<span class='text_page_counter'>(1)</span><div class='page_container' data-page=1>

<b>Tăng cường liên hệ thực tế lịch sử địa phương để phát huy tính tích cực,</b>

<b>sáng tạo của học sinh trong việc học tập bộ môn lịch sử</b>

<b>Nguyễn Tự Lực</b>

<b>Kính thưa quí vị đại biêủ các thâỳ cô giáo</b>

Để thực hiện tốt việc dạy và học bộ môn Lịch Sử theo chương trình sách giáo khoa
mới cải cách giáo dục, bên cạnh việc địi hỏi giáo viên khơng ngừng học hỏi nâng cao
trình độ kiến thức, năng lực chun mơn, học sinh tích cực học tập ở nhà, thì một yêu
cầu cấp thiết hiện nay là giáo viên phải đổi mới phương pháp giáo dục. Thực hiện
phương pháp giáo dục mới lấy học sinh làm trung tâm, phát huy được tính tích cực,
sáng tạo, khơi dậy được sự ham hiểu biết, u thích và tìm tịi khám phá lịch sử trong
học sinh.

Bên cạnh việc đổi mới phương pháp giáo dục một trong những yêu cầu hết sức
quan trọng trong giảng dạy bộ môn lịch sử là gắn với lịch sử địa phương trong từng giai
đoạn của lịch sử dân tộc . Tuy nhiên trong thực tế hiện nay việc các em học sinh học hết
Trung học cơ sở, Trung học phổ thông biết và hiểu về lịch sử địa phương Quảng Nam
những danh nhân đất Quảng trong từng giai đoạn của lịch sử dân tộc còn hết sức hạn
chế. Một trong những nguyên nhân quan trọng dấn đến hạn chế trong hiểu biết của các
em về lịch sử địa phương chính là việc giáo viên ít liên hệ với thực tế lịch sử địa phương
trong quá trình giảng dạy, chưa kích thích được sự tìm tịi , khám phá của các em đối
với lịch sử địa phương mình.

Để phát huy được tính tích cực, sáng tạo trong học tập, khơi dậy được sự ham hiểu
biết, u thích tìm tịi khám phá lịch sử trong học sinh thì bên cạnh việc thực hiện nhuần
nhuyễn các phương pháp mới, giáo viên cần tăng cường liên hệ thực tế địa phương, đưa
kiến thức lịch sử địa phương vào trong bài dạy. Giáo viên càng đưa các kiến thức sát với
địa phương mình Tỉnh, Huyện ... vào bài dạy, càng làm bài học thêm phong phú, sinh
động. Qua kiến thức lịch sử địa phương được cung cấp học sinh biết, hiểu về lịch sử địa

phương mình qua đó giáo dục các em lịng tự hào về vùng đất mình sinh ra và đang sinh
sống từ đó kích thích khơi dậy sự ham hiểu biết, tìm tịi khám phá về lịch sử dịng tộc,
q hương, địa phương mình đang sinh sống và cao hơn là lịch sử đất nước dân tộc Việt
Nam.

Để tăng cuờng liên hệ với thực tế, lịch sử địa phương khơi dậy sự ham hiểu biết,
tìm tịi, khám phá Lịch Sử, tìm hiểu các nhân vật anh hùng của quê hương Quảng nam.
Chúng tôi đã thực hiện các biện pháp cụ thể như sau:

<b> 1/Giáo viên thường xuyên tìm tịi, nghiên cứu lịch sử địa phương Quảng Nam và</b>
<b>dành một thời gian phù hợp để liên hệ kiến thức lịch sử địa phương Quảng Nam</b>
<b>trong từng tiết dạy </b>

</div>
<span class='text_page_counter'>(2)</span><div class='page_container' data-page=2>

Giáo viên đặt câu hỏi: Em có biết nhân dân Quảng nam- Đà Nẵng đã làm gì để
chống thực dân Pháp xâm lược ? Sau đó giáo viên cung cấp cho học sinh những việc
nhân dân Quảng nam- Đà Nẵng đã làm để chống Pháp:

- Thực hiện vườn không nhà trống, di dời vào trong phòng tuyến.

