BỘ KHOA HỌC VÀ CÔNG NGHỆ
CỤC THÔNG TIN KHOA HỌC VÀ CÔNG NGHỆ QUỐC GIA

KHỞI NGHIỆP
ĐỔI MỚI SÁNG TẠO
Số 47.2018


TIN TỨC SỰ KIỆN

01
02
03
04

Việt Nam sẽ có những startup kỳ
lân tỷ USD như Grab
500 Startups Việt Nam cơng bố
chương trình tăng tốc khởi
nghiệp năm 2019
Cơ hội tăng tốc khởi nghiệp trong
năm 2019 dành cho startup Việt

Base Việt Nam tăng 1,3 triệu USD
vòng cấp vốn tiền Series A

KHỞI NGHIỆP ĐỔI MỚI SÁNG TẠO

05
06

mr.potato: Thương hiệu đồ ăn
nhanh của người Việt

CỤC THÔNG TIN KHOA HỌC VÀ
CÔNG NGHỆ QUỐC GIA
24 Lý Thường Kiệt, Hồn Kiếm, Hà Nội
Tel: (024) 38262718

Nơng nghiệp 4.0: Đột phá hệ
thống bằng những công nghệ mới
(P2)

KIẾN THỨC KHỞI NGHIỆP
ĐỔI MỚI SÁNG TẠO

07

Các giai đoạn phát triển của doanh
nghiệp khởi nghiệp: Kiểm chứng
khách hàng (P2)

Khởi nghiệp đổi mới sáng tạo, số 47.2018

1


TIN TỨC SỰ KIỆN

VIỆT NAM SẼ CÓ NHỮNG STARTUP KỲ LÂN TỶ USD
NHƯ GRAB

VnExpress - Ban giám khảo chương trình bình chọn Startup Việt 2018 nhà đầu tư tin tưởng với mức
độ ứng dụng công nghệ 4.0 cao, cộng đồng startup Việt sẽ xuất hiện "kỳ lân" vươn ra toàn cầu.

Với chiến thắng của giải pháp bán hàng đa kênh

định cộng đồng startup Việt đang ở giai đoạn chín

Datamart, chương trình tìm kiếm Startup Việt 2018

muồi về số lượng và chất lượng. Các dự án khởi

đã khép lại với những thành tựu vượt mong đợi. Từ

nghiệp khơng cịn mang tính lý thuyết hoặc bộc phát

hơn 400 hồ sơ đăng ký dự thi, Top 5 startup trực tiếp

chủ quan mà đã thực sự giải quyết các vấn đề thực

trình bày trong chung kết Startup Việt 2018 đã chứng

tiễn, sát sườn trong cuộc sống hàng ngày.

minh thực lực của mình trên mọi phương diện, từ ý

"Tôi không thể nhận định như thế này vào thời

tưởng sản phẩm, mơ hình kinh doanh, mức độ ứng

điểm cách đây 5, 10 năm. Nhưng từ những gì mà


dụng cơng nghệ hiện đại, năng lực đội ngũ và khả

chúng ta chứng kiến trong chung kết Startup Việt

năng vươn ra thế giới.

2018, có thể nói rằng cộng đồng khởi nghiệp tại Việt

Tham gia sự kiện kết nối Speed Dating trong

Nam đã đi đúng hướng, đó là xuất phát từ khát khao

khn khổ chương trình chung kết, ơng Nguyễn Tuấn

tạo ra giải pháp cho một vấn đề đang hiện hữu hàng

Anh - Tổng giám đốc Grab Financial Việt Nam nhận

ngày", đại diện "kỳ lân tỷ USD" Grab tại Việt Nam

Khởi nghiệp đổi mới sáng tạo, số 47.2018

2


khẳng định.
Một trong những dự án đưa ra giải pháp thiết
thực trên nền tảng ứng dụng công nghệ mới là


Đông Nam Á cũng như trên tồn cầu, nhờ tính ứng
dụng cao và khả năng tái lập mơ hình kinh doanh ở
các thị trường khác.

Datamart. Giải pháp bán hàng đa kênh PowerSell do

Về phía đại diện Bộ Khoa học Cơng nghệ, ơng

đội ngũ này tạo lập có thể tạo địn bẩy cho ngành

Phạm Xuân Đà - Cục trưởng Cục công tác phía Nam

thương mại điện tử tiếp tục nở rộ. Dựa trên phân tích

đánh giá cao nỗ lực của thế hệ trẻ trong việc ứng

dữ liệu lớn và xử lý thông tin bằng trí tuệ nhân tạo,

dụng cơng nghệ nhằm giải quyết vấn đề thực tiễn

PowerSell của Datamart có thể giúp các nhà bán

trong đời sống.

hàng trực tuyến quản lý kho hàng, sản phẩm, dữ liệu

"Các dự án có chất lượng tốt, cho thấy có sự đầu

người dùng... trên các kênh thương mại điện tử khác


tư kỹ lưỡng, tìm tịi, nghiên cứu trong một giai đoạn

nhau.

dài, góp phần nâng quy mơ, tầm vóc của hệ sinh thái

Giám khảo Trương Gia Bình - Chủ tịch HĐQT

đổi mới sáng tạo của Việt Nam", ông Đà nhận xét.

Tập đoàn FPT nhận định dự án này đánh trúng vào

Các chuyên gia nhận định chất lượng thí sinh

nhu cầu của các nhà bán hàng trực tuyến. Với sự

năm nay đã chứng minh độ trưởng thành của cộng

phát triển mạnh mẽ của ngành thương mại điện tử và

đồng Startup Việt. Dù còn một vài hạn chế về kinh

sự cạnh tranh khốc liệt giữa các nền tảng bán hàng,

nghiệm và bản lĩnh đương đầu với việc phát triển

PowerSell là cơng cụ kết nối giúp hệ thống hóa quy

startup quy mơ lớn nhưng với khả năng nhanh nhạy


trình bán hàng, từ đó mang lại trải nghiệm mua sắm

với sự thay đổi, nhất là thay đổi về công nghệ, giới

tốt hơn cho người tiêu dùng.

khởi nghiệp Việt Nam hoàn toàn có thể ghi dấu ấn

Từ góc độ chuyên gia tư vấn hội nhập toàn cầu,

đậm nét trên thị trường quốc tế.

ông Phạm Phú Trường - Tổng giám đốc Công ty

"Nếu như Grab đã trở thành kỳ lân tỷ USD sau

GIBC, thành viên ban giám khảo nhận định giải pháp

6-7 năm thì Việt Nam cũng sẽ có những kỳ lân đất

PowerSell của Datamart hồn tồn có thể triển khai

Việt được thế giới cơng nhận", ơng Trương Gia Bình

trên các nền tảng thương mại điện tử trong khu vực

khẳng định./.

Khởi nghiệp đổi mới sáng tạo, số 47.2018


3


TIN TỨC SỰ KIỆN

500 STARTUPS VIỆT NAM CƠNG BỐ
CHƯƠNG TRÌNH TĂNG TỐC KHỞI NGHIỆP NĂM 2019
VnExpress - Chương trình sẽ rót vốn 100.000 USD và hỗ trợ tăng trưởng cho các startup phục vụ thị
trường Việt Nam.

