Họ và tên: PHAN THỊ NGỌC THIỆN
Lớp: Đại học liên thơng VHVL Mĩ thuật- khóa 3
Kiểm tra mơn: Lịch sử mĩ thuật thế giới

ĐỀ 2
Câu 1) Anh (chị) hãy phân tích giá trị tạo hình trong tranh MonaLisa
(La jocondo) của Leonardo de Vinci?
Mona Lisa, hay La Gioconda (La Joconde), là bức tranh sơn dầu nổi
tiếng được thiên tài Leonardo de Vinci vẽ ở thế kỷ 16 trên gỗ của loại cây
dương (poplar). Trong lịch sử hội họa, bức tranh Mona Lisa là một trong số
ít tác phẩm được nghiên cứu và khảo sát kỹ lưỡng, nó trở thành thần thoại
hóa và đã từng được sao chép lại. Bức tranh này hiện nay được treo tại bảo
tàng Louvre, nước Pháp. Đây là một bức vẽ nửa chân dung một người đàn
bà với cái nhìn chằm chằm, và nụ cười của nàng Mona Lisa được cho là
“độc nhất”, “tà khí” và “mê hoặc”.
“Mona Lisa”, viết tắt của Madonna Lis, là một bức chân dung với
nguyên mẫu là người vợ của một thương gia người Pháp – Francesco di
Bartholommeo del Giocondo, vì vậy nó cịn được gọi là “Phu nhân
Giocondo” (La Gioconda). Người phụ nữ trong bức tranh mặc trang phục
thời trang của Florence, ngồi khoanh tay thanh lịch và tao nhã trong khung
cảnh do Da Vinci tưởng tượng. Cơ nhìn thẳng vào khán giả với một nụ cười
nhẹ cùng với đôi mắt sâu thẳm. Nhà phê bình nghệ thuật Vasari đã mơ tả
đây là nụ cười bí ẩn “phi nhân thế”. Trên thực tế, nụ cười này đã gây nhầm
lẫn cho nhiều nhà phê bình nghệ thuật và sử gia trong nhiều thế kỷ.
Nàng Mona Lisa được Da Vinci thể hiện trong tranh là người phụ nữ
với bầu ngực căng, cổ và gương mặt của nàng bừng sáng, và trong cùng một
độ sáng dịu dàng như đôi bàn tay với làn da mỏng manh, ngón tay thon dài,


những đường chỉ thêu trên áo được vẽ hết sức cơng phu, tỉ mỉ. Có thể nói
Leonardo đã phát triển ánh sáng – bóng tối khai thác thế giới nội tâm con

người đặc biệt gởi gắm ẩn dụ qua đôi bàn tay rất đẹp của nàng Mona Lisa.
Tác phẩm cho thấy kỹ thuật điêu luyện của Leonardo khi thể hiện sự
chuyển sắc tinh tế. Độ sáng thay đổi trên gương mặt sống động được đặc tả
bởi các mặt cầu và các hình trịn (kỹ thuật vẽ sử dụng hình học).
Leonardo đã tham khảo một công thức đơn giản về dáng vẻ cho tư thế
ngồi của người phụ nữ trong tranh: Hình ảnh của tư thế ngồi của một người
phụ nữ được vẽ trải rộng ra tại một thời điểm. Ông đã điều chỉnh một cách
hiệu quả công thức này với mục đích tạo ra một ấn tượng của thị giác về
khoảng cách giữa người phụ nữ và người xem tranh. Bí quyết của hội họa
chính là các thành phần ngăn cách được vẽ giữa Mona Lisa và chúng ta.
Người đàn bà trong tranh ngồi thẳng người với hai cánh tay gập vào nhau
thậm chí bộc lộ dáng vẻ kín đáo. Chỉ duy nhất cái nhìn chằm chằm là bất
động trước người ngắm tranh và dường như kích thích người xem tranh
tham gia vào một sự liên lạc, mà sự liên lạc này diễn ra ở trong im lặng!. Bởi
vì khn mặt rực sáng ở trên một thân hình “thực tế” với rất nhiều sự thay
đổi phong phú của các phần tử tối mầu (tóc, mạng che mỏng, bóng), nên sự
thu hút của người quan sát tới gương mặt của Mona Lisa thậm chí được
mang đến trong một phạm vi rộng hơn. Do đó, bố cục của bức tranh gợi lên
một ảnh hưởng mơ hồ với vẻ đẹp của người đàn bà huyền bí như đang che
giấu một điều gì bí mật.Thể hiện bố cục tam giác vàng.
Đánh giá của mọi người về “Mona” Lisa là cực kỳ cao, coi đó là một
mơ hình chân dung điển hình thời Phục Hưng. Nghệ sỹ kiêm nhà viết tiểu sử
Vasari tin rằng “Mona Lisa” là sản phẩm của tả thực đạt đến trình độ cao


