<span class='text_page_counter'>(1)</span><div class='page_container' data-page=1>

CHƯƠNG 3

</div>
<span class='text_page_counter'>(2)</span><div class='page_container' data-page=2>

A/

NGUN TỐ, NGUN TỬ VÀ KHĨANG VẬT

I/ NGUN TỐ:Tám ngun tố phổ biến nhất trong vỏ trái đất

NGUYÊN TỐ % TRỌNG LƯỢNG (Theo

Clark và Washington) %THỂ TÍCH

O (Oxy) <b>46,60</b> <b>93,77%</b>

Si (Silic) <b>25,75</b> <b>0,86</b>

Al (Alumin) 8,13 0,47

Fe(Saét) 5,00 0,43

Mg (Magnesi) 2,09 0,29

Ca (Calci) 3,63 1,03

</div>
<span class='text_page_counter'>(3)</span><div class='page_container' data-page=3>

Nhận xét

• *

Các ngun tố của vỏ trái đất chủ yếu là 8 nguyên tố trên, trong dó O,Si,Al là
chủ đạo chiếm hơn 80% trọng lượng vỏ (Alumosilicat), O chiếm gần 50%.

</div>
<span class='text_page_counter'>(4)</span><div class='page_container' data-page=4>

TỪ NGUN TỬ ĐẾN KHĨANG VẬT

• 1.

KIẾN TRÚC NGUN TỬ

• 2. CÁC KIỂU NỐI GIỮA CÁC NGUYÊN

TỬ:

– NOÁI ION

– NỐI CỘNG HỐ TRỊ

– NỐI HYDRO

</div>
<span class='text_page_counter'>(5)</span><div class='page_container' data-page=5>

3

/ THÀNH PHẦN VÀ CẤU TRÚC KHÓANG VẬT

• Thành phần hóa học: bao gồm nguyên tố chính và nguyên

tố phụ

• * thành phần hóa học đơn giản: chỉ có 1 nguyên tố như kim

cương chỉ có C

</div>
<span class='text_page_counter'>(6)</span><div class='page_container' data-page=6>

Cấu trúc:

• *Khóang vật vơ định hình: là
khóang vật ở thể thủy tinh

• *Khóang vật dạng keo: khóang vật
ở trạng thái keo hay do chất keo kết
tinh lại

• *Khóang vật kết tinh: là khóang vật
hình thành do sự kết tinh các

nguyên tố hóa học thành những tinh
thể và gắn kết lại với nhau

• ĐẶC TRƯNG CỦA CÁC TINH
THỂ LÀ CẤU TRÚC MẠNG

</div>
<span class='text_page_counter'>(7)</span><div class='page_container' data-page=7></div>
<span class='text_page_counter'>(8)</span><div class='page_container' data-page=8></div>
<span class='text_page_counter'>(9)</span><div class='page_container' data-page=9></div>
<span class='text_page_counter'>(10)</span><div class='page_container' data-page=10>

<i>Kích thước nguyên tử cũng ảnh hưởng đến </i>

<i>thành phần và cấu trúc của tinh thể</i>

.

•

CÁC ION KHÁC NHAU

NHƯNG CÓ KÍCH

THƯỚC GẦN BẰNG

NHAU CĨ THỂ THAY

THẾ LẪN NHAU:

• SILIC – ALUMINUM,

NATRI – CALCI,

</div>
<span class='text_page_counter'>(11)</span><div class='page_container' data-page=11>

III/ KHĨANG VẬT TẠO ĐÁ

• Vỏ trái đất được tạo nên chủ yếu từ các

nguyên tử Oxybán kính lớn 1,46

A

· (chiếm

93,77%về thể tích), để tìm hiểu cấu trúc của

các khóang vật tạo đá chính là tìm hiểu cách

nối giữa Oxy và các ion khác trong thành

</div>
<span class='text_page_counter'>(12)</span><div class='page_container' data-page=12>

1/

Tứ diện oxy – silic tạo khóang silicat

(tứ diện SiO

₄

)

Nguyên tố dồi dào th hai l

<i>silic cú bỏn kớnh 0,42</i>

Aă

</div>
<span class='text_page_counter'>(13)</span><div class='page_container' data-page=13>

<i>4-Một số ví dụ về sự liên kết của khối tứ diện</i>

<i>LIÊN KẾT GIỮA 2 TỨ DIỆN VỚI </i>

<i>NGUYÊN TỬ MAGNE HAY SẮT (SiO</i>

<i>₄</i>

<i>)</i>

</div>
<span class='text_page_counter'>(14)</span><div class='page_container' data-page=14>