Ngày 19/12, quỹ đầu tư 500 Startups Việt Nam

Ngồi ra, cơng ty cũng cần có số lượng người

cơng bố ra mắt Chương trình Tăng tốc Khởi nghiệp

dùng, độ phủ sóng nhất định của sản phẩm trên thị

Saola năm 2019 dành cho các công ty khởi nghiệp

trường. Chương trình mở đăng ký sớm đến ngày

trong nước hoặc có liên hệ mật thiết với Việt Nam với

2/1/2019 và hạn cuối cùng là 20/1/2019. Mỗi công ty

khoản rót vốn 100.000 USD. Chương trình Saola

được lựa chọn tham gia sẽ có đặc quyền truy cập


được đặt theo tên lồi hươu q hiếm ở Việt Nam,

miễn phí vào hệ sinh thái của 500 Startups trị giá hơn

còn được biết đến như là "kỳ lân châu Á".

500.000 USD và nhận được giảm giá từ hai mươi đối

Các startup đăng ký tham gia chương trình tại
đây cần đáp ứng được các tiêu chí là startup cơng

tác của quỹ này bao gồm Amazon Web Services,
Google và Microsoft.

nghệ hoặc ứng dụng công nghệ, phục vụ thị trường

Chương trình tăng tốc khởi nghiệp Saola của 500

trong nước, có người đồng sáng lập Việt Nam và/

Startups tại Việt Nam nhằm hỗ trợ các doanh nhân,

hoặc có phần lớn nhân sự tại đây.

cơng ty khởi nghiệp trong nước phát triển, hướng

Khởi nghiệp đổi mới sáng tạo, số 47.2018

4



đến trở thành những 'saola' - kỳ lân châu Á.

chương trình tăng tốc khởi nghiệp tại Việt Nam đóng

Marvin Liao, đối tác tại 500 Startups và là người

vai trò quan trọng trong việc ni dưỡng các startup

đứng đầu chương trình tăng tốc của quỹ này ở San

phát triển trong giai đoạn đầu. Chương trình của

Francisco, cho biết: "Chúng tơi học được rất nhiều từ

chúng tôi nhằm vào các công ty sẵn sàng cất cánh và

khi làm việc với 1.000 công ty trong hơn 40 đợt

trở thành những 'saola' - kỳ lân châu Á", ơng Eddie

chương trình tăng trưởng trên tồn thế giới. Chúng

Thái, một trong những đối tác chính của 500 Startups

tôi háo hức được mang những kinh nghiệm, trải

Việt Nam, giải thích.

nghiệm này đến Việt Nam".


Chương trình tăng tốc khởi nghiệp của 500

Ngồi vốn, Saola cịn cung cấp chương trình

Startups được vinh danh trong top 3 tại Mỹ bởi các

nâng cao tăng trưởng đồng hành với các startup. Kết

ấn phẩm tên tuổi như Forbes và Entrepreneur. Quỹ

thúc chương trình, các công ty sẽ tham dự sự kiện

này hiện triển khai các chương trình tăng trưởng ở

Ngày Demo để chia sẻ, thuyết trình về sản phẩm

châu Mỹ, châu Âu, Trung Đông và châu Á.

trước các nhà đầu tư mạo hiểm trong khu vực.

Chương trình Saola tại Việt Nam là kế hoạch mới

Chương trình được triển khai với sự hợp tác của

nhất của 500 Startups nhằm hỗ trợ các doanh nhân

GS Shop - Nhà bán lẻ đa phương tiện Hàn Quốc với

tài năng trên tồn cầu, giúp xây dựng các cơng ty đạt


đội ngũ đầu tư mạo hiểm của công ty phủ sóng hoạt

quy mơ và phát triển hệ sinh thái khởi nghiệp thịnh

động quốc tế. GS Shop và 500 Startups có mối quan

vượng trên tồn thế giới.

hệ chặt chẽ trong nhiều năm, với các khoản đầu tư

500 Startups Việt Nam là quỹ đầu tư trị giá 14

và hợp tác trải dài từ Hàn Quốc đến Hoa Kỳ và Trung

triệu đôla Mỹ, chun rót vốn vào các cơng ty khởi

Đơng.

nghiệp có triển vọng ở Việt Nam. Quỹ cung cấp vốn,

GS Shop có kế hoạch rót thêm vốn vào các cơng

chun gia cố vấn và kết nối cho các công ty khởi

ty được nhận từ 500 Startups Việt Nam, nâng khoản

nghiệp toàn cầu và khu vực. Các công ty khởi nghiệp

đầu tư tiềm năng cho mỗi công ty lên tới 200.000


của quỹ sau đó tiếp tục huy động vốn từ các nhà đầu

USD. Ngồi ra, nhà bán lẻ này cũng có kế hoạch cử

tư nổi tiếng như Sequoia, đối tác đầu tư Hàn Quốc,

hai đại diện tham dự chương trình.

quỹ đầu tư mạo hiểm Monks Hill...

"Chúng tôi tin rằng các vườn ươm và những

Khởi nghiệp đổi mới sáng tạo, số 47.2018

5


TIN TỨC SỰ KIỆN

CƠ HỘI TĂNG TỐC KHỞI NGHIỆP TRONG NĂM 2019
DÀNH CHO STARTUP VIỆT
DNSG - Dự kiến triển khai từ q 1/2019, chương trình "Tăng tốc khởi nghiệp" khóa 5 của Quỹ Tăng
tốc khởi nghiệp Việt Nam (VIISA) đang nhận đơn đăng ký tham gia trên trang thông tin chính thức của
VIISA.

Funding Gap (tạm dịch: Khoảng cách trong gọi và

Theo đó, chương trình Tăng tốc khởi nghiệp khóa


cấp vốn khởi nghiệp) đang là một trong những vấn

5 dự kiến bắt đầu vào đầu năm 2019. Chương trình

đề chung của cộng đồng startup Việt. Trên thực tế,

tập trung vào việc hướng dẫn các nhà sáng lập:

khoảng cách này thể hiện ở việc các quỹ đầu tư nhận

chứng minh sự phù hợp của sản phẩm với thị

hàng trăm đề xuất gọi vốn từ startup mỗi năm nhưng

trường; các kỹ thuật để hoạch định chiến lược cho kế

lại khơng tìm được cơng ty khởi nghiệp để đầu tư.

hoạch tăng trưởng của công ty; học hỏi các kỹ năng

Ngược lại, startup Việt nỗ lực tìm mọi cách để gọi

kể chuyện, thuyết trình và chuẩn bị bài gọi vốn trong

vốn nhưng vẫn chưa tiếp cận được các nhà đầu tư

ngày hội đầu tư và với các nhà đầu tư tiềm năng.

hiệu quả. Từ bối cảnh này, Quỹ VIISA ra mắt chương
trình "Tăng tốc khởi nghiệp" hằng năm nhằm thúc

đẩy rút ngắn khoảng cách và kết nối hiệu quả startup
với các nhà đầu tư tiềm năng.
Khởi nghiệp đổi mới sáng tạo, số 47.2018

Hiện, các startup quan tâm có thể đăng ký tham
gia chương trình tại website />Theo cơng bố từ ban tổ chức, chương trình "Tăng
tốc khởi nghiệp" năm 2019 diễn ra trong 3 tháng,

6


mang đến khoản đầu tư 15.000 USD cùng các dịch

5 startup đến từ các lĩnh vực: an ninh mạng, nền tảng

vụ khác cho startup Việt như: không gian làm việc

nhận diện khuôn mặt, nền tảng bản đồ thông minh,

chung của Amazon Web Services, HubSpot, Google

hệ sinh thái căn hộ thông minh và nền tảng công

Cloud, Mapbox, Zendesk; cơ hội tiếp cận trực tiếp với

nghệ giáo dục.

các đối tác của FPT, Dragon Capital; cơ hội thuyết

Quỹ Tăng tốc khởi nghiệp Sáng tạo Việt Nam


trình trước hơn 100 nhà đầu tư từ khắp nơi trên thế

VIISA được thành lập bởi FPT Ventures và Dragon

giới tại Ngày hội đầu tư do VIISA tổ chức. Ngoài ra,

Capital từ tháng 9/2016. Đến nay, VIISA đã giúp đỡ

các team tốt nghiệp từ chương trình có thể nhận

ươm mầm 25 startup, trong đó các cơng ty trong

được vốn đầu tư vòng tiếp theo lên tới 200.000 USD

danh mục đầu tư đã đạt được cam kết đầu tư khoảng

từ VIISA.

