<span class='text_page_counter'>(1)</span><div class='page_container' data-page=1>

Trước những yêu cầu của xã hội đối với sự nghiệp giáo dục và đào tạo , cùng
những tiến bộ của khoa học công nghệ , địi hỏi phải đổi mới chương trình đào tạo .
Để góp phần thực hiện nhiệm vụ đó , nội dung và phương pháp giảng dạy các bộ mơn
của chương trình trung học cơ sở cũng đổi mới cho phù hợp với những yêu cầu phát
triển xã hội và đáp ứng nhu cầu phát triển nhân cách của học sinh . Chương trình
trung học cơ sở rèn luyện cho học sinh sự tích cực năng động , tư duy phát sáng tạo ,
đặc biệt là tư duy sáng tạo tập thể .

Sinh học là bộ môn khoa học thực nghiệm nghiên cứu về đặc điểm cấu tạo ,
chức năng sinh lý và đa dạng của tất cả các sinh vật trên trái đất trong đó có cả lồi
người . Cho nên bộ môn sinh học rất cần thiết đối với đời sống sản xuất . Vì thế
người giáo viên cũng cần có những giải pháp , phương pháp thích hợp nhằm giúp học
sinh lĩnh hội những kiến thức đó và áp dụng vào thực tế học tập , cuộc sống .

Sau đây tôi xin mách vài kinh nghiệm nhỏ mà trong q trình giảng dạy tơi đã
làm và đạt được kết quả khả quan để quý đồng nghiệp cùng tham khảo và đóng góp ý
kiến .

Xin cảm tạ

</div>
<span class='text_page_counter'>(2)</span><div class='page_container' data-page=2>

I / . LÝ DO CHỌN ĐỀ TÀI :

Sinh học là một bộ môn khoa học thực nghiệm . Từ sinh học 6 đến
sinh học 8 đã tìm hiểu những kiến thức chủ yếu về sinh học cơ thể . Thơng
qua đó các em đã thấy được tính đa dạng sinh vật và lịch sử tiến hóa của
sinh giới .

Đến sinh học 9 các em đã rẽ sang tìm hiểu những lĩnh vực mới đó
là : “ Di truyền và Biến dị ” ; “ Môi trường và Sinh thái ” . Chương trình
sinh học 9 mang tính khái quát , trừu tượng khá cao , đi sâu vào nghiên
cứu cấp độ vi mô hoặc vĩ mơ . Có những trường hợp giáo viên phải hướng

dẫn học sinh lĩnh hội kiến thức bằng tư duy trừu tượng thong qua việc
phân tích kênh hình và kinh chữ . Vấn đề này đối với học sinh yếu , trung
bình yếu là một cơng việc hết sức kgó khăn . Hơn nữa chương trình đổi
mới này kiến thức khá nặng nề , trừu tượng học một mình khó nhận ra để .
Vì vậy để học sinh giúp đỡ lẫn nhau trong học tập , học sinh khá giỏi giúp
đỡ học sinh trung bình yếu cùng tiếp thu kiến thức, nhìn nhận vấn đề ,
cùng phát triển ý tưởng mới là vấn đề cần thiết trên mỗi tiết dạy của tất cả
các giáo viên bậc trung học cơ sở nói chung và bộ mơn sinh học 9 nói
riêng . Do đó vận dụng phương pháp dạy học nhóm giúp các đối tượng học
sinh tiếp thu bài tốt . Hơn nữa đây là phương pháp được áp dụng và sử
dụng rộng rãi trong chương trình trung học cơ sở hiện nay.

II / . CƠ SƠ LÝ LUẬN :

- Trước những yêu cầu mới của sự phát triển xã hội đối với sự nghiệp
giáo dục đào tạo và những đổi mới thường xuyên của khoa học công
nghệ , những kiến thức sinh học cũ khơng cịn phù hợp , phương pháp cũ
khơng phát huy được tính cực , chủ động , sáng tạo của học sinh do đó
chương trình trung học cơ sở đã đổi mới .

- Chương trình sinh học trung học cơ sở mới trang bị cho học sinh
một hệ thống kiến thức hoàn chỉnh về thực vật , động vật và con người
cùng các phương pháp nghiên cứu sinh học phổ biến , tạo cơ sơ cần thiết
cho học sinh đi vào cuộc sống , tham gia lao động sản xuất , biết vận dụng
kiến thức góp phần vào yêu cầu phát kinh tế của đất nước .

</div>
<span class='text_page_counter'>(3)</span><div class='page_container' data-page=3>

hợp với hướng dẫn chỉ đạo của giáo viên học sinh tự học , tự lĩnh hội kiến
thức thong qua đó rèn luyện năng lực tư duy phẩm chất cần thiết cho học
sinh .

