- Trang chủ >>
- Đại cương >>
- Kinh tế vi mô
KHUYẾT tật của THỊ TRƯỜNG và VAI TRÒ của CHÍNH PHỦ (KINH tế VI mô 2)
Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (136.6 KB, 25 trang )
Chương 8
KHUYẾT TẬT CỦA
THỊ TRƯỜNG VÀ
VAI TRỊ CỦA
CHÍNH PHỦ
1
Nội dung chương 8
Các khuyết tật của thị trường
Sức mạnh thị trường
Thơng tin khơng hồn hảo
Các ảnh hưởng ngoại ứng
Vấn đề hàng hóa cơng cộng
Vai trị của Chính phủ
Các chức năng kinh tế của Chính phủ
Các biện pháp can thiệp của Chính phủ trong nền kinh
tế thị trường
2
Các khuyết
tật của
thị trường
3
Bàn tay vơ hình
Nền kinh tế thị trường tự do là nền kinh tế được
điều tiết bằng “bàn tay vô hình” của thị trường
Các quy luật kinh tế khách quan
“Bàn tay vơ hình”: Thị trường cạnh tranh hồn
hảo đã dẫn dẵn các cá nhân tối đa hóa lợi ích của
bản thân khi đưa ra sự lựa chọn, và sự lựa chọn cá
nhân này cũng mang lại lợi ích lớn nhất cho xã
hội.
4
Khuyết tật của thị
Khuyết tật của thị trường xảy ra khi bàn tay vơ hình làm
trường
cho các quyết định của cá nhân không đưa đến sản lượng
mà xã hội mong đợi
Bất cứ khi nào khuyết tật của thị trường tồn tại thì có lý do để
chính phủ can thiệp vào thị trường nhằm cải thiện sản lượng xã
hội.
Có 4 lý do dẫn đến khuyết tật của thị trường:
Sức mạnh thị trường
Thơng tin khơng hồn hảo
Các ngoại ứng
Hàng hóa cơng cộng
5
Sức mạnh độc quyền
£
MC = MSC
P1
P2 = MSB
= MSC
MC1
MR
O
Q1
Sản lượng độc quyền
Q2
AR = MSB
Q
Sản lượng CTHH
6
Sức mạnh độc quyền
£
Pm
Ppc
MC
Thặng dư
người TD
b
Tổn thất
xã hội
a
Thặng dư
nhà sản xuất
AR = D
MR
O
Qpc
Qpc
Q
7
Thơng tin khơng
hồn
hảo
Xảy ra khi những người tham gia trên thị trường
nhận được thơng tin khơng đầy đủ, hoặc khơng
chính xác về giá cả thị trường, chất lượng sản
phẩm, …
Thông tin khơng hồn hảo có thể làm cho
Người sản xuất cung cấp quá nhiều một loại sản phẩm
và quá ít loại sản phẩm khác
Người tiêu dùng mua phải sản phẩm làm họ bị thiệt và
không mua sản phẩm mang lại lợi ích cho họ…
8
Thơng tin khơng
hồn hảo
Thị trường xe ơ tơ đã qua sử dụng
Giá
D0
D1
S1
P2
P1
a
Q1
Q2
Q
9
Các ảnh hưởng
ngoại
ứng
Các ảnh hưởng ngoại ứng là những ảnh hưởng
của một quyết định đến bên thứ ba mà ảnh hưởng
này khơng được tính đến trong q trình đưa ra
quyết định
Có hai loại ngoại ứng:
Ngoại ứng tích cực
Ngoại ứng tiêu cực
10
Các ảnh hưởng
ngoại
ứng
Ngoại ứng tiêu cực xảy ra khi một giao dịch thị
trường có ảnh hưởng gây bất lợi, gây thiệt hại đến
những người khác
Ví dụ:
Người hút thuốc lá gây ảnh hưởng đến sức khỏe của
những người xung quanh
Hãng xả chất thải gây ơ nhiễm khơng khí và nguồn
nước
11
Các ảnh hưởng
ngoại
ứng
Ngoại ứng tích cực xảy ra khi giao dịch thị trường
có ảnh hưởng có lợi đến những người khác
Ví dụ:
Trồng rừng
Giáo dục???
