ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI
TRƢỜNG ĐẠI HỌC GIÁO DỤC
------------    ------------

PHẠM THANH BÌNH

MỨC ĐỘ ĐÁP ỨNG CỦA CƠ SỞ VẬT CHẤT VÀ TRANG THIẾT BỊ
TRONG CHƢƠNG TRÌNH ĐÀO TẠO ĐẠI HỌC NGÀNH CÔNG NGHỆ Ô
TÔ TẠI TRƢỜNG ĐẠI HỌC SƢ PHẠM KỸ THUẬT VINH VỚI TIÊU
CHUẨN ĐÁNH GIÁ CHƢƠNG TRÌNH ĐÀO TẠO DO BỘ GIÁO DỤC VÀ
ĐÀO TẠO BAN HÀNH

LUẬN VĂN THẠC SỸ
ĐO LƢỜNG VÀ ĐÁNH GIÁ TRONG GIÁO DỤC

HÀ NỘI - 2020


ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI
TRƢỜNG ĐẠI HỌC GIÁO DỤC
------------    ------------

PHẠM THANH BÌNH

MỨC ĐỘ ĐÁP ỨNG CỦA CƠ SỞ VẬT CHẤT VÀ TRANG THIẾT BỊ
TRONG CHƢƠNG TRÌNH ĐÀO TẠO ĐẠI HỌC NGÀNH CÔNG NGHỆ Ô
TÔ TẠI TRƢỜNG ĐẠI HỌC SƢ PHẠM KỸ THUẬT VINH VỚI TIÊU
CHUẨN ĐÁNH GIÁ CHƢƠNG TRÌNH ĐÀO TẠO DO BỘ GIÁO DỤC VÀ
ĐÀO TẠO BAN HÀNH

LUẬN VĂN THẠC SỸ

CHUYÊN NGÀNH: Đo lƣờng và đánh giá trong giáo dục
Mã số: 8140115

Ngƣời hƣớng dẫn khoa học: TS. Trần Thị Hoài

HÀ NỘI - 2020


LỜI CAM ĐOAN
Tơi xin cam đoan đây là cơng trình nghiên cứu do tơi thực hiện.
Tồn bộ dữ liệu, kết quả nghiên cứu và kết luận nghiên cứu trình bày trong
luận văn này là trung thực và chƣa đƣợc công bố ở các nghiên cứu khác.
Tôi xin chịu trách nhiệm về nghiên cứu của mình.
Học viên

Phạm Thanh Bình


LỜI CẢM ƠN
Tơi xin bày tỏ lịng biết ơn sâu sắc đến TS. Trần Thị Hồi đã tận tình hƣớng
dẫn, giúp đỡ và động viên em trong suốt quá trình học tập, nghiên cứu và thực hiện
luận văn.
Em xin chân thành cảm ơn các thầy, cô giáo của Khoa Quản trị chất lƣợng,
các thầy cô giáo là các chuyên gia giáo dục đã tận tình hƣớng dẫn giúp đỡ, chia sẻ
các kinh nghiệm cho em trong quá trình học tập và nghiên cứu.
Em xin chân thành cảm ơn Ban Giám hiệu, Phịng Khảo thí và Đảm bảo chất
lƣợng, Phịng Đào tạo và tập thể cán bộ giảng viên Khoa Cơ khí Động lực Trƣờng
Đại học Sƣ phạm Kỹ thuật Vinh, đã tạo điều kiện, giúp đỡ và có những ý kiến
đóng góp q báu giúp em hồn thành luận văn.
Xin đƣợc gửi lời cảm ơn tới gia đình đã tạo điều kiện và khuyến khích động

viên trong suốt q trình học tập và nghiên cứu.
Hà Nội, ngày

tháng năm 2020

Tác giả

Phạm Thanh Bình


DANH MỤC CÁC KÝ HIỆU, CHỮ VIẾT TẮT
CĐR

Chuẩn đầu ra

CTĐT

Chƣơng trình đào tạo

CBGV

Cán bộ giảng viên

SV

Sinh viên

CSVC

Cơ sở vật chất


ĐHSPKT Vinh

Đại học Sƣ phạm Kỹ thuật Vinh

GD&ĐT

Giáo dục và đào tạo

1


MỤC LỤC
DANH MỤC CÁC KÝ HIỆU, CHỮ VIẾT TẮT ............................................. 1
MỤC LỤC ......................................................................................................... 2
DANH MỤC CÁC BẢNG ............................................................................... 6
DANH MỤC CÁC SƠ ĐỒ BIỂU ĐỒ .............................................................. 8
MỞ ĐẦU ........................................................................................................... 9
1. Lý do chọn đề tài ....................................................................................... 9
2. Mục đích nghiên cứu ............................................................................... 11
3. Nhiệm vụ nghiên cứu .............................................................................. 11
4. Phạm vi nghiên cứu và thời gian khảo sát .............................................. 11
5. Phƣơng pháp nghiên cứu......................................................................... 12
6. Câu hỏi và giả thuyết nghiên cứu............................................................ 13
7. Khách thể và đối tƣợng nghiên cứu ........................................................ 13
8. Kết cấu của luận văn ............................................................................... 14
CHƢƠNG 1: TỔNG QUAN VẤN ĐỀ NGHIÊN CỨU ................................ 15
VÀ CƠ SỞ LÝ LUẬN .................................................................................... 15
1.1. Tổng quan tình hình nghiên cứu .......................................................... 15
1.2. Một số khái niệm cơ bản của đề tài...................................................... 21

1.2.1. Cơ sở vật chất và trang thiết bị ......................................................... 21
1.2.2. Tiêu chuẩn ......................................................................................... 22
1.2.3. Tiêu chí .............................................................................................. 23
1.2.4. Đáp ứng ............................................................................................. 24
1.2.5. Chương trình đào tạo ........................................................................ 24
1.2.6. Đánh giá chương trình đào tạo ......................................................... 26
1.3. Lý luận về cơ sở vật chất ......................................................................... 28
2