- Hiện nay có nhiều phương pháp được áp dụng giảng dạy bơ mơn
sinh học nói chung và sinh học 9 nói riêng và tổ chức hoạt động nhóm
trong một tiết học cũng là một phương pháp tích cực . Bởi vì hoạt động
theo nhóm là q trình trong đó học sinh thực hiện dưới sự hướng dẫn của
giáo viên thong qua một chuỗi các hoạt động học tập .

Qua thảo luận nhóm các thành viên của nhóm được nhận thêm thong
tin từ bạn bè , được biểu lộ quan điểm của mình và phát triển kỷ năng giao
tiếp . Tăng khơng khí gắn bó trong học tập , hình thành và phát triển kỷ
năng làm việc hợp tác ….. thông quá đó giúp giáo viên thu nhận kinh
nghiệm , sáng tạo của học sinh .

III. CƠ SỞ THỰC TIỄN

- là một giáo viên dạy bộ môn sinh học trong nhà trường nhiều năm ,
tôi đã và đang giảng dạy theo chương trình đổi mới sách giáo khoa sinh
học 9 , việc học sinh giúp đỡ lẫn nhau tìm kiến thức ln đạt hiệu quả cao
hơn so vói việc độc lập suy nghỉ của học sinh .

- Trong mỗi năm học , từ thực tế giảng dạy bản thân tôi gặp nhiều
khó khăn trở ngại . Từ việc khắc phục những vấn đề ấy bản thân đã tìm ra
được một số giải pháp và đã áp dụng thành công qua những lớp mà mình
giảng dạy . Ở đây tơi xin nêu ra những khó khăn và kinh nghiệm bản thân
để cùng tham luận

* Thực trạng :

1/ . Về phía học sinh : Qua khảo sát đầu năm học 2006 – 2007 có kết
quả

Nguyên nhân :

Lớp _sốSỉ _SLGiỏi_% _SLKhá_% _SLTr . Bình_% _SLYếu_% _SLKém_%

9A3 39 2 5,13 6 15,4 20 51,3 3 7,69 8 20,5

9A4 40 1 2,5 5 12,5 23 57,5 5 12,5 6 15

9A5 37 1 2,7 4 10,8 20 54,1 4 10,8 8 21,6

9A6 38 3 7,89 6 15,8 21 55,3 6 15,8 2 5,26

</div>
<span class='text_page_counter'>(4)</span><div class='page_container' data-page=4>

-Trường THCS Ngan Dừa là một trường thuộc vùng sâu, nơng thơn
nên điều kiện học tập của các em cịn nhiều thiếu thốn, một số em kinh tế
gia đình gặp khó khăn nên ngồi giờ đi học phải phụ giúp gia đình khơng
có thời gian chuẩn bị bài trước ở nhà.

-Xu hướng học của các em học sinh hiện nay trong nhà trường là đọc
sách giáo khoa hiểu được bao nhiêu thì chịu bấy nhiêu, đến lớp cộng với
bài giảng của thầy cô xem như là đủ, các em chưa có ý thức độc lập suy
nghĩ tìm ra cái hay, sáng tạo, càng chưa biết phát huy trí tuệ tập thể nên
khả năng sáng tạo , học tập lẫn nhau còn hạn chế.

- Nội dung kiến thức bài mới quá dài và trừu tượng, học sinh khơng
chịu khó tư duy để tìm kiến thức.

- Một số học sinh chưa nhiệt tình thực hiện theo sự hướng dẫn của
giáo viên.

2/ Về phía phụ huynh học sinh:

Phụ huynh học sinh chỉ hỗ trợ cho học sinh bằng cách mua sắm dụng
cụ học tập chứ không thể không thể dạy thêm cho các em ở nhà. Vì hiện
nay học sinh học chương trình mới phụ huynh khơng nắm được để dạy cho
các em do đó các em phải tự học. Đến trường nhờ học tập ở thầy cơ là
chính, Vì thế mọi đều trơng chờ về phía thầy cơ.

3/ Về phía giáo viên:

-Phần lớn giáo viên sợ mất thời gian khi cho học sinh thảo luận, báo
cáo và rút ra kết luận nên đã chủ động trong việc truyền đạt kiến thức.

-Khi tổ chức cho học sinh thảo luận đòi hỏi giáo viên chuẩn bị cho
đáo về câu hỏi, lệnh thực hiện, bảng nhóm, phiếu học tập,…cho nên nhiều
giáo viên cịn ngần ngại.

-Thơng thường tiết hoạt động nhóm dễ gây mất trật tự, giáo viên khó
quản lý nên ít cho hoạt động.