5 triệu USD từ những nhà đầu tư bên ngoài, và tạo ra

Ngày 4/12, Ngày hội đầu tư lần thứ 4 của VIISA

hơn 350 việc làm mới cho thị trường lao động./.

đã diễn ra tại TP.HCM, với sự tham gia trình bày của

Khởi nghiệp đổi mới sáng tạo, số 47.2018

7



TIN TỨC SỰ KIỆN

BASE VIỆT NAM TĂNG 1,3 TRIỆU ĐÔ LA MỸ
VÒNG CẤP VỐN TIỀN SERIES A
Dịch vụ phần mềm (SaaS) Base - Việt Nam huy động 1,3 triệu USD ở vòng gọi vốn trước Series A do
Alpha JWC Ventures và Beenext tổ chức.
Có 500 nhà đầu tư cho Startups và VIISA cũng

Nam Á vào giữa năm 2019", ông Hùng nói

đã tham gia vào vịng cấp vốn, đại diện ban tổ chức

Đại diện Alpha JWC Ventures, đơn vị cấp vốn cho

cho biết, đây là số tiền lớn nhất từ trước đến nay

Base tin tưởng startup này sẽ luôn đi đầu trong cách

được nâng lên bởi một công ty khởi nghiệp B2B ở

mạng công nghệ tại Việt Nam. "Với quỹ thứ hai,

nước này.

chúng tôi muốn tạo ra một tác động lớn hơn trong

Trong một thơng cáo báo chí, Co- Founder/CEO


lĩnh vực cơng nghệ khu vực, đồng thời duy trì ảnh

Hùng Phạm của Base cho biết, khoản tài trợ mới sẽ

hưởng của chúng tôi ở Indonesia. Sau Indonesia,

được sử dụng để hỗ trợ cho kế hoạch mở rộng khu

Singapore và Malaysia, chúng tơi tin rằng Việt Nam

vực của mình. "Ưu tiên hàng đầu của chúng tơi trong

có thể là người khổng lồ công nghệ tiếp theo và sắp

khoản tài trợ này là có được nhiều tài năng hơn phát

tới trong khu vực",

triển sản phẩm và xây dựng một bệ đỡ vững chắc

tác của Alpha JWC, Chandra Tjan chia sẻ.

cho việc mở rộng chiến lược của chúng tôi ở Đông

Khởi nghiệp đổi mới sáng tạo,số 47.2018

đồng sáng lập và quản lý đối

Đồng thời, phía Alpha cũng cho rằng khoản đầu


8


tư vào Base đánh dấu sự khởi đầu cho bước tiến

Tại Việt Nam, loạt các doanh nghiệp như VIB

vào Việt Nam của cơng ty đầu tư mạo hiểm có trụ sở

Bank, VP Bank, McDonald, Tập đoàn MK, The

tại Jakarta.

Coffee House và VinC Commerce đang sử dụng ứng

Base đã phát triển hơn 20 ứng dụng bao gồm hai

dụng của startup này.

ngành dọc là nguồn nhân lực và năng suất. Các ứng

Base là doanh nghiệp sản xuất phần mềm SaaS

dụng bao gồm hệ thống theo dõi ứng dụng công việc

tại Việt Nam, cơng ty thống nhất tồn diện q trình

Base E-Hired, nhiệm vụ và nền tảng quản lý dự án

quản trị và điều hành doanh nghiệp trên một nền


Base Wework và yêu cầu cơ sở quản lý yêu cầu nội

tảng Base Platform duy nhất. Các ứng dụng trên

bộ Base Request.

Base được thiết kế chuyên sâu và tối ưu cho từng

"Với các sản phẩm, đội ngũ vững chắc và các

tác vụ cụ thể trong doanh nghiệp đồng thời tích hợp

nhà đầu tư chiến lược, tơi cho rằng Base có thể trở

với nhau trên một nền tảng chung. Ngồi ra, Base có

thành nền tảng SaaS hàng đầu trong khu vực trong

thể tích hợp giải pháp của các đơn vị thứ ba, tạo nên

tương lai gần", ông Hùng Phạm nhấn mạnh.

một bộ công cụ mạnh mẽ, giải quyết tất cả các bài

Mỗi ứng dụng trên nền tảng Base có thể hoạt
động riêng trên cơ sở độc lập nhưng chúng cũng có
thể giao tiếp tự do với nhau thơng qua các API nội
bộ.


tốn của doanh nghiệp.
Các phần mềm của Base Platform đều được duy
trì mức chi phí phù hợp với các doanh nghiệp Việt.
Base có một số phần mềm SaaS thuộc Base

"Chúng tôi dành hai năm qua để xây dựng một

Platform như, phần mềm quản lý cơng việc & dự án

mơ hình đặc biệt có khả năng tích hợp các ứng dụng

Base Wework, hỗ trợ tuyển dụng toàn diện Base E-

khác nhau vào một nơi tập trung. Mỗi ứng dụng sẽ là

hiring, ứng dụng xử lý yêu cầu và đề xuất Base

giải pháp tốt nhất cho một chức năng kinh doanh duy

Request, mạng truyền thông nội bộ dành riêng cho

nhất và hòa quyện với nhau để trở thành nơi làm

doanh nghiệp Base Inside, mơ hình quản trị doanh

việc hữu hiệu cho các doanh nghiệp", ông Hùng chia

nghiệp theo mục tiêu Base OKRs, hệ thống báo cáo

sẻ.


tự động và quản lý báo cáo nội bộ Base Report./.

