Hướng dẫn GV thiết kế chủ đề TNST Lớp 5 chủ đề 3

<span class='text_page_counter'>(1)</span>LỚP 5 – CHỦ ĐỀ 3 SỔ TRUYỀN THỐNG TRƯỜNG TÔI 1. Mục tiêu Sau chủ đề này, học sinh: – Tìm hiểu được thông tin về truyền thống nhà trường. – Làm được cuốn sổ về truyền thống nhà trường. – Đề xuất được một số việc làm để giữ gìn và phát huy truyền thống nhà trường. Chủ đề này góp phần hình thành và phát triển cho học sinh: – Năng lực tham gia và tổ chức hoạt động, thể hiện ở việc tích cực tìm kiếm thông tin, xây dựng đề cương và phối hợp với các thành viên trong nhóm để làm sổ truyền thống. – Phẩm chất trách nhiệm, thể hiện ở việc có ý thức giữ gìn và phát huy truyền thống của nhà trường.. 2. Chuẩn bị – Giáo viên: Giấy A0, phiếu đăng kí tìm hiểu về truyền thống nhà trường (theo mẫu trang 20, sách học sinh), 1 phần quà nhỏ. – Học sinh: Giấy A4, bìa màu; bút màu, giấy màu; hồ/băng dính hai mặt; tranh, ảnh, bài viết,… về trường. 3. Gợi ý tổ chức hoạt động 3.1. Gợi ý tổ chức hoạt động tiết 1 – 2 Hoạt động khởi động: Trò chơi “Ai hiểu trường mình nhất?” 1. Giáo viên chia lớp thành 4 đội. Tổ chức cho học sinh chơi trò chơi “Ai hiểu trường mình nhất?”. Chuẩn bị: Bảng danh sách gồm khoảng 10 – 20 câu hỏi liên quan đến lịch sử, truyền thống của trường, cũng có thể là những thông tin về trường (như địa chỉ của trường, số toà nhà trong trường, số lớp trong trường, họ và tên thầy/cô hiệu trưởng, khẩu hiệu của trường,…). Giáo viên có thể chuẩn bị câu hỏi trên PowerPoint. 1.

<span class='text_page_counter'>(2)</span> Cách chơi: – Giáo viên lần lượt nêu ra những câu hỏi về trường (có thể làm trên PowerPoint), em nào giơ tay nhanh nhất thì giành được quyền trả lời. – Với mỗi câu trả lời đúng, đội có thành viên trả lời đúng sẽ được cộng 10 điểm. Nếu trả lời sai, thành viên các đội khác tiếp tục được quyền trả lời. – Nếu qua 30 giây không có học sinh nào xung phong trả lời, giáo viên công bố đáp án. – Khi giáo viên chưa đọc hết câu hỏi mà học sinh đã giơ tay thì tất cả các thành viên của đội có học sinh đó sẽ mất quyền trả lời. – Trò chơi kết thúc, đội nào giành được nhiều điểm nhất, đội đó thắng cuộc. 2. Giáo viên khen ngợi học sinh, trao quà cho đội thắng cuộc, dẫn dắt vào chủ đề hoạt động. Hoạt động 1: Tìm hiểu truyền thống của trường em 1. Giáo viên yêu cầu học sinh đọc thầm hoạt động 1, trang 18, sách học sinh. Hướng dẫn học sinh nhớ lại, suy nghĩ, thảo luận nhóm đôi về những hoạt động và thành tích nổi bật của trường. Giáo viên có thể gợi ý những hoạt động gần nhất, sau đó mở rộng đến những hoạt động xa hơn. 2. Giáo viên yêu cầu mỗi nhóm viết hoạt động nổi bật và thành tích của trường lên giấy trong 3 phút, sau đó dán tờ giấy đó lên bảng. Giáo viên cũng có thể tổ chức cho học sinh nói nối tiếp những hoạt động nổi bật và thành tích của trường. 3. Giáo viên khen ngợi những nhóm đôi thảo luận tích cực và kể được nhiều thành tích của trường. 4. Giáo viên cho học sinh thảo luận nhóm về chủ đề truyền thống nhà trường. Để thực hiện hoạt động này, trước tiết hoạt động, giáo viên có thể tổ chức cho học sinh tham quan phòng truyền thống hoặc nơi lưu giữ bằng khen, giấy khen,… của nhà trường. Giáo viên cần giải thích cho học sinh rõ thế nào là. 2.

