<span class='text_page_counter'>(1)</span><div class='page_container' data-page=1>

<b>GIO N GING DY</b>

<b>ôn tập văn học</b>

<b>I. Mục tiêu bài học</b>

- Tng kt, ôn tập một cách có hệ thống những kiến thức cơ bản về văn học Việt Nam
(truyện và kịch từ cách mạng tháng 8 – 1945 đến cuối thế kỷ XX) và văn học nớc ngoài
đã học trong SGK ngữ văn lớp 12 tập II ; vận dụng một cách linh hoạt và sáng tạo những
kiến thức đó.

- Rèn năng lực phân tích văn học theo từng cấp độ : tác phẩm, hình tợng, ngơn ngữ văn
học ....

<b>II- chn B Ị D ẠY HỌC </b>

1. Phương tiện dạy học: SGK, GA, Phiếu học tập ...
2. ThiÕt bÞ:

<b>III- C ÁC HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC</b>

<b> Hoạt động của gv </b> <b> Hoạt động của hs</b>
<b>Hoạt động 1: Tổ chức ơn tập văn học</b>

ViƯt Nam(30P)
<b>Mục tiêu :</b>

Hệ thống và khắc âu tri thức về
VHVN ở học hì II

Cách thức tin hnh :

Bc 1 : 1. Vợ nhặt (Kim Lân) và
<i><b>Vợ chồng A Phủ (Tô Hoài)</b></i>

Nhng phỏt hiện khác nhau về số phận
và cảnh ngộ của ngời dân lao động
trong các tác phẩm Vợ nhặt (Kim Lân)
và Vợ chồng A Phủ (Tơ Hồi). Phân
tích nét đặc sắc trong t tởng nhân đạo
của mỗi tác phẩm.

<b>nhấn mạnh : </b>

Số phận và cảnh ngộ của con ngời
T tởng nhân đạo của tác phẩm

<i>HS ph¸t biĨu tõng khía cạnh .HS </i>
<i>lập bảng so sánh v i n ý </i>

<i>chớnh v o:</i>

<i><b>Vợ nhặt</b></i> <i><b>Vợ chồng A</b></i>
<i><b>Phủ</b></i>
<b>Số</b>

<b>phận</b>
<b>và</b>
<b>cảnh</b>

<b>ngộ</b>
<b>của</b>

<b>con </b>

<b>ng-ời</b>

Tỡnh cnh
thờ thm ca
ngi dân lao
động trong
nạn đói năm
1945.

Sè phËn bi
th¶m cđa ngời
dân miền núi
Tây Bắc díi
¸ch ¸p bøc,
bãc lột của
bọn phong
kiến trớc cách
mạng.

<b>T tëng</b>
<b>nh©n</b>

<b>đạo</b>
<b>của tác</b>

<b>phÈm</b>

Ngợi ca tình

ngời cao đẹp,
khát vọng
sống và hi
vọng vào
một tơng lai
tơi sáng.

Ngỵi ca søc
sèng tiỊm
tµng cđa con
ngời và con
đ-ờng họ tự giải
phóng, đi theo
cách m¹ng.
HS tự ghi nhận

Bước 2: Rừng xà nu của Nguyễn
<b>Trung Thành, Những đứa con trong</b>
<i><b>gia đình của Nguyễn Thi</b></i>

Tuần 36

</div>
<span class='text_page_counter'>(2)</span><div class='page_container' data-page=2>

Các tác phẩm Rừng xà nu của Nguyễn
Trung Thành, Những đứa con trong
<i>gia đình của Nguyễn Thi đều viết về</i>
chủ nghĩa anh hùng cách mạng. Hãy
so sánh để làm rõ những khám phá,
sáng tạo riêng của từng tác phẩm trong
việc thể hiện chủ đề chung đó.

