Giáo án Hình học 10 - Chương I - Bài 1: Các định nghĩa về vectơ

<span class='text_page_counter'>(1)</span>TRƯỜNG THPT TRẦN QUỐC TOẢN. §1. CAÙC ÑÒNH NGHÓA VEÀ VECTÔ. CHÖÔNG I TIEÁT 1 Ngaøy ..... thaùng ..... naêm 2004. I. Muïc ñích yeâu caàu cuûa baøi daïy: 1. Kiến thức cơ bản: Các khái niệm về vectơ. 2. Kỹ năng, kỹ xảo: Rèn luyện các thao tác phân tích, tổng hợp, so sánh, khái quát hóa; Rèn luyện các kĩ năng xác định hai vectơ cùng hướng, ngược hướng và bằng nhau; Rèn luyện khả năng sử dụng hình veõ. 3. Thái độ nhận thức: Thích thú khi tìm ra tri thức mới, thấy rõ tính chất thực tiễn của vectơ đối với vật lí và thực tế từ đó có thái độ học tập tập tích cực. II. Đồ dùng dạy học: Thước thẳng, bảng phụ, tranh, SGK HH10, SKG HH10 Ban A (Thí điểm). III. Các hoạt động trên lớp: 1. Kiểm tra bài cũ: Đoạn thẳng được tạo thành từ bao nhiêu điểm? có bao nhiêu đoạn thẳng từ hai ñieåm khaùc nhau? 2. Giảng bài mới: Giáo viên treo tranh vẽ và nêu vấn đề Vaän toác 200k. 50N. m/ h. 40N 40N. 80km/h. 30N. 30N. Lực. 40km/h. 60km/h. 80N. - Các đại lượng đặc trưng cho lực và vận tốc có đặc điểm gì? TG NOÄI DUNG HOẠT ĐỘNG CỦA GV 15’ 1. Vectô Định nghĩa: Vectơ là một - Có hai học sinh, một em đi từ đoạn thẳng có hướng, nghĩa là cửa phòng vào bàn giáo viên, một đã chỉ rõ điểm mút nào của em đi từ bàn giáo viên, hai em đoạn thẳng đó là điểm đầu và này cùng đi trên một đoạn đường nhö nhau, hoûi hai em naøy ñi khaùc ñieåm muùt naøo laø ñieåm cuoái. B nhau ở điểm nào? A C - Haõy cho moät ví duï khaùc veà C B D M hướng A. M. N. D. N. Đạn thẳng Vectô  Vectơ có điểm đầu là A vaø ñieåm cuoái laø B kí hieäu laø: AB .  Neáu coù hai ñieåm A, B phaân bieät thì coù hai vectô phaân bieät: AB vaø BA .  Moät vectô xaùc ñònh coøn   được kí hiệu: a, b,.., x , y ,... khi. HOẠT ĐỘNG CỦA HS - Hai bạn đi khác nhau ở choã, moät baïn ñi vaøo vaø moät baïn ñi ra.. - Ví duï Kim la baøn chæ theo hướng Bắc – Nam; mặt trời di chuyển từ Ñoâng sang Taây.. - Theo ñònh nghóa qua hai ñieåm A, - Qua hai ñieåm A, B coù B phaân bieät coù bao nhieâu vectô? hai vectô laø AB vaø BA . laø caùc vectô naøo? - Đường thẳng được tạo thành từ - Đường thẳng được tạo bao nhieâu ñieåm? thành từ hai điểm.. 1 Lop10.com.

