<span class='text_page_counter'>(1)</span><div class='page_container' data-page=1>

<b>VĂN MẪU LỚP 11 </b>

<b>ĐỀ BÀI: BỨC TRANH PHỐ HUYỆN NGHÈO QUA TRUYỆN NGẮN “HAI ĐỨA TRẺ” </b>
<b>CỦA THẠCH LAM </b>

<b>A.</b> <b>SƠ ĐỒ TÓM TẮT GỢI Ý </b>

<b>B.</b> <b>DÀN BÀI CHI TIẾT </b>
<b>1.</b> <b>M i </b>

- Giới thiệu tác giả Thạch Lam và tác phẩm Hai đứa trẻ
- Dẫn dắt: Bức tranh phố huyện nghèo trong tác phẩm
<b>2.</b> <b>Thân bài </b>

- Khái quát chung:

 Xuất xứ: Trích trong tập truyện <i>“Nắng trong vườn”</i>

</div>
<span class='text_page_counter'>(2)</span><div class='page_container' data-page=2>

bán trên ga xép. Trong những ngày đó, nổi bật là hai chị em Liên và An. Như mọi
ngày, chúng vẫn làm công việc nhàm chán là bán hàng lặt vặt. Niềm an ủi duy nhất
là được nhìn thấy chuyến tàu đêm. Kết thúc là hình ảnh đồn tàu cuối cùng với bao
hi vọng về một ngày mai tươi sáng.

- Phố huyện nghèo

 Khung cảnh phố huyện
o Thời gian: Chiều tối

o Không gian: không khí êm ái, tĩnh lặng của một buổi chiều man mác với:
o Phiên chợ vãn: trên đất chỉ còn rác rưỡi, vỏ bưởi, vỏ thị, lá nhãn và lá mía….
o Mùi: âm ẩm bốc lên, hơi nóng của ban ngày, mùi cát bụi quen thuộc

o Âm thanh:

 Tiếng trống thu không báo hiệu buổi chiều
 Tiếng trống cầm canh

 Tiếng ếch nhái kêu vang ngoài đồng ruộng
 Tiếng muỗi vo ve

 Tiếng cót két của chiếc chõng tre

 Tiếng cười khanh khách của bà cụ Thi điên
 Tiếng đàn bầu bần bật trong im lặng

o Sự tương quan giữa ánh sáng, bóng tối ở phố huyện.

 Phố huyện được tác giả Thạch Lam tái hiện trong khung cảnh thiên nhiên được
cảm nhận ở hai chiều thời gian và không gian. Đó là khoảng thời gian rất ngắn của
ngày tàn và khơng gian có sự vận động từ cảnh chiều đến khi màn đêm buông
xuống và đất trời về khuya. Khung cảnh ngập chìm trong đêm tối mênh mơng.
 Trên nền cảnh thiên nhiên ngày tàn, bức tranh đời sống thiên nhiên phố huyện

nghèo được diễn tả theo sự thu hẹp dần của không gian: quang cảnh một phố
huyện nhỏ bé, một phiên chợ tàn, một góc chợ đơn sơ, một quán hàng lụp xụp.
- Hình ảnh những con người đáng thương:

 Những kiếp người tàn

o Mẹ con chị Tí: ngày mị cua bắt tép, tối dọn hàng nước nhưng cũng chả kiếm
được bao nhiêu và họ cũng không tha thiết với nghề này

</div>
<span class='text_page_counter'>(3)</span><div class='page_container' data-page=3>

o Những đứa trẻ nghèo ở ven chợ

o Bà cụ Thi điên say lảo đảo trong đêm tối

o Gia đình bác Xẩm nheo nhóc góp chuyện bằng tiếng đàn bầu
o Chị em Liên đến giờ đóng của hàng

 Phố huyện hiện lên với những kiếp người tàn. Những người kiếm sống ban ngày
với phiên chợ và những người kiếm sống ban đêm quanh góc chợ và sân ga xép.
 Nhịp sống của người dân lặp đi lặp lại một cách đơn điệu, buồn tẻ với những hành

động, việc làm quen thuộc, những suy nghĩ mong đợi như mọi ngày.

 Tuy trong bóng tối, trong sự lam lũ, tâm hồn của những kiếp người ấy vẫn ánh lên
vẻ đẹp của tình người, tình quê hương và niềm hi vọng về một ngày mai tươi sáng.
Hằng ngày, họ vẫn mong đợi một cái gì tươi sáng cho sự sống nghèo khổ hằng
ngày.