<span class='text_page_counter'>(3)</span> “truyền thống”, “truyền thống nhà trường và yêu cầu học sinh sưu tầm tài liệu liên quan đến truyền thống nhà trường. 5. Giáo viên chia lớp thành 4 – 6 nhóm, phát cho mỗi nhóm 1 tờ giấy A0. Yêu cầu học sinh lập sơ đồ tư duy về truyền thống nhà trường theo hướng dẫn ở trang 19, sách học sinh. 6. Giáo viên mời đại diện các nhóm lên giới thiệu về sơ đồ tư duy của nhóm mình. Yêu cầu các nhóm khác nhận xét, góp ý, bổ sung. 7. Giáo viên khen ngợi nhóm có sơ đồ tư duy rõ ràng, đẹp mắt, nhiều thông tin chính xác. Hoạt động 2: Xây dựng đề cương sổ truyền thống 1. Giáo viên yêu cầu học sinh đọc thầm hoạt động 2, trang 20, sách học sinh và ghi lại những điều các em muốn có trong sổ truyền thống vào mục a, hoạt động 2, trang 20, sách học sinh. Gợi ý học sinh đó có thể là: Hình ảnh về nhà trường, những thành tích trường đạt được, các thế hệ giáo viên và học sinh của nhà trường, cảm xúc của các em về truyền thống của nhà trường,… Giáo viên khuyến khích học sinh tự do sáng tạo. 2. Giáo viên có thể chia lớp thành 4 – 6 nhóm, yêu cầu học sinh thảo luận với bạn về đề cương sổ truyền thống nhà trường mà các em chuẩn bị xây dựng. Giáo viên cần giải thích thêm đề cương một cuốn sổ có thể có những nội dung nào. Lưu ý học sinh, đề cương một cuốn sổ truyền thống khác với đề cương một bài tập làm văn. Các em có thể dựa vào sơ đồ tư duy đã được gợi ý ở trang 19 để xây dựng đề cương sổ truyền thống. 3. Giáo viên gọi một vài nhóm lên trình bày về đề cương sổ truyền thống, các nhóm khác lần lượt thảo luận và bổ sung ý tưởng cho đề cương. Giáo viên cùng học sinh lần lượt chốt các ý tưởng, hình thành một bản đề cương có sự thống nhất của cả lớp.. 3.

<span class='text_page_counter'>(4)</span> Hoạt động 3: Xác định nội dung tìm kiếm thông tin 1. Giáo viên giữ nguyên tổ chức nhóm như ở hoạt động 2, phát cho mỗi nhóm 1 tờ phiếu đăng kí tìm hiểu về truyền thống nhà trường (theo mẫu ở trang 20, sách học sinh). Yêu cầu mỗi nhóm viết vào phiếu nội dung về truyền thống nhà trường mà nhóm mình định tìm kiếm và nộp lại cho giáo viên phiếu đăng kí của nhóm mình. Giáo viên cần dựa vào phiếu đăng kí của các nhóm để cân đối lại sao cho hợp lí, đảm bảo không có quá nhiều nhóm cùng tìm hiểu về một nội dung và nội dung nào trong đề cương cũng sẽ có nhóm đảm nhận việc tìm kiếm. 2. Giáo viên nhắc học sinh sau khi đăng kí cần có sự chuẩn bị cần thiết để việc thu thập thông tin có hiệu quả. Ví dụ: – Nếu định phỏng vấn thầy, cô giáo, cựu học sinh của trường,… học sinh cần chuẩn bị bút, sổ ghi chép, nếu có điều kiện, nên mang điện thoại để ghi âm. Giáo viên hướng dẫn học sinh hoặc đề nghị cha mẹ ở nhà hướng dẫn học sinh sử dụng điện thoại để ghi âm. – Nếu định tìm kiếm thông tin trong sách, tạp chí, thư viện, phòng truyền thống,… cũng cần có đầy đủ bút, sổ, nếu có điều kiện, nên mang điện thoại có chức năng chụp ảnh để chụp lại những hình ảnh cần thiết. Hoạt động 4: Thực hiện tìm kiếm thông tin về truyền thống nhà trường 1. Giáo viên hướng dẫn học sinh thực hiện tìm kiếm thông tin theo nội dung đã đăng kí, yêu cầu học sinh đọc kĩ hướng dẫn cách thức tìm kiếm thông tin ở mục c, hoạt động 4, trang 21 – 22, sách học sinh. 2. Giáo viên kiểm tra kết quả tìm kiếm thông tin của học sinh có theo đúng nội dung đã đăng kí hay không. 3. Giáo viên cũng có thể giúp học sinh mở rộng kênh tìm kiếm thông tin về truyền thống của trường qua việc tìm cách liên hệ (có thể viết thư, gửi email, gọi điện thoại,…) với một số cá nhân đã có thành tích học tập, rèn luyện xuất sắc của trường trong những năm qua để hướng dẫn học sinh đặt bài viết, lịch. 4.

