<span class='text_page_counter'>(1)</span><div class='page_container' data-page=1>

<b>Tiết 79- 80</b>

<b>Vội vàng</b>

</div>
<span class='text_page_counter'>(2)</span><div class='page_container' data-page=2>

<b>I/ TÌM HIỂU CHUNG</b>

<b>1.Tác giả Xuân Diệu(1916- 1985)</b>

<b>- Là nhà thơ </b><i><b>“ mới nhất trong các </b></i>
<i><b>nhà thơ mới”</b></i><b> ( Hoài Thanh).</b>

<b>- Là nhà thơ của tình yêu, của mùa </b>
<b>xuân và tuổi trẻ với giọng thơ sôi </b>
<b>nổi, đắm say, yêu đời thắm thiết.</b>

<b>- Là cây bút có sức sáng tạo dồi dào,</b>
<b>bền bỉ, có đóng góp lớn trên nhiều</b>
<b>Lĩnh vực đối với nền văn học </b>

<b>Việt Nam hiện đại.</b>

</div>
<span class='text_page_counter'>(3)</span><div class='page_container' data-page=3>

<b>Một vài tham khảo thêm về thơ</b>

<b>Xuân Diệu</b>

• <b>_{Nhà thơ Thế Lữ, trong lời}_Tựa_{cho tập}</b>

<i><b>Thơ Thơ</b></i> <b>của Xuân Diệu, đã có nhận xét khá </b>
<b>tinh tế: </b><i><b>“Xuân Diệu là một người của đời, </b></i>
<i><b>một người ở giữa loài người. Lầu thơ của </b></i>
<i><b>ơng xây dựng trên đất của một tấm lịng </b></i>
<i><b>trần gian”</b></i><b> . </b>

• <b>_{Đã hơn hai mươi năm Xuân Diệu giã từ}</b>

<b>chúng ta vào cõi hư vơ, nhưng “tấm lịng </b>
<b>trần gian” của ơng dường như vẫn cịn ở </b>
<b>lại. </b>

• <b> Cứ mỗi lần xuân tới, những trái tim non </b>
<b>trẻ của các thế hệ học sinh lại rung lên </b>

</div>
<span class='text_page_counter'>(4)</span><div class='page_container' data-page=4>

• <b>Có lẽ trong lịch sử thơ ca - nhất là trong phong trào </b>
<b>Thơ Mới (1932 - 1933),chưa có nhà thơ nào vượt </b>

<b>qua Xuân Diệu về đề tài thơ tình. Vì vậy, họ đã gọi </b>
<b>ơng là "ơng vua" thơ tình. Nhân kỷ niệm 87 năm </b>
<b>ngày sinh nhà thơ Xuân Diệu và cũng là chuẩn bị </b>

<b>cho ngày lễ Tình nhân (14.2), Người Viễn Xứ xin giới </b>
<b>thiệu về chân dung nhà thơ Xuân Diệu</b>

• <b> Xuân Diệu và lời tự sự</b>

<i><b>… “ Tôi là học sinh của nhiều nhà trường; </b></i>
<i><b>mãi mãi tôi vẫn là học sinh. Dù vậy, tôi đi </b></i>
<i><b>trên đôi chân mình và điều cơ bản nhất là </b></i>
<i><b>thơ tơi hiến cho bạn đọc là những giọng điệu </b></i>

<i><b>của tôi, là tâm khảm, là linh hồn của tơi”.</b></i>
• <i><b>(Trích “Xn Diệu con người và tác phẩm”, trang </b></i>

<i><b>11 và 30, NXB Tác phẩm mới, 1987).</b></i>

</div>
<span class='text_page_counter'>(5)</span><div class='page_container' data-page=5>

<b>Xuân Diệu và Huy Cận</b>

<b>NSND Bạch Diệp</b>

</div>
<span class='text_page_counter'>(6)</span><div class='page_container' data-page=6></div>
<span class='text_page_counter'>(7)</span><div class='page_container' data-page=7></div>
<span class='text_page_counter'>(8)</span><div class='page_container' data-page=8>

