<span class='text_page_counter'>(1)</span><div class='page_container' data-page=1>

<b> ÔN TẬP KIẾN THỨC HỌC KÌ I</b>

<b>NGỮ VĂN 9</b>

<b>PHẦN VĂN HỌC HIỆN ĐẠI VIỆT NAM</b>
<b>I. MỤC TIÊU CẦN ĐẠT</b>

<b>1.</b> <b>Kiến thức</b>

- Hệ thống lại các đơn vị kiến thức đã học về các truyện hiện đại Việt Nam.
- Củng cố các kiến thức về tác giả, tác phẩm, cốt truyện , nghệ thuật xây dựng
nhân vật và các nét đặc điểm nổi bật của từng nhân vật trong các đoạn trích thuộc
truyện hiện đại Việt Nam và truyện ngắn thuộc chương trình địa phương.

<b>2.</b> <b>Kĩ năng</b>

- Sắp xếp lại các sự việc trong từng đoạn trích để có thể kể tóm tắt cốt truyện.
- Cảm nhận được những nét tính cách đặc trưng của từng nhân vật.

- Biết phân tích, dẫn chứng các chi tiết để làm sáng tỏ phẩm chất nhân vật.
- Đánh giá thành công về nghệ thuật, nhất là nghệ thuật xây dựng nhân vật.
<b>II. CHUẨN BỊ</b>

<b>1. Giáo viên</b>: SGK, giáo án , video, hình ảnh minh họa cho tiết dạy.
<b>2. Học sinh</b>: SGK, tập ghi.

<b>III. PHƯƠNG PHÁP/ Kĩ thuật dạy học tích cực</b>
<b>IV. TIẾN TRÌNH CÁC HOẠT ĐỘNG</b>

<b>Hoạt động 1. Lời chào, giới thiệu yêu cầu bài học:</b>
<b>Hoạt động 2. Tiến hành ôn tập kiến thức:</b>

<b>LÀNG</b>

<b> Kim Lân</b>
<b>* Tác giả: </b>

- Kim Lân (1920-2007), quê ở Bắc Ninh

<b>- Ông hầu như viết về sinh hoạt làng quê và cảnh ngộ của người nông dân</b>
<b>* Tác phẩm:</b>

<i>- Sáng tác 1948</i>

- Chủ đề: Tình u làng q thống nhất với lịng yêu nước; tinh thần kháng chiến của người
nông dân.

</div>
<span class='text_page_counter'>(2)</span><div class='page_container' data-page=2>

<b>2. Nghệ thuật:</b>

- Tình huống truyện bất ngờ, gây cấn

- Miêu tả tâm lí nhân vật qua suy nghĩ, hành động, lời nói
<b>3. Ý nghĩa: </b>

Thể hiện tình u làng, u nước của người nơng dân trong thời kì đầu kháng
chiến chống Pháp.

1. Ơng Hai là người nông dân Chợ Dầu, lên tản cư ở vùng tự do
2. Ở nơi tản cư, ông luôn nhớ và theo dõi tin tức về làng

3. Ông đau đớn, tủi nhục khi nghe tin làng Chợ Dầu theo giặc
4. Ông mừng vui khi nghe tin làng theo giặc được cải chính...

<b>1. Nội dung: Tâm trạng của nhân vật ông Hai</b>

Ở nơi
tản cư

Khi nghe tin làng
theo giặc

Khi tin làng theo giặc
được cải chính

Nhớ
làng
cũ

Vui
vẻ,
tự
hào

Vừa
nghe

tin:
sững

sờ

Trên
đường

về:
xấu hổ

Đến
nhà:
tủi
thân,

căm
tức

Ở
nhà:

dằn
vặt,
chột

dạ

Trị
chuyện

với
con:
vơi bớt
nỗi đau

Rạng

rỡ mừngVui

</div>
<span class='text_page_counter'>(3)</span><div class='page_container' data-page=3>

<b>* Tác giả: </b>

- Nguyễn Quang Sáng (1932-2014), quê Chợ Mới, An Giang

- Cuộc sống và sáng tác gắn liền với vùng đất Nam Bộ trong hai cuộc kháng chiến
chống Pháp, Mỹ và sau hịa bình

<b>CHIẾC LƯỢC NGÀ</b>

<b> Nguyễn Quang Sáng</b>

<b>* Tác phẩm: </b>

- Sáng tác năm 1966

- Chủ đề hướng đến: tình cảm gia đình trong chiến tranh.
<b>* Tóm tắt đoạn trích:</b>