<span class='text_page_counter'>(2)</span> không cần xét điểm đầu và - Các vectơ AB và BA như thế - Các vectơ này nằm trên ñieåm cuoái cuûa noù. đường thẳng AB. nào với đường thẳng AB? a b. 15’. 10’. - Hãy phát biểu tổng quát cho - Mọi vectơ đều có một đường thẳng đi qua nó. moïi vectô?.  Vectơ có điểm đầu và - Vectơ AA, BB,... có đặc điểm - Vectơ AA, BB,... có ñieåm cuoái truøng nhau nhö gì? điểm đầu và điểm cuối AA, BB,... goïi laø vectô – khoâng. truøng nhau. 2. Phương, hướng và độ dài  Giáo viên treo hình vẽ và yêu  Học sinh chú ý nhìn hình vẽ để hình thành cuûa vectô: caàu hoïc sinh nhaän xeùt. khaùi nieäm hai vectô cuøng a) Hai vectô cuøng phöông: phöông vaø khaéc saâu ñaëc a Hai vectô cuøng phöông neáu ñieåm hai vectô cuøng e b chúng lần lượt nằm trên hai phöông. đường thẳng song song hoặc f trùng với nhau. c  Vectô – khoâng cuøng d phương với mọi vectơ.   y nhận xét các - Cặp vectơ a với b nằm  Neáu hai vectô a, b cuøng - Treân hình veõ, haõ      trên hai đường thẳng caë p vectô vaø ? a vớ i b c vớ i d phương với mọi vectơ khác 0   song song; caëp vectô  thì hai vectô a vaø b cuøng  c với d nằm trên hai phöông. đường thẳng trùng nhau.  b) Hai vectơ cùng hướng: - Từ các cặp vectơ cùng phương - Cặp vectơ a với b cùng   Cho hai vectô cuøng phöông    a với b và c với d hãy chú ý hướng; cặp vectơ c với d AB và CD , khi đó chúng có xem hướng của chúng như thế ngược hướng. thể cùng hướng hoặc ngược nào với nhau? hướng. b a  Vectơ – không cùng hướng với mọi vectơ. c  Hai vectơ cùng hướng với mọi vectơ khác vectơ – không - Hai vectơ cùng hướng với một - Hai vectơ cùng hướng vectơ thứ ba thì như thế nào với với một vectơ thứ ba thì thì hai vectơ đó cùng hướng. cùng hướng với nhau. c) Độ dài của vectơ: Độ dài nhau?  Học sinh nhìn tranh để của vectơ AB là độ dài đoạn  Giáo viên cho học sinh nhìn lại tranh vẽ đầu tiên để cho học sinh nhận xét sự khác nhau thaúng AB. Kí hieäu: AB tự phát hiện ra đặc trưng thứ tư của các vectơ. cuûa vectô. AB = AB = BA - Các vectơ biểu diễn lực, vận tốc - Chúng còn khác nhau ở  Vectơ – không có độ dài trong tranh còn khác nhau ở điểm độ dài. baèng 0. nào nữa? 3. Hai vectô baèng nhau:  Giaùo vieân treo hình veõ vaø neâu  Hoïc sinh chuù yù hình veõ Định nghĩa: Hai vectơ gọi vấn đề. để hình thành và khắc laø baèng nhau neáu chuùng cuøng saâu khaùi nieäm hai vectô hướng và cùng độ dài. baè ng nhau.   Neáu hai vectô a vaø b baèng   nhau ta vieát: a  b .. 3 Lop10.com.

<span class='text_page_counter'>(3)</span>  Hai vectô cuøng baèng moät vectơ thứ ba thì bằng nhau.   Neáu cho vectô a vaø moät ñieåm O thì coù duy nhaát moät  ñieåm A sao cho OA  a .  Mọi vectơ – không đều  baèng nhau vaø kí hieäu 0 .  AA  BB  ...  0 . VD: Cho hình bình haønh ABCD với O là giao điểm hai đường chéo AC và BD. B. C. O A. D. Theo ñònh nghóa ta coù: AB  DC ; AD  BC. a b. c. d. - Hãy nhận xét về hướng và độ   dài của các cặp vectơ a với b và   c với d ? - Hai vectơ cùng bằng vectơ thứ ba thì coù baèng nhau khoâng? vì sao? - Coù bao nhieâu caëp vectô cuøng hướng, ngược hướng và các cặp vectô baèng nhau?. - Caùc caëp vectô naøy cùng hướng và cùng độ daøi. - Hai vectô cuøng baèng vectơ thứ ba thì bằng nhau vì chuùng cuøng hướng và cùng độ dài. - Coù 8 caëp vectô cuøng hướng, 8 cặp vectơ ngước hướng và 8 cặp vectơ baèng nhau.. AO  OC ; OB  DO 3. Củng cố: Vectơ là gì? Vectơ có những đặc trưng nào? 4. Baøi taäp veà nhaø: 1, 2, 3, 4, 5, 6 SGK trang 6, 7.. 1 Lop10.com.

<span class='text_page_counter'>(4)</span>