phương pháp dạy học là một vấn đề cấp
bách và thiết thực, đòi hỏi mỗi giáo viên phải linh hoạt, sáng tạo và hướng dẫn học
sinh thực hiện các hoạt động học tập với các hình thức đa dạng, phong phú, có sức hấp
dẫn phù hợp với đặc trưng của bài học, với đặc điểm và trình độ của học sinh, phù hợp
với điều kiện cụ thể của từng lớp, từng trường, từng địa phương.
Thực tế, trong dạy và học ngoại ngữ học sinh sẽ học hiệu quả hơn nếu các em
được học trong bầu khơng khí học tập vui vẻ, có nhiều cơ hội được thực hành, giao
tiếp, từ đó phát triển và hình thành các kỹ năng một cách tự nhiên mà hiệu quả nhất.
Qua nhiều năm giảng dạy, tôi nhận thấy rằng việc tạo hứng thú, tích cực học tập cho
các em trong giờ học ngoại ngữ phần lớn phụ thuộc vào các kĩ thuật, phương pháp dạy
học, cách thức tổ chức các hoạt động của giáo viên. Trong đó hoạt động “Khởi động”
mặc dù chỉ chiếm một khoảng thời gian rất ngắn so với cả bài học nhưng đóng vai trị
vơ cùng quan trọng trong việc nâng cao hiệu quả tiết học và chất lượng học tập của
học sinh.
* Thực trạng dạy học Tiếng Anh ở trường tôi đang công tác
Về học sinh: Nhìn chung, học sinh thích được học Tiếng Anh, thích được tham gia
vào các hoạt động mà thầy cô hướng dẫn, tổ chức. Nhiều em chăm chỉ, biết cố gắng
nỗ lực trong học tập, chịu khó tìm tịi, sưu tầm các tài liệu và nội dung học. Tuy nhiên,
vẫn còn nhiều học sinh chưa thực sự tự giác, tích cực trong việc học, hoặc tham gia
vào các hoạt động trong tâm trạng “khơng hứng thú”. Từ đó giờ học Tiếng Anh ở
nhiều lớp chưa sôi nổi, hoặc sôi nổi mà chưa tự nhiên, chưa thực sự hiệu quả.
Về giáo viên: Giáo viên có tâm huyết, yêu nghề, mến trẻ, nhiệt tình trong cơng tác.
Tuy nhiên kỹ năng tổ chức hoạt động của giáo viên cũng chưa đáp ứng được yêu cầu
đổi mới, chưa thực sự gây hứng thú cho học sinh bước vào bài, cho nên mỗi giờ học
diễn ra khá nặng nề về truyền thụ kiến thức, đơn điệu, ít hiệu quả.
Với thực trạng trên, tơi mạnh dạn vận dụng biện pháp “Đa dạng hóa các hoạt
động khởi động để tạo hứng thú học tập môn Tiếng Anh cho học sinh lớp 5” .
Chính nhờ vậy, tơi đã thay đổi được chất lượng học sinh theo hướng tốt hơn vào cuối
kỳ I.
2. Mục đích thực hiện biện pháp
1
Bản thân vận dụng biện pháp nhằm mục đích tạo được khơng khí vui vẻ, tất cả
học sinh hào hứng khởi động bước vào tiết học, từ đó cuốn hút tạo tâm thế cho các em
tham gia các hoạt động học tập tiếp theo có hiệu quả, làm cho tiết học khơng áp lực,
nặng nề. Học sinh khơng cịn thiếu tập trung, ít hứng thú, ngại giao tiếp, lo lắng khi
bước vào tiết học ngoại ngữ, sợ học bộ môn này. Từ đó nâng cao chất lượng học tập
Tiếng Anh lớp 5 cũng như toàn trường. Làm được điều đó sẽ tạo dựng môi trường học
tập tốt, các em cảm thấy mỗi ngày đến trường là một ngày vui, tạo nên trường học
hạnh phúc- điều mà chúng ta đang hướng đến.
Hơn nữa, tôi xác định rõ mục tiêu của dạy học là chú trọng phát triển năng lực
học sinh: “Học trị khơng phải là một chiếc bình cần đổ đầy kiến thức, các em là
những ngọn đuốc cần được thắp lên”. Trong tổ chức dạy học, học sinh được tạo cơ
hội tham gia các hoạt động tích cực, sơi nổi để tự chiếm lĩnh kiến thức, phát huy sự
sáng tạo, vốn sống, trải nghiệm để phát triển kĩ năng, phẩm chất, năng lực, nhất là
năng lực ngôn ngữ và giao tiếp. Chúng ta không chỉ quan tâm "các em học được
những gì?" mà điều quan trọng hơn là chúng ta muốn "các em vận dụng như thế nào?"
Phần khởi động phải là sự vận dụng linh hoạt, sáng tạo những gì các em học được từ
những lớp dưới, từ bài học trước, tiết học trước hay cả vốn kiến thức các em đang có.
3. Cơ sở lí luận
3.1. Cơ sơ khoa học
Các nhà tâm lý học nghiên cứu và chỉ ra rằng sự “hứng thú” có một vai trị quan
trọng trong q trình hoạt động của con người. Nó là động cơ thúc đẩy con người
tham gia tích cực vào hoạt động đó. M.Gorki từng nói: “Thiên tài nảy nở từ tình u
đối với cơng việc”. Cùng với tự giác, hứng thú làm nên tính tích cực nhận thức, giúp
học sinh học tập đạt kết quả cao, có khả năng khơi dậy mạch nguồn của sự sáng tạo.
Giáo viên cũng chính là một “diễn viên” trên bục giảng. Bài học có cuốn hút học trị
hay khơng là cả một nghệ thuật. Cũng “nguyên liệu” như nhau, nhưng mỗi “nghệ sĩ”
với sự nhiệt hút, sáng tạo và hóm hỉnh của mình sẽ tạo ra những tác phẩm nghệ
thuật khác nhau.