1.3.1. Cơ sở vật chất và trang thiết bị trư ng đại h c ................................ 28
1.3.2. Mức độ đáp ứng cơ sở vật chất và trang thiết bị trư ng đại h c ..... 30
1.4. Bộ tiêu chuẩn đánh giá chất lƣợng chƣơng trình đào tạo đại học ....... 32
1.4.1. Giới thiệu về bộ tiêu chuẩn đánh giá chất lượng chương trình đào
tạo các trình độ của giáo dục đại h c do Bộ Giáo dục & Đào tạo ban hành
..................................................................................................................... 32
1.4.2. Thang đánh giá CSVC và trang thiết bị theo tiêu chuẩn đánh giá
chương trình đào tạo các trình độ của giáo dục đại h c do Bộ GD&ĐT ban
hành ............................................................................................................. 33
1.4.3. Giới thiệu về chương trình đào tạo ngành công nghệ ô tô tại Trư ng
Đại h c Sư phạm Kỹ thuật Vinh .................................................................. 33
1.5. Mơ hình chất lƣợng CSVC và trang thiết bị của trƣờng đại học ......... 35
1.5.1. Cơ sở áp dụng mơ hình nghiên cứu .................................................. 35
1.5.2. Mơ hình nghiên cứu .......................................................................... 38
Tiểu kết chƣơng 1........................................................................................ 40
CHƢƠNG 2: PHƢƠNG PHÁP VÀ TỔ CHỨC NGHIÊN CỨU .................. 41
2.1. Giới thiệu về địa bàn nghiên cứu ......................................................... 41
2.2. Phƣơng pháp nghiên cứu...................................................................... 43
2.2.1. Phương pháp nghiên cứu định tính ................................................... 43
2.2.2. Phương pháp nghiên cứu định lượng ............................................... 44

2.2.3. Phương pháp thu thập số liệu ........................................................... 46
2.2.4. Phương pháp phân tích xử lý số liệu ................................................ 47
2.3. Tổ chức nghiên cứu .............................................................................. 48
2.3.1. Quy trình nghiên cứu ........................................................................ 48
2.3.2. Xây dựng và thiết kế công cụ đánh giá ............................................. 49
2.3.3. Phiếu khảo sát dành cho Cán bộ, giảng viên.................................... 56
2.3.4. Phiếu khảo sát dành cho sinh viên .................................................... 56
3


2.3.5. Xin ý kiến chuyên gia ........................................................................ 56
2.3.6. Thử nghiệm phiếu khảo sát ............................................................... 57
2.3.7. Đánh giá độ tin cậy của công cụ nghiên cứu.................................... 57
Tiểu kết chƣơng 2........................................................................................ 66
CHƢƠNG 3: KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU ....................................................... 67
3.1. Thống kê về mẫu khảo sát.................................................................... 67
3.2. Độ tin cậy và hiệu lực của công cụ đo ................................................. 67
3.3. Kết quả khảo sát về mức độ đáp ứng CSVC và trang thiết bị trong
chƣơng trình đào tạo Đại học ngành Cơng nghệ Ơ tô tại tại Trƣờng Đại học
Sƣ phạm kỹ thuật Vinh với Tiêu chuẩn đánh giá chƣơng trình đào tạo do
Bộ Giáo dục và Đào tạo ban hành............................................................... 69
3.3.1. Tiêu chí 9.1.Có hệ thống phịng làm việc, phịng h c và các phòng
chức năng với các trang thiết bị phù hợp để hỗ trợ các hoạt động đào tạo
và nghiên cứu. ............................................................................................. 71
3.3.2. Tiêu chí 9.2: Thư viện và các nguồn h c liệu phù hợp và được cập
nhật để hỗ trợ các hoạt động đào tạo và nghiên cứu. ................................ 73
3.3.3. ............................................................................................................ 76
3.3.4. Tiêu chí 9.4: Hệ thống cơng nghệ thông tin (bao gồm cả hạ tầng cho
h c tập trực tuyến) phù hợp và được cập nhật để hỗ trợ các hoạt động đào
tạo và nghiên cứu. ....................................................................................... 79

3.3.5. Tiêu chí 9.5: Các tiêu chuẩn về mơi trư ng, sức khỏe, an tồn được
xác định và triển khai có lưu ý đến nhu cầu đặc thù của ngư i khuyết tật. 82
3.3.6. Tiêu chí 10.5: Chất lượng các dịch vụ hỗ trợ và tiện ích (tại thư viện,
phịng thí nghiệm, hệ thống công nghệ thông tin và các dịch vụ hỗ trợ khác)
được đánh giá và cải tiến. ........................................................................... 86
3.4. Việc đánh giá mức độ đáp ứng CSVC và trang thiết bị trong chƣơng
trình đào tạo Đại học ngành Cơng nghệ Ơ tơ tại tại Trƣờng Đại học Sƣ
phạm kỹ thuật Vinh với Tiêu chuẩn đánh giá chƣơng trình đào tạo do Bộ
Giáo dục và Đào tạo ban hành đƣợc rà soát và đánh giá thƣờng xuyên để
4


đảm bảo CSVC và trang thiết bị đáp ứng tốt chƣơng trình đào tạo ngành
Cơng nghệ Ơ tơ trong giai đoạn hiện nay. .................................................. 89
3.5. Kiểm định sự khác biệt giữa mức độ đánh giá của Giảng viên và Sinh
viên về mức độ đáp ứng CSVC và trang thiết bị trong chƣơng trình đào tạo
Đại học ngành Cơng nghệ Ơ tô tại tại Trƣờng Đại học Sƣ phạm kỹ thuật
Vinh. ............................................................................................................ 92
3.5.1. Kiểm định Independent Samples Test về tiêu chí 9.1 ........................ 93
3.5.2. Kiểm định Independent Samples Test về tiêu chí 9.2 ........................ 94
3.5.3. Kiểm định Independent Samples Test về tiêu chí 9.3 ........................ 94
3.5.4. Kiểm định Independent Samples Test về tiêu chí 9.4 ........................ 95
3.5.5. Kiểm định Independent Samples Test về tiêu chí 9.5 ........................ 96
Tiểu kết chƣơng 3........................................................................................ 97
KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ ........................................................................ 98
KẾT LUẬN ................................................................................................. 98
KIẾN NGHỊ ................................................................................................ 99
TÀI LIỆU THAM KHẢO .................................................................................. i
PHỤ LỤC 1 ...................................................................................................... vi
PHỤ LỤC 2 ...................................................................................................... xi

