Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (816.12 KB, 35 trang )
<span class='text_page_counter'>(1)</span><div class='page_container' data-page=1></div>
<span class='text_page_counter'>(2)</span><div class='page_container' data-page=2>
COVID-19 là bệnh truyền nhiễm cấp tính thuộc nhóm A do vi rút SARS-CoV-2
gây ra, lây truyền từ người sang người. Cho đến nay, vẫn chưa có thuốc điều trị đặc
hiệu và vắc xin phòng bệnh, bởi vậy, ngăn ngừa sự lây lan bệnh là giải pháp quan
trọng hàng đầu trong phòng chống dịch.
Từ những ca bệnh đầu tiên được báo cáo vào tháng 12 năm 2019 ở Vũ Hán,
Trung Quốc, COVID-19 đã được Tổ chức Y tế thế giới chính thức cơng bố là đại dịch
tồn cầu ngày 11/3/2020. Tính đến cuối ngày 07/4/2020, thế giới đã ghi nhận trên
1.352.753 ca mắc COVID-19 tại 205 quốc gia và vùng lãnh thổ với hơn 75.058 trường
hợp tử vong. Cùng thời điểm đó, Việt Nam đã có 245 ca mắc tại 26 tỉnh thành phố trên
cả nước, bao gồm cả các ca bệnh xâm nhập từ nước ngoài cũng như các ca bệnh lây
lan trong cộng đồng.
Theo các số liệu thống kê nghiên cứu cho thấy người cao tuổi, người mắc bệnh
mạn tính có nguy cơ cao hơn mắc COVID-19, bệnh cảnh nặng nề hơn, điều trị kéo dài
hơn với chi phí tốn kém hơn và tỷ lệ tử vong cao hơn. Ở Trung Quốc, tỷ lệ tử vong lên
tới 19% ở bệnh nhân từ 70 tuổi trở lên; 10,5% ở người có mắc bệnh tim mạch; 7,3% ở
người mắc đái tháo đường; 6,3% ở người mắc COPD; 6,0% ở người tăng huyết áp và
5,6% ở bệnh nhân ung thư. Trong khi đó, tám trong số 10 ca tử vong do COVID-19 ở
Mỹ là người cao tuổi. Tại Việt Nam, có 17/245 trường hợp bệnh nhân nhiễm
Phịng ngừa lây nhiễm bệnh COVID-19 khơng chỉ giúp phịng tránh lây lan bệnh
ở một nhóm đối tượng dễ bị tổn thương, làm giảm tỷ lệ mắc và tử vong chung và cịn
góp phần trì hỗn đỉnh dịch, tránh nguy cơ quá tải cho hệ thống y tế khiến cho dịch
bệnh trở nên trầm trọng hơn. Bởi vậy, Chính phủ và ngành Y tế luôn coi người cao
tuổi, người mắc bệnh mạn tính là đối tượng ưu tiên trong cơng tác phịng chống dịch
bệnh COVID-19. Trong bối cảnh đó, Cục Quản lý Khám, chữa bệnh đã thành lập
nhóm chuyên gia đến từ Bộ mơn Y học gia đình Trường Đại học Y Hà Nội, Bệnh viện
Lão khoa Trung ương... tham gia biên soạn tài liệu “Hướng dẫn chăm sóc sức khoẻ
người cao tuổi, người mắc bệnh mạn tính ở tuyến y tế cơ sở trong bối cảnh dịch
COVID-19”. Tài liệu này nhằm hướng dẫn cán bộ y tế cơ sở trong việc phối hợp với y
tế tuyến trên cùng với chính quyền, các ban ngành đồn thể địa phương vừa thực hiện
nhiệm vụ dự phòng lây nhiễm COVID-19 cho người cao tuổi vừa bảo đảm điều trị có
hiệu quả cho bệnh nhân mắc các bệnh mạn tính tại cộng đồng trong bối cảnh phòng
chống dịch bệnh.
Do thời gian biên soạn gấp để đáp ứng yêu cầu phòng, chống dịch nên tài liệu
hướng dẫn này không thể tránh khỏi thiếu sót. Nhóm tác giả rất mong nhận được ý
kiến đóng góp của các đồng nghiệp và Quý vị độc giả để phiên bản tiếp theo sẽ hoàn
thiện hơn.
<i>tế)</i>
Hướng d n này không áp d ng cho các đ i tẫ ụ ố ượng sau:
Người ghép t ng.ạ
BN ung th đang trong li u trình đi u tr hố ch t, tia x .ư ệ ề ị ấ ạ
B nh giai đo n c p.ệ ạ ấ
Đang ch y th n nhân t o.ạ ậ ạ
Trung tâm Y t qu n/huy n và các phòng khám đa khoa khu v c tr c thu c.ế ậ ệ ự ự ộ
Tr m Y t xã/phạ ế ường.
Tình nguy n viên thu c các ban ngành, đoàn th c a đ a phệ ộ ể ủ ị ương (Đoàn thanh niên, H i ộ
ph n , H i ngụ ữ ộ ười cao tu i, cán b dân s , Câu l c b Liên th h t giúp nhau…).ổ ộ ố ạ ộ ế ệ ự
- Gi m thi u nguy c lây nhi m b nh COVID-19 ngả ể ơ ễ ệ ở ười cao tu i (NCT), ngổ ười m c các ắ
b nh m n tính cũng nh các thành viên h gia đình t i c ng đ ng. Phát hi n s m và x ệ ạ ư ộ ạ ộ ồ ệ ớ ử
trí k p th i, phù h p khi trong gia đình có trị ờ ợ ường h p nghi nhi m ho c có nguy c lây ợ ễ ặ ơ
nhi m COVID-19 theo hễ ướng d n phòng ch ng d ch.ẫ ố ị
- Qu n lý đi u tr có hi u qu ngả ề ị ệ ả ườ ệi b nh (NB) m c các b nh lý m n tính t i c ng đ ngắ ệ ạ ạ ộ ồ
trong b i c nh d ch phòng ch ng d ch COVID-19. X trí c p c u, chuy n tuy n k p th i ố ả ị ố ị ử ấ ứ ể ế ị ờ
cho các v n đ s c kho phát sinh NCT, ngấ ề ứ ẻ ở ười m c b nh m n tính.ắ ệ ạ
- B o đ m an toàn cho cán b y t trong q trình qu n lý, chăm sóc s c kho NCT, ả ả ộ ế ả ứ ẻ
người m c b nh m n tính trong b i c nh d ch COVID-19.ắ ệ ạ ố ả ị
Rà sốt, t ng h p danh sách NCT, ngổ ợ ười m c các b nh m n tính trong nhóm qui đ nh ắ ệ ạ ị
c n qu n lý đi u tr trên đ a bàn.ầ ả ề ị ị
Cùng v i nhân viên y t thôn b n và c ng tác viên dân s hớ ế ả ộ ố ướng d n các gia đình có ẫ