Với lứa tuổi từ 6 đến 11, độ tuổi thích tìm tịi, khám phá, thích học mà chơi,chơi
mà học và chỉ học những cái mà các em thích. Vì vậy cần phải có phương pháp dạy
học làm sao kích thích tinh thần học tập của các em,giúp các em say mê học tập,phát
huy được tính tích cực,chủ động và sáng tạo của học sinh, tránh gây áp lực nặng nề
cho các em.
Trong quá trình dạy và học Tiếng Anh, để giúp các em có một tâm lý thoải mái,
tạo khơng khí lớp học vui vẻ và sinh động là yếu tố quan trọng nhất, vì vậy giáo viên
cần lựa chọn những thủ thuật dạy học phần Warm up phù hợp, sáng tạo với từng nội
dung bài học. Việc khởi động không chỉ đơn thuần là việc giúp học sinh ôn lại bài cũ
mà cịn là việc giúp các em có hứng thú học tập trong các hoạt động học tập đạt kết
quả cao.
3.2. Cơ sơ pháp lý
Luật Giáo dục 2019 chỉ rõ yêu cầu về phương pháp giáo dục phổ thông:
“Phương pháp giáo dục phổ thơng phát huy tính tích cực, tự giác, chủ động, sáng tạo
của học sinh phù hợp với đặc trưng từng môn học, lớp học và đặc điểm đối tượng học
2
sinh; bồi dưỡng phương pháp tự học, hứng thú học tập, kỹ năng hợp tác, khả năng tư
duy độc lập; phát triển toàn diện phẩm chất và năng lực của người học”.
Thông tư số 32/2018/TT-BGDĐT ngày 26 tháng 12 năm 2018 của Bộ trưởng
Bộ Giáo dục và Đào tạo về Ban hành Chương trình giáo dục phổ thơng đã nêu rõ mục
tiêu của chương trình GDPT: Chương trình giáo dục tiểu học giúp học sinh hình thành
và phát triển những yếu tố căn bản đặt nền móng cho sự phát triển hài hoà về thể chất
và tinh thần, phẩm chất và năng lực; định hướng chính vào giáo dục về giá trị bản
thân, gia đình, cộng đồng và những thói quen, nền nếp cần thiết trong học tập và sinh
hoạt. Yêu cầu cần đạt về năng lực: Chương trình GDPT hình thành và phát triển cho
học sinh những năng lực cốt lõi sau: năng lực tự chủ và tự học, năng lực giao tiếp và
hợp tác, năng lực giải quyết vấn đề và sáng tạo; Những năng lực đặc thù: năng lực
ngơn ngữ, năng lực tính tốn, năng lực khoa học, năng lực công nghệ, năng lực tin
học, năng lực thẩm mĩ, năng lực thể chất. Định hướng nội dung dạy học: Mơn Ngoại
ngữ giúp học sinh hình thành, phát triển năng lực ngôn ngữ (ngoại ngữ) để sử dụng
một cách tự tin, hiệu quả, phục vụ cho học tập và giao tiếp, đáp ứng yêu cầu phát triển
nguồn nhân lực trong sự nghiệp cơng nghiệp hố, hiện đại hố và hội nhập quốc tế của
đất nước.
Thông tư 28/2020/TT-BGDĐTcủa Bộ GD&ĐT ngày 04/9/2020 về Ban hành
Điều lệ Trường tiểu học nêu rõ tại “Điều 19. Các hoạt động giáo dục” như sau: “Các
hoạt động giáo dục được tổ chức trong và ngoài lớp học nhằm hình thành phẩm
chất, phát triển năng lực; giáo dục đạo đức lối sống; bồi dưỡng năng khiếu; hỗ trợ
học sinh hoàn thành nhiệm vụ học tập phù hợp với đặc điểm tâm sinh lý lứa tuổi
học sinh... Hoạt động giáo dục tổ chức trong và ngoài lớp học thơng qua một số hình
thức chủ ́u: học lý thuyết, thực hiện bài tập, thực hành, thí nghiệm, trị chơi, đóng
vai, dự án học tập, câu lạc bộ, tham quan, cắm trại, đọc sách, sinh hoạt tập thể, hoạt
động phục vụ cộng đồng.”
3.3. Cơ sở thực tiễn
Thực tế về mức độ hứng thú tham gia môn học Tiếng Anh tại lớp 5A, 5B qua
khảo sát đầu năm đầu năm học đó là: Khả năng tập trung cao độ của học sinh trong
học tập còn hạn chế dẫn đến chưa nắm bắt được bài. Mức độ hứng thú của học sinh
cịn ít, rất nhiều em cịn lơ đãng, thiếu chú ý. Các em cịn chưa ham thích học Tiếng
Anh, cịn sợ mơn học này, ngại giao tiếp, lo lắng khi bước vào tiết học với một chuỗi
hoạt động mà các em cảm thấy nặng nề...Cụ thể: Mức độ không hứng thú tham gia
môn học 21/73 em chiếm 28,8%, học sinh hứng thú 17/73 em tỉ lệ 23,3%. Do vậy mà
khả năng lĩnh hội bài và chất lượng học tập môn học này cũng hạn chế. Học sinh đánh
giá ở mức Hoàn thành tốt 15/73 em chiếm 20,5%, chưa hoàn thành 9/73 em tỉ lệ
12,3%. Học sinh cũng chưa được chú trọng tạo cơ hội để phát triển các năng lực cốt
lõi cũng như năng lực đặc thù.
