Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (960.97 KB, 17 trang )
<span class='text_page_counter'>(1)</span><div class='page_container' data-page=1>
<i><b>a. Chúng em đã giúp các bạn học sinh những vùng bị bão lụt quần áo, giày </b></i>
<i><b>dép</b></i>
<i><b>và nhiều đồ dùng học tập khác.</b><sub>(giấy, bút, sách, vở…)</sub></i>
<i>* Sai: A và B không cùng nội dung, B không phải là từ ngữ có nghĩa rộng hơn từ </i>
ngữ A.
<i>* Cách chữa:</i>
- Chúng em đã giúp các bạn học sinh những vùng bị bão lụt quần áo, giày dép và
nhiều đồ dùng sinh hoạt khác.
- Chúng em đã giúp các bạn học sinh những vùng bị bão lụt giấy bút, sách, vở và
nhiều đồ dùng học tập khác.
<i><b>=> Khi viết câu có kiểu kết hợp </b><b>“A và B khác” </b><b>thì A và B phải cùng loại, trong </b></i>
<i><b>đó B là từ ngữ có nghĩa rộng, A là từ ngữ có nghĩa hẹp.</b></i>
<b>A</b>
<b>B</b>
<i><b>b. Trong thanh niên nói chung và trong bóng đá nói riêng, niềm say mê là nhân </b></i>
<i><b>tố quan trọng dẫn đến thành công.</b></i>
<i>* Cách chữa: </i>
<i>* Sai: vì A, B không cùng nội dung, A không phải là từ ngữ có nghĩa rộng hơn từ ngữ B.</i>
<i>=> Khi viết câu có kiểu kết hợp “A nói chung và B nói riêng” thì A phải là từ ngữ có </i>
<i>nghĩa rộng hơn từ ngữ B. </i>
<b> Bài tập 1: </b><sub> Phát hiện và chữa lại một số lỗi diễn đạt trong các câu dưới đây, chỉ rõ lý do </sub>
sai và các cách chữa.
<i><b>c. Lão Hạc, Bước đường cùng và Ngô Tất Tố đã giúp chúng ta hiểu sâu sắc thân </b></i>
<i><b>phận của người nông dân Việt Nam trước cách mạng tháng Tám 1945.</b></i>
- Nam Cao, Nguyễn Công Hoan và Ngô Tất Tố đã giúp chúng ta hiểu sâu sắc thân
phận của người nông dân Việt Nam trước cách mạng tháng Tám 1945.
<i><b>=> Khi viết câu có kiểu kết hợp </b><b>“A, B và C” </b><b>(các yếu tố có quan hệ đẳng lập) </b></i>
<i><b>thì A, B, C phải là những từ ngữ thuộc cùng 1 trường từ vựng, biểu thị những </b></i>
<i><b>khái niệm thuộc cùng một phạm trù.</b></i>
<b> Bài tập 1: </b> Phát hiện và chữa lại một số lỗi diễn đạt trong các câu dưới đây, chỉ rõ lý do
sai và các cách chữa.
<i><b>d. Em muốn trở thành một người trí thức hay một bác sĩ.</b></i>
<i>* Cách chữa:</i>
- Em muốn trở thành một người trí thức hay một nơng dân.
- Em muốn trở thành một người giáo viên hay một bác sĩ.
<i>* Sai: Trong quan hệ lựa chọn A hay B: hai vế không bình đẳng về nghĩa mà A lại </i>
bao hàm B.
<i><b>=> Trong câu hỏi lựa chọn </b><b>“A hay B” </b><b>thì A và B phải bình đẳng về nghĩa, </b></i>
<i><b>không bao giờ là những từ ngữ có quan hệ nghĩa rộng - hẹp với nhau (nghĩa </b></i>
<i><b>là A không bao hàm B và B cũng không bao hàm A).</b></i>
<i><b>e. Bài thơ không chỉ hay về nghệ thuật mà cịn sắc sảo về ngơn từ.</b></i>
<i>* Sai: </i>A bao hàm B (vì trong giá trị nghệ thuật của một tác phẩm văn học đã có giá
trị ngơn từ).
<i>*Cách chữa:</i>
<i><b>-</b></i> Bài thơ không chỉ hay về nghệ thuật mà cịn sắc sảo về nội dung.
- Bài thơ khơng chỉ hay về bố cục mà cịn sắc sảo về ngơn từ.
- Bài thơ khơng chỉ hay về nghệ tḥt nói chung mà cịn sắc sảo về ngơn từ nói riêng.
<i><b>=> Khi viết câu có kiểu kết hợp </b><b>“không chỉ A mà cịn B” </b><b>thì A và B khơng bao </b></i>
<b> Bài tập 1: </b><sub> Phát hiện và chữa lại một số lỗi diễn đạt trong các câu dưới đây, chỉ rõ lý do </sub>
sai và các cách chữa.
<i><b>g. Trên sân ga chỉ cịn lại hai người. Mợt người thì cao gầy, cịn mợt người thì </b></i>
<i><b>mặc áo ca rô.</b></i>
<i>* Sai: A và B không cùng trường từ vựng, không đối lập nhau</i>
<i>* Cách chữa:</i>
- Trên sân ga chỉ còn lại hai người. Một người thì cao gầy, còn một người thì lùn mập.
<i>- Trên sân ga chỉ còn lại hai người. Một người thì mặc </i>áo trắng, cịn một người thì mặc
áo ca rơ.
