<span class='text_page_counter'>(1)</span><div class='page_container' data-page=1>

<b>Tuần 33</b>
Ngày soạn:22-4

Ngày giảng:

Tiết 161: bắc sơn (TrÝch håi bèn)

- NguyÔn Huy

Tëng.

<b>-A)Mục tiêu cần đạt:</b>

-Học sinh nắm đợc nội dung và ý nghĩa của đoạn trích hồi bốn vở kịch
Bắc Sơn xung đột cơ bản của vở kịch đợc bộc lộ gay gắt và tác động đến tâm
lí của nhân vật Thơm khiến cơ đứng hẳn về phía Cách Mạng.

-Học sinh thấy rõ nghệ thuật viết kịch của TG: Tạo dựng tình huống,
đối thoại, hành động thể hiện tớnh cỏch nhõn vt.

-Có kỹ năng phân tích thể loại kịch.
<b>B)Chuẩn bị:</b>

-G/V: Bài soạn; Đèn chiếu ngữ liệu các tác phẩm khác của Nguyễn
Huy Tởng; chân dung TG

-H/S: Đọc trớc tác phẩm.
<b>C) Tiến trình bài dạy:</b>

<b>*Hot ng 1. Khi ng.</b>

<i><b>1)Tổ chøc:</b></i>

<i><b>2)KiÓm tra:</b></i>

-Những yêu cầu của tiết tổng kết Văn Học nớc ngồi.
-Các vở kịch đã đợc học ở lớp 7,8?

<b>3)Giíi thiƯu bµi:</b>

-Kịch là một loại hình VH đồng thời thuộc loi hỡnh ngh thut sõn
khu.

-Các thể loại trong kịch: Ca kịch, kịch nói, hài kịch, bi kịch, chính
kịch...

Vở kịch Bắc Sơn và tác giả phần chú thích (Trang 164).

*Giới thiệu: Kịch là một loại hình VH là một loại hình NT sân kháu...
+Giới thiệu: Giá trị của vở kịch Bắc Sơn; vị trí của đoạn trích.

<b>*Hot ng 2. Đọc - Hiểu văn bản</b>

*G/V: Giới thiệu vị trí của nhng lp
kch c trớch hc:

I)Tiếp xúc văn bản:

<i><b>1)Đọc:</b></i>

</div>
<span class='text_page_counter'>(2)</span><div class='page_container' data-page=2>

?H/S tóm tắt ND của đoạn trích học?
(Đèn chiếu nội dung này)

?Có mấy lớp kịch trong hồi 4?

*õy l loại hình VH học sinh đợc học
ít trong chơng trình. G/V cần nói rõ :
Phơng thức thể hiện của kịch là bằng
ngôn nhữ trực tiếp và hành động của
nhân vật.

Kịch phản ánh đời sống qua những
mâu thuẫn, xung đột thể hiện ra thành
hành động kịch.

?Qua việc đọc và tóm tắt các lớp kịch
trong đoạn trích, xung đột cơ bản trong
vở kịch là xung đột gì?

?Xung đột đó đợc bộc lộ cụ thể giữa
nhân vật nào với nhân vật nào? trong
đoạn trích?

?Trong hồi bốn có một tình huống nào
em thẩy căng thẳng bất ngờ? có bộc lộ
rõ xung đột kịch khơng?

?Hành ng kch c bc l qua nhng
nhõn vt no?

?Đợc bộc lộ ntn?

?Nhân vật nào bộc lộ rõ nhất diễn biến

néi t©m?

tr. 164)

<i><b>2.Kịch và các thể kịch:</b></i>

-Kịch là một trong ba loại hình văn học
(TS, trữ tình, kịch) vừa là loại hình
nghệ thuật sân khấu.

Phương thức thể hiện: bằng ngôn ngữ
trực tiếp (đối thoại, độc thoại) và hành
động nhân vật (không thông qua lời
người kể chuyện). Kịch phản ánh đời
sống qua những mâu thuẫn, xung đột,
thể hiện ra thành hành động kịch.

-Các thể kịch:

+theo phương thức tổ chức và diễn
xuất: kịch hát, kịch thơ, kịch nói.

+theo nội dung: bi kịch, hài kịch, chính
kịch

+theo độ dài: kịch dài, kịch ngắn.
-Cấu trúc một vở kịch:

+hồi: một biến cố hay một sự kiện
(mở, hạ màn)

+lớp: bộ phận của hồi (nhân vật khơng
thay đổi)

Khi nhân vật thay đổi thì kịch chuyển
lớp khác.

-§äc phần chữ nhỏ trang 165 SGK
-Đọc đoạn trích (Hồi bốn).

-Tóm tắt nội dung của phần trích học.

<i><b>2)Tìm hiểu chú thích</b></i>

-Chú thích 1,2,3,4,6,8,9
3)<i><b>Bố cục</b></i>:

-Tóm tắt lớp I

-Phần trích học lớp II và lớp III.
<b>II)Phân tích văn bản:</b>

<i><b>1)Xung t v hnh ng kịch trong </b></i>
<i><b>đoạn trích</b></i>.

