CHUYÊN ĐỀ :BỆNH
ĐÓNG DẤU LỢN
ĐẶT VẤN ĐỀ:
I.GIỚI THIỆU CHUNG
II.
NGUYÊN NHÂN GÂY BỆNH
III.
CƠ CHẾ SINH BỆNH
IV.
TRIỆU CHỨNG
V.BỆNH TÍCH
VI.
PHỊNG BỆNH
VII.
ĐIỀU TRỊ
VIII.
TÀI LIỆU THAM KHẢO
I. GIỚI THIỆU CHUNG
Bệnh đóng dấu lợn (Swine Erysipelas-SE) là một bệnh truyền nhiễm
của loài lợn gây ra do trực khuẩn đóng dấu lợn (Erysipelothrix
rhusiopathiae ).Vi khuẩn gây bại huyết ,xuất huyết,viêm da,ruột,thận
và toàn thân bại huyết ,màng tương dịch và niêm mạc xuất huyết ,lách
sưng to.
II. NGUYÊN NHÂN GÂY BỆNH
• Do trực khuẩn Erysipelothrix rhusiopathiae thuộc họ
Erysipelotrichidae,giống Erysipelothrix.
• Là một trực khuẩn nhỏ ,thẳng ,hơi cong ,kích thước 0,2-0,4*0,82,5micromet,bắt màu Gram (+)
• Trực khuẩn tồn tại trong đất từ những nguồn nhiễm :phân,nước tiểu
của gia súc mang trùng có sẵn trong niêm mạc họng ,amidan và mũi
lợn.Khi gặp điều kiện thuận lợi sẽ trỗi dậy phát bệnh đặc biệt là thời
tiết nắng nóng oi bức độ ẩm cao.
Hình ảnh trực khuẩn trên kính hiển
vi
III.CƠ CHẾ SINH BỆNH
• Hiện nay cơ chế sinh bệnh của trực khuẩn đóng dấu lợn chưa được hiểu biết
đầy đủ .
• Người ta cho rằng chỉ cần có trực khuẩn đóng dấu lợn là có thể gây được bệnh
mà khơng cần có sự tham gia của vi khuẩn nào.VK có sẵn trong cơ thể hoặc từ
ngồi xâm nhập vào qua niêm mạc đường tiêu hóa vào máu gây bại huyết ,độc
tố của vi khuẩn phá hoại thành huyết quản ,làm tắc các viti huyết quản ,gây tụ
máu ,xuất huyết viêm da,gây vết đỏ hoặc hoại tử từng đám trên da
• VK gây xuất huyết hạch ,lách ,thận và các cơ quan tổ chức .Khi bệnh kéo dài
,trong cơ thể lợn xuất hiện kháng thể đặc hiệu ,kháng thể kết hợp với kháng
nguyên là trực khuẩn đóng dấu lợn tại cục bộ gây dị ứng .
IV. TRIỆU CHỨNG
Thời kì ủ bệnh :1-8 ngày ,trung bình từ 3-5 ngày ,
• Biểu hiện ở 3 thể :
Thể cấp tính :
+) con vật sốt cao đột ngột từ 40-42 độ C,bỏ ăn ,uống ,mắt đỏ ngầu ,lồng lộn,húc đầu vào tường
hoặc hộc máu ra rồi chết .
+) Lợn bị bại liệt nặng thường chết sau 2-3h.Lợn có biểu hiện khó thở ,phân táo bón chuyển sang
màu đen ,phân có màng bọc ,nhầy ,lợn có biểu hiện nơn mửa,cuối giai đoạn là ỉa chảy .
+) Trên da cổ ,ngực ,bụng có những nốt đỏ sau chuyển sau chuyển sang thành các mảng lớn có
nhiều hình dạng khác nhau.
+) Các nốt đỏ trên da sau tím bầm ,loét ,viêm nếu bị nhiễm trùng kế phát sau khô và bong ra từng
mảng .
Dấu hình vng nổi cộm trên da lợn
Thể mạn tính : có các triệu chứng điển hình
+) Viêm nội tâm mạc :van tim sùi loét như himhf súp lơ ,phù thũng ở phổi .
+) Viêm khớp :viêm khớp bàn chân ,khớp gối ,đầu ,sương sần sùi ,bao khớp sưng to.
+) Hoại tử ở da :da lưng ,bụng ,đùi ,vai,đầu ...bị hoại tử viêm loét
Thể ngoài da :
+) Bệnh kéo dài từ 7-12 ngày trơng khỏe mạnh bình thường .
