Bài giảng Lịch sử 10 bài 19: Những cuộc kháng chiến chống ngoại xâm ở các thế kỷ X - XV
Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (2.53 MB, 39 trang )
LỊCH SỬ 10 -BÀI 19
NHỮNG CUỘC KHÁNG CHIẾN
CHỐNG NGOẠI XÂM Ở
CÁC THẾ KỶ X-XV
1
Mục tiêu bài học
Trình bày cuộc kháng chiến chống
ngoại xâm từ thế kỷ X-XV.
Truyền thống yêu nước, đoàn kết và
chiến đấu dũng cảm của quân và dân
ta.
Nghệ thuật quân sự và tài lãnh đạo của
những anh hùng dân tộc.
Bài học kinh nghiệm.
2
Nội dung
A. CÁC CUỘC KHÁNG CHIẾN CHỐNG NGOẠI
XÂM TỪ THẾ KỶ X-XV
I. Các cuộc kháng chiến chống quân xâm lược
Tống
II. Các cuộc kháng chiến chống xâm lược
Mông–Nguyên ở thế kỷ XIII
III. Phong trào đấu tranh chống quân xâm lược
Minh và khởi nghĩa Lam Sơn
B. KẾT LUẬN
Nguyên nhân thắng lợi và ý nghĩa lịch sử
3
A. CÁC CUỘC KHÁNG CHIẾN CHỐNG NGOẠI
XÂM TỪ THẾ KỶ X-XV
I. Các cuộc kháng chiến chống quân
xâm lược Tống
1. Cuộc kháng chiến chống Tống thời Tiền Lê
a. Nguyên nhân:
• Năm 980, nhà Đinh gặp khó khăn.
• Lê Hồn lên ngơi vua.
b. Diễn biến:
Năm 981, quân Tống tiến quân vào nước ta.
4
Lê Hoàn lãnh đạo và tổ chức kháng chiến
giành thắng lợi.
c. Kết quả
Đánh tan âm mưu xâm lược nước ta của
nhà Tống.
Bình thường hóa mối quan hệ Việt- Tống.
5
Nguyên nhân vì sao
quân và dân ta
giành được thắng
lợi trong cuộc
kháng chiến này?
Trả lời
Sự lãnh đạo tài tình của vua quan nhà Tiền Lê.
Tinh thần chiến đấu anh dũng của quân-dân ta.
6
2. Cuộc kháng chiến chống Tống thời Lý
a. Nguyên nhân
Sự khủng hoảng của nhà Tống.
b. Diễn biến và kết quả
• Lý Thường Kiệt lãnh đạo và tổ chức kháng
chiến.
• Năm 1075, ta đánh “tiên phát chế nhân”.
• Đầu 1077, quân Tống đánh sang Đại Việt
7
• Ta phản công trên sông Như Nguyệt
Ta giành thắng lợi
c. Ý nghĩa
Đánh bại hoàn toàn mộng xâm lược nước
ta của nhà Tống.
Khẳng định nước ta là một nước.
Phát huy truyền thống yêu nước của nhân
dân ta.
8
NAM QUỐC SƠN HÀ
Nam Quốc sơn hà Nam Đế cư
Tiệt nhiên định phận tại thiên thư
Như hà nghịch lỗ lai xâm phạm?
Nhữ đẳng hành khan thủ bại hư!
Bài thơ Thần "Nam quốc sơn hà..." _ Bản
Tuyên ngôn độc lập đầu tiên của nước ta.
9
II. Các cuộc kháng chiến chống xâm
lược Mông–Nguyên ở thế kỷ XIII
a. Nguyên nhân
Do khát vọng làm chủ phương Nam, quân
Mông-Nguyên 3 lần xâm lược nước ta.
b. Diễn biến
Nhà Trần đã phải 3 lần kháng chiến chống
Mông–Nguyên.
Với sự lãnh đạo của vua quan nhà Trần, dân
ta đứng lên chống giặc và giành thắng lợi.
+ Lần 1: Đông Bộ Đầu (1258)
10
+ Lần 2: Đẩy lùi quân xâm lược năm 1285.
+ Lần 3: trận Bạch Đằng năm 1288
đè bẹp ý chí xâm lược của quân Mông-Nguyên
bảo vệ vững chắc độc lập dân tộc.
c. Nguyên nhân thắng lợi :
+ Nhà Trần được lịng dân Nhân dân ủng hộ
kháng chiến.
+ Nhà Trần có vua hiền tướng tài .
+ Triều đình quyết tâm đồn kết nội bộ và
đoàn kết nhân dân chống xâm lược.
11
III. Phonng trào đấu tranh chống quân
xâm lược Minh và khởi nghĩa Lam Sơn
1. Kháng chiến chống Minh
Cuối thế kỷ XIV, nhà Trần suy vong.