12
Ngoại ứng tiêu cực
Khi có ngoại ứng tiêu cực, chi phí xã hội cận biên
(MSC) lớn hơn chi phí cá nhân cận biên (MPC)
Chi phí xã hội cận biên bao gồm tất cả các chi phí mà
xã hội phải gánh chịu khi tiến hành sản xuất hàng hóa
Chi phí xã hội cận biên được tính bằng chi phí cá nhân
cận biên cộng với chi phí do những ảnh hưởng ngoại
ứng tiêu cực tạo ra khi tiến hành sản xuất
MSC = MPC + MEC
13
Ngoại ứng tiêu cực
MSC
Price
Price
MSCI
MC
S = MCI
P*
P1
P1
MECI
MEC
D
q* q1
Firm output
Q*
Q1
Industry output
14
Hạn chế ảnh hưởng
ngoại ứng tiêu cực
Đánh thuế đối với người tiêu dùng để làm cho
đường cầu dịch chuyển sang trái
Đánh thuế đối với nhà sản xuất làm cho đường
cung dịch chuyển sang trái
Đặt ra hạn mức sản xuất
15
Hạn chế ảnh hưởng
ngoại ứng tiêu cực
P
MSC
B
C
$1.00
S
A
$2.00
D
100
Sản lượng
hiệu quả
125
Q
Sản lượng
cân bằng
16
Hạn chế ảnh hưởng
ngoại ứng tiêu cực
P
$2.60
SSau thuế
B
S
$1.00
A
$2.00
$1.60
D
100
125
Q
Sản lượng cân bằng mới
sau khi đánh thuế
17
Ngoại ứng tích cực
Khi có ngoại ứng tích cực, lợi ích cận biên xã hội
(MSB) lớn hơn lợi ích cận biên cá nhân (MPB)
Lợi ích cận biên xã hội bằng lợi ích cận biên cá nhân
cộng với lợi ích thu được từ ảnh hưởng ngoại ứng tích
cực trong việc sản xuất và tiêu dùng hàng hóa hay dịch
vụ
MSB = MPB + MEB
18
Ngoại ứng tích cực
$
S (MC)
Tổn thất
xã hội
5
MSB
4
MPB
Q*
Q
Q1
19
Hàng hóa cơng cộng
Có hai đặc tính:
Khơng cạnh tranh: Khi một người tiêu dùng hàng hóa
khơng ảnh hưởng đến việc tiêu dùng của người khác
Một hàng hóa được coi là khơng mang tính cạnh tranh nếu với
một mức sản lượng đã cho, chi phí biên của việc cung cấp
hàng hóa cho thêm một người tiêu dùng bằng 0
Không thể loại trừ: Một khi hàng hóa đã được cung
cấp, khơng thể ngăn người khác cũng được hưởng hàng
hóa này
20
Hàng hóa cơng cộng
Vấn đề những “kẻ ăn khơng”
Khơng thể ngăn những người không trả tiền mà vẫn
được hưởng lợi từ hàng hóa
Do vậy, thị trường sẽ khơng cung cấp một cách hiệu
quả hàng hóa cơng cộng
Cần sự can thiệp của Chính phủ để buộc mọi người đều
phải đóng góp để tạo ra hàng hóa, dịch vụ cơng cộng
qua hình thức đóng thuế.
21
Vai trị của Chính
phủ trong nền
kinh tế thị
trường
22
Các chức năng kinh tế
của Chính phủ
Xây dựng các quy hoạch, kế hoạch phát triển kinh tế
xã hội
Xây dựng pháp luật, các quy định và quy chế điều tiết
Ổn định và cải thiện các hoạt động nền kinh tế
Tác động đến việc phân bổ các nguồn lực
Quy hoạch và tổ chức thu hút các nguồn đầu tư về kết
cấu hạ tầng
Đảm bảo công bằng xã hội
23
Các cơng cụ điều tiết
của
Chính
phủ
Chi tiêu của Chính phủ
Kiểm sốt lượng tiền lưu thông
Thuế
Tổ chức và sử dụng hệ thống kinh tế nhà nước
24
Các phương pháp
Điều
tiết
giá
cả,
điều
tiết
sản
lượng
điều tiết
Dollars
$80
A
C
$38
$20
F
B
MR
50,000
LRATC
MC
D
100,000
Q
85,000
25