+) Các vùng da khum ,lưng ,hông ,cổ ,đầu xuất hiện các đám sưng ,viêm ban đầu
không màu sau chuyển sang màu đỏ xám ,các đám sưng ,viêm ,có hình vng ,tam
giác ,...cạnh các điểm sưng nổi lên bề mặt da .
V. Bệnh tích .
• Thể cấp tính :xuất huyết các cơ quan như niêm mạc dạ dày ,da ,phổi
gan sung huyết ,lách và thận có thể bị nhồi máu ,da bị tổn thương ...
• Thể mạn tính :sưng khớp ,tổn thương khớp và dây chằng ,dịch khớp
mất tính nhày ,thận bị xuất huyết lấm tấm ở vỏ và tủy thận có thể bị
hoại tử .Da bị hoại tử bong tróc ra . Lach sưng sẫm màu ,viêm ở van
tim .
Bệnh tích
VI.Phịng bệnh
Vệ sinh phịng bệnh
Khi chưa có dịch
oĐịnh kì tiêm phòng vaccine triệt để cho những lợn thuộc diện tiêm phịng
oNi dưỡng chăm sóc tốt
oVệ sinh chuồng trại thường xun ,định kì tẩy uế chuồng trại
oMua lợn ở nơi khơng có dịch cách li theo dõi 15 ngày mới nhập đàn
oGiết mổ lợn đúng nơi quy định
Khi có dịch xảy ra
oNhanh chóng cách li lợn ốm ,tiến hành điều trị ,những con bị nặng nên giết bỏ
oTiêu độc triệt để chuồng trại xử lí phân rác ,thức ăn thừa ,tẩy uế nền chuồng bằng NaOH hoặc nước vôi ,vôi
bột.
oKhông mổ thịt và bán chạy lợn bừa bãi
oXác lợn chết phải chơn sâu giữa 2 lớp vơi
oTiêm phịng vaccine cho lợn khỏe
oCông bố hết dịch 30 ngày sau khi con lợn chết hoặc ốm cuối cùng khỏi bệnh
Phòng bệnh bằng vaccine
Vaccine nhược độc VR2
Vaccine tụ dấu 3/2
Vaccine vơ hoạt có formol và keo phèn
Một số vaccine đa giá như Farrowsure, Farrowsure B,Farrowsure
PRV.Farrowsure Plus B nhập ngoại ,vaccine Parvoruvax,Borde Shield
4,Parapleuro Shield P+BE
Lợn nhỏ hơn 25 kg tiêm vaccine tụ
dấu với liều 2ml/con
VII .Điều trị
Dùng kháng huyết thanh: điều trị bằng kháng huyết thanh chế từ
ngựa nhưng rất tốn kém nên chỉ dùng trong trường hợp đặc biệt.Khi
dùng tiêm dưới da 5-10 ml cho 1 lợn dưới 25 kg ,20-40ml/30kg
Dùng kháng sinh :có 3 loại kháng sinh thường dùng :
• Penicillin tiêm liều 25.000-30.000 UI/kg TT,tiêm bắp
• Lincomycin tiêm bắp liều 10mg/kgTT
• Oxytetracycline 30-40mg/kg TT,uống hoặc tiêm ,liệu trình 3-5 ngày.
Một số phác đồ điều trị
Phác đồ 1:Marflo 45 kết hợp với Gluco K-C-Namin hoặc 39 –Vita –
Amin
Phác đồ 2 :Cefanew –La kết hợp B12 –Buta Ca .MG hoặc Marphasol
Thảo dược
Phác đồ 3 : Bactam +Martosal hoặc B-Complex
Phác đồ 4: Kana –Cefa +Namin –Mar hoặc Sorbitol Complex
Phác đồ 5: Flo –Doxy Mar +Flu-Viêm +Điện giải gluco -kc
Thuốc
Phác đồ điều trị của PGS.TS Lê Văn Năm
• Phác đồ 1: sáng tiêm T. Gastron 1ml/10kgTT,Chiều tiêm T.Enteron
1ml/10kgTT
• Phác đồ 2: sáng Vidan T1ml/10kgTT.chiều T.Amoxigen 1ml/10kg TT
dung 3 ngày liên tục
• Phác đồ 3: sáng Macavet 1ml/10kgTT.chiều Linco-Gen L.A 1ml/10kgTT
VIII :Tài liệu tham khảo
•Bài giảng bệnh truyền nhiễm trang 107
•Tài liệu bệnh điều trị Marphavet
•Tài liệu điều trị của PGS.TS Lê Văn Năm
•
•Một số tài liệu trên internet
•CẢM ƠN CÔ VÀ CÁC BẠN ĐÃ
CHÚ Ý LẮNG NGHE