DE THI HSG nam hoc 0910

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (144.37 KB, 8 trang )

(1)<div class='page_container' data-page=1>

Phịng GD-ĐT Tiên Phước KÌ THI CHỌN HỌC SINH GIỎI LỚP 8
Năm học: 2009-2010

Thời gian làm bài: 150 phút
(không kể thời gian giao đề)
ĐỀ 1

Câu 1. Xác định biện pháp tu từ và nói rừ hiệu quả thẩm mĩ của biện pháp tu từ 
đó qua hình ảnh mặt trời có trong những câu thơ sau:

a. Ngày ngày mặt trời đi qua trên lăng
Thấy một mặt trời trong lăng rất đỏ

(Viếng lăng Bác – Viễn Phương)
b. Từ ấy trong tôi bừng nắng hạ

Mặt trời chân lí chói qua tim
(Từ ấy – Tố Hữu)
c. Mặt trời của bắp thì nằm trên đồi
Mặt trời của mẹ, em nằm trên lưng

(Khúc hát ru những em bé lớn trên lưng mẹ - Nguyễn Khoa Điềm)
Câu 2. Hãy triển khai luận điểm sau bằng một đoạn văn ngắn (6 -8 câu): “Chiếc 
lá thường xuân (trong “Chiếc lá cuối cùng” của O.Hen – ri ) mà cụ Bơ – men đã 
vẽ trên bức tường trong đêm mưa rét chính là một kiệt tác.”

Câu 3. Suy nghĩ của em về ý nghĩa triết lí của bài thơ sau: 
QUÁN HÀNG PHÙ THỦY

Một phù thủy

Mở quán hàng nho nhỏ
“Mời vào đây

Ai mua gì cũng có!”
Tơi là khách đầu tiên
Từ bên trong

Phù thủy ló ra nhìn:
“Anh muốn gì?”

“Tơi muốn mua tình yêu

Mua hạnh phúc, sự bình yên, tình bạn...”
“Hàng chúng tơi chỉ bán cây non

Cịn quả chín, anh phải trồng, khơng bán!”

</div>
(2)<div class='page_container' data-page=2>

Phịng GD-ĐT Tiên Phước KÌ THI CHỌN HỌC SINH GIỎI LỚP 8
Năm học: 2009-2010

Mơn: Ngữ Văn

HƯỚNG DẪN CHẤM
ĐỀ 1

Câu 1: (2 điểm)

a. Yêu cầu chung:

-Đó là biện pháp tu từ ẩn dụ (0,5 điểm)

-Học sinh cần phân tích giá biểu cảm của biện pháp tu từ ẩn dụ
*Cụ thể định hướng các ý sau đây:

- Ở câu a, nhà thơ đã dùng hình ảnh mặt trời ở câu thơ thứ 2 để nói về Bác,
Bác là mặt trời của chân lí cách mạng, là ánh hào quang rực rỡ soi đường
dân tộc, đưa nhân dân từ kiếp nô lệ lầm than đến cuộc sống độc lập, tự do.
Hình ảnh ẩn dụ ấy vừa nói lên sự vĩ đại của Bác vừa thể hiện sự tơn kính của
nhân dân, của nhà thơ đối với Bác. (0,5 điểm)

-Ở câu b, hình ảnh mặt trời chỉ chủ nghĩa Mác – Lê-nin. Chủ nghĩa cộng sản
được coi là chân lí lớn của thời đại, là mặt trời soi sáng con đường đấu tranh
tự giải phóng của quần chúng bị áp bức. Câu thơ diễn tả trạng thái bừng sáng
về trí tuệ, lí tưởng của tâm hồn khi bắt gặp ánh sáng của chủ nghĩa Mác –
Lê-nin. (0,5 điểm)

-Ở câu c, hình ảnh mặt trời ở câu thơ sau đã được chuyển nghĩa, được tượng
trưng hóa. Con là mặt trời của mẹ, con là nguồn hạnh phúc ấm áp vừa gần
gũi vừa thiêng liêng của đời mẹ. Chính con đó góp phần sưởi ấm niềm tin
u, ý chí của mẹ trong cuộc sống. Mặt trời con cứ trẻ trung, cứ ngày một
rực rỡ trờn thế gian này. (0,5 điểm)

Câu 2: (2 điểm)

-Yêu cầu chung: Viết đúng cấu trúc đoạn văn, đảm bảo số câu qui
định

- Các ý cơ bản cần có:

* Chiếc lá thường xuân mà cụ Bơ-men đã vẽ trên bức tường trong

đêm mưa rét chính là một kiệt tác. Vì:

+ Chiếc lá giống y như thật.