Bên cạnh đó, kỹ năng tổ chức hoạt động của giáo viên cũng chưa đáp ứng được
yêu cầu đổi mới, vận dụng các PPDH và kĩ thuật dạy học tích cực chưa thật linh hoạt,
các hoạt động khởi động chưa đa dạng, giáo viên chưa thực sự gây hứng thú cho học
sinh bước vào bài mới. Từ đó giờ học Tiếng Anh ở nhiều lớp chưa sôi nổi, thiếu tự
nhiên, chưa thực sự hiệu quả.
3
Chính vì lẽ đó, tơi đã trăn trở tìm ra biện pháp “Đa dạng hóa các hoạt động
khởi động để tạo hứng thú học tập môn Tiếng Anh cho học sinh lớp 5” và thực
hiện có kết quả tại đơn vị.
4. Quá trình thực hiện biện pháp
4.1. Tổ chức hiệu quả các trò chơi nhằm tạo hứng thú cho học sinh trước
khi vào bài học
Để bắt đầu mỗi bài học, giáo viên cần tiến hành một số hoạt động để chuẩn bị
cho bài mới, còn gọi là hoạt động khởi động, thuật ngữ Tiếng Anh là: “Warm up” hay
“Lead in”. Để có được một giờ học thành cơng, ngay từ hoạt động khởi động, giáo
viên cần tạo ra được một khơng khí học tập sao cho thật sơi nổi, thoải mái, thuận lợi cả
về mặt tâm lí lẫn nội dung cho hoạt động tiếp theo đó.
Trong thực tế dạy học,tơi nhận thấy rằng việc vận dụng các trò chơi học tập vào
hoạt động warm up là cách hiệu quả nhất để tao hứng thú học tập cho học sinh trước
khi vào bài, làm tăng động cơ học tập, góp phần khơng nhỏ trong việc phát huy tính
tích cực, chủ động gây hứng thú cho học sinh trong giờ học Tiếng Anh . Các trò chơi
cũng rèn luyện cho các em khả năng phán đoán, sáng tạo, rèn luyện sự phản xạ nhanh
nhạy, dứt khốt, tính tự tin, tạo khơng khí vui tươi, thân mật trong lớp.
*Quy trình thực hiện trị chơi
Khi tiến hành thực hiện trò chơi phải đảm bảo:
- Thời gian tiến hành trò chơi thường từ 5 đến 7 phút
- Cách chơi: giáo viên giới thiệu,nêu tên trò chơi, nội dung và luật chơi
- Chơi thử nhằm hướng dẫn và giới thiệu luật chơi
- Học sinh tiến hành chơi
- Đánh giá sau trò chơi
*Chọn lọc và tổ chức các trò chơi sao cho phù hợp với mục tiêu của từng bài dạy
Các trò chơi trong đề tài này cũng đã được đề cập nhiều trong các tài liệu hướng
dẫn giảng dạy ở bộ môn Tiếng Anh. Tuy nhiên làm thế nào để áp dụng chúng một cách
có hiệu quả thì địi hỏi giáo viên phải biết cách chọn lọc và tổ chức thực hiện một cách
linh hoạt.
* Các trò chơi thường dùng trong Warm-up
Game 1: Mine and guess hoặc charade ; Game 2: Chinese whisper
Game 3: Challenging;Game 4: Sử dụng bịt mắt- Blindfold ( What’s missing?)
Game 5: Kim’s game; Game 6: pass the ball
Game 1: Mine and guess hoặc charade
Mục đích: Rèn lụn kỹ năng nói cho học sinh.
Cách chơi: giáo viên gọi 1 học sinh lên bảng nhìn vào bức tranh/ thẻ từ, sau đó
học sinh làmđiệu bộ, hành động để cả lớp quan sát và đoán xem nội dung của tranh/
thẻ từ. Bạn nào đoán đúng thì sẽ được giáo viên tặng 1 sticker hoặc là một mặt cười.
Tiếp tục trò chơi đến ki giáo viên yêu cầu dừng lại.
Ví dụ: Unit 10: When will Sport Day be? Lesson 2 ( 4,5,6) - Tiếng Anh 5
Giáo viên chuẩn bị 1 vài tranh ảnh về các môn thể thao sau đó mời học sinh lên
làm điệu bộ của các môn thể thao. Chẳng hạn khi cô giáo đưa hình ảnh/ thẻ từ của
mơn cầu lơng, trong khi làm điệu bộ em vừa hỏi “ what am I going to do on Sport
Day?” các bạn ở dưới lớp quan sát và đưa ra câu trả lời: “ you are going to play
badminton” Hoặc cô giáo hỏi “ What’s She going to do on Sport Day?”, học sinh trả
4
lời “ She is going to play badminton”. Sau đó giáo viên có thể giơ hình ảnh/ thẻ từ lên
để đối chiếu với câu trả lời của học sinh.
Hình ảnh học sinh lớp 5A chơi trò chơi mine and guess
* Với việc áp dụng trị chơi này thì học sinh được tạo hứng thú thơng qua các
hình ảnh trực quan sinh động cũng như ngơn ngữ cơ thể, từ đó hình thành và phát
triển ngơn ngữ cũng như kỹ năng giao tiếp thơng qua phán đốn các hoạt động mà
giáo viên đưa ra.
Game 2: Chinese whisper
Mục đích: Kiểm tra từ vựng hoặc mẫu câu; Rèn luyện kỹ năng nghe và nói cho
học sinh
Cách chơi:
Chia lớp thành 2 đội chơi, mỗi đội chọn 5 -6 em xếp thành một hàng dọc. Giáo
viên gọi lần lượt 2 em đứng đầu mỗi nhóm lên bảng và nói thì thầm một câu nào đó
vào tai 2 bạn. Sau khi nghe rõ câu nói của giáo viên, 2 học sinh này chạy về nhóm của
mình và bắt đầu chuyền thông tin vào tai bạn, cứ như vậy cho đến bạn cuối hàng. Bạn
cuối hàng có nhiệm vụ đọc to câu mà mình đã nghe được từ các bạn trong đội của
mình. Nhóm nào đọc trước và đúng thì ghi được 1 điểm. Nhóm nào đọc trước nhưng
sai thì quyền trả lời dành cho đội cịn lại.