nhất. Từ quan điểm kỹ thuật, sự mô tả đặc điểm nhân vật của Da Vinci là
hồn hảo và khơng có kẽ hở. Từ việc nắm bắt hình dạng (tỷ lệ cấu trúc, kết
cấu, ánh sáng và bóng tối) đến đặc tính bên trong, khơng có gì q đáng khi
nói bức tranh này trông giống như thật. Cụ thể, Da Vinci đã sử dụng phương
pháp Sfumato để tạo ra sự thay đổi giữa ánh sáng và bóng tối “như khói như

sương”.
Phương pháp này không sử dụng các đường viền để định hình cơ thể
mà trực tiếp dùng kỹ thuật vờn ánh sáng và bóng tối – đây là một bước đột
phá trong nghệ thuật vẽ tranh. Đó cũng là một điểm mà Da Vinci đã có ảnh
hưởng sâu sắc đến các thế hệ tương lai. Phương pháp Sfumato không phải là
phát minh của Leonardo Da Vinci, nhưng ơng thích xử lý ánh sáng và bóng
tối với ánh sáng khơng q gắt, do đó làm cho phương pháp Sfumato có hiệu
quả tối đa. Bức “Mona Lisa” đã trở thành ví dụ điển hình nhất cho phương
pháp Sfumato này. Bóng tối ở các góc của khn mặt như gị má, khóe
miệng, khóe mắt v.v. của nàng Mona Lisa đã biểu hiện ra một thần thái khó
đốn trên gương mặt này.
Các đường cong trên tóc và trên quần áo (được tạo ra thơng qua cách
vẽ với sắc thái hòa vào nhau) được nổi bật trong những thung lũng nhấp nhơ
và những dịng sơng phía sau cơ gái. Các đường vẽ phác mờ mờ, dáng vẻ
yêu kiều của cô gái, sự tương phản của ánh sáng và bóng tối gây ra sự xúc
động, và tất cả cảm giác êm ả được đặc tả bởi phong cách của Leonardo. Bởi
vì Leonardo đã biểu thị thành công sự đồng bộ giữa cô gái và phong cảnh,
nên đã có sự tranh cãi rằng liệu Mona Lisa nên được coi là bức chân dung
nghệ thuật hơn hay chỉ là bức vẽ một người đàn bà bình thường thật sự. Cảm
nhận về sự hài hịa một cách tồn diện đã đạt được trong bức tranh - nhất là
nụ cười e thẹn không thể chối cãi được của cô gái - phản ánh ý tưởng của


Leonardo về sự kết nối giữa con người và tự nhiên, và việc sáng tạo ra bức
tranh tranh này đã ghi nhận trí tưởng tượng và sự thiên tài của Leonardo.
Nụ cười của Mona Lisa là một chủ đề được nhắc lại rất nhiều lần - với
các thay đổi khác nhau - trong sự giải thích về nó. Sigmund Freud đã giải
thích rằng “nụ cười” là dấu hiệu thu hút Leonardo khi ơng nghĩ đến người
mẹ thân u của mình, một số khác thì mơ tả nó như một biểu thị về sự ngây
thơ, trong trắng và hấp dẫn. Có lẽ vì ánh sáng và bóng tối trong bức tranh rất

khó phân biệt rõ ràng, nên mọi thứ đều có vẻ khơng ổn định. Từ các góc độ
khác nhau, dưới ánh sáng khác nhau hoặc từ các phiên bản in khác nhau,
biểu hiện của “Mona Lisa” là khác nhau. Thoạt nhìn, tưởng rằng đó là một
gương mặt an tường, dễ gần. Nhưng khi nhìn kỹ lại cho thấy sự mơ hồ và
tham vọng, thái độ cao quý, lại tựa hồ như lộ ra vẻ chế giễu với sự khinh
miệt… Vì vậy, trong nhiều thế kỷ, nụ cười của “Mona Lisa” được cho là
“độc nhất”, “tà khí” và “mê hoặc”. Có lẽ Da Vinci đã hợp nhất tất cả những
tính cách trái ngược, đem dung hợp vào một nơi, khiến đó trở thành phần
làm người xem khó hiểu nhất trong tồn bộ bức tranh.