+ Chiếc lá ấy đã tạo ra sức mạnh, khơi dậy sự sống trong tâm hồn con
người, cứu sống được Giôn-xi.

</div>
(3)<div class='page_container' data-page=3>

Lưu ý: Tùy theo mức độ lập luận của thí sinh, giám khảo cần cân nhắc lựa
chọn con điểm cho hợp lí.

Câu 3: (6 điểm)

1. Yêu cầu chung:
a. Về kĩ năng:

- Học sinh biết cách làm một bài nghị luận xã hội, vấn đề rút ra từ một
tác phẩm văn học. Trước khi đi vào bàn bạc ý nghĩa triết lớ nhân sinh
trong tác phẩm, cần phân tích sơ qua bài thơ, những hình ảnh biểu
tượng...để xác định được vấn đề cần nghị luận.

- Biết vận dụng nhuần nhuyễn các thao tác lập luận: giải thích, chứng
minh, bình luận

- Bài viết chặc chẽ, sắc sảo, lập luận thuyết phục
b. Về kiến thức:

-Cần đảm bảo các ý cơ bản sau:

+ Bằng việc dựng lên một tình huống đối thoại ngắn giữa một phù thủy
(đại diện cho sức mạnh, quyền năng huyền bí, có thể mang đến những

điều kì lạ) và nhân vât “tôi’ (người mua hàng đầu tiên, mưu cầu hạnh
phúc, tình u, tình bạn, những khao khát chính đáng của con người...),
nhà thơ gửi gắm triết lí sâu sắc về đời sống nhân sinh:

. Tất cả những gì thuộc về giá trị đích thực của cuộc sống (như hạnh
phúc, tình u...) đều do chính chúng ta tạo ra. Muốn đạt tới những giá trị
ấy, chúng ta phải ra sức vun trồng, xây đắp, nuôi dưỡng ngay từ những
ngày đầu gieo hạt...Tất cả đều cần đến thời gian, đều xuất phát từ tình
cảm chân thành, khơng vụ lợi...Có như vậy những giá trị những giá trị mà
ta đạt được mới vững bền, có ý nghĩa.

. Có những thứ giá trị trên đời này không một quyền lực, một sức mạnh
nào có thể làm ra, có thể mua được, đó là: tình u, hạnh phúc, sự bình
n, tình bạn...Nói khác đi, khơng phải một vị “phù thủy” nào mà là
chính chúng ta làm nên điều kì diệu cho cuộc sống...

. Mỗi người đều có khả năng vươn tới những giá trị tinh thần cao đẹp của
đời mình, điều quan trọng là ta phải biết trân trọng những gì mình đang
có, biết vun bồi, chăm sóc và biết chủ động mở lòng ra với cuộc sống.
 c. Biểu điểm:

+ 5,5 - 6 điểm:

</div>
(4)<div class='page_container' data-page=4>

- Hiểu rõ yêu cầu của đề bài, đáp ứng hầu hết các yêu cầu về kĩ năng và
kiến thức, có lập luận tương đối chặt chẽ, biết lựa chọn dẫn chứng, có sự vận
dụng thành công các thao tác lập luận, diễn đạt tương đối tốt.

+ 3,5 – 4 điểm:

- Hiểu yêu cầu của đề bài, đáp ứng được phần lớn các yêu cầu về kĩ năng

và kiến thức, có lập luận tương đối chặt chẽ, biết lựa chọn được dẫn chứng,
biết vận dụng các thao tác lập luận, có thể cịn một số lỗi nhỏ về diễn đạt.
+ 2,5 - 3 điểm:

-Hiểu yêu cầu của đề bài, đáp ứng được các yêu cầu cơ bản về kĩ năng và
kiến thức, biết lựa chọn được dẫn chứng, song lập luận chưa chặc chẽ, đơi
chỗ cịn lúng túng trong diễn đạt.

+ 1,5 - 2 điểm:

-Chưa nắm vững yêu cầu của đề bài, chưa đáp ứng được các yêu cơ bản
về kĩ năng và kiến thức, có đoạn cịn lạc sang phân tích hoặc mang tính diễn
xi, mắc nhiều lỗi về chính tả, diễn đạt .

+ 0,5 đến 1 điểm:

Chưa hiểu rõ yêu cầu của đề bài, chưa đáp ứng được các yêu cơ bản về kĩ
năng và kiến thức, có đoạn cịn lạc sang phân tích hoặc kể lể, diễn đạt trùng
lặp, lủng củng.

0 điểm: Để giấy trắng.