PHỤ LỤC 3 .................................................................................................... xiv
PHỤ LỤC 4 .................................................................................................... xix

5


DANH MỤC CÁC BẢNG
Bảng 1. Quy mô và mẫu chọn để khảo sát ...................................................... 46
Bảng 2. Số phiếu phát ra và thu về khi khảo sát ............................................. 47
Bảng 3. Dự thảo câu hỏi cho phiếu khảo sát ................................................... 53
Bảng 4. Đối chiếu thang đánh giá ................................................................... 55
Bảng 5. Mốc chuẩn tham chiếu hệ số Cronbach’s alpha ................................ 57
Bảng 6. Kết quả phân tích hệ số tin cậy Cronbach’s alpha của từng yếu tố
trong bảng hỏi khảo sát của CBGV. ............................................................... 58
Bảng 7. Kết quả phân tích hệ số tin cậy Cronbach’s alpha của từng yếu tố
trong bảng hỏi khảo sát của SV. ..................................................................... 60
Bảng 8. Mốc chuẩn hệ số tải nhân tố (Factor loading) ................................... 62
Bảng 9. Kết qủa kiểm định hệ số KMO và Bartlett ........................................ 62
Bảng 10. Phƣơng sai trích của các yếu tố ....................................................... 63
Bảng 11. Các biến quan sát cịn lại sau khi phân tích nhân tố ........................ 64
Bảng 12. Bảng các nhóm nhân tố đƣợc sử dụng trong khảo sát chính thức ... 65
Bảng 13. Số lƣợng phiếu khảo sát chính thức thu đƣợc của sinh viên ........... 67
Bảng 14. Số lƣợng phiếu khảo sát chính thức thu đƣợc của CBGV .............. 68
Bảng 15. Mức độ và ý nghĩa của các giá trị trung bình .................................. 69
Bảng 16. Bảng tên biến mới trong dữ liệu khảo sát sinh viên ........................ 70
Bảng 17. Bảng tên biến mới trong dữ liệu khảo sát CBGV ........................... 70
Bảng 18. SV đánh giá về hệ thống phòng làm việc, phòng học và các phòng
chức năng với các trang thiết bị phù hợp để hỗ trợ các hoạt động đào tạo và
nghiên cứu. ...................................................................................................... 71
Bảng 19. CBGV đánh giá về hệ thống phòng làm việc, phòng học và các

phòng chức năng với các trang thiết bị phù hợp để hỗ trợ các hoạt động đào
tạo và nghiên cứu. ........................................................................................... 72
Bảng 20. SV đánh giá về Thƣ viện và các nguồn học liệu phù hợp và đƣợc
cập nhật để hỗ trợ các hoạt động đào tạo và nghiên cứu. ............................... 74
6


Bảng 21. CBGV đánh giá về Thƣ viện và các nguồn học liệu phù hợp và đƣợc
cập nhật để hỗ trợ các hoạt động đào tạo và nghiên cứu. ............................... 75
Bảng 22. SV đánh giá về Phịng thí nghiệm, thực hành và trang thiết bị phù
hợp và đƣợc cập nhật để hỗ trợ các hoạt động đào tạo và nghiên cứu. .......... 77
Bảng 23. CBGV đánh giá về Phịng thí nghiệm, thực hành và trang thiết bị
phù hợp và đƣợc cập nhật để hỗ trợ các hoạt động đào tạo và nghiên cứu. ... 78
Bảng 24. SV đánh giá về Hệ thống công nghệ thông tin (bao gồm cả hạ tầng
cho học tập trực tuyến) phù hợp và đƣợc cập nhật để hỗ trợ các hoạt động đào
tạo và nghiên cứu. ........................................................................................... 80
Bảng 25. CBGV đánh giá về Hệ thống công nghệ thông tin (bao gồm cả hạ
tầng cho học tập trực tuyến) phù hợp và đƣợc cập nhật để hỗ trợ các hoạt
động đào tạo và nghiên cứu. ........................................................................... 81
Bảng 26. SV đánh giá về Các tiêu chuẩn về mơi trƣờng, sức khỏe, an tồn
đƣợc xác định và triển khai có lƣu ý đến nhu cầu đặc thù của ngƣời khuyết
tật. .................................................................................................................... 83
Bảng 27. CBGV đánh giá về Các tiêu chuẩn về mơi trƣờng, sức khỏe, an tồn
đƣợc xác định và triển khai có lƣu ý đến nhu cầu đặc thù của ngƣời khuyết
tật. .................................................................................................................... 83
Bảng 28. CBGV đánh giá về Chất lƣợng các dịch vụ hỗ trợ và tiện ích (tại thƣ
viện, phịng thí nghiệm, hệ thống cơng nghệ thông tin và các dịch vụ hỗ trợ
khác) đƣợc đánh giá và cải tiến. ...................................................................... 86
Bảng 29. Mức đánh giá chung về các tiêu chí ................................................ 92


7


DANH MỤC CÁC SƠ ĐỒ BIỂU ĐỒ
Sơ đồ 1: Mô hình SERVPER .......................................................................... 36
Sơ đồ 2: Mơ hình nghiên cứu của đề tài ......................................................... 39
Sơ đồ 3. Quy trình nghiên cứu ........................................................................ 48
Sơ đồ 4. Mức đánh giá chung về các tiêu chí ................................................. 93