•

<i><b>_{2. Xuất xứ,}</b></i>

<i><b>_{thể loại và}</b></i>

<i><b>_{bố cục của bài thơ “Vội}</b></i>

<i><b>Vàng”:</b></i>

•

<b>_{a. Xuất xứ:}</b>

•

<i><b>_“</b></i>

<i><b>_{Vội vàng}</b></i>

<i><b>_”</b></i>

<b>_{là một trong những bài thơ tiêu}</b>

<b>biểu nhất của Xuân Diệu trước cách mạng </b>

<b>tháng Tám. Bài thơ được in trong tập</b>

<i><b>“Thơ </b></i>

<i><b>thơ”</b></i>

<b>của Xuân Diệu - xuất bản năm 1938.</b>

•

<b>_{b. Thể loại :}</b>

•

<b>_{Thể thơ trữ tình, tự do}</b>

<i><b>_{( kết hợp thơ ngũ ngơn}</b></i>

</div>
<span class='text_page_counter'>(9)</span><div class='page_container' data-page=9>

•

<b>_{c. Bố cục}</b>

<b>_{bài thơ có thể chia làm 3 phần:}</b>

•

<i><b>_{- 13 câu đầu :}</b></i>

<b>_{Là sự thể hiện tình yêu cuộc}</b>

<b>sống trần thế tha thiết.</b>

•

<b>_{+ 4 câu đầu}</b>

<b>_{: ước muốn của nhà thơ trước}</b>

<b>cuộc sống.</b>

•

<b>_{+ 9 câu tiếp}</b>

<b>_{: Cảm nhận thiên đường mặt}</b>

<b>đất.</b>

•

<i><b>_{-16 câu tiếp :}</b></i>

<b>_{Sự băn khoăn về sự ngắn ngủi}</b>

<b>của kiếp người trước quy luật của tạo hố</b>

<b>.</b>

•

<i><b>_{- Cịn lại :}</b></i>

<b>_{Lời giục giã và tình yêu cuộc}</b>

</div>
<span class='text_page_counter'>(10)</span><div class='page_container' data-page=10>

<b>II/ ĐỌC HIỂU</b>

•

<b>_{1. Đọc và tìm hiểu chú thích:}</b>

•

<b>_-</b>

<b>_{Đọc diễn cảm}</b>

<b>_{đúng với cảm xúc và giọng}</b>

<b>điệu của nhà thơ ở từng phần :</b>

•

<b>_{+ Đoạn 1 : đọc giọng thiết tha, say đắm}</b>

•

<b>_{+ Đoạn 2 : đọc với giọng băn khoăn, hờn}</b>

<b>giận, nuối tiếc</b>

•

<b>_{+ Đoạn 3: Đọc với giọng cuồng nhiệt,hối hả,}</b>

<b>vội vàng.</b>

•

<b>_{- Chú ý các từ chú thích}</b>

<b>_{sau văn bản trong}</b>

</div>
<span class='text_page_counter'>(11)</span><div class='page_container' data-page=11>

<b>2. Phân tích :</b>

<i><b>a.Tình u cuộc sống trần thế tha thiết của nhà thơ</b></i> <i><b>(13 </b></i>
<i><b>câu đầu):</b></i>

<i><b>a1. 4 Câu đầu : </b></i> <b>ước muốn của nhà thơ.</b>

<b> - Mở đầu bài thơ bằng 4 câu ngũ ngôn, nhà thơ nêu </b>
<b>lên hai ước muốn : </b><i><b>“tắt nắng; buộc gió”,</b></i><b> để cho màu </b>
<b>nắng đừng phai và mùi hương đừng lan toả , đi mất.</b>

<b> ước muốn không tưởng ( </b><i><b>theo kiểu ước mơ của Đôn </b></i>

<i><b>Ki-hô-tê);</b></i> <b>không bao giờ thực hiện được.</b>

<b> - Tuy nhiên , đây là ước muốn và mục đích rất thực. </b>

<b>Nó xuất phát từ tâm lý : sợ thời gian trơi, muốn níu </b>
<b>kéo thời gian, muốn giữ niềm vui và muốn mãi mãi </b>
<b>được tận hưởng sắc màu và hương vị cuộc sống. </b>

<i><b>* Đọc 4 câu thơ đầu cùa bài thơ, </b></i>
<i><b>em cảm nhận được mong muốn </b></i>

<i><b>gì của Xuân Diệu? </b></i>

<i><b>* Theo em, điều mà nhà thơ mơ </b></i>
<i><b>ước có trở thành hiện thực được </b></i>

</div>
<span class='text_page_counter'>(12)</span><div class='page_container' data-page=12>

• <i><b>_{* Cái hay trong nghệ thuật biểu đạt của nhà thơ ở 4}</b></i>
<i><b>câu thơ là :</b></i>