<i> Nhấn mạnh :</i>

<i>Chủ nghĩa yêu nước . lòng căm</i>
<i>thù giặc, ý chí chiến đấu</i>

+ Những nét đặc sắc về nghệ thuật thể
hiện: nghệ thuật kể chuyện, nghệ thuật
xây dựng nhân vật, nghệ thuật xây
dựng hình tợng và những chi tit ngh
thut giu ý ngha,...

<i>HS so sánh trên một số phơng diện. HS</i>
<i>thảo luận và phát biểu ý kiến :</i>

Cần so sánh trên một số phơng diện tập
trung thĨ hiƯn chđ nghÜa anh hùng cách
mạng:

+ Lòng yêu nớc, căm thù giặc.

+ Tinh thần chiến đấu kiên cờng, bất
khuất chống kẻ thù xâm lợc.

+ Đời sống tâm hồn, tình cảm cao đẹp.

Hs chú ý theo dõi

Bước 3: ChiÕc thun ngoµi xa cđa
<b>Ngun Minh Ch©u</b>

3Quan niệm nghệ thuật của Nguyễn
Minh Châu đợc gửi gắm qua truyện
ngắn Chiếc thuyền ngoài xa?

<b>Nhấn mạnh :</b>

Quan niệm nghệ thuật của Nguyễn
Minh Châu đợc gửi gắm qua truyện
ngắn Chiếc thuyền ngoài xa rất phong
phú và sâu sắc

Chủ nghĩa nhân đạo trong nghệ thuật
không thể xa lạ với số phận cụ thể của
con ngời. Nghệ thuật mà khơng vì
cuộc sống con ngời thì nghệ thuật
phỏng có ích gì. Ngời nghệ sĩ khi thực
sự sống với cuộc sống, thực sự hiểu
con ngời thì mới có những sáng tạo
nghệ thuật có giá trị đích thực góp
phần cải tạo cuộc sng.

<i>HS nhớ lại bài học. HS suy nghĩ và phát</i>
<i>biểu :</i>

+ Cuộc sống có những nghịch lí mà con
ngời buộc ph¶i chÊp nhËn, "sèng chung"
víi nã.

+ Muốn con ngời thoát ra khỏi cảnh đau
khổ, tăm tối, man rợ cần có những giải

pháp thiết thực chứ khơng phải chỉ là thiện
chí hoặc các lí thuyết đẹp đẽ nhng xa rời
thực tiễn.

+ Nhan đề Chiếc thuyền ngoài xa giống
nh một gợi ý về khoảng cách, về cự li nhìn
ngắm đời sống mà ngời nghệ sĩ cần coi
trọng. Khi quan sát từ "ngoài xa", ngời
nghệ sĩ sẽ khơng thể thấy hết những mảng
tối, những góc khuất.

Hs t ghi nhn li
Bc 4 : Đoạn trích vở kịch Hồn

<i><b>Tr-ơng Ba, da hàng thịt của Lu Quang</b></i>
<b>Vị</b>

Phân tích đoạn trích vở kịch Hồn
<i>Tr-ơng Ba, da hàng thịt của Lu Quang Vũ</i>
để làm rõ sự chiến thắng của lơng tâm,
đạo đức đối với bản năng của con
ng-ời.

<i><b>Nhấn mạnh : Bi kịch của hồn</b></i>

<i>HS những ý chính cần phân tích và giao</i>
<i>việc cho các nhóm, mỗi nhóm chuẩn bị</i>
<i>một ý- i din nhúm phõn tớch:</i>

Cần tập trung phân tích những điểm cơ

bản sau:

+ Trơng Ba bây giờ không còn là Trơng
Ba ngày trớc.

+ Trơng Ba bây giờ vụng về, thô lỗ, phũ
phàng.

+ Mọi ngời xót xa trớc tình cảnh của
Tr-ơng Ba, xác anh hàng thịt cời nhạo TrTr-ơng
Ba, bản thân Trơng Ba vô cùng đau khổ,
dằn vặt.