Ví dụ: Khi bước vào dạy Lesson 3( 1,2,3) của bất kỳ Unit nào trong sách Tiếng
anh 5 thì tơi đều có thể thiết kế cho học sinh chơi trị chơi này cụ thể:
Unit 7: How do you learn English? Lesson 3( 1,2,3)
Giáo viên sẽ chuẩn bị một số câu như:
How do you practice speaking?/ I speak English every day.
How do you practice reading?/ I read English comic book.
How do you practice writing?/ I write emails to my friends.
Why do you learn English? / Because I want to sing English songs.
5
* Thơng qua trị chơi này học sinh được kích thích và phát triển kỹ năng nghe,
nói, tạo tính tị mị muốn được nghe, và thích nghe từ đó phát triển kỹ năng nghe , nói
một cách tự nhiên mà hiệu quả.
Game 3: Challenging
Mục đích: Ơn lại các từ vựng theo chủ điểm và rèn luyện kỹ năng nói
cho học sinh.
Cách chơi: Giáo viên chia lớp thành 2 đội, sau đó đưa ra một chủ đề. Hai đội
hội ý trong vịng 30 giây và thách đấu với đội bạn có thể nói được bao nhiêu từ thuộc
chủ đề đó. Đội nào thách đấu nhiều số từ hơn thì được nói trước. Nếu nói đúng, đủ từ
thách đấu thì chiến thắng. Nếu nói sai 1 từ hoặc nói ra 1 từ khơng thuộc chủ điểm đó
hoặc nói khơng đủ số từ thách đấu thì sẽ thua cuộc.
Ví dụ: Unit 6: How many lesson do you have today? Lesson 2 (1,2,3)
Tiết trước học sinh đã được học các từ vựng về môn học, giáo viên sẽ khởi động bài
học bằng cách cho học sinh chơi trò chơi “ challenging”. Đội nào thách đấu có thể kể
tên nhiều mơn học hơn thì đội đó chiến thắng và ngược lại
* Với bản chất của trò chơi thách thức, học sinh sẽ hào hứng học tập để tạo
cho mình động lực thách đấu, trị chơi sẽ khích lệ động viên các em ln tìm tịi, học
hỏi để có thể tự tin thách thức và giành chiến thắng tạo động cơ học tập cho các em.
Game 4: Sử dụng bịt mắt- Blindfold ( What’s missing)
Mục đích: Trò chơi nhằm củng cố từ vựng và kiểm tra khả năng ghi nhớ củahọc
sinh.
Cách chơi: Giáo viên chuẩn bị một số hình ảnh về con vật đã học ở bài trước
(khỉ, voi, gấu trúc, hổ…) và một cái bịt mắt. Học sinh chơi theo nhóm. Ở mỗi lượt
chơi, học sinh có 5 giây để nhìn và ghi nhớ các con vật đã học, sau đó học sinh đeo bịt
mắt lại đồng thời giáo viên sẽ dấu đi một con vật. Nhiệm vụ của học sinh là phải gọi
đúng tên con vật bị biến mất. Học sinh gọi đúng tên con vật bị biến mất sẽ nhận được
một phần quà.
Ví dụ: Tiếng Anh 5: Unit 9: What did you see at the zoo?Lesson 3( 4,5,6,7)
* Với việc áp dụng trò chơi này thì học sinh được tạo hứng thú thơng qua việc
kiểm tra khả năng ghi nhớ của mình
Game 5: Kim’s game
6
Mục đích: Trị chơi nhằm mục đíchcủng cố từ vựng ,luyện tập kĩ năng viết từ
vựng cho học sinh.
Cách chơi:Giáo viên chia lớp thành 5 hoặc 6 đội, cho các em quan sát tranh ( 6
– 8 tranh) trong khoảng 20 giây, sau đó giáo viên giấu tranh và yêu cầu các đội viết lại
các từ ứng với những bức tranh đã được quan sát. Đội nào viết chính xác, nhanh và
nhiều từ hơn là đội chiến thắng
Ví dụ:Tiếng Anh 5: Unit 3: Where did you go on holiday? Lesson 2 ( 1,2,3)
*Thơng qua trị chơi này học sinh được kích thích và phát triển kỹ năng viết
thơng qua các hình ảnh hoặc dụng cụ trực quan mà giáo viên đưa ra. Học sinh hào
hứng thi đua học tập để có thể nhớ ,viết nhanh và chính xác các từ khóa một cách
chính xác tạo sự hứng khởi trước khi vào bài học mới.
Game 6: Pass the ball
Mục đích: Dùng để kiểm tra từ vựng; rèn luyện kỹ năng nói cho học sinh.
Cách chơi: Học sinh ngồi hoặc đứng thành hình trịn hoặc có thể ngồi theo vị trí của
lớp học. Giáo viên sẽ bật 1 bài nhạc và học sinh bắt đầu chuyền bóng theo vịng/ hàng.
Khi nhạc dừng lại em nào đang cầm quả bóng thì phải nói một từ trong chủ đề giáo
viên yêu cầu. Nếu nói đúng sẽ được phần quà từ cơ giáo nếu nói sai sẽ bị loại. Cứ như
thế cho đến khi hết bài nhạc. Những bạn bị loại sẽ làm theo yêu cầu của các bạn hoặc
cô giáo như hát một bài hát Tiếng Anh hoặc nhảy điệu bộ theo một bài hát.