Khởi nghiệp đổi mới sáng tạo, số 47.2018

9


KHỞI NGHIỆP ĐỔI MỚI SÁNG TẠO

MR.POTATO: THƯƠNG HIỆU ĐỒ ĂN NHANH CỦA
NGƯỜI VIỆT
Trong vài năm trở lại đây, thị trường đồ ăn nhanh

Với tốc độ tăng trường kinh tế ngày một nhanh,

ở Việt Nam ngày càng trở nên sôi động với sự xuất

xu hướng ẩm thực hiện đại, đồ ăn nhanh đang và sẽ

hiện của các thương hiệu lớn như KFC, Lotteria và

phát triển mạnh trong những năm tới. Thấy được cơ

sự đổ bộ của hàng loạt tên tuổi trên thế giới như

hội này, chàng trai Nguyễn Lê Minh Nhựt đã quyết

Burger King, Subway, Mc Donald, Piza hurt,


định khởi nghiệp và cho ra đời chuỗi cửa hàng đồ ăn

Domino’s Piza... Theo khảo sát của Cơng ty khảo sát

nhanh có tên mr. potato với mong muốn xây dựng

thị trường Vinaresearch, với số dân trên 90 triệu

chuỗi đồ ăn nhanh do chính người Việt làm chủ.

người, trong đó trên 65% có độ tuổi dưới 35, Việt

CHÀNG CỬ NHÂN MÊ ẨM THỰC

Nam là thị trường tiềm năng cho các cửa hàng đồ ăn

Tốt nghiệp cử nhân chuyên ngành hệ thống

nhanh phát triển. Điểm qua các thương hiệu đồ ăn

thông tin kinh doanh, Đại học RMIT tại Việt Nam,

nhanh đã thâm nhập và có chỗ đứng khá tốt trên thị

Minh Nhựt có hai năm kinh nghiệm cho cơng ty

trường Việt Nam thì đa số là các thương hiệu nhập

Atlantic Community trong vai trò trợ lý Giám đốc.


ngoại, và gần như vắng bóng các thương hiệu nội

Làm việc tại cơng ty, Nhựt có cơ hội đi đây đó. Trong

với quy mơ chun nghiệp, mơ hình chuỗi được xây

những lần ra nước ngồi, anh có cơ hội thưởng thức

dựng bài bản.

món khoai tây chiên được mua từ những chiếc xe

Khởi nghiệp đổi mới sáng tạo, số 47.2018

10


đẩy nhỏ. Mơ hình này thu hút rất nhiều các bạn trẻ

những đồ ăn nhanh khác trên thị trường hiện nay.

cũng như khách du lịch. Minh Nhựt cho rằng, nếu mô

Đối với hầu hết khách hiện nay vẫn coi khoai tây

hình này ở Việt Nam sẽ rất phù hợp. Và ý tưởng khởi

là món ăn kèm, món ăn phụ cho món nào đó. Do vậy,

nghiệp với khoai tây chiên đã được Nhựt nhen nhóm,


khi mr.potato đưa khoai tây làm món ăn chính đã tạo

hình thành.

ra quan niệm khá mới mẻ. mr.potato mong muốn

Trở về từ những chuyến công tác, Nhựt quyết

thay đổi quan niệm của người tiêu dùng, giới thiệu

định nghỉ việc để bắt tay vào triển khai ý tưởng của

một hình thức ăn nhẹ, ăn chơi, vừa ăn vừa nói

mình. Anh lựa chọn tên dự án là mr.potato – và

chuyện chia sẻ với bạn bè...

mr.potato không được viết hoa, cũng là cách Nhựt

Minh Nhựt chia sẻ: “Những kỹ năng rèn luyện từ

thể hiện mong muốn thương hiệu của mình đến với

khi cịn ngồi trên ghế nhà trường rất có ích cho mình

khách hàng một cách gần gũi chứ khơng khoa trương

khi khởi nghiệp. Môi trường quốc tế tại Đại học RMIT


hay hoa mỹ.

đã cho mình có khả năng sử dụng ngoại ngữ thành

Do lần đầu khởi nghiệp, Nhựt thận trọng từng

thạo, giao tiếp lưu lốt, mang lại cho mình sự tự tin

bước một. Anh cẩn thận lựa chọn thương hiệu, logo,

trong việc tìm tịi, cập nhật các kiến thức kinh doanh

đặt ra bài toán sẽ phải lựa chọn sản phẩm như thế

từ nước ngồi. Bên cạnh đó là các kỹ năng quan

nào để truyền tải được thông điệp. Sau đó, anh mới

trọng như giao tiếp, kỹ năng xã hội và làm việc nhóm.

bắt tay vào lập nhóm thực hiện (team), mời các đầu

Ngành học của mình là sự kết hợp giữa CNTT và

bếp chuyên thực hiện món Âu có uy tín để cùng thực

kinh doanh. Q trình học, mình được giới thiệu rất

hiện. Mỗi ngày, Nhựt học một chút, từ cách chiên


nhiều kỹ năng như kinh doanh, phân tích rủi ro. Mặc

khoai, bảo quản, tạo hình...

dù giữa học và thực tế có nhiều điểm khác nhau

Trong giai đoạn đầu khởi nghiệp của mình, Nhựt

nhưng do được trang bị những kiến thức nền tảng

vấp phải khơng ít lo ngại từ gia đình và bạn bè bởi

nên tạm thời mình có thể giải quyết tốt những vấn đề

kinh doanh đồ ăn nhanh là một quyết định mạo hiểm

đặt ra”.

và tại thị trường Việt Nam đã tồn tại rất nhiều thương

Hiện tại, nguồn thực phẩm của mr.potato hầu hết

hiệu lớn, có tên tuổi và đã trở thành thói quen của

được nhập từ nông sản Đà Lạt và đưa về chế biến,

người tiêu dùng. Bên cạnh đó, với tâm lý chuộng

bảo quản. Tất các sản phẩm khoai tây của mr.potato


thương hiệu ngoại của người dân thì các thương

đều được chế biến từ dầu thực vật, khơng chứa

hiệu đồ ăn nhanh Việt khó có thể dành được thị phần

cholestron và khách hàng hoàn toàn có thể theo dõi

riêng. Thế nhưng chàng trai trẻ vẫn khơng nản lịng,

q trình chế biến sản phẩm. Ngồi ra, mr.potato

quyết tâm theo con đường mình đã chọn với hướng

cịn chú trọng tạo ra các trải nghiệm cho khách hàng

đi và mục tiêu khác biệt.

khi đến dùng sản phẩm bằng cách thiết kế không

MR.POTATO - HY VỌNG CHO ĐỒ ĂN NHANH
MANG THƯƠNG HIỆU VIỆT

gian cửa hàng hiện đại, màu sắc bắt mắt, nhân viên
nhiệt tình...

Khác với những thương hiệu đồ ăn nhanh có mặt

Chính vì vậy, sau nửa năm ra mắt, đến nay


trên thị trường, mr. potato không tập trung vào các

mr.potato đã xây dựng được hai cửa hàng tại Quận

món gà hay humbeger mà chú trọng phát triển các

1 và Quận 10 (TP Hồ Chí Minh) với đội ngũ nhân

món ăn kèm là khoai tây với cách chế biến và mùi vị

viên lên đến trên 80 người và trở thành một địa điểm

đa dạng. Đây là cách làm để thốt khỏi khn mẫu,

lý tưởng của nhiều bạn trẻ. mr.potato được đánh giá

cũng là cách giúp cho mr.potato không bị hòa lẫn với

còn rất nhiều tiềm năng và riêng Nhựt, anh cũng có

Khởi nghiệp đổi mới sáng tạo, số 47.2018

11


nhiều ý tưởng, hướng đi trong tương lai. Tuy nhiên,

Kinh nghiệm: kinh nghiệm của người đứng đầu cịn ít


hướng đi cụ thể và tập trung nhất - theo Nhựt là sẽ

và hạn chế nên khó tránh khỏi những sai lầm trong

mở rộng thêm nhiều cửa hàng để đưa thương hiệu

kế hoạch quản lý nói chung. Điều mr.potato mong

sản phẩm đến nhiều người hơn nữa.