Tứ diện kép( hai tứ diện nối tiếp nhau dùng

</div>
<span class='text_page_counter'>(15)</span><div class='page_container' data-page=15></div>
<span class='text_page_counter'>(16)</span><div class='page_container' data-page=16></div>
<span class='text_page_counter'>(17)</span><div class='page_container' data-page=17>

Cấu trúc lá Si

₂

O

₅

Mica

</div>
<span class='text_page_counter'>(18)</span><div class='page_container' data-page=18></div>
<span class='text_page_counter'>(19)</span><div class='page_container' data-page=19></div>
<span class='text_page_counter'>(20)</span><div class='page_container' data-page=20>

2/ Caùc lọai khóang silicat

a/ Feldspar: do sự hóa hợp của các nguyên tố như natri, calci và kali với silic,
aluminum và oxy. Có 2 nhóm

+ plagioclas calci (CaAl2Si2O8)
Plagioclas {

+ Plagioclas natri (NaAlSi3O8)

Feldspar (KAlSi3O8)

b/ Olivin(Mg,Fe)2SiO4

c/ Pyroxen
d/ Amphibol
e/ Mica

</div>
<span class='text_page_counter'>(21)</span><div class='page_container' data-page=21></div>
<span class='text_page_counter'>(22)</span><div class='page_container' data-page=22>

4/ Khóang sulfur: do nối trực tiếp giữa lưu hùynh (S)

và nguyên tố khác thường là sắt, đồng, chì., kẽm…

</div>
<span class='text_page_counter'>(23)</span><div class='page_container' data-page=23>

5/

Khóang carbonat và sulfat:

*Khóang carbonat gồm 1 cacbon nối 3 oxy tạo tứ diện carbon – oxy (CO

₃

)

2-Calcit – CaCO

₃

</div>
<span class='text_page_counter'>(24)</span><div class='page_container' data-page=24>

IV/ TÍNH CHẤT NHẬN DIỆN KHÓANG VẬT

• *MÀU

• *ÁNH: Kim loai

• và phi kim lọai: ánh kim cương, thủy tinh, xà cừ, ánh

tơ, ánh nhựa…

• * HÌNH DẠNG KHĨANG VẬT

• *CÁT KHAI VAØ MẶT VỠ

</div>
<span class='text_page_counter'>(25)</span><div class='page_container' data-page=25></div>
<span class='text_page_counter'>(26)</span><div class='page_container' data-page=26></div>
<span class='text_page_counter'>(27)</span><div class='page_container' data-page=27></div>
<span class='text_page_counter'>(28)</span><div class='page_container' data-page=28></div>
<span class='text_page_counter'>(29)</span><div class='page_container' data-page=29>

THANG ĐỘ CỨNG MOHS

• Độ cứng Mohs

Khống vật Độ cứng tuyệt đối

•

1

Talc (hoạt khống)

2,4

kg/mm2

•

2

Gypsum (Thạch cao)

36

-•

3

Calcite

109

-•

4

Fluorite

189

-•

5

Apatite

536

-•

6

Feldspar chứa K (Trực tràng)795

-•

7

Quartz (Thạch anh)

1120

-•

8

Topaz (Hoàng ngọc)

1420

</div>
<span class='text_page_counter'>(30)</span><div class='page_container' data-page=30></div>
<span class='text_page_counter'>(31)</span><div class='page_container' data-page=31>

ĐÁ

</div>
<span class='text_page_counter'>(32)</span><div class='page_container' data-page=32></div>
<span class='text_page_counter'>(33)</span><div class='page_container' data-page=33></div>
<span class='text_page_counter'>(34)</span><div class='page_container' data-page=34></div>
<span class='text_page_counter'>(35)</span><div class='page_container' data-page=35></div>
<span class='text_page_counter'>(36)</span><div class='page_container' data-page=36></div>
<span class='text_page_counter'>(37)</span><div class='page_container' data-page=37></div>
<span class='text_page_counter'>(38)</span><div class='page_container' data-page=38></div>
<span class='text_page_counter'>(39)</span><div class='page_container' data-page=39>

C/ CHẤT LỎNG VÀ CHẤT KHÍ

• 1/ NƯỚC:H

2

O

• -Dễ di động

• -Dễ bơc hơi

• - Cần cho sự sống

• - Có tính lưỡng cực nên là dung

mơi tốt hịa tan các chất khác

• - Có tỷ nhiệt lớn nên dễ hấp thu

</div>

<!--links-->
Bài giảng địa chất đại cương - Tiến sĩ Nguyễn Văn Canh ppt

• 162
• 1
• 22