<span class='text_page_counter'>(5)</span> phỏng vấn. Nếu có điều kiện, giáo viên có thể hướng dẫn học sinh chụp lại những hình ảnh đẹp của trường, lớp. 4. Giáo viên hướng dẫn học sinh thực hiện việc tìm kiếm thông tin. Với cách phỏng vấn, ngoài những câu hỏi đã gợi ý ở trang 21 – 22, sách học sinh, giáo viên có thể gợi ý thêm một số câu hỏi khác, gần gũi với điều kiện thực tế của nhà trường. Với cách tìm kiếm trên các kênh thông tin truyền thông, giáo viên cần hướng dẫn hoặc liên hệ giúp học sinh (có thể phối hợp với cha mẹ học sinh) với các thư viện của trường hoặc thư viện văn hoá xã, phường để tiếp cận các nguồn thông tin chính thống, chính xác. Hoạt động này hình thành cho các em kĩ năng tìm kiếm thông tin. 5. Giáo viên hướng dẫn học sinh cách lưu giữ thông tin dưới dạng các file trên máy tính, bộ sưu tập,… để chuẩn bị cho các hoạt động sau. Với những tư liệu dưới dạng sách, báo, tạp chí, bản viết tay,… giáo viên hướng dẫn học sinh cách xử lí thành các file dữ liệu mềm (như sao, chụp, scan, nhập dữ liệu,…). Lưu ý: Trong trường hợp trường, lớp thiếu máy vi tính, giáo viên hỗ trợ học sinh động (hoặc5:nhắc sinh nhờ tin bố, đã mẹtìm hoặc người thân) in ra, tập hợp lại thành Hoạt Xử học lý các thông kiếm bộ tư liệu để tiết sau sử dụng.. Hoạt động 5: Xử lí các thông tin đã tìm kiếm 1. Giáo viên tổ chức cho từng nhóm báo cáo, trình bày những tư liệu đã thu thập được theo sự phân công (yêu cầu mỗi nhóm trình bày rõ từng thành viên trong nhóm đã đảm nhiệm công việc gì, kết quả ra sao). 2. Giáo viên yêu cầu các nhóm trao đổi và chia sẻ thông tin nhóm mình tìm kiếm được với những nhóm khác có cùng nội dung tìm kiếm. Hướng dẫn học sinh dựa vào gợi ý thực hiện ở mục b, hoạt động 5, trang 23, sách học sinh để lựa chọn và sắp xếp thông tin đã tìm kiếm. 3. Với mỗi nội dung tìm kiếm, giáo viên yêu cầu học sinh cử ra 1 – 2 bạn làm thư kí để thống kê, phân loại các tư liệu đã thu thập được. Có thể tham khảo mẫu bảng thống kê, phân loại tư liệu sau:. 5.

