- Trang chủ >>
- Y - Dược >>
- Điều dưỡng
VAI TRÒ y học của TIẾT túc (ký SINH TRÙNG NGÀNH điều DƯỠNG SLIDE)
Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (2.05 MB, 45 trang )
VAI TRÒ Y HỌC
CỦA TIẾT TÚC
Tiết túc y học quan trọng
1.Muỗi
2.Bọ chét
3.Chí
4.Rận
5.Cái ghẻ
6.Rệp
7.Ve
8.Ruồi
1.MUỖI
4 giống muỗi liên quan đến y học:
Aedes spp: muỗi vằn
Anopheles spp: muỗi địn xóc
Culex spp: muỗi cỏ
Mansonia spp
Anopheles sp (Muỗi địn
xóc)
Culex sp (Muỗi cỏ)
Aedes sp (Muỗi vằn)
Mansonia sp
Các giống muỗi liên quan đến y học có thể
truyền các bệnh
1. Bệnh sốt rét
2.Giun chỉ gây bệnh phù chân voi
3.Arbovirus :Virus sốt vàng (YF) Virus
Sốt xuất huyết(Dengue)
1. Bệnh sốt rét
Chủ yếu Anopheles spp
- Các loài muỗi Anopheles spp
được coi là truyền bệnh chính
KSTSR phải hội đủ các điều
kiện sau:
Muỗi sống gần người.
Muỗi ưa thích máu người.
Có sự cảm thụ (tương thích)
KSTSR.
2. Giun chỉ
- Có 3 loại giun chỉ ký sinh ở người
được muỗi Wuchereria bancrofti; Brugia
malayi; Brugia timori.
- Có khoảng 40 loài muỗi truyền
giun chỉ thuộc cả 4 giống:
Anopheles, Aedes, Culex, Mansonia.
W.bancrofti do Culex quinquefaciatus.
B.malayi do Mansonia.
B.timori do Anopheles barbirostris.
Bệnh phù chân voi do giun chỉ
3. Arbo virus
Arbo virus phần lớn gây bệnh cho
thú, một phần nhỏ gây bệnh cho
người.
-Virus sốt vàng (YF : yellow fever) : gây
viêm gan, thận xuất huyết và thường
đưa đến tử vong.
-Virus Dengue : gây hội chứng sốt cấp
tính , phát ban, đau bệnh có thể tiến
triển lành tính hoặc gây sốt xuất
huyết shock, thường gặp ở trẻ em.
(Muỗi truyền virus Dengue : Aedes
aegypti, Ae. albopictus)
2.BỌ CHÉT
Xenopsylla
cheopis
Bọ chét chuột
Pulex irritans
Bọ chét người
Bọ chét chó
Bọ chét mèo
4 loại bọ chét quan trọng
1.Xenopsylla cheopis : bọ chét chuột
2.Pulex irritans : bọ chét người
3.Ctenoceplalides felis : bọ chét mèo
4.Ctenoceplalides canis : bọ chét chó
Bọ chét
1.Truyền bệnh dịch hạch
2. Truyền Rickettsia
3. Ký chủ trung gian của sán dải
4. Bọ chét chích đốt người
1.Truyền bệnh dịch hạch
-Bệnh dịch hạch do vi khuẩn
Yersinia pestis
-Bọ chét Xenopsylla cheopis là
vectơ chủ yếu trong truyền bệnh
dịch hạch từ chuột qua người.
-Bọ chét Pulex irritans (vùng ôn
đới) truyền bệnh dịch hạch từ
người sang người.
2. Truyền Rickettsia
- Truyền R.typhi gây sốt phát ban.
- Vectơ chủ yếu : X.cheopis,
Nosopsyllus fasciatus, Lestosylla
segnis truyền qua phân.
3. Ký sinh trung gian của
Giun – Sán
Bọ chét là ký chủ trung gian
(KCTG) nhiều loại giun sán ở thú,
ngẫu nhiên gây bệnh cho người.
Ví dụ : Dipylidium caninum , Hymenolepis
nana
Từ chó mèo
người (Trẻ em)
Vectơ chính : Ctenocephalides canis ,
pulex irritans
. Ký chủ trung gian của
sán
Dipylidium caninum
Bọ chét
chó,
mèo
3. CHÍ = Head louses
CHÍ THÂN = BODY LOUSE
Chí cái
Chí đực
Gai giao hợp
1.Gây ngứa (chủ yếu)
2. Truyền Rickettsia
- Bệnh sốt phát ban ( R. prowazeki ) theo
phân chí nhiễm vào người qua vết
trầy xước do gãi hoặc niêm mạc
mắt.
- Bệnh sốt chiến hào ( R.quintana ) :
gây dịch lớn cho lính trong thời chiến
tranh.
3. Truyền Borrelia recurrentis
B. recurrentis gây sốt hồi qui.
B.recurrentis lưu thông trong dịch tuần
hoàn của chí, B.recurrentis chỉ thoát ra
ngoài khi chí bị nghiền nát. B.recurrentis