*Lưu ý: Cần khuyến khích, trân trọng những bài viết có sự sáng tạo, cảm
thụ riêng, miễn là hợp lí, thấu đáo.

Phịng GD-ĐT Tiên Phước KÌ THI CHỌN HỌC SINH GIỎI LỚP 8
Năm học: 2009-2010

Thời gian làm bài: 150 phút
(không kể thời gian giao đề)

Đề

Câu 1. Xác định biện pháp tu từ và nói rõ hiệu quả thẩm mĩ của biện pháp tu từ đó
qua hình ảnh mặt trời có trong những câu thơ sau:

a. Ngày ngày mặt trời đi qua trên lăng
Thấy một mặt trời trong lăng rất đỏ

(Viếng lăng Bác – Viễn Phương)
b. Từ ấy trong tôi bừng nắng hạ

</div>
(5)<div class='page_container' data-page=5>

c. Mặt trời của bắp thì nằm trên đồi
Mặt trời của mẹ, em nằm trên lưng

(Khúc hát ru những em bé lớn trên lưng mẹ - Nguyễn Khoa Điềm)
Câu 2. Tại sao có thể nói: Chiếc lá thường xuân (trong “Chiếc lá cuối cùng” của 
O.Hen – ri ) mà cụ Bơ – men đã vẽ trên bức tường trong đêm mưa rétchính là 
một kiệt tác. Em hãy làm rõ nhận định trên bằng một đoạn văn ngắn (6-8 câu)
Câu 3. Nhận xét về hai bài thơ “Nhớ rừng” (Thế Lữ) và “ Khi con tu hú”(Tố 
Hữu), có ý kiến cho rằng :

“ Cả hai bài thơ đều thể hiện lòng yêu nước và niềm khao khát tự do cháy 
bỏng của tầng lớp thanh niên trí thức. Tuy nhiên, thái độ đấu tranh cho tự do ở 
mỗi bài lại hoàn toàn khác nhau”.

Bằng hiểu biết của mình về hai bài thơ, em hãy làm sáng tỏ ý kiến trên.

Phịng GD-ĐT Tiên Phước KÌ THI CHỌN HỌC SINH GIỎI LỚP 8
Năm học: 2009-2010

Môn: Ngữ Văn

HƯỚNG DẪN CHẤM
ĐỀ

Câu 1: (2 điểm)

b. Yêu cầu chung:

-Đó là biện pháp tu từ ẩn dụ (0,5 điểm)

-Học sinh cần phân tích giá biểu cảm của biện pháp tu từ ẩn dụ
*Cụ thể định hướng các ý sau đây:

- Ở câu a, nhà thơ đã dùng hình ảnh mặt trời ở câu thơ thứ 2 để nói về Bác,
Bác là mặt trời của chân lí cách mạng, là ánh hào quang rực rỡ soi đường
dân tộc, đưa nhân dân từ kiếp nô lệ lầm than đến cuộc sống độc lập, tự do.
Hình ảnh ẩn dụ ấy vừa nói lên sự vĩ đại của Bác vừa thể hiện sự tôn kính của
nhân dân, của nhà thơ đối với Bác. (0,5 điểm)

</div>
(6)<div class='page_container' data-page=6>

gũi vừa thiêng liêng của đời mẹ. Chính con đã góp phần sưởi ấm niềm tin
u, ý chí của mẹ trong cuộc sống. Mặt trời con cứ trẻ trung, cứ ngày một
rực rỡ trên thế gian này. (0,5 điểm)

Câu 2: (2 điểm)

-Yêu cầu về hình thức: Viết đúng cấu trúc đoạn văn, lập luận thuyết
phục, đảm bảo số câu qui định

-Yêu cầu về nội dung: Cần đảm bảo các ý cơ bản sau:

* Chiếc lá thường xuân mà cụ Bơ-men đã vẽ trên bức tường trong
đêm mưa rét chính là một kiệt tác. (0,5 điểm)Vì:

+ Chiếc lá giống y như thật.(0,5 điểm)

+ Chiếc lá ấy đã tạo ra sức mạnh, khơi dậy sự sống trong tâm hồn con
người, cứu sống được Giôn-xi. (0,5 điểm)

+ Chiếc lá ấy được vẽ bằng sự lao động quên mình, bằng tình thương
bao la và lịng hi sinh cao cả của người hoạ sĩ già Bơ-men.(0,5 điểm)

Lưu ý: Tùy theo mức độ lập luận của thí sinh, giám khảo cần cân nhắc lựa
chọn con điểm cho hợp lí.