<span class='text_page_counter'>(6)</span> STT. Tư liệu. 1. Hình ảnh. 2. Bài báo, tạp chí Bài ghi âm phỏng vấn. 3. 4. 5. Số lượng. Nội dung. Bản viết tay (nhật ký, lưu bút…) Bài viết qua thư điện tử (dưới dạng file mềm). Ghi chú Nhớ ghi tên tác giả, người cung cấp ảnh Nhớ ghi tên tác giả Nhớ ghi tên người được phỏng vấn Nhớ ghi tên tác giả Nhớ ghi tên tác giả. 4. Từ bảng thống kê, phân loại tư liệu đã có, giáo viên hướng dẫn học sinh rà soát, kiểm tra những thông tin cần thiết theo đề cương đã được xây dựng trong hoạt động 2. Hoạt động 6: Thực hiện làm sổ truyền thống Đây là hoạt động chuẩn bị cho việc làm sổ truyền thống ở hoạt động 9, tiết 3 – 4. 1. Giáo viên kiểm tra xem các thông tin học sinh thu thập được đã theo đề cương sổ truyền thống mà cả lớp đã thống nhất chưa. 2. Giáo viên hướng dẫn học sinh sắp xếp các thông tin theo ý tưởng về nội dung của cuốn sổ truyền thống. 3. Giáo viên hướng dẫn học sinh thảo luận về kích thước và số trang của cuốn sổ. Giáo viên có thể giới thiệu cho học sinh về khái niệm “khổ sách”, đó là kích thước chiều dài x kích thước chiều rộng, minh hoạ trên bảng cho học sinh hiểu. Ngoài ra, cũng yêu cầu học sinh thảo luận về sự cân đối giữa số trang dự kiến. 6.

<span class='text_page_counter'>(7)</span> với số tư liệu thu thập được, cùng với các mục trong cuốn sổ. Giáo viên yêu cầu học sinh đọc kĩ phần Gợi ý ở hoạt động 6, trang 23, sách học sinh. 4. Giáo viên yêu cầu học sinh nêu ra những vật dụng cần chuẩn bị để thực hiện làm cuốn sổ. Giáo viên góp ý, bổ sung, dặn dò học sinh mang đầy đủ vật dụng vào tiết hoạt động sau để thực hiện làm sổ truyền thống. Hoạt động 7: Đề xuất những việc làm của em để xây dựng truyền thống nhà trường 1. Giáo viên yêu cầu học sinh đọc thầm yêu cầu ở hoạt động 7, trang 23, sách học sinh. 2. Dành cho học sinh 3 – 5 phút để suy nghĩ và viết ra 3 – 5 điều mình muốn làm để giữ gìn và phát huy truyền thống của nhà trường. 3. Giáo viên chia lớp thành 4 – 6 nhóm, yêu cầu mỗi nhóm thảo luận, thống nhất ý kiến về những điều mình muốn làm để giữ gìn và phát huy truyền thống của nhà trường, sau đó viết ý kiến đã thống nhất vào giấy A0 hoặc A4. Khuyến khích học sinh trình bày ý kiến của nhóm mình thành sơ đồ tư duy hoặc trang trí thành sản phẩm đẹp mắt. 4. Giáo viên yêu cầu mỗi nhóm mang sản phẩm thảo luận của nhóm mình đến lớp vào tiết hoạt động sau. Gợi ý tổ chức hoạt động tiết 3 – 4 Hoạt động 8: Khởi động 1. Giáo viên có thể sử dụng nội dung của hoạt động 7, trang 23, sách học sinh làm hoạt động khởi động. 2. Giáo viên yêu cầu các nhóm dán sản phẩm thảo luận về những điều mình muốn làm để giữ gìn và phát huy truyền thống của nhà trường lên bảng. 3. Giáo viên cùng học sinh đọc và loại trừ những ý tưởng trùng lặp giữa các nhóm (nếu có);. 7.

<span class='text_page_counter'>(8)</span> 4. Giáo viên yêu cầu các nhóm biểu quyết từng ý tưởng. Ý tưởng nào được nhiều ý kiến đồng thuận sẽ được ghi lại. Những ý tưởng này sẽ được đưa vào cuốn sổ truyền thống. Việc thực hiện các ý tưởng này, giáo viên có thể yêu cầu học sinh lập kế hoạch và thực hiện vào các hoạt động định kì của nhà trường. Hoạt động 9: Thực hiện làm sổ truyền thống 1. Hoạt động này có thể có hai cách tổ chức. Cách 1: Nếu trường, lớp không có đủ điều kiện về máy vi tính: Giáo viên hướng dẫn học sinh sử dụng các tập tư liệu dưới dạng các bản cứng đã sưu tập được để làm sổ truyền thống. Những việc cần làm: – Dựng ruột cuốn sổ theo đề cương: sử dụng kéo, hồ/keo dán, dán các tư liệu (chữ và hình) lên giấy A4 theo thứ tự của đề cương. Chú ý đánh số trang. – Vẽ, cắt dán và trang trí bìa theo ý tưởng đã thảo luận trên giấy bìa. – Kiểm tra thật kĩ, bổ sung nếu cần, điều chỉnh, sửa chữa những trang còn chưa đúng với ý tưởng, đề cương đã thảo luận. – Ghép bìa, ruột thành tập. Giáo viên chia lớp thành các nhóm, thực hiện các cụm công việc và đặt thời điểm để sản phẩm của các nhóm có thể khớp lại với nhau thành cuốn sổ hoàn chỉnh. Cách 2: Nếu trường, lớp, có điều kiện về máy vi tính: Giáo viên hướng dẫn học sinh dựng ma-két cuốn sổ truyền thống trên máy vi tính (sử dụng phần mềm Microsoft Word là đơn giản nhất): Những việc cần làm: – Sắp xếp dữ liệu (nội dung, hình ảnh,… dưới dạng bản mềm) theo thứ tự đề cương đã xác định ở tiết hoạt động trước. – Bìa có thể dựng theo phần mềm Art của Window,… Cũng có thể trang trí, vẽ tay trên giấy bìa.. 8.

