<span class='text_page_counter'>(1)</span><div class='page_container' data-page=1>

đại cáo bình ngơ

<b>A. mục tiêu bài học</b>

1, Nắm đợc những nét chính về cuộc đời và sự nghiệp tác giả Nguyễn
<i>Trãi, một anh hùng giải phóng dân tộc, danh nhân văn hố thế giới.</i>
<i> </i><b> 2</b><i>, Nắm đợc những giá trị lớn về nội dung và nghệ thuật của Đại Cáo </i>
<i>Bình Ngơ: là bản tun ngơn độc lập chủ quyền của dân tộc, bản cáo </i>
<i>trạng tội ác của kẻ thù, bản hùng ca về cuộc khởi nghĩa Lam Sơn, áng văn</i>
<i>yêu nớc giàu t tởng nhân văn. Đồng thời ĐCBN cịn là áng văn chính </i>
<i>luận mẫu mực. Qua đó giáo dục bồi dỡng ý thức độc lập, niềm tự hào dân</i>
<i>tộc cho các em HS.</i>

<b>B. ph¬ng tiƯn thùc hiƯn</b>

<i><b>--SGK, SGV.</b></i>
<i><b>- ThiÕt kÕ bµi häc.</b></i>

<b> c. Tiến trìng dạy học</b>

<i><b>1. Kiểm tra bài cũ</b></i>
<i><b>2. Giới thiƯu bµi míi:</b></i>

Đầu thế kỉ XV, trên bầu trời Đại Việt toả sáng rạng ngời một ngôi
sao, một con ngời đẹp nhất và cũng có nỗi oan thảm khốc nhất: ức
Trai Nguyễn Trãi. Ta sẽ học kĩ hơn tác giả này ở chơng trìnhlớp 10
THPT.

<b>Phơng pháp</b> <b>Nội dung cần đạt</b>

<b>GV: Cho H/S đọc tiểu</b>
<b>dẫn SGK</b>

<b>GVH</b>: <i><b>Nhớ và kể lại cuộc</b></i>
<i><b>đời của Nguyễn Trãi đã</b></i>
<i><b>học ở THCS ?</b></i>

GV: <b>Cho H/S đọc mục 1</b>
<b>SGK, gọi HS trả lời</b>

<b>GVH:</b> <i><b>Anh (chÞ) h·y cho</b></i>
<i><b>biết những tác phẩm</b></i>
<i><b>chính của nhà thơ ? </b></i>

<b>GVH: </b><i><b>Anh (chÞ) hiĨu nh</b></i>

<b>I. Giíi thiƯu chung</b>
<b>1. Tác giả:</b>

<b>HSĐ&TL: </b>

- Nguyn Trói (1380 1442) l con của Nguyễn ứng Long
(sau đổi thành Nguyễn Phi Khanh) và bà Trần Thị Thái (con
của Trần Nguyên Đán).

- Sớm mồ côi mẹ, hai cha con đỗ Thái học sinh ( Tiến sĩ)
cùng năm (1400) và làm quan dới Triu H.

- Năm 1407, giặc Minh cớp nớc ta

- ễng giúp Lê Lợi tiến hành cuộc khởi nghĩa Lam Sơn thắng
lợi, hăm hở tham gia công cuộc xây dựng đất nớc nhng bị

bọn gian thần dèm pha, bị nghi oan và không đợc tin dùng.
- Năm 1439, ông xin về ở ẩn tại Côn Sơn. Năm 1440, Lê
Thái Tông vời ông ra giúp nớc trở lại. Năm 1442 vụ án Lệ
chi viên xảy ra…mãi đến năm 1464 vua Lê Thánh Tông mới
minh oan cho ông.

=> Nguyễn Trãi là bậc đại anh hùng dân tộc, danh nhân văn
hoá thế giới, đồng thời cũng là ngời phải chịu oan khiên nhất
trong lịch s.

<b>2. Sự nghiệp thơ văn.</b>
<i><b>a, Những tác phẩm chính:</b></i>

<b>HSĐ&TL:</b>

* <b>Đại cáo bình Ngơ,</b> áng thiên cổ hùng văn, bản tuyên ngôn
độc lập thứ 2 của dân tộc Việt Nam.

* <i><b>Quân trung từ mệnh tập</b></i>, có sức mạnh bằng 10 vạn quân.
* <b>D địa chí: </b>cuốn sách địa lí đầu tiên ở nớc ta.

* Hai tËp thơ<b>ức Trai thi tập </b>và<b> Quốc âm thi tập.</b>
<b>b, Nguyễn TrÃi, nhà văn chính luận kiệt xuất.</b>

</div>
<span class='text_page_counter'>(2)</span><div class='page_container' data-page=2>

<i><b>thế nµo lµ mét nhà văn</b></i>
<i><b>chính luận kiệt xuất ?</b></i>

<b>GVH:</b> <i><b>Anh (chÞ) hiĨu nh</b></i>
<i><b>thÕ nµo lµ mét nhà thơ</b></i>
<i><b>trữ tình ? dẫn chứng ?</b></i>

<b>GV: Cho HS đọc tiểu</b>
<b>dẫn trong SGK.</b>

<b>GVH:</b> <i><b>Anh (chị) hãy cho</b></i>
<i><b>biết đặc điểm của thể loại</b></i>
<i><b>Cáo, chủ đề và bố cục</b></i>
<i><b>của bài Cáo Bình Ngơ ?</b></i>
<b>GV: Gọi HS đọc diễn</b>
<b>cảm bài Cáo.</b>