- Ơng Sáu xa nhà đi kháng chiến lúc bé Thu chưa đầy một tuổi
- Tám năm sau, ơng có dịp về thăm nhà nhưng bé Thu khơng

nhận cha vì vết thẹo trên mặt ông

- Đến khi Thu nhận cha, ông Sáu phải trở về đơn vị

- Ở chiến khu, ơng dồn hết tình cảm làm chiếc lược ngà tặng con
- Trong một trận càn, ông Sáu bị thương. Trước lúc hy sinh, ông

nhờ người bạn trao chiếc lược ngà cho bé Thu.
<b>1. Nội dung:</b>

<b>Cơ bé có tình yêu thương cha mãnh </b>
<b>liệt.</b>

<b>Cô bé bướng bỉnh, ngây thơ, cá tính</b>

Hơn cùng
khắp, hơn
vết thẹo
<b>1.1. Nhân vật bé Thu</b>

<b>Sau khi nhận cha</b>
<b>Trước khi nhận cha</b>

Vụt
chạy,
kêu thét

Ơm chặt
ba

Hơn cùng
khắp, hơn
vết thẹo
Kêu

“ba”

như

xé
Hành

động
vơ lễ
Thái

độ
lạnh
nhạt
Nói và

gọi
trổng

<b>Cơ bé có tình u thương cha mãnh liệt.</b>
<b>Cơ bé bướng bỉnh, ngây thơ, cá tính</b>

<b>1.2. Nhân vật ơng Sáu</b>

</div>
<span class='text_page_counter'>(4)</span><div class='page_container' data-page=4>

<b>Lúc chia tay</b>

<b>Những ngày ở nhà</b> <b>Lúc ở chiến khu</b>

Vui
mừng
vồ vập

Quan
tâm
con
Đau

đớn,
thất
vọng

Trìu
mến
nhìn
con

Dồn
tâm
trí
làm
chiếc

lược
Mong

nghe
một
tiếng

“ba”

Tức

giận,
đánh
con

Ngắm
chiếc

lược
khi
nhớ
con

Nhờ
bạn
trao
lại
chiếc

lược
Xúc

động
khi
con
gọi
“ba”

<b>=> Ơng Sáu là một người cha hết mực yêu thương con; người chiến sĩ kiên trung. </b>
<b>2. Nghệ thuật:</b>

- Tình huống truyện éo le
- Yếu tố bất ngờ, hấp dẫn
- Ngôi kể thứ nhất

<b>3. Ý nghĩa: </b>

Chiếc lược ngà cho ta hiểu thêm về những mất mác to lớn trong chiến tranh mà nhân
dân ta đã gánh chịu trong kháng chiến chống Mĩ cứu nước.

<b>* Tác giả:</b>

Nguyễn Thành Long (1925-1991), quê ở tỉnh Quảng Nam
<b>LẶNG LẼ SA PA </b>

</div>
<span class='text_page_counter'>(5)</span><div class='page_container' data-page=5>

<b>* Tác phẩm:</b>

<b> - Ra đời năm 1970, sau chuyến đi thực tế ở Lào Cai</b>

- Chủ đề: Hình ảnh con người mới trong thời kỳ xây dựng CNXH
và chống chiến tranh phá hoại ở miền Bắc.

<b>* Tóm tắt đoạn trích:</b>

<b> - Trên chuyến xe từ Hà Nội đi Lào Cai, bác lái xe giới thiệu cho ông họa sĩ và cô </b>
kỹ sư về anh thanh niên trên đỉnh Yên Sơn.

- Trong 30 phút xe dừng giải lao, họ đã có dịp gặp nhau.

- Anh thanh niên đã mời các vị khách lên nhà và kể cho họ nghe về việc làm, suy
nghĩ của mình.

- Họ đã chia tay trong sự luyến tiếc và để lại ở nhau những tình cảm đẹp.
<b>1. Nội dung:</b>

<b>1.1. Bức tranh nên thơ ở Sa Pa</b>

Những
rặng
đào…

Đàn bị
lang cổ
có đeo
chng

…

Nắng
bắt đầu
len tới,

đốt
cháy
rừng
cây…
Mây

bị
nắng

xua,
cuộn
trịn
thành

</div>
<span class='text_page_counter'>(6)</span><div class='page_container' data-page=6>

