<span class='text_page_counter'>(1)</span><div class='page_container' data-page=1>

<i> </i>

<b>TẠO SỰ HỨNG THÚ HỌC TẬP CHO HỌC SINH </b>

<b>YẾU VÀ TRUNG BÌNH Ở MƠN TOÁN </b>

<b> I. ĐẶT VẤN ĐỀ : </b>

Dạy học là một quá trình nghệ thuật . Trong đó giáo viên đóng vai trị là chủ

thể sáng tạo, học sinh là sản phẩm của quá trình nghệ thuật đó. Sản phẩm “đẹp” hay

“xấu”, “hồn mỹ” hay “thơ thiển” là một phần do chủ thể sáng tạo nên.

Mặt khác, họ cũng là những khán giả nhí trung thành nhưng khơng kém phần

khó tính. Mỗi một cá thể riêng biệt lại có những tính cách khác nhau; làm cho khán giả ấy

hài lịng và thích thú, hăm hở đến lớp, đến xem giáo viên “biểu diễn”, đồng thời tích cực

nhận vai trong buổi học là điều khó. Nhất là đối tượng học sinh trung bình, yếu .

Đối tượng học sinh này đến lớp với nhiều lý do: có thể ham mê học tập, có thể

khơng; mọi người đi học thì mình cũng đi học; đi học theo yêu cầu của ông bà, cha me,

thầy cô,.... Một số trường hợp cá biệt chưa nhận ra việc học là trách nhiệm và bổn phận

của mình. Đơi khi, học sinh đến lớp như một cái máy đã được lập trình, hoặc đến với tâm

trạng chán chường, mệt mỏi. Có trường hợp học sinh chưa hiểu bài, dẫn đến tình trạng

chán học và khơng làm bài, rồi cịn có thể khơng thích điều gì đó trên lớp (bạn bè xa lánh,

không chơi chung) khiến cho việc đến lớp là “cực hình”.

Để giúp cho đối tượng học sinh này đến lớp với tinh thần sảng khoái, phấn

khởi, vui tươi không chỉ do cá nhân học sinh đó phải cố gắng, khơng chỉ bằng sự động

viên, khích lệ của gia đình mà cịn nhờ vào sự “khéo léo, tế nhị, lơi cuốn” của giáo viên

</div>
<span class='text_page_counter'>(2)</span><div class='page_container' data-page=2>

<i> </i>

Trước lý do đó, tôi mạnh dạn đi vào nghiên cứu vấn đề: Làm thế nào để tạo sự

hứng thú học tập cho học sinh yếu và trung bình, giúp các em đến lớp vì niềm u thích,

lịng tự tin và cao hơn nữa là giúp các em được phát triển toàn diện như bạn bè cùng lớp.

<b> II. NỘI DUNG </b>:

1) M<b>ột số đặc điểm tâm sinh lý học sinh tiểu học: </b>

- Trẻ chỉ hứng thú với đặc điểm bên ngồi của q trình học tập nên hứng thú
đó dễ mất đi .

- Tri giác trẻ thường gắn với hành động, với hoạt động thực tiễn. Thị giác và

thời gian, khơng gian cịn hạn chế. Hoạt động phân tích tổng hợp cịn sơ đẳng. Trẻ

thường gặp khó khăn trong việc thiết lập mối quan hệ nhân quả .

- Tư duy của trẻ mới đến trường là tư duy cụ thể, mang tính hình thức, dựa

vào đặc điểm bên ngồi nên tình cảm cịn mỏng manh, chưa bền vững, sâu sắc, rất dễ xúc

cảm, xúc động.

- Nét tính cách của trẻ mới hình thành nên chưa ổn định. Hành vi của trẻ mang

tính xung đột cao và ý chí cịn thấp. Trẻ hồn nhiên và cả tin, thích bắt chước hành vi của

người xung quanh hay trên phim ảnh.