<i><b>=> Khi miêu tả các dấu hiệu </b><b>đặc trưng</b><b>, phải được biểu thị bằng các từ ngữ </b></i>
<i><b>thuộc cùng một trường từ vựng, đối lập nhau trong phạm vi một phạm trù.</b></i>
<i>(hình dáng)</i>
<i>(trang phục)</i>
<i><b>h. Chị Dậu rất cần cù và chịu khó nên chị rất mực yêu thương chồng con.</b></i>
<i>* Sai: vì Avà B không phải là mối quan hệ nhân – quả.</i>
- Chị Dậu cần cù, chịu khó và rất mực yêu thương chồng con.
<b> Bài tập 1: </b><sub> Phát hiện và chữa lại một số lỗi diễn đạt trong các câu dưới đây, chỉ rõ lý do </sub>
sai và các cách chữa.
<b>A</b> <b>B</b>
<i><b>i. Nếu không phát huy những đức tính tốt đẹp của người xưa thì người phụ </b></i>
<i><b>nữ Việt Nam ngày nay không thể có được những nhiệm vụ vinh quang và </b></i>
<i><b>nặng nề đó . </b></i>
<i>* Sai: Hai vế không thể nối với nhau bằng <b>“</b>nếu…thì<b>”</b></i>
<i><b>k. Hút thuốc lá vừa có hại cho sức khỏe, vừa làm giảm tuổi thọ của con người.</b></i>
<i>* Sai: </i><sub>Cặp phụ̣ từ </sub><i><b>“</b></i>vừa…vừa<i><b>” </b></i> không kết hợp A và B cùng một phạm trù.
<i>* Cách chữa: Hút thuốc lá vừa có hại cho sức khoẻ, vừa </i>tốn kém về tiền bạc.
<b> Bài tập 1: </b><sub> Phát hiện và chữa lại một số lỗi diễn đạt trong các câu dưới đây, chỉ rõ lý do </sub>
sai và các cách chữa.
<i>- Khi viết câu có kiểu kết hợp “A và B khác” thì A và B phải cùng loại, trong đó B là </i>
<i>từ ngữ có nghĩa rợng, A là từ ngữ có nghĩa hẹp.</i>
- Khi viết câu có kiểu kết hợp “A nói chung và B nói riêng” thì A phải là từ ngữ có
nghĩa rộng hơn từ ngữ B.
<i>- Khi viết câu có kiểu kết hợp “A, B và C” (các ́u tớ có quan hệ đẳng lập) thì A, B, </i>
<i>C phải là những từ ngữ thuộc cùng 1 trường từ vựng, biểu thị những khái niệm thuộc </i>
<i>cùng một phạm trù.</i>
<i>- Trong câu hỏi lựa chọn “A hay B” thì A và B phải bình đẳng về nghĩa, khơng bao </i>
<i>giờ là những từ ngữ có quan hệ nghĩa rộng - hẹp với nhau (nghĩa là A không bao </i>
<i>hàm B và B cũng không bao hàm A). </i>
<i>- Khi viết câu có kiểu kết hợp “khơng chỉ A mà còn B” thì A và B không bao giờ là từ </i>
<i>ngữ có quan hệ nghĩa rợng - hẹp với nhau (giống d).</i>
<b> Bài tập 1: </b><sub> Phát hiện và chữa lại một số lỗi diễn đạt trong các câu dưới đây, chỉ rõ lý do </sub>
sai và các cách chữa.
<b> Bài tập 2: </b> <sub>Phát hiện lỗi diễn đạt trong các câu sau, chữa lại các lỗi đó.</sub>
a. Tố Hữu là một nhà thơ lớn, ông đã để lại hàng trăm bài văn tuyệt tác.
b. Tuy nhà rất xa trường nhưng hơm nào nó cũng đi học muộn.
c. Anh bộ đội bị thương hai lần: một lần ở Điện Biên, một lần ở cánh tay.
Chữa: Tố Hữu là một nhà thơ lớn, ông đã để lại hàng trăm bài thơ tuyệt tác.
Chữa: Tuy nhà rất xa trường nhưng hơm nào nó cũng đi học đúng giờ.
<b> Bài tập 1: </b><sub> Phát hiện và chữa lại một số lỗi diễn đạt trong các câu dưới đây, chỉ rõ lý do </sub>
sai và các cách chữa.
<b> Bài tập 2: </b> <sub>Phát hiện lỗi diễn đạt trong các câu sau, chữa lại các lỗi đó.</sub>
<b>Bài tập 3: Đọc đoạn văn sau, tìm lỗi diễn đạt và nêu cách chữa.</b>
- Trong việc học tập nói chung và lao động nói riêng, bạn ấy đều rất gương mẫu.
- Vì có Nam giúp đỡ nhưng em ngày càng tiến bộ hơn.
Chữa: Trong cả việc học tập và lao động, bạn ấy đều rất gương mẫu.
<b>* Nguyên nhân: </b>
- Không nắm vững quy tắc sử dụng ngôn ngữ.
- Năng lực tư duy cịn yếu.
- Vơ tình, thiếu thận trọng khi diễn đạt.
<b>* Cách khắc phục:</b>
-Cần nắm vững quy tắc sử dụng ngôn ngữ.
-Không ngừng rèn luyện năng lực tư duy.
-Thận trọng khi diễn đạt.
-Nắm chắc kiến thức về <i><b>“</b>Cấp độ khái quát của nghĩa từ ngữ<b>”</b> và kiến thức về </i>
<i><b>“</b>trường từ vựng<b>”</b>.</i>
<b> </b>- Liệt kê không đồng loại.
Bài 2: Tìm và sửa những lỗi diễn đạt trong các bài viết TLV của mình.
a. Gần trưa, đường phố tấp nập, xe cộ ngày càng thưa dần.
b. Trời đã bắt đầu tối nên em nhìn rõ bạn Nam đang vẫy em ở đầu phố.