-Xung đột cơ bản trong vở kịch Bắc
Sơn là xung đột giữa lực lợng cách
mạng và kẻ thù.

</div>
<span class='text_page_counter'>(3)</span><div class='page_container' data-page=3>

Th¸i, Cưu.

Xung đột kịch trong hồi bốn cịn đợc
bộc lộ qua một tình huống căng thẳng
bất ngờ: Thái, Cửu trong lúc chạy trốn
sự truy lùng của Cửu, Ngọc, lúc đó chỉ
có Thơm ở nhà. Tình huống đó buộc
Thơm phải có sự lựa chọn đứng hẳn về
phía CM.

-Hành động kịch: Xung đột kịch diễn
ra trong chuỗi các hành động kịch có
quan hệ gắn kết với nhau.

Cụ thể: Hành dộng kịch qua những
lời đối thoại của Thơm với Thái, Cửu,
của Thơm với Ngọc; Qua diễn biến nội
tâm của nhân vật Thơm

<b>*Hoạt động 3: Tổng kết </b>–<b> ghi nhớ </b> (ở tiết 2)
<b> *Hoạt động 4: củng cố </b>–<b> dặn dị</b>
*Luyện tập ở tiết 1:

-Giíi thiƯu vỊ TG; gi¸ trị của vở kịch Bắc Sơn.

-Tóm tắt đoạn trích? vị trí của đoạn trích trong vở kịch.

-Trỡnh by xung t kịch, hành động kịch trong đoạn trích học.

-Vở kịch em đã học ở lớp 8 qua đoạn trích “Ơng Giuốc Đanh Mặc Lễ Phục”
(Mô - li – e) em thấy rõ xung dột kịch trong vở kịch là gì?

*G/V nêu yêu cầu luyện tập ở tiết 1 (4 yêu cÇu)
+Chó ý:

-Giá trị của vở kịch?
-Tóm tắt đoạn trích học?
-Xung đột kịch?

-Hành động kịch?
*G/V nêu yêu cầu về nhà (3 yờu cu)
*V nh:

-Đọc lại đoạn trích học.

-Phõn tớch vic xõy dựng nhân vật: Xây dựng tình huống, tổ chức đối thoi;
tõm lớ, tớnh cỏnh nhõn vt.

-Học bài theo yêu cầu ở tiết 1.

+Chú ý: Việc xây dựng nhân vật qua các lớp kich trong đoạn trích của TG.

Ngày soạn:26-4-2009 <i>TiÕt 162: b¾c sơn (Tiếp theo) </i>

Ngày giảng: (Trích hồi bèn)

</div>
<span class='text_page_counter'>(4)</span><div class='page_container' data-page=4>

-Tiếp tục phân tích ở tiết 2 để học sinh hiểu đợc nội dung và ý nghĩa
của đoạn trích. Hiểu rõ đợc tính cách của N/V trong hồi kịch.

-H/S thÊy râ nghƯ tht viÕt kÞch cđa Ngun Huy Tởng.
-Rèn kĩ năng phân tích kịch.

<b>B)Chuẩn bị:</b>

-G/V: Bài soạn; Đèn chiếu ngữ liệu,chân dung TG.
-H/S: Học bài ở tiết 1.

Chuẩn bị cho tiết 2 nh đã hớng dẫn.
<b>C) Tiến trình bài dạy:</b>

<b>*Hoạt động 1. Khi ng.</b>

<i><b>1)Tổ chức:</b></i>
<i><b>2)Kiểm tra:</b></i>

+Tóm tắt đoạn trích hồi 4 của vở kịch Bắc Sơn? Nêu vị trí của đoạn
trÝch?

+Xung đột kịch, hành động kịch đợc thể hiện trong đoạn trích học?
<b>3)Giới thiệu bài:</b>

Để hiểu rõ nghệ thuật viết kịch của TG; hiểu rõ về tính cách của
nhân vật trong hồi kịch đó là yêu cầu của tiết 2.

<b>*Hoạt động 2. Đọc </b>–<b> Hiểu văn bản</b>
*Phần này G/V ghi ra giấy trong đèn

chiÕu cho H/S quan s¸t.

*G/V: Nêu những nét chính về nhân
vật Thơm: Thơm là vợ Ngọc một nho

lại trong bộ máy cai trị của TD Pháp đã
quen với cuộc sống an nhàn , đợc chiều
chuộng cơ đứng ngồi phong trào khởi
nghĩa của ND. Mặc dù cha và em trai
là những ngời tích cực tham gia K/N cả
khi lực lợng CM bị đàn áp, cả cha và
em trai đều hi sinh, Thơm vô cùng ân
hận và càng bị dày vò khi biết Ngọc
làm tay sai cho địch...

