Bình giảng bài “Tát nước đầu đình”
Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (77.52 KB, 2 trang )
<span class='text_page_counter'>(1)</span><div class='page_container' data-page=1>
<b>Đề bài: Bình giảng bài “Tát nước đầu đình”</b>
<b>Bài làm</b>
Hơm qua tát nước đầu đình là một trong những khúc nhạc dạo đầu của bản tình
ca trong ca dao. Gọi tên mộc mạc nó ra là bài ca dao tỏ tình. Vạn sự khởi đầu
nan vậy đây là khâu mở đầu khó nhất mà cái khó nhất trong khâu này là tìm
cho được một cái cớ gì. Có thể là trong lao động, trong sinh hoạt, họ đã để ý
nhau, gặp nhau nơi cuối mắt đầu mày, nhưng chưa có dịp nào, chưa có cớ gì để
bày tỏ lịng u của mình. Cái làm cho tình u cất lên thành lời, đó là cái cớ.
Tình u vốn có nhiều sáng kiến cho nên mỗi thời con trai con gái có cớ riêng
và mỗi mối tình lại có cớ riêng. Cái cớ Kim Trọng đến với Thuý Kiều là thuê
nhà trọ học (cớ xa) rồi bắt được cành kim thoa (cớ gần). Cái cớ của anh con trai
trong bài ca dao này là bỏ quên chiếc áo. Đấy là một cái cớ hay. Cái áo tiềm
tàng nhiều khả năng rung động người con gái, dễ bày tỏ hoàn cảnh, thể hiện
ước muốn. Trong ca dao chúng ta hay nghe phụ nữ nói đến chiếc áo, có lẽ vì
hơi hướm chăng?
<i>Chồng ta áo rách ta thương</i>
<i>Chồng người áo gấm xông hương mặc người.</i>
Hay là:
<i>Áo xông hơi hương của chàng vắt mắc</i>
<i>Đêm em nằm em đắp lấy hơi.</i>
Bây giờ hãy xem anh con trai dẫn dắt câu chuyện như thế nào. Anh con trai mở
lời:
<i>Hơm qua tát nước đầu đình</i>
<i>Bỏ quên chiếc áo trên cành hoa sen</i>
<i>Em được thì cho anh xin...</i>
Ai mà chả tin có chuyện bỏ quên chiếc áo; có thời gian nhé, có địa điểm nhé,
lại gắn với chuyện làm ăn. Nhưng đây là sự bày đặt, bày đặt để dẫn dắt đến lời
ướm thử này:
<i>Hay là em để làm tin trong nhà...</i>
Thế là đoạn nhạc chuyển gam, lời ca chuyển điệu. Và với giác quan thứ sáu của
tuổi yêu đương, người con gái nào chả nhận ra sự thay đổi “thời tiết” trong
khơng khí của buổi trị chuyện. Cịn đang bị chấn động trong cái khơng khí hư
hư thực thực đó thì người con gái nghe đụng vào trái tim mình:
<i>Áo anh sứt chỉ đường tà</i>
<i>Vợ anh chưa có ...</i>
Lời lẽ nghe mới dễ thương làm sao. Áo anh sứt chỉ thơi, chứ đâu có rách, nghĩa
là chỉ đủ gợi tình thương chứ khơng gợi lịng thương hại, vì từ thương hại đến
khinh thị chỉ có một li. Và cũng chỉ tạo ra cái phút rung động của người con gái
đó, anh con trai mới nói trơi được cái lời khó nói nhất trong buổi mới lạ lùng
này:
<i>Vợ anh chưa có...</i>
Câu trên là gợi tình thương. Câu dưới là mở lối cho tình thương đến tình yêu.
Rồi còn gợi lên thêm nữa áo anh sứt chỉ đã lâu... Những sợi dây tình cảm đã
rung lên, anh con trai mà biết nhấn thêm cho nó ngân nga trong trái tim người
con gái đặng nói đến những lời lẽ thiết tha:
</div>
<span class='text_page_counter'>(2)</span><div class='page_container' data-page=2>
<i>Khâu rồi anh sẽ trả công</i>
<i>Đến khi lấy chồng anh sẽ giúp cho.</i>
Từ cô ấy phiếm chỉ có dun gây một chút kịch tính giữ cho người con gái
nghe đến lời cuối:
<i>Giúp em một thúng xơi vị</i>
<i>Một con lợn béo một vị rượu tăm</i>
<i>Giúp em đôi chiếu em nằm</i>
<i>Đôi chăn em đắp đôi trầm em đeo</i>
<i>Giúp em quan tám tiền cheo</i>
<i>Quan năm tiền cưới lại đèo buồng cau.</i>
Nhạc điệu thay đổi rất hay, nghe như rót vào tai:
Một, một, một; rồi đơi, đơi, đơi; một thì một thúng, một con, một vị trịn trịa,
đầy đặn, thật là hào phóng; đơi thì đơi chiếu, đơi chăn, đôi trầm, gợi đến lễ vật
chiếu chăn thật là nồng nàn; rồi nhảy vọt lên quan tám tiền cheo, quan năm tiền
cưới thật là chu tất, lại đèo buồng cau hậu hĩnh q chừng. Xn Diệu thì nói
rằng lịng anh thơi đã cưới lịng em, cịn anh con trai nơng dân ở đây thì thay
lời đó bằng một lễ cưới. Thế là anh con trai, từ một cái cớ rất hay, biết dẫn dắt
đến những điều khó nói và nói được trơi chảy từ đầu chí cuối trong cái phút
ban đầu của trăm năm.
</div>
<!--links-->
