<span class='text_page_counter'>(1)</span><div class='page_container' data-page=1>

<b>Phần I</b>

<b>Ca Dao -Đồng dao</b>

Con cũ my đi ăn đêm

Đậu phải cành mềm lộn cổ xuống ao.
Ông ơi ơng vớt tơi nao

Tơi có lịng nào ơng hãy xáo măng.
Có xáo thì xáo nước trong

Chớ sáo nước đục đau lịng cị con!
<i>(Ca dao)</i>
Cơng cha như núi Thái Sơn

Nghĩa mẹ như nước trong nguồn chảy ra
Một lòng thờ mẹ kính cha

Cho trịn chữ hiếu mới là đạo con.

<i>(Ca dao)</i>
Mẹ nuôi con biển hồ lai láng

Con nuôi mẹ kể tháng kể ngày

<i>(Ca dao)</i>
Ơn cha nặng lắm cha ơi

Nghĩa mẹ bằng trời, chín tháng cưu mang.
<i>(Ca dao)</i>
Đi khắp thế gian, khơng ai tốt bằng mẹ

Gánh nặng cuộc đời, ko ai khổ bằng cha.
''Nuôi con buôn tảo bán tần,

Chỉ mong con lớn nên thân với đời.
Những khi trái nắng trở trời,

Con đau là mẹ đứng ngồi không yên.
Trọn đời vất vả triền miên,

</div>
<span class='text_page_counter'>(2)</span><div class='page_container' data-page=2>

<i>(Ca dao)</i>
Uớc gì mẹ có mười tay

Tay kia bắt cá, tay này bắt chim.
Một tay xe chỉ luồn kim

Một tay cấy lúa, tay tìm hái rau
Một tay ơm ấp con đau

Một tay vo gạo, tay cầu cúng ma
Một tay vung vãi đằng xa

Một tay bếp núc cửa nhà nắng mưa
Một tay quơ củi, muối dưa

Một tay để vâng lệnh, để bầm thưa, đỡ đần
Tay này mẹ giữ lấy con

Tay nào lau nước mắt… mẹ còn thiếu tay!
Ơn cha trọng lắm anh ơi,

Nghĩa mẹ bằng trời chín tháng cưu mang
Ngày nào em bé con-con,

Bây giờ em đã lớn khôn thế này:
Cơm cha, áo mẹ, công thầy,

Nghĩ sao cho bõ những ngày ước-ao.
Nuôi con cho được vng trịn,

Mẹ thầy dầu-dãi, xương mịn gối long.
Con ơi, cho trọn hiếu trung,

Thảo ngay một dạ, kẻo luống công mẹ thầy.

<i>(Ca dao-đồng dao)</i>

Công cha như núi ngất trời,

</div>
<span class='text_page_counter'>(3)</span><div class='page_container' data-page=3>

Núi cao biển rộng mênh-mơng,
Cù-lao chín chữ, ghi lòng con ơi!

<i>(Ca dao)</i>
Vẳng nghe chim vịt kêu chiều,

Bâng-khuâng nhớ mẹ, chín chiều ruột đau.
Thương thay chín chữ cù-lao,

Ba năm nhũ-bộ biết bao nhiêu tình.
<i>(Ca dao)</i>
Ngó lên trời, trời cao lồng-lộng,

Ngó xuống đất, đất rộng mênh-mơng.
Biết răng chừ cá gáy hóa rồng,

Đền ơn thầy mẹ ẳm bồng ngày xưa.
<i>(Ca dao)</i>
Trứng rồng lại nở ra rồng

Hạt thông lại nở cây thông rườm-rà.
Có cha có mẹ mới có ta,

Làm nên thời bởi mẹ cha vun trồng.
Khôn-ngoan nhờ đức cha ông,

Làm nên phải đối tổ-tơng phụng-thờ.
Đạo làm con chớ hững-hờ:

Phải đem chữ hiếu mà thờ từ-nghiêm.
<i>(Ca dao)</i>
Trời hỡi Trời ! Sao dời vật đổi.

Nên chi cỏ héo hoa sầu !

</div>
<span class='text_page_counter'>(4)</span><div class='page_container' data-page=4>

Bên ướt mẹ nằm bên ráo phần con.
Mẹ nuôi con vuông trịn khơn lớn
Cho con xin đền miếng ngọt mùi ngon.