Năm 1400, nhà Hồ thành lập
Năm 1407, quân Minh xâm lược nước ta.
Nhà Hồ kháng chiến không thành
cônghàng loạt những cuộc khởi nghĩa nổ
ra nhưng điều thất bại.
12
2. Khởi nghĩa Lam Sơn
Nguyên nhân
• Truyền thống yêu nước của dân tộc
• Sự cai trị tàn bạo của nhà Minh
Diễn biến
• Năm 1418, khởi nghĩa Lam Sơn đã nổ ra,
Lê Lợi lãnh đạo.
• Năm 1424 mở rộng căn cứ xuống Nghệ An
• Tháng 11 năm 1426 ta giành thắng lợi tại
Tốt Động-Chúc Động.
13
Tháng 11 năm 1427, nghĩa quân giành
thắng lợi tại Chi Lăng- Xương Giang.
Năm 1428 đất nước sạch bóng quân thù.
Kết quả
+ Cuộc khởi nghĩa giành thắng lợi.
+ Đất nước được độc lập.
+ Năm 1428, nhà Hậu Lê được thành lập.
14
B. KẾT LUẬN
Nguyên nhân thắng lợi
Truyền thống yêu nước nồng nàn.
Tinh thần đoàn kết chống ngoại xâm.
Triều đình được lịng dân Quần chúng ủng
hộ.
Sự lãnh đạo tài tình của nhà lãnh đạo
kháng chiến.
Chiến tranh bảo vệ Tổ quốc.
15
Ý nghĩa lịch sử
Đánh bại âm mưu xâm lược của triều đình
phong kiến phương Bắc. Giữ vững nền độc
lập của dân tộc.
Tạo điều kiện để đất nước phát triển.
Khẳng định quyết tâm giữ nước của dân tộc
ta.
Thể hiện chân lý “chiến thắng ln thuộc về
chính nghĩa”.
Viết nên trang sử vàng cho dân tộc về
truyền thống yêu nước.
Để lại nhiều bài học kinh nghiệm quý báu
cho thế hệ sau.
16
BÀI TẬP CỦNG CỐ
Câu 1: Lãnh đạo cuộc kháng chiến chống Tống
năm 981 do ai lãnh đạo?
A.
B.
C.
D.
Lý Thường Kiệt
Lê Hoàn
Lê Lợi
Trần Quốc Tuấn
17
Câu 2: Ta đã đánh bại quân Tống lần thứ 2
trong trận nào sau đây?
A.
B.
C.
D.
Trận
Trận
Trận
Trận
Chúc Động- Tốt Động 1426
Chi Lăng-Xương Giang 1427
Đông Bộ Đầu 1258
Như Nguyệt 1077
18
Câu 3: Ta đã đánh bại quân Mông-Nguyên lần I
trong trận nào sau đây?
A.
B.
C.
D.
Trận
Trận
Trận
Trận
Chúc Động- Tốt Động 1426
Chi Lăng-Xương Giang 1427
Đông Bộ Đầu 1258
Bạch Đằng 1288
19
Câu 4: Bài “Hịch tướng sĩ” của Trần Quốc Tuấn
ra đời trong:
A.
B.
C.
D.
Kháng
Kháng
Kháng
Kháng
chiến
chiến
chiến
chiến
chống
chống
chống
chống
Mông-Nguyên lần I
Mông-Nguyên lần II
Mông-Nguyên lần III
nhà Minh Xâm lược
20
Câu 4: Ta đã đánh bại quân Mông-Nguyên lần III
trong trận nào sau đây?
A.
B.
C.
D.
Trận
Trận
Trận
Trận
Chúc Động- Tốt Đông 1426
Chi Lăng-Xương Giang 1427
Như Nguyệt 1077
Bạch Đằng 1288
21
Câu 5: Chiến thắng đuổi sạch bóng giặc
Minh trên nước là:
A.
B.
C.
D.
Trận
Trận
Trận
Trận
Chúc Động-Tốt Động 1426
Bạch Đằng 1288
Chi Lăng-Xương Giang 1427
Đông Bộ Đầu 1258
22
Liên kết các sự kiện theo đúng mốc thời gian
1.
2.
3.
4.
5.
6.
Năm
Năm
Năm
Năm
Năm
Năm
981
1075-1077
1258
1285
1288
1418-1427
1.
2.
3.
4.
5.
6.
Sù kiƯn
Chống Tống thời Tiền Lê
Chống Tống thời Lý
Chống Mơng-Ngun lần I
Chống Mông-Nguyên lần II
Chống Mông-Nguyên lần III
Khởi nghĩa Lam Sơn chống
Minh xâm lược
23
24
Lê Hoàn ( tức Lê Đại Hành, 941-1005)
25