- Nhu cầu nhận thức của trẻ đã phát triển khá rõ rệt, từ nhu cầu tìm hiểu những

sự vật hiện tượng riêng lẻ đến nhu cầu phát hiện những nguyên nhân, quy luật và các mối

liên hệ, quan hệ.

</div>
<span class='text_page_counter'>(3)</span><div class='page_container' data-page=3>

<i> </i>

Ngoài đặc điểm tâm sinh lý như trên, học sinh có học lực trung bình, yếu cịn

mang tâm trạng bất an, lo lắng, sợ sệt vì sức ép bài vở, thầy cơ, bạn bè... Vì thế để giúp

những học sinh này đầy đủ tự tin khi bước chân tới trường, vào lớp, giáo viên phải:

a. Giúp học sinh nắm bài ngay tại lớp

b. Xây dựng môi trường thân thiện, giúp trẻ cảm thấy đến trường như đến

một thế giới tuyệt vời của trẻ em

c. Giáo dục trẻ bằng tình thương

1) Giúp tr<b>ẻ em nắm bài ngay tại lớp : </b>

<b> - </b>Đối tượng học sinh trung bình yếu thường là những học sinh tiếp thu kiến

thức chậm, lại mau quên, hoặc do về nhà các em dành ít thời gian cho việc học, ơn luyện

lại kiến thức đã học trên lớp. Do đó, giáo viên có thể cho học sinh nắm vững kiến thức

ngay trên lớp là tốt nhất. Để được như thế, giáo viên cần chú ý:

a) Giảng kĩ, phân tích rõ ràng ngọn ngành vấn đề, sử dụng tối đa đồ dùng

trực quan. Các em dễ tiếp thu qua tri giác và những đối tượng trực tiếp được trẻ quan sát.

Trực quan phải đẹp, sặc sỡ, hấp dẫn. Đối tượng này tiếp thu kiến thức theo kiểu “mưa

dầm , thấm lâu“, chính vì thế giáo viên phải kiên nhẫn, nhắc lại thường xuyên hơn .

Ví dụ : Đối với những bài tốn giải bằng 2 phép tính đơn giản, học sinh khá

giỏi có thể tự phân tích và làm bài ngay khơng cần sự hướng dẫn của giáo viên. Nhưng

với những học sinh trung bình, yếu giáo viên ln phải đi từng bước: tìm hiểu đề, tóm tắt,

phân tích đề, tổng hợp lại cách giải. Cá biệt đối với những em yếu quá, có thể phải đến

</div>
<span class='text_page_counter'>(4)</span><div class='page_container' data-page=4>

<i> </i>

b) Cung cấp cho học sinh vài mẹo nhỏ để giúp giải quyết bài được dễ dàng

hơn

- Từ lớp 3 trở lên, học sinh được học và thực hiện các phép tính trên số có

nhiều chữ số. Đối tượng này cũng dễ dàng làm sai do bị rối mắt (thấy nhiều số quá, bắt

đầu hoảng, ẩu, làm cho xong). Vì thế, giáo viên giúp học sinh cách đặt tính và tính + , - ,

x , : mà không bị rối.

* Bước 1: Viết số phải rõ ràng, ngay ngắn (kể cả ở trong nháp)

* Bước 2: Dùng thước hoặc băng giấy nhỏ che những phần chưa tính tới.

* Bước 3: Thực hiện tính xong cột nào, mới dịch chuyển thước, băng giấy sang

cột bên cạnh.

* Bước 4: Tính xong phải nhẩm lại 1 lần (hoặc thử lại) cho chắc ăn

- Hướng dẫn cho học sinh làm một băng giấy nhỏ bằng bìa cứng màu trắng để

che cột.

Băng giấy kín Băng giấy hở

</div>
<span class='text_page_counter'>(5)</span><div class='page_container' data-page=5>

<i> </i>

Cái khó khi sử dụng băng giấy này là học sinh phải viết rất thẳng hàng, các

chữ số phải rõ ràng, khoảng cách đều đặn.