-Trong hoạt động nhóm địi hỏi giáo viên phải linh hoạt trong quản
lý, xử lý kịp thời các tình huống xảy ra, từ đó giúp được học sinh hoạt
động tốt.

4/ Về phía nhà trường:

-Trường THCS Ngan Dừa là một trường cơ bản đầy đủ trang thiết bị
nhưng chất lượng của một số mơ hình của mơn Sinh học 9 q kém( dễ bị
sứt mẻ khi sử dụng) .

</div>
<span class='text_page_counter'>(5)</span><div class='page_container' data-page=5>

- Bàn ghế được trang bị trong phòng học chưa thật sự thuận lợi cho

học sinh thảo luận nhóm.

Từ những thực trạng trên, mỗi giáo viên thuộc bộ môn sinh học nói
chung và giáo viên giảng dạy bộ mơn Sinh 9 nói riêng cần phải tìm ra
được giải pháp thích hợp nhất cho học sinh hoạt động nhóm trên lớp có
hiệu quả, từ đó nâng cao chất lượng học tập.

<b>IV/ BIỆN PHÁP THỰC HIỆN:</b>
1/.Về chuẩn bị:

- Giáo viên phải lập kế hoạch chi tiết cho hoạt động nhóm : Chia
thành bao nhiêu nhóm , có kế hoạch , thời gian cụ thể cho từng hoạt động
để chủ động trong kế hoach bài học .

- Giáo viên phải chuẩn bị cặn kẽ nội dung bài giảng , câu hỏi đưa ra
phải rõ ràng , ngắn gọn , mạch lạc ; đồng lệnh phải rõ ràng , xúc tích .

-Giáo viên cần phải xác định đồ dùng , thiết bị cần dùng cho hoạt
động như : Mẫu vật , tranh ảnh , mơ hình , phiếu học tập ….

- Dự kiến học sinh sẽ báo cáo những gì , phần nào học sinh làm
được , phần nào học sinh chưa làm được , giáo viên cần bổ sung gì ……..

- Giáo viên cần phải tham khảo nhiều sách chuyên môn nghiệp vụ
nhằm bổ sung vốn kiến thức từ đó nâng cao khả năng tổ chức , thiết kế ,
quản lý và điều hành tốt hoạt động .

2 / . Về tổ chức :

Có nhiều kiểu thành lập nhóm như : Nhóm rì rầm ( 02 học sinh ) ,

nhóm chun mơn ( 04 học sinh ) , nhóm lưu động nhóm ( 06 đến 08 học
sinh ) . Đối với các tiết học lý thuyết có thể cho học sinh hoạt động nhóm
02 hoặc 04 học sinh ( 02 học sinh bàn lẻ quay xuống bàn chẳn ) ; Đối với
các tiết học thực hành thì áp dụng nhóm lưu động 06 đến 08 học sinh .
- Giáo viên phân công cụ thể cho từng thành viên trong nhóm .
- Nhiệm vụ của nhóm phải rõ ràng , tránh đưa ra câu hỏi quá khó
học sinh sẽ bị bế tắt , nếu câu hỏi quá dễ học sinh sẽ bị nhám chắn .

3 / . Về thực hiện :

- Đối với nơi dung thảo luận có những vấn đề cần phân cơng cụ
thể từng nhóm thực hiện nội dung gì . Sau đó tổng hợp chung lại tránh mất
thời gian .

</div>
<span class='text_page_counter'>(6)</span><div class='page_container' data-page=6>

- Giáo viên phải để cho học sinh đánh giá kết quả của nhóm bạn và
rút ra được kết luận nhằm khắc sâu kiến thức cho học sinh .

- Giáo viên nên khuyến khích các học sinh yếu , trung bình yếu
thuyết trình báo cáo của nhóm mình . Từ đó xây dựng tính tự tin và u
thích bộ mơn .

- Khi gặp các ý kiến trái ngượcnhau , vấn đề giải quyết gay cấn ,
giáo viên nên đưa ra những giải pháp cho học sinh giải quyết và giúp các
em tụ giải quyết

- Giáo viên chỉ là người hướng dẫn , động viên , khích lệ học sinh ;
là người cố vấn ; trọng tài hướng dẫn học sinh đi đúng hướng , đánh giá
kết quả công bằng khách quan , tạo khơng khí bằng đẳng , dân chủ trong
hoạt động .

- Học sinh là người đóng vai trị chủ động , tích cực đóng góp ý
kiến và thay phiên nhau trình bày , báo cáo kết quả .

- Trước khi kết thúc hoạt động , giáo viên nên dành thời gian để
cho các nhóm báo cáo nhận xét và bổ sung ; Giáo viên tổng hợp lại ;
Thơng qua báo cáo đó giáo viên cần rút kinh nghiện tinh thần , thái độ
tham gia của các nhóm , từng cá nhân .