<b>GVH: </b><i><b>Luận đề chính</b></i>
<i><b>nghĩa đợc hiểu nh thế</b></i>
<i><b>nào ở đoạn một ?</b></i>

<b>GVH: </b><i><b>Anh (chÞ) h·y cho</b></i>
<i><b>biÕt NguyÔn Tr·i tố cáo</b></i>
<i><b>tội ác của giặc Minh trên</b></i>
<i><b>lập trờng nào ?Thủ pháp</b></i>
<i><b>nghệ thuật, giọng điệu</b></i>
<i><b>khi miêu tả ?</b></i>

<b>GVH: </b><i><b>Tỏc giả đã khắc</b></i>
<i><b>hoạ hình tợng Lê Lợi với</b></i>
<i><b>những phẩm chất nh thế</b></i>
<i><b>nào ?</b></i>

<b>GVH: </b><i><b>Nguyễn TrÃi tuyên</b></i>
<i><b>bố điều gì trớc toàn thiên</b></i>
<i><b>hạ ?</b></i>

<b>GV: Cho HS đọc ghi</b>
<b>nhớ, dặn dò hc thuc</b>

+ Dựa vào luận điểm cốt lõi, xuyên suốt: t tởng nhân nghĩa,
yêu nớc thơng dân.

+ Có sự lập luận chặt chẽ, sắc bén, giọng điệu linh hoạt.
c<i><b>, Nguyễn TrÃi, nhà thơ trữ tình sâu s¾c</b></i>

+ Ơng là một con ngời bình thờng, trần tục hồ quyện với con
ngời anh hùng vĩ đại.

+ Ơng đau nỗi đau con ngời, yêu tình yêu con ngời, đau đớn
chứng kiến thói đời nghịch cảnh: <i><b>hoa thờng hay héo cỏ </b></i>
<i><b>th-ờng tơi</b><b>…</b></i>

<i><b>+ </b></i>Khát khao dân giàu nớc mạnh, n ấm thanh bình. Tình
cảm vua tơi, cha con, gia đình bạn bè, quê hơng chân thành.
+ Tình cảm thiên nhiên phong phú: khi thì hồnh tráng, lúc
thì xinh xắn tinh vi, êm đềm ngọt ngào.

- <b>VỊ mỈt nghƯ tht:</b>

+ Có cống hiến đặc biệt trong thơ Nơm: sáng tạo cải biến thể
loại, sử dụng hình ảnh quen thuộc, dân dã bình thờng rất Việt
Nam, cảm xúc thơ tinh tế.

<b>II. Nội dung chính</b>
<b>1, Vài nét về tác phẩm</b>

<b>HSĐ&TL</b>

<b>HSPB:</b> + Một thể loại văn nghị luận cổ có nguồn gốc từ TQ
đ-ợc vua chúa dùng để tuyên bố, trình bày một sự nghiệp, sự
kiện trọng đại.

+ Đại cáo bình Ngơ: là bản bá cáo lớn, trọng đại đối
với toàn thiên hạ về việc đã đánh xong giặc Ngô.

+ Bố cục: SGK

<b>2, Đọc </b><b> Hiểu tác phÈm</b>
<b>HS§&TL</b>

<b>a, T tởng nhân nghĩa và sự khẳng định chủ quyn</b>

<b>- Hai câu đầu nêu cao t tởng nhân nghĩa yên dân trừ</b>
bạo. Nhân nghĩa là chống xâm lợc, thơng dân mà phạt kẻ có
tội. Vµ nh vËy lµ chÝnh nghÜa.

- Tiếp theo là chân lí khách quan về độc lập chủ quyền của
n-ớc Đại Việt: thời gian, cơng vực lãnh thổ, lịch sử vn hoỏ.

<b> c,Bản cáo trạng hùng hồn đẫm nớc mắt:</b>

<b>- </b>Nhà thơ đứng trên lập trờng dân tộc và nhân dân phê phán,
vạch tội, kết án công minh và nghiêm khc.

+ Âm mu, quỷ kế của giặc khi chúng dùng luận điệu xảo trá:
phù Trần diệt Hồ.

+ Ch trng cai trị vô nhân đạo, hà khắc: tàn sát ngời vô tội,
bóc lột dã man, huỷ diệt cả mơi trờng sống.

+ Kết thúc bản cáo trạng bằng hai câu đanh thép: “Độc ác
thay…”. Dùng cái vơ hạn để nói cái vơ hạn, lấy cái vơ cùng
để nói cái vơ cùng.

<b>c, Qu¸ trình chinh phạt gian khổ và chiến thắng vẻ vang</b>

* Hình tợng ngời anh hùng Lê Lợi và những năm tháng gian
nan của cuộc khởi nghĩa.

* Quá trình phản công chiÕn th¾ng.

<b>d, Tuyên bố chiến quả, khẳng định sự nghiệp chính</b>
<b>nghĩa.</b>

<b>- </b>Lời tuyên bố trang nghiêm trịnh trọng về nền độc lập dân
tộc, chủ quyền của đất nớc nay đã đợc lập lại. Tơng lai tốt
đẹp đang chờ đón.

- Nhắc đến sức mạnh truyền thống, công lao của tổ tiên và
quy luật thịnh - suy, bĩ - thái mang đậm triết lí phơng đơng.

</div>
<span class='text_page_counter'>(3)</span><div class='page_container' data-page=3>

<b>lßng một phần của bài</b>

</div>

<!--links-->