Ví dụ: Unit 2: I always get up early. How about you? Tiếng Anh 5
* Với việc áp dụng trò chơi này học sinh sẽ vui vẻ hào hứng tham gia một cách
tự nhiên thỏa mái cùng với giai điệu các bài hát vui nhộn, đồng thời kiểm tra từ vựng
cũng như phát triển kỹ năng nói một cách hào hứng và hiệu quả nhất. Tạo được
khơng khí vui tươi trước khi bắt đầu vào bài học.
4.2. Tạo hứng thú cho học sinh thông qua các bài hát Tiếng Anh, truyện
ngắn, video hoặc các bài chant
Trước khi vào giờ học giáo viên cho học sinh nghe, hát và vận động theo những
bài hát Tiếng Anh vui nhộn liên quan đến bài học (sing and do action), đó là cơng cụ
tốt nhất trong lớp tạo được sự dí dỏm, hài hước, gây cười cho học sinh giúp cho học
sinh có tâm lý thoải mái để ôn lại kiến thức đã học. Bài hát khởi động trước giờ học
Tiếng Anh dành cho trẻ em rất đa dạng và phong phú (hokey pokey song, shake break,
head shoulders knees and toes,baby shark…) giáo viên có thể tạo ra các bài hát hay,
các bài chant có nhịp điêụ dễ nhớ, khỏe khoắn, sinh động sẽ kích thích học sinh phát
triển ngơn ngữ một cách tốt nhất.
Ví dụ 1: Tiếng Anh 5: Unit 5:Where will you be this weekend? Lesson 3( 4,5,6)
Ở phần Warm up giáo viên có thể dùng tranh vẽ về các địa điểm và các hoạt động tổ
chức cho các em chant có nhịp điệu các mẫu câu các em đã học ở bài trước. Các bài
chant với nhịp điệu nhẹ nhàng kết hợp với động tác cơ thể sinh động tạo không khí sơi
nổi, thoải mái trong giờ học.
Ví dụ 2: Tiếng Anh 5: Unit 8 - What are you reading? lesson 2( 4,5,6)
Trước khi bắt đầu tiết học giáo viên cho học sinhxem video về câu chuyện “The fox
and the crow”, hay “The story of Mai An Tiem”. Giáo viên yêu cầu học sinh làm việc
theo nhóm đóng vai kể lại câu chuyện mà các em vừa xem. Sau đó lần lượt các nhóm
lên trình bày trước lớp, nhóm cịn lại sẽ đạt câu hỏi cho nhóm trình bày và bình chọn
xem ai là người kể chuyện hay nhất.
7
Hình ảnh học sinh lớp 5B đóng vai kể lại câu chuyện
“ the fox and the crow”
Các clip, video về "Quà tặng cuộc sống" sẽ làm cho bài học trở nên sinh động
hơn, giúp cho học sinh tham gia bài học một cách thích thú hơn.Như vậy việc bắt đầu
tiết học bằng hoạt động “Sing and action”, nghe những câu chuyện, xem video với
những hình ảnh sinh động liên quan đến chủ đề bài học dễ nghe, dễ hiểu sẽ giúp các
em phấn khích, tạo sự hứng khởi trước khi vào bài học.
4.3. Linh hoạt trong việc sử dụng tài liệu dạy học và trong phương pháp, kĩ
thuật, cách thức tổ chức hoạt động
Ngoài việc tổ chức các trò chơi, giáo viên có thể tổ chức phần “Warm up”bằng
chính ngay trong các hoạt động dạy học, cụ thể: có thể lấy ngay một hoạt động trong
tiết học đó “biến” nó thành một “Warm up” để vừa hấp dẫn, lôi cuốn học sinh vừa tiết
kiệm được thời gian.
Ví dụ:Tiếng Anh 5: Unit6: How many lessons do you have today?Lesson 2- Part 4,5,6
Theo đó, GV có thể đưa Activity 6 lên làm phần“Warm up” qua game “slap the
board” để tạo hứng thú cho các em ngay từ phút ban đầu và cũng tiết kiệm thời gian
Bên cạnh đó việc linh hoạt trong cách thức tổ chức hoạt động cặp đơi, nhóm,
lớp cũng đóng vai trị quan trọng góp phần tạo nên thành cơng của tiết học.
Ngoài ra giáo viên có thể trao quyền chủ động tổ chức “Warm up” cho học sinh
nhằm phát huy tính tự giác, tích cực, giúp học sinh có tính chủ động cũng như ý thức
trách nhiệm cao trong quá trình học tập cũng như mỗi hoạt động mà giáo viên đưa ra.
Từ đó sẽ mang lại nhiều hứng thú, phấn khích cho các em. Thỉnh thoảng giáo viên có
thể để cho học sinh tự chủ động chọn phần “Warm up” các em có thể chọn cái mà
mình thích (tạo bất ngờ cho các em). Ví dụ: “Các em muốn chúng ta tham gia Khởi
động tiết học bằng cách nào? Hãy thử là một “teacher” cho cô xem nào!”
HS sẽ tự tổ chức một Game mà mình thích nhất; hoặc có thể kể một câu chụn
mà mình thấy ấn tượng và khó quên nhất; hoặc có thể đóng vai các nhân vật trong các
câu chuyện mình từng học, từng đọc hoặc làm phóng viên nhỏ...
Ví dụ 1:Tiếng Anh 5 - Unit 9: What did you see at the zoo?Lesson 3 (4,5,6,7)
Ví dụ 2: Tiếng Anh 5 - Unit 5: Where did you go on holiday? Lesson 3 (4,5,6,7)
8
Hình ảnh học sinh lớp 5A tổ chức trị chơi tại lớp học
Như vậy, tùy theo mục tiêu của từng bài học, từng tiết học, người giáo viên sẽ tổ
chức tốt các tiết dạy và từ chỗ “thầy thiết kế -trị thi cơng “ đến chỗ “trị tự thiết kế - tự
thi cơng”, điều đó thực hiện một cách có hiệu quả theo phương pháp đổi mới hiện nay.