8


MỞ ĐẦU
1. Lý do chọn đề tài
Trong giai đoạn hiện nay tồn cầu hóa là xu thế của thời đại và nó tác
động đến tất cả các lĩnh vực kinh tế, thƣơng mại, khoa học cơng nghệ trong
đó lĩnh vực giáo dục của tất cả các quốc gia trên thế giới cũng chịu tác động
ảnh hƣởng mạnh m . Tại Việt Nam hệ thống giáo dục đại học của nƣớc ta
đang từng bƣớc đáp ứng nhu cầu học tập, nhu cầu sử dụng nguồn nhân lực
của xã hội. Đặc biệt trong những năm đầu của thế kỷ XXI, nhiều trƣờng đại
học trong và ngồi cơng lập đƣợc thành lập, cùng với đó là sự tăng mạnh về
quy mơ đào tạo, đa dạng hố ngành nghề đào tạo, nhiều hình thức, phƣơng
thức đào tạo mới đƣợc mở ra. Chính sự phát triển nhanh chóng, mạnh m này
đã và đang đem đến cả những cơ hội và thách thức cho nền giáo dục đại học ở
Việt Nam. Một trong những vấn đề thu hút đƣợc sự quan tâm của cả hệ thống
chính trị và toàn xã hội là đảm bảo chất lƣợng đào tạo đại học.
Để đảm bảo chất lƣợng đào tạo thì một trong những biện pháp hữu hiệu
đó là thực hiện việc kiểm định chất lƣợng.
Thật vậy, trong những năm gần đây, một trong những hoạt động trọng
yếu giúp cho quá trình đổi mới và nâng cao chất lƣợng giáo dục đại học đó là

hoạt động "Kiểm định chất lƣợng", thông qua việc Bộ GD-ĐT đã ban hành
Thông tư số 04/2016/TT-BGDĐT của Bộ ban hành Quy định về tiêu chuẩn
đánh giá chất lượng chương trình đào tạo các trình độ của giáo dục đại h c,
trong đó 02 tiêu chuẩn đƣợc xem là thang đo chất lƣợng đối với điều kiện
CSVC và trang thiết bị nói chung của trƣờng đại học. Để đáp ứng yêu cầu của
bộ tiêu chuẩn đánh giá chất lƣợng chƣơng trình đào tạo các trình độ của giáo
dục đại học, các cơ sở giáo dục các cấp bao gồm các trƣờng đại học đã khơng
ngừng tìm kiếm các giải pháp nh m cải tiến, nâng cao công tác quản lý, nâng
cấp điều kiện CSVC và trang thiết bị cả về qui mô cũng nhƣ chất lƣợng để
đảm bảo việc đào tạo. Tuy nhiên, thực tế cho thấy các cơ sở giáo dục, các
9


trƣờng đại học đang gặp rất nhiều khó khăn, do điều kiện ngân sách của nhà
nƣớc phân bổ kinh phí cho các cơ sở giáo dục nói chung và giáo dục đại học
nói riêng cịn thấp, khơng đủ điều kiện đầu tƣ mua sắm CSVC và trang thiết
bị để đáp ứng những yêu cầu về giảng dạy, nghiên cứu. Theo một thông báo
của Bộ GD-ĐT về thực trạng cơ sở vật chất và trang thiết bị đào tạo các
trƣờng đại học, cao đ ng công lập, "Khảo sát trong số 5.572 phịng thí nghiệm
của các trư ng ĐH, CĐ, chỉ có 22,5% phịng thí nghiệm có thiết bị tốt, 19%
phịng thí nghiệm có cơng nghệ hiện đại, chủ yếu của các trư ng ĐH đầu
ngành. Hiện nay số phịng thí nghiệm, xưởng thực hành của các trư ng đại h c,
cao đẳng chỉ mới đáp ứng được hơn khoảng 40% nhu cầu h c tập, nghiên cứu
của sinh viên.
Hiện tại nền giáo dục đại học tại Việt Nam đang dần đƣợc chấp nhận nhƣ
là một loại hình dịch vụ, trong đó khách hàng là sinh viên cịn các trƣờng đại
học là đơn vị cung cấp dịch vụ. Để đáp ứng chất lƣợng dịch vụ một cách tốt
nhất hƣớng đến khách hàng đang đóng vai trị chủ đạo là sinh viên thì các
trƣờng đại học phải tuân thủ các nguyên tắc quản lý chất lƣợng của Bộ GD&ĐT
cũng nhƣ Nhà nƣớc đề ra.

Bên cạnh đó, mức độ đáp ứng CSVC và trang thiết bị cũng là một yếu tố
rất quan trọng trong công tác đào tạo bậc đại học. Mức độ đáp ứng CSVC và
trang thiết bị không chỉ nh m đánh giá chất lƣợng giảng dạy mà hơn thế nữa nó
cịn tạo ra động lực thúc đẩy cả q trình giảng dạy cũng nhƣ học tập. Dựa trên
những thông tin thu thập đƣợc từ việc phản hồi của SV cũng nhƣ CBGV về
CSVC và trang thiết bị giúp ngƣời dạy nâng cao chất lƣợng giảng dạy, giúp
ngƣời học điều chỉnh phƣơng pháp học tập. Nhƣ vậy, có thể nói mức độ đáp
ứng CSVC và trang thiết bị trong trƣờng đại học là một trong những công cụ
giúp điều chỉnh quá trình đào tạo, nâng cao chất lƣợng đào tạo đại học. Do đó,
việc đáp ứng CSVC và trang thiết bị trong trƣờng đại học là một yêu cầu cấp

10


thiết nh m đảm bảo và nâng cao chất lƣợng đào tạo. Vì vậy, tơi quyết định
chọn đề tài:
"Mức độ đáp ứng của cơ sở vật chất và trang thiết bị trong chương
trình đào tạo Đại học ngành Cơng nghệ ô tô tại Trường Đại học Sư phạm
Kỹ thuật Vinh với tiêu chuẩn đánh giá chương trình đào tạo do Bộ Giáo
dục và Đào tạo ban hành".
2. Mục đích nghiên cứu
Đánh giá mức độ đáp ứng của CSVC và trang thiết bị trong chƣơng
trình đào tạo Đại học ngành cơng nghệ ô tô tại Trƣờng Đại học Sƣ phạm kỹ
thuật Vinh với tiêu chuẩn đánh giá chƣơng trình đào tạo của Bộ GD&ĐT ban
hành. Trên cơ sở đánh giá đó đƣa ra những khuyến nghị, đề xuất, nh m góp
phần nâng cao CSVC và trang thiết bị ngành Công nghệ Ơ tơ đáp ứng u cầu
của chƣơng trình đào tạo tại Trƣờng Đại học Sƣ phạm Kỹ thuật Vinh.
3. Nhiệm vụ nghiên cứu
- Xây dựng cơ sở lý thuyết, mô hình nghiên cứu về CSVC và trang
thiết bị trong chƣơng trình đào tạo Đại học ngành cơng nghệ ơ tơ dựa trên tiêu