NCT, có b nh nhân m c các b nh m n tính đăng ký và khai báo thơng tin v s c kho , ệ ắ ệ ạ ề ứ ẻ
s d ng ph n m m NCOVI. ử ụ ầ ề
K t h p thu th p thông tin l p h s qu n lý s c kho cho NCT, ngế ợ ậ ậ ồ ơ ả ứ ẻ ười m c các b nh ắ ệ
m n tính.ạ
Thu th p s đi n tho i liên l c c a NCT, ngậ ố ệ ạ ạ ủ ười chăm sóc ho c thành viên h gia đình. ặ ộ
Cung c p s đi n tho i c a c s y t . Hấ ố ệ ạ ủ ơ ở ế ướng d n gia đình thơng báo ngay cho cán b y ẫ ộ
t khi có b t kỳ v n đ s c kho nào phát sinh.ế ấ ấ ề ứ ẻ
S d ng các thông tin t ph n m m NCOVI, h s qu n lý s c kho , d li u b o hi m yử ụ ừ ầ ề ồ ơ ả ứ ẻ ữ ệ ả ể
t , thông tin t y t tuy n trên, y t t nhân và t ph ng v n h gia đình.ế ừ ế ế ế ư ừ ỏ ấ ộ
Th c hi n đánh giá, phân lo i tình tr ng s c kho ; t ng h p nhu c u chăm sóc s c ự ệ ạ ạ ứ ẻ ổ ợ ầ ứ
kho , chăm sóc v xã h i c a NCT, ngẻ ề ộ ủ ười m c b nh m n tính trên đ a bàn trong giai ắ ệ ạ ị
đo n phòng ch ng d ch COVID-19.ạ ố ị
T ng h p thơng tin v nhân l c có th tham gia h tr trong chăm sóc s c kho NCT, ổ ợ ề ự ể ỗ ợ ứ ẻ
người m c b nh m n tính trong giai đo n phịng ch ng d ch COVID-19.ắ ệ ạ ạ ố ị
K ho ch phòng tránh lây nhi m COVID-19, d phòng và nâng cao s c kho cho NCT, ế ạ ễ ự ứ ẻ
người m c các b nh m n tính.ắ ệ ạ
K ho ch qu n lý đi u tr b nh nhân m c các b nh m n tính t i Tr m Y t và h gia ế ạ ả ề ị ệ ắ ệ ạ ạ ạ ế ộ
đình trong đi u ki n phịng ch ng d ch COVID-19. ề ệ ố ị
K ho ch sàng l c, phát hi n, x lý các trế ạ ọ ệ ử ường h p nghi nhi m, nhi m COVID-19 trong ợ ễ ễ
h gia đình có NCT, ngộ ười m c các b nh m n tính.ắ ệ ạ
K ho ch b o v chăm sóc s c kho NCT, ngế ạ ả ệ ứ ẻ ười m c các b nh m n tính trong tình ắ ệ ạ
hu ng gia đình có ngố ười cách ly, khu v c b phong to .ự ị ả
Đ y m nh các ho t đ ng truy n thơng v i nhi u hình th c khác nhau qua các phẩ ạ ạ ộ ề ớ ề ứ ương
ti n truy n thông đ i chúng, m ng xã h i, t r i,…. ệ ề ạ ạ ộ ờ ơ
S d ng các tài li u, thơng tin chính th ng c a B Y t đ đ a ra các thông đi p ng n ử ụ ệ ố ủ ộ ế ể ư ệ ắ
g n, d nh , d hi u và d th c hi n v i NCT, t p trung vào các bi n pháp chính: h n ọ ễ ớ ễ ể ễ ự ệ ớ ậ ệ ạ
ch ti p xúc xã h i, gi v sinh cá nhân và nhà c a. ế ế ộ ữ ệ ử
K t h p tuyên truy n v i t v n, hế ợ ề ớ ư ấ ướng d n và giám sát, h tr vi c th c hi n các bi nẫ ỗ ợ ệ ự ệ ệ
pháp phòng tránh lây nhi m cho NCT, ngễ ười m c b nh m n tính và các thành viên trongắ ệ ạ
h gia đình thơng qua các bu i thăm khám, ki m tra s c kho đ nh kỳ.ộ ổ ể ứ ẻ ị
Thúc đ y thay đ i các hành vi có h i cho s c kho nh hút thu c lá, l m d ng rẩ ổ ạ ứ ẻ ư ố ạ ụ ượu bia.
B o đ m ch đ dinh dả ả ế ộ ưỡng h p lý.ợ
Tăng cường các ho t đ ng th ch t và tinh th n lành m nh phù h p v i đi u ki n s c ạ ộ ể ấ ầ ạ ợ ớ ề ệ ứ
kho . ẻ
Cho phép người nhà c a b nh nhân m c các b nh m n tính đ n nh n thu c t i tr m y ủ ệ ắ ệ ạ ế ậ ố ạ ạ
t v i th i gian t i đa không qua 3 tháng/đ t. Th c hi n c p phát thu c t i nhà cho các ế ớ ờ ố ợ ự ệ ấ ố ạ
Thăm khám s c kho , đánh giá k t qu đi u tr đ nh kỳ t i nhà phù h p v i nhu c u ứ ẻ ế ả ề ị ị ạ ợ ớ ầ
b nh t t đ b o đ m qu n lý đi u tr có hi u qu trong b i c nh phòng ch ng d ch. ệ ậ ể ả ả ả ề ị ệ ả ố ả ố ị
Phát hi n và x trí k p th i các tình hu ng phát sinh. Th c hi n h i ch n, t v n chuyênệ ử ị ờ ố ự ệ ộ ẩ ư ấ
môn v i y t tuy n trên khi c n. Cho phép chuy n b nh nhân vớ ế ế ầ ể ệ ượt tuy n theo nhu c u ế ầ
b nh t t, sau khi t v n chuyên môn v i y t tuy n trên.ệ ậ ư ấ ớ ế ế
T ch c thành các t nhóm cán b y t ph trách theo t ng đ a bàn và k t h p v i các ổ ứ ổ ộ ế ụ ừ ị ế ợ ớ
ho t đ ng t v n, d phòng, sàng l c trong m i l n thăm khám t i nhà. ạ ộ ư ấ ự ọ ỗ ầ ạ
Hướng d n ngẫ ười nhà thông báo ngay cho cán b y t ph trách đ a bàn khi NCT, ngộ ế ụ ị ười
m c b nh m n tính có các tri u ch ng s t, ho, h t h i đ có hắ ệ ạ ệ ứ ố ắ ơ ể ướng x trí k p th i.ử ị ờ
Ti n hành sàng l c ch đ ng thông qua các bu i thăm khám t i nhà, các bu i t v n, ế ọ ủ ộ ổ ạ ổ ư ấ
liên l c v i h gia đình qua đi n tho i. Thơng báo cho Ban Ch đ o phòng ch ng d ch ạ ớ ộ ệ ạ ỉ ạ ố ị
Giám sát vi c th c hi n cách ly t i nhà. Theo dõi thông tin s c kho và đ ng viên, tr ệ ự ệ ạ ứ ẻ ộ ợ
giúp tâm lý cho ngườ ệi b nh, h gia đình có ngộ ười cách ly. Hướng d n, h tr gia đình ẫ ỗ ợ
ti p nh n ngế ậ ười nhi m COVID-19 sau đi u tr v cách ly t i nhà theo quy đ nh c a B Yễ ề ị ề ạ ị ủ ộ
t . ế
Tuân th các quy đ nh v cách ly khoanh vùng phong to khu v c phòng ch ng d ch ủ ị ề ả ự ố ị
theo k ho ch c a đ a phế ạ ủ ị ương.
