Vai suy nghi ve UDCNTT o Tieu hoc

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (200.58 KB, 6 trang )

(1)<div class='page_container' data-page=1>

Cộng hoà xã hội chủ nghĩa Việt Nam

Độc lập - Tự do - Hạnh phúc

VÀI SUY NGHĨ VỀ ỨNG DỤNG CNTT

TRONG DẠY HỌC TIỂU HỌC Ở HẢI DƯƠNG

Kính thưa các quý vị đại biểu, kính thưa các thầy giáo, cô giáo!

Từ những thập niên cuối thế kỉ XX đến nay, loài người đã phát minh ra và
chứng kiến sự phát triển với tốc độ như vũ bão của công nghệ thông tin (CNTT).
CNTT ngày càng chứng tỏ sự hữu dụng và sức mạnh "vô song" trong mọi phương
diện, mọi ngành nghề. Với ngành giáo dục, CNTT thực sự đang và sẽ tạo ra cuộc
cách mạng trong dạy và học, đặc biệt là về mặt phương pháp. Thay vì phương pháp
dạy học truyền thống theo lối đọc - chép đã trở lên lạc hậu, khô khan, giáo điều thì
nay chỉ với một cú "Click chuột", cả một kho tàng kiến thức khổng lồ, sống động
hiện ra trước mắt học trị. CNTT đã thúc đẩy mạnh mẽ cơng cuộc đổi mới trong giáo
dục về giảng dạy và quản lí giáo dục. Có lẽ vì thế mà năm học 2008 - 2009 đã được
Bộ Giáo dục và Đào tạo (GD&ĐT) lấy chủ đề là:" Năm học đẩy mạnh ứng dụng
CNTT." Chỉ thị 47/2008/CT - Bộ GD&Đ của Bộ GD&ĐT đã chỉ rõ:" Đẩy mạnh
một cách hợp lí việc triểm khai ứng dụng CNTT trong đổi mới phương pháp dạy và
học ở từng cấp học."

Chủ trương của Bộ GD&ĐT như vậy là rất đúng và rất trúng. Tuy thế khi
triển khai thực hiện ở các cấp quản lí cũng như ở các đơn vị trường học thì hẳn cũng
cịn có nhiều khó khăn vướng mắc cần kịp thời xem xét, tìm giải pháp tháo gỡ thì
mới có thể UDCNTT thành cơng. Góp phần vào nâng cao chất lượng dạy học, giáo
dục - cái đích thực sự của mọi chủ trương giáo dục !

Thực tiễn công tác tại cơ sở tôi nhận thấy việc thực hiện đẩy mạnh ứng dụng
CNTT vào dạy - học ở trường tiểu học hiện nay có một số khó khăn và thuận lợi sau
đây:

1. Thuận lợi:

</div>
(2)<div class='page_container' data-page=2>

- Nhận thức của ngành, của các cấp quản lí giáo dục cũng như của các thầy
cơ giáo về vai trị, tiện ích của CNTT đã có những tiến bộ rõ rệt vì thế mà cấp dưới
đã tích cực "làm", cấp trên đã tích cực "chỉ đạo và cổ vũ".

- Hiện tại, với sự tiến bộ vượt bậc của CNTT và truyền thông, cơng nghệ
phần mền phát triển mạnh, trong đó các phần mềm giáo dục cũng đạt được sự tiến
bộ đáng nể như bộ OFFICE, PHOTOSHOP, VIOLET, COREN DRAW,…Do vậy
các thầy cơ giáo có trong tay nhiều sự hỗ trợ trong dạy học nói chung và UDCNTT
nói riêng.

- Nguồn tư liệu từ INTERNET, từ các đĩa hình, đĩa tiếng là vơ cùng phong
phú và dồi dào. Hơn nữa kĩ năng khai thác các nguồn thông tin này của giáo viên
tiến bộ khá nhanh. Một tin vui nữa là trong năm 2009, tập đồn VIETTEL đã có dự
án hợp tác với Bộ GD&ĐT để tiến hành nối mạng Internet tới tất cả các đơn vị
trường học với băng truyền rộng tốc độ cao, miễn phí lắp đặt và sử dụng 100%.
Điều đó tạo ra thuận lợi rất lớn cho các nhà trường, cho các thầy cô giáo trong khai
thác nguồn dữ liệu quan trọng trên INTERNET để sử dụng trong q trình dạy học.