chuẩn đánh giá chất lƣợng chƣơng trình đào tạo do Bộ GD&ĐT ban hành.
- Thiết kế và thử nghiệm bộ cơng cụ khảo sát, phân tích các chỉ báo các
bên liên quan.
- Khảo sát, đánh giá mức độ đáp ứng của CSVC và trang thiết bị trong
chƣơng trình đào tạo Đại học ngành công nghệ ô tô dựa trên tiêu chuẩn đánh
giá chất lƣợng CTĐT do Bộ GD&ĐT ban hành.
- Đề xuất biện pháp nâng cao CSVC và trang thiết bị ngành Cơng nghệ
Ơ tơ đáp ứng chƣơng trình đào tạo trong xu thế đào tạo, giảng dạy hiện nay
tại Trƣờng Đại học Sƣ phạm Kỹ thuật Vinh.
4. Phạm vi nghiên cứu và thời gian khảo sát
- Phạm vi nghiên cứu: Đề tài nghiên cứu đƣợc thực hiện tại trƣờng Đại
học Sƣ phạm kỹ thuật Vinh.
11


- Giới hạn về khách thể trong khảo sát nghiên cứu: nghiên cứu tập
trung vào cán bộ giảng viên Khoa Cơ khí động lực, cán bộ quản lý, sinh viên
hệ đại học chính quy năm thứ 3, thứ 4 đang học tập tại Trƣờng Đại học Sƣ
phạm kỹ thuật Vinh.
- Thời gian triển khai nghiên cứu: từ tháng 03/2020 đến tháng 10/2020
5. Phƣơng pháp nghiên cứu
5.1. Phƣơng pháp nghiên cứu định lƣợng:
- Phƣơng pháp khảo sát điều tra b ng bảng hỏi: Trong nghiên cứu này,
tác giả thu thập thông tin từ SV, CBGV b ng bảng hỏi về mức độ đáp ứng của
cơ sở vật chất và trang thiết bị trong chƣơng trình đào tạo Đại học ngành
Cơng nghệ ô tô tại Trƣờng Đại học Sƣ phạm Kỹ thuật Vinh với tiêu chuẩn
đánh giá chƣơng trình đào tạo do Bộ Giáo dục và Đào tạo ban hành.
- Phƣơng pháp thống kê mô tả: Phƣơng pháp này đƣợc sử dụng để
thống kê và mô tả các dữ liệu thu thập đƣợc qua các phiếu hỏi khảo sát dành
cho giảng viên và sinh viên.

- Phƣơng pháp thống kê suy luận: Phƣơng pháp này đƣợc sử dụng để
tổng hợp thông tin và phân tích các dữ liệu đƣợc thu thập qua các phiếu hỏi
khảo sát dành cho giảng viên và sinh viên.
- Phƣơng pháp thống kê toán học: Tất cả các số liệu sau khi thu thập
đƣợc, đều đƣợc xử lý b ng phần mềm SPSS
5.2. Phƣơng pháp nghiên cứu định tính:
- Phƣơng pháp phân tích tài liệu: Là phƣơng pháp đƣợc sử dụng thƣờng
xuyên trong các nghiên cứu để tổng hợp, phân tích các tài liệu trong và ngồi
nƣớc có liên quan đến đánh giá CSVC và trang thiết bị.
- Phƣơng pháp xin ý kiến chuyên gia:
Trong nghiên cứu của đề tài này, phiếu khảo sát sơ bộ đƣợc gửi tới 02
chuyên gia trong lĩnh vực đo lƣờng và đánh giá trong giáo dục để tham khảo
ý kiến về những chỉ báo về mức độ đáp ứng của cơ sở vật chất và trang thiết
bị ngành Công nghệ ô tô.
12


6. Câu hỏi và giả thuyết nghiên cứu
6.1. Câu hỏi nghiên cứu
- Thực trạng của CSVC và trang thiết bị trong chƣơng trình đào tạo Đại
học ngành cơng nghệ ơ tô tại Trƣờng Đại học Sƣ phạm kỹ thuật Vinh đáp ứng
ở mức độ nào trong tiêu chuẩn đánh giá chất lƣợng CTĐT các trình độ của
giáo dục Đại học do Bộ GD&ĐT ban hành?
- Có sự khác biệt giữa mức độ đánh giá của GV và SV về mức độ đáp
ứng CSVC và trang thiết bị hay không?
6.2. Giả thuyết nghiên cứu
Nhóm giả thuyết về mức độ đáp ứng của CSVC và trang thiết bị trong
chƣơng trình đào tạo Đại học ngành công nghệ ô tô tại Trƣờng Đại học Sƣ
phạm kỹ thuật Vinh với tiêu chuẩn đánh giá CTĐT do Bộ GD&ĐT ban hành
Giả thuyết H1: CSVC và trang thiết bị ngành công nghệ ô tô tại

Trƣờng Đại học Sƣ phạm kỹ thuật Vinh đã đáp ứng đƣợc tiêu chuẩn đánh giá
CTĐT do Bộ GD&ĐT ban hành.
Giả thuyết H2: Có sự khác biệt giữa mức độ đánh giá của CBGV và
SV về mức độ đáp ứng của CSVC và trang thiết bị trong chƣơng trình đào tạo
Đại học ngành công nghệ ô tô tại Trƣờng Đại học Sƣ phạm kỹ thuật Vinh với
tiêu chuẩn đánh giá chƣơng trình đào tạo do Bộ Giáo dục và Đào tạo ban
hành.
7. Khách thể và đối tƣợng nghiên cứu
7.1. Khách thể nghiên cứu
Chƣơng trình đào tạo đại học ngành Cơng nghệ ơ tô.
7.2. Đối tƣợng nghiên cứu
Mức độ đáp ứng của cơ sở vật chất và trang thiết bị trong chƣơng trình
đào tạo Đại học ngành Cơng nghệ ơ tơ, hệ chính quy tại Trƣờng Đại học Sƣ
phạm Kỹ thuật Vinh với Tiêu chuẩn đánh giá chất lƣợng chƣơng trình đào tạo
các trình độ của giáo dục đại học do Bộ GD&ĐT ban hành.
13