Th c hi n ch đ c p phát thu c, khám ki m tra s c kho đ nh kỳ t i nhà cho NCT, ự ệ ế ộ ấ ố ể ứ ẻ ị ạ
người m c b nh m n tính trong khu v c b phong to .ắ ệ ạ ự ị ả
Ph i h p cùng v i chính quy n và các ban ngành đoàn th đ a phố ợ ớ ề ể ị ương l p phậ ương án
cung c p lấ ương th c, th c ph m và nhu y u ph m cho NCT, ngự ự ẩ ế ẩ ười m c b nh m n tính ắ ệ ạ
trong khu v c b phong to , đ c bi t quan tâm các gia đình có ngự ị ả ặ ệ ười già y u, neo đ n.ế ơ
K t n i thông tin v i Ban ch đ o phòng ch ng COVID-19 Qu c gia và c a đ a phế ố ớ ỉ ạ ố ố ủ ị ương
đ chia s ngu n l c khi c n thi t. T n d ng s ch đ o c a chính quy n đ a phể ẻ ồ ự ầ ế ậ ụ ự ỉ ạ ủ ề ị ương,
s ph i k t h p v i các ban ngành, đoàn th và s tham gia c a c ng đ ng, xã h i.ự ố ế ợ ớ ể ự ủ ộ ồ ộ
Thi t l p m ng lế ậ ạ ướ ế ố ới k t n i v i y t tuy n trên đ th c hi n h i ch n, t v n chuyên ế ế ể ự ệ ộ ẩ ư ấ
môn tr c tuy n, qua đi n tho i; ti p nh n b nh nhân c p c u, chuy n tuy n và yêu ự ế ệ ạ ế ậ ệ ấ ứ ể ế
c u tăng cầ ường nhân l c h tr khi c n thi t.ự ỗ ợ ầ ế
Huy đ ng ngu n nhân l c t i ch v i s tham gia c a toàn b cán b Tr m Y t , Y t ộ ồ ự ạ ỗ ớ ự ủ ộ ộ ạ ế ế
thôn b n, c ng tác viên dân s trên đ a bàn. Phân công cán b đ u m i ch u trách nhi mả ộ ố ị ộ ầ ố ị ệ
cho t ng đ a bàn, t ng lĩnh v c. ừ ị ừ ự
L p danh sách cán b y t các b , ngành, c quan đ n v ; y t t nhân, cán b Y t ngh ậ ộ ế ộ ơ ơ ị ế ư ộ ế ỉ
h u trên đ a bàn đ có th huy đ ng khi c n.ư ị ể ể ộ ầ
Ph i h p ch t chẽ v i các Ban Ngành, đoàn th đ a phố ợ ặ ớ ể ị ương đ huy đ ng l c lể ộ ự ượng tình
nguy n viên tham gia h tr chăm sóc s c kho NCT t i c ng đ ng.ệ ỗ ợ ứ ẻ ạ ộ ồ
- S NCT nói chung, NCT m c các b nh m n tính, NCT b h n ch v n đ ng các m c ố ắ ệ ạ ị ạ ế ậ ộ ở ứ
đ khác nhau.ộ
- S ngố ười m c các b nh m n tính nói chung và các b nh m n tính trong danh m c ắ ệ ạ ệ ạ ụ
qu n lý đi u tr t i tr m y t trong b i c nh d ch COVID-19. ả ề ị ạ ạ ế ố ả ị
- S NCT, ngố ười m c b nh m n tính già y u neo đ n c n h tr chăm sóc c a y t và xã ắ ệ ạ ế ơ ầ ỗ ợ ủ ế
h i.ộ
- Thông tin v ngề ười chăm sóc chính, thành viên h gia đình c n liên l c khi c n.ộ ầ ạ ầ
- Thông tin v ngu n nhân l c y t và tình nguy n viên có th huy đ ng tham gia h tr ề ồ ự ế ệ ể ộ ỗ ợ
khi c n.ầ
- Phòng tránh lây nhi m COVID-19 cho NCT, ngễ ười m c b nh m n tính và các thành viênắ ệ ạ
trong h gia đình.ộ
- Qu n lý đi u tr có hi u qu ngả ề ị ệ ả ười m c b nh m n tính t i c ng đ ng (tr m y t và t iắ ệ ạ ạ ộ ồ ạ ế ạ
h gia đình) trong b i c nh phòng ch ng d ch.ộ ố ả ố ị
- X trí c p c u, chuy n tuy n k p th i cho các v n đ s c kho phát sinh NCT, ngử ấ ứ ể ế ị ờ ấ ề ứ ẻ ở ười
m c b nh m n tính.ắ ệ ạ
- Phát hi n và x trí phù h p v i các trệ ử ợ ớ ường h p nhi m, nghi nhi m COVID-19 NCT vàợ ễ ễ ở
người m c b nh m n tính theo hắ ệ ạ ướng d n phòng ch ng d ch COVID-19 c a B Y t .ẫ ố ị ủ ộ ế
- 100% h gia đình có NCT, ngộ ười m c b nh m n tính trên đ a bàn th c hi n khai báo ắ ệ ạ ị ự ệ
và thường xuyên c p nh t thông tin v s c kho cho các thành viên.ậ ậ ề ứ ẻ
- 100% NCT, người m c b nh m n tính cùng v i ngắ ệ ạ ớ ười chăm và các thành viên h gia ộ
đình được ti p c n thông tin và hế ậ ướng d n các bi n pháp phòng tránh lây nhi m ẫ ệ ễ
COVID-19.
- 100% người m c b nh m n tính trong danh m c đắ ệ ạ ụ ược qu n lý, theo dõi đi u tr t i ả ề ị ạ
tr m y t và t i h gia đình trong giai đo n d ch COVID-19.ạ ế ạ ộ ạ ị
D trù đ y đ thu c, v t t , trang thi t b y t thi t y u đáp ng nhu c u qu n lý, chămự ầ ủ ố ậ ư ế ị ế ế ế ứ ầ ả
sóc s c kho cho NCT, ngứ ẻ ười m c b nh m n tính trong b i c nh phịng ch ng d ch ắ ệ ạ ố ả ố ị
COVID-19 nói chung.
H n l ch c p phát thu c đ nh kỳ t i tr m y t vào m t s ngày c đ nh cho ngẹ ị ấ ố ị ạ ạ ế ộ ố ố ị ười nhà
b nh nhân m c b nh m n tính đ n nh n thu c (ệ ắ ệ ạ ế ậ ố <i>phát thu c cho NCT m c các b nh m nố</i> <i>ắ</i> <i>ệ</i> <i>ạ</i>
<i>tính dùng t i thi u 2 thángố</i> <i>ể</i> ).
Lên l ch h n thăm h gia đình k t h p khám, thu th p thông tin s c kho đ nh kỳ cho ị ẹ ộ ế ợ ậ ứ ẻ ị
người cao tu i, ngổ ười m c các b nh m n tính v i t v n, hắ ệ ạ ớ ư ấ ướng d n phòng ch ng d ch ẫ ố ị
Xây d ng các k ho ch ho t đ ng cho NCT, ngự ế ạ ạ ộ ười m c b nh m n tính và các thành viên ắ ệ ạ
h gia đình v i các ho t đ ng chính: truy n thơng giáo d c s c kho , t v n hộ ớ ạ ộ ề ụ ứ ẻ ư ấ ướng d nẫ
t i nhà, và giám sát vi c th c hi n:ạ ệ ự ệ
- K ho ch qu n lý đi u tr b nh nhân m c các b nh m n tính t i c ng đ ng, bao g m ế ạ ả ề ị ệ ắ ệ ạ ạ ộ ồ ồ
các ho t đ ng: th c hi n c p phát thu c t i tr m y t , c p phát thu c t i nhà cho m t ạ ộ ự ệ ấ ố ạ ạ ế ấ ố ạ ộ
s đ i tố ố ượng; thăm khám s c kho đ nh kỳ t i nhà; x trí các trứ ẻ ị ạ ử ường h p vợ ượt quá kh ả
năng chuyên môn.
- K ho ch sàng l c phát hi n và x trí các trế ạ ọ ệ ử ường h p nghi nhi m COVID-19 NCT, ợ ễ ở
người m c b nh m n tính và các thành viên h gia đình theo hắ ệ ạ ộ ướng d n phòng ch ng ẫ ố
d ch COVID-19.ị
- K ho ch qu n lý, chăm sóc s c kho NCT, ngế ạ ả ứ ẻ ười m c b nh m n tính trong tình hu ngắ ệ ạ ố
đ a bàn b cách ly, phong to .ị ị ả
<b>T</b>
<b>T</b>
<b>Nhân lực</b> <b><sub>Trang</sub></b>
<b>thiết</b>
<b>bị</b>
<b>Kinh</b>
<b>phí</b>
<b>Đầu</b>
<b>mối</b> <b>Giámsát</b> <b>Ngườihỗ trợ</b>
- Th c hi n kh u hi u “hãy trong nhà, khơng ra ngồi đự ệ ẩ ệ ở ường”. NCT, người m c b nh ắ ệ
m n tính c n nhà trong su t th i gian x y ra d ch, ch đi ra ngoài khi th t s c p bách.ạ ầ ở ố ờ ả ị ỉ ậ ự ấ
- N u b t bu c ph i ra ngoài, hãy s d ng phế ắ ộ ả ử ụ ương ti n cá nhân, không s d ng các ệ ử ụ
phương ti n công c ng nh xe buýt, taxi; tránh các đ a đi m công c ng, n i t p trung ệ ộ ư ị ể ộ ơ ậ
đông người. Th c hi n nghiêm túc vi c “đeo kh u trang đúng cách; gi kho ng cách an ự ệ ệ ẩ ữ ả
tồn ít nh t 02 mét”. ấ
- Trong sinh ho t h ng ngày, ch nên duy trì các ti p xúc tr c ti p trong gia đình m c ạ ằ ỉ ế ự ế ở ứ
t i thi u. Tuy t đ i tránh ti p xúc v i nh ng ngố ể ệ ố ế ớ ữ ười nghi ng nhi m, có nguy c cao ờ ễ ơ
nhi m COVID-19 ho c ph i cách ly t i nhà. Tránh tham gia các s ki n gia đình có đơng ễ ặ ả ạ ự ệ
người nh thăm h i, g p g , liên hoan, h i hè, hi u h ,.… H n ch đ n m c th p nh t ư ỏ ặ ỡ ộ ế ỉ ạ ế ế ứ ấ ấ
ti p xúc v i nh ng ngế ớ ữ ườ ẫi v n ph i đi làm, có ti p xúc xã h i.ả ế ộ
- M i gia đình nên b trí ngỗ ố ười chăm sóc chính cho NCT, người m c b nh m n tính, nh tắ ệ ạ ấ
là v i nh ng ngớ ữ ườ ầi c n h tr chăm sóc cu c s ng h ng ngày. Ch n ngỗ ợ ộ ố ằ ọ ười chăm sóc
chính kho m nh, ít ti p xúc xã h i. Ngẻ ạ ế ộ ười chăm sóc nên mang kh u trang khi ti p xúc, ẩ ế
- B trí cho NCT ăn riêng; có phịng ngh ng i, sinh ho t riêng n u đố ỉ ơ ạ ế ược. Tuy t đ i ệ ố
không s d ng chung đ dung cá nhân nh bàn ch i, khăn t m,… v i các thành viên ử ụ ồ ư ả ắ ớ
khác trong gia đình.