<i>(Ca dao)</i>
Đêm năm canh nghe con ve kêu giục-giã
Ngày sáu khắc nhìn đèn hắt-hiu!

Con đương mơ-màng, sực tiếng mẹ kêu
Muốn tìm mẹ, tìm sao đặng mẹ ?

Ba tấc đất, táng an theo lệ

Tấm lòng thành chưa thỏa lòng con.
Chốn mộ phần con gởi nước non
Một chén rượu ngọt, giã-từ thân mẹ.

<i>(Ca dao-đồng dao)</i>
ễ hụ ! Ai tai ! Phục duy thượng hưởng!

Xa đồng mà không trông thấy ! U hu!
Mai đà hạc lánh hình du

Tây phương đất Phật, mẹ đi khơng về!

<i>(Ca dao-§ång dao)</i>

<b>Nu na nu nèng</b>

</div>
<span class='text_page_counter'>(5)</span><div class='page_container' data-page=5>

Cái cóng nằm trong
Cái ong nằm ngoài
Củ khoai chấm mật
Bụt ngồi bụt khóc

Ơng già ú ụ
Bà mụ thổi xơi
Nhà tơi nấu chè

Tè he chân rụt

<b>NU NA NU NỐNG</b>

Nu na nu nống,
Đánh trống phất cờ,

Mở hội thi đua,
Thi chân đẹp đẽ,

Chân ai sạch sẽ,
Gót đỏ hồng hào,
Khơng bẩn tí nào,
Được vào đánh trống.

Nu na nu nống,
Cái trống nằm trong,

Con ong nằm ngoài,
Củ khoai chấm mật,
Phật ngồi phật khóc,

Con cóc nhảy ra,
Con gà ú ụ,
Bà mụ thổi xơi,
Ơng tôi nấu chè,

Chè be, chè bét,
Cống rè cống rụt,
Bụt thụt xuống lỗ,

</div>
<span class='text_page_counter'>(6)</span><div class='page_container' data-page=6>

<i> (§ång dao)</i>
<b>Tập tầm vô</b>ng

Tp tm vụng
Ch cú chng
Em vỏ
Ch n cá,

Em mút xương…..
Chị ăn kẹo,

Em ăn cốm

Chị ở Lò Gốm,
Em ở Bến Thành.
Chị trồng hành,
Em trồng hẹ.
Chi nuôi mẹ

Em nuụi cha
<i>(Đồng dao)</i>

<b>Bà còng đI chợ trời ma</b>

Bà còng đi chợ trời ma

Cỏi tụm cái tép đi đưa bà còng
Đưa bà qua quãng đường cong
Đưa bà vào tận ngõ trong nhà bà
Tiền bà trong túi rơi ra

</div>
<span class='text_page_counter'>(7)</span><div class='page_container' data-page=7>

<b>kÐo ca</b>
Ở Miền Nam:

Kéo cưa kéo kít
Làm ít ăn nhiều
Đụng đâu ngủ đó
Nỡ lấy mất cưa
Lấy gì mà kéo.
Ở Miền Bắc:

Kéo cưa lừa xẻ
Ơng thợ nào khỏe
Thì ăn cơm vua
Ơng thợ nào thua
Về bú tí mẹ."

</div>
<span class='text_page_counter'>(8)</span><div class='page_container' data-page=8>

Dung dăng dung dẻ
(hoặc Xúc xắc xúc xẻ)
Nhà nào còn đèn còn lửa

Mở cửa cho anh em chúng tôi vào?
Bước lên giường cao

Thấy đôi rồng thấp
Bước xuống giường thấp
Thấy đôi rồng chầu…";
hoặc

Dung dăng dung dẻ

Dắt dế đi chơi
Đến ngõ nhà Trời
Lạy Cậu lạy Mợ
Cho chó về q
Cho dê đi học
Cho cóc ở nhà
Cho gà bới bếp
Xì x xỡ xp.

<b>Rồng rắn lên mây</b>
Rng rn lờn mõy

</div>
<span class='text_page_counter'>(9)</span><div class='page_container' data-page=9>

Hỏi thăm thầy thuốc có nhà hay khơng..