- Cùng quân triều đình xây dựng phịng tuyến bao vây qn giặc ở ngoài bãi biển.
- Nghĩa quân Phạm Gia Vĩnh, Đào Từ, Nguyễn Duy phối hợp chặt chẽ với quân triều
đình dưới sự chỉ huy của Nguyễn Tri Phương đã dùng sọt tre, thúng gỗ chứa đất đá
để lấp dịng sơng Vĩnh Điện chặn đường tiến của quân Pháp.

Với việc làm đó nhân dân Quảng nam- Đà Nẵng đã có đóng góp quan trọng trong
chiến cơng đầu ngăn chặn bước tiến quân đầu tiên của quân xâm lược, làm thất bại
âm mưu đánh nhanh thắng nhanh của Pháp,buộc Pháp phải thay đổi kế hoạch và
chuyển quân vào Gia Định .

<b> - Ở bài : </b>Phong trào yêu nước chống Pháp từ đầu thế kỉ XX

<b> </b>đến năm 1918

<b> + Phần 1:</b> Phong trào Đông Du (1905-1909)

Giáo viên liên hệ năm 1903 Phan Bội Châu đã vào Quảng Nam tìm gặp Nguyễn
Thành ( Hiệu là Tiểu La ) tại quê ông để bàn đại sự, sau này ông là quân sư của Sào
Nam trong tổ chức Duy Tân Hội một tổ chức của Phong trào Đông Du ở Quảng Nam
.

Giáo viên đặt câu hỏi : Em biết về Nguyễn Thành ( Tiểu La ) ? Học sinh có thể trả
lời, Giáo viên tiếp tục bổ sung và giới thiệu và cung cấp thêm thông tin về Nguyễn
Thành . Nguyễn Thành ( Hiệu là Tiểu La ) sinh năm 1863 mất năm 1911 . Q qn xã
Bình Q huyện Thăng bình tỉnh Quảng nam. Sau Phong trào nghĩa hội ở Quảng Nam
do Trần Văn Dư khởi xướng, ông bị Pháp bắt giam một thời gian, sau khi được thả tự do
ông về quê ẩn thân (Từ năm 1887 đến 1903) tại Nam Thành Sơn Trang. Năm 1903 ông
gặp Phan Bội Châu, cả hai ông đều đứng trên lập trường Tôn Quân và dùng bạo lực
đuổi Pháp ra khỏi đất nước, xây dựng một nước Việt Nam do Cường Để (cháu Nguyễn
Phúc Cảnh) làm minh chủ. Sau Phong trào chống thuế ở Trung kỳ ông bị bắt và bị kết
án khổ sai chung thân đày ra Côn đảo tháng 8 -1908 và mất ngoài đảo năm 1911, thọ 48
tuổi.

+ Phần 3: Cuộc vận Duy Tân và phong trào chống thuế ở Trung kỳ (1908), giáo viên
liên hệ đây là phong trào diễn ra mạnh mẽ ở Trung Kỳ, đặc biệt là Quảng Nam và
những người lãnh đạo chủ yếu của phong trào đều là người Quảng Nam như: Phan Chu
Trinh, Huỳnh Thúc Kháng, Trần Quí Cáp, Trần Cao Vân ...

Giáo viên giới thiệu về tiểu sử Phan Chu Trinh sinh năm 1872 mất năm 1926 .
Quê quán nay là thôn Tây Hồ, xã Tam Lộc, Tam Kỳ ( nay là huyện phú ninh ) tỉnh
Quảng nam.

* Năm 1901 (30 tuổi) ông đỗ Phó Bảng, ơng là người khởi xướng cuộc cuộc vận Duy
Tân ở Trung Kỳ.

* Sau phong trào chống thuế ở Trung kỳ, ông bị bắt và đày ra Côn đảo. Năm 1911
được Pháp thả tự do, sau đó ơng sang Pháp và hoạt động tại Pháp.