<b>3.</b> <b>Kết bài </b>

- Nhận xét, đánh giá chung về phố huyện (con người và khung cảnh, cuộc sống và tâm
hồn

- Cảm nghĩ của cá nhân và mở rộng vấn đề
<b>C.</b> <b>BÀI VĂN MẪU </b>

<b>B i văn mẫu 1 </b>

Thạch Lam là một nhà văn tài hoa, xuất sắc. Những truyện ngắn mà ông viết như một

bài thơ trữ tình, đi sâu vào phân tích nội tâm nhân vật, như một lời tâm tình thủ thỉ
nhưng lại để lại nhiều suy nghĩ nơi người đọc. <i>“Hai đứa trẻ”</i> cũng là một truyện ngắn như
vậy. Tác phẩm được rút từ tập truyện <i>“Nắng trong vườn”</i> – 1938 là tác phẩm xuất sắc
tiêu biểu cho phong cách của Thạch Lam

</div>
<span class='text_page_counter'>(4)</span><div class='page_container' data-page=4>

Cảnh vật được hiện lên qua những trang viết đầu tiên nghèo nàn, xơ xác, có một
đường tàu hoang vắng, một ga xép, và một cái chợ nhỏ bé nằm giữa cánh đồng và thơn
xóm. Khung cảnh và thời gian đươc tơ điểm bằng tiếng trống thu khơng dìu dặt <i>“Tiếng </i>
<i>trống thu không trên cái chợ của huyện nhỏ, từng tiếng một vang xa để gọi buổi chiều…….”.</i>

Trong khung cảnh tĩnh mịch, vắng vẻ nơi xóm chợ, tiếng trống vang lên gọi chiều tối
không làm cho quang cảnh nơi đây bớt phần u tịch mà còn tạo cho con người và cảnh vật
như đang chìm đắm vào trạng thái lơ đãng. <i>“Một chiều êm ả như ru”</i>, tiếng trống như gọi
thời gian và cả sự sống chìm vào bóng tối. Xa xa tiếng ếch nhái kêu ran ngồi đồng, màn
đêm dần dần bng xuống. Giữa bối cảnh ấy hình ảnh hai chị em An và Liên hiện lên qua
những hành động hết sức quen thuộc với những công việc thường ngày <i>“thắp đèn”</i>, <i>“đóng </i>
<i>qn”,</i> cùng nhìn ngắm phố huyện lên đèn, cùng chờ đợi đoàn tàu từ Hà Nội muộn chạy
qua.

<i>“Hai đứa trẻ”</i> – không chỉ là bức tranh miêu tả cảnh vật mà còn là bức tranh đời
sống, nội tâm của những con người nơi đây. Nó được Thạch Lam miêu tả bằng sự quan
sát và cảm nhận qua một tâm hồn ngây thơ, trong sáng của hai chị em Liên và An. Trong
thời khắc ngày tàn, Liên ngồi lặng yên, trong mắt cô ánh chiều tà dần dần được thay thế
bằng bóng tối <i>“bóng tối ngập đầy dần</i>”, sự tĩnh lặng bao trùm cả không gian, cái buồn của
buồi chiều quê lan tỏa từ trái tim, và tâm hồn ngây thơ của cô. Trời nhá nhem tối, các nhà
đều đã lên đèn, những ánh sáng yếu ớt, le lói cháy trong đêm, nhưng chúng quá mỏng
manh trước sự lan tỏa ngày càng mạnh mẽ của bóng tối, khơng đủ sức soi rọi một khơng
gian rộng lớn, đẩy lùi đi bóng đêm và sự xơ xác của buổi chiều tàn <i>“đèn leo lét trong nhà </i>
<i>bác phở Mĩ, đèn hoa kỳ leo lét trong nhà ông Cửu, và đèn dây sáng xanh trong hiệu sách…..”.</i>

</div>
<span class='text_page_counter'>(5)</span><div class='page_container' data-page=5>

<i>thứ gì có thể dùng được của những người bán để lại</i>”. Hình ảnh con người hiện lên không
làm cho bức tranh sinh hoạt nơi phố huyện nghèo thêm phần sinh động mà dường như
còn tạo thêm phần trầm lặng, đau thường. Ho như những linh hồn bơ vơ, dật dờ trong
đêm tối như chính cuộc đời của họ nơi phố huyện nghèo này. Sự xuất hiện của con người
trong buổi hoàng hơn ảm đạm, mọi thứ chơng chêch, khơng có điểm nhấn, khơng có chút
sinh khí sự sống nào.