Cái mốt, cái mai
Con trai, con hến
Con nhện chăng tơ
Quả mơ, quả mận
Cái cận, lên bàn đơi
Đơi chúng tơi

Đơi chu'ng nó
Đơi con chó
Đơi con mèo

<b>Ch¬i thun</b>
Hai chèo ba
Ba đi xa
Ba về gần
Ba luống cần

Một lên tư
Tư củ từ
Tư củ tỏi
Hai hỏi năm
Năm em nằm
Năm lên sáu

</div>
<span class='text_page_counter'>(10)</span><div class='page_container' data-page=10>

<b>*Các bài đồng dao kiểu nối</b>

<b>vịng</b>

Chim ri là dì sáo sậu
Sáo sậu là cậu sáo đen
Sáo đen là em tu hú
Tu hú là chú bồ các
Bồ các là bác chim ri
Chim ri ...

hay

Kỳ nhông là ông kỳ đà
Kỳ đà là cha cắc ké
Cắc ké là mẹ kỳ nhơng
Kỳ nhơng ...

hay

Bí ngơ là cơ đậu nành

Đậu nành là anh dưa chuột
Dưa chuột cậu ruột dưa gang

Dưa gang cùng hàng dưa hấu
Dưa hấu là cậu bí ngơ

Bí ngơ ...
hay

Trọc gì ? Trọc đầu
Đầu gì? Đầu tàu
Tàu gì? Tàu hoả
Hoả gì? Hoả tốc
Tốc gì? Tốc hành
Hành gì? Hành củ
Củ gì ? Củ khoai
Khoai gì ? Khoai lang
Lang gì ? Lang trọc
Trọc gì ? Trọc đầu ...
Con gà cục tác lá chanh

Con lợn ủn ỉn mua hành cho tơi
Con chó khóc đứng, khóc ngồi
Bà ơi đi chợ mua tôi đồng riềng

Con mèo trèo lên cây cau

Hỏi thăm chú chuột đi đâu vắng
nhà

</div>
<span class='text_page_counter'>(11)</span><div class='page_container' data-page=11>

Mua mắm, mua muối giỗ cha con
mèo

Thằng Cuội ngồi gốc cây đa
Thả trâu ăn lúa ...gọi cha ời ời
Cha còn cắt cỏ trên đồi

Mẹ thì cưỡi ngựa đi mời quan viên
Ơng Sấm, ông Sét

Ông hét đùng đùng
Ông nổ lung tung

Vỡ vung, vỡ nồi

Vỡ cả bát đĩa nhà tôi...
Tôi lôi ông ra đánh
Đánh một roi
Đánh hai roi
Ơng trốn về trời

Ơi ơng Sấm ơng Sét ơi...
Buổi sáng ngủ dậy
Ăn bụng cơm no
Chạy ra ngoài gị
Bắt một con cơng
Đem về biếu ơng
Ơng cho trái thị
Đem về biếu chị
Chị cho bánh khô
Đem về biếu cô
Cô cho bánh ú

Đem về biếu chú
Chú cho buồng cau

Nay chừ chú thím giận nhau
Đem trả buồng cau cho chú
Trả bánh ú cho cô

Trả bánh khô cho chị
Trả trái thị cho ông

</div>
<span class='text_page_counter'>(12)</span><div class='page_container' data-page=12>

xuống chơi con gái
con gái cho chồng
xuống chơi đàn ông
đàn ông cho vợ
xuống chơi kẻ chợ
kẻ chợ cho voi
xuống chơi cây sòi
cây sòi cho lá
xuống chơi con cá
con cá cho vây
xuống chơi ơng thầy
Ơng thầy cho sách
xuống chơi thợ ngạch
Thợ ngạch cho dao

Xuống chơi thợ rào
Thợ rào cho búa
Trả búa thợ rào

Trả dao thợ ngạch

Trả sách ông thầy
Trả vây con cá
Trả lá cây sòi
Trả voi kẻ chợ
Trả vợ đàn ông
Trả chồng cô gái
Trả trái cây cà
Trả hoa cây bưởi
Trả lưỡi cần câu
Trả bầu thợ giác
Trả bạc bà quan
Trả gan con ngựa
Trả nhựa cây sung
Trả vung nồi chõ
Trả mõ ông chánh.

<b>THẰNG BỜM</b>

Thằng Bờm có cái quạt mo

Phú ông xin đổi ba bị , chín trâu
Bờm rằng : Bờm chẳng lấy trâu
Phú ông xin đổi ao sâu cá mè
Bờm rằng : Bờm chẳng lấy mè
Phú ông xin đổi một bè gỗ lim
Bờm rằng : Bờm chẳng lấy lim

Phú ông xin đổi con chim đồi mồi
Bờm rằng : Bờm chẳng lấy mồi

Phú ông xin đổi nắm xôi , Bờm cười .