Câu 3. (6 điểm)
A.Yêu cầu chung :

- Kiểu bài : Nghị luận chứng minh

- Vấn đề cần chứng minh : Sự giống và khác nhau về niềm khao khát tự
do trong “Nhớ rừng”(Thế Lữ) và “Khi con tu hú”(Tố Hữu).

- Bài làm cần có cách lập luận thuyết phục, bố cục đầy đủ, dễ theo dõi,

cách hành văn lưu loát, khơng mắc lỗi chính tả, ngữ pháp

B. u cầu cụ thể : Cần đảm bảo những ý sau

1- Giới thiệu khái quát bối cảnh đất nước ta trước cách mạng tháng tám:
dân tộc ta chìm trong ách nơ lệ của thực dân Pháp, nhiều thanh niên trí thức
có tâm huyết với non sông đất nước đều khao khát tự do mãnh liệt. Từ đó
giới thiệu hai bài thơ và trích dẫn lại ý kiến đã nêu.

2 - Lần lượt làm rõ hai luận điểm sau

Luận điểm 1: Cả hai bài thơ đều thể hiện lòng yêu nước và niềm khao
khát tự do cháy bỏng :

- Vì yêu nước nên mới thấy hết nỗi tủi cực của cuộc sống nô lệ, bị cưỡng
đoạt tự do (Gậm một khối căm hờn trong cũi sắt…) , mới uất ức khi bị
giam cầm, bị tách rời cuộc sống (Ngột làm sao, chết uất thôi…)

</div>
(7)<div class='page_container' data-page=7>

bừng…Con hổ lúc mơ màng như một thi sĩ, lúc lại như một bậc đế vương
đầy quyền uy…

+ Người thanh niên yêu nước tuy thân bị tù đày nhưng tâm hồn vẫn
hướng ra ngoài song sắt để cảm nhận bức tranh mùa hè rữc rỡ sắc màu,
rộn rã âm thanh, đầy hương vị ngọt ngào…

Luận điểm 2: Thái độ đấu tranh cho tự do khác nhau

- “Nhớ rừng” (Thế Lữ) là tiếng nói của một tầng lớp thanh niên có tâm sự
yêu nước, đau đớn về thân phận nơ lệ nhưng chưa tìm được con đường
giải thốt, đành bng xi, bất lực. Họ đã tuyệt vọng, đã hết ước mơ

chiến thắng, đã thôi nghĩ đến hành động…Đây là thái độ đấu tranh tiêu
cực.

- “Khi con tu hú” (Tố Hữu) là tiếng nói của một chiến sĩ cách mạng trẻ
tuổi, đại diện cho những thanh niên đã đi theo con đường cứu nước mà
cách mạng chỉ ra, biết rõ con đường cứu nước là gian khổ nhưng vẫn kiên
quyết theo đuổi. Họ tin ở tương lai chiến thắng của cách mạng, đất nước
sẽ độc lập, dân tộc sẽ tự do. Họ khơng ngừng đấu tranh để giải phóng dân
tộc. Đây là thái độ đấu tranh cứng cỏi, quyết liệt, có tác dụng tích cực đối
với thanh niên đương thời.

*Học sinh cần biết chọn lọc những dẫn chứng tiêu biểu để làm sáng rõ
các ý vừa nêu.

C. Biểu điểm:
+ 5,5 - 6 điểm:

- Hiểu rõ yêu cầu của đề bài, đảm bảo các yêu cầu về kĩ năng và kiến
thức, có lập luận chặt chẽ, lựa chọn được dẫn chứng tiêu biểu, có sự kết hợp
nhuần nhuyễn các thao tác lập luận, bài viết có cảm xúc, diễn đạt lưu loát.
 + 4,5 - 5 điểm:

- Hiểu rõ yêu cầu của đề bài, đáp ứng hầu hết các yêu cầu về kĩ năng và
kiến thức, có lập luận tương đối chặt chẽ, biết lựa chọn dẫn chứng, có sự vận
dụng thành cơng các thao tác lập luận, diễn đạt tương đối tốt.

+ 3,5 – 4 điểm:

- Hiểu yêu cầu của đề bài, đáp ứng được phần lớn các yêu cầu về kĩ năng
và kiến thức, có lập luận tương đối chặt chẽ, biết lựa chọn được dẫn chứng,

biết vận dụng các thao tác lập luận, có thể cịn một số lỗi nhỏ về diễn đạt.
+ 2,5 - 3 điểm:

</div>
(8)<div class='page_container' data-page=8>

+ 0,5 đến 1 điểm:

0 điểm: Để giấy trắng.

</div>