Giáo viên bồi dưỡng kĩ năng điều hành, tổ chức hoạt động trò chơi, khởi động,
kĩ năng tham gia hoạt động cũng như đánh giá...giúp học sinh phát huy tính tích cực,
sáng tạo. Người thầy biết khơi dậy lịng say mê thích học hỏi của học sinh, khơng nên
gị ép các em theo một khuôn mẫu nhất định, biết trân trọng sự sáng tạo của học sinh.
Phối hợp với giáo viên chủ nhiệm để tạo cơ hội và điều kiện cho các em tham gia các
hoạt động một cách tích cực chủ động, sáng tạo, đồng hành cùng các em giúp các em
phát triển tối đa năng lực của bản thân.
Giáo viên sử dụng nhiều kĩ thuật dạy học một cách hợp lý, hiệu quả trong phần
Warm up:
- Kĩ thuật KWL: Unit 3:“Where did you go on holiday?”
- Kĩ thuật động não:Unit 7: How do you learn English?
- Kỹ thuật khăn trải bàn: Unit 6: How many lesson do you have today?
- Kĩ thuật XYZ (kĩ thuật 635), chúng em biết 3,
- Bản đồ tư duy ( sơ đồ tư duy) : Review
9
- Kĩ thật “bể cá”: Unit 1: What your address?
- Kĩ thuật phòng tranh (trưng bày sản phẩm “project” của tiết học trước)….
10
4.4. Tạo tình huống có vấn đề liên quan đến nội dung bài học cho học sinh
giải quyết để dẫn dắt vào bài mới
Sự đa dạng, phong phú của tình huống làm cho giờ học thêm hấp dẫn, gây cho
học sinh sự háo hức chờ đợi tình huống mới. GV tạo ra những tình huống có vấn đề để
học sinh giải quyết(problem-solving) khai thác vốn sống của các em về nội dung liên
quan đến bài học, có thể thay thế ngữ cảnh trong bài bằng một đoạn hội thoại mới từ
thực tế cuộc sống. Từ đó dẫn dắt học sinh tìm ra được kiến thức mới của bài, giáo viên
đi vào bài học mới một cách tự nhiên mà hiệu quả. Ngược lại, sự đơn điệu của tình
huống sẽ khiến cho giờ học nhàm chán, hứng thú học tập của học sinh bị giảm sút.
Thơng thường tơi thường tạo tình huống có vấn đề bằng cách tạo dựng một cuộc
nói chụn giữa cơ và trị ( make a conversation hoặc dialouge) để từ đó dẫn dắt học
sinh vào bài mới
Ví dụ 1: Tiếng Anh 5 - Unit 12: Don’t ride your bike too fast! Lesson 2
Thay vì tổ chức các trị chơi học tập thì giáo viên có thể tạo một tình huống liên
quan đến bài học như sau:
GV chuẩn bị sẵn 1 số hộp diêm ( matches) và mời một số học sinh lên bảng đóng
vai đang chơi với diêm và tạo tình huống bằng cách:
GV: What are you doing ? HS: We’re going to play with matches.
GV: Oh, no. It’s dangerous. Don’t play with it?HS: Really? Why not?
GV: Because you may get a burn.HS: Ok, I won’t. thank you
Sau đó GV dẫn dắt HS đi vào bài mới
Ví dụ 2:Trước khi vào học bài Review 2- Short story Cat and Mouse 2 tơi tổ
chức hoạt động đóng kịch đưa ra các tình huống để các em giải quyết trong nhóm với
nhau.
Để tổ chức hoạt động đóng kịch thành công, tôi đã đưa ra yêu cầu cụ thể phù hợp
theo từng đối tượng học sinh:
- Đối với học sinh bình thường, cịn hạn chế: tơi chỉ u cầu học sinh diễn kịch theo
bài có sẵn cơ bản trong sách giáo khoa mục 1.read and listen to the srory, có thể kết
hợp thêm đạo cụ và đồ dùng sẵn có hoặc tự làm.
11
- Đối với học sinh học tốt: tôi sẽ yêu cầu cao hơn như là thêm các lời thoại hoặc sáng
tạo một vở kịch khác nhưng cùng nội dung.
Dưới sự hướng dẫn của giáo viên, học sinh chọn vở kịch, cùng nhau bàn luận sôi nổi
về nội dung, cách phát âm, ngữ điệu. Như vậy tinh thần trách nhiệm của mỗi học sinh
được nâng lên, sự tự tin khi lên sân khấu thể hiện rõ ràng và giờ học rất sơi nổi
* Vở kịch có nội dung sáng tạo của nhóm học sinh học tốt như sau:
Quynh, Huy, Thu, linh, Ly, Tuan ( practise for sports Day)
Nhi: Hello. What are you doing?
Quynh, Huy, Thu, linh, Ly,Tuan : We’re practising for sports Day
Nhi: Wow, great. Sports Day? When will it be?
Huy: It will be on Sunday.
Nhi: Where will it be?
Thu, Quynh: In the sports ground near our school
Nhi: What are you going to do on sports Day Thu?
Thu: I’m going to play badminton.
Nhi: And how a bout you Huy,Linh , Quynh, Ly and Tuan?
Tuan: I’m going to play football
Huy: I’m going to play table tennis
Linh: I’m going to swim
Ly: I’m going play shuttlecock
Quynh: I’m going play badminton
Thu: Sports Day is good for our health and It’s really interesting. Will you take part
in?