8. Kết cấu của luận văn
Nội dung đề tài nghiên cứu gồm ba chƣơng:
Chƣơng 1: Tổng quan vấn đề nghiên cứu và cơ sở lý luận
Chƣơng 2: Phƣơng pháp và tổ chức nghiên cứu
Chƣơng 3: Kết quả nghiên cứu

14


CHƢƠNG 1: TỔNG QUAN VẤN ĐỀ NGHIÊN CỨU
VÀ CƠ SỞ LÝ LUẬN
1.1. Tổng quan tình hình nghiên cứu

Qua quá trình phát triển của khoa học giáo dục trên thế giới các đề tài
nghiên cứu liên quan đến hoạt động giáo dục, dạy và học đã đƣợc nghiên cứu
một cách có hệ thống từ thời Komenxky cho đến tận ngày nay. Trong đó
CSVC và trang thiết bị trong trƣờng đại học là một bộ phận khơng thể tách
rời của q trình đào tạo. Trên thế giới, các nghiên cứu về lý thuyết CSVC và
trang thiết bị trong trƣờng đại học rất đƣợc quan tâm, đặc biệt là ở các nƣớc
phát triển. Các đề tài nghiên cứu trên thế giới liên quan đến CSCV và trang
thiết bị chủ yếu đƣợc thực hiện theo các hƣớng cứu sau đây:
Nhóm nghiên cứu về tiêu chuẩn đánh giá cơ sở giáo dục và CTĐT
trong đó có yếu tố CSVC.
Các tiêu chí đánh giá xếp hạng do viện VTE. ADB/ILO - Bangkok
1997, đƣa ra 9 tiêu chuẩn đánh giá và mức điểm đánh giá cơ sở giáo dục - đào
tạo tối đa là 500 điểm cho 9 tiêu chuẩn:
TT

Các chuẩn

Điểm tối đa

1

Triết lý

20

2

Tổ chức và quản lý

45


3

Chƣơng trình giáo dục và đào tạo

135

4

Đội ngũ cán bộ quản lý - giáo viên

90

5

Thƣ viện và các nguồn lực cho dạy học

25

6

Tài chính

50

7

Khn viên nhà trƣờng và CSVC (cơng trình)

40


8

Xƣởng thực hành, PTN, TB và vật liệu

60

9

Dịch vụ ngƣời học

35

TỔNG

500

15

Ghi chú


Trong đó các điều kiện về CSVC và trang thiết bị, thƣ viện của nhà
trƣờng chiếm 125 điểm trong số 500 điểm. [22, tr.312]
Country Report on Quality Assurance in Higher Education, Bangkok
Thailand, 1998, đƣa ra tỉ lệ đánh giá các điều kiện bảo đảm chất lƣợng giáo
dục của Malaysia với 6 chỉ số:
STT

CHỈ SỐ ĐÁNH GIÁ


TỈ LỆ ĐÁNH
GIÁ

1

Các thông tin chung về GD

5%

2

Đội ngũ giáo viên

30%

3

Chƣơng trình đào tạo

20%

4

Cơ sở vật chất và trang thiết bị

20%

5


Hệ thống quản lý

15%

6

Kiểm tra – Đánh giá

10%

TỔNG

GHI CHÚ

100%

Các điều kiện đảm bảo về CSVC và trang thiết bị cho công tác đào tạo
chiếm 20% tổng điểm đánh giá chung. [22, tr.313]
Chell Roberts thuộc Đại học bang Arizona, USA và nhiều chuyên gia
khác cũng nghiên cứu để xây dựng các tiêu chuẩn đánh giá chƣơng trình, tổ
chức giảng dạy theo ABET.
Tác giả Peter F.Olisa (2005) đã nêu rất rõ ràng ở các vấn đề cốt lõi của
việc xây dựng và đánh giá chƣơng trình học. Peter F.Olisa đã phân tích và nói
rất rõ các ngun tắc về xây dựng chƣơng trình học; hoạch định các chƣơng
trình học; các mơ hình xây dựng chƣơng trình học; các mục đích và mục tiêu
của chƣơng trình học; các tổ chức và thực hiện chƣơng trình học; đánh giá
chƣơng trình học [41].
Tài liệu “Manual for the implementation of the guidelines” của mạng
lƣới đảm bảo chất lƣợng các trƣờng Đại học Đông Nam Á (AUN-QA) giới
16



thiệu về tiêu chuẩn đánh giá chung cho các chƣơng trình đào tạo (viết tắt là
Bộ tiêu chuẩn AUN) và tài liệu “Criteria for Accrediting Applied Science
Program” năm 2008 của ABET giới thiệu về tiêu chuẩn đánh giá chƣơng trình
đào tạo của ngành Khoa học ứng dụng là cơ sở để tác giả tham khảo trong
việc xây dựng tiêu chuẩn/tiêu chí tự đánh giá chƣơng trình đào tạo thuộc
nhóm ngành khoa học tự nhiên. Ở các nƣớc phát triển họ coi trọng hoạt động
đánh giá và trách nhiệm chính trong hoạt động đánh giá là thuộc về giáo viên,
giảng viên của các trƣờng.
Một số nghiên cứu liên quan đến vai trị, vị trí của CSVC trang thiết bị
và cách thức quản lý .
Freeman (1994), trong tác phẩm “Đảm bảo chất lƣợng trong giáo dục
và đào tạo”, đảm bảo chất lƣợng là một cách tiếp cận mà công nghiệp sản
xuất sử dụng nh m đạt đƣợc chất lƣợng tốt nhất… Đảm bảo chất lƣợng là một
cách tiếp cận có hệ thống nh m xác định nhu cầu thị trƣờng và điều chỉnh các
phƣơng thức làm việc nh m đáp ứng đƣợc các nhu cầu đó. [37].
Trong cuốn sách “Những vấn đề quản lý trƣờng học” của các tác
giả P.V. Zimin - M.I. Kônđkốp - N.I. Saxerđôtôp đã đề cập các phƣơng
tiện cơ sở vật chất của trƣờng học (thiết bị của các phòng học, hệ thống
các phòng học trong trƣờng đại học…), đồng thời cũng nêu ra yêu cầu và
cách thức quản lý các phƣơng tiện nhƣng mang tính chất khái quát [38,
tr.231, 246, 247, 257, 271].
Warren Piper D (1993), trong tác phẩm “Quản lý chất lƣợng trong các
trƣờng học” đã xác định các chức năng đảm bảo chất lƣợng của cơ sở đào tạo
bao gồm: xác lập chuẩn, xây dựng quy trình, xác định tiêu chí đánh giá và vận
hành, đo lƣờng, đánh giá, thu thập và xử lý số liệu [36]
Ở Việt Nam, kiểm định chất lƣợng giáo dục đƣợc bắt đầu từ năm 2002
nh m mục đích cải tiến và xây dựng chƣơng trình đào tạo (CTĐT) tiên tiến,
hiện đại đáp ứng yêu cầu xã hội. Năm 2016, Bộ Giáo dục và Đào tạo