?Qua hai lớp kịch thể hiện rõ Thơm đối
thoại với những nhân vt no?

?Khi có tình huống xảy ra, tâm trạng
của Th¬m ntn?

?Cuối cùng cơ đã quyết định thế nào?
?Thơm là con ngời có phẩm chất gì
đáng q?

?NhËn xÐt c¸ch xây dựng tình huống

<b>II)Phân tích văn bản:</b>

<i>2)Tõm trạng và hành động ca nhõn</i>
<i>vt Thm.</i>

-Thơm: Chết nỗi, hai ông bị chúng nó
đuổi phải không?

Tôi chết thì chết, chứ tôi không báo hai
ông đâu.

-Thơm (hốt hoảng chạy vào) làm thế
nào, hai ông? (cuống quýt gần nh
khãc)

-Thơm: Hai ông đừng đi đâu, hãy tạm
vào đây...

Đặt nhân vật vào một xung đột có
tình huống, bộc lộ rõ tâm trạng và hành
động của nhân vật

</div>
<span class='text_page_counter'>(5)</span><div class='page_container' data-page=5>

và tổ chức đối thoại của TG?

Tâm trạng và thái độ của Thơm đối với
Ngọc (chồng)?

?C« cã sù chuyển biến nh thế nào trong
hai lớp kịch mà TG x©y dùng?

?Thơm đã nhận ra Ngọc là ngời ntn?
?Sự quyết định của cô, em thấy ntn?
?TG muốn gửi gắm 1 điều gì qua nhân
vật Thơm(trong những lúc CM bị đàn
áp khốc liệt, CM vẫn không bị tiêu diệt
và thức tỉnh đợc cả quần chúng).

?Qua viƯc ph©n tÝch tõ 2 lớp kịch:

Thơm, Thái, Cửu.

Thơm, Ngọc.

Em có nhận xét gì về nhân vật Ngọc,
Thái, Cửu?

?Vỡ sao em hiểu rõ đợc các nhân vật
nh vậy?

?Häc sinh ®a ra VD cụ thể về:
+Tình huống kịch.

+Ngụn ng i thoi
+Bc l ni tõm nhõn vt.

*Thơm, Ngọc:

-Thơm: rũ rợi, buồn bÃ
-Thơm: Vui vẻ

-Thơm (Nhìn trộm chồng, sốt ruột)
Thế nào có đi kh«ng?

Sự nghi ngờ Ngọc khiến cơ ln dị
xét ý nghĩ và hành động của chồng để
tìm hiểu sự tht.

Cô nhận ra bộ mặt thật của Ngọc là
bán nớc hại dân, cô sốt ruột muốn bảo

toàn những ngời CM trong ngôi nhà
của mình.

Nhõn vt Thm đã có sự chuyển biết
trong hai lớp kịch: Từ nhận thứuc, đến
hành động đứng hẳn về phía CM.

<i><b>3)Các nhân vật Ngọc, Thái, Cửu</b></i>.
*Ngọc: Thể hiện rõ bản chất việt gian
bán nớc. Nuôi tham vọng ngoi lên địa
vị, tiền tài. Cố tình che giấu bộ mặt thật
với Thơm.

*Thái, Cửu: Bình tỉnh, sáng suốt, củng
cố đợc lịng tin cho Thơm, là những
ng-ời CM kiên trung.

Qua nghệ thuật: Thể hiện xung đột,
xây dựng tình huống, ngơn ngữ đối
thoại, tổ chức các lời thoại, với những
nhịp điệu, giọng điệu khác nhaubộc
lộ rõ nội tâm và tính cách nhân vật.

<b>*Hoạt động 3. Tổng kết </b>–<b> Ghi nhớ</b>
?Học sinh nói rõ nghệ thuật viết kịch

của TG qua các lớp kịch đã học?
?Vẽ đẹp về tính cách của N/V Thơm?
?TG khẳng định rõ ý nghĩa t tởng của
vở kịch là gì?

Trang 167 (SGK)

+Nghệ thuật viết kịch của TG
+Vẽ đẹp của N/V Thơm
+Giá trị t tởng của vở kịch.

<b>*Hoạt động 4. củng cố </b>–<b> dặn dò</b>
*G/V nêu 4 u cầu phần luyện tập

+Chó ý gi¸ trị nghệ thuật, nội dung của
các lớp kịch?

*G/V nêu yêu cầu về nhà.
(3 yêu cầu)

+Chú ý: Hớng dẫn yêu cầu 2
những ví dụ cụ thể.

*Luyện tập ở tiết 2:
-Phân tích N/V Thơm.

-Nghệ thuật viết kịch của TG?

-Giá trị nội dung của đoạn trích học.
-Những hiểu biêt của em về TG
Ngun Huy Tëng.

*VỊ nhµ:

</div>
<span class='text_page_counter'>(6)</span><div class='page_container' data-page=6>

đặc sắc của TG.

</div>

<!--links-->