Nhi: Yes, I will
Quynh, Huy, Thu, linh,Ly, Tuan : Now, Let’s practise for Sports Day
12
Hình ảnh học sinh lớp 5B đóng kịch tạo tình huống trước khi vào bài
4.5. Khai thác và sử dụng hiệu quả các nguồn thơng tin hiện có và trên
Internet vào các bài dạy
Internet là một môi trường tương tác đa phương tiện, một thư viện thông tin
khổng lồ và là một nguồn tư liệu dạy học vô cùng phong phú là công cụ hỗ trợ hữu
hiệu cho hoạt động học tập của học sinh. Do đó việc khai thác và sử dụng hiệu quả
Internet trong hoạt động giảng dạy nhằm nâng cao chất lượng dạy học là rất quan
trọng. Các tư liệu đó chủ yếu gồm các văn bản, âm thanh, hình ảnh, bài hát, phim hoạt
hình,…Vì mang tính trực quan nên những tư liệu này có thể kích thích sự ham mê,
hứng thú học tập, đồng thời hỗ trợ rất tốt cho hoạt động nhận thức và tự trau dồi của
người học. Với bộ môn Tiếng Anh, trang web www.sachmem.vn ( sách mềm) hỗ trợ
hiệu quả nhất trong dạy học. Điểm nổi bật của sách mềm đó là hình ảnh đẹp, âm thanh
rõ ràng, nội dung trình bày khoa học.
Để có thể tìm kiếm nhanh chóng, sử dụng những video bài hát, câu chuyện…thì
trang www.youtube.com là một trang web vơ cùng tiện lợi và hữu ích.
Ví dụ: khi dạy Unit 3: Where did you go on holiday? – Tiếng anh 5 tơi tìm kiếm
các bài hát liên quan đến phương tiện giao thông (means of trasport) đề làm phong phú
từ vựng về phương tiện giao thông cho học sinh.
Một kênh youtube tơi đã tìm kiếm, đã vận dụng và rất tâm đắc đó là “ English
Singing”. Hơn 500 video về ngữ âm (phonics), từ vựng (vocabulary), bài hát ( songs),
đoạn hội thoại (dialogues) và câu chuyện (stories) theo các chủ đề khác nhau phù hợp
với độ tuổi học sinh tiểu học, giáo viên có thể lựa chọn những video phù hợp với chủ
đề mình đang dạy để lồng ghép vào bài giảng thu hút sự chú ý, hứng thú học tập của
học sinh
Ví dụ: khi dạy Unit 10: When will Sport Day be?- Tiếng Anh 5, tôi lồng ghép
video chủ đề Sports ở kênh “English Singing” vào bài dạy. Ở chủ đề này sẽ bao gồm
các đoạn hội thoại, các bài hát và những câu chuyện liên quan đến chủ đề Sports.
Một số trang web hỗ trợ cho việc dạy Tiếng Anh như: www.tienganh123.com ,
www.englishforkids.com , www.learnenglishkids.britishcouncil.org ,…
13
Mỗi trang web có những điểm nổi bật riêng, tùy vào nội dung của bài dạy mà
giáo viên chọn lựa, sử dụng nội dung các trang web một cách phù hợp, khơng q lạm
dụng. Với mục đích cuối cùng là để nâng cao chất lượng dạy và học môn Tiếng Anh.
Bên cạnh đó, giáo viên tích cực đầu tư vào việc sáng tạo sử dụng đồ dùng thật
xung quanh môi trường sống để phục vụ bài dạy, từng bước ứng dụng công nghệ
thông tin trong giảng dạy.Giáo viên sưu tầm những bức tranh, vật thật phù hợp địa
phương để thay thế một số tranh ảnh hoặc tình huống xa lạ với các em.
5. Kết quả đạt được
Sau một thời gian vận dụng các giải pháp ở trên tôi nhận thấy rằng:
Giáo viên tổ chức tốt phần "Khởi động" thì tiết học càng sinh động hơn, học sinh
tích cực, chủ động, sáng tạo hơn trong học tập, các em có thói quen tham gia vào các
hoạt động, thực hành giao tiếp bằng Tiếng Anh một cách tự tin hơn, năng lực sử dụng
ngơn ngữ phát triển tốt hơn.
Qua q trình dạy học có vận dụng biện pháp “Đa dạng hóa các hoạt động khởi
động để tạo hứng thú học tập môn Tiếng Anh cho học sinh lớp 5”, tôi đã thực sự
thấy học sinh của mình đạt được kết quả đáng phấn khởi. Điều này đã được chứng
minh qua các số liệu thống kê cuối kì 1 năm học 2020-2021sau đây:
Bảng 1: Mức độ hứng thú
Hứng thú
Tổng số Không hứng thú Bình thường
Lớp
SL
%
SL
%
SL
%
học sinh
75.7%
2.7%
21.6%
( Tăng
5A
37
1
( Giảm
8
( Giảm
28
54.1%
22%)
27%)
)
19.4%
80.6%
0%
( Giảm
( Tăng
5B
36
0
( Giảm
7
29
27.8%
55.6%
27.8%)
)
)
Bảng 2: Khả năng lĩnh hội và chất lượng dạy học Tiếng Anh
HTT
HT
CHT
Tổng số
Lớp
học
9-10
7-8
5-6
<5
sinh
SL
%
SL
%
SL
%
SL
%
16 43.2% 15 40.5
5
13.5%
1
2.7%
( Tăng
%
( Giả
( Giả
5A
37
24.3%
(Tăng
m
m
)
8.1%
21.6%
10.8%
)
)
)
18 50%
14 38.9
4
11.1%
0
0%
( Tăng
%
(Giảm
( Giả
5B
36
27.8%
(Tăng
22.2%
m
)
5.6%
)
11.1%
)
)
14
Qua 02 bảng khảo sát trên, ta có thể thấy số học sinh hứng thú với giờ học
Tiếng Anh chiếm tỷ lệ rất cao, khả năng lĩnh hội kiến thức và chất lượng dạy học môn
Tiếng Anh được nâng cao rõ rệt.