muốn là không ngừng học hỏi, rút ra những bài học

Mặc dù đã có chút thành cơng nhưng Minh Nhựt
cho rằng, vấn đề trước mắt hiện nay với mr.potato

và kinh nghiệm từ các thương hiệu, từ đó tạo điểm
nhấn riêng cho chính mình.

vẫn là “tồn tại”, cạnh tranh chưa phải mục tiêu số 1

Trong một thị trường đồ ăn nhanh vốn đang là

bởi so với các thương hiệu lớn, mr.potato còn thua

“sân chơi” của những thương hiệu lớn, quyết định

kém rất nhiều về quy mô, kinh nghiệm, năng lực

khởi nghiệp của Minh Nhựt có thể xem là liều lĩnh.


quản lý, năng lực tài chính. Đặc biệt, khó khăn của

Tuy nhiên, với quyết tâm và sự đầu tư nghiêm túc,

mr.potato cũng là khó khăn chung của nhiều dự án

chúng ta tin rằng Minh Nhựt có thể xây dựng một

khởi nghiêp, đó là: (1) Nhân sự: đội ngũ nhân viên trẻ

thương hiệu đồ ăn nhanh do chính người Việt làm

còn đi học, liên tục thay đổi, việc đảm bảo nhân viên

chủ và xa hơn nữa là có thể đem thương hiệu của

mới được đào tạo tốt là một thử thách mang tính dài

mình vượt ra ngồi lãnh thổ Việt Nam.

hơi; (2) Tâm lý khách hàng: vẫn chưa thực sự có

Minh Phượng

nhiều khách hàng trung thành với sản phẩm mới; (3)

Khởi nghiệp đổi mới sáng tạo, số 47.2018

12



KHỞI NGHIỆP ĐỔI MỚI SÁNG TẠO

NÔNG NGHIỆP 4.0: ĐỘT PHÁ HỆ THỐNG BẰNG
NHỮNG CƠNG NGHỆ MỚI (P2)
Ngành cơng nghiệp thực phẩm đang trải qua những bước chuyển đổi cơ bản. Cuộc cách mạng công
nghệ đầu tiên trong lĩnh vực nông nghiệp trải qua giai đoạn ấn tượng: Từ năm 1961 tới 2004, sản
lượng ngũ cốc ở Đông Á tăng 2,8%/năm, hay hơn 300% trong toàn giai đoạn, được thúc đẩy nhờ
những phương thức canh tác hiện đại, bao gồm tưới tiêu, sử dụng phân bón, thuốc trừ sâu và phát
triển những giống cây trồng mới có năng suất cao hơn.

SỬ DỤNG CÔNG NGHỆ MỚI ĐỂ ĐƯA SẢN

năng sản xuất các sản phẩm “tươi” cho dân cư địa

XUẤT LƯƠNG THỰC TỚI NGƯỜI TIÊU DÙNG,

phương sẽ là hướng phát triển mang lại lợi ích cho

LÀM TĂNG HIỆU QUẢ TRONG CHUỖI LƯƠNG

cả Chính phủ UAE lẫn người dân.

THỰC

Canh tác theo chiều thẳng đứng chính là câu trả

Canh tác đơ thị và thẳng đứng

lời cho việc cung cấp sản xuất chất lượng cao một


Năm 2016, Các tiểu vương quốc Ả rập Thống

cách bền vững. Canh tác thẳng đứng là quy trình

nhất (UAE) đã phải nhập khẩu hơn bốn triệu tấn trái

trồng các cây lương thực trong các lớp khay xếp

cây và rau quả. Nhằm thúc đẩy tăng hiệu quả chi phí,

chồng lên nhau theo chiều dọc, sản xuất lương thực

kinh doanh nông nghiệp quy mơ thương mại có chức

ở các mơi trường đầy thách thức nơi khơng có các

Khởi nghiệp đổi mới sáng tạo, số 47.2018

13


loại đất thích hợp. Kết hợp với với nơng nghiệp đô

canh tác cây trồng trong nhà tốt nhất. Tuy nhiên, theo

thị, quy trình này sử dụng những phương thức địa

Leo Marcelis, giáo sư của trường Đại học


canh, thủy canh, hoặc khí canh. Quy trình này sử

Wageningen, cuộc cách mạng nơng nghiệp của Hà

dụng nước, phân bón và chất dinh dưỡng ít hơn đến

Lan cần phải vươn ra khỏi phạm vi nhà kính vì canh

95%, và đặc biệt là khơng có thuốc trừ sâu, trong khi

tác trong nhà kính vẫn phải dựa vào một số ngoại lực

lại làm tăng năng suất.

ví dụ như ánh sáng mặt trời.

Từ năm 2004, start-up AeroFarms có trụ sở tại

Tuy nhiên, để đạt hiệu quả chi phí, canh tác theo

Mỹ đã xây dựng, sở hữu và vận hành các trang trại

hướng dọc phụ thuộc vào giá điện có thể chấp nhận

thẳng đứng trong nhà để phát triển những loại thực

được. Chính phủ có thể hỗ trợ phát triển các trang

phẩm an tồn và bổ dưỡng. Cơng ty này dẫn đầu thế


trại này bằng cách trợ cấp điện hoặc những hình

giới trong lĩnh vực canh tác theo chiều dọc quy mô

thức ưu đãi thuế khác. Những nước với dân số có

thương mại cơng nghệ cao, theo định hướng dữ liệu.

trình độ học vấn cao, chi phí năng lượng thấp và

Nơng trại của cơng ty có thể canh tác quanh năm,

chính phủ sẵn sàng tham gia vào các mối quan hệ

cho phép đạt được sản lượng tiềm năng với năng

đối tác công-tư sẽ trở thành những nhà lãnh đạo

suất gấp 390 lần so với một trang trại truyền thống có

trong lĩnh vực này

cùng diện tích. Sản xuất khơng bị phụ thuộc vào các

Biến đổi gen và thịt nhân tạo

sự kiện thời tiết khắc nghiệt hoặc thay đổi theo mùa.

Cải tiến cây trồng thông qua các kỹ thuật nhân


Do các sản phẩm được trồng tại địa phương và

giống đã được sử dụng để phát triển cây lúa mỳ chịu

không phải nhập khẩu, nên trái cây và rau quả sẽ

hạn. Lúa mỳ chịu hạn chính là loại cây dẫn đầu làn

tươi lâu hơn.

sóng cải tiến năng suất đầu tiên ở các nước đang

Tương tự, các nơng trại trong nhà có quy mơ
cánh đồng của cơng ty Plenty có trụ sở tại San

phát triển. Nhưng để giải quyết nhu cầu lương thực
trong tương lai, kỹ thuật di truyền là cần thiết.