Trong bóng tối của phố huyện nghèo ấy, dưới sự quan sát của Liên và An cịn có
những con người khác, những số phận con người quen thuộc khác nữa. Đó là hình ảnh mẹ
con chị Tí, hình ảnh bà cụ Thi điên <i>“ngửa cổ uống một hơi sạch, đặt ba xu vào tay Liên”…</i>

gợi cho ta nhiều thương xót về một cuộc đời, một kiếp người dật dờ không bến đỗ. Từng
cảnh người, từng số phận một hiện lên trong sự tĩnh lặng của bóng tối, màn đêm khiến
cho cuộc sống của họ càng trở nên tối tăm hơn. Những vầng sáng nhỏ nhoi trong đêm
được tỏa ra từ những ngọn đèn của những con người ấy, ánh sáng của Liên <i>“từng hột lọt </i>
<i>qua phiên lứa</i>”, đèn hoa kỳ leo lét cháy sáng nhà ông Cửu, quầng sáng ngọn đèn <i>“lay động </i>
<i>trên chõng nhà chị Tí”</i>, chấm sáng nhỏ và vàng gánh hàng phở nhà <i>“bác Siêu”</i>. Từng ấy
con người từng ấy hoàn cảnh, cũng giống như những ánh sáng được tỏa ra từ những ngọn
đèn trong đêm thầm lặng nhìn cái nghèo đang diễn ra trước mặt nhưng cũng khơng thể
làm gì được.

Những mảnh đời ấy họ mong ngóng về một chuyến tàu từ Hà Nội chạy về đây, đem
theo chút huyên náo, ồn ào của thành thị. Chuyến tàu cuối ngày như là niềm hy vọng cho
tất cả những con người ấy, Liên ngắm nó từ xa <i>“ngọn lửa xanh biếc, sát mặt đất như ma </i>
<i>trơi”,</i> tiếng còi tàu vang lại<i>, “các toa tàu sáng trưng”</i> rồi nó lại đi mất chìm vào bóng tối,
chỉ cịn lại những đốm than đỏ bay tung trên đường sắt. Có lẽ, con tàu có ý nghĩa vơ cùng
đặc biệt với những thân phận con người nơi đây, nó mang theo một thế giới khác đi qua.
Chuyến tàu đêm như còn chở theo cả giấc mơ của những mảnh đời, là khát vọng vươn tới
ánh sáng, thoát ra cảnh tối tăm của họ

<i> “Hai đứa trẻ”</i> là một câu chuyện nhẹ nhàng, sâu lắng. Câu chuyện cho chúng ta
liên tưởng tới số phận và hoàn cảnh của con người nơi phố huyện nghèo khi đất nước còn
chìm trong chiến tranh, hoạn nạn

<b>B i văn mẫu 2 </b>

</div>
<span class='text_page_counter'>(6)</span><div class='page_container' data-page=6>

sáng tác không thể lẫn lộn với bất cứ nhà văn nào. Những trang viết của ông nhẹ nhàng,
sâu lắng, man mác và dìu dặt. Đó như là những lời tâm tình thủ thỉ nhưng lại có sức ám
ảnh đối với người đọc. Những câu chuyện ơng kể thường khơng có cốt truyện, bởi mọi
thứ được viết bởi một chất liệu nhẹ và sâu nhất. <i>“Hai đứa trẻ”</i> là một câu chuyện như vậy.
Truyện ngắn này đã vẽ lên bức tranh phố huyện nghèo với những mảnh đời nghèo khó,
cơ cực trong xã hội.

Thạch Lam luôn khiến cho người đọc nhận ra được sự tinh tế trong tâm hồn, trong
những câu văn. Sự nhẹ nhàng đã làm nên nét độc đáo trong văn của Thạch Lam. <i>“Hai đưa </i>
<i>trẻ”</i> là câu chuyện xoay quanh cuộc sống của An và Liên tại phố huyện nghèo với những
công việc nhàn nhạt được lặp đi lặp lại hằng ngày. CŨng qua hai nhân vật này, tác giả
muốn gửi gắm đến người đọc nhiều thơng điệp về cuộc sống, về những khó khăn mà con
người đã trải qua.