- Mặt khác, đến học kỳ II, học sinh được học rất nhiều dạng tốn có lời văn,

đặc biệt là dạng toán liên quan đến rút về đơn vị. Để giúp học sinh thực hiện tốt dạng

toán này điều tất nhiên là giáo viên cần cung cấp kiến thức đầy đủ, chính xác những tiết

đầu, giúp học sinh làm vững từng bước rồi mới xáo trộn các dạng với nhau.

* Bước 1: Đọc kĩ đề toán, gạch dưới những điều đã cho và hỏi .

* Bước 2: Tóm tắt bằng lời, có chừa khoảng cách để rút về đơn vị.

* Bước 3: Xác định dạng toán bằng kiểm tra tóm tắt:

 Cách 1 : Nếu 2 đơn vị tính giống nhau, sử dụng phép tính : , x (VD1: cùng
tính số mét đường)

Nếu 2 đơn vị tính khác nhau, sử dụng phép tính : , : (VD2: Tìm

số kg gạo đựng trong 1 túi, sau đó tìm số túi đựng 20kg gạo)

 Cách 2 : Xem xét 2 lời giải của bài toán

 2 lời giải cùng tìm 1 đơn vị, sử dụng phép tính : , x (VD1)

 2 lời giải tìm 2 đơn vị khác nhau, sử dụng phép tính : , : (VD2)

 Trường hợp học sinh không biết rút về đơn vị nào thì giúp học sinh xác định

</div>
<span class='text_page_counter'>(6)</span><div class='page_container' data-page=6>

<i> </i>

VD : <b>2 ngày : 14 m </b> 10 kg gạo : <b>5 túi </b>

1 ngày : ... mét ...kg gạo : 1 túi

5 ngày : ... mét ? 20kg gạo : ...túi ?

c) Giáo viên chú ý tổ chức trò chơi học tập tạo điều kiện cho học sinh trung

bình yếu được tham gia

d) Đối tượng học sinh trung bình, yếu cũng sẽ gặp vấn đề về chữ viết. Vì

vậy, việc giáo dục những học sinh này rèn chữ, giữ vở cũng vô cùng cần thiết. Đôi khi

giáo viên chúng ta cứ nghĩ lo kiến thức cho các em đã mệt rồi (các em tiếp thu khó khăn

quá mà) còn để ý chi đến việc rèn chư. Nếu thế giáo viên chúng ta đã quên mất những lời

phàn nàn của mình “chữ viết gì mà khơng tài nào đọc được!“; rồi đã có lần, chúng ta

cũng trừ điểm vì sự cẩu thả của học sinh trong chữ viết. Do đó, khi yêu cầu học sinh rèn

chữ nghĩa là học sinh được tơi luyện tính kiên nhẫn, cẩn thận. Hai phẩm chất này rất quan

trọng đối với quá trình tính tốn và hành văn của các em.

Ta phải xác định, rèn chữ ở đây (cho đối tượng trung bình, yếu) khơng cần

phải đẹp (nếu đẹp càng tốt) mà cái chính là chữ viết, chữ số phải rõ ràng, ngay ngắn,

đúng độ cao, khoảng cách... Rèn cho được tính cẩn thận cả khi viết bảng con hay viết

nháp. Có như vậy, khi trực tiếp viết vào vở, chữ viết học sinh mới rõ ràng, sạch sẽ. Khi

đó, học sinh dễ nhìn và làm bài được tốt hơn. Vì thế, học sinh trung bình yếu càng cần

đến việc rèn

chữ, giữ vở hơn những đối tượng học sinh khác.

e) Ngoài ra, sau khi giảng dạy một bài hay một hệ thống kiến thức giáo viên

</div>
<span class='text_page_counter'>(7)</span><div class='page_container' data-page=7>