<b>1.2. Bức chân dung các nhân vật</b>

<b>1.2.1. Nhân vật anh thanh niên</b>

Một
mình

trên
đỉnh
n
Sơn

<b>Hồn cảnh sống, làm việc</b> <b>Phẩm chất cao đẹp</b>

Ý thức cao về

cơng việc Tính cách dễ mến, đáng_{trân trọng}
Làm

khí
tượng

kiêm
vật lí
địa

cầu
Một

mình
trên
đỉnh
n

Sơn Khiêm_tốn

Cởi
mở,
chân
thành
Bình

dị,
ngăn

nắp
Nghị

lực,
tràn
trề lí
tưởng
Suy

nghĩ
chính

chắn

<b>=> Bức chân dung về người lao động mới.</b>

<b>1.2.2. Nhân vật ông họa sĩ</b>
- Suốt cuộc đời gắn bó với hội họa

- Ln khao khát có một tuyệt tác trong hội họa

- Anh thanh niên là nguồn cảm hứng cảm hứng để ông sáng tác.
<b>1.2.3. Nhân vật cô kĩ sư</b>

- Kĩ sư trẻ, mới ra trường

- Bị cuốn hút bởi nét đẹp trong việc làm và tính cách của anh thanh niên
- Cơ đã yên tâm hơn về quyết định nhận công tác nơi xa xơi.

<b>2. Nghệ thuật:</b>

- Tình huống truyện tự nhiên, hấp dẫn
- Đối thoại, độc thoại và độc thoại nội tâm

- Tả cảnh thiên nhiên đặc sắc, miêu tả nhân vật với nhiều điểm nhìn.
<b>3. Ý nghĩa: </b>

Ca ngợi những con người lao động với phẩm chất cao đẹp và cống hiến thầm lặng
cho Tổ quốc.

<b>3. Ý nghĩa: </b>

</div>
<span class='text_page_counter'>(7)</span><div class='page_container' data-page=7>

Đánh bắt cá hơ Tình cảm với Hồng Điệp

Mong
muốn đổi

đời, cưới
Hồng Điệp

Kiên trì,
quyết

tâm

Thương
nhưng
khơng dám

ngỏ lời

Sẵn sàng hy
sinh vì người

mình u

Chung
tình
Lê Văn Thảo

<b>ƠNG CÁ HƠ</b>

* <b>Tác giả: </b>

- Lê Văn Thảo (1939 – 2016) quê TP. Long Xuyên, An Giang
- Ông chuyên viết về đề tài Nam Bộ

<b>* Tóm tắt truyện: </b>

- Đoàn hát rã gánh, kép Hoàng Dương (sáu Dương) chọn nghề đánh cá hô với
mong muốn đổi đời và mong muốn cưới Hồng Điệp

- Việc đánh bắt cá hơ rất khó khăn nhưng cuối cùng cũng thực hiện được
- Chú sáu Dương luôn quan tâm, bảo vệ Hồng Điệp

- Về già, chú vẫn chung thủy với Hồng Điệp…
<b>* Tác phẩm: </b>

- Năm 1995

- Truyện tái hiện về vùng đất cù lao Cồn Te và một góc của trung tâm chợ Long
Xuyên.

1.1: Hình tượng cá hô
1. Nội dung:

<b>=> Được kể như một huyền thoại</b>

<b>=> Bức chân dung về người dân Nam Bộ thật thà, chất phác với những phẩm chất vô </b>
<b>cùng đáng quý.</b>

1.2 . Nhân vật Hoàng Dương

<b>Hành động: Quẩy sóng ra </b>
<i>oai, tinh khơn biết trốn khi bị </i>
đánh bắt.

</div>
<span class='text_page_counter'>(8)</span><div class='page_container' data-page=8>

<b>Hoạt động 3. Hướng dẫn học bài:</b>
<b>3. Ý nghĩa:</b>

- Tái hiện cảnh vật, cuộc sống, con người An Giang một thời xa xưa

- Khắc họa tính cách người dân Nam Bộ cần cù, chịu khó, giàu ý chí, nghị lực, hiền lành
nhưng rất khẳng khái chống lại áp bức, chung tình và có niềm tin vào tương lai.

<b>2. Nghệ thuật:</b>

- Tình huống truyện xoay quanh tình tiết đoàn hát rã gánh
- Cốt truyện đơn giản

- Lối kể tự nhiên, ngôn ngữ đậm chất Nam Bộ.

1. Nắm rõ các thông tin về tác giả, tác phẩm

6. Viết đoạn văn cảm nhận về một nhân vật mà em u thích.
5. Thơng điệp của nhà văn qua tác phẩm

4. Nghệ thuật tiêu biểu

3. Hiểu được những đặc điểm nổi bật của từng nhân vật và biết dẫn ra các
chi tiết trong truyện để làm rõ

</div>

<!--links-->