………..
Trời mưa trời gió

</div>
<span class='text_page_counter'>(13)</span><div class='page_container' data-page=13>

Về xào con nấy
Được con cá này
Thì để phần cha
Được con rơ bé
Thì để phần mẹ
Được con cá bè
Thì để phần em
Trời mưa trời gió
Mang vó ra ao .

………..
Trăng đèn

Trăng khoe trăng tỏ hơn đèn

Sao trăng lại phải chịu luồn đám mây
Đèn khoe đèn tỏ hơn trăng

Đèn ra trước gió cịn chăng hỡi đèn .
………

Tùm nụm tùm nịu
Tay tí tay tiên

Đồng tiền chiếc đủa
Hột lúa ba bơng
Ăn trộm trứng gà

Bù xoa bù xít
Con rắn con rít
Thì ra tay này .

……….
Sắc sắc soi soi

Đầu đội mâm xôi
Tay cầm chén mắm
Vừa đi vừa nhẳm
Hết cả mâm xôi .

……….

<b>HẠT MƯA</b>

Tôi ở trên trời

Tôi rơi xuống đất
Tưởng rằng tôi mất
Chẳng hóa tơi khơng
Tơi chảy ra sơng
Ni lồi tơm cá
Qua các làng xã

Theo máng theo mương
Cho người trồng trọt
Thóc vàng chật cót
Cơm trắng đầy nồi
Vậy chớ khinh tơi
Hạt mưa hạt móc .

</div>
<span class='text_page_counter'>(14)</span><div class='page_container' data-page=14>

Hoa nào mẹ yêu nhất
Hoa nào thơm ngát hương
Hoa nào tươi thắm nhất
Đó là hoa bé ngoan

Em được mẹ thương nhất
Em được cô giáo yêu
Khi nào em ngoan nhất
Đó là hoa bé ngoan .

………..

<b>HAI BÀN TAY</b>

Tay này có

Tay này khơng
Xịe tay này
Xịe tay nọ
Tay này có
Tay này khơng
Tay có bơng
Dâng tặng mẹ .

………

<b>ÚP LÁ KHOAI</b>

Úp lá khoai

Mười hai chong chóng

Đứa mặc áo trắng
Đứa mặc áo đen
Đứa xách lồng đèn
Đứa cầm ống thụt

Thụt ra thụt vô
Thụt nhằm bụi chuối
Thúi ình chình mủ .

...
Rồng rắn lên mây

</div>
<span class='text_page_counter'>(15)</span><div class='page_container' data-page=15>

Có nhà khiển binh

Hỏi thăm thầy thuốc có nhà hay
không ?

Lạch bạch ! lạch bạch !
Vịt con đến trường
Cạp ! cạp ! cạp ! cạp !
Vịt ta học chữ

O tròn như trứng gà
A học trước quên sau
Cạp ! cạp ! cạp ! cạp !
Vịt quên chữ rồi
Cạp ! cạp ! cạp ! cạp !
Học nhanh liền nhớ
O trịn như trứng vịt
A thì thêm cái râu

Cạp ! cạp ! cạp ! cạp !
Vịt con đến trường

Cạp ! cạp ! cạp ! cạp !
Vịt ta học chữ

I tờ ! móc ngờ !
Vì ta thấy trong mơ
Cạp ! cạp ! cạp ! cạp !
Vịt quên chữ rồi
Cạp ! cạp ! cạp ! cạp !
Học nhanh mà nhớ
I tờ chấm trên đầu
À lại thêm nét ngang
Cạp ! cạp ! cạp ! cạp !
Vịt quên chữ rồi
Cạp ! cạp ! cạp ! cạp !
Học nhanh liền nhớ
O tròn như trứng vt
A thỡ ta nh lin .

.

Phần Ii

<b>Tục ngữ</b>

Anh em như thể tay chân

 Anh em xa thua láng giềng gần.
 Đời cha ăn mặn đời con khát nước.

 Cha mẹ sinh con, trời sinh tính.
 Có cơng mài sắt có ngày nên kim.
 Có tiền mua tiên cũng được.