</div>
<span class='text_page_counter'>(3)</span><div class='page_container' data-page=3>

<b>* Về việc hưởng ứng lời kêu gọi của chủ tịch Hồ Chí Minh về “Tuần lễ vàng”,</b>
<b>xây dựng “Quĩ độc lập”. </b>Giáo viên liên hệ nhân dân Quảng Nam - Đà Nẵng đã
quyên góp được 20/370 kg vàng và hàng tấn đồng để chế tạo vũ khí. Trong đó có cả
bơng tai, nhẫn cưới, nồi đồng , mâm đồng thậm chí cả Đỉnh đồng, Lư đồng ...

* <b>Dạy phong trào Cách mạng Miền Nam trong những năm 1954 - 1960</b>: Khi nói
về bộ mặt phản động của chính quyền Diệm trong việc khủng bố đàn áp dã man phong
trào đấu tranh của nhân dân Miền Nam. Giáo viên liên hệ thực tế: Ở Tam Kỳ trước đây
và Phú Ninh ngày nay có 2 chứng tích về tội ác của Mỹ, Diệm trong thời kỳ này em có
biết đó là những di tích Lịch sử nào khơng ? Giáo viên trên cơ sở câu trả lời của học
sinh đồng thời giới thiệu cho cho các em biết về cuộc đấu tranh Chiên Đàn và tội ác của
Mỹ , Diệm ở khu chứng tích Rừng Cấm Khánh Thọ.

- Về cuộc đấu tranh Chiên Đàn: Đây là cuộc đấu tranh quyết liệt giữa nhân dân ta và
địch đòi thực hiện hiệp định Giơ - ne - vơ địch đã dã man nổ súng tàn sát nhân dân
làm hàng trăm người chết và bị thương. Hiện nay tại nơi nổ ra cuộc đấu tranh chúng ta
đã xây dựng nhà tưởng niệm những đồng bào đã hy sinh trong cuộc đấu tranh này.

- Về chứng tích khu Rừng Cấm Khánh Thọ ở Tam Thái (Phú Ninh) giáo viên cung
cấp cho học sinh rõ: Chính tại nơi đây chính quyền Ngơ Đình Diệm đã tra tấn hết sức dã
man và giết hại rất nhiều các chiến sĩ cách mạng trong những năm 1954-1960.

<b>* Khi dạy về cuộc kháng chiến chống Mỹ</b>: Giáo viên liên hệ thực tế địa đạo Kỳ

Anh nay ở xã Tam Thăng thành phố Tam Kỳ. Địa đạo Kỳ Anh được hình thành trong
những năm 1965-1967, thời kỳ đế quốc Mỳ đang thi hành chiến lược “Chiến tranh Cục
bộ” ở Miền Nam. Tổng chiều dài của địa đạo lên đến hơn 10.000 m được đào theo dạng
bàn cờ, quanh co, uốn khúc, nhiều ngõ ngách có đoạn xuyên qua nước giếng nhà dân,
xuyên qua đất cóc ... Trong lịng địa đạo có hầm cứu thương, kho chứa lương thực hầm
chỉ huy hầm cảnh giới ...Dựa vào địa đạo, cán bộ, chiến sĩ và nhân dân ta nhiều lần tấn
cơng, truy kích gây cho địch nhiều tổn thất nặng nề. Địa đạo là căn cứ địa vững chắc
cho cả vùng đơng Tam Kỳ vào thời điểm khó khăn ác liệt nhất trong cuộc kháng chiến
chống Mỹ trong những năm 1965-1969. Địa đạo Kỳ anh đã được Bộ văn hoá thơng tin
cơng nhận là di tích quốc gia.