Francisco, Mỹ, đã kết hợp nông nghiệp và khoa học

Công nghệ CRISPR (Clustered, regularly

cây trồng với máy học, Internet vạn vật, dữ liệu lớn

interspaced, short palindromic technology) là một

và công nghệ kiểm sốt khí hậu, để sản xuất ra

hướng tiếp cận quan trọng mới tới lĩnh vực chỉnh sửa


những loại thực phẩm lành mạnh trong khi lại giảm

bộ gen, cho phép có thể chọn lọc nhiều hơn và làm

thiểu việc sử dụng nước và năng lượng. Gần đây,

giảm yếu tố may rủi. Kỹ thuật này khơng chỉ có thể

Plenty đã nhận được đầu tư từ Quỹ SoftBank Vision

tạo ra các giống có năng suất được cải tiến và có khả

và Jeff Bezos, CEO của Amazon. Những khoản đầu

năng kháng lại các điều kiện bất lợi, mà cịn có thể

tư này sẽ giúp công ty cải tiến hơn nữa trang trại của

được sử dụng để nhân giống cây trồng có các

mình.

vitamin, chất dinh dưỡng và khống chất thiết yếu.

Các chính phủ cũng đã khởi xướng những sáng
kiến về công nghệ này. Những kỹ thuật trồng trọt này

CRISPR còn đang thúc đẩy thế hệ mới các sản phẩm
thực phẩm từ động vật được biến đổi gen.


đã góp phần thúc đẩy sự bùng nổ của lĩnh vực trồng

Thịt nhân tạo (culturing meat) là một cơng nghệ

trọt trong nhà ở Hà Lan: Các nhà kính hiện sản xuất

tiên tiến có rất nhiều tiềm năng nhưng vẫn ở trong

35%Hình
khối 3.lượng
nước
mặc
dù chiếm
Tiếp rau
cận của
"Sinh
ra ởnày,
phạm
vi tồn
cầu"

giai đoạn phát triển nhạy cảm. Cơng nghệ này có

chưa tới 1% diện tích đất nơng nghiệp của đất nước.

tiềm năng to lớn tác động đến các lĩnh vực an ninh

Đại học Wageningen của Hà Lan đang dẫn đầu

lương thực, môi trường, các bệnh liên quan đến thực


nhiều cơng trình nghiên cứu về những phương thức

phẩm từ động vật và các vấn đề phúc lợi động vật.

Khởi nghiệp đổi mới sáng tạo, số 47.2018

14


MosaMeat, một cơng ty có trụ sở tại Hà Lan, là một

được như tảo, bèo và cỏ.

trong số ít các công ty khởi nghiệp đang sử dụng

Tổ chức Nghiên cứu Khoa học Ứng dụng của Hà

công nghệ này. MosaMeat hiện đang nghiên cứu phát

Lan đã phát triển một phương pháp in dành cho vi

triển sản phẩm thịt xay nhân tạo (thịt làm bánh

tảo, một nguồn protein tự nhiên; các carbohydrate,

hamburger) mà công ty dự định sẽ đưa ra thị trường

các sắc tố, và chất chống oxy hóa; và đang biến


trong thời gian vài năm tới. Công ty cho rằng thịt

những thành phần này thành thực phẩm ăn được ví

được sản xuất từ phịng thí nghiệm, hay “thịt khơng

dụ như cà rốt. Công nghệ về cơ bản là biến “chất bột

cần giết mổ”, sẽ cung cấp cho dân số ngày càng tăng

nhão” thành các món ăn. Trong một nghiên cứu, các

của thế giới những protein chất lượng cao trong khi

nhà nghiên cứu đã bổ sung thêm bột giun xay vào

lại tránh được nhiều vấn đề về môi trường và quyền

công thức bánh quy cookie.

động vật của phương pháp sản xuất thịt thông
thường.
Áp dụng công nghệ In 3 chiều vào lĩnh vực
thực phẩm

Trong tương lai, cửa hàng tạp hóa có thể trữ các
thùng bột nguyên liệu thực phẩm có hạn sử dụng
hàng nhiều năm thay vì các thành phẩm dễ hỏng, làm
giải phóng khơng gian kệ hàng và giảm u cầu vận


In 3 chiều, công nghệ đang trở nên quan trọng

chuyển và lưu trữ. Ứng dụng thú vị nhất và đòi hỏi kỹ

trong rất nhiều ngành công nghiệp chế tạo, hiện đang

thuật cao đối với máy in thực phẩm 3 chiều đó là

được ứng dụng vào sản xuất thực phẩm. In 3chiều

những chất thay thế cho thịt. Một số nhà nghiên cứu

(còn được gọi là công nghệ chế tạo theo phương

đã bắt đầu thử nghiệm với tảo để thay thế cho protein

pháp đắp dần) là một quy trình theo đó các lớp vật

động vật, trong khi những người khác đang cố gắng

liệu được hình thành để tạo ra các vật thể, trong

chế tạo thịt từ các tế bào bò sinh trưởng trong phịng

trường hợp của thực phẩm là tạo ra những món ăn

thí nghiệm.

quen thuộc. Các chuyên gia tin rằng các máy in sử


(Còn nữa)

dụng keo thực phẩm hydrocoloid (các chất tạo thành

Phương Anh (Agriculture 4.0: The future of

gel khi kết hợp với nước) để thay thế cho các thành

Farming technology, World Government Summit,

phần cơ bản của thực phẩm bằng những chất tái tạo

2/2018)

Khởi nghiệp đổi mới sáng tạo, số 47.2018

15


KIẾN THỨC KHỞI NGHIỆP VÀ ĐỔI MỚI SÁNG TẠO

KIỂM CHỨNG

Sứ mệnh > Tầm nhìn > Chiến lược

Khởi nghiệp tinh gọn

●
●


Làm gì, với ai, tại sao và như thể nào?

-1

Các nức độ kiểm chứng

Vấn đề/Giải pháp phù hợp

tăng cường

Mở rộng

Sản phẩm khả dụng Kiểm chứng/lặp lại
tối thiếu - MVP
(hoặc điều chỉnh)

Ý tưởng và thành lập nhóm đồng sáng lập

-2

TĂNG TRƯỞNG Thiết lập và

0
Tầm nhìn/Người đồng
sáng lập phù hợp

1

Các quy trình
và KPI


2

3

Sản phẩm/Thị trường
phù hợp

Mơ hình kinh doanh/
Thị trường phù hợp

Khái niệm

Cam kết

Kiểm chứng

Mở rộng

Thiết lập

Tham vọng khởi nghiệp
và/hoặc ý tưởng sản
phẩm hay dịch vụ tiềm
năng có thể mở rộng phục
vụ một thị trường mục tiêu
đủ lớn. Ý tưởng ban đầu
về cách nó sẽ tạo ra giá
trị. Một người hoặc một
nhóm người; khơng có

bản cam kết xác nhận
hoặc khơng có sự cân
bằng phù hợp giữa các kỹ
năng trong cơ cấu nhóm.

Xác định nhiệm vụ và tầm
nhìn với chiến lược ban đầu
và các mốc quan trọng trong
vài năm tới về cách đạt được
mốc đó. Hai hoặc ba người
đồng sáng lập kinh doanh cốt
lõi với các kỹ năng bổ sung và
kế hoạch sở hữu. Có thể có
thêm các thành viên nhóm với
các vai trị cụ thể cũng có
quyền sở hữu.

Nhóm đồng sáng lập với các kỹ
năng bổ sung cho nhau xây dựng
tầm nhìn, giá trị và thái độ chung.
Có thể phát triển phiên bản sản
phẩm hoặc dịch vụ ban đầu, với
các tài nguyên đã cam kết hoặc đã
có sản phẩm hoặc dịch vụ ban
đầu. Những người đồng sáng lập
ký thoả thuận cổ đông đồng sáng
lập (SHA), bao gồm các mốc quan
trọng, với các cam kết về thời gian
và tiền bạc của cổ đông, trong ba
năm tới với các điều khoản hợp lý.