</div>
<span class='text_page_counter'>(16)</span><div class='page_container' data-page=16>

 Con hư tại mẹ, cháu hư tại bà.

 Cười người chớ khá cười lâu. Cười người hôm trước hôm sau người cười.
 Đi một ngày đàng học một sàng khôn.

 Không ăn gắp bỏ cho người.

 Đồng tiền đi trước là đồng tiền khôn, đồng tiền đi sau là đồng tiền dại.
 Gần mực thì đen, gần đèn thì sáng.

 Họa vơ đơn chí, phúc bất trùng lai.
 Khôn ba năm dại một giờ.

 Không thầy đố mày làm nên.
 Một cây làm chẳng lên non

Ba cây chụm lại nên hòn núi cao.
 Một con ngựa đau, cả tàu bỏ cỏ.

 Nhiễu điều phủ lấy giá gương, Người trong một nước thì thương nhau cùng.
 Một điều nhịn chín điều lành.

 Nhà khó cậy vợ hiền, nước loạn nhờ tướng giỏi.
 Rách lành đùm bọc, dở hay đỡ đần.

 Thức lâu mới biết đêm dài, Ở lâu mới biết lịng người thẳng ngay.

 Thương thì trái ấu cũng trịn, khơng thương thì quả bồ hịn cũng méo.
 Vắng đàn ông quạnh nhà, vắng đàn bà quạnh bếp.

 Ăn trông nồi, ngồi trông hướng

 Ta về ta tắm ao ta, dù trong dù đục ao nhà vẫn hơn

 Bầu ơi thương lấy bí cùng, tuy rằng khác giống nhưng chung một giàn
 Trẻ cậy cha, già cậy con

 Trai khơn tìm vợ chợ đơng, gái khơn tìm chồng giữa chốn ba quân
 Nhà sạch thì mát, bát sạch ngon cơm

</div>
<span class='text_page_counter'>(17)</span><div class='page_container' data-page=17>

 Ăn quả nhớ kẻ trồng cây
 Ăn vóc học hay

 Ăn cây nào, rào cây ny
n khụng ngi ri

Phần iii

<b>Thể loại Vè</b>

<b>Vè chim chóc</b>
Nghe vẻ nghe ve

Nghe vè chim chóc
Hay moi hay móc
Vốn thiệt con dơi
Thấy nắng thì phơi
Là con Diệc mốc

Lặn theo mấy gốc
Là chim Thắng Chài
Lông lá thật dài
Là con chim Phướng
Rành cả bốn hướng
Là chim Bồ Câu
Giống lặn thật lâu
Là con Cồng Cộc
Ăn táp sồng sộc
Là con chim Heo
Ham đậu cheo leo
Là chim Lá Rụng
Cắm đầu muốn thụng

</div>
<span class='text_page_counter'>(18)</span><div class='page_container' data-page=18>

<b>VÌ chim chãc</b>
Ðậu ở trên mây

Là trái đậu rồng
Ðủ vợ đủ chồng
Là trái đu đủ
Cắt ra nhiều mủ
Là trái chuối chát
Mình tựa gà ác
Trái khóm, trái thơm
Cái đầu chơm bơm
Là trái bắp nấu
Hình thù xâu xấu
Trái cà dái dê
Ngứa giãy tê tê
Là trái mắt mèo

Khoanh tay lo nghèo
Là trái bần ổi

</div>
<span class='text_page_counter'>(19)</span><div class='page_container' data-page=19>

Trứng cá ngon ngon
Ăn thấy giòn giòn
Là ổi xá-lị

U buồn, bi lụy
Là trái sầu riêng
Sánh với tay tiên
Là trái phật thủ
Tiền bạc đầy đủ
Chính là trái sung
Tóc mọc lung tung
Là chơm chơm trốc
Xù xì da cóc

Là mãng cầu xiêm
Nghe tên phát thèm
Me chua, xoài tượng
Ăn nhiều thì ớn

Là lê-ki-ma (trái trứng gà)
Có sọc, có hoa

</div>
<span class='text_page_counter'>(20)</span><div class='page_container' data-page=20>

Trái bí khơng sai
Gốc ở nước ngồi
Trái nho, trái táo
Nhai nghe rào rạo
Ðậu phộng, hột điều

Ðựng được thiệt nhiều
Là trái bình bát

Muốn ăn đập nát
Trái lựu chớ chi
Cho bú trẻ thơ
Là trái vú sữa

</div>
<span class='text_page_counter'>(21)</span><div class='page_container' data-page=21>

<b>vÌ rau</b>
Nghe vẻ nghe ve

Nghe vè các rau.
Thứ ở hỗn hào,
Là rau ngành ngạnh.
Trong lịng khơng chánh,
Vốn thiệt rau lang.

