Bài soạn Ngữ văn 11 tiết 117: Ôn tập làm văn

<span class='text_page_counter'>(1)</span>GIÁO ÁN NGỮ VĂN 11 Tuaàn: Tieát ppct:117 Ngày soạn: /10 Ngaøy daïy: /10. GV: NGUYỄN NGỌC LIÊN. ÔN TẬP LÀM VĂN A. MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT B. TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KĨ NĂNG, THÁI ĐỘ 1. Kiến thức: Củng cố kiến thức đã học về làm văn 2. Kĩ năng: Học sinh có kĩ năng ôn tập lại một số kiến thức đã học. 3. Thái độ: Có ý thức nghiêm túc trong viếc làm đề cuơng ôn tâp lại kiến thức. C. PHƯƠNG PHÁP: Phương thức thuyết trình, nêu vấn đề, giảng giải, hình thức trao đổi thảo luận, trả lời c¸c c©u hái gợi mở. Đàm thoại… D. TIẾN TRÌNH DẠY HỌC 1. Ổn định lớp: Kiểm tra sĩ số 2 . Kiểm tra: Bài cũ, bài soạn của học sinh. 3. Bài mới: HOẠT ĐỘNG CỦA GV VÀ HS NỘI DUNG BÀI DẠY I. GIỚI THIỆU CHUNG - Học sinh suy nghĩa câu hỏi, bổ A. Nhưng nội dung kiến thức cần ôn tập sung, ghi chép. Học sinh thảo luận 1. Caâu 1: Thao taùc laäp luaän: Phaân tích, so saùnh, bình luaän, nhóm, nhận xét trình bày ý kiến cá nhân để trả lời câu hỏi theo định bác bỏ, viết bản tin, viết tiểu sử tóm tắtû và luyện tập các thao hướng của GV. taùc naøy. - Giáo viên hỏi học sinh, bổ sung cho - Phân tích lập dàn ý bài văn nghị luận, luyện tập kết hợp các đầy đu ûchốt ý chính bổ sung cho đầy thao tác lập luận. đủchốt ý chính 2. Caâu 2: Quan nieäm; Yeâu caàu vaø caùch laøm : Phaân tích, so Gv gợi ý bằng những câu hỏi đê học saùnh, bình luaän, baùc boû, vieát baûn tin… sinh ôn lại kiến thức: Thao taùc laäp II. Luyeän taäp luaän: Phaân tích, so saùnh, bình luaän, 1. Caâu 1: Thao taùc laäp luaän: Baùc boû, phaân tích, bình luaän. bác bỏ, viết bản tin, viết tiểu sử tóm 2. Câu 2: Phân tích: Cơ sở nào xuất hiện câu :”Thất bại taétû vaø luyeän taäp caùc thao taùc naøy. là mẹ của thành công”. Trải qua thất bại rút ra bài học thực - Phaân tích laäp daøn yù baøi vaên nghò tế . Bác bỏ: sợ thất bại nên không dám làm gì, bi quan chán luận, luyện tập kết hợp các thao tác nản khi gặp thất bại, không biết rút ra bài học. Chứng minh. laäp luaän. 3. Câu 3: Bác bỏ hạng người không biết sợ cái gì trên GV nhận xet và hướng dẫn HS ôn tập. đời=> quỷ chứ không phải người. Loại người thứ 2 hèn hạ, - Quan nieäm, yeâu caàu vaø caùch laøm : thô bỉ, đồi bại nhất…. Thao taùc laäp luaän: Phaân tích, so III. HƯỚNG DẪN TỰ HỌC sánh, bình luận, bác bỏ, viết bản tin, - Nắm những kiến thức cơ bản về Thao tác lập luận: Phân viết tiểu sử tóm tắtû và luyện tập các tích, so sánh, bình luận, bác bỏ, viết bản tin, viết tiểu sử tóm thao taùc naøy. Phaân tích laäp daøn yù baøi taétû vaø luyeän taäp caùc thao taùc naøy. Hoïc baøi. văn nghị luận, luyện tập kết hợp - HS về nhà chuẩn bị: Luyện tập viết các đoạn văn, bài văn theo caùc thao taùc laäp luaän. phương phỏp lập luận phân tích, so sánh.. để viết đoạn văn có sức thuyết phục và hấp dẫn Nắm được cách vận dụng thao tác đó trong mét bµi v¨n nghÞ luËn. Viết vài đoạn văn luyeän taäp caùc thao taùc naøy . 2. Caâu 2: Quan nieäm; Yeâu caàu vaø caùch laøm : Phaân tích, so saùnh, bình luaän, baùc boû, vieát baûn tin… Cuộc đời ngắn ngủi, nghệ thuật thì trường tồn. Cơ may thoáng qua nhanh, cảm nhận dẽ bị đánh lừa và thẩm định thường rất khó. Hippocrates Lop11.com. 1.

