<span class='text_page_counter'>(1)</span><div class='page_container' data-page=1>

1

</div>
<span class='text_page_counter'>(2)</span><div class='page_container' data-page=2></div>
<span class='text_page_counter'>(3)</span><div class='page_container' data-page=3>

3

H×nh.40.1

b)

M

</div>
<span class='text_page_counter'>(4)</span><div class='page_container' data-page=4>

4

Ch ¬ng III:

<b>QUANG HỌC</b>

TiÕt 46 -b i 40

: Hiện t ợng khúc xạ ánh sáng

</div>
<span class='text_page_counter'>(5)</span><div class='page_container' data-page=5>

5
Nhận xét về đường truyền của tia sáng:

a) Từ S đến I (trong khơng khí).
b) Từ I đến K ( trong nước).

c) Từ S đến mặt phân cách rồi đến K.

I- Hiện tượng khúc xạ ánh sáng

<b>1. </b>

<b>1. Quan sát:Quan sát:</b>

B i 40

: Hiện t ợng khúc xạ ánh sáng

K

S

Mặt phân cách

I

N

N

</div>
<span class='text_page_counter'>(6)</span><div class='page_container' data-page=6>

6

I- Hin tượng khúc xạ ánh sáng

B i 40à

: HiÖn t ợng khúc xạ ánh sáng

K

S

Mặt phân cách

I

N

N

P Q

<b>2. Kt lun:</b>

<b>2. Kết luận:</b>

Hiện tượng tia sáng truyền từ môi trường
trong suốt này sang môi trường trong

</div>
<span class='text_page_counter'>(7)</span><div class='page_container' data-page=7>

7

I- Hiện tượng khúc xạ ánh sáng

B i 40à

: Hiện t ợng khúc xạ ánh sáng

<b>2. Kt lun:</b>

<b>2. Kt luận:</b>

Hiện tượng tia sáng truyền từ môi trường
trong suốt này sang môi trường trong

suốt khác bị gãy khúc tại mặt phân cách
giữa hai môi trường được gọi là hiện
tượng khúc xạ ánh sáng.

K
S
I

N
N’
P Q

<b>3. Một vài khái niệm:</b>

<b>3. Một vài khái niệm:</b>

I:

điểm tới

Góc KIN’:

Góc khúc xạ

SI:

là tia tới

IK:

Tia khúc xạ

Góc SIN:

Góc tới

Mặt phẳng chứa tia tới SI và pháp

tuyến NN’:

Mặt phẳng tới

i

</div>
<span class='text_page_counter'>(8)</span><div class='page_container' data-page=8>

8
<b>4.ThÝ nghiÖm:</b>
N
N’
S
I
P Q

K

B i 40:

Hiện t ợng khúc xạ ánh sáng

I- Hiện tượng khúc xạ ánh sáng

Hiện tượng tia sáng truyền từ môi trường
trong suốt này sang môi trường trong

suốt khác bị gãy khúc tại mặt phân cách
giữa hai môi trường được gọi là hiện
tượng khúc xạ ánh sáng.

C1: H·y cho biÕt tia khóc x¹ cã n»m
trong mặt phẳng tới không?

Góc tới và góc khúc xạ góc nào lớn
hơn?

Tia khúc xạ nằm trên mặt phẳng tới.
Góc khúc xạ nhỏ hơn góc tới

C2: Hóy xut ph ng án TN để kiểm
tra xem những nhận xét trên cịn đúng
khi thay đổi góc tới hay khơng?

</div>
<span class='text_page_counter'>(9)</span><div class='page_container' data-page=9>

9

Ta hÃy quan sát màn hình lớn hơn của 3 tia kh¸c

P Q

N

N’

S

K

S’

K’

S’’

K’

’

I

</div>
<span class='text_page_counter'>(10)</span><div class='page_container' data-page=10>

10

<b>4.ThÝ nghiƯm:</b>

N

N’
S

I

P Q

K

B i 40:

Hiện t ợng khúc xạ ánh sáng

I- Hiện tượng khúc xạ ánh sáng

Hiện tượng tia sáng truyền từ môi trường
trong suốt này sang môi trường trong

suốt khác bị gãy khúc tại mặt phân cách
giữa hai môi trường được gọi là hiện
tượng khúc xạ ỏnh sỏng.

Tia khúc xạ nằm trên mặt phẳng tới.
Góc khúc xạ nhỏ hơn góc tới

Thay i h ng của tia tới, quan sát
tia khúc xạ, độ lớn góc tới, góc
khúc xạ.

H·y nªu kÕt ln khi tia sáng truyền từ
không khí sang n ớc?

</div>
<span class='text_page_counter'>(11)</span><div class='page_container' data-page=11>

11

B i 40:

à

HiƯn t ỵng khóc xạ ánh sáng

I- Hin tng khỳc x ỏnh sỏng

Hin tượng tia sáng truyền từ môi trường
trong suốt này sang môi trường trong

suốt khác bị gãy khúc tại mặt phân cách
giữa hai môi trường được gọi là hiện
tượng khúc xạ ánh sáng.