- Chu n b đ y đ nhu y u ph m và thu c men thi t y u cho NCT, ngẩ ị ầ ủ ế ẩ ố ế ế ười m c b nh ắ ệ
m n tính th c hi n giãn cách xã h i và khi ph i cách ly, phong to theo yêu c u. ạ ự ệ ộ ả ả ầ
Tăng cường các giao ti p gián ti p qua đi n tho i, email, m ng xã h i thay th cho các ế ế ệ ạ ạ ộ ế
ti p xúc tr c ti p khi c n liên h mua s m, khai báo thông tin, trao đ i v i b n bè,… ế ự ế ầ ệ ắ ổ ớ ạ
Quan tâm đ i s ng tinh th n c a NCT trong đi u ki n cách ly, h n ch ti p xúc xã h i.ờ ố ầ ủ ề ệ ạ ế ế ộ
Th c hi n phự ệ ương châm “v sinh nhà c a, r a tay thệ ử ử ường xuyên”. Gi nhà c a v sinh, ữ ử ệ
thống mát, tránh gió lùa. Thường xuyên kh khu n, v sinh nhà c a theo khuy n cáo ử ẩ ệ ử ế
phòng ch ng d ch COVID-19, đ c bi t v i các đ dùng hay s d ng nh đi n tho i, đi uố ị ặ ệ ớ ồ ử ụ ư ệ ạ ề
khi n ti vi, tay n m c a, sàn nhà, phòng v sinh,…. Th c hành r a tay thể ắ ử ệ ự ử ường xuyên,
đúng cách, ít nh t 20 giây (ví d th i gian r a tay khi hát h t m t lấ ụ ờ ử ế ộ ượt bài “Nh có Bác ư
H trong ngày vui đ i th ng”) v i xà phòng ho c dung d ch v sinh tay có ch a c n. ồ ạ ắ ớ ặ ị ệ ứ ồ
Chu n b s n xà phòng, dung d ch v sinh tay có ch a c n, n ng đ c n dẩ ị ẵ ị ệ ứ ồ ồ ộ ồ ưới 90% đ cể ả
gia đình cùng r a tay.ử
Súc h ng thọ ường xuyên b ng các dung d ch nằ ị ước súc h ng trọ ước m i l n ra kh i nhà, ỗ ầ ỏ
sau khi ti p xúc g n v i ngế ầ ớ ười khác.
Tránh ch m tay lên m t, mũi, mi ng.ạ ắ ệ
N u có tri u ch ng ho, h t h i c n đeo kh u trang; s d ng gi y che mi ng, mũi khi ho,ế ệ ứ ắ ơ ầ ẩ ử ụ ấ ệ
h t h i ho c ho vào khu u tay. ắ ơ ặ ỷ
- Thay đ i các hành vi, l i s ng có h i cho s c kho : b thu c lá, gi m s d ng rổ ố ố ạ ứ ẻ ỏ ố ả ử ụ ượu
bia.
- Th c hi n ch đ ăn đ dinh dự ệ ế ộ ủ ưỡng (1700-1900 Kcal/ngày), cân đ i, lành m nh (đ ố ạ ủ
c tinh b t, đ m, ch t béo c đ ng v t và th c v t, vi-ta-min và khoáng ch t), nhi u rauả ộ ạ ấ ả ộ ậ ự ậ ấ ề
xanh.
- Đ m b o ăn 3-4 b a m i ngày, ăn nóng, th c ăn nên lu c, h p n u chín m m. N u ăn ả ả ữ ỗ ứ ộ ấ ấ ề ế
không đ nên u ng thêm các lo i s a b sung dinh dủ ố ạ ữ ổ ưỡng, t 1-2 c c m i ngày. ừ ố ỗ
- Nên ăn ít th t, thay b ng cá, tơm, cua. M i tu n nên ăn ít nh t 3 b a cá, 3 qu tr ng ăn ị ằ ỗ ầ ấ ữ ả ứ
thêm s a chua. Nên ăn c d u th c v t và m đ ng v t, trong đó ch t béo th c v t ữ ả ầ ự ậ ỡ ộ ậ ấ ự ậ
chi m kho ng 35% t ng lế ả ổ ượng ch t béo tr lên.ấ ở
- Nh ng ngữ ười đang m c các b nh m n tính: nh đái tháo đắ ệ ạ ư ường, tăng huy t áp, b nh ế ệ
gout,... c n th c hi n nghiêm ng t ch đ dinh dầ ự ệ ặ ế ộ ưỡng b nh lý theo ch đ nh c a bác sĩ ệ ỉ ị ủ
đi u tr .ề ị
B o đ m an toàn th c ph m trong ch bi n th c ăn cho NCT, ngả ả ự ẩ ế ế ứ ười m c các b nh m n ắ ệ ạ
U ng đ lố ủ ượng nướ ầc c n thi t h ng ngày (kho ng ế ằ ả 1200ml -1800ml/ngày).
B sung thêm các vi-ta-min C, D đ tăng cổ ể ường s c kho trong đi u ki n cách ly, h n ứ ẻ ề ệ ạ
ch ti p xúc xã h i dài ngày.ế ế ộ
Tăng cường các ho t đ ng trong nhà, ngoài tr i, quanh nhà trong ph m vi s c kho cho ạ ộ ờ ạ ứ ẻ
phép nh đi b , t p th d c quanh nhà, làm vư ộ ậ ể ụ ườn v i th i lớ ờ ượng ít nh t 30 phút/ngày ấ
và 5 ngày/tu n.ầ
Ch đ ăn c n đa d ng th c ph m đ phòng tránh suy dinh dế ộ ầ ạ ự ẩ ể ưỡng, s t cân. Ch đ ăn ụ ế ộ
c n đ ch t đ m t các th c ph m giàu ch t dinh dầ ủ ấ ạ ừ ự ẩ ấ ưỡng nh th t bò, th t gà, th t l n, ư ị ị ị ợ
cá, tơm, tr ng và có th ph i h p các lo i đ u đ nh đ u tứ ể ố ợ ạ ậ ỗ ư ậ ương, đ xanh, đ đen… L uỗ ỗ ư
ý ch bi n h p kh u v , s thích, kh năng nhai nu t th c ăn đ có th ăn đ s lế ế ợ ẩ ị ở ả ố ứ ể ể ủ ố ượng.
N u không th ăn đ lế ể ủ ượng th c ph m c n thi t, g y, ho c s t cân nên u ng thêm các ự ẩ ầ ế ầ ặ ụ ố
lo i s a b sung dinh dạ ữ ổ ưỡng, t 1-2 c c m i ngày. ừ ố ỗ Bên c nh ch đ ăn c n tăng đ m đạ ế ộ ầ ậ ộ
năng lượng (món ăn có giá tr dinh dị ưỡng cao).