- Các tiết giảng có UDCNTT với sự phong phú về tư liệu, hình ảnh, âm
thanh,… đã làm cho HS rất hứng thú học tập. Ví dụ như trong mơn Tự nhiên và Xã
hội, nếu GV chưa vận dụng CNTT thì hình ảnh các con vật, cây cỏ chỉ là hình ảnh
tĩnh, màu đen trâứng và rất nhỏ nhưng nếu Gv biết UDCNTT vào dạy học thì chúng
sẽ được thay thế bởi những hình ảnh màu 3D rực rỡ, sống động với âm thanh ngộ
nghĩnh, con vật có thể chạy nhảy sẽ làm cho các em hào hứng, tiếp thu bài tốt
hơn.việc dạy của giáo viên vì thế cũng "nhàn" hơn, hiệu qủa hơn. Điều đó đặc biệt
rất hiệu quả và phù hợp với đối tượng là HS tiểu học - với đặc điểm nhận thức thiên
về trực quan. Các tiết dạy được sử dụng phương pháp dạy học chương trình hố với

sự hỗ trợ của CNTT và truyền thông (ĐA PHƯƠNG TIỆN) đã huy động tất cả khả
năng tập trung chú ý, tư duy, suy luận, tìm tịi tri thức mới của học sinh và do đó
hiệu quả dạy học "về chất"được nâng lên rõ rệt .

2. Khó kh ă n:

Theo tôi, việc UDCNTT và truyền thông vào dạy học ở Tiểu học đã đạt được
một số kết quả khả quan nhưng những kết quả đã đạt được đó cịn khá khiêm tốn.
Khó khăn vướng mắc và nhưng thách thức còn nhiều. Cụ thể các khó khăn thách
thức cơ bản là:

</div>
(3)<div class='page_container' data-page=3>

động lực, kích thích đủ mạnh để bộ phận Gv này tự giác, tích cực học tập CNTT.
Các đối tượng Gv khác đã tích cực học tập kĩ năng CNTT nhưng cũng chỉ là tự học,
học lỏm thôi nên kiến thức và kĩ năng sử dụng CNTT còn chắp vá, thiếu bài bản.
Thiết nghĩ, tự học như vậy cũng là một xu thế tất yếu trong thời đại ngày nay.
Nhưng nếu có các lớp bồi dưỡng về CNTT cho đội ngũ GV một cách bài bản, chính
thống thì có lẽ tốt hơn. (vì bấy lâu nay họ quen được học như vậy rồi) Có một đồng
chí giáo viên đã hóm hỉnh nói rằng: "Khi mà cày trâu có thu nhập ngang với cày
máy (thậm chí cịn cao hơn cày máy vì các địng chí cao tuổi lương cao hơn) thì ai

cày máy làm gì cho tốn xăng dầu, lại phải mua máy khi nhà có sẵn trâu rồi." Mặt
khác, phương pháp dạy học truyền thống vẫn cịn đó như một lối mịn, chưa thay đổi
được. Sự uy quyền và tính áp đặt chưa thay đổi hết được. Việc dạy học tương tác
giữa người - máy, giữa dạy học cá nhân, nhóm, lớp; dạy phương pháp tư duy sáng
tạo, cho HS được hoạt động để tự tìm tri thức, giữa việc phát huy ưu điểm của
CNTT với việc sử dụng các phương phápdạy học truyền thống nhưng biết hạn chế
các những nhược điểm của phương pháp dạy học truyền thống đã làm cho việc
UDCNTT và truyền thông vào dạy học chưa phát huy được hết tính trọn vẹn tích
cực và hiệu quả của nó.