Chất liệu làm nền cho câu chuyện chính là khung cảnh phố huyện nghèo ln chấp
chới, ẩn hiện trong mỗi trang viết. Có lẽ chính bức tranh là gợi nên cảm hứng để Thạch
Lam bày tỏ cảm xúc của mình. Và có phải đây chính là phố huyện nghèo Cẩm Giàng – nơi
mà ông đã sinh ra và lớn lên.

Khung cảnh phố huyện nghèo hiện lên ở những câu văn đầu tiên <i>“Tiếng trống thu </i>
<i>không trên cái chợ của huyện nhỏ, từng tiếng một vang xa để gọi buổi chiều…”. </i>Một tiếng
trống vang lên trong một buổi chiều sắp tàn, và có lẽ cảnh vật và con người đang đắm
chìm vào trong trạng thái lơ đãng. Tại sao tác giả lại lựa chọn một buổi chiều mùa thu để
làm cảm hứng vẽ lên bức tranh phố huyện? Là bơi mùa thu luôn gợi buồn, gợi nhớ, gợi

nhiều xúc cảm nhất. Hình ảnh hai đứa trẻ xuất hiện với những công việc thường ngày

<i>“thắp đèn”</i> rồi <i>“đóng quan”</i> và ngắm nhìn đồn tàu chạy từ Hà Nội trở về, vụt sáng lên và
rồi lại rơi vào hụt hẫng.

</div>
<span class='text_page_counter'>(7)</span><div class='page_container' data-page=7>

Có lẽ đây chính là hiện thực thời bấy giờ ở miền bắc nước ta. Mọi thứ dường như chông
chênh, không điểm nhấn, khơng sức hút và dường như khơng có sự sống. Tất cả chỉ là
những điều bình dị, gần gũi nhưng lại phảng phất nghèo đói.

Những câu văn mềm mại, mượt mà diễn tả một khơng gian đìu hiu, vắng lặng ở phố
nghèo. Trên cái nền u ám đó xuất hiện bóng dáng những đứa trẻ nghèo <i>“Mấy đứa trẻ con </i>
<i>nhà nghèo ở ven chợ cúi lom khom trên mặt đất lại tìm tịi. Chúng nhặt nhạnh thanh nứa, </i>
<i>thanh trem hay bất cứ cái gì có thể dùng được. Liên động lịng nhưng chính chị cũng khơng </i>
<i>có tiền mà cho chúng”</i>. Một bức tranh thêm ảm đảm hơn khi những con người nghèo khổ
xuất hiện, dường như đã nhân đôi cái nghèo, cái khốn khó của mảnh đất này. Và người
đọc thấy toát lên vẻ đẹp tâm hồn của Liên,thánh thiện và cao cả.

Trong bức tranh làng quê nghèo ấy còn có rất nhiều số phận khác nữa, tất cả đã tạo
nên sự hỗn độn của phố huyện buổi chiều tàn. Đó là hình ảnh mẹ con chị Tí dọn hàng
nhưng <i>“chả kiếm được bao nhiêu”</i>. Hay chính là hình ảnh của chị em Liên từ khi dọn về
phố nghèo này, hai chị em bán hàng giúp cho mẹ trên một gian hàng bé thuê lại của người
khác, một tấm phên nứa dán giấy nhật trình.

Những con người lẳng lặng, những con người cần mẫn lặng nhìn cái nghèo đói diễn
ra trước mắt nhưng cũng khơng thể làm gì được.

Xen lẫn những con người nghèo khổ vật chất cịn là hình ảnh bà cụ Thi điên vẫn
thường hay mua rượu tại cửa hàng nhà Liên. Hình ảnh bà cụ thi <i>“ngửa cổ uống một hơi </i>
<i>sạch, đặt 3 xu vào tay liên và lảo đảo bước đi” </i>khiến người đọc chạnh lòng về một khiếp
người, một đời người dật dờ, không bến đỗ.

Giữa chốn phố huyện này, dường như ai cũng mong ngóng một chuyến tàu từ Hà Nội
chạy về đây mang theo sự ồn ào, huyên náo và tấp nập hơn nữa. Có lẽ chuyến tàu có ý
nghĩa to lớn đối với những phận người nơi mảnh đất này. Bởi <i>“con tàu như đã đem một </i>
<i>chút thế giới khác đi qua”</i>. Đó có thể là thế giới có sự phồn hoa ngày xưa của hai chị em
Liên, có cuộc sống sung túc và bình an hơn.