Nàng Mona Lisa (La Gioconda)


Câu 2) Anh (chị) hãy trình bày về những đặc trưng tạo hình của nghệ
thuật ấn tượng?
Trường phái ấn tượng đánh dấu một bước tiến quan trọng của hội
họa. Cái tên "ấn tượng" do các nhà phê bình gọi theo một bức tranh nổi tiếng
của Claude Monet: Impression, soleil levant (Ấn tượng mặt trời mọc).
Trường phái ấn tượng hình thành từ Paris hiện đại. Đó là chất xúc tác,
là nơi xuất phát và là chủ đề của trường phái ấn tượng. Trong thập niên
1850, Paris vẫn còn là một thành phố thời Trung cổ với những con đường
quanh co, nhỏ hẹp, thiếu vệ sinh và thiếu cả ánh sáng. Vào khoảng thập niên
1870, thời hoàng kim của trường phái ấn tượng, thành phố cũ già nua này đã
bị phá bỏ thành bình địa để từ đó xây dựng lại một thủ đô với những đại lộ
dài, với hàng dãy tiệm cà phê, nhà hàng, và nhà hát.
Ngày 15-4-1874 tại cơ sở của nhiếp ảnh gia Nadar số 35 đại lộ
Capucine-Pais đã khánh thành cuộc triễn lãm tranh của nhóm họa sĩ ly khai
khoản 30 người trong đó có Monet, Renoir, Degas, Berthe, Morisot,
Pissarot… Đây là những họa sĩ bị khước từ vì tranh của họ khơng được chọn
để trưng bày tại phịng triễn lãm chính thức tại Viện bảo tàng Louvre.

Trong một chừng mực nào đó, ta có thể nói hội họa ấn tượng là hội
họa của ánh sáng, là kết quả của tìm tịi và tác động của ánh sáng trên vạn
vật.


Nghệ thuật cần phải biết nói lên tính sinh động của hiện thực trong
từng khoảnh khắc biểu hiện của nó. Bởi vậy các họa sĩ ấn tượng không lấy
chủ đề là cảnh vật hay nhân vật làm đố tượng. Chủ đề của họ chính là tác
động của ánh sáng trên cảnh vật chứ không phải là bản thân cảnh vật. Cũng
vì thế các họa sĩ ấn tượng đã hướng về ngoại cảnh nhiều hơn, thay vì thu
mình trong xưởng vẽ, để tìm cảm hứng sáng tạo cho cảm hứng của mình.
*Đặc trưng của trường phái ấn tượng:
Nét đặc trưng của tranh trường phái ấn tượng là cách sử dụng màu sắc
va đập, ánh sáng tự nhiên, lối vẽ bất nghi thức, đường nét thô ngắn để tập
trung thể hiện cảm nhận ban đầu, tức thời về đối tượng hướng về thiên
nhiên, cảnh sắc của thành phố nước Pháp với các đại lộ và khu giải trí ở
Paris, khu ngoại ơ tràn ngập dân du lịch và giới kỹ nghệ… Con mắt nhìn
nhận mới, nhanh, khơng định kiến, ít thể hiện cảm xúc, tâm tư trước đề tài.
Đó là các phụ nữ Paris hiện đại tại công viên, quán café … trong tranh của
Renoir, cảnh ngoại ô Paris trong tranh của Monet, Camille Pissarro và Alfred
Sisley, cảnh múa Pales trong tranh của Degas.
Kỹ thuật: Bức tranh được vẽ nhanh, chủ trương ghi lại những khoảnh
khắc tức thời, tổng quan của đề tài lúc mới nhìn. Bố cục tranh khơng theo
quy luật, khơng chú trọng vào chi tiết mà tóm bắt tồn diện cảnh vật. Ánh
sáng và màu sắc: Ánh sáng được chú trọng với mục đích tóm bắt những hiệu
ứng thị giác ghi nhận được từ thế giới xung quanh. Bức tranh có sự pha trộn
khơng hạn chế giữa các màu với nhau và nhấn mạnh đến sự thay đổi và chất
lượng của độ sáng trong tranh. Các bức vẽ thường có màu sắc rực rỡ, có vẽ
cường điệu khơng tự nhiên, đối chọi, va đập rất mạnh, bỏ qua các quy luật