• <b>_{- Cách nói kỳ lạ, có vẻ như ngông cuồng của nhà}</b>

<b>thơ, tạo sự chú ý với người đọc.</b>

• <b>_{- Thể thơ ngũ ngơn ngắn gọn, như lời khẳng định,}</b>

<b>giãi bày cô nén cảm xúc và ý tưởng của người nghệ </b>
<b>sĩ.</b>

• <b>_{- Điệp ngữ}</b><i><b>_{“Tôi muốn”}</b></i><b>_{nhắc lại 2 lần, kết hợp điệp}</b>

<b>từ </b><i><b>“cho”</b></i> <b> thể hiện thái độ muốn trực tiếp can </b>

<b>thiệp vào quy luật của tạo hoá, cũng như ước muốn </b>
<b>và tình yêu cuộc sống mãnh liệt của nhà thơ. Đây </b>
<b>cũng chính là sự thể hiện cái “Tơi” cá nhân : </b>

</div>
<span class='text_page_counter'>(13)</span><div class='page_container' data-page=13>

•

<b>_{a2.Cảm xúc trước thiên nhiên và cuộc sống}</b>

<b>của nhà thơ : </b>

• <b>_{- Cu}_{ộc sống qua cảm nhận của nhà thơ hiện lên}</b>

<b>bằng một loạt hình ảnh : </b>

•

<i><b>+ Ong bướm,hoa đồng nội xanh rì,lá …cành tơ phơ </b></i>

<i><b>phất,…yến anh…khúc tình si,…ánh sáng chớp </b></i>

<i><b>hàng mi…/ </b></i><b>cảnh thiên nhiên- cuộc sống quen </b>
<b>thuộc hàng ngày nhưng qua cảm xúc nồng nàn </b>
<b>của nhà thơ </b> <i><b>trở thành cảnh vật và cuộc sống rất </b></i>

<i><b>đỗi tươi đẹp, rộn ràng như ở chốn thần tiên</b><b>.</b></i>

•<i><b>ở 9 câu thơ tiếp theo, nhà thơ </b></i>
<i><b>đã cảm nhận thiên nhiên và </b></i>
<i><b>cuộc sống bằng những hình </b></i>

<i><b>ảnh nào?</b></i>

•<i><b>_{* Những hình ảnh, màu sắc,}</b></i>

<i><b>âm thanh…trong đoạn thơ đều </b></i>
<i><b>có chung một đặc điểm gì? </b></i>
<i><b>Theo em, câu thơ nào là mới </b></i>

</div>
<span class='text_page_counter'>(14)</span><div class='page_container' data-page=14></div>
<span class='text_page_counter'>(15)</span><div class='page_container' data-page=15></div>
<span class='text_page_counter'>(16)</span><div class='page_container' data-page=16>

<b>Của ong bướm này đây tuần tháng mật</b>

<b> Này đây hoa của đồng nội</b>

<b>xanh rì;</b>

</div>
<span class='text_page_counter'>(17)</span><div class='page_container' data-page=17>

• <i><b>_{- Cách cảm nhận thiên nhiên và cuộc sống của nhà}</b></i>

<i><b>thơ thật độc đáo và gợi cảm</b><b> :</b></i>

• <b>_{+ Câu thơ kéo dài (}</b><i><b>_{từ 5 chữ sang 8 chữ}</b></i><b>_{) để dễ dàng}</b>

<b>vẽ nên bức tranh cuộc sống thiên đường ngay trên </b>
<b>chính mặt đất.</b>

• <b>₊_{Nhịp thơ nhanh}_{, kết hợp với điệp ngữ}</b><i><b>_{“này đây”}</b></i>

<b>vang lên liên tiếp như vừa giới thiệu, vừa mời gọi </b>
<b>mọi người quan sát và thưởng thức vẻ đẹp của cuộc </b>
<b>sống.</b>

• <b>+ Điệp từ “của” khiến cho câu thơ có vẻ Tây, mới lạ </b>
<b>với cách diễn đạt trong thơ truyền thống.</b>

• <b>_{+ Đặc biệt là cảnh vật và cuộc sống được nhà thơ gợi}</b>

</div>
<span class='text_page_counter'>(18)</span><div class='page_container' data-page=18>

• <b> Đặc biệt câu thơ:</b>

• <i><b>_{Tháng giêng ngon như một cặp môi gần}</b><b>_/</b></i><b>_{Cách so sánh mới mẻ}</b>

<b>và độc đáo : dùng hình ảnh cụ thể của cơ thể</b> <i><b>( cặp môi gần)</b></i>
<b>mà sánh với đơn vị thời gian trừu tượng</b> <i><b>( tháng giêng ngon)</b></i>
 <b> gợi sự</b> <b>liên tưởng, tưởng tượng về tình u lứa đơi, về </b>