Đất ruộng bị ngang,
Là rau muống biển.
Quan địi thầy kiện
Bình bát nấu canh.
Ăn hơi tanh tanh,
Là rau dấp cá.
Có cha có mẹ,
Rau má mọc bờ.

Thị tay sợ dơ,
Nó là rau nhớt.
Rau cay như ớt,
Vốn thiệt rau răm.

Sống trước ngàn năm,
Là rau vạn thọ.

Tánh hay sợ nợ,
Vốn thiệt rau co.
Làng hiếp chẳng cho,
Nó là rau húng.
Lên chùa mà cúng,
Vốn thiệt hành hương.
Giục ngựa buông cương,
Là rau mã đề.

<b>vÌ hoa</b>
Tháng giêng nắng lắm,

Nước biển mặn mịi.
Vác mai đi xoi,
Là bơng hoa giếng.
Hay bay hay liệng,
Là hoa chim chim.
Xuống biển mà chìm,
Là bơng hoa đá.
Bầu bạn cùng cá,
Là đá san hô.

</div>
<span class='text_page_counter'>(22)</span><div class='page_container' data-page=22>

Đi mà đụng vách,
Là hoa mù u.
Cạo đầu đi tu,
Là bông hoa bụt.
Khói lên nghi ngút,

Là hoa hắc hương.
Nước chảy dầm đường,
Là hoa mồng tơi.

Rủ nhau đi cưới,
Là hoa bông dâu.
Nước chảy rạch sâu,
Là hoa muống biển.
Rủ nhau đi kiện,
Là hoa mít nài.
Gái mà theo trai,
Là hoa phát nhũ.
Đêm nằm không ngủ,
Là hoa nở ngày.
Ban chẳng lìa cành,

Là bơng hoa cúc.
Nhập giang tùy khúc,
Là bơng hoa chìu.
Ở mà lo nghèo,
Là hoa đu đủ.
Đi theo cậu chủ,
Là hoa mầng quân.
Đánh bạc cố quần,
Là bông hoa ngỗ.
Ngồi mà choán chỗ,
Là hoa dành dành.
Giận chẳng đua tranh,
Là bông hoa ngải.
Bắt đi tha lại,

Là hoa phù dung.
Ăn ở theo đường,
Là bông hoa thị.
Theo mẹ bán bí,
Là hoa hanh hao.

<b>vÌ c¸ biĨn</b>

Hai bên cô bác,
Lẳng lặng mà nghe.
Nghe tôi kể cái vè
Ngư lương, tử hổ
Lý sâm, lý chuối,
Dưới rạch, dưới ngòi

Cá nục, cá úc, cá thơm, cá thác
Hơi nào mà kể hết cá nơi làng này
Thần linh chiêm bái

</div>
<span class='text_page_counter'>(23)</span><div class='page_container' data-page=23>

Lẳng lặng mà nghe

Cá nuôi thiên hạ là con cá cơm,
Không ăn bằng mồm là con cá ngác.
Không ăn mà ú là con cá voi,

Hai mắt thòi lòi là cá trao tráo.
Không may quần áo là con cá chim,
May áo không kim là con duối dẻ.
Sống lâu mạnh khoẻ là cá trường sanh.
Ờ ngoài đầu gành là cá bống cát,

Đi thời xách mác là con cá đao,
Đốn cây mà rào là con cá chép.
Nó kêu óp ép là con cá heo,
Buộc mà treo là cá cờ phướng
Để lên mà nướng là cá nóc vàng

Để được hai thồn (*) là cá nhám nghệ.
Đi thời chậm trễ là cá lù đù,

Đầu óc chù vù là con cá úc.
Bắt lên chặt khúc là con cá sòng,
Vợ đánh với chồng là con cá sào.
Mình cũng như dao là cá lưỡi trâu,
Eo đầu ngắn cổ là con cá ét.

Miệng mồm lép xẹp là con cá móm,
Chơi trăng cả hám là con cá thu.