17


(GD&ĐT) công bố 11 tiêu chuẩn đánh giá chất lƣợng chƣơng trình đào tạo
của bậc giáo dục đại học, trong đó có tiêu chuẩn lấy ý kiến của các bên liên
quan là ngƣời học và nhà tuyển dụng.
Tại Việt Nam trong những năm qua các đề tài nghiên cứu liên quan đến
việc đánh giá CTĐT và CSVC cũng đã đƣợc sự quan tâm của các sơ sở giáo
dục và các trƣờng ĐH trong cả nƣớc.
Các đề tài nghiên cứu trong nƣớc liên quan đến CSCV và trang thiết bị
chủ yếu đƣợc thực hiện theo các hƣớng nghiên cứu sau đây:
Hướng các nghiên cứu liên quan đến thực trạng và cách thức quản lý
CSVC.
Tác giả Vũ Minh Đức với nghiên cứu “Quản lý cơ sở vật chất trƣờng
đại học kinh tế đại học Quốc gia Hà nội theo hƣớng ISO 9000” ở phần nội
dung tác giả đã tiếp cận đánh giá trực trạng CSVC, cũng nhƣ cách thức quản
lý theo hƣớng áp dụng ISO 9000 từ đó đúc rút ra những điểm mạnh, những
điểm còn tồn tại để đƣa ra hƣớng khắc phục [41].
Tác giả Phan Văn Ngoạn với nghiên cứu “Thực trạng quản lý cơ sở vật
chất ở Trƣờng đại học Tiền Giang” ở phần nội dung tác giả đã đi sâu phân
tích và đánh giá thực trạng cách thức quản lý cơ sở vật chất tại Trƣờng đại
học Tiền Giang để đƣa ra những khuyến nghị để nâng cao chất lƣợng quản lý
CSVC [47, 59].
Hà Sĩ Hồ và Lê Tuấn với tài liệu “Những bài giảng về quản lý trƣờng
học”, ở phần nội dung hiệu trƣởng quản lý CSVC trƣờng học (bài 9 – tập III)
đã đề cập đến khái niệm và vai trò của CSVC trƣờng học, sau đó đi sâu vào
các nghiệp vụ của hiệu trƣởng quản lý việc xây dựng CSVC trƣờng học [20].
Nguyễn Văn Lê với cơng trình “Khoa học quản lý nhà trƣờng”, tác giả
tập trung giới thiệu về các phƣơng pháp tổ chức và quản lý nhà trƣờng. Riêng
về nội dung quản lý cơ sở vật chất trƣờng học, tác giả đã đƣa ra năm nguyên

tắc tổ chức và quản lý CSVC trƣờng học; vấn đề bố trí tối ƣu khu trƣờng, việc
18


tổ chức khoa học trong một lớp học, phòng học, bộ mơn, thƣ viện và phịng
thí nghiệm [27].
Theo hƣớng nghiên cứu thực trạng CSVC và trang thiết bị và đề ra các
giải pháp, Trần Doãn Quới, Viện Khoa học Giáo dục và nhóm cộng sự (1990)
đã thực hiện khảo sát tình hình CSVC và trang thiết bị của một số trƣờng đại
học, dạy nghề tại những địa bàn trọng điểm, nhóm tác giả đã có đánh giá
chung: tình trạng CSVC và trang thiết bị còn cũ kỹ, lạc hậu, thiếu thốn
nghiêm trọng không thể đáp ứng nhu cầu ngày càng tăng của ngƣời học, cũng
nhƣ công cuộc phát triển quy mô và chất lƣợng đào tạo. Một vấn đề khá bức
thiết cũng đƣợc đề cập trong nghiên cứu đó là hiệu quả sử dụng CSVC và
trang thiết bị tại các cơ sở giáo dục cịn thấp do cơng tác quản lý còn nhiều
hạn chế. Kết quả của nghiên cứu đã làm sáng tỏ về mặt lý luận và thực tiễn
một số quan điểm quan trọng trong xây dựng và sử dụng CSVC và trang thiết
bị giáo dục. Bên cạnh việc xác định vai trò của CSVC – Kỹ thuật đối với q
trình nâng cao chất lƣợng dạy học, mục đích của nghiên cứu nhấn mạnh đến
việc sử dụng hiệu quả CSVC và trang thiết bị tại các cơ sở giáo dục.
Một đề tài của tác giả Chu Văn Thái (2008), xuất phát từ thực tế CSVC
của nhà trƣờng phổ thông, tại địa bàn Tỉnh Bắc Giang chƣa đáp ứng đƣợc yêu
cầu giảng dạy và giáo dục trong giai đoạn mới, đã phân tích thực trạng,
nguyên nhân, đề ra cơ sở lý luận, giải pháp giải quyết thực trạng, làm tốt công
tác quản lý CSVC trƣờng học, đặc biệt là vấn đề xây dựng CSVC nhà trƣờng
theo hƣớng kiên cố hóa, đồng bộ hóa, chuẩn hóa và hiện đại hóa. Qua kết quả
nghiên cứu, tác giả đã đƣa ra một số giải pháp liên quan đến công tác quản lý
CSVC đối với Hiệu trƣởng Nhà trƣờng. Cụ thể để thực hiện tốt công tác quản
lý, xây dựng CSVC, Hiệu trƣởng Nhà trƣờng cần quan tâm đến những yếu tố
sau:

- Những quy định chung về quản lý và phát triển cơ sở vật chất trƣờng
học; nắm vứng nội quan quản lý cơ sở vật chất trƣờng học; nắng vững thực
19


trạng CSVC của nhà trƣờng, điều kiện kinh tế của địa phƣơng, quan điểm chỉ
đạo của cán bộ địa phƣơng.
- Quy hoạch phải hàm chứa toàn bộ CSVC nhà trƣờng trong một tổng
thể thống nhất, hợp lý, khoa học. Sự phân bố các khối cơng trình, bố trí khơng
gian, sân chơi, bãi tập, khu vệ sinh, khuôn viên phù hợp với điều kiện thực tế
về diện tích, địa hình, khơng gian, cảnh quan xung quanh.
- Trong xây dựng CSVC, cần quan tâm đến bố cục sắp xếp, thiết kế, thi
công căn cứ vào đặc trƣng của ngành, của bậc học, của mục đích, nội dung,
phƣơng pháp giáo dục đối với CSVC chuẩn bị xây dựng. Cần thật sự chú ý
đến tính đồng bộ, tính chuẩn xác, tính hiện đại của các cơng trình xây dựng.
- Đẩy mạnh cơng tác xã hội hóa giáo dục để huy động nguồn lực đầu tƣ
cho cơng tác xây dựng CSVC [21].
Nhóm các nghiên cứu liên quan đến mức độ đáp ứng của CSVC trang
thiết bị theo bộ tiêu chuẩn đánh giá chương trình đào tạo ở trư ng đại h c
Mức độ đáp ứng của CSVC và trang thiết bị theo bộ tiêu chuẩn đánh
giá chƣơng trình đào tạo ở trƣờng đại học đã đƣợc triển khai, tuy nhiên hƣớng
tiếp cận của của các đánh giá này tập trung vào yếu tố chất lƣợng của chƣơng
trình đào tạo và vấn đề CSVC và trang thiết bị chỉ là một thành phần cấu
thành chất lƣợng đào tạo. Cụ thể:
Trong nghiên cứu đƣợc thực hiện bởi Nguyễn Phƣơng Nga và Bùi Kiên
Trung (2005), các tác giả đã khảo sát hiệu quả giảng dạy trên đối tƣợng
khoảng 800 sinh viên của 06 môn học của 02 ngành học xã hội và tự nhiên
theo 05 nhóm nhân tố chất lƣợng gồm: (1) điều kiện cơ sở vật chất, (2)
chƣơng trình mơn học, (3) phƣơng pháp giảng dạy, (4) kiểm tra đánh giá, (5)
năng lực sinh viên. Trên cơ sở sau khi phân tích đƣợc thì mức độ ảnh hƣởng

của các nhân tố đến hiệu quả môn học, tác giả đã đi đến nhận định các nhân tố
nhƣ sau: nội dung chƣơng trình đào tạo và phƣơng pháp giảng dạy có độ ảnh
hƣởng lớn đến hiệu quả giảng dạy. Trong đó yếu tố cơ sở vật chất và trang
20


thiết bị cũng đóng một vai trị quan trọng. Nghiên cứu này đã giúp các nhà
quản lý giáo dục có một cách nhìn mới đối với vấn đề đánh giá hiệu quả giảng
dạy, kết quả của nghiên cứu là cơ sở giúp các trƣờng vận dụng vào hoạt động
thực tế của trƣờng mình. [15].
Tác giả Nguyễn Thành Long (2006) đã sử dụng biến thể của thang đo
SERVQUAL là SERVPERF đánh giá chất lƣợng đào tạo qua đánh giá của
sinh viên Đại học An Giang. Trong đó hoạt động đào tạo đƣợc xem nhƣ một
dịch vụ dƣới đánh giá của khách hàng là sinh viên. Kết quả nghiên cứu cho
thấy: thang đo SERVPERF vẫn đa hƣớng nhƣng có sự biến thái các thành
phần từ đặc trƣng dịch vụ sang các thành tố cung ứng dịch vụ; các yếu tố
giảng viên, cơ sở vật chất và sự tin cậy vào nhà trƣờng là ba yếu tố quan trọng
nhất của chất lƣợng đào tạo. Nghiên cứu của tác giả Nguyễn Thành Long có
cỡ mẫu 650, trong đó, phân bố của mẫu theo năm học: thứ II là 41%, năm thứ
III là 41% và năm thứ tƣ là 18%. Nghiên cứu đã chỉ ra, giảng viên là thành
phần quan trọng nhất tác động đến sự hài lịng của sinh viên. Sinh viên cũng
có cách nhìn giảng viên khá tồn diện. Hai thành phần có tác động đáng kể
tiếp theo là cơ sở vật chất và tự tin cậy vào nhà trƣờng.[14].
Điểm qua hệ thống các nghiên cứu trong và ngồi nƣớc nói trên cho
thấy các nghiên cứu về mức độ đáp ứng CSVC và trang thiết bị ở trƣờng đại
học chƣa đƣợc thực hiện nhiều. Hơn nữa, cho đến nay có rất ít nghiên cứu nào
nghiên cứu về mức độ đáp ứng của CSVC và trang thiết bị của CTĐT Ngành
công nghệ ô tô theo bộ tiêu chuẩn đánh giá chƣơng trình đào tạo do Bộ Giáo
dục và Đào tạo ban hành. Chính vì vậy đây s là vấn đề mà đề tài tập trung
nghiên cứu.

1.2. Một số khái niệm cơ bản của đề tài
1.2.1. Cơ sở vật chất và trang thiết bị
Hiện nay có rất nhiều định nghĩa về CSVC và trang thiết bị, tuy nhiên
phần lớn các tác giả đều nhận định r ng CSVC và trang thiết bị là tất cả
21