<b>hạnh phúc tuổi trẻ ( </b><i><b>phù hợp với tháng giêng- tháng đầu tiên </b></i>
<i><b>của mùa xuân).</b></i><b> Có thể nói, đây là một trong những câu thơ </b>
<b>hay nhất, mới nhất, táo bạo nhất của Xn Diệu trước Cách </b>
<b>mạng. </b>

• <i><b>* Tóm lại, đoạn thơ là chuỗi tiếng reo vui hồn nhiên, hân hoan </b></i>
<i><b>của nhà thơ như đang lạc vào một khu vườn xn đầy cảnh </b></i>
<i><b>sắc.</b></i>

• <i><b>_{Qua đó, đoạn thơ thể hiện tình yêu cuộc sống thiết tha, mãnh}</b></i>

</div>
<span class='text_page_counter'>(19)</span><div class='page_container' data-page=19>

• <b>_{b.Tâm trạng của nhà thơ khi cảm nhận giới hạn}</b>

<b>của đời người:</b>

• - <i><b>“Tơi sung sướng .Nhưng vội vàng một nửa”/</b></i> <b>Cách </b>
<b>ngắt câu mới lạ, thể hiện sinh động hai trạng thái </b>
<b>cảm xúc của nhà thơ: Niềm vui bỗng chốc tan biến </b>
<b>trước hiện thực phũ phàng .</b>

• <i><b>_{b1. Hiện thực cuộc sống và giới hạn của đời người:}</b></i>

• <b>_{Xuân đang tới}</b><i><b>_{nghĩa là}</b></i><b>_{xn đang qua}</b>
• <b>_{Xn cịn non}</b><i><b>_{nghĩa là}</b></i><b>_{xn đã già}</b>

• <b>_{…xn hết}</b><i><b>_{nghĩa là}</b></i><b>_{tơi cũng mất.}</b>

• <b>_{+ Điệp ngữ “nghĩa là” kết hợp với giọng thơ như}</b>
<b>chì chiết… hiện thực phũ phàng của cuộc đời </b>

<i><b>* Theo em, quan niệm </b></i>

<i><b>về thời gian của Xuân </b></i>

<i><b>Diệu được thể hiện </b></i>

<i><b>như thế nào trong 11 </b></i>

</div>
<span class='text_page_counter'>(20)</span><div class='page_container' data-page=20>

• <i><b>_{b2.Tâm trạng và thái độ của nhà thơ :}</b></i>

• <b>_{- Hằn học, trách móc :}</b>

• <i><b>_{Lịng tơi rộng >< lượng trời cứ chật}</b></i>
• <i><b>Tuổi trẻ chẳng hai lần >< xn tuần hồn</b></i>

• <i><b>_{Chẳng cịn tơi >< còn trời đất}</b></i>

•

<b>_{+ Nghệ thuật đối lập}</b>

_

<b>_{sự đối kháng giữa}</b>

<b>thiên nhiên và con người.</b>

•

<b>_{+ Gịong thơ hờn dỗi, ngậm ngùi trước qui}</b>

<b>luật nghiệt ngã của thời gian</b>



_

<i><b>_{Tâm trạng bất lực của thi nhân khi ý thức}</b></i>

</div>
<span class='text_page_counter'>(21)</span><div class='page_container' data-page=21>

• <b>_{- Hờn giận, bi quan}</b>_:

• …<i><b>tiếc cả đất trời</b></i>

• <i><b>…tháng năm … rớm vị chia phơi</b></i>

• <i><b>…sơng núi than thầm…</b></i>

• <i><b>_{…gió xinh …hờn vì …bay đi}</b></i>
• <i><b>_{Chim …đứt tiếng reo thi}</b><b>_…</b></i>

–

<i><b>_{=> Tâm trạng hồi nghi, hụt hẫng của nhà}</b></i>

<i><b>thơ vì tuổi xuân qua mau mà đời người thì </b></i>

<i><b>giới hạn.</b></i>

</div>
<span class='text_page_counter'>(22)</span><div class='page_container' data-page=22>

•

<b>_{* Tóm lại,}</b>

<i><b>_{cảm nhận về thời gian của Xuân}</b></i>

<i><b>Diệu được thể hiện trong đoạn thơ mang ý vị </b></i>

<i><b>triết lý nhân sinh sâu sắc</b></i>

<b>. </b>

</div>
<span class='text_page_counter'>(23)</span><div class='page_container' data-page=23>