<span class='text_page_counter'>(2)</span> GIÁO ÁN NGỮ VĂN 11 TTQuan nieäm ND So So sánh là làm sáng rõ đối tượng sánh đang nghiên cứu trong tương quan với các đối tượng khác. - So sánh là một thao tác lập luận nhắm đối chiếu hai hay nhiều sự vật, hoặc các mặt của một sự vật để chỉ ra những mặt giống nhau, khác nhau. Từ đó thấy đượcgiá trị của từng sự vật, hiện tượng. - Hai sự vật có nhiều điểm giống nhau gọi là sánh tương đồng , có nhiều điểm khác nhau gọi là so sánh tương phản. Ph©n tÝch. Thao t¸c ph©n tÝch kÕt hîp chÆt chẽ với tổng hợp để đảm bảo nhận thức đối tượng trong chỉnh thÓ cña nã. Ph©n tÝch còng kh«ng bao giê t¸ch rêi cac thao t¸c kh¸c nh­ gi¶i thÝch, chøng minh, b¸c bá - Thao t¸c ph©n tÝch kÕt hîp chÆt chÏ víi tæng hîp : - Trước khi phân tích cần xác định rõ mục đích của việc phân tÝch lµ lµm s¸ng tá ý kiÕn, quan điẻm nào đó ( kết luận của lập luận ),sau đó cần chia nhỏ đối tượng phân tích ( ý kiến quan niệm ) ra từng yếu tố nhỏ để tìm hiÓu s©u h¬n - Ph©n tÝch bao g׬ còng g¾n liền với thao tác tổng hợp để đảm bảo nhận thức đối tượng trong chØnh thÓ cña nã. Ph©n tÝch còng kh«ng bao giê t¸ch rêi cac thao t¸c kh¸c nh­ gi¶i thÝch, chøng minh, b¸c bá ... - Phân tích đối tượng theo mối quan hệ tương đồng hay tương phản với đối tượng khác khi phân tích một nhân vật, một chi tiết có thể so sánh với các đối tượng khác.. Baùc. - Thao t¸c lËp luËn bá lµ c¸ch. GV: NGUYỄN NGỌC LIÊN Yeâu caàu vaø caùch laøm - So sánh là thao tác tư duy nhằm nhận thức nhanh chóng đặc điểm nỗi bật của sự vật đối tượng, và cùng lúc sẻ hiểu được cả hai đối tượng. - Yêu cầu: Chọn lựa hai hay nhiều đối tượng sự vật có ít nhất một điểm giống nhau nào đó. - Đưa ra tiêu chí cụ thể để so sánh, có thể so sánh trên nhiều cấp độ: Nhỏ nhất là giữa các chi tiết, hình ảnh, từ ngữ. + Lớn hơn là giữa các sự vật, sự kiện, tác giả, tác phẩm, phong cách. + Lớn hơn nữa là giữa các giai đoạn văn học này với giai đoạn văn học khác. +Tránh tình trạng khen chê không có cơ sở. - So sánh thường đi đôi với nhận xét, đánh giá thì sự so sánh đó mới trở nên sâu sắc. - Khi so sánh, phải đặt các đối tượng vào cùng một bình diện, đánh giá trên cùng một tiêu chí mới thấy được sự giống nhau và khác nhau của chúng. Phân tích chia nhỏ đối tượng thành nhiều yếu tố, bộ phận, hay từng phương diện để phõn tớch xem xét một cách kĩ càng rồi tæng hîp nhằm phát hiện ra bản chât của đối tượng (néi dung h×nh thøc vµ mèi quan hÖ bªn trong còng nh­ bªn ngoµi cña chóng). Việc phân tích cần tuân thủ theo một số tiêu chí