Các hoạt động vào bài gây hứng thú học Tiếng Anh sẽ khiến cho các em say mê
học tập hơn, sơi nổi, tích cực tham gia vào các hoạt động tiếp theo của giờ học, tạo
khơng khí học tập vui chơi, khơng gị bó, căng thẳng, làm cho bài học diễn ra nhẹ
nhàng, tự nhiên và quyết định phần lớn kết quả của cả bài học. Nhiều học sinh trước
đây còn rụt rè, e ngại, sợ giao tiếp nay đã thích thú với mơn học. Trong bất kỳ tiết học
nào học sinh cũng cảm thấy hứng thú.
Từ việc cho rằng học Tiếng Anh khó, đặc biệt khó trong việc tiếp thu kiến thức
mới thì các em đã bị thu hút bởi những hoạt động, những trò chơi thú vị. Do đó, các
em hứng thú đam mê với bộ mơn hơn và lẽ tất nhiên là sẽ học tốt hơn. Chắc chắn chất
lượng môn học cũng ngày một nâng cao, năng lực sử dụng ngôn ngữ và năng lực giao
tiếp của các em được phát triển rõ nét.
Hơn nữa, nếu học sinh chủ động tham gia tích cực các hoạt động với khn mặt
rạng rõ niềm vui sẽ góp phần không nhỏ tạo nên một tâm thế đầy hứng khởi cho người
giáo viên đứng lớp; từ đây sẽ khơi nguồn cảm hứng sáng tạo cho mỗi giáo viên; nhiều
bài học hay, ý nghĩa từ đây mà ra đời.
6. Bài học kinh nghiệm
Qua một thời gian ứng dụng biện pháp “Đa dạng hóa các hoạt động khởi
động để tạo hứng thú học tập môn Tiếng Anh cho học sinh lớp 5” vào thực tế
giảng dạy,tôi rút ra bài học kinh nghiệm sau:
* Đối với giáo viên
Để nâng cao hiệu quả học tập phát huy tính tích cực, chủ động của học sinh
thông qua việc tạo hứng thú cho học sinh trước khi vào bài, trước hết người giáo viên
phải tâm huyết với nghề,u trẻ, ln chủ động tìm hiểu những kiến thức chun sâu
về tâm lý của học sinh, ln tìm tịi học hỏi, đổi mới, sáng tạo, khơng ngừng bồi
dưỡng chun mơn, học hỏi kinh nghiệm. Từ đó giáo viên có những cách thức lựa
chọn các hoạt động phù hợp từng đối tượng học sinh và từng bài học, giúp nâng cao
động lực học Tiếng Anh cho các em.
Khơi dậy lịng say mê thích học hỏi của học sinh làm cho các em cảm thấy thực
sự yêu trường, yêu lớp, u thích mơn học. Giáo viên khơng nên gị ép các em theo
một khuôn mẫu nhất định, biết trân trọng sự sáng tạo của học sinh.
Giáo viên chuẩn bị kĩ về đồ dùng, thiết bị dạy học, nghiên cứu đầu tư cho bài
dạy của mình, thổi hồn vào trong mỗi bài dạy, là người tiếp lửa để truyền cảm hứng,
khơi nguồn sáng tạo cho các em.
* Đối với học sinh
Chuẩn bị kĩ đồ dùng học tập, nội dung bài giáo viên đã hướng dẫn ở tiết trước.
Học sinh tham gia các hoạt động học một cách hiệu quả, có kĩ năng tự học, làm
việc nhóm, điều hành, hợp tác, chia sẻ…
Các em có cơ hội được khẳng định bản thân, được trải nghiệm, được động viên,
khún khích.
Tóm lại một giờ học Tiếng Anh sẽ thực sự hiệu quả nếu giáo viên biết cách làm
cho bài học trở nên sinh động, thú vị và lơi cuốn được học sinh của mình, đặc biệt là
với học sinh tiểu học. Một trong những điều đầu tiên người giáo viên có thể làm là
chuẩn bị thật tốt cho hoạt động “Khởi động”. Trên thực tế, một giờ học có thực sự
15
hiệu quả hay không phụ thuộc phần lớn vào việc học sinh, người học đã được “Warmup” như thế nào. Học mà chơi, chơi mà học sẽ tạo cho các em sự hứng thú và u học
mơn Tiếng Anh nói riêng và các mơn học khác nói chung. Việc “đa dạng hóa các
hoạt động khởi động để tạo hứng thú học tập môn Tiếng Anh cho học sinh lớp 5”
đã thực sự tạo sự say mê, hứng thú, ham thích học của các em trong các tiết học ngoại
ngữ. Trong các tiết dạy, hứng thú của học sinh tiếp tục được duy trì và phát triển thơng
qua các kỹ tḥt dạy học tích cực. Tuy nhiên trong phạm vi nghiên cứu này, tôi chỉ tập
trung vào phần khởi động. Các phần khác tôi sẽ nghiên cứu sâu hơn trong những năm
học tiếp theo.
Trên đây là biện pháp “Đa dạng hóa các hoạt động khởi động để tạo hứng
thú học tập môn Tiếng Anh cho học sinh lớp 5” mà tôi đã áp dụng trong quá trình
thực tế giảng dạy. Rất mong sự góp ý của hội đồng chun mơn, q ban giám khảo
để biện pháp được hồn thiệt hơn. Tơi xin chân thành cảm ơn !
16
Đánh giá biện pháp:
…………………………………………………………………………………………..
…………………………………………………………………………………………..
…………………………………………………………………………………………..
…………………………………………………………………………………………...
..........................................................................................................................................
Xác nhận của Hiệu trưởng
Nguyễn Thị Lợi
17
Giáo viên dự thi
Nguyễn Thị Vân