Vừa sủa vừa tru là cá hàm chó,
May ngồi xỏ rỏ là cá hàm be.
Lắng tai mà nghe là con cá mỏng,
Việc làm cho chóng là con cá mau.
Lãi đãi theo sau là con cá nóc,
Chân đi lốc thốc là con cá bò.
Ăn chẳng hay no là con cá liệc,
Gái tham huê nguyệt là con cá dâm.
Lấy cây mà đâm là cá nhám nhọn,
Nước da lạm xạm là cá nhám trâu.
Mặt trắng làu làu là cá bạc má,

Hình đen như quạ là cá ơ mun.
Đặt giữa đình trung là cá ơng sáp,
Vừa đi vừa táp là cá dọ đàng.
Kiều (*2) lạc khua vang là con cá
ngựa,

Rước thấy về chữa là cá tà ma.
Đi xét từ nhà là con cá sát,
Đắp bờ mà tát là cá ở mương.

Giống không biết đường là con cá lạt
(*3)...

</div>
<span class='text_page_counter'>(24)</span><div class='page_container' data-page=24>

<b>vÌ c¸</b>

Nghe vẻ nghe ve
Nghe vè lồi cá.
No lịng phỉ dạ,
Là con cá cơm.

Không ướp mà thơm,
Là con cá ngát.

Liệng bay thoăn thoắt,
Là con cá chim.

Hụt cẳng chết chìm,
Là con cá đuối.
Lớn năm nhiều tuổi,
Là cá bạc đầu.

Đủ chữ xứng câu,
Là con cá đối.
Nở mai tàn tối,
Là cá vá hai.

Ttrắng muốt béo dai,
Là cá úc thịt.

</div>
<span class='text_page_counter'>(25)</span><div class='page_container' data-page=25>

Cá lác, cá dưa.
Cá voi, cá ngựa,
Cá rựa, cá dao.
Úc sào, bánh lái,
lăn hải, cá sơn.
Lờn bơn, thác lác,
Cá ngác, dày tho.
Cá rô, cá sặt,
Cá sát, cá tra.
Mề gà, dải áo,
Cá cháo, cá cơm,
Cá mờn, cá mớn,
Sặc bướm, chốt hoa.
Cá xà, cá mập,
Cát tấp, cá sòng.
Cá hồng, chim diệp,
Cá ép, cá hoa.

</div>
<span class='text_page_counter'>(26)</span><div class='page_container' data-page=26></div>
<span class='text_page_counter'>(27)</span><div class='page_container' data-page=27>

Cá hố, cá lăn.
Cá căn, cá viễn,
Rô biển lép xơ.
Cá bơ, chim rắn,

Cá phướng, rồng rồng
Trên bông trao tráo,
Cá sọ, cá nhồng.
Tịng tong, mộc tích,
Úc phịch, trê bầu.
Bông sao, bông trắng,
Càn trảng xanh kỳ.
Cá he, cá mại,
Mặt quỷ, cá linh.
Cá chình, ốc gạo,
Thu áo, cá kè,
Cá ve lẹp nấu,
Từ mẫu thia thia,
Cá bè trên mễ,
Đi ó bè chan.
Nóc vàng, cá rói,
Cá lủi, con cù.
Rơ lờ, tra dấu,

</div>
<span class='text_page_counter'>(28)</span><div class='page_container' data-page=28>

Cá mực, cá mau
Chim câu, cá huột
Sọc sọc cá lầm.
Cá rầm, cá thiểu,
Nhám quéo chim gian.
Cá ong, cá quít,

</div>
<span class='text_page_counter'>(29)</span><div class='page_container' data-page=29>

<b>Phần iv</b>

<b>Trò chơi dân gian</b>

</div>
<span class='text_page_counter'>(30)</span><div class='page_container' data-page=30>

<b>Chuẩn bị:</b>

Sàn nhà sạch sẽ.
<b>Luật chơi:</b>

<b> </b>Khi cõu cui của bài đồng dao chạm vào chân trẻ n o thỡ tr ú c co
chõn li.

<b>Cách chơi:</b>

</div>
<span class='text_page_counter'>(31)</span><div class='page_container' data-page=31>

<b>Tập tầm vông</b>
<b>Chuẩn bị:</b>

Cho trẻ học thuộc lời ca bài tập tầm vông.
<b>Luật chơi:</b>

c li ca rừ ràng, nắm chặt tay có giấu vật nhỏ (hạt sỏi, hạt na…). Chỉ
đúng tay giấu đồ vật khi lời ca ó dt.