Lặp lại và thử nghiệm các giả
định cho giải pháp đã được kiểm
chứng để chứng minh sự tăng
trưởng và/hoặc doanh thu ban
đầu của người dùng ban dầu.
Các chỉ số đo lường hiệu suất
cốt yếu (KPI) ban đầu được xác
định. Có thể bắt đầu thu hút
thêm nguồn lực (tiền hoặc vốn
chủ sở hữu) thông qua đầu tư
hoặc cho vay cổ phần, chia sẻ
lãi hoặc doanh thu từ doanh thu
trong tương lai.

Tập trung vào sự tăng trưởng
có thể đo lường dựa trên KPI
ở người dùng, khách hàng và
doanh thu và/hoặc lực kéo thị
trường và thị phần trong một
thị trường mục tiêu lớn hoặc
đang phát triển nhanh chóng.
Có thể và muốn phát triển
nhanh. Xem xét hoặc đã thu
hút được nguồn tài trợ đáng kể
hoặc có thể làm như vậy nếu
muốn. Thuê, cải thiện chất
lượng và thực hiện các quy
trình.


Đạt được mức tăng trưởng
mạnh, có thể được dự kiến sẽ
tiếp tục. Dễ dàng thu hút
nguồn lực tài chính và nhân
lực. Tùy thuộc vào tầm nhìn,
nhiệm vụ và cam kết, sẽ tiếp
tục phát triển và thường cố
gắng tiếp tục “như một doanh
nghiệp khởi nghiệp”. Người
sáng lập và/hoặc nhà đầu tư ra
(các) phương án thoái lui hoặc
tiếp tục với công ty này.

Version 3.6 - www.startupcommons.org

CÁC GIAI ĐOẠN PHÁT TRIỂN CỦA DOANH NGHIỆP
KHỞI NGHIỆP: KIỂM CHỨNG KHÁCH HÀNG

(TIẾP THEO VÀ HẾT)

Bước kiểm chứng khách hàng cho thấy doanh nghiệp đã được kiểm nghiệm và thử đi thử lại trong quá trình
khám phá khách hàng, với một mơ hình kinh doanh có thể lặp lại và mở rộng, từ đó có thể mang lại số lượng
khách hàng cần thiết để xây dựng một cơng ty hoạt động có lợi nhuận. Trong suốt q trình kiểm chứng, cơng
ty kiểm định khả năng mở rộng quy mô dựa trên số lượng lớn khách hàng với những vòng kiểm định khác, lớn
hơn về quy mô và khắt khe hơn, chất lượng cao hơn.
Triết lý kiểm chứng khách hàng

quản lý trung gian ít có khả năng thành thạo việc

Các nhà sáng lập chỉ đạo nhóm kiểm chứng


kiểm chứng khách hàng, q trình này địi hỏi việc

khách hàng
Các nhà sáng lập đã hồn thành q trình khám
phá khách hàng thường sai lầm khi dễ dãi giao

tìm kiếm một cách sáng tạo, khảo sát kỹ lưỡng và tạo
bước ngoặt chứ khơng phải thực hiện một q trình
lặp lại.

những hoạt động kiểm chứng khách hàng cho đội

Tại sao những nhà sáng lập phải chỉ đạo? Đầu

ngũ bán hàng, phát triển kinh doanh, tiếp thị hoặc

tiên, chỉ những nhà sáng lập mới có thể đưa ra sự

quản lý sản phẩm. Đây là ý tưởng tồi. Những người

đột phá. Để làm như vậy, họ phải lắng nghe trực tiếp

Khởi nghiệp đổi mới sáng tạo, số 47.2018

Tổ chức

Tài năng

Ý tưởng


Quá trình phát triển của doanh nghiệp khởi nghiệp - từ ý tưởng đến doanh nghiệp và từ tài năng đến tổ chức

Doanh nghiệp

Ý tưởng

HÌNH THÀNH

16


từ khách hàng về những thiếu sót trong sản phẩm

thường, khi công ty khởi nghiệp phải đối mặt với

hoặc mô hình kinh doanh. Bất kể việc làm nào khác

bước đột phá lớn sau khi mở rộng quy mô quá sớm,

đều khơng có tác động tương tự. Ngồi một nhà

những nhân viên bán hàng này sẽ bị sa thải và các

sáng lập biết rõ về thiếu sót của sản phẩm hoặc mơ

chương trình tiếp thị của họ bị huỷ bỏ. Q trình kiểm

hình kinh doanh, bất cứ ai cũng đều phải đối mặt với


chứng khách hàng trì hỗn việc th và trả chi phí

hai thử thách: anh ta/cơ ta khơng có quyền tạo ra sự

cho việc bán hàng, tiếp thị cho đến khi việc kiểm

đột phá và anh ta/cô ta cũng hiếm khi có can đảm để

chứng gần như hồn thành. Sự tiết kiệm này là trọng

báo cáo những phản hồi khơng tốt của khác hàng với

tâm của q trình, giả định rằng các công ty khởi

nhà sáng lập.

nghiệp sẽ thất bại và việc này lặp lại thường xuyên.

Việc kiếm chứng được tiến hành với nhiều tốc
độ khác nhau và trên những kênh khác nhau
Cần nhiều thời gian để sắp xếp những cuộc gặp

Việc tiết kiệm chi phí duy trì đủ tiền trong ngân hàng
để đảm bảo nhiều bước đột phá trên con đường dẫn
tới thành công.

gỡ trong một kênh vật chất với những khách hàng

Ưu tiên những gì cần được kiểm chứng


tương lại tại các công ty điện thoại ở châu Á và châu

Ưu tiên những thành tố mơ hình kinh doanh cần

Phi hơn là thu được phản hồi của khách hàng cho

được kiểm chứng là việc làm cần thiết trong giai

một website. Và có thể tiếp cận được nhiều khách

đoạn đầu của quá trình kiểm chứng khách hàng. Mọi

hàng qua các kên web/di động hơn là gặp trực tiếp.

mô hình kinh doanh khởi nghiệp đều có hàng tỷ

Việc kiểm chứng khách hàng đối với các công ty

thành phần chuyển động. Hoạt động kiểm chứng

khởi nghiệp trong lĩnh vực web/di động luôn được

không thể đo lường và xác nhận mọi biến đổi hoặc

tiến hành nhanh hơn và lặp lại nhiều hơn so với các

phải tới 100 tuổi các nhà sáng lập mới sẵn sàng mở

kênh và hàng hoá vật chất. Tại sao vậy? tất cả các


rộng quy mô, hoặc tệ hơn là rời khởi doanh nghiệp.

dữ liệu số đều có thể thay đổi. Bất kể tốc độ như thế

Khung mô hình kinh doanh là một hướng dẫn

nào, những nguyên tắc cơ bản của việc kiểm chứng

tuyệt vời. hầu hết các công ty khởi nghiệp sẽ tập

khách hàng đều thống nhất ở tất cả các kênh.

trung vào bốn thành tố cốt lõi: đề xuất giá trị, mối

Thực hiện những giao dịch đầu tiên đối với
những người hâm mộ ban đầu

quan hệ khách hàng, kênh phân phối và mơ hình
doanh thu. Danh sách này sẽ giúp vận hành nhiều

Trong quá trình kiểm chứng khách hàng, bạn sẽ

doanh nghiệp, nhưng không phải tất cả. Cần ưu tiên

hướng tới những người hâm mộ ban đầu như những

mọi mặt của thị trường đa đối tượng. Hãy nghĩ về

khách hàng đầu tiên. (Nếu bạn không thể bán cho


năm hoặc ít hơn năm yếu tố sẽ biến điều đó thành

họ, mọi việc sẽ khơng thể tốt hơn qua thời gian).

một doanh nghiệp lớn, thành công - hoặc khơng.