•

<b>_{c.Tình u cuộc sống vội vàng của nhà thơ}</b>

_:

• <b>_{- Hình ảnh thơ tươi mới, đầy sức sống :}</b><i><b>_{sự sống mơn}</b></i>

<i><b>mởn; mây đưa, gió lượn; cánh bướm – tình u; cái </b></i>
<i><b>hơn nhiều; non nước, cỏ cây…</b></i>

• <b>-Nhịp thơ dồn dập, giọng thơ sơi nổi, hối hả gấp </b>

<b>gáp,cuồng nhiệt được thể hiện bằng một loạt những </b>
<b>câu dài ngắn đan xen .</b>

• <b>_{- Cách dùng các động từ mạnh kết hợp với nghệ}</b>

<b>thuật tăng tiến </b><i><b>(ơm, riết, say, thâu, chuếch chống, </b></i>
<i><b>đã đầy, no nê</b></i><i><b> cắn)</b></i>

• <b>_{- Điệp ngữ}</b><i><b>_{“Ta muốn”}</b></i><b>_{mang ý nghĩa tình cảm}</b>

<b>chung, có tính phổ qt ( khơng chỉ là nhà thơ mà </b>
<b>tất cả mọi người)</b>

<i><b>* Kết thúc bài thơ, nhà </b></i>

<i><b>thơ đã thể hiện tình yêu </b></i>
<i><b>cuộc sống thiết tha mãnh </b></i>

</div>
<span class='text_page_counter'>(24)</span><div class='page_container' data-page=24>



<b> Khát vọng sống hăm hở và sôi trào. </b>

<b>Cảm xúc táo bạo mà vẫn tinh khiết.</b>

•

<b>_{* Tóm lại,}</b>

<i><b>_{đoạn thơ thể hiện trái tim sôi}</b></i>

<i><b>nổi, rạo rực đến độ vội vàng, gấp gáp </b></i>

</div>
<span class='text_page_counter'>(25)</span><div class='page_container' data-page=25>

<b>III/ TỔNG KẾT</b>

•

<b>_{- Bài thơ là một trong những thi phẩm mang}</b>

<b>đậm dấu ấn tâm hồn Xuân Diệu với những </b>

<i><b>hình ảnh mới lạ, độc đáo; nhịp thơ, giọng thơ </b></i>

<i><b>thay đổi với nhiều cung bậc</b></i>



<b> thể hiện cảm </b>

<b>xúc chân thật của nhà thơ .</b>

</div>
<span class='text_page_counter'>(26)</span><div class='page_container' data-page=26>

<b>IV/ Luyện tập</b>

•

<b>_{1. Nêu tư tưởng chủ đạo của bài thơ Vội}</b>

<b>vàng? Liên hệ , so sánh với lối sống thác loạn </b>

<b>của một phận thanh niên hiện nay?</b>

•

<b>_{2. Những đặc sắc về nghệ thuật của bài thơ?}</b>

•

<b>_{3. Học thuộc lịng bài thơ.}</b>

•

<b>_{4. Làm bài tập trong sách giáo khoa ( sau bài}</b>

<b>học).</b>

</div>
<span class='text_page_counter'>(27)</span><div class='page_container' data-page=27>

<b>Tóm tắt nội dung và nghệ thuật </b>

<b>của “ Vội Vàng”</b>

<b>Nội dung</b>

<i><b>Hai bức tranh thiên nhiên: Đẹp, đầy </b></i>

<i><b>sức sống ( </b></i>

<i><b>thiên đường ngay trên </b></i>

<i><b>mặt đất</b></i>

<i><b>) – Buồn, nhuốm màu li biệt</b></i>

<i><b>Tâm hồn khát khao sống, muốn tận </b></i>

<i><b>hưởng cuộc sống: Tôi muốn …Ta </b></i>

<i><b>muốn…</b></i>

</div>
<span class='text_page_counter'>(28)</span><div class='page_container' data-page=28>

<b>Nghệ thuật</b>

<i><b>Cách dùng từ độc đáo, sáng tạo</b></i>

<i><b>Cách cảm về thời gian: Khác thơ xưa – </b></i>

<i><b>một đi không trở lại – sống vội vàng tận </b></i>

<i><b>hưởng cuộc sống, sống hết mình để </b></i>

<i><b>Hình ảnh mới lạ, đầy cảm giác</b></i>

</div>
<span class='text_page_counter'>(29)</span><div class='page_container' data-page=29>

Elements

</div>

<!--links-->
Tiết 79, 80: Vội vàng

• 5
• 603
• 7