<b>* Ở phần chiến lược “Chiến tranh Cục bộ”:</b> Giáo viên đặt câu hỏi: Em có biết vì
sao Bác Hồ tặng nhân dân Quảng Nam - Đà Nẵng tám chữ vàng “Trung dũng, Kiên
cường đi đầu diệt Mỹ không” ? Sau khi học sinh trả lời giáo viên nhấn mạnh : Đơn vị
quân đội Mỹ đầu tiên đặt chân đến Việt Nam đổ bộ xuống cảng Đà Nẵng. Nên quân dân
Quảng Nam - Đà Nẵng là những người đầu tiên đối đầu với quân đội viễn chinh Mỹ, Và
trận thắng Mỹ đầu tiên trên chiến trường Miền Nam đó chính là chiến thắng Núi Thành.
Tại Núi Thành ngày 26.5.1965 72 chiến sĩ của tiểu đoàn 70 và 12 chiến sĩ của đại đội
đặc công V16 đã tấn công phủ đầu quân Mỹ và giành thắng lợi vang dội tiêu diệt gọn
một đại đội quân viễn chinh Mỹ, 139 tên xâm lược đã phải đền tội tại đây. Từ đây xuất
hiện khẩu hiẹu “Tìm Mỹ mà đánh, gặp Mỹ là diệt” lan rộng khắp Miền Nam.

</div>
<span class='text_page_counter'>(4)</span><div class='page_container' data-page=4>

chỉ cách tỉnh đường Quảng Tín mà ngày nay là UBND Tỉnh Quảng Nam không đầy 1
km đường chim bay.

<b> 2/ Song song với việc truyền thụ kiến thức, liên hệ thực tế lịch Sử địa phương</b>
<b>giáo viên cần tăng cường kiểm tra việc nắm bắt, hiểu biết về lịch sử địa phương</b>
<b>Quảng Nam của học sinh trong kiểm tra miệng, bài tập kiểm tra 15’, bài tập kiểm</b>
<b>tra 1 tiết...</b>

Ví dụ: Trong phần kiểm tra bài cũ phần tình hình chiến sự trên chiến trường Đà Nẵng
. Sau khi học sinh trả lời, giáo viên hỏi câu hỏi phụ về kiến thức lịch Sử địa phương:
Nhân dân Quảng nam- Đà Nẵng đã làm gì để chống thực dân Pháp xâm lược ?

Khi kiểm tra bài cũ ở phần “Chiến tranh Cục bộ” Giáo viên hỏi câu hỏi phụ: Em có
biết vì sao Bác Hồ tặng nhân dân Quảng Nam - Đà Nẵng tám chữ vàng “Trung dũng,
Kiên cường đi đầu diệt Mỹ không” ?

<b> 3 / Giáo viên hướng dẫn học sinh về nhà tìm hiểu sưu tầm về lịch sử dịng họ,</b>
<b>các danh nhân đất Quảng, tìm hiểu về các di tích văn hố lịch sử ở địa phương</b>
<b>theo hướng dẫn:</b>

* Tìm hiểu về dòng tộc:

- Tộc họ em chuyển vào vùng đất Quảng Nam Từ khi nào ?

- Trước cách mạng tháng tám trong tộc họ em những ai đỗ đạt ra làm quan và có
đóng góp gì cho đất nước ?

- Trong tộc họ em những ai có nhiều đóng góp cho cách mạng ? có bao nhiêu liệt sĩ
?

* Tìm hiểu sưu tầm về các danh nhân đất Quảng
- Họ tên:

- Năm sinh, năm mất:
- Tóm tắt tiểu sử:

-Tóm tắt q trình hoạt động , những đóng góp cho quê hương đất nước:
* Tìm hiểu về các di tích văn hóa lịch sử ở địa phương:

- Tên di tích:

- Sơ lược q trình hình thành:
- Nội dung di tích;

- Di tích đó khơi dậy cho em điều gì ?