N u ngế ười cao tu i có m c b nh Tăng huy t áp, r i lo n m máu, hay Suy th n, Suy timổ ắ ệ ế ố ạ ỡ ậ
thì th c hi n ch đ ăn đi u tr các b nh này nh bác sĩ đã hự ệ ế ộ ề ị ệ ư ướng d n. ẫ
Đ tăng cể ường mi n d ch, b a ăn c n đa d ng các lo i th c ph m ch không ph i ch ễ ị ữ ầ ạ ạ ự ẩ ứ ả ỉ
có m t lo i th c ph m c th nào làm tăng cộ ạ ự ẩ ụ ể ường mi n d ch. Ăn đa d ng th c ph m sẽ ễ ị ạ ự ẩ
cung c p các vitamin và khoáng ch t c n thi t đ c bi t các lo i vitamin A; C; D; E; S t; ấ ấ ầ ế ặ ệ ạ ắ
Kẽm; Selen. Các ch t này đóng vai trị quan tr ng giúp tăng cấ ọ ường h mi n d ch, ệ ễ ị ch ng ố
oxy hóa, duy trì s tồn v n c a niêm m c đự ẹ ủ ạ ường hô h p và đấ ường tiêu hóa. Các lo i ạ
th c ph m nh sau:ự ẩ ư
S d ng m t s gia v /th c ph m ch a các ho t ch t giúp h tr tăng cử ụ ộ ố ị ự ẩ ứ ạ ấ ỗ ợ ường mi n d chễ ị
nh : s a chua (s a chua nư ữ ữ ước), t i, ngh , s , n m, t o bi n, trà xanh, …ỏ ệ ả ấ ả ể
Khi mua th c ph m ngoài ch : ự ẩ ợ Không ti p xúc v i v t nuôi lang thang, gia súc, gia c m ế ớ ậ ầ
b b nh hay th t v t nuôi b ôi, h ng, ch t th i và nị ệ ị ậ ị ỏ ấ ả ước th i trong ch ; ả ợ
Khi ch bi n th c ph m t i nhà: ế ế ự ẩ ạ S d ng dao và th t riêng khi thái th c ph m s ng và ử ụ ớ ự ẩ ố
đ ăn chín.ồ
Có thói quen ăn u ng đ m b o v sinh: ố ả ả ệ Ln ăn chín, u ng sôi đ h n ch nguy c lây ố ể ạ ế ơ
b nh qua th c ph m; Khi ăn n i công c ng, t p th , không s d ng đũa, thìa cá nhân đệ ự ẩ ơ ộ ậ ể ử ụ ể
l y các món ăn dùng chung. Khơng nên u ng chung ly nấ ố ước ho c đ đ ng các lo i th c ặ ồ ự ạ ứ
u ng v i ngố ớ ười khác; R a tay s ch b ng xà phòng và nử ạ ằ ướ ạc s ch đúng cách sau khi ti p ế
xúc v i gia súc, gia c m và các lo i th c ph m s ng trớ ầ ạ ự ẩ ố ước khi ti p xúc v i th c ph m ế ớ ự ẩ
chín.
C n đánh giá xem ngầ ười cao tu i có b g y, suy dinh dổ ị ầ ưỡng, s t cân, ăn không ngon ụ
mi ng, ăn kém hay không? ệ Người cao tu i cổ ần được theo dõi cân n ng thặ ường xuyên,
n u có gi m cân và gi m kh u ph n ăn trong vịng 1 tu n, thì nên ch n các món ăn đ mế ả ả ẩ ầ ầ ọ ậ
đ năng lộ ượng cao, b sung b ng cách u ng các s n ph m dinh dổ ằ ố ả ẩ ưỡng đường mi ng ệ
(các lo i s a cao năng lạ ữ ượng 1-2kcal/ml ho c liên l c đi n tho i ho c online v i các ặ ạ ệ ạ ặ ớ
chuyên gia dinh dưỡng.
Đi u ki n s ng m t mình, có ai tr giúp hay khơng, h có t liên l c đề ệ ố ở ộ ợ ọ ự ạ ược b ng đi n ằ ệ
tho i hay không? ạ
Đi u ki n chăm sóc dinh dề ệ ưỡng cho người cao tu i. Có đ th c ph m trong nhà không? ổ ủ ự ẩ
N u ngế ười cao tu i b suy dinh dổ ị ưỡng, li u h th c ph m (c đ u ng) đ tăng năng ệ ọ ự ẩ ả ồ ố ể
lượng, đ m đ dinh dậ ộ ưỡng trong b a ăn c a mình (có các th c ph m giàu dinh dữ ủ ự ẩ ưỡng
nh th t, cá, tr ng, s a... hay khơng? H có t l nh, ho c t ch a đ ăn b o qu n đư ị ứ ữ ọ ủ ạ ặ ủ ứ ồ ả ả ược
th c ph m hay không? ự ẩ
Năng lượng: 1.600-1.700kcal/ngày, áp d ng cho ngụ ườ ặi n ng 50-55kg
- B a sáng (7 gi ): Bún cua (Bún: 180g, Cua đ ng: 30g, Hành lá, rau th m: tía tơ, kinh ữ ờ ồ ơ
gi i)ớ
- B a ph sáng (9h): 1 c c s a chuaữ ụ ố ữ
- B a tr a (11h):c m, th t gà rang, su hào lu c, canh rau d nữ ư ơ ị ộ ề
- B a ph chi uữ ụ ề <i> (15h):</i>S a b sung dinh dữ ổ ưỡng (200ml pha theo hướng d n)ẫ
- B a t i (18h): c m, th t bị xào bí đ , đ u ph rán, canh rau c i, chu i tiêuữ ố ơ ị ỏ ậ ụ ả ố
Thi u ho t đ ng th l cế ạ ộ ể ự
Ch đ ăn không h p lýế ộ ợ
Thu c láố
T p v i m c đ tăng d n phù h p v i s c c a NCT.ậ ớ ứ ộ ầ ợ ớ ứ ủ
Th i gian t p: T p 150 phút /tu n v i cờ ậ ậ ầ ớ ường đ trung bình, T p 30 phút/ ngày, ộ ậ
ngày/tu n.ầ
<i><b>Tập tăng cường sức mạnh cơ</b></i>
L a ch n kh i lự ọ ố ượng t v a theo s c c a mình. Nâng t theo các đ ng tác g p ạ ừ ứ ủ ạ ộ ậ
kh y/dủ ưới khu u tay ho c dang tay t 7 - 15 l n/ hi p, m i đ ng tác t p 3 hi p, t p ỷ ặ ừ ầ ệ ỗ ộ ậ ệ ậ
luân phiên các đ ng tác). C n ngh gi a các hi p t p, r i l p l i chu i t p.ộ ầ ỉ ữ ệ ậ ồ ặ ạ ỗ ậ
T p m nh các nhóm c chi dậ ạ ơ ưới: đ ng d y/ng i xu ng, đ ng trên mũi chân, đ ng trên ứ ậ ồ ố ứ ứ
gót chân.