- Việc trang bị, mua sắm các thiết bị CNTT và truyền thông ở các trường tiểu
học cũng còn hạn chế dẫn đến GV tiểu học chưa có thiết bị để sử dụng (hay học sử
dụng). Theo chúng tôi thống kê sơ bộ một cách ngẫu nhiên ở một số trường Tiểu
học huyện Nam Sách, huyện Thanh Hà - tỉnh Hải Dương cho kết quả như sau:

Số
lượng
các
trường
Số
lượng
máy
pro
jector
Số
lượng
máy vi
tính
Số
lượng
thiết bị
khác
Số giáo
viên
đứng lớp
Số GV
có máy
vi tính
tại nhà
riêng

Số GV
có kết
nối
in ternet
tại nhà

Số GV biết
sử dụng các

phần mềm
trong dạy

học

Ghi
chú

11 11 45 0 216 149 66 47

</div>
(4)<div class='page_container' data-page=4>

- Việc ứng dụng CNTT và truyền thông chưa được nghiên cứu kĩ lưỡng và
thế nhiều giáo viên đã tuyệt đối hoá vai trò của CNTT dẫn đến lạm dụng CNTT. Tuy
các CNTT mang lại cho con người nói chung và GV nói riêng nhiều tiện ích nhưng
CNTT khơng thể hỗ trợ hồn tồn cho GV khi đứng lớp. Vì thế giáo viên cần nghiên
cứu xem xét cụ thể tiết dạy nào cần đến nó, tiết nào khơng thực sự cần đến nó. Với
các tiết dạy có ND ngắn, khơng nhiều kiến thức mới thì việc tổ chức dạy học theo
các phương pháp dạy học truyền thống sẽ có nhiều thuận lợi hơn. Những tiết học
mang nhiều ND yêu cầu HS luyện tập thì GV làm việc với bảng đen phấn trắng và
các phương pháp dạy học truyền thống thì mới rèn luyện được kĩ năng cho HS.

- Theo quy định hiện hành, mỗi tuần lễ, một GV tiểu học phải dạy 23 tiết.

Khối lượng cơng việc đó cộng với việc hầu hết ở các trường tiểu học hiện nay chưa
phân công giáo viên dạy theo môn, hầu hết giáo viên tham gia dạy hai buổi/ngày do
vậy thực tế mỗi tuần GV phải soạn 23 đến khoảng 30 giáo án. Đó là một khối lượng
cơng việc rất lớn dẫn đến thời gian dành cho việc tự học, tự bồi dưỡng hay
UDCNTT vào dạy học rất hạn hẹp.

- Kĩ năng CNTT của một bộ phận GV chưa tốt dẫn đến khi sử dụng CNTT
và truyền thông vào dạy học chưa phát huy hết tiện ích và sức mạnh của nó để tổ
chức cho HS hoạt động. Hơn nữa nhiều thiết bị đã mua sắm lại không đồng bộ. Do
vậy nhiều tiết dạy Gv xây dựng giáo án điện tử nhưng phải chỉ là bước đầu thay
bảng đen truyền thống bằng một cái bảng thông minh hơn chứ chưa phát huy hết
khả năng của CNTT. Ngoài ra thì hiện nay BGD&ĐT chưa ban hành các tiêu chuẩn
để đánh giá các tiết dạy có UDCNTT nên việc đánh giá các tiết dạy này, đặc biệt là
đánh giá năng lực sử dụng CNTT của giáo viên trong mỗi tiết dạy cũng như năng
lực, kiến thức, kĩ năng về CNTT nói chung của mỗi GV cịn mang nặng tính chủ
quan của người tham gia đánh giá.

- Ở một số trường tiểu học, cán bộ quản lí chưa có kiến thức và hiểu biết đầy
đủ về CNTT và truyền thơng nên có tình trạng phó mặc cho cấp dưới, thiếu (và
không thể ) kiểm tra đánh giá, đôn đốc nên tiến độ UDCNTT vào dạy học ở các đơn
vị này chưa đạt yêu cầu.

3. Vài bài học kinh nghiệm và đ ề xuất:

Qua thực tiễn chỉ đạo và tham khảo nhiều đồng nghiệp về tình hình
UDCNTT ở tiểu học, tơi mạnh dạn nêu một số kinh nghiệm và đề xuất như sau:

</div>
(5)<div class='page_container' data-page=5>

cần xây dựng kế hoạch và tổ chức cho GV tiểu học học tập kĩ năng CNTT, học sử
dụng các PMDH có bài bản, hệ thống. Tổ chức các buổi chuyên đề, hội thảo, trao
đổi học tập kinh nghiệm giữa các trường, các cụm trường hay cấp huyện, cấp tỉnh.

Qua đó nhanh chóng nâng cao kĩ năng CNTT cho đội ngũ.