Tiết kiệm chi tiêu trong q trình kiểm chứng
khách hàng

Tại sao các kế tốn viên khơng nên điều hành
cơng ty khởi nghiệp

Nguyên nhân phổ biến khiến các công ty khởi

Với tất cả những bước của q trình đã nêu, đơi

nghiệp thất bại là do mở rộng quy mô khi chưa

lúc thật khó để có thể nhớ rằng q trình phát triển

trưởng thành, khi có nhiều nhân viên bán hàng chi

khách hàng khơng phải là một nhóm tập trung lớn.

tiền vượt q mức cần thiết trong khi mơ hình kinh

Mục đích không phải là tập hợp mọi phản hồi của

doanh của bạn vẫn chưa được xác minh. Hoặc thực


khách hàng và bầu chọn xem những đặc tính nào

hiện những hoạt động tạo nhu cầu tốn kém trước khi

cần thực hiện. Các nhà sáng lập là những nghệ sĩ

bạn chắc chắn đối tượng khách hàng là ai. Thông

điều hành công ty khởi nghiệp - mục đích thật sự của

Khởi nghiệp đổi mới sáng tạo, số 47.2018

17


q trình phát triển khách hàng là thơng báo tầm nhìn

Sau đó, các nhà sáng lập phải rời khỏi văn phịng

của họ. (Trong một thị trường mới, sẽ chẳng có một

(một cách trực tiếp, gián tiếp hoặc cả hai) để kểm

dữ liệu nào cả). Một nhà khởi nghiệp giỏi có thể xem

định sản phẩm khả dụng tối thiểu và mọi giả thiết về

xét tất cả dữ liệu của khách hàng, lắng nghe bản

mơ hình kinh doanh chủ chốt khác, bao gồm những


năng và nói rằng: "Đây là lý do tại sao tơi sẽ bỏ qua

tính năng sản phẩm, giá cả, kênh phân phối và sự

những gì chúng ta vừa nghe thấy".

định vị bằng cách đề xuất các đơn hàng (hoặc tải về,

Tóm tắt triết lý kiểm chứng khách hàng
Hoạt động khám phá khách hàng trước tiêm kiểm
định giả thiết của bạn về mơ hình kinh doanh của

đăng nhập hoặc nhấp chuột).
Q trình kiểm chứng khách hàng được hồn
thiện khi cơng ty trả lời ba câu hỏi sau:

công ty với một nhóm khách hàng nhỏ - những người

- Cơng ty có thể mở rộng quy mô không? Một

được hỏi để đưa ra ý kiến chứ không phải để đặt

USD chi cho việc chinh phục khách hàng có mang lại

hàng. Bản thân q trình khám phá khơng đưa ra bất

hơn 1 USD giá trị từ doanh thu, lượt xem trang, lượt

cứ sự thật rõ ràng nào về những người sẽ mua hoặc


tải về hoặc lượt nhấp chuột gia tăng?

khả năng mở rộng kinh doanh.
Q trình kiểm chứng khách hàng chuyển sang

- Có lộ trình bán hàng có thể lặp lại và mở rộng
khơng? Cơng ty có biết những khách hàng tiềm

bước tiếp theo và xác định sự phù hợp giữa sản

năng thích hợp để gọi hoặc chinh phục và phải nói

phẩm và thị trường có thể được xác nhận bằng các

gì để họ tiếp tục mua hàng?

đơn hàng hoặc việc sử dụng. Các doanh nghiệp khởi

- Phễu bán hàng có thể dự đốn được khơng?

nghiệp làm như vậy bằng cách phát triển thêm sản

Các chương trình và chiến thuật bán hàng tương

phẩm khả dụng tối thiểu cũng như những kế hoạch

tự có cung cấp đủ dịng khách hàng sinh lời, thích

bán hàng và tiếp thị cùng với một loạt các tài liệu.


hợp thông qua phễu hay không?

Khởi nghiệp đổi mới sáng tạo, số 47.2018

18


Q trình kiểm chứng khách hàng có bốn giai
đoạn

Hàng tá, nêú khơng nói là hàng trăm cc gặp gỡ
giúp xác định mẫu mã sản phẩm và kế hoạch kênh,

Giai đoạn 1 gồm hoạt động "sẵn sàng bán

kiểm chứng lộ trình bán hàng, chứng minh tính dự

hàng"; định vị sản phẩm, tài liệu bán/tiếp thị dành cho

báo của phễu bán hàng và xác nhận rằng mơ hình

nỗ lực "bán thử", tuyển dụng nhân viên chốt giao

kinh doanh có thể lặp lại, mở rộng và sinh lời trong

dịch, tạo kế hoạch cho kênh phân phối xác định lộ

một cuộc kiểm định thực tế.


trình bán hàng và thành lập ban cố vấn. Những hoạt

Giai đoạn 3 xảy ra khi bạn đã có vài đơn hàng

động này có thể giúp nhóm của bạn có sự chuẩn bị

giắt lưng và đủ thông tin khách hàng để phát triển và

tốt nhất trong giai đoạn đầu trước khi sản phẩm

cải tiến hoạt động định vị sản phẩm và công ty. Hoạt

được bày bán rộng rãi.

động định vị được kiểm định trong những cuộc gặp

Giai đoạn 2 khiến nhà sáng lập rời văn phòng để
đặt sản phẩm vào cuộc kiểm định cuối cùng: Khách

gỡ với các chuyên gia của ngành, các nhà phân tích
và gặp trực tiếp những đối tượng khách hàng

hàng sẽ kiểm chứng mơ hình kinh doanh của bạn

Giai đoạn 4 dừng mọi hoạt động đủ lâu để tiến

bằng cách mua sản phẩm của bạn? Bạn sẽ cố gắng

hành phân tích chi tiết "chuyển đổi hay tiếp tục" và


bán một sản phẩm chưa hoàn thiện và chưa được

xác minh rằng, dù là kênh nào thì sự kiểm chứng

kiểm chứng cho khách hàng mà không cần qua một

khách hàng cũng hồn hảo và cơng ty biết cách mở

tổ chức bán hàng chuyên nghiệp nào. Nhận phản hồi

rộng quy mô. Nếu vậy, công ty đã sẵn sàng thu về

cũng quan trọng như nhận đơn hàng. Các công ty

phần thưởng dành cho các nhà sáng lập và các nhà

khởi nghiệp trong các kênh vật chất làm việc này với

đầu tư. Nhưng trước tiên có rất nhiều câu hỏi khó và

những tập brochure, phần mềm Powerpoint, tài liệu

công việc vất vả cần phải xác minh.

bán hàng và có thể là sản phẩm mẫu hoặc mơ hình.

Khởi nghiệp đổi mới sáng tạo, số 47.2018

N.L.H. (Tổng hợp)


19