<b>5. KÕt luËn:</b>

Khi tia sáng truyền từ mơi trường khơng
khí sang nước thì:

- Tia khúc xạ nằm trong mặt phẳng tới.

- Góc khúc x nh hn gúc ti. P Q

S
N
N
I
A
B
C
D
Nc

Khụng khớ Mặt phân c¸ch

Trong các tia trên hình tia nào là tia
khúc xạ? V× sao?

</div>
<span class='text_page_counter'>(12)</span><div class='page_container' data-page=12>

12

B i 40:

à

HiƯn t ỵng khúc xạ ánh sáng

I- Hin tng khỳc x ỏnh sáng:

II- Sự khúc xạ ánh sáng khi truyền từ nước sang khơng khí:

<b>1. Dự đốn:</b>

C4. Kết luận trên cịn đúng trong trường hợp tia sáng truyền từ
nước sang khơng khí hay khơng? Đề xuất một phương án thí
nghiệm để kiểm tra dự đốn đó.

Chiếu một tia sáng từ nước sang khơng khí.

<b>A</b>
<b>B</b>

<b>C</b>

</div>
<span class='text_page_counter'>(13)</span><div class='page_container' data-page=13>

13

B i 40:

à

Hiện t ợng khúc xạ ánh sáng

I- Hin tượng khúc xạ ánh sáng:

II- Sự khúc xạ ánh sáng khi truyền từ nước sang khơng khí:

<b>1. Dự đốn:</b>

<b>2. Thớ nghim kim tra:</b>

<b>A</b>
<b>B</b>

<b>C</b>

</div>
<span class='text_page_counter'>(14)</span><div class='page_container' data-page=14>

14

.

A

B

.

C

Mặt phân cách

<b>Mắt: +Nhìn thấy A </b>
<b>khi A sáng</b>

<b>+Nhìn thấy B không </b>
<b>nhìn thấy A </b>

<b>+ Nhìn thấy C không </b>
<b>nhìn thấy B và A</b>

<b>+ Bỏ C và B nhìn thấy </b>
<b>A₊_{Điều đó chng t}</b>

<b>A, B, C</b> <b>là đ ờng </b>
<b>truyền của tia sáng</b>

B i 40:

Hiện t ợng khúc xạ ¸nh s¸ng

I- Hiện tượng khúc xạ ánh sáng:

II- Sự khúc xạ ánh sáng khi truyền từ nước sang khơng khí:

<b>1. Dự đốn:</b>

<b>2. Thí nghiệm kiểm tra:</b>

</div>
<span class='text_page_counter'>(15)</span><div class='page_container' data-page=15>

15

B i 40:

Hiện t ợng khúc xạ ánh s¸ng

I- Hiện tượng khúc xạ ánh sáng:

II- Sự khúc xạ ánh sáng khi truyền từ nước sang không khí:

<b>1. Dự đốn:</b>

<b>2. Thí nghiệm kiểm tra:</b>

C6: Nhận xét đ ờng truyền của tia sáng chỉ ra điểm tới, tia tới, tia
khúc xạ, vẽ pháp tuyến tại điểm tới. So sánh độ lớn giữa góc tới và
góc khỳc x.

A
B

C

Điểm tới B

Tia tới AB

Tia khúc xạ BC Pháp tuyÕn NN’

N

N’

</div>
<span class='text_page_counter'>(16)</span><div class='page_container' data-page=16>

16

B i 40:

à

HiÖn t ợng khúc xạ ánh sáng

I- Hin tng khỳc x ánh sáng:

II- Sự khúc xạ ánh sáng khi truyền từ nước sang khơng khí:

<b>1. Dự đốn:</b>

<b>2. Thí nghiệm kiểm tra:</b>

N _A

B

C _N

HÃy nêu kết luận khi tia sáng truyền tõ n íc sang kh«ng khÝ?

Khi tia sáng truyền từ mơi trường nước sang khơng khí thì:
- Tia khúc xạ nằm trong mặt phẳng tới.

</div>
<span class='text_page_counter'>(17)</span><div class='page_container' data-page=17>

17

B i 40:

à

Hiện t ợng khúc xạ ánh sáng

I- Hin tượng khúc xạ ánh sáng:

II- Sự khúc xạ ánh sáng khi truyền từ nước sang khơng khí:

<b>1. Dự đốn:</b>

<b>2. Thớ nghim kim tra:</b>

HÃy nêu kết luận khi tia sáng trun tõ n íc sang kh«ng khÝ?

Khi tia sáng truyền từ mơi trường nước sang khơng khí thì:
- Tia khúc xạ nằm trong mặt phẳng tới.

- Góc khúc xạ lớn hơn góc tới.

P Q
S
N
I
A B
C
Nước
Khơng khí
N’
D

Trong các tia trên hình tia nào là
tia khúc xạ? Vì sao?