Đây là cách thức thực hiện phương pháp tổ chức hoạt động nhóm sinh
học 9 . Tuy nhiên nếu tách rời các phương pháp khác thì tiết dạy chưa đạt
đến mục đích cuối cùng nên giáo viên cần kết hợp với các phương pháp
khác để học sinh lĩnh hội kiến thức một cách sâu sắc và toàn diện .

V / . KẾT QUẢ ĐẠT ĐƯỢC

Việc vận dụng sáng kiến kinh nghiệm trong năm 2006 – 2007 , đã
đạt được kết quả như sau :

Lớp _sốSỉ _{SL %}Giỏi _{SL %}Khá _{SL %}Tr . Bình _{SL %}Yếu _{SL %}Kém

9A3 39 6 15,4 13 33,3 15 38,5 5 12,8 0 0

9A4 40 5 12,5 11 27,5 19 47,5 5 12,5 0 0

9A5 37 5 13,5 12 32,4 16 43,2 4 10,8 0 0

9A6 38 6 15,8 14 36,8 15 39,5 3 7,89 0 0

</div>
<span class='text_page_counter'>(7)</span><div class='page_container' data-page=7>

Từ kết quả trên cho thấy tỉ lệ học sinh khá , giỏi tăng lên , tỉ lệ học
sinh yếu giảm và khơng có học sinh kém ./

Tuy kết quả trên chưa cao nhưng thông qua hoạt động nhóm đã làm
thay đổi cách học của học sinh trên lớp như đã chủ động tìm kiếm kiến
thức , rèn luyệnkỷ năng làm việc hợp yác , kỹ năng giao tiếp , tự tin trước
bạn bè , tạo được không khí thân thiện , thoải mái giữa giáo viên và học
sinh và giữ học sinh vơi học sinh .

Thông qua hoạt động nhóm kích thích học sinh đầu tư nhiều hơn
trong việc chuẩn bị bài mới .

<b>VI / . NHỮNG BÀI HỌC KINH NGHIỆM :</b>

Qua hai năm giảng dạy và một năm áp dụng sáng kiến kinh nghiệm ,
bản thân đã đút kết được một số vấn đề sau:

- Đối với các học sinh cá biệt chưa chịu thực hiện theo lệnh của giáo
viên : Giáo viên nên nhẹ nhàng nhắc nhở và hướng dẫn các em vào hoạt
động , tránh gắt gỏng làm ảnh hưởng tâm lý các nhóm học sinh khác dẫn
đến học sinh sẽ khơng hồn thành được nhiệm vụ

- Đối với có nhiều học sinh trung bình yếu vấn đề có thể thảo luận
khơng đạt u cầu , giáo viên nên gọi nhiều nhóm báo cáo bổ sung cho
nhau . Sau đó giáo viên là người tổng hợp , sâu chuỗi kiến thức lại .

<b>VII / . Ý KIẾN ĐỀ XUẤT :</b>

Hiện nay với chương trình đổi mới sách giáo khoa , việc sử dụng
thiết bị , đồ dùng dạy học lên lớp là điều cần thiêt` ở mỗi tiết dạy . Nhưng

trang thiết bị bộ mơm cịn nhiều thiếu thốn như: bảng phụ cho giáo viên
dùng để kẽ biểu bảng chuẩn kiến thức ở cuối hoạt động cho học sinh so
sánh và tự sừa chữa – Đề xúat : bổ sung bảng phụ

Trang thiết bị cấp về được làm từ chất liệu nhựa dòn nên khi sử dụng
, lắp rap dễ bị sứt mẻ , không nguyên vẹn ảnh hưởng đến tư duy của học
sinh – Đề xuất : Cung cấp những tranh ảnh màu để thay thế cho những mơ
hình bị hư .

</div>
<span class='text_page_counter'>(8)</span><div class='page_container' data-page=8>

và đóng góp ý kiến để sáng kiến kinh nghiệm này được hồn thiện hơn.
Từ đó áp dụng vào thực tế giảng day sẽ đạt hiệu quả cao hơn góp phần cho
sự nghiệp chung của nền giáo dục nước nhà .

Xin chân thành cảm ơn .

Ý kiến của tổ CM Tác giả

……….
……….
……….

……… <b>Đoàn Thanh Thúy </b>

Nguyễn Thị Sen

Ý kiến lãnh đạo nhà trường

</div>
<span class='text_page_counter'>(9)</span><div class='page_container' data-page=9>

MỤC LỤC

1 / . Lời tựa ……….. trang 1

2 / . Nội dung sáng kiến kinh nghiệm …………. trang 2 - 8
+ Lý do chọn đề tài : ………... trang 2

</div>

<!--links-->