- Làm tốt công tác XHH giáo dục. Tăng cường giao lưu, hợp tác quốc tế,
hợp tác giữa các trường để học hỏi kinh nghiệm, huy động các nguồn lực đầu tư cơ
sở vật chất thiết bị CNTT đồng bộ.

- Mỗi tr ường cần xây dựng cơ chế đủ mạnh để khuyến kh ích gi áo viên tích
cực UDCNTT trong dạy học. Các trường hay các PGD, Sở GD& ĐT cần tổ chức hội
thi giáo viên UDCNTT giỏi để tạo động lực cho GV nghiên cứu học tập. Toàn
ngành cần vinh danh những GV ứng dụng CNTT giỏi.

- Các trường tiểu học tiến hành phân công giáo viên dạy theo môn. Điều đó
làm cho số giáo án giáo viên phải soạn mỗi tuần giảm đi, số lượt sử dụng mỗi giáo
án tăng lên. Do vậy tạo điều kiện cho GV đầu tư thời gian, công sức nghiên cứu bài
dạy, xây dựng bài giảng điện tử, đem CNTT đến với HS, tích cực đổi mới Phương
pháp dạy học để nâng cao chất lượng dạy học.

- Thực tế cho thấy để mỗi đơn vị nhanh chóng UDCNTT và truyền thơng vào
dạy học thì cán bộ quản lí ở mỗi đơn vị đó phải gương mẫu và đi đầu. Việc tích cực
UDCNTT của cán bộ quản lí giáo dục vừa có tác dụng định hướng, tạo động lực,
sức ép đối với mỗi giáo viên nhanh chóng UDCNTT lại vừa có thể hướng dẫn, bồi
dưỡng, kiểm tra đánh giá sâu sát việc ứng dụng CNTT của giáo viên trong trường.
Từ đó thúc đẩy có hiệu quả việc UDCNTT và truyền thông của nhà trường. Cán bộ
quản lí các trường cần phải có hiểu biết về Tin học và Tiếng Anh đủ để khai thác và
UDCNTT vào giảng dạy, quản lí các trường. Các nội dung này cần được đưa vào
thành một tiêu chuẩn khi bổ nhiệm cán bộ.

- Khi sử dụng các PMDH cần lưu ý: Nội dung bài giảng điện tử cần cơ đọng,
xúc tích, các hình ảnh, mơ phỏng cần phù hợp, sát chủ đề của bài. Bài cần chứa
nhiều liên kết, nhất là những liên kết mà GV dự tính trước những tình huống dạy

học có thể xảy ra để sử dụng. Cần khai thác triệt để thế mạnh của CNTT trong tất cả
các bước lên lớp. Nhưng cũng không lạm dụng chúng nếu chúng khơng tác động
tích cực đến q trình dạy học, đến sự phát triển của HS và việc rèn luyện kĩ năng,
kĩ xảo cho HS.

</div>
(6)<div class='page_container' data-page=6>

truyền thơng vào dạy học và quản lí giáo dục. Tuy nhiên việc UDCNTT nhằm đổi
mới và nâng cao chất lượng dạy học khơng thể một sớm một chiều, nó cịn nhiều
khó khăn, thách thức đối với tồn ngành. Để đẩy mạnh UDCNTT trong giáo dục có
lẽ chúng ta cần một sự chỉ đạo thường xuyên, quyết tâm, thống nhất, đồng bộ của
các cấp quản lí GD bằng hệ thống văn bản mang tính pháp quy để các trường có cơ
sở xây dựng đề án, lộ trình huy động nguồn vốn đầu tư cho mặt hoạt động quan
trọng này. Ngoài ra nhà nước cần tăng cường đầu tư cho GD để không ngừng nâng
cao và hoàn thiện hệ thống cơ sở vật chất thiết bị CNTT, bồi dưỡng đội ngũ giáo
viên về tư tưởng, nhận thức; về kĩ năng CNTT để tiếp quản và sử dụng có hiệu quả
hệ thống những thiết bị CNTT có được. Chỉ có như vậy chúng ta mới nhanh chóng
đổi mới GD, thu hẹp khoảng cách với các nước trong khu vực và trên thế giới, tạo ra
con người mới đáp ứng tốt đòi hỏi của nền kinh tế tri thức.

(

</div>