</div>
<span class='text_page_counter'>(18)</span><div class='page_container' data-page=18>

18

B i 40:

Hiện t ợng khúc xạ ánh s¸ng

I- Hiện tượng khúc xạ ánh sáng:

II- Sự khúc xạ ánh sáng khi truyền từ nước sang không khí:

<b>1. Dự đốn:</b>

<b>2. Thí nghiệm kiểm tra:</b>

Khi tia sáng truyền từ mơi trường nước sang khơng khí thì:
- Tia khúc xạ nằm trong mặt phẳng tới.

- Góc khúc xạ lớn hơn góc tới.

III- Vận dụng:

C7: Ph©n biƯt hiƯn t ợng khúc xạ và phản xạ ánh sáng.

<b>Hiện t ợng phản xạ ánh sáng:</b>

-Tại mặt phân cách tia phản xạ
bị hắt trở lại môi tr ờng cũ.

- Góc tới bằng góc phản xạ

<b>Hiện t ợng khúc xạ ánh sáng:</b>

-Tại mặt phân cách tia khúc xạ
bị gÃy khúc và tiếp tục truyền
vào môi tr ờng thứ hai.

</div>
<span class='text_page_counter'>(19)</span><div class='page_container' data-page=19>

19

Đặt mắt nhìn dọc theo một chiếc đũa thẳng từ

đầu trên (hình 40.a), ta khơng nhìn thấy đầu d ới

chiếc đũa. Giữ nguyên vị trí đặt mắt, đổ n ớc vào

bát (hình 40.b), ta có nhìn thấy đầu d ới của đũa vì

có

<b>hiện t ợng khúc xạ ánh sáng.</b>

B i 40:

Hiện t ợng khúc xạ ánh sáng

I- Hiện tượng khúc xạ ánh sáng:

II- Sự khúc xạ ánh sáng khi truyền từ nước sang khơng khí:

III- Vận dụng:

</div>
<span class='text_page_counter'>(20)</span><div class='page_container' data-page=20>

20

Gi¶i thÝch C8

Khi ch a đổ n ớc vào bát ta khơng

nhìn thấy đầu d ới (điểm A) của chiếc
đũa

Trong khơng khí, ánh sáng truyền
theo đ ờng thẳng từ A đến mắt. Nh ng
những chiếc đũa thẳng đã chắn mất đ
ờng truyền đó nên tia sáng này

khơng đến mắt.

Gĩ nguyên vị trí đặt mắt và đũa. Đổ n
ớc vào bát tới vị trí nào đó, ta lại

nhìn thấy điểm A

Thc t khụng cú tia sỏng i theo
đường thẳng nối từ A tới mắt, mà nó
bị gãy khúc tại mặt nước và ta thấy
A’ ảnh của A

A

</div>
<span class='text_page_counter'>(21)</span><div class='page_container' data-page=21>

21



_{HiƯn t ỵng tia sáng truyền từ môi tr êng trong suèt}

_{HiÖn t ỵng tia s¸ng trun tõ môi tr ờng trong suốt}

này sang môi tr ờng trong suốt khác bị gÃy khúc tại

này sang môi tr ờng trong suốt khác bị gÃy khúc tại

mặt phân cách

mặt phân cách

gi

gi

a

a

hai môi tr ờng

hai môi tr ờng

đ ợc gọi là hiện t

đ ợc gọi là hiện t

ợng khúc xạ ánh sáng.

ợng khúc xạ ánh sáng.

_{Khi tia sáng truyền từ không khí sang n ớc, góc}

_{Khi tia sáng truyền từ không khí sang n ớc, góc}

khúc xạ nhỏ hơn góc tới.

khúc xạ nhỏ hơn gãc tíi.



_{Khi tia s¸ng trun tõ n íc sang không khí, góc}

_{Khi tia sáng truyền từ n ớc sang không khí, góc}

khúc xạ lớn hơn góc tới.

khúc xạ lớn hơn góc tới.

</div>
<span class='text_page_counter'>(22)</span><div class='page_container' data-page=22>

22

Tia nào sau đây là tia khúc xạ? Vì sao?

P Q

Mặt phân cách

S

N
N

I

A
a) Tia IA?

B
b) Tia IB?

C
c) Tia IC?

D
d) Tia ID?



Tia khúc xạ là

tia

IB

vì đây là

truyền từ không

khí vào n ớc góc

khúc xạ nhỏ hơn

góc tới.

Nc

</div>
<span class='text_page_counter'>(23)</span><div class='page_container' data-page=23>

23

Tia nào sau đây là tia khúc xạ? Vì sao?

N’
a) Tia IA?

b) Tia IB?
c) Tia IC?
d) Tia ID?



Tia khúc xạ là

tia

IC

vì đây là

truyền từ n íc

sang kh«ng khÝ

gãc khóc xạ lớn

hơn góc tới.

P Q

S
N

I

A B

C

D

Nc

Khụng khớ

</div>
<span class='text_page_counter'>(24)</span><div class='page_container' data-page=24>

24

Bµi tËp vỊ nhµ 40-41.2

H íng dÉn: HiĨu bài học vận

dụng dễ dàng.

Cảm ơn quý thầy giáo,

cô giáo và các em!

</div>


<!--links-->