Các bài t p tăng cậ ường s c m nh c c n th c hi n 3 bu i/tu n.ứ ạ ơ ầ ự ệ ổ ầ
<b>Đi mũi chân ch m gótạ</b> <b>Đ ng trên 1 chânứ</b> <b>T p thái c c quy nậ</b> <b>ự</b> <b>ề</b>
Bước 3 Xác đ nh nh p tim d tr (NTdtr)ị ị ự ữ
Bước 5: Xác đ nh nh p tim đích đ m b o an tồn khi t p (NTđích) ị ị ả ả ậ
nhẹ
Rất nhẹ Vừa phải Nặng Rất nặng Rất rất nặng
6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20
T 5 - 7 đi m là t p r t r t nh , từ ể ậ ấ ấ ẹ ương ng nh khi ngh ng iứ ư ỉ ơ
T 8 - 10 đi m t p r t nhừ ể ậ ấ ẹ
T 11- 13 M c đ v a, không làm th g p hay h n h n, nóiđừ ứ ộ ừ ở ấ ổ ể ược, không gây m t. Đây là ệ
ngưỡng t p cho phépđ i v i ngậ ố ớ ười cao tu iổ
T 14 đi m tr lên là m c đ n ng, r t n ng, khi t p gây m t, th g p, không nói đừ ể ở ứ ộ ặ ấ ặ ậ ệ ở ấ ược,
tim đ p nhanh quá m c cho phép theo đ tu i.ậ ứ ộ ổ
C n th đ u khi t p, không đầ ở ề ậ ược nín th khi t p.ở ậ
U ng nố ước đ y đ , qu n áo trang ph thích h p đ c bi t gi y t p an toànầ ủ ầ ụ ợ ặ ệ ầ ậ
<b>Kéo dãn nhóm cơ đùi sau/ KD cơ cẳng chân sautrước </b>
<b> </b>
<b> KD cơ chi trên</b>
B o đ m đ thu c đáp ng nhu c u đi u tr c a b nh nhân.ả ả ủ ố ứ ầ ề ị ủ ệ
u tiên th c hi n qu n lý, c p phát thu c đ nh kỳ t i tr m y t ; theo dõi, đánh giá k t
Ư ự ệ ả ấ ố ị ạ ạ ế ế
qu đi u tr t i gia đình và c ng đ ng.ả ề ị ạ ộ ồ
B o đ m vi c qu n lý đi u tr có hi u qu cho b nh nhân trong b i c nh d ch. K p th i ả ả ệ ả ề ị ệ ả ệ ố ả ị ị ờ
phát hi n và x lý phù h p các tình hu ng phát sinh trong quá trình qu n lý, đi u tr .ệ ử ợ ố ả ề ị
L p danh sách ngậ ườ ệi b nh m c các b nh m n tính trên đ a bàn đang đắ ệ ạ ị ược qu n lý, đi uả ề
tr t i các c s Y t khác nhau.ị ạ ơ ở ế
T ng h p phân lo i nhu c u qu n lý đi u tr c a các b nh nhân: m c đ b nh, n i đăngổ ợ ạ ầ ả ề ị ủ ệ ứ ộ ệ ơ
ký qu n lý đi u tr , n i nh n thu c, hình th c thăm khám đ nh kỳ,…ả ề ị ơ ậ ố ứ ị
Xây d ng k ho ch qu n lý đi u tr , c p phát thu c t i tr m y t , d trù thu c theo nhuự ế ạ ả ề ị ấ ố ạ ạ ế ự ố
c u qu n lý đi u tr .ầ ả ề ị
Thông báo cho ngườ ệi b nh bi t v k ho ch và quy trình, th t c c p phát thu c, qu n ế ề ế ạ ủ ụ ấ ố ả
lý đi u tr b nh nhân m c b nh m n tính t i tr m y t , t i nhà trong th i đi m d ch.ề ị ệ ắ ệ ạ ạ ạ ế ạ ờ ể ị
Cung c p tên, đ a ch và s đi n tho i c a cán b Y t t i Tr m Y t xã/phấ ị ỉ ố ệ ạ ủ ộ ế ạ ạ ế ường, nhân
viên y t thôn b n, các tình nguy n viên đ ngế ả ệ ể ườ ệi b nh liên l c khi c n thi t.ạ ầ ế
T ch c th c hi n c p phát thu c đ nh kỳ cho t t c nh ng b nh nhân đăng ký qu n lý ổ ứ ự ệ ấ ố ị ấ ả ữ ệ ả
đi u tr t i Tr m Y t ; k c b nh nhân đề ị ạ ạ ế ể ả ệ ược qu n lý đi u tr tuy n trên chuy n v , ả ề ị ở ế ể ề
cũng nh các b nh nhân khơng có b o hi m y t (BHYT). ư ệ ả ể ế
Thăm khám, đánh giá l i tình tr ng lâm sàng và phác đ đi u tr trạ ạ ồ ề ị ước m i đ t c p phátỗ ợ ấ
thu c đ nh kỳ. V i các b nh nhân t tuy n trên chuy n v , áp d ng đ n thu c đi u tr ố ị ớ ệ ừ ế ể ề ụ ơ ố ề ị
Cho phép người nhà đ n nh n thu c đ nh kỳ cho b nh nhân t i tr m y t . Ngế ậ ố ị ệ ạ ạ ế ười lĩnh
thu c c n cung c p: th BHYT, Ch ng minh th nhân dân/th căn cố ầ ấ ẻ ứ ư ẻ ướ ủc c a b nh nhân ệ
(ho c ngặ ườ ượ ủi đ c y quy n lĩnh thay) ngề ườ ổ ềi, s đi u tr ngo i trú/gi y h n tái khám, ị ạ ấ ẹ
đ n thu c g n nh t.ơ ố ầ ấ
Hướng d n b nh nhân và gia đình tuân th ch đ đi u tr , dinh dẫ ệ ủ ế ộ ề ị ưỡng, sinh ho t, ph cạ ụ
h i ch c năng; theo dõi b nh t i nhà, đánh giá vi c ki m soát đi u tr , tác d ng ph c aồ ứ ệ ạ ệ ể ề ị ụ ụ ủ
thu c (ố <i>n u cóế</i> ) và thơng tin l i v i cán b c a Tr m Y t (ngạ ớ ộ ủ ạ ế ườ ệi b nh đã được cung c p ấ
s đi n tho i đ liên l c). H n l ch tái khám và phát thu c cho kỳ ti p theo.ố ệ ạ ể ạ ẹ ị ố ế
Đ h n ch ti p xúc xã h i đ i v i b nh nhân m c b nh m n tính, vi c theo dõi, đánh ể ạ ế ế ộ ố ớ ệ ắ ệ ạ ệ
giá k t qu đi u tr đế ả ề ị ược th c hi n thơng qua hình th c thăm khám đánh giá t i nhà ự ệ ứ ạ
ho c ph ng v n ngặ ỏ ấ ườ ệi b nh và h gia đình qua đi n tho i.ộ ệ ạ
Đi u dề ưỡng ph i h p nhân viên y t thôn b n ch u trách nhi m thu th p các thông tin ố ợ ế ả ị ệ ậ
thường xuyên v tình tr ng tuân th đi u tr ; đo các ch s nhân tr c, huy t áp,… Bác sĩ ề ạ ủ ề ị ỉ ố ắ ế
đi u tr ch u trách nhi m thăm khám, đánh giá đ nh kỳ v m c tiêu đi u tr trề ị ị ệ ị ề ụ ề ị ước m i ỗ
l n nh n thu c.ầ ậ ố
Ngoài vi c thăm khám, đánh giá lâm sàng, có th k t h p l y m u xét nghi m trong m tệ ể ế ợ ấ ẫ ệ ộ
s trố ường h p nh :ợ ư
Xem xét đi u ch nh phác đ đi u tr gi a kỳ tùy thu c vào tình tr ng ki m sốt b nh ề ỉ ồ ề ị ữ ộ ạ ể ệ
(h i ch n v i bác sĩ tuy n trên n u c n thi t). Ví d v i b nh nhân Hen ph qu n đã ộ ẩ ớ ế ế ầ ế ụ ớ ệ ế ả
được ki m sốt và duy trì trong kho ng 3 tháng thì có th xem xét gi m các bể ả ể ả ước đi u ề
tr .ị
THA đang qu n lý đi u tr có di n bi n b t thả ề ị ễ ế ấ ường, không đ t HA m c tiêu dù đã đi u ạ ụ ề
tr đ ≥ 3 thu c, v i ít nh t 1 l i ti u ho c không dung n p v i thu c, ho cị ủ ố ớ ấ ợ ể ặ ạ ớ ố ặ
THA nghi ng ho c đã có bi n ch ng n ng (nh tai bi n m ch máu não, suy tim, b nh ờ ặ ế ứ ặ ư ế ạ ệ
m ch vành, phình tách đ ng m ch ch , suy th n, ti n s n gi t...);ạ ộ ạ ủ ậ ề ả ậ
Tri u ch ng liên quan đ n gi m tệ ứ ế ả ưới máu mô
Ngườ ệi b nh Đái tháo đường đang qu n lý đi u tr có m t trong các di n bi n b t ả ề ị ộ ễ ế ấ
thường, bi n ch ng m n tính sau:ế ứ ạ
- ĐTĐ đang qu n lý không đ t m c tiêu đi u tr sau 3 tháng.ả ạ ụ ề ị
- Cholesterol máu ≥ 8 mmol/L (n u có k t qu xét nghi m).ế ế ả ệ
- X lý h ử ạđường máu trước khi chuy n tuy n:ể ế
Các d u hi u g i ý c n hen c p:ấ ệ ợ ơ ấ
T v n/hư ấ ướng d n bi u hi n c a đ t c p COPD: ẫ ể ệ ủ ợ ấ Khi có ít nh t m t trong các tri u ấ ộ ệ
ch ng: (1) Khó th tăng; (2) Kh c đ m tăng và (3) Thay đ i màu s c c a đ m c n đ n ứ ở ạ ờ ổ ắ ủ ờ ầ ế
ngay c s y t đ khám. ơ ở ế ể
X lý đ t c p c a COPD t i tr m y t theo hử ợ ấ ủ ạ ạ ế ướng d n (Ph l c 2).ẫ ụ ụ
Trường h p b nh nhân đợ ệ ược bác sĩ ch đ nh duy trì th oxy t i nhà c n l u ý: l u ỉ ị ở ạ ầ ư ư
lượng, th i gian th : 1-3l/phút, ít nh t 16 gi /ngày, m c tiêu đ t SpO2 đ u m ch n y ờ ở ấ ờ ụ ạ ầ ạ ẩ
90-94% lúc ngh ng i.ỉ ơ
M c b nh đe d a đ n tính m ng.ắ ệ ọ ế ạ
Co gi t Tonic-clonic, trậ ước đây đượ ọc g i là co gi t do khó ch u l n, là lo i Đ ng kinh ậ ị ớ ạ ộ
nghiêm tr ng nh t và có th gây m t ý th c đ t ng t, c ng c th và gi t và đôi khi m tọ ấ ể ấ ứ ộ ộ ứ ơ ể ậ ấ
ki m soát bàng quang ho c c n lể ặ ắ ưỡi.