<i> </i>

em có điều gì thắc mắc khơng? Con có muốn hỏi điều gì không? Con thấy bài học hôm

nay thế nào? Qua bài học này, con biết thêm về điều gì? ... Như vậy, giáo viên mới tiếp

nhận được thông tin ngược từ học sinh, mới biết được học sinh hiểu bài khơng, có thích

các hoạt động giáo viên tổ chức trong lớp hay khơng? Từ đó, giáo viên có thể điều chỉnh

phương pháp, hình thức tổ chức lớp cho phù hợp. Nếu học sinh biết đặt câu hỏi là học

sinh đã hiểu và quan tâm đến bài học rồi đó. Giáo viên cũng nên kiên nhẫn khi lắng nghe

học sinh trả lời vì vài đối tượng học sinh này thường trả lời chậm, không ngắn gọn.

2) Xây d<b>ựng môi trường thân thiện : </b>

Môi trường dạy học là nơi diễn ra hoạt động dạy và học. Trong môi trường ấy,

hoạt động của giáo viên và học sinh đóng vai trị chủ đạo. Đồng thời, mơi trường dạy học

là nơi có các nguồn thông tin phong phú, đa dạng, giúp giáo viên và học sinh khai thác,

sử dụng môi trường đó vào mục đích giảng dạy, học tập.

- Vì thế ngoài ảnh Bác Hồ, khẩu hiệu, bàn ghế, ... Giáo viên nên trưng bày

thêm hoa, tranh ảnh phục vụ bài học, sản phẩm học sinh tự làm. Lớp học phải sạch sẽ,

gọn gàng, càng ít bụi càng tốt.

- Giáo viên sử dụng các khoảng trống trên các bức tường của lớp học để trưng

bày tranh ảnh sưu tầm của học sinh liên quan đến bài học, các sản phẩm mĩ thuật, thủ

công, các bài làm văn hay, chữ viết đẹp, ... Đặc biệt, các sản phẩm của học sinh trung

bình, yếu có tiến bộ được ưu tiên. Động tác này giúp đối tượng đó có thêm tự tin, tự hào

về bản thân .

- Xây dựng thư viện lớp: Giáo viên lập 1 thư viện nhỏ cho lớp, có thể do học

sinh đóng góp. Giáo viên sắp xếp theo chủ đề, học sinh được mượn luân phiên, học sinh

</div>
<span class='text_page_counter'>(8)</span><div class='page_container' data-page=8>

<i> </i>

yếu có dịp mở mang kiến thức, tăng cường sự hiểu biết về tự nhiên xã hội, toán học cũng

như rèn luyện kỹ năng đọc, viết .

- Tổ chức tốt giờ sinh hoạt tập thể: Trong giờ sinh hoạt tập thể, giáo viên động

viên khuyến khích học sinh nhận ra ưu khuyết điểm của mình để kịp thời khắc phục, điều

chỉnh cho phù hợp với hoạt động chung của lớp. Tránh tập trung chê bai, mắng nhiếc

những lỗi học sinh mắc phải khiến học sinh càng tự ti. Giáo viên giúp học sinh nhận ra

mình là thành viên của lớp, không phải là những nhân vật chầu rìa, ăn theo bên ngoài

hoạt động của tập thể.

Bất kì 1 cá nhân nào cũng có khả năng hay niềm yêu thích khác nhau. Giáo
viên chỉ cần tinh ý nhận ra học sinh mình có khả năng gì, thích gì? Nhất là đối với những

đối tượng “học không bằng ai” nhằm tổ chức cho học sinh chơi những trò chơi phù hợp .

Ví dụ: Cho học sinh chơi: ca rô, đố vui, đọc thơ... cao hơn là tổ chức Đường

lên đỉnh Ô-lim-pi-a và đơn giản hơn là tổ chức chơi oẳn tù xì, ai cũng có thể tham gia .

3) Giáo d<b>ục trẻ bằng tình thương : </b>

Là con người, ai cũng sẽ phải mắc khuyết điểm sai lầm, phạm lỗi... Học sinh

là trẻ thơ, đang trong quá trình phát triển, hình thành nhân cách, việc sai sót, sai phạm là

điều không thể tránh khỏi. Nhất là đối tượng học sinh trung bình, yếu.