Chuyến tàu có lẽ chính là ước mơ, là khát vọng được vươn ra ánh sáng của những
con người tại phố huyện nghèo này.

</div>
<span class='text_page_counter'>(8)</span><div class='page_container' data-page=8>

Website <b>HOC247</b> cung cấp một môi trường <b>học trực tuyến</b>sinh động, nhiều <b>tiện ích thơng minh</b>,
nội dung bài giảng được biên soạn công phu và giảng dạy bởi những <b>giáo viên nhiều năm kinh </b>
<b>nghiệm, giỏi về kiến thức chuyên môn lẫn kỹnăng sư phạm</b>đến từcác trường Đại học và các

trường chuyên danh tiếng.

<b>I.</b>

<b>Luyện Thi Online</b>

- <b>Luyên thi ĐH, THPT QG:</b>Đội ngũ <b>GV Giỏi, Kinh nghiệm</b> từ các Trường ĐH và THPT danh tiếng xây
dựng các khóa <b>luyện thi THPTQG </b>các mơn: Tốn, NgữVăn, Tiếng Anh, Vật Lý, Hóa Học và Sinh Học.
- <b>Luyện thi vào lớp 10 chun Tốn: </b>Ơn thi <b>HSG lớp 9</b> và <b>luyện thi vào lớp 10 chuyên Toán</b> các

trường <i>PTNK, Chuyên HCM (LHP-TĐN-NTH-GĐ), Chuyên Phan Bội Châu Nghệ An</i> và các trường Chuyên
khác cùng <i>TS.Trần Nam Dũng, TS. Pham Sỹ Nam, TS. Trịnh Thanh Đèo và Thầy Nguyễn Đức Tấn.</i>

<b>II.</b>

<b>Khoá Học Nâng Cao và HSG </b>

- <b>Toán Nâng Cao THCS:</b> Cung cấp chương trình Tốn Nâng Cao, Tốn Chun dành cho các em HS THCS
lớp 6, 7, 8, 9 yêu thích mơn Tốn phát triển tư duy, nâng cao thành tích học tập ởtrường và đạt điểm tốt

ở các kỳ thi HSG.

- <b>Bồi dưỡng HSG Toán:</b> Bồi dưỡng 5 phân mơn <b>Đại Số, Số Học, Giải Tích, Hình Học </b>và <b>Tổ Hợp</b> dành cho
học sinh các khối lớp 10, 11, 12. Đội ngũ Giảng Viên giàu kinh nghiệm: <i>TS. Lê Bá Khánh Trình, TS. Trần </i>
<i>Nam Dũng, TS. Pham Sỹ Nam, TS. Lưu Bá Thắng, Thầy Lê Phúc Lữ, Thầy Võ Quốc Bá Cẩn</i>cùng đôi HLV đạt
thành tích cao HSG Quốc Gia.

<b>III.</b>

<b>Kênh học tập miễn phí</b>

- <b>HOC247 NET:</b> Website hoc miễn phí các bài học theo <b>chương trình SGK</b> từ lớp 1 đến lớp 12 tất cả các
môn học với nội dung bài giảng chi tiết, sửa bài tập SGK, luyện tập trắc nghiệm mễn phí, kho tư liệu tham
khảo phong phú và cộng đồng hỏi đáp sôi động nhất.

- <b>HOC247 TV:</b> Kênh <b>Youtube</b> cung cấp các Video bài giảng, chuyên đề, ôn tập, sửa bài tập, sửa đề thi miễn
phí từ lớp 1 đến lớp 12 tất cả các mơn Tốn- Lý - Hố, Sinh- Sử - Địa, NgữVăn, Tin Học và Tiếng Anh.

<i><b>V</b></i>

<i><b>ữ</b></i>

<i><b>ng vàng n</b></i>

<i><b>ề</b></i>

<i><b>n t</b></i>

<i><b>ảng, Khai sáng tương lai</b></i>

<i><b> H</b><b>ọ</b><b>c m</b><b>ọ</b><b>i lúc, m</b><b>ọi nơi, mọ</b><b>i thi</b><b>ế</b><b>t bi </b><b>–</b><b> Ti</b><b>ế</b><b>t ki</b><b>ệ</b><b>m 90% </b></i>

<i><b>H</b><b>ọ</b><b>c Toán Online cùng Chuyên Gia </b></i>

</div>

<!--links-->