nhất định: - Việc phân tích dựa trên quan hệ giữa các bộ phận, các phương diện tạo nên đối tượng. - Phân tích đối tượng theo quan hệ nhíều chiều: - Phân tích theo quá trình phát triển: Phân tích nhân vật cần quan sát, chú ý mối quan hệ giữa đó đã trải qua giai đoạn phát triển nào, đổi chiếu những đổi thay, chia ra chi tiết thể hiện sự thay đổi. - Phân tích đối tượng theo cấu trúc chỉnh thể của nó: Phân tích tác phẩm trữ tình cần chú ý mối quan hệ giữa thơ thể loại, nghệ thuật, niêm luật, cách ngắt nhịp… - Phân tích đối tượng theo mối quan hệ của nó đối với môi trường và hoàn cảnh xung quanh như; Phân tích nhân vật cần chú ý mối quan hệ giữa nhân vật với hoàn cảnh của nó.Xem quan hệ đó là tương đồng hay tương phản trong viện biểu hiện tính cách nhân vật. Việc phân tách đối tượng thành các yếu tố nhỏ có thể dựa trên những tiêu chí, quan hệ nhất định: Quan hệ giữa các yếu tố tạo nên đối tượng . Qua hệ giữa đối tượng với các đối tượng liên quan. Quan hệ giữa người phân tích với đối tượng phân tích ( thái độ, sự đánh giá của người phân tích đối với đối tượng được ph©n tÝch Các phương pháp phân tích trên giúp ta phát hiện các chi tiết để xem xét một cách riêng biệt nhưng kết quả của sự phân tích trên cần phải kết hợp các thao tác tổng hợp thì quá trình phân tích mới có kết quả , sức sức thuyết phục cao. . Mục đích ; Bác bỏ gạt đi , không chấp nhận ý kiến chưa đúng. Cuộc đời ngắn ngủi, nghệ thuật thì trường tồn. Cơ may thoáng qua nhanh, cảm nhận dẽ bị đánh lừa và thẩm định thường rất khó. Hippocrates Lop11.com. 2.

<span class='text_page_counter'>(3)</span> GIÁO ÁN NGỮ VĂN 11 dùng lí lẽ dẫn chứng, để phê boû ph¸n, g¹t bá nh÷ng ý kiÕn sai, không chính xác. Từ đó nêu ý kiến đúng thuyết phục người đọc người nghe. - Cách thức bác bỏ - Có thể bác bỏ một luận điểm , luận cứ hoặc cách lập luận bằng cách nêu tác hại , chỉ ra nguên nhân , hoặc phân tích từng khía cạnh sai lệch , thiếu chính xác của luận điểm , luận cứ ấy - Khi bác bỏ cần diễn đạt rành mạch , sáng sủa , uyển chuyển để người có quan điểm , ý kiến sai lệch và người nghe dễ chấp nhận tin theo. Bình luaän. Bình luận nhằm đề xuất và thuyết phục người đọc (người nghe) tán đồng với nhận xét, đánh giá, bàn luận của mình về một hiện tượng (vấn đề) trong đời sống hoặc trong văn học. GV: NGUYỄN NGỌC LIÊN ( Bác bỏ luận điểm , ý kiến không đúng …) - Yêu cầu; Nắm chắc những sai lầm quan điểm , ý kiến cần bác bỏ. Đưa ra các lí lẽ và bằng chứng thuyết phục - Thái độ thẳng thắn nhưng cẩn trọng , có chừng mực phù hợp hoàn