D u hi u lâm sàng n ng lên, không đáp ng v i thu c đi u tr .ấ ệ ặ ứ ớ ố ề ị
nh h ng đ n ch c năng s ng, r i lo n d u hi u sinh t n: khó th , ng t, đau đ u d
Ả ưở ế ứ ố ố ạ ấ ệ ồ ở ạ ầ ữ
ng i, co gi t, hôn mê...ộ ậ
Bi u hi n Lo n th n n ng, kính đ ng, có bi u hi n hoang tể ệ ạ ầ ặ ộ ể ệ ưởng, có ý đ nh t t .ị ự ử
Bi u hi n d u hi u n ng khi b d ng thu c (h i ch ng d ng thu c, ng đ c thu c).ể ệ ấ ệ ặ ị ị ứ ố ộ ứ ị ứ ố ộ ộ ố
Thi t l p m ng lế ậ ạ ướ ấi c p c u, chuy n tuy n và th c hi n chuy n tuy n lên các c s y ứ ể ế ự ệ ể ế ơ ở
t tuy n trên phù h p khi c n thi t. Ti p nh n ph n h i thông tin c a b nh nhân ế ế ợ ầ ế ế ậ ả ồ ủ ệ
chuy n tuy n đ c p nh t H s qu n lý s c kho .ể ế ể ậ ậ ồ ơ ả ứ ẻ
B nh nhân c n thăm khám đánh giá đ nh kỳ theo quy đ nh. ệ ầ ị ị
B nh nhân c p c u, b nh nhân di n bi n n ng đ t ng tệ ấ ứ ệ ễ ế ặ ộ ộ
B nh nhân khơng có kh năng đi l iệ ả ạ
B nh nhân ngệ ười cao tu i cô đ nổ ơ
B nh nhân đang cách ly t i nhà, đ a bàn b phong t a.ệ ạ ị ị ỏ
Chu n b nhân l c đ n khám t i nhà: bác sĩ, đi u dẩ ị ự ế ạ ề ưỡng, tình nguy n viên, nhân viên hệ ỗ
tr …ợ
B nh án đi u tr ngo i trú c a b nh nhânệ ề ị ạ ủ ệ
B d ng c thăm khám thông thộ ụ ụ ường (máy đo huy t áp, ng nghe, nhi t k , máy đo ế ố ệ ế
SpO2 c m tay)ầ
B d ng c s c p c u bao g m c Túi Oxy n u c nộ ụ ụ ơ ấ ứ ồ ả ế ầ
H p thu c c p c u khi c nộ ố ấ ứ ầ
Các trang thi t b d ng c khác: d ng c l y m u xét nghi m, cân tr ng lế ị ụ ụ ụ ụ ấ ẫ ệ ọ ượng c th , ơ ể
máy đo đường huy t mao m ch, máy khí dung…ế ạ
Trang b b o h th c hi n theo hị ả ộ ự ệ ướng d n phòng ch ng d ch COVID-19 (n u b nh ẫ ố ị ế ệ
nhân trong di n cách ly).ệ
Đ t l ch h n thăm khám v i b nh nhân và ngặ ị ẹ ớ ệ ười nhà (đánh giá tình tr ng b nh nhân ạ ệ
trước khi thăm khám đ mang theo các d ng c thăm khám phù h p)ể ụ ụ ợ
Đánh giá t ng quát các v n đ c p c u (n u có) và hổ ấ ề ấ ứ ế ướng x tríử
Sàng l c các trọ ường h p nguy c nhi m COVID-19 đ x trí theo quy đ nh.ợ ơ ễ ể ử ị
Th c hi n các thăm khám toàn di n thự ệ ệ ường quy c a t ng lo i b nh.ủ ừ ạ ệ
Nh n đ nh, đánh giá v tình tr ng c a b nh nhân c v b nh t t cũng nh tình tr ng ậ ị ề ạ ủ ệ ả ề ệ ậ ư ạ
Th o lu n v i b nh nhân và ngả ậ ớ ệ ười nhà v hề ướng x trí, k t qu qu n lý đi u tr n u ử ế ả ả ề ị ế
đánh giá b nh nhân theo đ nh kỳ.ệ ị
Kê đ n, c p phát thu c t i nhà n u c n.ơ ấ ố ạ ế ầ
Hướng d n s d ng thu c theo đ n, l ch h n khám l i; k t h p t v n giáo d c s c ẫ ử ụ ố ơ ị ẹ ạ ế ợ ư ấ ụ ứ
kho cho b nh nhân và ngẻ ệ ười nhà; sàng l c các trọ ường h p ti p xúc, có nguy c cao ợ ế ơ
ho c nghi nhi m COVID-19; giám sát th c hi n các trặ ễ ự ệ ường h p cách ly t i nhà n u có.ợ ạ ế
Đ l i s đi n tho i c a nhân viên y t đ liên h khi c n. Cho s đi n tho i 24/7 t i ể ạ ố ệ ạ ủ ế ể ệ ầ ố ệ ạ ạ
Tr m Y t (n u có). Hạ ế ế ướng d n ngẫ ười nhà trong trường h p c n các chăm sóc y t , h ợ ầ ế ỗ
tr xã h i kh n c p c n thông báo v i Tr m Y t đ n m b t tình hình, có các t v n ợ ộ ẩ ấ ầ ớ ạ ế ể ắ ắ ư ấ
phù h p, h n đ n khám, gi i thi u chuy n tuy n, g i c p c u,…ợ ẹ ế ớ ệ ể ế ọ ấ ứ
- Hỏi kỹ tiền sử
- Khám toàn thân, các chỉ số sinh tồn
- Đánh giá tình trạng khó thở
- Khám lâm sàng, phân loại dấu hiệu bệnh lý
<b>Nhẹ hoặc trung bình</b> <b>Nặng</b> <b>Nặng, đe dọa tính mạng</b>
- Nói từng cụm từ, không kích
động;
- Khơng co kéo cơ hô hấp, nhịp
thở tăng nhẹ;
- Nhịp tim < 120 ck/phút;
- SpO2> 95% (thở khí trời);
- Nói từng từ, phải ngồi để thở,
kích thích;
- Co kéo cơ hơ hấp phụ;
- Nhịp thở > 30 lần/phút;
- Nhịp tim > 120 ck/phút;
- SpO2< 90% (thở khí trời);
- Rối loạn tri giác
- Co kéo cơ hô hấp nhiều, hoặc
phổi im lặng
- Xanh tím
- Rối loạn huyết động
<b>Xử trí ban đầu</b>
- SABA khí dung, hoặc 4 nhát xịt + buồng đệm, có thể lặp lại mỗi 20
- Prednisolone (hoặc tương đương): người lớn 1 mg/kg, tối đa 50 mg,
trẻ em 1-2 mg/kg, tối đa 40 mg, uống hoặc tiêm TM
- Thở oxy: mục tiêu đạt SpO2 93-95% (trẻ em > 95%)
<b>CHUYỂN ĐẾN BỆNH VIỆN</b>
<b>HUYỆN CẤP CỨU HOẶC</b>
<b>MỜI HỖ TRỢ</b>
Trong lúc chờ, tiếp tục:
- SABA: khí dung, xịt, tiêm
- Thở oxy, đạt SpO2> 92%
- Bóp bóng hỗ trợ
<b>Đáp ứng tốt</b> <b>Đáp ứng trung bình</b> <b>Đáp ứng kém</b>
- Hết các triệu chứng và hiệu quả
kéo dài trên 4 giờ;
- Triệu chứng giảm nhưng xuất
hiện lại trong 3 giờ;
- Triệu chứng không giảm hoặc
nặng lên
- Tri giác chậm
- Co kéo cơ hô hấp nặng
<b>Xử trí</b> <b>Xử trí</b>
- Tiếp tục khí dung (xịt) SABA:
3-4 giờ 1 lần;
- Gọi điện hoặc đi khám để có
hướng dẫn theo dõi tiếp;
- Tiếp tục thuốc cường 2 (khí
dung/ xịt hít qua buồng đệm mỗi
01 giờ );
Khơng /ít đáp ng sau 1 ứ