</div>
<span class='text_page_counter'>(3)</span><div class='page_container' data-page=3>

<i>Trương Ba </i>

+ Phân tích hoàn cảnh trớ trêu của
Hồn Trơng Ba qua độc thoại nội tâm,
đối thoại với các nhân vật đặc biệt là
đối thoại với xác anh hàng thịt.

ân tích thái độ, tâm trạng của Hồn
Trơng Ba trong cuộc đối thoại với Đế
Thích và quyết định cuối cùng của
Hồn Trơng Ba để rút ra chủ đề, ý nghĩa
t tởng của đoạn trích nói riêng và vở
kịch nói chung.

Khỏi quỏt: Tổng hợp những điều đã
phân tích, đánh giá chiều sâu triết lí và
ý nghĩa t tởng của vở kịch: sự chiến

thắng của lơng tâm, đạo đức đối với
bản năng của con ngời.

Trơng Ba trong cuộc đối thoại với Đế
Thích và quyết định cuối cùng của Hồn
Trơng Ba để rút ra chủ đề, ý nghĩa t tởng
của đoạn trích nói riêng và vở kịch nói
chung.

+ Cuộc đối thoại với Đế Thích, đặc biệt
lời thoại mang ý nghĩa t tởng của tác
phẩm.

+ C¸i chÕt cđa cu Tị và những hình
dung của Hồn Trơng Ba khi Hồn nhập vào
xác cu TÞ.

+ Quyết định cuối cùng của Hồn Trơng
Ba: xin cho cu Tị sống và mình chết hẳn- ý
nghĩ nhân văn của quyết định ấy.

HS ghi nhận

<b>Hoạt động 2: Tổ chức ôn tập văn</b>
<b>học Nớc ngoài ( 45p)</b>

<b>mục tiêu :</b>

nắm vững kiến thức về văn học
nước ngoài

cách thức tiến hành:

Bước 1: Sè phËn con ngêi cđa
<b>S«-l«-khèp</b>

ý nghĩa t tởng và đặc sắc nghệ thuật
của truyện ngắn Số phận con ngời của
Sô-lô-khốp.

Nhấn mạnh :

<i>Số phận con ngời khẳng định sức</i>
mạnh của lòng nhân ái, tinh thần trách
nhiệm, nghị lực con ngời. Tất cả
những điều đó sẽ nâng đỡ con ngời vợt
lên số phận.

Sự hoà quyện chặt chẽ chất trữ tình
của tác giả và chất trữ tình của nhân
vật đã mở rộng, tăng cờng đến tối đa
cảm xúc nghĩ suy và những liên tởng
phong phú cho ngời đọc.

<i>HS xem lại phần tổng kết bài Số phận</i>
con ngời, trên cơ sở đó để phát biểu thành
<i>2 ý lớn. HS làm việc cá nhân và phát</i>
<i>biểu :</i>

ý nghÜa t tëng:

<i>Số phận con ngời của Sô-lô-khốp đã</i>
khiến ta suy nghĩ nhiều hơn đến số phận
của từng con ngời cụ thể sau chiến tranh.
Tác phẩm đã khẳng định một cách viết
mới về chiến tranh: không né tránh mất
mát, không say với chiến thắng mà biết
cảm nhận chia sẻ những đau khổ tột cùng
của con ngời sau chiến tranh. Từ đó mà tin
yêu hơn đối với con ngời.

+ Đặc sắc nghệ thuật:

<i>S phn con ngi có sức rung cảm vơ</i>
hạn của chất trữ tình sâu lắng. Nhà văn đã
sáng tạo ra hình thức tự sự độc đáo, sự xen
kẽ nhịp nhàng giọng điệu của ngời kể
chuyện (tác giả và nhân vật chính).