cảnh và đối tượng tranh luận -Trích dẫn ý kiến đó một cách đầy đủ, khách quan trung thực. Làm sáng tỏ ý kiến đó sai ở chỗ nào? vì sao sai? -Cần đọc kĩ, xem xét ba yếu tố: Luận điểm; Luận cứ; Cách lập luận (xem ý kiến đó sai ở chỗ nào? cần bác bỏ luận điểm? luận cứ? hay cách lập luận? ). Tránh nói quá (phóng đại cái sai, hoÆc ch­a nãi tíi c¸i sai) - C¸ch sö dông thao t¸c lËp luËn b¸c bá: C¸ch mét: b¸c bá luận điểm. Dùng thực tế để bác bỏ luận điểm. Dùng phép suy luận để bác bỏ luận điểm. - C¸ch hai: b¸c bá luËn cø ; Lµ c¸ch v¹ch ra sai lÇm gi¶ t¹o trong lÝ lÏ vµ dÉn chøng ®­îc sö dung - C¸ch ba: b¸c bá c¸ch lËp luËn: B¸c bá lËp luËn lµ v¹ch ta sù mâu thuẫn không nhất quán, phi lôgic trong lập luận của đối phương. Chỉ ra sự đổi thay đánh tráo khái niệm trong qúa trình lập luận của đối phương. - Yêu cầu: Đưa ra được những nhận định, đánh giá đúng- sai, hay- dở, bàn bạc sâu rộng về vấn đề. Những nhận định, đánh giá phải có lí luận , thực tiễn thì mới có sức thuyết phục. Quan điểm của người bình luận phải rõ ràng, lập luận phải chặt chẽ, bố cục phải mạch lạc, lời văn bình luận phải chính xaùc , trong saùng. Các bước bình luận: Có 3 (ba) bước 1. Bước 1: Nêu hiện tượng (vấn đế ) cần bình luận 2. Bước 2: Đánh giá hiện tượng (vấn đế ) cần bình luận 3. Bước 3: Bàn về hiện tượng (vấn đế ) cần bình luận * Yªu cÇu c¬ b¶n cña tiÓu sö tãm t¾t - Giới thiệu ngắn gọn. Phương thức trình bày chủ yếu: thuyết minh. Sè liÖu vµ mèc thêi gian cô thÓ. Nh÷ng nÐt chÝnh vÒ thân thế: tên gọi, ngày tháng năm sinh, quê quán, gia đình, bố mÑ... - Sự kiện quan trọng trong cuộc đời và sự nghiệp? Đánh giá chung: nh÷ng danh hiÖu vµ n¨ng lùc ... Tên khai sinh: Ngày sinh: Quê quán: Sở thích: Năng lực đặc biÖt: Thµnh tÝch næi bËt: * Các bước chuẩn bị: Tìm hiểu, sưu tập đầy đủ thông tin. Xác định nội dung cơ bản cần tóm tắt. Xác định mục đích viết tiểu sö tãm t¾t. ViÕt tiÓu sö tãm t¾t. TiÓu sö tãm t¾t lµ v¨n b¶n ghi l¹i nh÷ng th«ng tin kh¸ch quan, c¬ b¶n vÒ mét c¸ nh©n, nh»m giíi thiÖu mét c¸ch kh¸i qu¸t víi người đọc, người nghe về cuộc đời, quá trình học tập, công tác, những thành tích đóng góp của cá nhân đó. - Vai trß: HiÓu nh÷ng nÐt chñ yếu về một con người. Giúp người quản lí hiểu nhân viên và ph©n c«ng c«ng viÖc hîp lÝ, hiÖu qu¶. D. Rút kinh nghiệm………………………………………………………………………………………….. Vieát TSTT. Cuộc đời ngắn ngủi, nghệ thuật thì trường tồn. Cơ may thoáng qua nhanh, cảm nhận dẽ bị đánh lừa và thẩm định thường rất khó. Hippocrates Lop11.com. 3.

<span class='text_page_counter'>(4)</span>