giờ
- Hỏi tiền sử về nguy cơ (hút thuốc, tiếp xúc khói bụi)
- Khám lâm sàng: mức độ khó thở, phân loại mức độ nặng để
xử trí
- Đo chỉ số sinh tồn: mạch, huyết áp, nhịp thở
- Đánh giá tình trạng ho, tính chất đờm
<b>Người bệnh đến khám với dấu hiệu </b>
Đánh giá sau 1 gi , n u đáp ng t t: ờ ế ứ ố
khó th gi m, nói bình thở ả ường, nh p ị
th < 20 l n/phút, tri giác bình ở ầ
thường
- Đánh giá tình trạng hô hấp, dấu hiệu chức năng sống, đo
SpO2
- Thở oxy 1-3 l/phút nếu có chỉ định
- Khí dung (xịt) thuốc giãn phế quản (SABA)
Xử trí các rối loạn khác nếu có
<b>M c đ nhứ</b> <b>ộ</b> <b>ẹ</b>
- Khó th nhở ẹ
- Nói bình thường
- Nh p th <20 l n/phị ở ầ
- Tri giác bình thường
<b>X tríử</b>
- Salbutamol x t, khí ị
dung 3 l n/1 gi đ uầ ờ ầ
- Prednisolon 40 mg
u ngố
<b>M c đ n ngứ</b> <b>ộ ặ</b>
- Khó th liên t c, tím mơiở ụ
- Nói t ng từ ừ
- Tri giác: kích thích
- Th > 25 l n/phútở ầ
- Co kéo c hô h p phơ ấ ụ
<b>X tríử</b>
<b>- </b>Salbutamol x t, khí dung 3 ị
l n/1 gi đ u, có th k t ầ ờ ầ ể ế
h p v i ipratropiumợ ớ
- Methylprednisolon 40
mg u ng ho c tiêm tĩnh ố ặ
m chạ
- Th oxy 1-3 l/phútở
<b>M c đ trung bìnhứ</b> <b>ộ</b>
- Khó th nhi u h n, ở ề ơ
không mu n đi l iố ạ
- Nói t ng câu ng nừ ắ
- Tri giác: kích thích nhẹ
- Th : 20-25 l n/phútở ầ
- Co kéo trên hõm cứ
<b>X tríử</b>
<b>- </b>Salbutamol x t, khí dung ị
3 l n/1 gi đ u, có th ầ ờ ầ ể
k t h p v i ipratropiumế ợ ớ
- Prednisolon 40 mg u ngố
- Salbutamol x t/khí dung 4-6 l n/ngàyị ầ
- Prednisolon 40mg u ng trong 5 ngàyố
- Kháng sinh Amoxicillin ho c ặ
Chuy n lên TTYT huy n, ể ệ
trên đường v n chuy n ậ ể
<b>PHẠM VI ÁP DỤNG...1</b>
<b>NỘI DUNG HƯỚNG DẪN...2</b>
I. Nhiệm vụ của y tế cơ sở trong quản lý, chăm sóc sức khoẻ người cao tuổi, người mắc bệnh mạn tính trong
bối cảnh dịch COVID-19...2
<i>1. Mục tiêu chung...2</i>
<i>2. Các yêu cầu nhiệm vụ chuyên môn của y tế cơ sở...2</i>
<i>3. Các giải pháp thực hiện...6</i>
II. Xây dựng kế hoạch quản lý, chăm sóc sức khoẻ người cao tuổi, người mắc bệnh mạn tính tại cộng đồng
trong bối cảnh dịch...6
<i>1. Phân tích thực trạng...6</i>
<i>2. Xác định vấn đề và lựa chọn ưu tiên...7</i>
<i>3. Xác định mục tiêu...7</i>
<i>4. Lựa chọn các giải pháp...8</i>
<i>5. Lập kế hoạch hoạt động chi tiết...8</i>
III. Phòng tránh lây nhiễm COVID-19 cho người cao tuổi, người mắc bệnh mạn tính tại cộng đồng 10
<i>1. Hướng dẫn và giám sát thực hiện biện pháp hạn chế tiếp xúc xã hội đối với NCT và bệnh nhân mắc </i>
<i>bệnh mạn tính...10</i>
<i>2. Hướng dẫn thực hiện các biện pháp vệ sinh cá nhân, phòng tránh lây nhiễm bệnh...11</i>
<i>3. Hướng dẫn Người cao tuổi, người mắc bệnh mạn tính thực hiện lối sống lành mạnh....11</i>
<i>4. Hướng dẫn hộ gia đình có Người cao tuổi, người mắc bệnh mạn tính thực hiện khai báo thơng tin sức </i>
<i>khoẻ...12</i>
IV. Chế độ dinh dưỡng hợp lý cho người cao tuổi phòng chống COVID-19...12
<i>1. Chế độ dinh dưỡng đủ năng lượng, cân đối các chất dinh dưỡng giúp cơ thể tăng cường miễn dịch: 12</i>
<i>2. Nguyên tắc đảm bảo vệ sinh an tồn thực phẩm...14</i>
<i>3. Một số lưu ý chăm sóc dinh dưỡng với người cao tuổi ngoài cộng đồng...14</i>
<i>4. Thực đơn tham khảo:...14</i>
V. Tập luyện cho người cao tuổi phòng chống dịch COVID-19...16
<i>1. Đại cương...16</i>
<i>2. Các bài tập nâng cao sức khỏe cho người cao tuổi tại cộng đồng...16</i>
VI. Quản lý điều trị một số bệnh mạn tính hay gặp tại cộng đồng trong bối cảnh dịch bệnh COVID-19 20
<i>1. Phạm vi, đối tượng...20</i>
<i>2. Mục tiêu, nguyên tắc quản lý điều trị bệnh nhân trong giai đoạn dịch...20</i>
<i>3. Tổng hợp, sàng lọc, phân loại bệnh nhân...21</i>
<i>4. Thăm khám, cấp phát thuốc định kỳ trong bối cảnh dịch...21</i>
<i>5. Theo dõi, đánh giá kết quả điều trị...22</i>
<i>6. Phát hiện các dấu hiệu nguy hiểm, các trường hợp cần chuyển tuyến...22</i>
<i>7. Phối hợp thực hiện hội chẩn, chuyển tuyến...25</i>
Bài 7. Thực hành khám bệnh, chăm sóc sức khoẻ tại nhà cho người cao tuổi, bệnh nhân mắc bệnh mạn tính
trong bối cảnh dịch bệnh COVID-19...25
<i>1. Các tình huống cần thăm khám tại nhà...25</i>
<i>2. Phương tiện, dụng cụ cần chuẩn bị khi thăm khám tại nhà...25</i>
<i>3. Nội dung, trình tự các bước thăm khám tại nhà...26</i>
<i>4. Hội chẩn, kết nối, vận chuyển bệnh nhân trong trường hợp cần thiết...26</i>
<b>III. PHỤ LỤC...27</b>
1. Điều trị ban đầu khi có dấu hiệu nghĩ tới cơn hen cấp tại Trạm y tế xã/phường...27
2. Sơ đồ xử trí đợt cấp bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính (COPD) tại Trạm y tế xã/phường...28