<span class='text_page_counter'>(9)</span> – Sau khi bản mềm của cuốn sổ đã hoàn thành, giáo viên hướng dẫn học sinh in ra dưới dạng bản màu. Lưu ý: Trang 1 của ruột cuốn sổ cần ghi tên, nhiệm vụ của từng thành viên tham gia làm cuốn sổ. 2. Việc hoàn thiện cuốn sổ truyền thống cần có nhiều thời gian, nếu hai tiết 3 và 4 của chủ đề hoạt động này không đủ thời gian, giáo viên có thể cho học sinh về nhà tiếp tục hoàn thiện sản phẩm và nộp lại cho giáo viên vào tiết hoạt động sau. 3. Giáo viên công bố tiêu chí đánh giá sản phẩm: – Bìa: Có tranh/ảnh minh hoạ và có đầy đủ thông tin đặc trưng về trường học. – Ruột: Có đủ các thông tin hình ảnh, nội dung: + Hình ảnh phản ánh được các hoạt động của trường từ quá khứ đến hiện tại. + Thành tích trong học tập, rèn luyện của thầy và trò. + Những nội dung về cảm nghĩ, tri ân của các thế hệ học trò. + Một số hình ảnh về hoạt động ngoại khoá, đền ơn đáp nghĩa, uống nước nhớ nguồn,... – Nội dung nêu bật được chủ đề truyền thống nhà trường. – Hình thức thiết kế đa dạng, phong phú, đẹp mắt, đan xen giữa phần hình ảnh và phần chữ. Hoạt động 10: Đánh giá 1. Giáo viên đề nghị học sinh hoàn thành phần tự đánh giá ở hoạt động 8, mục a, trang 24, sách học sinh. 2. Giáo viên tổ chức cho học sinh trao đổi với bạn để nhận xét nhau theo yêu cầu ở mục b, trang 24, sách học sinh. 3. Giáo viên ghi nhận xét vào mục c, trang 24, sách học sinh. 4. Giáo viên nhắc học sinh tiếp tục gìn giữ và phát huy các truyền thống tốt đẹp của nhà trường qua những việc làm cụ thể, vừa sức.. 9.

<span class='text_page_counter'>(10)</span> Thư gửi phụ huynh: Ngay từ tiết đầu tiên của chủ đề, giáo viên sử dụng thư gửi phụ huynh để cùng phối hợp với gia đình học sinh trong những nội dung sau: 1. Những điều gia đình có thể làm để hỗ trợ, hướng dẫn con tìm hiểu truyền thống của nhà trường như: hỗ trợ con tìm kiếm thông tin trên Internet, sách, báo, tạp chí; cùng con đến thư viện văn hoá ở địa phương để hướng dẫn con tìm kiếm thông tin về truyền thống nhà trường. 2. Phụ huynh hướng dẫn con thực hành một số kĩ năng tìm kiếm thông tin trên Internet qua một số trang tìm kiếm thông tin phổ biến; cách tra cứu thông tin trên các ô phích của thư viện. 3. Phụ huynh hướng dẫn con thực hiện một số hoạt động chuẩn bị hoặc hoàn thiện cuốn sổ truyền thống của nhà trường. 4. Phụ huynh khuyến khích con làm những việc liên quan đến giữ gìn và phát huy truyền thống của nhà trường.. 10.

<span class='text_page_counter'>(11)</span>