</div>
<span class='text_page_counter'>(4)</span><div class='page_container' data-page=4>

Bước 2 : Truyện ngắn Thuốc của
<b>Lỗ Tấn</b>

Trong truyện ngắn Thuốc, Lỗ Tấn phê
phán căn bệnh gì của ngời Trung Quốc
đầu thế kỉ XX? Đặc sắc nghệ thuật của
tác phẩm?

<b>Nhn mạnh :</b>

ý nghĩa hình tượng bánh bao tẩm

máu người

- Các chi tiết, hình ảnh đều giàu ý
nghĩa tợng trựng. Đặc biệt là hình ảnh
chiếc bánh bao tẩm máu, hình ảnh con
đờng, hình ảnh vịng hoa trên mộ Hạ
Du,...

- Không gian, thời gian của truyện
là một tín hiệu nghệ thuËt cã ý nghÜa .

<i>HS xem lại phần tổng kết bài Thuốc,</i>
<i>trên cơ sở đó để phát biểu thành 2 ý lớn.</i>
<i>HS làm việc cá nhân và phỏt biu :</i>

+ Lỗ Tấn phê phán những căn bệnh của
ngời Trung Quốc đầu thế kỉ XX:

- Bệnh u mê lạc hậu của ngời dân.
- Bệnh xa rời quần chúng của những
ng-ời cách mạng tiên phong.

+ c sc ngh thuật của tác phẩm:
- Cốt truyện đơn giản nhng hàm sỳc.
HS ghi nhn li kin thc

Bc 3: Đoạn trích Ông già và biển
<i><b>cả của Hê-ming-uê</b></i>

ý nghĩa biểu tợng trong đoạn trích

<i>Ông già và biển cả của Hê-ming-uê?</i>

<i>Nhn mạnh : Trong mối quan hệ</i>
phức tạp của thiên nhiên với con ngời
không phải lúc nào thiên nhiên cũng là
kẻ thù. Con ngời và thiên nhiên có thể
vừa là bạn vừa là đối thủ. Con cá kiếm
là biểu tợng của ớc mơ vừa bình thờng
giản dị nhng đồng thời cũng rất khác
thờng, cao cả mà con ngời ít nhất từng
theo đuổi một lần trong đời.

<b>Hoạt động 3: củng cố và dặn dị</b>
<b>mục tiêu :</b>

hƯ thèng bµi học, Nhắc lại các kiến
thức cơ b¶n của VNVN và VHNN,
hướng dẫn HS học bài và chuẩn bị
ôn thi kì 2

<b>Cách thức tiến hành:</b>
<b>Bước 1: Củng cố</b>

Lập bảng hệ thống văn học VN:
+ vợ chồng Aphủ

+ Vợ nhặt

+ Những đứa con trong gia đình

<i>HS xem lại bài Ông già và biển cả, trên</i>
<i>cơ sở đó để thảo luận. HS làm việc cá</i>
<i>nhân và phát biểu, thảo luận:</i>

ý nghÜa biÓu tợng trong đoạn trích Ông
<i>già và biển cả của Hê-ming-uê</i>

+ Ông lão và con cá kiếm. Hai hình
t-ợng mang một vẻ đẹp song song tơng
đồng trong một tình huống căng thẳng đối
lập.

+ Ơng lão tợng trng cho vẻ đẹp của con
ngời trong việc theo đuổi ớc mơ giản dị
nhng rất to lớn của đời mình.

+ Con cá kiếm là đại diện cho tính chất
kiêu hùng vĩ đại của tự nhiên.

</div>
<span class='text_page_counter'>(5)</span><div class='page_container' data-page=5>

+ Rừng Xà nu

+ Chiếc thuyền ngoài xa
+ hồn trương ba

kiến thức ba tác phẩm văn học
nước ngồi

<b>Bước 2: dặn dị</b>

Học bài , nắm vững kiến thức cơ

bản và vận dung viết bài nghị luận
văn học

kết luận : HS học bài và ôn lại bài

</div>

<!--links-->