<b> 4 / Giáo viên thường xuyên kiểm tra vở bài tập, sổ tay ghi chép lịch sử địa</b>
<b>phương và kịp thời động viên những em tích cực tìm hiểu sưu tầm về lịch sử dòng</b>
<b>họ, các danh nhân đất Quảng, tìm hiểu về các di tích văn hố lịch sử ở địa phương</b>
<b>theo hướng dẫn của giáo viên.</b>

Giáo viên có thể lấy điểm miệng hay điểm thực hành

<b> 5/ Đến cuối học kỳ, trong tiết lịch Sử địa phương giáo viên hệ thống các kiến</b>
<b>thức lịch Sử địa phương đã liên hệ cung cấp cho học sinh trong học kỳ theo các nội</b>
<b>dung: </b>

<b> Đối với lớp 8</b>

</div>
<span class='text_page_counter'>(5)</span><div class='page_container' data-page=5>

* Phong trào yêu nước ở Quảng nam trong những năm cuối thế kỉ XIX đầu thế kỉ
XX .

* Phong trào Đông Du ở Quảng nam.

* Phong trào Duy Tân và chống thuế ở Quảng nam.

* Quảng nam trong Phong trào đấu tranh trong thời gian chiến tranh thế giới thứ
nhất 1914-1918.

Đồng thời khắc sâu nâng cao để các em hiểu và nhớ kĩ về lịch sử địa phương Quảng
Nam từ năm 1858 đến năm 1918.

<b>Đối với lớp 9:</b>

Phong trào đấu tranh của nhân dân Quảng nam qua các giai đoạn :
- Trước Cách mạng tháng tám 1945.

- Kháng chiến chống Pháp 1945-1954.
- Kháng chiến chống Mỹ 1954-1975.

- Những thành tựu trong xây dựng đất nước từ 1975 đến nay

Qua thực hiện các biện pháp trên chúng tôi đã thu được những kết quả khả quan như
sau:

<b> 1/ Đối với giáo viên:</b>

- Giúp giáo viên thường xuyên và nhuần nhuyễn trong việc vận dụng sơ đồ Đa - Ri
trong giảng dạy lịch sử, làm cho giờ dạy luôn sinh động, hấp dẫn,

lôi cuốn học sinh trong học tập.

- Luôn tạo hưng phấn cho học sinh trong học tập môn lịch sử, cung cấp và khắc sâu
cho học sinh các kiến thức về lịch Sử địa phương Quảng Nam trong từng giai đoạn
phát triển của lịch sử dân tộc.

- Giáo dục học sinh truyền thống yêu quê hương đất nước, kiên cường bất khuất
trong đấu tranh của nhân dân Quảng Nam. Qua đó giáo dục học sinh lòng tự hào, trân

trọng và biết ơn các anh hùng, danh nhân đất Quảng đã có những cống hiến to lớn
trong sự nghiệp đấu tranh chống ngoại xâm.

<b> 1/ Đối với học sinh :</b>

- Giúp học sinh và hiểu biết những nét lớn của lịch Sử địa phương Quảng Nam trong
sự phát triển của lịch sử dân tộc

- Qua hiểu biết về lịch Sử địa phương Quảng Nam, các danh nhân đất Quảng, học
sinh sẽ càng tự hào về quê hương Quảng Nam.

- Khơi dậy ở học sinh tính tích cực, sáng tạo, tìm tịi khám phá về lịch sử vùng đất
mình đang sống, về lịch sử dịng tộc mình, các danh nhân lịch sử ở địa phương, qua đó
học sinh sẽ ngày càng yêu thích và ham học bộ môn lịch sử.

<b> * BÀI HỌC KINH NGHIỆM. </b>

- Để liên hệ tốt lịch Sử địa phương, gắn với lịch Sử địa phương trong giảng dạy lịch
sử giáo viên phải thường xuyên tìm hiểu nâng cao hiểu biết về lịch Sử địa phương
Quảng Nam, các danh nhân đất Quảng để có thể liên hệ vào bài dạy trong từng giai
đoạn lịch sử.

</div>
<span class='text_page_counter'>(6)</span><div class='page_container' data-page=6>

- Ln sử dụng các câu hỏi kích thích sự hiểu biết của học sinh về lịch Sử địa phương
Quảng Nam, sưu tầm tìm hiểu về tiểu sử , cuộc đời và sự nghiệp của các danh nhân đất
Quảng.

</div>

<!--links-->