Ta phải hiểu lỗi trẻ thường mắc không phải do chủ định mà do bản tính hồn

nhiên, ham chơi. Vậy khi trẻ có hành động khơng tốt, khơng đúng thì đừng quy thành bản

tính, hành vi của trẻ. Trong trường hợp đó ta phải như thế nào? La mắng, đe dọa, phạt roi

bằng bạo lực,... không phải là cách giải quyết tốt. Đặc biệt, đối tượng học sinh yếu có thể

sẽ rất bướng bỉnh cũng có thể rất nhút nhát. Nếu ta xử lý nghiêm khắc dễ gây “hiệu ứng

</div>
<span class='text_page_counter'>(9)</span><div class='page_container' data-page=9>

<i> </i>

cần phải thật bình tĩnh, uy quyền, hãy nhớ “Mình làm quan tịa cơng minh chứ khơng

phải là mụ phù thủy Xiêm-la đáng ghét!” Ta sửa phạt chứ khơng xử phạt học sinh. Vì thế,

giáo viên phải chú ý giúp học sinh nhận ra lỗi sai, tự nhận xét và đề ra hình phạt cho

mình (giáo viên có thể điều chỉnh nếu hình phạt học sinh nêu không phù hợp). Giáo viên

cố gắng chê hành vi của trẻ chứ không chê trẻ .

Nói chung, chúng ta đến với học sinh bằng tình thương của người giáo viên

yêu nghề, tận tụy. Những lời động viên khen thưởng kịp thời rất có giá trị. Những cách

sửa phạt rõ ràng, cơng bằng cùng với thái độ điềm tĩnh của giáo viên giúp học sinh tự sữa

lỗi hành vi vì học sinh sẽ biết rằng: Thầy chỉ không đồng ý hành động của em chứ không

ghét em.

<b> IV. KẾT QUẢ ÁP DỤNG : </b>

Từ nhiều năm nay, khi áp dụng các biện pháp trên, học sinh của tôi đặc biệt là

đối tượng học sinh trung bình, yếu đều hứng thú khi đến lớp học, khi tham gia các tiết

học các em không ngại khi đưa ý kiến của mình cũng như tham gia xây dựng bài khá tốt.

Kết quả giáo dục nhiều năm đạt hiệu quả cao, học sinh đi học đều, không có trường hợp

học sinh bỏ học hay trốn học. Và điển hình là kết quả của năm học 2006 – 2007 như sau :

Giỏi Khá Trung bình

Đầu năm 21 10 12

Giữa HK2 23 18 2

</div>
<span class='text_page_counter'>(10)</span><div class='page_container' data-page=10>

<i> </i>

Tất cả giáo viên từ khối 1 đến khối 5 đều có thể áp dụng, nhất là đối với giáo

viên mới ra trường.

Yêu cầu:

- Giáo viên phải chuẩn bị bài kĩ và đồ dùng dạy học trước khi lên lớp.

- Quan tâm và yêu thương đến mọi đối tượng học sinh.

<b> VI. KẾT LUẬN : </b>

Như trên là những kinh nghiệm tôi đã áp dụng vào việc giảng dạy cũng như

cơng tác chủ nhiệm ở trên lớp. Đó có thể khơng phải là điều mới lạ nhưng điều tơi muốn

nói ở đây là đối tượng học sinh trung bình, yếu hoặc quá thờ ơ, hoặc quá nhạy cảm. Các

em là hiện tượng khá đặc biệt cần sự quan tâm nhiều hơn từ phía giáo viên và gia đình;
giúp các em theo kịp chương trình, theo kịp các bạn trong lớp. Đồng thời giúp học sinh

mạnh dạn, tự tin vào bản thân hơn khi tham gia học tập cũng như xây dựng nhân cách các

em sau này.

</div>

<!--links-->