<b>Cách chơi:</b>

cho tr ngi (hoc ng) thnh tng ụi quay mặt vào nhau. Trong mỗi đơi
có một trẻ đợc cơ chỉ định giấu kín 1 vật trong tay. Trẻ A đa hai tay ra sau lng và
giấu vật vào tay nào tuỳ thích. Cả hai cùng đọc lời ca:

TËp tầm vông
Tay nào không
Tay nào có,
Tập tầm vó
Tay nào có,

Tay nào không?

</div>
<span class='text_page_counter'>(32)</span><div class='page_container' data-page=32>

<b>bịt mắt bắt dê</b>

<b>Chuẩn bị:</b>

Sân chơi sạch sẽ, thoáng mát. Khăn để bịt mắt
<b>Luật chơi:</b>

Khi ngời bịt mắt bắt đợc ai thì ngời đó phải thay thế
<b>Cách chơi:</b>

Chơi trị bịt mắt bắt dê. Một người xung phong để mọi người bịt mắt lại bằng
một chiếc khăn để khơng nhìn thấy, những người còn lại đứng thành vòng tròn
quanh người bị bịt mắt.

Mọi người chạy xung quanh người bị bịt mắt đến khi nào người đó hơ “bắt
đầu” hoặc “đứng lại” thì tất cả mọi người phải đứng lại, khơng được di chuyển nữa.
Lúc này người bị bịt mắt bắt đầu lần đi xung quanh để bắt được ai đó, mọi người
thì cố tránh để khơng bị bắt và tạo ra nhiều tiếng động để đánh lạc hướng. Đến khi
ai đó bị bắt và người bị bịt mắt đoán đúng tên thì người đó sẽ phải ra “bắt dê”, nếu
đốn sai lại bị bịt mắt lại và làm tiế

</div>
<span class='text_page_counter'>(33)</span><div class='page_container' data-page=33>

<b>Lộn cầu vồng:</b>

<b>Chuẩn bị:</b>

Sân rộng sạch sẽ, thoáng mát.
<b>Luật chơi: </b>

Khi đọc hết lời đồng dao thì 2 trẻ cùng chui qua tay về 1 phía.
<b>Cách chơi:</b>

Từng cặp trẻ đứng đối mặt nhau cầm tay nhau, rồi vừa đọc bài đồng dao,
vừa vung tay sang 2 bên theo nhịp.

Khi đọc đến tiếng cuối cùng của lời đồng dao cả 2 trẻ cùng chui qua tay
nhau về 1 phía, quay lng vào nhau, cầm tay nhau hạ xuống dới, tiếp tục đọc lời
đông dao, đến tiếng cuối cùng lại chui qua tay trở về t thế ban đầu

<b>Chi chi chµnh chµnh</b>

<b>ChuÈn bị:</b>

Chỗ chơi sạch sẽ thoáng mát.
<b>Luật chơi:</b>

Khi c ht li đơng dao thì bạn chơi phải nhanh chóng rụt tay ra, cịn bạn
x tay chụm vào để nắm đợc ngón tay ca bn cựng chi.

<b>Cách chơi:</b>

Trong nhúm chi ( khoảng 5-6 trẻ), một trẻ xòe bàn tay( làm cái) để các trẻ
khác đặt ngón trỏ vào. Tất cả trẻ đọc lời đồng dao.

Trẻ vừa đọc bài đồng dao vừa đặt ngón trỏ vào lịng bàn tay của trẻ làm cái.

Đến chữ “ập” thì người đó nắm tay lại, cịn mọi người thì cố gắng rút tay thật

mạnh, ai rút khơng kịp bị nắm trúng thì xịe ra, đọc cõu ng dao cho ngi khỏc

chi.

<b>Dung dăng dung dẻ</b>

<b>Chuẩn bị: </b>

</div>
<span class='text_page_counter'>(34)</span><div class='page_container' data-page=34></div>
<span class='text_page_counter'>(35)</span><div class='page_container' data-page=35></div>
<span class='text_page_counter'>(36)</span><div class='page_container' data-page=36></div>
<span class='text_page_counter'>(37)</span><div class='page_container' data-page=37></div>
<span class='text_page_counter'>(38)</span><div class='page_container' data-page=38></div>

<!--links-->