tối sáng của phương pháp cổ điển. Ánh sáng khí trời tràn ngập khắp bức
tranh thay thế cho nguồn sáng duy nhất trươc đó.
Đường nét: Lối vẽ bất nghi thức với đối tượng, các nét vẽ ngắn, rõ
nét cọ, các đường quệt màu đa dạng, thô tạo cảm giác bức tranh chưa hoàn
thành.
Hai ý tưởng đáng chú ý trong trường phái này là: bức tranh được vẽ
rất nhanh với mục đích là ghi lại một cách chính xác tổng quan của khung
cảnh.Tiếp theo sau là thể hiện một cái nhìn mới, nhanh và không định kiến;
khác với trường phái hiện thực, tự nhiên.
*Các họa sĩ tiêu biểu của trường phái ấn tượng:
Nhóm họa sĩ ấn tượng đầu tiên ở Paris cũng đồng thời là những người
nổi bật nhất của trường phái này. Tuy cùng có chung khuynh hướng nghệ
thuật Ấn tượng nhưng tranh của mỗi họa sĩ lại có những nét đặc trưng khác
nhau tạo nên sự đa dạng phong phú cho trường phái.
* Claude Monet (1840-1926): là họa sĩ nổi tiếng người Pháp được
mệnh danh là “người cha của hội họa ấn tượng” là họa sĩ tiêu biểu và nổi
tiếng số một của trường phái này với số lượng tác phẩm đồ sộ. Ơng cịn
được coi là một trong những người sáng lập trường phái ấn tượng và là họa
sĩ nhất quán và nhiều tác phẩm nhất của phong trào triết học miêu tả những
nhận thức của con người trước thiên nhiên, đặc biệt khi được áp dụng để vẽ
phong cảnh ngoài trời.Với các tác phẩm nổi tiếng như: Người đàn bà trong
vườn (Woman in the Garden), 1867, Hermitage- Nga. “Ấn tượng mặt trời
mọc” được vẽ năm (1872) …


* Edouard Manet (1832-1883)
Trước khi được liệt vào phạm vi ảnh hưởng của chủ nghĩa ấn tượng,
thật ra Manet là họa sĩ hiện thực hơn là ấn tượng. Manet có thời gian đi du
lịch nhiều nơi, chính trong thời gian du hành vịng quanh châu Âu, ơng đã có

nhiều trải nghiệm và cảm nhận để sau này in lại dấu ấn trong những tác
phẩm của mình. Rồi những tác phẩm của ơng đã có ảnh hưởng tới những
họa sỹ trẻ mà sau đó sẽ được gọi là “các họa sỹ ấn tượng”.
Một số tác phẩm tiêu biểu của Edouard Manet như: Olympia, 1863.
The luncheon on the Grass (1862-1863),…
*Pierre-Auguste Renoir (1841 - 1919) là một họa sĩ người Pháp, một
nhân vật tiên phong trong sự phát triển của phong cách Trường phái ấn
tượng. Ơng là một họa sĩ ln đề cao vẻ đẹp, đặc biệt là về vẻ đẹp cơ thể của
nữ giới. "Renoir là hiện thân cuối cùng của truyền thống chuyển tiếp
từ Rubens tới Watteau" với tác phẩm tiêu biểu: After the Bath, 1888…
* Edgar Degas (1834-1917): Sinh ngày 19-7-1834 tại Thành phố
Paris, nước Pháp. Ông là họa sĩ trường phái ấn tượng Pháp mà nổi tiếng múa
ballet theo chủ đề tác phẩm bao gồm "Dance Class" và "Fin d'Arabesque."
Được coi là một trong những sáng lập chủ nghĩa ấn tượng, một hạn ơng đã
từ chối chấp nhận.
Ơng có thể được coi là một họa sĩ trường phái ấn tượng, nhưng tác
phẩm của ông, bao gồm cả "L'Absinthe" và "A Văn phịng bơng tại New
Orleans," là cũng chịu ảnh hưởng sâu sắc bởi chủ nghĩa hiện thực
Một số tác phẩm tiêu biểu của Edgar Degas như: Tắm (woman
Combing Her Hair) được sáng tác năm (1888-1886). The Dance
Class( 1873-1876) Oil on canvas. Ballet Rehearsal (1873) the Fogg Art
Museum, Massachusetts,…


* Một số tác phẩm tiêu biểu của các họa sĩ tiêu biểu của trường
phái ấn tượng:

Ấn tượng mặt trời mọc (1872). Của
họa đàn
sĩ Claude

Monet
Người
bà trong
vườn (Woman in the Garden), 1867. Của họa sĩ Claud

The luncheon
Olympia, 1863. Của họa sĩ Edouard
Manet on the Grass (1862-1863). Của họa sĩ Edouard Manet


After the Bath, 1888. Của họa sĩ Pierre-Auguste Renoir 

Tắm (woman Combing Her Hair) 1888-1886.
Của họa sĩ Edgar Degas


Rehearsal,1873,
the Fogg Art Museum, Massachusetts. Của họa sĩ E
The Dance Class( 1873-1876) OilBallet
on canvas,
by Edgar Degas